Με 176 βουλευτές από τους 300, με ψήφους
κυρίως από τα τρία μνημονιακά κόμματα Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και με
καθολική υπερψήφιση από την «Πλεύση Ελευθερίας», σηματοδοτήθηκε μια νέα
πραγματικότητα.
Ονομάστηκε «γάμος» (πολιτικός), μεταξύ μελών
της «ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας», δηλαδή των ομόφυλων συνανθρώπων μας με ακριβώς τα
ίδια δικαιώματα με τον καθιερωμένο των ετερόφυλων. H Χώρα μας κατατάσσεται ως η
37η χώρα στον κόσμο για την αναγνώριση αυτού του θεσμού, ως πολιτικού
γάμου. Έτσι οδηγήθηκε και στην
τροποποίηση του άρθρου 1350 του Αστικού Κώδικα. Εισάχθηκε νομικά για το κράτος ο
κανόνας ότι «γάμος συνάπτεται μεταξύ δύο προσώπων ίδιου ή διαφορετικού φύλου». Η
Ελλάδα έγινε η πρώτη «ορθόδοξη» χώρα που διαφοροποιείται από τις άλλες χώρες
της «ορθόδοξης» Ανατολής.
Έχει ανοίξει πάλι η συζήτηση (σε κυβέρνηση
Ν.Δ.), για τα λεγόμενα μη κρατικά πανεπιστήμια, αν και δεν υπάρχουν κρατικά και
μη κρατικά, αλλά δημόσια και ιδιωτικά. Αυτή τη φορά δεν οδηγείται σε προσπάθεια
αναθεώρησης του συντάγματος και του άρθρου 16 (και άλλων), αλλά για παράκαμψη
του άρθρου 16! Θεωρεί ότι μπορεί να πάει με το άρθρο 28. Αυτό «αναφέρει ότι οι
διακρατικές συμφωνίες υπερισχύουν του κοινού νόμου αλλά δεν υπερισχύουν του
Συντάγματος (βλ. άποψη Ακρίτα Καϊδατζή, αναπληρωτή καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου
του ΑΠΘ[1]).
Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος που το
τελευταίο διάστημα γινόμαστε μάρτυρες μιας νέας προσέγγισης από την πλευρά της
κυβέρνησης, με αναφορά στην «ανάγνωση» του Άρθρου 16. Είναι πράγματι απορίας
άξιο πώς μπορεί να «αναγνωστεί» το Άρθρο 16, ειδικά οι παράγραφοι 5 και 6 που
αναφέρουν: «…5. H ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που
αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση…
6. Οι καθηγητές των ανώτατων
εκπαιδευτικών ιδρυμάτων είναι δημόσιοι λειτουργοί. Το υπόλοιπο διδακτικό
προσωπικό τους επιτελεί επίσης δημόσιο λειτούργημα, με τις προϋποθέσεις που
νόμος ορίζει…».[2]
Στα νοτιοδυτικά της κοιλάδας του Βουραϊκού
τα βουνά που συνδέουν τις τελευταίες απολήξεις του Ερύμανθου με τα νότια βουνά
του κάμπου των Λουσών βρίσκεται το χαμηλότερο διάσελο, γνωστό ως αυχένας του
Πριολίθου. Ο αυχένας αυτός έχει υψόμετρο
1019 μ., όπως δείχνουν οι ειδικοί υψομετρικοί χάρτες.
Η σχετικά σύγχρονη εποχή των
αυτοκινητόδρομων ξεκίνησε από τις αρχές του 20ου αι. Από τον αυχένα διέρχεται
στην εποχή μας ο αμαξιτός δρόμος, που συνδέει την κοιλάδα του Βουραϊκού με την
πολύ χαμηλότερη Κοιλάδα του αρχαίου Κλείτορα (του Αροάνιου ποταμού) στα
νοτιοανατολικά του, που τώρα έχει ως κέντρο την Κάτω Κλειτορία. Ταυτόχρονα
αποτελεί και διασταύρωση, που συνδέεται και με την περιοχή του Σοποτού, την Ι.
