Ανθρωπολογικά χαρακτηριστικά των πρόσφατων εκλογών

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ι. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

Τα αποτελέσματα των τελευταίων εκλογών αξίζουν να ιδωθούν πέρα από τυπικά νικητές και ηττημένους. Αυτή την οπτική την αφήνουμε απ’ έξω σ’ αυτό το άρθρο. Θέλουμε να προσεγγίσουμε τόσο τα πρωτόγνωρα χαρακτηριστικά, όσο και πίσω από τις ψήφους, όσο βέβαια μπορούμε να δούμε.

Δεν γνωρίζουμε πως ακριβώς θα εκφραστούν οι ψηφοφόροι στις δεύτερες εκλογές, αν και γνωρίζουμε ποιες είναι οι τάσεις από την Κυριακή στις 21 Μαΐου. Δεν γνωρίζουμε επίσης πως θα εκφραστούν τα μικρά κόμματα και οι ψηφοφόροι τους στις δεύτερες εκλογές, αφού μέχρι στιγμής, που γράφονται αυτές οι γραμμές, μία μόνο ανακοίνωση έχει δει το φως της δημοσιότητας.

Επίσης δεν γνωρίζουμε αν η αποχή θα αυξηθεί για πολλούς λόγους, όπως έγινε για περίπου 200.000 ψήφους στις παρόμοιες εκλογές του 2012, έστω και αν τώρα το γενικότερο πεδίο είναι διαφορετικό.

Τέλος, δεν γνωρίζουμε αν στην νέα προεκλογική περίοδο θα αναδειχθούν με εμφαντικότητα, από τα ακολουθούντα τη ΝΔ κόμματα, η σημασία των «χαλιναριών» που έθεσε δημόσια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Εμείς εδώ θα σημειώσουμε ειδικές όψεις του τωρινού φαινομένου, κυρίως από πλευράς κοινωνικής ψυχολογίας και ανθρωπολογικής θεολογίας των ψηφοφόρων, φυσικά υπό την επήρεια και των κομματικών θεωρήσεων.

ΙΙ. ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟΧΗΣ

Τα ποσοστά αποχής τυπικά και με βάση τον αριθμό των 9.946.082 εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους φτάνουν κοντά στο 40% (39,06%)! Και αυτό, γιατί οι εγγεγραμμένοι είναι πολύ περισσότεροι από τον συνολικό πληθυσμό της απογραφής 2021. Μάλιστα αν μελετήσουμε προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις είχαμε τυπικά πολύ μεγαλύτερη αποχή στις εθνικές εκλογές, τουλάχιστον μετά το 2009.

Οφείλουμε όμως να σημειώσουμε δύο όψεις του φαινομένου. Αρχικά γιατί τα αρμόδια υπουργεία δεν κάνουν εκκαθάριση των εκλογικών καταλόγων, τουλάχιστον μέχρι και το 2022. Αυτό δημιουργεί αφενός την εύκολη κριτική περί ανικανότητας ξεκαθαρίσματος και αφετέρου πονηρές σκέψεις για τη γνησιότητα των αποτελεσμάτων στα πολλά ευφάνταστα μυαλά συμπολιτών μας.

Μια άλλη όψη βρίσκεται στην ψυχολογία αυτών που απέχουν ή ακυρώνουν την ψήφο τους. Τα άκυρα, έφτασαν στο 2,04% και τα λευκά στο 0,6%, σύνολο δηλαδή ακυρωθέντων 2,64%! Προσωπικά διακρίνω τέσσερις ομάδες αποχής. Ανάμεσα στις δύο τελευταίες ας αναζητήσουμε και όσους ακύρωσαν την ψήφο τους.

Η μία βρίσκεται στο πολιτικό και εργασιακό ξενίτεμα εκατοντάδων χιλιάδων στο εξωτερικό, κυρίως νέας γενιάς. Όλες και όλοι γνωρίζουμε την κύρια αιτία: την υποβάθμιση της χώρας και των «από κάτω» με αφορμή την παγκόσμια κρίση του 2007-2008. Ελάχιστοι απ’ αυτούς μπορούσαν να ψηφίσουν στις τελευταίες εκλογές. Ο κύριος λόγος ήταν οι αποστάσεις και τα έξοδα των πιο αδύναμων, αλλά και μια πολιτική οπτική, που βρισκόταν μακριά από τα κόμματα εξουσίας.

