Γεφύρι στα Τσακαλέϊκα, Κέρτεζη – Καλαβρύτων

Ενημέρωση από τον Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα προς τον ερευνητή Θοδωρή Χαμάκο

   Είναι χτισμένο στη θέση Τσακαλέϊκα επί του χειμάρρου Ελλάδα ή Ελά, του οποίου οι μικρές πηγές που δημιουργούνται από τα χιόνια και τις βροχές βρίσκονται στο βουνό Καρβελού και που ενώνεται 200 μέτρα πιο κάτω με τον Κερτεζίτικο Βουραϊκό, στον μύλο του Λιάρου-Λαφογιάννη.

   Είναι ένα μονότοξο γεφύρι, καταβιβασμένο, με κάθετα βάθρα, χωρίς στηθαία, μια σειρά καλοπελεκημένους θολίτες, του οποίου έχει γίνει τσιμεντένια επέκταση και στις δύο πλευρές του όπως επίσης και στην επιφάνεια διάβασής του.

   Οι διαστάσεις του είναι:

Άνοιγμα καμάρας: 4  μ.

Ύψος: 2,50 μ.

Πλάτος: 3,05 μ.

Μήκος: 12 μ.

Μήκος καμαρολιθιού: 0,38 μ.

Διάστημα από κεντρικό θολίτη (Κλειδί) με επιφάνεια διάβασης: 0,22 μ.

   Η μαρτυρία ενός ντόπιου είναι σημαντική για το γεφύρι και για την περιοχή, που λέει:

«Βρισκόμαστε πάνω στην κοίτη του παραπόταμου με το όνομα Ελλάδα που έρχεται κυρίως από τις μικρές πηγές του βουνού Καρβελού, που βρίσκεται στα νοτιοδυτικά της Κέρτεζης από το οποίο πέρναγε ο αρχαίος δρόμος προς Καμενιάνους, Δροβολοβό, κλπ. Δεν φέρνει πάρα πολύ νερό όταν δεν βρέχει διότι με τις πάρα πολλές και βαθειές ρίζες του καστανοδάσους και κάποιων άλλων δέντρων τα περισσότερα νερά συγκρατούνται. 

   Το γεφύρι και οι τσιμεντένιες παρεμβάσεις. Φώτο: Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου.

   Το γεφύρι αυτό φτιάχτηκε με τα υπόλοιπα το 1933-36 όπως είπαμε μάλλον από λαγκαδινούς μαστόρους διότι έχουν όλα την ίδια μορφή και το ίδιο σχέδιο. Ενώνει το κεντρικό χωριό δια μέσου της γέφυρας που είδαμε στου Πλιάκα-Γιαγουδή, μόνο που ο δρόμος αυτός σ’ ένα σημείο έχει κοπεί και τώρα έρχονται από άλλο σημείο, με την περιοχή Λυκακέϊκα, Τσακαλέϊκα και Ατιπέϊκα. Είναι μια γειτονιά με λίγα σχετικά σπίτια που είναι στους πρόποδες του βουνού Ελλάδα, στο λοφίσκο Κουτσουβέρι. Στα 100 μέτρα από δω συναντάει τον παραπόταμο Λίθο ή Μοναστηριά και την κοίτη των πολλών νερών που έρχεται από το Κεφαλόβρυσο και ουσιαστικά εκεί είναι οι απαρχές του Κερτεζίτικου Βουραϊκού που ενώνεται με το Συρμπανέϊκο και άλλα μικρά ποτάμια και κάνουν τον γνωστό Βουραϊκό  με το φαράγγι του Βουραϊκού.

