Οικισμοί: ποιες εκτάσεις θα βρεθούν σε καθεστώς εκτός σχεδίου δόμησης

Της Ουρανίας Β Πάλμου*

   Σαράντα χρόνια μετά το Προεδρικό  διάταγμα του 1985 για την οριοθέτηση των οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων, μετά από αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας και μπροστά στην εκπόνηση των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων αποφασίστηκε από την πολιτεία ο επανακαθορισμός των ορίων περίπου δέκα χιλιάδων οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων.

   Αντί αυτό να είναι η αρχή μιας σύγχρονης επιστημονικής διερεύνησης της κατάστασης των οικισμών μας που να συνδεθεί με ένα σχέδιο ανάπτυξης ανάλογα με τα  οικονομικές δραστηριότητες (πχ θερινός και χειμερινός τουρισμός, πρωτογενής τομέας) και τις δυνατότητες αποκέντρωσης, περιβαλλοντικής προστασίας, επεξεργασίας της φυσιογνωμίας και των χαρακτηριστικών του κάθε οικισμού αποφασίζεται  μια νέα οριοθέτηση των οικισμώνμε έναν ισοπεδωτικό γραφειοκρατικό και αδιάφορο για τις ιδιοκτησίες των πολιτών τρόπο.

   Δεδομένα για την οριοθέτηση αεροφωτογραφίες και όρια του 1923 και του 1983. Δηλαδή οριοθετούμε τους οικισμούς με δεδομένα 40 και 102 ετών πίσω μη λαμβάνοντας υπόψη τη σημερινή κατάσταση των οικισμών . Μαζί  με τους άλλους παράγοντες οριοθέτησης που θέτει το ΠΔ και με δεδομένο ότι αγνοούνται τα δεδομένα σαράντα ετών (και η δόμηση που έχει πραγματοποιηθεί αυτά τα χρόνια) τεράστιες  εκτάσεις των οικισμών περνάνε στο καθεστώς της εκτός σχεδίου δόμησης. Αυτά τα οικόπεδα είναι μη άρτια και μη οικοδομήσιμα (αγροτεμάχια δηλαδή), οι δε άδειες που έχουν εκδοθεί θα είναι υπό προβληματικό καθεστώς αφού θα έχουν εκδοθεί σε καθεστώς εντός οικισμού και μετά το ΠΔ θα είναι σε καθεστώς  εκτός σχεδίου δόμησης και  σε ένα μη άρτιο και μη οικοδομήσιμο οικόπεδο! Και επειδή αυτό το ΠΔ θα είναι και το εργαλείο της οριοθέτησης για τα τοπικά πολεοδομικά σχέδια το μεγαλύτερο τμήμα αυτών των ακινήτων θα παραμείνει και εκτός των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων! Μηδενίζονται  δηλαδή εργαλεία και δυνατότητες σχεδιασμού που χρόνια τώρα ζητούσαν οι επιστημονικοί φορείς, αφού ο σχεδιασμός δεν θα ανταποκρίνεται στην σημερινή πραγματικότητα!

   Η  περίφημη νομοθετική λύση του υπουργείου είναι επίσης προβληματική για ένα υπουργείο που μόλις πριν λίγα χρόνια κατήργησε τις παρεκκλίσεις των δυο στρεμμάτων στο  εκτός σχεδίου και σήμερα αναζητά μια παρέκκλιση (μια νομοθετική ρύθμιση όπως το ίδιο λέει ) για τις ιδιοκτησίες που  ήταν εντός οικισμού και θα περάσουν στο καθεστώς της εκτός σχεδίου δόμησης .

   Στην σημερινή εποχή που η εκτός σχεδίου δόμηση στα νησιά  αλλά και τις παραλιακές περιοχές δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στον σχεδιασμό και έχει ήδη επιφέρει σοβαρές αλλοιώσεις του περιβάλλοντος,  θα έπρεπε να σχεδιάζεται κατάργηση της και η  απορρόφηση της από τους  οργανωμένους οικισμούς. Θα έπρεπε να έχει προκληθεί ένας άλλος επιστημονικός διάλογος με βάση την φέρουσα ικανότητα μιας περιοχής, που δεν κρίνεται μόνο από το  δομημένο και μη περιβάλλον αλλά και από τη κατανάλωση σε φυσικούς πόρους και την επάρκεια αυτών , τις συνθήκες του δομημένου περιβάλλοντος , την πυροπροστασία και την ασφάλεια, την προστασία του τοπίου και των παράλιων ζωνών  και κυρίως την κατάσταση των κοινωνιών που διαμένουν σε αυτές και  τις συνθήκες ζωής των κατοίκων !