Μ. Αγίων Θεοδώρων και φυσικά με το Λιβάρτζι, με την Ψωφίδα, όπως και με τα γύρω
χωριά.
Στα νεολιθικά χρόνια ο αυχένας αποτελούσε το χαμηλότερο υψόμετρο με το οποίο οι αρχαίοι Αρκάδες ατένιζαν στα βορειοανατολικά την τεράστια λίμνη, όπου σήμερα δεσπόζει ο γόνιμος κάμπος του οροπεδίου του Βουραϊκού (Ερασίνου ή Καλαβρυτινού ποταμού).
Πραγματοποιήθηκε στα Καλάβρυτα πριν λίγες
εβδομάδες, στις 4 και 5 Νοεμβρίου του 2023, ένα ενδιαφέρον διήμερο, αλλά όχι
από κάποιο θεσμό. Πραγματοποιήθηκε από την συλλογικότητα των Καλαβρύτων «Εμείς».
Ο γενικός τίτλος του ήταν: «Η αυτοοργανωμένη συλλογικότητα ΕΜΕΙΣ ανοίγει
συζήτηση για το πως θα μπορούσαν οι μικροί τόποι να λειτουργούν χωρίς ανάθεση
και αποτελεσματικά».
Το βραδάκι του Σαββάτου 4 Νοέμβρη στο Πολύκεντρο έγινε η πρώτη εκδήλωση με εισηγήσεις και συζήτηση. Σημαντική ήταν η παρουσία των συμμετεχόντων. Εκτός από τους Καλαβρυτινούς και κάποιους εκ των γειτονικών περιχώρων, είχαν προσέλθει αντιπρόσωποι που εισηγήθηκαν ή έλαβαν μέρος στη συζήτηση από πολλές πόλεις: Πήλιο, Γαργαλιάνους, Καλαμάτα, Τήνο, Αθήνα, Έδεσσα!
Τέλειωσε λοιπόν κι αυτή η διαδικασία, με
εκλογικό θρίαμβο του ψηφοδέλτιου του επικεφαλής Θανάση Παπαδόπουλου (Ανεξάρτητη
Κίνηση Πολιτών) μες 71,2%, έναντι του ψηφοδελτίου του επικεφαλής Θανάση Γ.
Κανελλόπουλου (ΕΝΩΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ) με 25,85% και του Σταμάτη
Ανδριόπουλου (Λαϊκή Συσπείρωση) με 2,95% στον ευρύ σε έκταση Καλλικρατικό Δήμο
Καλαβρύτων.
Ο πάλι Δήμαρχος Θανάσης Παπαδόπουλος θα έχει
14 Δημ. συμβούλους, έναντι 5 (1+4) του Θανάση Κανελλόπουλου. Θα έχει την
πλειοψηφία των Κοινοτικών Συμβουλίων σε όλα τα χωριά, πλην ελαχίστων που
ανήκουν στην αξιωματική αντιπολίτευση. Η Λ. Σ. δεν εξέλεξε ούτε τον επικεφαλής
Σταμάτη Ανδριόπουλο, παρότι πλησίασε πολύ κοντά το παράλογο φίλτρο και όριο του
3%! Τι μπορούμε λοιπόν να κρατήσουμε επί της ουσίας μετά απ’ αυτά τα
αποτελέσματα;
Η γνώμη μου είναι να αναδιφήσουμε στις προεκλογικές εξαγγελίες, δεσμεύσεις, αναφορές, μισόλογα ή και αγνοήσεις πολλών ζητημάτων. Εμείς θα μείνουμε κυρίως σε ότι αφορά την δυτική κοιλάδα του Βουραϊκού. Θα προσπαθήσουμε με προσοχή, αλλά και θάρρος, να αποδελτιώσουμε ότι θεωρήσαμε σημαντικό. Ελπίζω να μην έχω παρανοήσει κάποια στάση εκ των υποψηφίων, νικητών και ηττημένων.