   Την ίδια περίοδο, την περίοδο δηλαδή της εφτάχρονης δικτατορίας-χούντας, βεβαίως υπήρχε ανάγκη λόγω των νέων τροχοφόρων και των μεγαλύτερων φορτηγών, κλπ. να αντέξουν τα γεφύρια τα πέτρινα και να διαπλατυνθούν αλλά έγιναν με έναν τρόπο μη σύννομο κατά τη γνώμη μου και όπως βλέπετε στη μία μόνο μεριά, στη βορειοανατολική, έγινε επέκταση περίπου 80 πόντων, απ’ ότι βλέπω, ένα στηθαίο εδώ για να μπορέσει να πέσει και τσιμέντο από πάνω και να περνάνε τα αυτοκίνητα. Στο άλλο μέρος, πίσω μου, δεν έχει στηθαία αλλά έχει γίνει ένα αυλάκι τσιμεντένιο γιατί οι κήποι αυτής της γειτονιάς από εδώ έπαιρναν νερό από το Κεφαλόβρυσο και ποτίζονταν. Και αντί να έχουν ένα ξύλινο, μια ξύλινη κορίτα που είχαν τα παλιά χρόνια, έφτιαξαν την ίδια περίοδο και ένα τσιμεντένιο αυλάκι.» (1)

Παραπομπή

1. Μαρτυρία στις 11/02/2025 του ντόπιου Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα.

ΠΗΓΗ

Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου, https://agpelop.blogspot.com/2025/07/blog-post.html.

Προσωπικός αριθμός και αριθμητικά αγιογραφικά σύμβολα

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ι. ΕΣΑΓΩΓΙΚΑ

   Για μια ακόμα φορά οι λεγόμενοι φονταμενταλιστικοί και χιλιαστικοί κύκλοι στη χώρα μας συνδέουν με απόλυτο τρόπο πραγματικές κυβερνητικές αλλαγές, που έχουν παγκόσμιο ηλεκτρονικό χαρακτήρα, με σύμβολα στην Αποκάλυψη του Ιωάννη. Στην συγκεκριμένη περίπτωση αφορά την εισαγωγή του «προσωπικού αριθμού» που εισάγει αυτό τον καιρό τη κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη (ΝΔ).

   Με τον τρόπο που λειτουργούν, δημιουργούν προβλήματα στην σοβαρή κριτική που είναι αναγκαία. Εμείς θα πάμε ανάποδα σ’ αυτό το άρθρο. Θα ξεκινήσουμε από κάποια αριθμητικά σύμβολα στην Αγία Γραφή για να βγάλουμε το δικό μας συμπέρασμα για το εν λόγω ζήτημα.

ΙΙ. 666 ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

   Υπάρχουν αρκετές διαφορετικές αναγνώσεις για το «666», αλλά και συσχετίσεις. Αυτό που φωνασκεί είναι το ρεύμα που διαβάζει τους αριθμούς «κατά γράμμα». Υπάρχει το ρεύμα που κάνει ανάγνωση «κατά πνεύμα», αλλά και το άλλο που το αγνοεί ή και το χλευάζει. Ο αριθμός «666» (αρχικά στην εβραϊκή γραφή) στην Παλαιά Διαθήκη αυτός ουσιαστικά είναι ένας ιουδαϊσμός που δηλώνει στη γλώσσα τους υπερβολή. Στην Καινή Διαθήκη γράφεται «χξς».

   Στην προκειμένη περίπτωση ο «έξι» σχετίζεται με την 6η ημέρα (περίοδο) της εξελικτικής δημιουργίας, πριν δηλαδή τη δημιουργία την 7η ημέρα του ανθρώπου και την «αρχή» της ιστορίας. Κάθε επόμενη ημέρα αποτελεί μία ανάβαση σε ανώτερο επίπεδο με στόχο το τελικό πέρασμα στην 8^η ημέρα (έσχατα). Η επιστροφή όμως από την 7^η ημέρα της ανθρωπιάς στην 6η ημέρα του βιολογισμού και του ατομισμού αποτελεί έκ-πτωση. Με αυτή την οπτική ο αριθμός «6» ή «ς» συμβολίζει αυτή την έκπτωση.

   Στην παλαιά Διαθήκη συναντιέται στον Σολωμόντα ως «666», που αφορά τα 666 χρυσά τάλαντα που μάζεψε με σκληρή οικονομική πολιτική για να κτιστεί ο ομώνυμος ναός στην Ιερουσαλήμ. Αυτόν τον αριθμό χρησιμοποιεί και η αποκάλυψη του Ιωάννη… Μα οι αριθμοί στον Ιωάννη έχουν πάρει ακόμη βαθύτερη πνευματική σημασία.