   Όλοι οι οικισμοί δεν είναι ίδιοι και δεν υπάρχουν οι ίδιες ανάγκες. Το Λεόντιο, δεν είναι ίδιο με το Ακταίο η τον Άγιο Βασίλη και τα Σελιανίτικα δεν είναι ίδια με το Βασιλικό. Ο κάθε οικισμός έχει τα δικά του ιστορικά, γεωγραφικά, χωροταξικά δεδομένα, έχει άλλη διάρθρωση στο χώρο. Γιατί απαιτείται ένας ισοπεδωτικός σχεδιασμός;

   H αλήθεια είναι ότι δεν πρόκειται για σχεδιασμό. Όταν δεν μπορούμε να σχεδιάσουμε πραγματικά εκδίδουμε ένα προεδρικό διάταγμα. Γιατί ο σχεδιασμός απαιτεί την συμμετοχή των κοινωνιών.  Δεν υπάρχει σχεδιασμός που να γίνεται για την κοινωνία χωρίς αυτήν. Το Προεδρικό Διάταγμα αυτό βγήκε ως βασιλικό  διάταγμα χωρίς δημόσιο διάλογο, χωρίς την συμμετοχή του ΤΕΕ, της τοπικής αυτοδιοίκησης, των φορέων και της κοινωνίας.

   Επίσης έχει όλα τα χαρακτηριστικά πρακτικής ενός κράτους που δεν σέβεται τον πολίτη του. Δεν σέβεται αυτόν που αγόρασε, που  έχτισε με νόμιμο τρόπο,  σεβάστηκε τις κρατικές αποφάσεις και πλήρωνε και τον αντίστοιχο φόρο στην αγοραπωλησία η τον ΕΜΦΙΑ. Έχει όλα τα χαρακτηριστικά αυτού του κράτους που ξυπνάς ανασφαλής για ότι μπορεί να σου συμβεί μέσα στην μέρα.

   Τώρα αν αυτές οι εκτάσεις που είναι σε παραλιακές περιοχές και είναι και ακριβές, απαξιωθούν για να  αγοραστούν  από οικονομικά πιο ισχυρούς, που έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν περισσότερα τμήματα, αν η ιδιωτική πολεοδόμηση ενισχυθεί με αυτά τα δεδομένα ή αν δημιουργηθούν και ζώνες υποδοχής τουρισμού που να ανεβάσουν την αξία κάποιων συγκεκριμένων περιοχών αυτό ας μας το απαντήσουν οι αρμόδιοι συντάκτες του διατάγματος .

   Εμείς σαν Τ.Ε.Ε. – Τμήμα Δυτικής Ελλάδας  έχουμε την υποχρέωση να πούμε την αλήθεια στους χιλιάδες πολίτες που σήμερα χάνουν τις περιουσίες τους, να είμαστε στο πλευρό τους, να παρέχουμε κάθε νομική και τεχνική βοήθεια.

   Θα τονίσουμε λοιπόν για άλλη μια φορά  ότι αυτό το ΠΔ δεν ήρθε για να βοηθήσει στο σχεδιασμό, δεν ήρθε για να βάλει τα πράγματα σε τάξη, ήρθε για να ανατρέψει δεδομένα σαράντα ετών, να απαξιώσει περιουσίες συμπολιτών μας και να καθυστερήσει τον ουσιαστικό σχεδιασμό άλλα σαράντα χρόνια! Γιατί η επίλυση προβλημάτων σχεδιασμού έχει πάντα αναφορά την μελέτη της σημερινής πραγματικότητας  και την διαμόρφωση προτάσεων πάνω σε αυτή και όχι σε δεδομένα σαράντα ετών πίσω! Το να αφήσεις χιλιάδες ιδιοκτησίες σε καθεστώς εκτός σχεδίου και εκατοντάδες κτίσματα σε αβεβαιότητα πιο ακριβώς πρόβλημα σχεδιασμού επιλύει;

   Ζητάμε την άμεση απόσυρση του ΠΔ!

   * Η Ουρανία Β. Πάλμου είναι Αντιπρόεδρος ΤΕΕ-Τμήμα Δυτικής Ελλάδας,  Πολιτικός Μηχανικός, Αρχιτέκτων Μηχανικός MSc Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού, palmouourania@gmail.com.