Έκκληση: Μην αγνοείτε τα ιστορικά μνημεία της δυτικής
κοιλάδας του Βουραϊκού
Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα
Ι. ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΡΕΙΠΙΑ
Με αφορμή τις αυτοδιοικητικές
εκλογές και ειδικότερα τις δημοτικές εκλογές για τον ευρύ Καλλικρατικό Δήμο
Καλαβρύτων δεν είναι ορθό να περιμένουμε μόνο τις υποσχέσεις ή τις δεσμεύσεις
των υποψηφίων δημάρχων, δημοτικών ή και κοινοτικών συμβούλων. Οφείλουμε να
ανοίγουμε και εμείς θέματα που δεν «είναι πιασάρικα», ούτε αποκομίζουν
δεκάδες ψήφων. Αποτελούν όμως ένα μέρος της ιστορικής μνήμης, μπορούν να
λειτουργήσουν παιδευτικά, αλλά και στοιχείο προσέλκυσης περιηγητών και
ενδιαφερομένων.
Ήδη έχουν -και πολύ ορθά-
αναδειχθεί ο τόπος θυσίας του Καλαβρυτινού ολοκαυτώματος και το αντίστοιχο
μουσείο, ο πύργος της Παλαιολογίνας στα Καλάβρυτα, τα μεγάλα παλαιά ή μικρότερα
μοναστήρια, ο οδοντωτός, κλπ. Υπάρχουν όμως σ’ όλες τις ιστορικές κοιλάδες και
πολλά άλλα μνημεία, όπως ο αρχαίος Κλείτορας, ο ναός της Ημερησίας Αρτέμιδας
στου Χαμάκου (Λουσικό), μνημεία στην Ψωφίδα, κλπ, τα οποία λιγότερο ή
περισσότερο έχουν ψηλαφιστεί, αναγνωριστεί και εν μέρει αναδειχθεί.
Εμείς, πιστοί στις νύξεις στην κοιλάδα του Βουραϊκού, θα ψηλαφίσουμε συνοπτικά και εν όψει της προεκλογικής περιόδου, μια ομάδα ιστορικών μνημείων στο δυτικό πόλο της (πρώην Δήμος Καλλιφωνίας). Ας τα δούμε με μια χρονολογική σειρά.
Κέρτεζη: Από νεκρό ξενοδοχείο σε ζωντανό γηροκομείο;
Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*
Ι. ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΠΑΛΙ ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ
Έρχονται (πάλι)
αυτοδιοικητικές εκλογές. Περιφερειακές και δημοτικές. Οι κοινοτικές αποτελούν
(πάλι) μέρος των δημοτικών, έχοντας χάσει πλήρως και το τελευταίο στοιχείο
σχετικής τους αυτονομίας με το «νόμο Βορίδη». Θα θέσουμε, παρ’ όλα αυτά, στη
διάθεση των αυτοδιοικητικών, για δημιουργία, ένα έργο που έμεινε στα αζήτητα επί
τρεις δεκαετίες περίπου στον έτερο μεγάλο πόλο της κοιλάδας του Βουραϊκού, την
ιστορική Κέρτεζη. Δεν πρόκειται για αμιγώς αναπτυξιακό ή εξωραϊστικό έργο.
Αποτελεί ταυτόχρονα έργο ανθρωπιστικό, εργασιακό και ιστορικής αποκατάστασης.
Βλέπετε η Κέρτεζη έχει
ιστορία, αλλά δεν αποτέλεσε «μαρτυρική πόλη» ώστε να παίρνει σχεδόν όλα τα μη
εξωραϊστικά μεγάλα έργα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν πολλά εγκαταλειμμένα
παλιά ιστορικά μνημεία: το προχριστιανικό Οχυρό της Κέρτεζης, το φράγκικο
Κάστρο της Ντεσμένας, ο Εθνικός Πύργος των (Σ)φραντζή και «Λιάρου», ο νεοβυζαντινός
Ι. Ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου στο Κοιμητήριο και το κτίριο (και σχολείο)
των Τετρεμέλη/Στριφτόμπολα. Πλέον υποψήφιο είναι και το κτήριο του τελευταίου
Δημοτικού σχολείου στον Αη Θανάση.