ΙΙΙ.  ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ

   Το βιβλίο αυτό δεν μπήκε εύκολα στον Κανόνα της Καινής Διαθήκης. Η θεολογία και Χριστολογία του είναι κρυμμένη πίσω από αριθμούς, αλλά και στη θεατρική δομή γραφής της. Η δυσκολία κατανόησης οδήγησε στη μη ανάγνωση στις εκκλησιαστικές ακολουθίες. Κομμάτια μόνο ιερατικής μορφής βρίσκονται σε ευχές στη Θεία Λειτουργία.

   Οι αριθμοί που κυριαρχούν στο τελευταίο αυτό βιβλίο  της Κ. Διαθήκης είναι ο 7, ο 6 και ο 12. Ο 6 βρίσκεται στον «666» ή καλύτερα «χξς». Ο 7 ολόκληρος κυριαρχεί στις 7 πράξεις της θεατρικής δομής, αλλά και στις 7 σκηνές κάθε πράξης. Ως μισός του 7 (=3,5) εμφανίζεται ειδικά ως μισός των 7 ετών, δηλαδή στους 42 μήνες (3χ12+6), ή αλλιώς στις 1260 ημέρες (42χ30). Ως 12 εμφανίζεται στο σχήμα της ουράνιας Βασιλείας (3χ4).

   Η βασική εξωτερική δομή του βιβλίου, λοιπόν, αποτελεί μία θεατρική πράξη, της οποίας προηγείται ένας μικρός πρόλογος. Ακολουθεί μικρή εισαγωγή και οι επτά εκτενείς πράξεις. Κάθε πράξη αποτελείται από επτά σκηνές. Κλείνει με επίλογο.

   Ο κυρίαρχος, όμως αριθμός είναι ο 7, και όχι ο 6, ο οποίος συσχετίζεται με τις επτά ημέρες της δημιουργίας. Εδώ ουσιαστικά συμβολίζει την ανα-δημιουργία, όπως ξεκίνησε από τον Χριστό. Στο τέλος οδηγεί στην 8η ημέρα, στα έσχατα.

IV. ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΟΥ 7 ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ

   Η Αποκάλυψη του Ιωάννη με τη θεατρική της μορφή ουσιαστικά παρουσιάζει αφενός την Αναδημιουργία στην Ιστορία και αφετέρου τους διωγμούς των Χριστιανών. Η επιμονή του συγγραφέα στον αριθμό 7 (των 7 πράξεων με τις 7 ανά πράξη σκηνές) συμβολίζει την επιστροφή στην ανθρωπιά που επανέφερε εν δυνάμει ο Ιησούς σε προσωπικό, συλλογικό και ιστορικό επίπεδο. Αυτή διακόπτεται από τις απάνθρωπες, αντίχριστες και αντίθεες δυνάμεις.

   Σε κάθε πράξη έχουμε όλη την ιστορική εποχή από την ίδρυση της εκκλησίας μέχρι τα έσχατα. Σε κάθε επόμενη όμως πράξη η οπτική γωνία διαφέρει. Έτσι οι πράξεις δεν διαβάζονται σε γραμμική οπτική, αλλά κατά κάποιο τρόπο ελικοειδή. Οι χιλιαστικές αναγνώσεις πέφτουν πάντα μέσα σ’ αυτή την παγίδα… Διαβάζουν ευθύγραμμα στο χρόνο.

   Το επικίνδυνο σημείο, που έχει χιλιαστική διάσταση (1000 χρόνια), και μπερδεύει, είναι το κεφάλαιο Κ (20). Στην παγίδα αυτή έπεσαν και κάποιοι πρώτοι χριστιανοί συγγραφείς. Μα τα 1000 χρόνια είναι όλη η ιστορία μετά Χριστόν…

V. ΤO «χξς» ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΕΡΜΗΝΕΙΕΣ ΤΟΥ

   Το 6 στην Αποκάλυψη του Ιωάννη παρουσιάζεται μόνο με τη μορφή του 666, αλλά με ελληνικούς χαρακτήρες ως «χξς». Η αναφορά προέρχεται, όπως σημειώσαμε, από τα 666 τάλαντα του Σολομώντα. Η ερμηνεία του στηρίζεται τόσο στη σχέση του με το 7 της Αποκάλυψης που κυριαρχεί, όσο και με τους ελληνικούς χαρακτήρες.