   ΠΗΓΗ: 20.05.2025, https://ecopress.gr/oikismoi-poies-ektaseis-tha-vrethoun-se/.

Τεχνολογική Επιτάχυνση ή Τεχνολογική Αποανάπτυξη;

Του Χάρη Ναξάκη*

     Ο Τεχνοκόσμος-ψηφιακό κεφάλαιο, τεχνητή νοημοσύνη, μεταανθρωπινότητα και τεχνολογική αποανάπτυξη (Εκδόσεις Κουκκίδα, 2025)- είναι ένα δοκίμιο μου για τον τεχνοπολιτισμό. Τριάντα χρόνια και κάτι από την εκπόνηση της διδακτορικής μου διατριβής, στην οποία είχα χαρακτηρίσει ως πληροφοριακό (ψηφιακό) καπιταλισμό την μετάλλαξη με όχημα τις νέες τεχνολογίες, του βιομηχανικού καπιταλισμού, στο δοκίμιο αυτό αναθεωρώ την άποψη αυτή. Οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις επιτάσσουν να τεθούν τα παρακάτω ερωτήματα:

Συνέχεια →

ΠΑΤΡΙΣ – ΘΡΗΣΚΕΙΑ – ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ, μείζον δε τούτων το ΠΟΡΤΟΦΟΛΙ

Του Νίκου Α. Κουραμπή*

   (Xαριτωμένο σλόγκαν στην επταετία … και ξανά επίκαιρο!): Στους απανταχού αντιφασίστες – αντιψευτοδημοκράτες – αντιψευτοθρησκευόμενους

   Όπως η αγάπη για ένα άτομο που αποκλείει την αγάπη για τους άλλους δεν είναι αγάπη, έτσι και η αγάπη κάποιου για τη χώρα του όταν δεν αποτελεί μέρος της αγάπης του για την ανθρωπότητα δεν είναι αγάπη αλλά ειδωλολατρική λατρεία. [Έριχ Φρομ]

   Ο εθνικισμός, ιστορικά, αποδεικνύεται ως εχθρός του έθνους (π.χ. ο ρόλος των ελληνοχριστιανών παραεκκλησιαστικών στην εθνική καταστροφή της Κύπρου το 1974) ενώ, θεολογικά, αποτελεί ειδωλολατρία με τον Ιούδα Ισκαριώτη ως πρώτο διδάξαντα την εθνικιστική προδοσία [Παντελής Καλαϊτζίδης].

   Ο φυσικός [κατά Βίλχελμ Ράϊχ] και πηγαίος και χαρούμενος πατριωτισμός εκφυλίζεται σε στρατοκρατικό εθνοκρατισμό, η άδολη ερωτική γλύκα του πατριωτισμού σε εθνικιστική ζωώδη σεξοδιαστροφή [στη δεύτερη αποφασιστική αυτή διάκριση προβαίνει π.χ. ο χριστιανός Νικόλαος Μπερντιάεφ και όχι μόνο].

Συνέχεια →

Μπερντιάγεφ και Μπαίμε: μυστικισμός, φως και σκοτάδι του Θεού

Του Γεωργίου – Νεκταρίου Παναγιωτίδη*

   Σε ένα από τα κορυφαία βιβλία ορθόδοξης θεολογίας του 20^ου αιώνα, τη «Μυστική θεολογία της Ανατολικής Εκκλησίας», ο Βλαδίμηρος Λόσσκυ κάνει λόγο για τα δύο διακριτά και αλληλοσυμπληρούμενα στοιχεία που συνυπάρχουν στην Ορθοδοξία: τη θεολογία και το μυστικισμό. Ο Λόσσκυ θέλει συνάμα να τονίσει με αυτή τη διάκριση τη σπουδαιότητα της (αυθεντικής) μυστικής εμπειρίας μέσα στην προσέγγιση της ορθόδοξης πίστης απ’ τον καθένα μας, διότι αλλιώς υπάρχει κίνδυνος να εκπέσει στην κακώς εννοούμενη «ακαδημαϊκή θεολογία»: σε ένα ακαδημαϊκό άθλημα ξερού και ορθολογιστικού στοχασμού, άγευστου και άπειρου της -υπέρ φύσιν- εμπειρίας του ζωντανού Θεού.

