ΔΥΟ ΓΑΪΔΟΥΡΙΩΝ ΑΧΥΡΑ, ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ! ΣΑΝΟ, ΠΟΤέ!

Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου*

Ετούτες οι εκλογές (του 2023) έχουν σημαδευτεί από την θορυβώδη είσοδο της επίκλησης της χριστιανικής πίστης στο πολιτικό προσκήνιο. Μέσα στην πανευρωπαϊκή και παγκόσμια ενίσχυση φαιών και μαύρων κινημάτων, δεν αποτελεί διόλου έκπληξη το ότι η είσοδος αυτή δεν αφορά παρουσίες Θεολογίας της Απελευθέρωσης. Αφορά κόμματα διαποτισμένα από θρησκευτικό φονταμενταλισμό, του οποίου βασικά χαρακτηριστικά είναι τα εξής τρία: 1) Επιθετικός σταυροφορικός λόγος που ισχυρίζεται πως είναι μαρτυρία, 2) Δίψα για θεοκρατία, δηλαδή για νομική επιβολή των αξιωμάτων της εκκλησιαστικής κοινότητας εφ’ όλης της κοινωνίας, και 3) Αποθέωση της αυτοχθονίας, δηλαδή ανάδειξη της βιολογικο-εθνικής προέλευσης σε αποφασιστικό κριτήριο προσδιορισμού των ανθρώπων και της στάσης απέναντί τους. Και τα τρία χαρακτηριστικά κρώζουν υπέρ της Ορθοδοξίας, μα αποτελούν ριζικά αντιχριστιανικές πεποιθήσεις.

Το παρόν σημείωμα, ίσα που προκάμω να το γράψω, μέσα σε στιγμές πολύ δύσκολες για μένα. Το γράφω ως προσημείωση αναλυτικότερου κειμένου, που ίσως να καταφέρω να φτιάξω αργότερα. Μου είναι αδύνατο να αναλύσω εδώ αυτά τα τρία χαρακτηριστικά. Έχω γράψει κατ’ επανάληψη εδώ και χρόνια, και (συγχωρέστε με, αλλά) σε τυχόν ενδιαφερόμενους ευχαρίστως να θέσω υπόψη τους δημοσιευμένα κείμενά μου.

Άκυρες οι «αποφάσεις – νούμερα» του 20ου Συνεδρίου της ΟΛΜΕ

Του Γιώργου Κ. Καββαδία*

    Απλά μαθήματα συνδικαλισμού και δημοκρατίας

1. Δεν είναι οι κομματικοί μηχανισμοί των ΔΑΚΕ – ΣΥΝΕΚ – ΠΕΚ πάνω από το Συνέδριο της ΟΛΜΕ που είναι το ανώτερο όργανο της συνδικαλιστικής οργάνωσης των καθηγητών.
2. Δεν είναι το προεδρείο του Συνεδρίου το ανώτερο όργανο από το Συνέδριο των καθηγητών.
3. Το ανώτερο όργανο της συνδικαλιστικής οργάνωσης των καθηγητών είναι το Συνέδριο
4. Κάθε σύνεδρος έχει το δικαίωμα να τοποθετηθεί και να ψηφίζει στη λήψη των αποφάσεων. «Ποτέ δεν υποβάλλεται θέμα σε ψηφοφορία, αν δεν εξαντληθεί ο κατάλογος των ομιλητών γι’ αυτό το θέμα. Αν ληφθεί τέτοια απόφαση είναι άκυρη.» (Καταστατικό ΟΛΜΕ άρθρο 41, παρ. 8)
5. Κανένας σύνεδρος δεν είναι νούμερο (αριθμός) για να ψηφίσει νούμερα (αποφάσεις)

Όταν το κράτος γίνεται ιδιωτικό

Του Παναγιώτη Μαυροειδή

1. Μια ιδιωτική επιχείρηση, ναι, είναι τακτοποιημένη. Έχει σειρά, διαδικασίες, αποτέλεσμα. Όχι πάντα. Είναι πολλά τα κανόνια, οι αποτυχίες, οι χρεωκοπίες, που τα φορτώνονται οι εργαζόμενοι /ες σε αυτές. Η «νοικοκυροσύνη» της είναι συγκεκριμένη ωστόσο. Μια ιδιωτική καπιταλιστική επιχείρηση, εξ ορισμού, συγκροτείται με βάση τον στόχο της κερδοφορίας. Ό,τι συμβάλει σε αυτό, άμεσα ή έμμεσα ή έστω χωράει σε αυτό το σκοπό, θα υποστηριχθεί και θα γίνει. Αυτό και τέλος.