   Σε σχέση με το 7 συμβολίζει τον καθαρά βιολογικό τρόπο ζωής, δηλαδή στην έλλειψη ανόδου στο τρόπο της αλληλέγγυας και πνευματικής συλλογικής ζωής που έφερε ο Χριστός.

Σε σχέση με τους ελληνικούς χαρακτήρες, ερμηνευτές σημειώνουν πως τα στοιχεία χ (=600) και ς (=6) συμβολίζουν τη λέξη Χριστός ως πρώτο και ως τελευταίο γράμμα. Ανάμεσά τους υπεισέρχεται το γράμμα ξ (=60), το οποίο δεν έχει η λέξη Χριστός, που έχει οφιοειδή μορφή, που θεωρείται δηλητηριώδης, λόγω της σύνδεσής του με τον «όφι» στον αρχικό Παράδεισο της τρυφής (Γένεση).

   Στην Αποκάλυψη σημειώνεται ότι οι «έμποροι των εθνών» θα χαράξουν το «χξς» στο μέτωπο και στο δεξί χέρι πολλών χριστιανών. Στην ελικοειδή ανάγνωση της Αποκάλυψης, αυτό μπορεί να συμβαίνει σε όλη την ιστορία μετά Χριστόν και σε όλη τη γη. Και σημαίνει τόσο στη θεωρία (νους, μέτωπο), όσο και στην πράξη (δεξί χέρι), ότι κυριαρχεί ο βιολογισμός και ανταγωνισμός στους ανθρώπους και η νόθευση του ευαγγελικού νοήματος («ιδού αντίχριστοι πολλοί γεγόνασι»).

   Στη γραμμική ερμηνεία οι οπαδοί της περιμένουν έναν ισχυρό αντίχριστο, όπου το χάραγμα δεν θα είναι ουσιαστικό και συμβολικό, αλλά πραγματικό. Αυτοί το συσχετίζουν με σύγχρονες και τεχνολογικές δυνατότητες και τώρα τελευταία με τον λεγόμενο προσωπικό αριθμό…

VΙ. ΤΕΛΙΚΑ ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ;

   Μέχρι τις ημέρες μας, μας ακολουθούν τρεις αριθμοί. Ένας αστυνομικός, ένας υγειονομικός και ένας φορολογικός. Καμία σχέση μεταξύ τους. Όσοι κάναμε και φοιτητές είχαμε και από έναν σε κάθε τμήμα. Όσοι εργάζονται στο Δημόσιο έχουν και έναν εργασιακό.

   Προσωπικά, εκτός από τους παραπάνω τρεις, είχα έναν στο φυσικό τμήμα του Πανεπ. της Πάτρας και έναν άλλο ακόμα στο θεολογικό τμήμα του Αριστοτελείου Πανεπ. Θεσσαλονίκης. Καμία σχέση ο ένας με τον άλλον. Άλλον ακόμα αριθμό μητρώου είχα ως εργαζόμενος εκπαιδευτικός.

   Τώρα ετοιμάζουν έναν και μοναδικό, ο οποίος σταδιακά θα ενοποιήσει όλους τους υπόλοιπους. Θυμίζει τους αριθμούς των φυλακισμένων. Εκ πρώτης όψεως πρόκειται για έναν εκσυγχρονισμό. Σ’ αυτόν βοηθάει η ηλεκτρονική τεχνολογία. Μόνο που η τεχνολογία δεν είναι απολύτως ουδέτερη και στη θεωρία και στην πράξη. Γέρνει πάντα στη μεριά των από πάνω, των ισχυρών.