Τα πέντε βουλιάζουν,
φθείρονται, καταστρέφονται και πέφτουν ακόμα μέχρι και στα χέρια αρχαιοκαπήλων.
Το έκτο απέκτησε μια παράξενη «μπούργκα»! Μόνο για το κτίριο του Στριφτόμπολα
δρομολογείται αποκατάσταση με λειτουργικότητα, αλλά από κερτεζίτες ιδιώτες… Θα
επανέλθουμε σύντομα για όλα τα μνημεία σε επόμενο άρθρο.
Το πιο όμως πρόσφατο κτήριο, σχεδόν έτοιμο να λειτουργήσει, το οποίο εγκαταλείφθηκε με ευθύνες πολλών (ζώντων και τεθνεώτων), αποτελεί το λεγόμενο «Κοινοτικό Ξενοδοχείο της Κέρτεζης». Παραδόθηκε θεσμικά από την «Κοινότητα Κερτέζης»[1] στον «Δήμο Καλαβρύτων» επί προγράμματος «Καποδίστρια» λίγο πριν ολοκληρωθεί. Ακολούθησε κατόπιν το πρόγραμμα «Καλλικράτης» και ουσιαστικά η επικράτησή του μέχρι τις ημέρες μας.
Για τις προτάσεις ονοματοδοσίας δρόμων και πλατειών του οικισμού της Κέρτεζης
Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*
Ι. Η ΙΔΕΑ ΤΗΣ ΟΝΟΜΑΤΟΔΟΣΙΑΣ
Η Κέρτεζη, όπως έχουμε
αναδείξει πρόσφατα,[1] αποτελούσε
έως περίπου το 1780 την έδρα του καζά Καλαβρύτων, ενώ παλιότερα ήταν η διοικητική
έδρα του Γεωργίου (Σ)φραντζή, με παραχώρηση από τον Θωμά Παλαιολόγο (μετά την
πτώση της Πόλης). Πάντοτε όμως ήταν ο έτερος οικιστικός και παραγωγικός πόλος
της κοιλάδας του Βουραϊκού, μαζί με τα Καλάβρυτα. Γι’ αυτό αποτέλεσε μετά το
1821 και δύο φορές έδρα δήμου (Καλλιφωνίας). Μάλιστα μέχρι τα μέσα του 20ου
αι. λειτουργούσαν ακόμα οι επτά συγκοινωνιακοί δρόμοι (για ζώα και ανθρώπους), που είχαν ως
ομφαλό την Κέρτεζη και προς όλες τις κατευθύνσεις.
Ως κεφαλοχώρι, λοιπόν, εκτείνεται σε μεγάλη έκταση και συνεχώς επεκτείνεται με δεύτερες κατοικίες, κυρίως Κερτεζιτών μεταναστών. Έτσι έχει πολλούς μαχαλάδες (συνοικίες) και επί μέρους γειτονιές. Όλοι αυτοί οι λόγοι, μαζί με τους περιβαλλοντικούς, την διαχωρίζουν εντός του οικισμού με πολλούς δρόμους, όχι όμως όλοι της ίδιας αξίας ως προς την κίνηση. Οι περισσότεροι είναι βατοί για μικρά αυτοκίνητα, ενώ αρκετοί και για μεσαία φορτηγά, πλην βεβαίως του κεντρικού δρόμου (από τα τέλη του 19ου αι..