Μια δεύτερη μερίδα οφείλεται σε πολλούς και πολλές άνω των 70 ετών που για λόγους υγείας ή για λόγους μακρινής διαμονής (ετεροδημότες) δεν πήγαν να ψηφίσουν.

Η τρίτη μερίδα αφορά το πιο ριγμένο κομμάτι της ανεργίας και ημιαπασχόλησης που δεν βλέπουν κανένα φως στις πολιτικές κατευθύνσεις τόσο από τα κόμματα εξουσίας, όσο και της υπόλοιπης αντιπολίτευσης. Μάλιστα οφείλουμε να σημειώσουμε ότι είχαμε τεράστιο πλήθος ψηφοδελτίων λόγω της σχετικής (3%) απλής αναλογικής, πράγμα που δεν γνωρίζουμε πότε πάλι θα συμβεί.

Τέλος μια τέταρτη μερίδα απείχε είτε για λόγους πλήρους ιδιώτευσης, είτε λόγω των ψηφοδελτίων που κόπηκαν από τις εκλογές με πολιτική οργανωτική απόφαση της ΝΔ και ΚΙΝΑΛ.

IΙΙ. ΠΕΡΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΝΟΘΕΙΑΣ

Παρά το γεγονός ότι η ιδιωτική εταιρεία που μαζεύει, οργανώνει και βγάζει τα αποτελέσματα είναι ιδιωτική (κακώς), κανένα στοιχείο δεν έχει προκύψει ότι συνέβη ηλεκτρονική νοθεία μετά την καταχώρηση των αποτελεσμάτων.

Ούτε τα ηττημένα κόμματα κατήγγειλαν άμεσα ή έμμεσα ότι συνέβη κεντρικά, αλλά και στα εκλογικά τμήματα ήταν εμφανή τα αποτελέσματα. Πουθενά δεν φαίνεται να υπήρξε διαφορετική καταγραφή.

Το ότι στα κοινωνικά δίκτυα μία μερίδα το έλεγε καθαρά ή άφηνε αιχμές, βρήκε αφορμή από το μη καθαρισμό των εκλογικών καταλόγων και το νέο λογισμικό της ιδιωτικής εταιρείας.

Πάντως η ψυχολογία περί παντελούς έλλειψης εμπιστοσύνης δείχνει, όχι μόνο σε αυτό το θέμα, ότι ένα ρεύμα συνωμοσιολογικής πολιτικής θεώρησης είναι υπαρκτό.

IV. ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ «ΚΑΤΩ ΑΠΌ ΤΟ ΧΑΛΙ»

Μια πολύ μεγάλη μερίδα των λαϊκών στρωμάτων και με όλες σχεδόν τις διαβαθμίσεις και όλες τις μικρές προσδοκίες προσκολλήθηκε και ακολούθησε, στις διαφαινόμενες στις ιδιωτικές δημοσκοπήσεις και την σχεδόν μονόπλευρη προπαγάνδα των μεγάλων ΜΜΕ, στα χνάρια του προπορευόμενου κόμματος. Φυσικά υπήρξαν πολλοί πολιτικοί λόγοι να μην υπάρξει άνοδος ή μικρή πτώση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Η εργαλειοποίηση της απλής αναλογικής, η έλλειψη βαθιάς αυτοκριτικής από τα χρόνια της σχεδόν πενταετούς διακυβέρνησης, η εναλλαγή σχεδίων κάθε εβδομάδα και κάποια «αυτογκόλ» το οδήγησαν στην εκλογική κατάρρευση. Τιμωρήθηκε επί πλέον ως άχρηστο, απόμακρο και ως ανίσχυρο μέσα στο λαό. Δεν γνωρίζουμε αν ανακάμψει και πόσο.