2. Το δημόσιο κοινωνικό (και περιβαλλοντικό) «συμφέρον» (ή όφελος) ωστόσο, δεν πάει αγκαζέ με το ιδιωτικό επιχειρηματικό κέρδος. Το γιατί δε θα εξηγηθεί εδώ, αλλά ο περισσότερος κόσμος το διαισθάνεται. Επομένως, η προάσπισή του, εξ ορισμού, δεν μπορεί να ανατεθεί σε ιδιωτική εταιρεία. Είναι σα να βάζεις τον λύκο να φυλάει τα πρόβατα. Μη πέφτουμε λοιπόν από τα σύννεφα για την Αττική Οδό.

Σάρκα ή σαρκοφάγος;

Πολυμορφία και ιεραποστολική φύση της Εκκλησίας

Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου*

Εισήγηση στη συνάντηση εργασίας του Συνδέσμου Ιεροψαλτών Αττικής «Ρωμανός ο Μελωδός & Ιωάννης ο Δαμασκηνός» και της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Αθήνας, Τετάρτη 24-11-2021, στον χώρο της ΑΕΑΑ.

Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με την ψηλάφηση τριών ορισμών.

Πρώτον: Τι είναι σάρκα.

Η σάρκα είναι εαυτός μας. Δεν είναι περιτύλιγμα,  δεν είναι τσόφλι, δεν είναι φυλακή. Είναι εαυτός μας. Ασώματος άνθρωπος δεν υπάρχει, και γι’ αυτό δεν θα υπάρξει ασώματη ανάσταση. Κι όταν λέμε ότι ο Χριστός σαρκώθηκε, δεν εννοούμε ότι η θεότητά του φώλιασε μέσα σε ένα σάρκινο περιτύλιγμα, τσόφλι ή φυλακή. Σάρκα του Χριστού έγινε ο πλήρης άνθρωπος. Και πλήρης άνθρωπος σημαίνει και σώμα και ψυχή και νου και πράξη και δημιουργικότητα. Επαναλαμβάνω: Η σάρκα είναι εαυτός μας. Δεν είναι περιτύλιγμα,  δεν είναι τσόφλι, δεν είναι φυλακή.

Δεύτερος ορισμός: Τι είναι σαρκοφάγος.

Με αφορμή την εγκατάσταση αιολικών στον Ερύμανθο

Του Θύμιου Δραγώτη*

Το καλοκαίρι του 2020, το θέμα της εγκατάστασης ανεμογεννητριών απασχόλησε έντονα την τοπική κοινωνία. Φέτος, ένα χρόνο μετά, η συζήτηση επανήλθε και έφτασε ακόμη και στη Βουλή για την επικείμενη εγκατάσταση ανεμογεννητριών στον Ερύμανθο και συγκεκριμένα στο Λεόντιο. Ο σχεδιασμός αυτός έρχεται από την κυβέρνηση με τον Εθνικό Σχεδιασμό για την Ενέργεια και το Κλίμα. Ο Ερύμανθος είναι ένας  ορεινός όγκος με σημαντική βιοποικιλότητα και πανίδα, προστατευόμενη περιοχή Natura. Όμως αυτό δεν φαίνεται ικανό να σταματήσει αυτόματα τα σχέδια ασυδοσίας: Είναι γεγονός ότι πάνω από 60 ανεμογεννήτριες σχεδιάζεται να εγκατασταθούν στην περιοχή εντός χωροθετημένης ζώνης Natura. Οι περιοχές Natura είναι ένα δίκτυο ζωνών προστασίας της φύσης και έχει ως στόχο να διασφαλίσει τη μακροπρόθεσμη διατήρησή των πιο πολύτιμων και των πλέον απειλούμενων ειδών και οικοσυστημάτων σε ικανοποιητικό επίπεδο. Εκτός από το αυτονόητο αίτημα καμίας βαριάς βιομηχανικής δραστηριότητας στις περιοχές Natura, θα πρέπει να απαιτήσουμε να απομακρυνθούν και οι ήδη εγκατεστημένες ανεμογεννήτριες.

Ανεμογεννήτριες: Σχολιασμός των τριών επόψεων

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ι. Εισαγωγικά

Πέρα από τις απόψεις που παρουσιάσαμε στο προηγούμενο φύλλο, οφείλουμε να πούμε ότι και στο ζήτημα αυτό μαίνεται μια παγκόσμια συζήτηση. Για μεθοδολογικούς λόγους θα παρουσιάσουμε τα τρία μεγάλα ρεύματα που κυριαρχούν στις συζητήσεις.