   Στην περίπτωσή μας, όσα φίλτρα κι αν βάλουν αρχικά, στο τέλος με τον αριθμό αυτό οι χειριστές της εξουσίας θα μπορούν να συσχετίζουν ποινικό μητρώο, ιατρικά, φορολογικά στοιχεία, αλλά και ακαδημαϊκά ή εργασιακά δεδομένα. Αυτό είναι ένα μεγάλο ζήτημα δημοκρατίας. Χαρακτηρίζει απολύτως πολιτεύματα που ρέπουν στον ολοκληρωτισμό.

   Έχει σχέση με τον 666; Για μας που διαβάζουμε ελικοειδώς την Αποκάλυψη και με τη θεολογική γλώσσα τους αριθμούς στην Αγία Γραφή, καμία άμεση. Δυστυχώς όσοι δεν διαβάζουν έτσι, αλλά χιλιαστικά, τα συσχετίζουν… Και αποπροσανατολίζουν εν τέλει από την ουσία, την οποία για το σύγχρονο δυτικό κόσμο, στη θεωρεία τουλάχιστον, ακόμα είναι ο σεβασμός της προσωπικότητας και του κυρίαρχου λαού. Τι, όχι;

* Ο Παναγιώτης Μπούρδαλας είναι συνταξιούχος εκπαιδευτικός ως φυσικός, πτ. θεολογίας, συγγραφέας και συνδικαλιστής στους χώρους των εκπαιδευτικών.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: 1^η δημοσίευση στην ΩΡΑ των ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ, στήλη Βουραϊκές νύξεις, φ. 90 – ΙΟΥΝΙΟΣ 2025, σελ. 28-29.

Οι γυναίκες στην εκκλησία: Μεταξύ ευαγγελίων και ανδροκρατίας

(Προδημοσίευση από συλλογικό τόμο[1])

Μέρος Β΄

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟ Μέρος Α΄

IV. ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΑΝΩΤΕΡΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΡΟΛΟ  

Για να δούμε, λοιπόν, το ρόλο των γυναικών, πλην ελάχιστων εξαιρέσεων, τα εκατό τελευταία χρόνια. Οι γυναίκες θεολόγοι σπούδασαν στην Ελλάδα από τη δεκαετία του 1940, αποφοίτησαν και διδάσκουν ανελλιπώς στα σχολεία της Β/βαθμιας εκπαίδευσης μέχρι τις ημέρες μας. Πώς έγινε αυτή η αλλαγή; Μα οι σπουδές και οι διορισμοί είναι κρατική υπόθεση. Εάν ήταν εκκλησιαστική δεν θα υπήρχαν κάν κατά πάσα πιθανότητα. Τα τελευταία χρόνια έχουμε και γυναίκες θεολόγους στις θεολογικές σχολές (Γ/βαθμια). Ως μαθητής είχα την ευλογία να έχω μία από τις πρώτες αποφοίτους, την «καθηγήτρια της αγάπης»,^[2] την καθηγήτρια δηλαδή Μαρία Παπαγιάννη, στο Γυμνάσιο Καλαβρύτων. Μια χαρά λοιπόν.

Συνέχεια →

Οικισμοί: ποιες εκτάσεις θα βρεθούν σε καθεστώς εκτός σχεδίου δόμησης

Της Ουρανίας Β Πάλμου*

   Σαράντα χρόνια μετά το Προεδρικό  διάταγμα του 1985 για την οριοθέτηση των οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων, μετά από αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας και μπροστά στην εκπόνηση των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων αποφασίστηκε από την πολιτεία ο επανακαθορισμός των ορίων περίπου δέκα χιλιάδων οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων.

   Αντί αυτό να είναι η αρχή μιας σύγχρονης επιστημονικής διερεύνησης της κατάστασης των οικισμών μας που να συνδεθεί με ένα σχέδιο ανάπτυξης ανάλογα με τα  οικονομικές δραστηριότητες (πχ θερινός και χειμερινός τουρισμός, πρωτογενής τομέας) και τις δυνατότητες αποκέντρωσης, περιβαλλοντικής προστασίας, επεξεργασίας της φυσιογνωμίας και των χαρακτηριστικών του κάθε οικισμού αποφασίζεται  μια νέα οριοθέτηση των οικισμώνμε έναν ισοπεδωτικό γραφειοκρατικό και αδιάφορο για τις ιδιοκτησίες των πολιτών τρόπο.