Όμως, για μένα, είναι αδιανόητο ότι μεγάλη μερίδα του λαού «έβαλε κάτω από το χαλί» την αλλοπρόσαλλη γραμμή της απελθούσας κυβέρνησης, όπως στο δημογραφικό πρόβλημα, στην έλλειψη ουσιαστικής προκοπής στον πρωτογενή τομέα, στον τρόπο συμπεριφοράς απέναντι στους μετανάστες, στην πανδημία, στις παρακολουθήσεις, στην αστυνομία στα Πανεπιστήμια, στην υποτροφοδότηση και χρηματοδότηση της δημόσιας υγείας και παιδείας, στο έγκλημα των Τεμπών, στα οδυνηρά παιχνίδια με την ενέργεια (ηλεκτρικό, καύσιμα κλπ), στα ψευτο-επιδόματα, στον τρόπο συμμετοχής στον πόλεμο της Ουκρανίας, στον οργανωτικό τρόπο αποκλεισμού ακροδεξιών κομμάτων, δηλαδή στις παρυφές της ΝΔ.

Έτσι λοιπόν, αυτή η μερίδα, κατάπιε όλα αυτά για να πάει σε μια δήθεν σιγουριά. Έβαλε  όλα τα προσωπικά, κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα «κάτω από το χαλί», στα κατάβαθα της εσωτερικής συνείδησης δηλαδή, για να πάει με τον διαφαινόμενο νικητή…

V. Η ΡΑΓΔΑΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΣΗ

Οι εκλογές αυτές ήταν υπόκωφες. Αν ξεκινήσουμε από τα αριστερά προς τα δεξιά, τόσο η βουή των ανοικτών πολιτικών εκδηλώσεων έχασε σε έκταση, συμμετοχή και ένταση. Ακόμη και οι συζητήσεις στα καφενεία, στις καφετέριες και στους εργασιακούς χώρους ήταν ελάχιστες και «πολιτισμένες».

Το νεοφιλελεύθερο ιδεολόγημα του ατομικού ανθρώπου, της ατομικής ευθύνης, της ατομικής πολιτικοποίησης και της ατομικής έκφρασης ή μη έκφρασης, έχει επηρεάσει βαθιά το κοινωνικό σώμα. Είναι από τους λόγους που πέφτουν έξω οι δημοσκοπήσεις, όπως έγινε πριν λίγο καιρό τόσο στην Κύπρο, όσο και στην Τουρκία.

Οι μεγάλοι κοινωνικοί αγώνες μετά το 2012 έδωσαν χώρα στην μεταφυσική προσδοκία, έδωσαν χώρο στην κυβέρνηση διάψευσης των ελπίδων και δεν μπόρεσαν να αναπτυχθούν σε μεγάλη κλίμακα μετά το 2019. Ακόμη και η έξοδος της νεολαίας και του κόσμου, μετά το έγκλημα των Τεμπών, κόπηκε «με το μαχαίρι από τα πάνω» κι έμεινε έξω από τη δημόσια σφαίρα. Η προεκλογική συζήτηση αναγκαστικά έμεινε στα ελεγχόμενα ΜΜΕ και στα εξατομικευμένα κοινωνικά δίκτυα.

VI. ΠΟΛΙΤΙΚΉ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

Μέχρι αυτές τις εκλογές και κατά τη διάρκεια της μεταπολίτευσης τυπικά η πολιτική εξουσία και η Διοικούσα Εκκλησία έχουν διακριτούς ρόλους. Τυπικά υπάρχει το «σύστημα της συναλληλίας». Είναι στην πράξη όμως έτσι; Φυσικά και όχι. Να θυμίσω ότι νομικά όλα στηρίζονται στον Καταστατικό Χάρτη της Βουλής που νομοθετήθηκε το 1977 και αφορά τις σχέσεις Πολιτείας και «Εκκλησίας της Ελλάδος».

Η τελευταία εκκλησιαστική δομή είναι η πιο ισχυρή, αν και υπάρχουν και οι παράλληλες δομές της ημιαυτόνομης Εκκλησίας της Κρήτης, οι πέντε Μητροπόλεις των Δωδεκανήσων και το Άγιο Όρος, που ανήκουν πνευματικά και διοικητικά στο Οικ. Πατριαρχείο. Υπάρχει βεβαίως και το ενδιάμεσο καθεστώς των Μητροπόλεων των Νέων Χωρών. Αφήνω στην άκρη τις παλαιοημερολογητικές παραφυάδες, τις ετερόδοξες εκκλησίες και τις άλλες θρησκείες.

