Μπερντιάγεφ και Μπαίμε: μυστικισμός, φως και σκοτάδι του Θεού

Του Γεωργίου – Νεκταρίου Παναγιωτίδη*

   Σε ένα από τα κορυφαία βιβλία ορθόδοξης θεολογίας του 20^ου αιώνα, τη «Μυστική θεολογία της Ανατολικής Εκκλησίας», ο Βλαδίμηρος Λόσσκυ κάνει λόγο για τα δύο διακριτά και αλληλοσυμπληρούμενα στοιχεία που συνυπάρχουν στην Ορθοδοξία: τη θεολογία και το μυστικισμό. Ο Λόσσκυ θέλει συνάμα να τονίσει με αυτή τη διάκριση τη σπουδαιότητα της (αυθεντικής) μυστικής εμπειρίας μέσα στην προσέγγιση της ορθόδοξης πίστης απ’ τον καθένα μας, διότι αλλιώς υπάρχει κίνδυνος να εκπέσει στην κακώς εννοούμενη «ακαδημαϊκή θεολογία»: σε ένα ακαδημαϊκό άθλημα ξερού και ορθολογιστικού στοχασμού, άγευστου και άπειρου της -υπέρ φύσιν- εμπειρίας του ζωντανού Θεού.

   Μέσα σε αυτήν την προοπτική και με δεδομένη αυτή την προβληματική, πολλά έχουν να μας πουν τα δύο δοκίμια –εκτενείς μελέτες- του μεγάλου Ορθόδοξου φιλοσόφου και συγγραφέα του 20^ου αιώνα Νικολάι Μπερντιάγεφ πάνω στο μεγάλο Χριστιανό μυστικό Ιάκωβο Μπαίμε που εκδόθηκαν μεταφρασμένα πολύ πρόσφατα (ιδ. έκδοση, 2022) και στη χώρα μας.

Ο απρόσιτος Θεός και η συνάντηση μαζί του

Συνέχεια →

Ταξικές διεκδικήσεις, κοινωνική δικαιοσύνη και προσωπική αγάπη

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Βιβλιοπαρουσίαση του «Ο ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΟΣ ή ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΣ; Από το συμφέρον στην αγάπη» του Γεώργιου – Νεκτάριου Παναγιωτίδη, εκδ. « ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ», ΑΘΗΝΑ 2018.

1. Εισαγωγικά

Σήμερα και πριν μισή ώρα εδώ κοντά μας ξεκίνησε μια παρόμοια εκδήλωση και αποτελεί όντως σύμπτωση με βάση τ’ ανθρώπινα δεδομένα! Ο ιστορικός ερευνητής και αναλυτής της Πάτρας Βασίλης Λάζαρης ομιλεί με ελεύθερη είσοδο για την «Χριστιανοσοσιαλιστική κίνηση στην Πάτρα στα τέλη του 19ου αιώνα»^[1]. Την κίνηση αυτή θ’ αναφέρουμε κριτικά προς το τέλος της παρουσίασης. Επομένως το ζήτημα που ανοίγει ο συγγραφέας είναι και πάλι επίκαιρο.

Έτσι στο σημείο αυτό θα ευχαριστήσω και δημόσια για την απεύθυνση σε μένα, ο οποίος τυχαίνει να έχω δύο διακριτές θεωρητικές και πρακτικές στάσεις στον λεγόμενο ευρύτερο «χριστιανοσοσιαλιστικό χώρο». Μία στη νεανική μου δεκάχρονη φάση και μία πολύχρονη στην επόμενη τριαντάχρονη, δηλαδή μέχρι σήμερα. Επομένως θα μου ήταν αδύνατον να αποφύγω και σημεία κριτικής, στην κατεύθυνση όμως που ανοίγει ο συγγραφέας.

2. Μια θεολογική θεμελίωση της κριτικής παρουσίασης

Συνέχεια →