   Δεδομένα για την οριοθέτηση αεροφωτογραφίες και όρια του 1923 και του 1983. Δηλαδή οριοθετούμε τους οικισμούς με δεδομένα 40 και 102 ετών πίσω μη λαμβάνοντας υπόψη τη σημερινή κατάσταση των οικισμών . Μαζί  με τους άλλους παράγοντες οριοθέτησης που θέτει το ΠΔ και με δεδομένο ότι αγνοούνται τα δεδομένα σαράντα ετών (και η δόμηση που έχει πραγματοποιηθεί αυτά τα χρόνια) τεράστιες  εκτάσεις των οικισμών περνάνε στο καθεστώς της εκτός σχεδίου δόμησης. Αυτά τα οικόπεδα είναι μη άρτια και μη οικοδομήσιμα (αγροτεμάχια δηλαδή), οι δε άδειες που έχουν εκδοθεί θα είναι υπό προβληματικό καθεστώς αφού θα έχουν εκδοθεί σε καθεστώς εντός οικισμού και μετά το ΠΔ θα είναι σε καθεστώς  εκτός σχεδίου δόμησης και  σε ένα μη άρτιο και μη οικοδομήσιμο οικόπεδο! Και επειδή αυτό το ΠΔ θα είναι και το εργαλείο της οριοθέτησης για τα τοπικά πολεοδομικά σχέδια το μεγαλύτερο τμήμα αυτών των ακινήτων θα παραμείνει και εκτός των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων! Μηδενίζονται  δηλαδή εργαλεία και δυνατότητες σχεδιασμού που χρόνια τώρα ζητούσαν οι επιστημονικοί φορείς, αφού ο σχεδιασμός δεν θα ανταποκρίνεται στην σημερινή πραγματικότητα!

   Η  περίφημη νομοθετική λύση του υπουργείου είναι επίσης προβληματική για ένα υπουργείο που μόλις πριν λίγα χρόνια κατήργησε τις παρεκκλίσεις των δυο στρεμμάτων στο  εκτός σχεδίου και σήμερα αναζητά μια παρέκκλιση (μια νομοθετική ρύθμιση όπως το ίδιο λέει ) για τις ιδιοκτησίες που  ήταν εντός οικισμού και θα περάσουν στο καθεστώς της εκτός σχεδίου δόμησης .

   Στην σημερινή εποχή που η εκτός σχεδίου δόμηση στα νησιά  αλλά και τις παραλιακές περιοχές δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στον σχεδιασμό και έχει ήδη επιφέρει σοβαρές αλλοιώσεις του περιβάλλοντος,  θα έπρεπε να σχεδιάζεται κατάργηση της και η  απορρόφηση της από τους  οργανωμένους οικισμούς. Θα έπρεπε να έχει προκληθεί ένας άλλος επιστημονικός διάλογος με βάση την φέρουσα ικανότητα μιας περιοχής, που δεν κρίνεται μόνο από το  δομημένο και μη περιβάλλον αλλά και από τη κατανάλωση σε φυσικούς πόρους και την επάρκεια αυτών , τις συνθήκες του δομημένου περιβάλλοντος , την πυροπροστασία και την ασφάλεια, την προστασία του τοπίου και των παράλιων ζωνών  και κυρίως την κατάσταση των κοινωνιών που διαμένουν σε αυτές και  τις συνθήκες ζωής των κατοίκων !