Θα θυμίσω τέσσερις περιόδους για τέσσερα διαφορετικά φαινόμενα, για του λόγου το αληθές: α) Η ατυχής απόπειρα αλλαγής του Καταστατικού Χάρτη του 1977 από το ΠΑΣΟΚ με Πρωθυπουργό τον Ανδρέα Γ. Παπανδρέου και υπ. Παιδείας και Θρησκευμάτων Αντώνη Τρίτση στο τέλος της δεύτερης θητείας του, β) Η υπόθεση των εναπομεινάντων μητροπολιτών εκ των 12, που εξέπεσαν ως μητροπολίτες μετά την εκλογή του Αρχιεπ. Σεραφείμ (Τίκα), γ) Η μεγάλη διαμάχη για τις αστυνομικές ταυτότητες και μετά για τις Νέες Χώρες επί Αρχιεπ. Χριστόδουλου (Παρασκευαΐδη) και τέλος δ) η πολιτική που ασκήθηκε επί Πανδημίας στο λαό και στους ναούς επί Αρχιεπ. Ιερώνυμου Β΄ (Λιάπη).

Αν προσθέσουμε την ανάπτυξη δύο παράλληλων παγκόσμιων φαινομένων (μετανεωτερικότητας και φονταμενταλισμού) μπήκαν στην συζήτηση ακόμα και: το ζήτημα των μνημονίων, το πως του θρησκευτικού μαθήματος στα σχολεία, η στάση απέναντι στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Κρήτης (Κολυμπάρι 2016), οι θεωρίες για την πανδημία, ο πόλεμος στην Ουκρανία, ο τρόπος σχέσης με τους μετανάστες, κλπ.

Αυτά όλα μαζί έφεραν και το νεοφανές κόμμα ΝΙΚΗ στα πρόθυρα της εισόδου στη Βουλή. Ο μονομερής πόλεμος που γίνεται σε αυτό μέσα στην προεκλογική περίοδο, δεν είναι μόνο μια προσπάθεια ποιμαντικής για το πως οι χριστιανοί ως πολίτες οφείλουν να πολιτεύονται, αλλά και προσπάθεια αλλοίωσης των διακριτών ρόλων. Το τραύμα στην Εκκλησία της Ελλάδος γίνεται πιο βαθύ, γιατί π.χ. δεν θεραπεύτηκε όταν πολλοί εκκλησιαστικοί ήταν «αγκαλιά», σφικτή ή χαλαρή, με την εγκληματική οργάνωση της Χ.Α. ή άφησαν στα αζήτητα το κάλεσμα του 2010 «Προς το λαό» με αφορμή το 1^ο μνημόνιο…

VIΙ. ΣΥΝΤΗΡΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ;

Διάβασα από ένα συνάδελφο εκπαιδευτικό και συγγραφέα[1] μια παρατήρηση, ανάμεσα σε πολλές: «…Σε κάθε περίπτωση πρέπει να πούμε πως τα φαινόμενα παρακμής της ελληνικής κοινωνίας βοούσαν εδώ και καιρό.

Η εκλογή δημάρχων όπως ο Ψινάκης στο παρελθόν ή ο Μπέος στον Βόλο και ο εκλεκτός του Μαρινάκη στον Πειραιά, η ανάδειξη τηλεαστέρων στο πολιτικό προσκήνιο (όπως ο Γεωργούλης που δημόσια δήλωνε πως παζάρευε μία θέση μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ και επέλεξε την καλύτερη προσφορά και μάλιστα εκλέχτηκε στη θέση της Κούνεβα), η εμφάνιση της Χρυσής Αυγής και η άνοδός της και το ποσοστό των ακροδεξιών/νεοναζιστικών δυνάμεων που στις τελευταίες ευρωεκλογές έφτασε το 14%, δεν ήταν απλώς καμπανάκια αλλά συναγερμός που ούρλιαζε εκκωφαντικά…».

Προσωπικά δεν γνωρίζω εάν ο «φόβος» προς τον ΣΥΡΙΖΑ και το «ΜΕΡΑ25», η «ασφάλεια» προς την ΝΔ, η ασφάλεια άλλων στην «κιβωτό» του ΚΚΕ, τα ακροδεξιά «η Χώρα θέλει εισαγγελέα» είναι όλα μαζί ισχυρότερα από την ανθρωπολογική, κοινωνική, θρησκευτική και πολιτική εξατομίκευση. Διαισθάνομαι όμως, όπως λέμε στη φυσική, ότι βρισκόμαστε πλήρως σε «ασταθή ισορροπία και όχι σε «ευσταθή»…

*  Ο Παναγιώτης Α. Μπούρδαλας είναι συνταξιούχος συνδικαλιστής εκπαιδευτικός, φυσικός, πτ. θεολογίας και συγγραφέας.