Το ένα προέρχεται από τα μεγάλα κέντρα των τεχνολογικών εξελίξεων, τα οποία όχι μόνο είναι παντοδύναμα τεχνολογικά, αλλά συνεργάζονται με ειδικούς επιστήμονες των Πανεπιστημίων, συχνά με μεγάλο οικονομικό τους όφελος. Πυρήνας της επιστημονικής τους σκέψης, τις περισσότερες φορές, αποτελεί η με επιστημονικούς όρους δικαιολόγηση των τεχνολογικών εφαρμογών τεράστιων βιομηχανικών μονάδων και εφαρμογών, συχνά σε τρίτες χώρες. Στο σημερινό μας άρθρο επιλέξαμε ένα σχετικό και ενδεικτικό άρθρο το οποίο συνοπτικά θα σχολιάσουμε. Αφορά άρθρο του Κων/νου Χ. Γκαράκη, ο οοποίος είναι «Ενεργειακός Μηχανικός, MSc, MA, MBA, Eπισκέπτης Καθηγητής Τμήματος Μηχ/γων Μηχανικών Παν. Δυτ. Αττικής» που το βρήκαμε σε ιστοσελίδα της Πρέβεζας (27 Απριλίου 2021).

Το επόμενο ρεύμα έχει ως πυρήνα τα παρθένα οικοσυστήματα, με επίκεντρο τις περιοχές Natura. Το ρεύμα αυτό εκτείνεται και πέραν των συμφερόντων, φτάνει και ξεπερνά τις οργανωμένες κλειστές οικολογικές συλλογικότητες. Συχνά είναι υπό όρους υπέρ των νέων τεχνολογιών και παλεύει να περισωθούν θύλακες από το παγκόσμιο σύνολο οικοσυστημάτων. Για την παρουσίασή μας επιλέξαμε μία συνέντευξη της «επιστημονικής υπεύθυνης τη Βασιλικής Κατή, αναπλ. καθηγήτριας στο τμήμα Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών» στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, που έδωσε και παρουσιάστηκε από το δημοσιογράφο  Γιώργο Λιάλο στην Καθημερινή (23.03.2020) [1].

Το τρίτο ρεύμα σκέψης και δράσης αφορά τους ανθρώπους που έχουν συχνά τα ακριβώς αντίθετα συμφέροντα. Συναντιέται στις τοπικές κοινωνίες, όπου τα ισχυρά συμφέροντα έρχονται με τη δύναμη της κυριαρχίας να «φυτέψουν» τα «βαριά» τεχνολογικά προϊόντα και να φύγουν για άλλα μέρη. Τα προϊόντα αυτά θα μείνουν στους κατοίκους των περιοχών, θα αλλάξουν τη φυσιογνωμία εκ των έξω, θα επηρεάσουν συνήθως αρνητικά τις τοπικές οικονομίες και δεν θα λάβουν υπόψη τον ανθρώπινο παράγοντα. Το ρεύμα αυτό βάζει σε πρώτη προτεραιότητα, λοιπόν, τον ανθρώπινο παράγοντα, τα τοπικά οικοσυστήματα, την τοπική οικονομία, τον τοπικό πολιτισμό και φυσικά τα παντός είδους μνημεία, σύμβολα και κέντρα αναφοράς της κάθε περιοχής. Ενδεικτικό θεωρούμε το άρθρο της συναδέλφου Αικατερίνης Στατηρά, φυσικού και Αντιπροέδρου του Ορειβατικού Συλλόγου Ιωαννίνων, από ηπειρωτική ιστοσελίδα.

ΠΥΡΚΑΪΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΣΥΜΦΟΡΕΣ

Του Απόστολου Παπαδημητρίου

            Ο παρατεταμένος καύσων που επικρατεί σε μεγάλη έκταση του πλανήτη, ήταν αναπόφευκτο να συντελέσει στην εκδήλωση πυρκαγιών, αναμενομένων βέβαια κατά το θέρος όχι όμως αυτής της έκτασης και της έντασης. Όπως σε κάθε ανάλογη περίπτωση στο παρελθόν άρχισαν οι σχολιασμοί και η άσκηση κριτικής κατά παντός υπευθύνου με τη βεβαιότητα ότι κατέχουμε τη λύση του προβλήματος, ώστε αυτό να μην επαναληφθεί. Θα επαναληφθεί πάντως με βεβαιότητα, καθώς ο άνθρωπος έχει διαπράξει πολλά σφάλματα και παραμένει αδιόρθωτος.