   Μέσα σε αυτήν την προοπτική και με δεδομένη αυτή την προβληματική, πολλά έχουν να μας πουν τα δύο δοκίμια –εκτενείς μελέτες- του μεγάλου Ορθόδοξου φιλοσόφου και συγγραφέα του 20^ου αιώνα Νικολάι Μπερντιάγεφ πάνω στο μεγάλο Χριστιανό μυστικό Ιάκωβο Μπαίμε που εκδόθηκαν μεταφρασμένα πολύ πρόσφατα (ιδ. έκδοση, 2022) και στη χώρα μας.

Ο απρόσιτος Θεός και η συνάντηση μαζί του

Συνέχεια →

Από την κοιλάδα του Βουραϊκού στο Πανεπιστήμιο;

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ι. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

   Έχει ανοίξει πάλι η συζήτηση (σε κυβέρνηση Ν.Δ.), για τα λεγόμενα μη κρατικά πανεπιστήμια, αν και δεν υπάρχουν κρατικά και μη κρατικά, αλλά δημόσια και ιδιωτικά. Αυτή τη φορά δεν οδηγείται σε προσπάθεια αναθεώρησης του συντάγματος και του άρθρου 16 (και άλλων), αλλά για παράκαμψη του άρθρου 16! Θεωρεί ότι μπορεί να πάει με το άρθρο 28. Αυτό «αναφέρει ότι οι διακρατικές συμφωνίες υπερισχύουν του κοινού νόμου αλλά δεν υπερισχύουν του Συντάγματος (βλ. άποψη Ακρίτα Καϊδατζή, αναπληρωτή καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου του ΑΠΘ[1]).

   Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος που το τελευταίο διάστημα γινόμαστε μάρτυρες μιας νέας προσέγγισης από την πλευρά της κυβέρνησης, με αναφορά στην «ανάγνωση» του Άρθρου 16. Είναι πράγματι απορίας άξιο πώς μπορεί να «αναγνωστεί» το Άρθρο 16, ειδικά οι παράγραφοι 5 και 6 που αναφέρουν: «…5. H ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση…

6. Οι καθηγητές των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων είναι δημόσιοι λειτουργοί. Το υπόλοιπο διδακτικό προσωπικό τους επιτελεί επίσης δημόσιο λειτούργημα, με τις προϋποθέσεις που νόμος ορίζει…».[2]

ΙΙ. ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΕΕ;

Συνέχεια →

Για μια τεχνολογία με κέντρο τη ζωή

Ομιλία: Για την περίπτωση παραγωγής και μεταφοράς της ηλεκτρικής ενέργειας από τη ΔΕΗ. Μία απάντηση των πολιτών-πελατών για τις επιπτώσεις στη ζωή και στη φύση.^[1]

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Αγαπητοί φίλοι,

μ’ αφορμή το ζήτημα της διέλευσης των Πυλώνων Υ. Τ. από την περιοχή μας και τις διαμάχες με την ΔΕΗ για μία 10ετία, έχω την ευκαιρία να μιλήσω σήμερα από τη σκοπιά του συλλόγου πρόληψης απέναντι στις εξαρτησιογόνες ουσίες, κι όχι μόνο. Ο σύλλογός μας, που δημιουργήθηκε πριν τρία χρόνια στη περιοχή του Δήμου Μεσσάτιδας για τις ανάγκες της ζωής, έχει την ονομασία «Παλμός ζωής». Φυσικά, και πολλοί άλλοι μηχανισμοί του πολιτισμού μας είναι αλλότριες δυνάμεις προς την ουσία της ζωής.

Η σύγχρονη τεχνολογία μεταμορφώνεται κι αυτή σε δύναμη πάνω στον άνθρωπο και πάνω στη φύση. Ο πόλεμος των ημερών, δείχνει και τα δύο, με «σοκ και δέος»!!!^[2] Ούτε τη φύση προστατεύει με το απεμπλουτισμένο ουράνιο στις βόμβες, ούτε τους λαούς και τους ανθρώπους απελευθερώνει. Κι αν το πρόβλημα ήταν μόνο για τις πολεμικές εκστρατείες, η ελπίδα θα βρισκόταν μόνο στο τέλος του πολέμου. Όμως ο «ιδεώδης άνθρωπος» του πολιτισμού μας, είναι ο τυποποιημένος άνθρωπος της καθησυχαστικής ζωής, της αγοραίας αντίληψης, του μεταλλαγμένου όντος κι από την σύγχρονη τεχνολογία. Γι’ αυτό, δεν φτάνει σήμερα να μιλήσουμε μόνο στη γλώσσα της επιστήμης και της τεχνικής της, αλλά κυρίως στη γλώσσα της ζωής.