Σημείωση από τΜτΒ: Το άρθρο πρωτοδημοσιεύτηκε στην μηνιαία εφημερίδα «ΩΡΑ των ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ», φ. 65, Μάιος 2023, σελ. 29 και στην προσωπική μου στήλη «Βουραϊκές νύξεις».

---

[1] Βασίλης Λιόσης, «Πόσο βαθιά έχει προχωρήσει η συντηρητικοποίηση της ελληνικής κοινωνίας;», 23.05.2023, εφημ. ΕΦΣΥΝ.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΧΑΪΚΗ ΓΗ ΕΩΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΤΑ ΠΕΡΑΤΑ

Η ματιά του Λάζαρου Ασμή* στον Πύργο

Τι ακριβώς είναι αυτό το βιβλίο;

Θεολογική επιστημονική μελέτη; Μάλλον  όχι! Πώς χωράει σε κάτι τέτοιο η κυρά Παναγιώτα ή η κυρά Γαρούφω από την Κέρτεζη;

Από την άλλη είναι μεστό από θεολογικές έννοιες και αναλύσεις, οπότε δεν μπορεί να είναι αφήγημα;

Στον πρόλογο αναφέρεται ως «Πολυαξονικό». Εγώ θα έλεγα ότι είναι ένα βιβλίο που παρουσιάζει κάποιες πτυχές αυτού που ονομάζουμε «Κοινωνική Θεολογία: «τη θεολογία δηλαδή στην κοινωνική της διάσταση, όπως δηλαδή αυτή με βάση τη θεωρία εφαρμόζεται στην πράξη μέσα στην κοινωνία» ή ακόμη καλύτερα «το πώς τίθεται σε βιωματική εφαρμογή το σύνολο των αληθειών της πίστεως, όπως καταγράφονται στο Ευαγγέλιο και την Παράδοση της Εκκλησίας»^[1].

Σε όλο αυτό θα πρέπει να ξεχωρίσουμε δύο βασικά στοιχεία: τη θεωρία και το βίωμα, τα οποία συχνά εναλλάσσονται στο ρόλο του ποιο καθορίζει ποιο, και εδώ έγκειται η δυσκολία πολλές φορές να δοθεί η θεολογία με καθαρά διανοητικούς όρους. Το βιβλίο αυτό λοιπόν προσπαθεί και μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα βιοτής να παρουσιάσει κάποιες συμπεριφορές ως  αποστάγματα της θεολογικής σκέψης. Μας υπενθυμίζει ότι το «συγκεκριμένο» είναι αυτό που πραγματώνει το «αφαιρετικό».

Συνέχεια →

Πόσο βαθιά έχει προχωρήσει η συντηρητικοποίηση της ελληνικής κοινωνίας;

Του Βασίλη Λιόση*

Το αποτέλεσμα είναι σοκαριστικό. Αποτέλεσμα που δεν είχαν προβλέψει ούτε η ΝΔ ούτε οι δημοσκοπικές εταιρείες που ελέγχονται από αυτήν. Είναι σοκαριστικό όχι γιατί κέρδισε η ΝΔ ούτε γιατί καταποντίστηκε ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά γιατί το ποσοστό της ΝΔ ανέβηκε έπειτα από μία καταστροφική τετραετία: 37.000 νεκροί από την πανδημία, αύξηση του δημόσιου χρέους σε δυσθεώρητα ύψη, 2,5 εκατομμύρια Ελλήνων βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχιας, πληθωριστική έκρηξη δίχως προηγούμενο, το δυστύχημα-έγκλημα των Τεμπών, τηλεφωνικές παρακολουθήσεις με υπεύθυνο τον ίδιο τον πρωθυπουργό, εμπλοκή παιδοβιαστών σε διάφορες θέσεις, τσιμέντωμα της Ακρόπολης, πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας, απίστευτες δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών θράσους (π.χ. Πέτσας: «όποιος δεν προσαρμόζεται πεθαίνει»), μεγάλες κοινωνικές κατηγορίες δυσαρεστημένων όπως π.χ. οι καλλιτέχνες, οι γιατροί, οι εκπαιδευτικοί κ.ά., μισθός που τελειώνει τις πρώτες 18 ημέρες…