Γυναίκες στην Εκκλησία: Με την συνήθεια ή τη θεολογία;
Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*
Ι. ΟΙ ΑΦΟΡΜΕΣ
Τον τελευταίο καιρό, ειδικά
μετά την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο των δέκα (εκ των 14 τότε) τοπικών Ορθοδόξων
Εκκλησιών στο Κολυμπάρι της Κρήτης (Εβδομάδα Πεντηκοστής του 2016), αυξήθηκε η
κινητικότητα σε θεολογικούς και συγγραφικούς κύκλους για την πληρότητα της
θέσης των γυναικών στο θεσμικό χώρο των ορθοδόξων εκκλησιών.
Βεβαίως πολλά χρόνια πριν έχει
τεθεί ανοικτά στις θεολογικές σχολές, αλλά και σε εφημερίδες και περιοδικά το
ζήτημα αυτό. Όμως στην «Εκκλησία της Ελλάδας» και το ζήτημα αυτό
αντιμετωπίζεται, υπόκωφα, κατά περίπτωση, περιστασιακά και ανάλογα με τις
προσωπικές οπτικές του οικείου Μητροπολίτη. Θεσμικά όμως ποτέ δεν
αντιμετωπίστηκε στα ίσια, με θεανθρωπολογικά κριτήρια και όχι με τη λογική της
μακρόχρονης συνήθειας.
Δεν είναι τυχαίο ότι η
συντηρητική πλειοψηφικά Εκκλησία της Ελλάδος, με δύο θεολογικές σχολές και
τρεις εκκλησιαστικές ακαδημίες, δεν είχε καμία γυναικεία συμμετοχή!
Όντως «…το ζήτημα αυτό είναι στην εποχή μας και πολύπλοκο και ακανθώδες. Το ακανθώδες οφείλεται στη σχέση του με δύο σοβαρά ζητήματα. Το ένα είναι ότι η σύγχρονη εποχή είναι εικονοκλαστική. Το δεύτερο ότι συνυπάρχει το δίπολο πατριαρχίας και φεμινισμού.
Ανθρωπολογικά χαρακτηριστικά των πρόσφατων εκλογών
Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*
Ι. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Τα αποτελέσματα των τελευταίων
εκλογών αξίζουν να ιδωθούν πέρα από τυπικά νικητές και ηττημένους. Αυτή την
οπτική την αφήνουμε απ’ έξω σ’ αυτό το άρθρο. Θέλουμε να προσεγγίσουμε τόσο τα
πρωτόγνωρα χαρακτηριστικά, όσο και πίσω από τις ψήφους, όσο βέβαια μπορούμε να
δούμε.
Δεν γνωρίζουμε πως ακριβώς θα
εκφραστούν οι ψηφοφόροι στις δεύτερες εκλογές, αν και γνωρίζουμε ποιες είναι οι
τάσεις από την Κυριακή στις 21 Μαΐου. Δεν γνωρίζουμε επίσης πως θα εκφραστούν
τα μικρά κόμματα και οι ψηφοφόροι τους στις δεύτερες εκλογές, αφού μέχρι
στιγμής, που γράφονται αυτές οι γραμμές, μία μόνο ανακοίνωση έχει δει το φως
της δημοσιότητας.
Επίσης δεν γνωρίζουμε αν η
αποχή θα αυξηθεί για πολλούς λόγους, όπως έγινε για περίπου 200.000 ψήφους στις
παρόμοιες εκλογές του 2012, έστω και αν τώρα το γενικότερο πεδίο είναι
διαφορετικό.
Τέλος, δεν γνωρίζουμε αν στην
νέα προεκλογική περίοδο θα αναδειχθούν με εμφαντικότητα, από τα ακολουθούντα τη
ΝΔ κόμματα, η σημασία των «χαλιναριών» που έθεσε δημόσια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Εμείς εδώ θα σημειώσουμε ειδικές όψεις του τωρινού φαινομένου, κυρίως από πλευράς κοινωνικής ψυχολογίας και ανθρωπολογικής θεολογίας των ψηφοφόρων, φυσικά υπό την επήρεια και των κομματικών θεωρήσεων.