Συνέχεια →

Τα προεκλογικά της κοιλάδας του Βουραϊκού

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ι. ΟΙ ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΕΛΑΒΑΝ ΤΕΛΟΣ

   Τέλειωσε λοιπόν κι αυτή η διαδικασία, με εκλογικό θρίαμβο του ψηφοδέλτιου του επικεφαλής Θανάση Παπαδόπουλου (Ανεξάρτητη Κίνηση Πολιτών) μες 71,2%, έναντι του ψηφοδελτίου του επικεφαλής Θανάση Γ. Κανελλόπουλου (ΕΝΩΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ) με 25,85% και του Σταμάτη Ανδριόπουλου (Λαϊκή Συσπείρωση) με 2,95% στον ευρύ σε έκταση Καλλικρατικό Δήμο Καλαβρύτων.

   Ο πάλι Δήμαρχος Θανάσης Παπαδόπουλος θα έχει 14 Δημ. συμβούλους, έναντι 5 (1+4) του Θανάση Κανελλόπουλου. Θα έχει την πλειοψηφία των Κοινοτικών Συμβουλίων σε όλα τα χωριά, πλην ελαχίστων που ανήκουν στην αξιωματική αντιπολίτευση. Η Λ. Σ. δεν εξέλεξε ούτε τον επικεφαλής Σταμάτη Ανδριόπουλο, παρότι πλησίασε πολύ κοντά το παράλογο φίλτρο και όριο του 3%! Τι μπορούμε λοιπόν να κρατήσουμε επί της ουσίας μετά απ’ αυτά τα αποτελέσματα;

   Η γνώμη μου είναι να αναδιφήσουμε στις προεκλογικές εξαγγελίες, δεσμεύσεις, αναφορές, μισόλογα ή και αγνοήσεις πολλών ζητημάτων. Εμείς θα μείνουμε κυρίως σε ότι αφορά την δυτική κοιλάδα του Βουραϊκού. Θα προσπαθήσουμε με προσοχή, αλλά και θάρρος, να αποδελτιώσουμε ότι θεωρήσαμε σημαντικό. Ελπίζω να μην έχω παρανοήσει κάποια στάση εκ των υποψηφίων, νικητών και ηττημένων.

Συνέχεια →

Αναστοχαζόμενοι τους προβληματισμούς του Παναγιώτη Μπούρδαλα

«ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΧΑΪΚΗ ΓΗ ΕΩΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΤΑ ΠΕΡΑΤΑ»

Της Γιούλας Κωνσταντοπούλου*

Με ιδιαίτερη χαρά έλαβα στα μέσα του περασμένου Αυγούστου το τελευταίο πόνημα του Παναγιώτη Μπούρδαλα: Από την Αχαϊκή Γη ως τα πέρατα του κόσμου. Για μια  απελευθερωτική θε-ανθρωπολογία: υποδείγματα, θραύσματα, Μεγάλη Σύνοδος 2016, «3^η Ρώμη». Πρόκειται για το πέμπτο κατά σειρά βιβλίο του συγγραφέα που κυκλοφορήθηκε από τις εκδόσεις ΑΡΜΟΣ το καλοκαίρι του 2022, και αφιερώνεται στους «δυνάμει και ενεργεία χριστιανούς, που κατανοούν τον σύγχρονο κόσμο και παλεύουν θε-ανθρωπολογικά, σπάζοντας τα τεχνητά εμπόδια της ιστορίας».

Συνέχεια →

 Πώς ξεκίνησαν φέτος τα σχολεία; (Σεπτέμβρης 2023 – Συζήτηση μ’ έναν γονιό)

Του Ηλία Παπαχατζή*

-Καλημέρα, δάσκαλε
-Καλημέρα, Βασίλη. Τι κάνεις;
-Καλά είμαι. Καλή σχολική χρονιά να έχετε
-Ευχαριστούμε… Για να δούμε!
-Πάλι προβλήματα, δάσκαλε…
-Πολλά, Βασίλη… Καλή χρονιά και στα παιδιά σας
-Ευχαριστούμε…. εμένα κλαίει η ψυχή μου για τα παιδιά στη Θεσσαλία. Εκείνα τα παιδιά θα πάνε σχολείο;

Συνέχεια →