Κι όμως! Η εκλογική νίκη της ΝΔ δεν είναι απλώς μία εκλογική νίκη αλλά μία συντριπτική ιδεολογική και πολιτική νίκη. Εκτός, όμως, από τη νίκη της ΝΔ πρέπει να πούμε πως το ακροδεξιό τόξο (Ελληνική Λύση, Νίκη, Κίνημα 21, ΕΑΝ, Εθνική Δημιουργία) συγκέντρωσε 532.000 ψήφους, δηλαδή ποσοστό που έφτασε στο 9%!

Συνέχεια →

Να παραιτηθεί ο Χρήστος Πατούχας!

Ανακοίνωση 50 μελών Ανυπότακτης Πολιτείας

Εμείς οι υποψήφιοι και μέλη της Ανυπότακτης Πολιτείας θέλουμε με αυτή τη δημόσια ανακοίνωσή μας να διαχωρίσουμε τη στάση μας από τις επιλογές και τη στάση του επικεφαλής και εκπροσώπου της Ανυπότακτης Πολιτείας στο Δημοτικό Συμβούλιο, συντρόφου Χρήστου Πατούχα. Ο σ. Χρήστος Πατούχας έκανε την επιλογή να συμπορευτεί με το ΚΚΕ στις βουλευτικές εκλογές, θέτοντας υποψηφιότητα μαζί του.

Μεγάλο μέρος, πιθανά πλειοψηφικό, των υποψηφίων και μελών της Ανυπότακτης Πολιτείας, με την ανακοίνωση της υποψηφιότητας του σ. Χρήστου Πατούχα, ζήτησε στις συλλογικές διαδικασίες την παραίτησή του από επικεφαλής και από το δημοτικό συμβούλιο. Θεωρεί δε ότι αυτές οι ενέργειες έπρεπε να γίνουν πριν από την κατάθεση υποψηφιότητας. Έστω όμως και κατόπιν της κατάθεσης υποψηφιότητας, η παραίτηση ήταν και παραμένει επιβεβλημένη. Και αυτό γιατί θεωρεί:

Συνέχεια →

Το πολύσημο ήθος του Κερτεζίτη νεομάρτυρα Γιαλαμά…

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ι. Το νέο τοπίο και οι ερχόμενες πολλαπλές εκλογές

Ας κάνουμε σε αυτό το άρθρο μια διαφορετικού τύπου πολιτική παρέμβαση, εν όψει των πολλαπλών φετινών εκλογικών αναμετρήσεων. Θα ανασύρουμε το πρόσωπο και τις τελευταίες ώρες ενός γενναίου και ανθρωπιστή άνδρα πριν τρεις αιώνες στη δυτική Κοιλάδα του Βουραϊκού. Πρόκειται για τον θρυλικό Γιαλαμά. Τελικά πριν λίγες εβδομάδες τοποθετήθηκε και σχετική εγχάρακτη μαρμάρινη πλάκα στο Κεφαλόβρυσο της Κέρτεζης.

Είναι αλήθεια ότι η συνεχιζόμενη παγκόσμια κρίση των πολλών πόλων του σύγχρονου καπιταλιστικού συστήματος, αφενός φέρνει τη συζήτηση σε πολλές προσωρινές πιθανά λύσεις του παρελθόντος, και αφετέρου δημιουργεί το γνωστό φονταμενταλιστικό κίνημα. Όσον αφορά το σοβιετικό μοντέλο του «υπαρκτού κρατικού σοσιαλισμού» η αυτοκριτική συζήτηση έχει γίνει μόνο εν μέρει, ενώ αντίθετα με το υπαρκτό σύστημα του κρατικού καπιταλισμού της Κίνας μάλλον όχι.

Συνέχεια →

Ονοματοδοσία δρόμων νοτιοδυτικής Κέρτεζης – Μέρος VIII

Συνολική πρόταση ονοματοδοσίας δρόμων και πλατειών του οικισμού της Κέρτεζης

Άμισθη μελέτη του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Συνέχεια από: Ονοματοδοσία δρόμων νότιας Κέρτεζης – Μέρος VII | Αποικία Ορεινών Μανιταριών (tomtb.com) .