Το δέντρο των Εκκλησιαστικών Ακαδημιών και το δάσος

Ή: ΣΜΥΚ, όπως λέμε… σμίκρυνση;

Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου*

Κοντοστάθηκα με ευχαρίστηση σε μια φράση ενός κειμένου το οποίο έφτασε στα χέρια μου ως νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, με τίτλο «Δευτεροβάθμια Εκκλησιαστική Εκπαίδευση και Σχολές Μαθητείας Υποψηφίων Κληρικών». Η φράση βρίσκεται στο άρθρο 29 και αφορά την ίδρυση ΣΜΥΚ – Σχολών Μαθητείας Υποψηφίων Κληρικών. Ολόκληρο το άρθρο λέει: «Αποκλειστικός σκοπός των ΣΜΥΚ είναι η εκπαίδευση υποψηφίων Κληρικών της, κατά το άρθρο 3 του Συντάγματος, Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας του Χριστού, υψηλού μορφωτικού επιπέδου και εκκλησιαστικού ήθους, με προσήλωση στις δημοκρατικές αξίες, για να υπηρετήσουν στην Ελλάδα ή στις κοινότητες του Απόδημου Ελληνισμού».

Sisco / Webex ως Δούρειος ίππος πελατείας

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Α΄ ΜΕΡΟΣ: Και οι μαθητές – φοιτητές ως μαύρος χρυσός

«Η Audrey Watters, κορυφαία ανεξάρτητη συγγραφέας στον τομέα της εκπαίδευσης και συγγραφέας του ιστολογίου Hack Education, έδωσε μια ομιλία^[1] σχετικά με το «(Φοιτητής) Τα δεδομένα είναι το νέο πετρέλαιο: MOOCs, μεταφορά και χρήματα». Εξέτασε τα «δεδομένα των μαθητών ως το νέο πετρέλαιο» – τη μεταφορά και τα χρήματα πίσω από τα δεδομένα εκπαίδευσης και τα μαθησιακά αναλυτικά στοιχεία που γίνονται διαδεδομένα στις συζητήσεις γύρω από τα MOOCs και την ηλεκτρονική μάθηση. Ο Α. Μορίς Ματίζ, Διευθυντής της CCNMTL, παρουσίασε την ομιλία».

Με άλλα λόγια η μείωση του ποσοστού κέρδους ανοίγει την όρεξη για νέες αγορές. Θεωρείται ότι δεκατρία τρισεκατομμύρια δολάρια είναι η περιουσία 2800 μεγιστάνων του πλανήτη στις μέρες μας. Η διατήρηση και η αύξηση όμως του πλούτου τους λειτουργεί όπως η καταβόθρα. Τα καταπίνει όλα, εάν δεν υπάρξει σχέδιο αντιμετώπισης. Εκτός από τις καταστροφές στους πολέμους, στις ιμπεριαλιστικές επιδρομές, στις φυσικές καταστροφές, στα οργανωμένα χρέη των χωρών και των πολιτών ήλθε τώρα και η συνδημία. Η πανδημία, κατά άλλους, επιτάχυνε τα κέρδη των ολίγων αυτών με την επιτάχυνση της 4^ης βιομηχανικής επανάστασης.

Τι σημασία μπορεί να έχει σήμερα η ενασχόληση με την Ελληνική Επανάσταση;

Του Λάμπρου Ψωμά*

«Οι Κινέζοι επενδύουν στο μέλλον την ίδια ώρα που εμείς ασχολούμαστε πάλι με γεγονότα που έγιναν 200 χρόνια πριν». Με τον τρόπο αυτό το ένθετο Βήμα Science της εφημερίδας Το Βήμα της Κυριακής (φύλλο 20ής Δεκεμβρίου 2020) σχολίασε τη σημασία που αποδίδουν οι Κινέζοι στην ενασχόληση με τη Διαστημική. Το σχόλιο αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει αφετηρία προβληματισμού: Τι σημασία έχουν για εμάς σήμερα γεγονότα που έλαβαν χώρα πριν από 200 χρόνια; Μια λογική απάντηση νομίζω ότι θα πρέπει να βασίζεται σε μια οξεία κριτική που οφείλουμε στον σύγχρονο πολιτισμό μας (νεωτερικότητα): είναι ο πολιτισμός που αναζητά την ευτυχία του ατόμου μέσα από τον προσωπικό πλουτισμό. Είναι ο πολιτισμός του εγώ και όχι του εμείς, όπου το εγώ πρέπει να έχει όσο περισσότερα γίνεται και όχι απαραίτητα να είναι.