Ουσιαστικά η νοτιοδυτική Κέρτεζη αποτελεί μια περιοχή που αναπτύχθηκε κοντά στο μεγάλο και μικρό Κεφαλόβρυσο, έχει ως κέντρο τον 2^ο σε παλαιότητα σωζόμενο ναό του Αη Γιάννη (Γέννηση του Ιωάννη του Προδρόμου). Ο βασικό λόγος ήταν η ύδρευση μιας και τότε το νερό πήγαινε στα σπίτια με ειδικά ξύλινα βαρέλια ή βαρέλες πάνω σε ζώα ή στον ώμο.

Θεωρείται ότι αποτελεί τον αρχικό πυρήνα της Κέρτεζης, όταν έφυγε από την περιοχή μεταξύ δυτικών Αλωνιών και Αη Γιώργη, που πιθανά να ήταν η αρχαία Κύναιθα ή δορυφόρος πόλη της.

1) Οδός Αγίας Τριάδας (κίτρινο χρώμα)

Συνέχεια →

Ας αγωνιστούμε να μη μετατραπεί η αγάπη σε εμπόρευμα. Μπορούμε

Αγάπη του Σταυρού, Αγάπη της Ανάστασης

Του Αλέξανδρου Σταθακιού*

   «Ἐὰν ταῖς γλώσσαις τῶν ἀνθρώπων λαλῶ καὶ τῶν ἀγγέλων, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, γέγονα χαλκὸς ἠχῶν ἢ κύμβαλον ἀλαλάζον. καὶ ἐὰν ἔχω προφητείαν καὶ εἰδῶ τὰ μυστήρια πάντα καὶ πᾶσαν τὴν γνῶσιν, καὶ ἐὰν ἔχω πᾶσαν τὴν πίστιν, ὥστε ὄρη μεθιστάνειν, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, οὐδέν εἰμι. καὶ ἐὰν ψωμίσω πάντα τὰ ὑπάρχοντά μου, καὶ ἐὰν παραδῶ τὸ σῶμά μου ἵνα καυθήσομαι, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, οὐδὲν ὠφελοῦμαι».
(Α’ Κορ 13, 1-4) 

   Στον «‘Ύμνο της Αγάπης» του Αποστόλου Παύλου που διαβάζεται την Μεγάλη Τετάρτη στην Εκκλησία, αφού συγκαταλέγεται στους 7 «Αποστόλους» και τα 7 Ευαγγέλια που υπάρχουν στην ακολουθία του «Ευχελαίου», η τελείται τέτοια μέρα για όλους τους πιστούς. Δεν είναι τυχαία εκεί όλες αυτές οι «Γραφές». Όλες μαζί πιστοποιούν ότι η όποια δύναμη μπορεί να δώσει η Χριστιανική Εκκλησία δεν είναι ένα «μαγικό» πράγμα, αλλά μια υπαρξιακή και κοινωνική διαδικασία με κορυφαία την πρόσκτηση αυτής της μυστηριώδους ενοποιητικής δύναμης, της Αγάπης.  

   Το κεντρικότερο σημείο της συμμετοχής του ανθρώπου, μέσα στην σύναξη των πιστών, την Εκκλησία, αυτό που κάνει την ιστορική Εκκλησία, σώμα του άχρονου και του απόλυτου είναι η καθημερινή ανακαίνιση του προσώπου της γης σε Αγάπη. Ακολουθώντας το μέλος της Εκκλησίας όσα ακούει, βλέπει, ζει στη Λατρεία του Σταυρωμένου Θεού, τα μετασχηματίζει ταυτόχρονα στην υπόλοιπη ζωή του, μέχρι η Αγάπη να ξαναγίνει ο Κόσμος όλος .

   Ταυτόχρονα όμως γνωρίζει, ότι ο κόπος του αυτός έχει όρια, ότι η αποτυχία είναι στο παιγνίδι,  «γιατί τώρα βλέπει αμυδρά σαν μέσα σε καθρέφτη», όπως λέει παρακάτω ο ίδιος ο Παύλος στους Κορίνθιους, αλλά κάποια μέρα θα δει όλη την εικόνα της Αγάπης.

   Αυτή η εσχατολογική διάσταση μέσα στην Ιστορία έχει κατηγορηθεί για πολλά, αλλά εδώ ας περιοριστούμε σε αυτά που έκαναν τους φιλοσόφους και κοινωνικούς επιστήμονες, επιγόνους των «νεότερων φώτων», να προσπαθήσουν να αξιοποιήσουν αυτή τη μυστηριώδη δύναμη ενότητας, στη δική τους «χειραφετημένη μεγάλη διήγηση». 

Συνέχεια →

Μια νέα θεατρική πρόταση της Καλαβρυτινής απελευθέρωσης

από τη συγγραφέα Αναστασία Ευσταθίου[1]

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα[2]

Ι. Προλογικά

     Για την σύγχρονη ιστορία της Χώρας, όσον αφορά την εθνικοαπελευθερωτική επανάσταση του 1821, υπάρχουν τρεις τάσεις για την ανάγνωσή της. Μια κοσμοπολίτικη ανάγνωση, που προσπαθεί να την αναθεωρήσει για λόγους πολιτικού ρεαλισμού, στα πλαίσια της λεγόμενης ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και των σχέσεων με την Τουρκία. Μια συντηρητική, που στο όνομα της προηγούμενης, αντιστέκεται σε κάθε επιστημονική έρευνα που αλλάζει κάποια από τα δεδομένα και την ερμηνεία της. Και μια τρίτη, που στέκεται ανεξάρτητα από τις δύο προηγούμενες. Δεν επηρεάζεται από τον λεγόμενο πολιτικό ρεαλισμό, ούτε αποδέχεται ό,τι βρήκε άκριτα και αντιεπιστημονικά. Ανοίγεται σε μια πλήρη και ολιστική θεώρηση.

     Στα πλαίσια της τρίτης άποψης συμμετέχω σήμερα, παρότι δεν είμαι ιστορικός αλλά απλός ιστοριοδίφης και συγγραφικός ερευνητής του ευρύτερου γενέθλιου τόπου. Πρόκειται για την ευρύτερη κοιλάδα του Βουραϊκού και την πρώην έδρα του Καζά Καλαβρύτων, δηλαδή την Κέρτεζη. Βγάζω στην επιφάνεια κάποια παλιά, αλλά και νέα στοιχεία. Στη συνέχεια δίνω και τις δικές μου ερμηνείες σ’ αυτά. Κατ’ ακολουθία όλων των προηγούμενων, κάνω και κάποιες προτάσεις είτε σε στενό είτε σε ευρύτερο επίπεδο.

Συνέχεια →

Δρόμοι και πάροδοι της βορειοδυτικής Κέρτεζης – Μέρος VΙ

Συνολική πρόταση ονοματοδοσίας δρόμων και πλατειών του οικισμού της ΒΔ Κέρτεζης

Άμισθη μελέτη του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Συνέχεια από το μέρος V: https://www.tomtb.com/?p=15007

Λίγο πριν την επανάσταση του 1821, και μετά το ξέσπασμά της στο Μωριά η Κέρτεζη αποτελούσε, όπως και παλαιά ένα πλούσιο και ασφαλές μέρος για καλλιέργειες, ήταν το κέντρο με επτά δρόμους, αλλά είχε και πλούσια βλάστηση τόσο με το καστανόδασος, όσο και με τον έλατο, αλλά και με άλλα μικρότερα δάση, όπως της Ντεσμένας.

Έτσι έφτασαν παρά πολλοί φερτοί που ρίζωσαν στο χωριό μας. Σε αυτούς δόθηκε μια παρθένα οικιστικά περιοχή, δυτικά από του Παναγούρου το λαγκάδι και βόρεια του παραπόταμου Μοναστηριά, ώστε να είναι κοντά στον Απανόκαμπο και στα έλατα. Οι περισσότεροι απ αυτούς έγιναν κτηνοτρόφοι.

Σήμερα η περιοχή αυτή είναι πυκνοδομημένη και αποτελεί μία από τις καλύτερες περιοχές με ξηρό και ευήλιο κλίμα, ενώ από εκεί αντικρίζεται το ανατολικό  στενόχωρο ανατολικό άνοιγμα του όλου οικισμού και ο απέναντι Χελμός.

1) Οδός Πύργου Δημάρχου Οικονομογιώργη (Χρώμα μαύρο)

Συνέχεια →