   Όλοι οι οικισμοί δεν είναι ίδιοι και δεν υπάρχουν οι ίδιες ανάγκες. Το Λεόντιο, δεν είναι ίδιο με το Ακταίο η τον Άγιο Βασίλη και τα Σελιανίτικα δεν είναι ίδια με το Βασιλικό. Ο κάθε οικισμός έχει τα δικά του ιστορικά, γεωγραφικά, χωροταξικά δεδομένα, έχει άλλη διάρθρωση στο χώρο. Γιατί απαιτείται ένας ισοπεδωτικός σχεδιασμός;

   H αλήθεια είναι ότι δεν πρόκειται για σχεδιασμό. Όταν δεν μπορούμε να σχεδιάσουμε πραγματικά εκδίδουμε ένα προεδρικό διάταγμα. Γιατί ο σχεδιασμός απαιτεί την συμμετοχή των κοινωνιών.  Δεν υπάρχει σχεδιασμός που να γίνεται για την κοινωνία χωρίς αυτήν. Το Προεδρικό Διάταγμα αυτό βγήκε ως βασιλικό  διάταγμα χωρίς δημόσιο διάλογο, χωρίς την συμμετοχή του ΤΕΕ, της τοπικής αυτοδιοίκησης, των φορέων και της κοινωνίας.

   Επίσης έχει όλα τα χαρακτηριστικά πρακτικής ενός κράτους που δεν σέβεται τον πολίτη του. Δεν σέβεται αυτόν που αγόρασε, που  έχτισε με νόμιμο τρόπο,  σεβάστηκε τις κρατικές αποφάσεις και πλήρωνε και τον αντίστοιχο φόρο στην αγοραπωλησία η τον ΕΜΦΙΑ. Έχει όλα τα χαρακτηριστικά αυτού του κράτους που ξυπνάς ανασφαλής για ότι μπορεί να σου συμβεί μέσα στην μέρα.

   Τώρα αν αυτές οι εκτάσεις που είναι σε παραλιακές περιοχές και είναι και ακριβές, απαξιωθούν για να  αγοραστούν  από οικονομικά πιο ισχυρούς, που έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν περισσότερα τμήματα, αν η ιδιωτική πολεοδόμηση ενισχυθεί με αυτά τα δεδομένα ή αν δημιουργηθούν και ζώνες υποδοχής τουρισμού που να ανεβάσουν την αξία κάποιων συγκεκριμένων περιοχών αυτό ας μας το απαντήσουν οι αρμόδιοι συντάκτες του διατάγματος .

   Εμείς σαν Τ.Ε.Ε. – Τμήμα Δυτικής Ελλάδας  έχουμε την υποχρέωση να πούμε την αλήθεια στους χιλιάδες πολίτες που σήμερα χάνουν τις περιουσίες τους, να είμαστε στο πλευρό τους, να παρέχουμε κάθε νομική και τεχνική βοήθεια.

   Θα τονίσουμε λοιπόν για άλλη μια φορά  ότι αυτό το ΠΔ δεν ήρθε για να βοηθήσει στο σχεδιασμό, δεν ήρθε για να βάλει τα πράγματα σε τάξη, ήρθε για να ανατρέψει δεδομένα σαράντα ετών, να απαξιώσει περιουσίες συμπολιτών μας και να καθυστερήσει τον ουσιαστικό σχεδιασμό άλλα σαράντα χρόνια! Γιατί η επίλυση προβλημάτων σχεδιασμού έχει πάντα αναφορά την μελέτη της σημερινής πραγματικότητας  και την διαμόρφωση προτάσεων πάνω σε αυτή και όχι σε δεδομένα σαράντα ετών πίσω! Το να αφήσεις χιλιάδες ιδιοκτησίες σε καθεστώς εκτός σχεδίου και εκατοντάδες κτίσματα σε αβεβαιότητα πιο ακριβώς πρόβλημα σχεδιασμού επιλύει;

   Ζητάμε την άμεση απόσυρση του ΠΔ!

   * Η Ουρανία Β. Πάλμου είναι Αντιπρόεδρος ΤΕΕ-Τμήμα Δυτικής Ελλάδας,  Πολιτικός Μηχανικός, Αρχιτέκτων Μηχανικός MSc Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού, palmouourania@gmail.com.

   ΠΗΓΗ: 20.05.2025, https://ecopress.gr/oikismoi-poies-ektaseis-tha-vrethoun-se/.

ΠΟΙΗΜΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΑΝΔΡΙΑΝΤΑ ΤΟΥ ΣΤΡΙΦΤΟΜΠΟΛΑ

ΣΤΗΝ ΚΕΡΤΕΖΗ ΜΑΪΟΣ 2025

Κωνσταντίνου Νικολόπουλου-Καμενιανίτη

Αϊτός γιγαντοφτέρουγος

και ωριοπλουμισμένος,

πετούσε στα Καλάβρυτα,

στου Ερύμανθου τα πλάγια.

*****

Συνέχεια →

Τεχνολογική Επιτάχυνση ή Τεχνολογική Αποανάπτυξη;

Του Χάρη Ναξάκη*

     Ο Τεχνοκόσμος-ψηφιακό κεφάλαιο, τεχνητή νοημοσύνη, μεταανθρωπινότητα και τεχνολογική αποανάπτυξη (Εκδόσεις Κουκκίδα, 2025)- είναι ένα δοκίμιο μου για τον τεχνοπολιτισμό. Τριάντα χρόνια και κάτι από την εκπόνηση της διδακτορικής μου διατριβής, στην οποία είχα χαρακτηρίσει ως πληροφοριακό (ψηφιακό) καπιταλισμό την μετάλλαξη με όχημα τις νέες τεχνολογίες, του βιομηχανικού καπιταλισμού, στο δοκίμιο αυτό αναθεωρώ την άποψη αυτή. Οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις επιτάσσουν να τεθούν τα παρακάτω ερωτήματα:

Συνέχεια →

Οι γυναίκες στην εκκλησία:

Μεταξύ ευαγγελίων και ανδροκρατίας

(Προδημοσίευση από συλλογικό τόμο[1])

Μέρος Α΄

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ι. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ ΠΕΡΙ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΧΕΙΡΑΦΕΤΗΣΗΣ

    Έχουν περάσει πάνω από εκατό χρόνια που η γυναικεία χειραφέτηση στον ευρωπαϊκό κόσμο -και εν γένει στο «δυτικό»- έχει φτάσει σ’ ένα βαθμό μέσα και στα λαϊκά στρώματα. Μέχρι τότε ελάχιστες γυναίκες είχαν περάσει το φράγμα της υποτέλειας, της ανδροκρατίας και της πατριαρχίας. Ενδεικτικά θυμίζουμε κάποιες γυναίκες «βασιλομήτορες» στην ανατολική ρωμαϊκή αυτοκρατορία (λόγω ανήλικων τέκνων και πολύ αργότερα στη ρωσική). Φαινόμενα τέτοια δεν γνωρίζω στην εγγύς και μέση Ανατολή, ούτε στη Βόρεια Αφρική.

   Η αναφορά σ’ αυτόν το γεωγραφικό χώρο γίνεται διότι στις περιοχές αυτές άνθησε κατά καιρούς η χριστιανική πίστη, όχι πάντα με αυθεντικό τρόπο. Αργότερα η επέλαση και η κυριαρχία του Ισλάμ επέτεινε αυτή την υποβάθμιση της γυναίκας. Πέρασαν πολλοί αιώνες μέχρι να έλθει η νεωτερικότητα στο δυτικό κόσμο για να ξεκινήσει θεωρητικά και πρακτικά η γυναικεία χειραφέτηση, τόσο από την ανδροκρατία, όσο και από ένα ισχυρό πλέγμα κοινωνικής, θρησκευτικής και πολιτικής υποταγής. Φυσικά στο δρόμο αυτό υπήρξαν και λανθασμένες απολήξεις, αλλά αυτό ήταν μοιραίο.

Συνέχεια →

«Υπάρχει Θεός»; Ένας επιστήμονας «τελειωμένος θεούσος» απαντά

Μια συνέντευξη του Σωτήρη Μητραλέξη στον Πάρη Καρβουνόπουλο στο » Militaire News «.

Αξίζει πολύ τον κόπο σε ανθρώπους ανοικτούς….

Γιώργος Πλούμης: Με τη σκόνη της Κιμωλίας

(Βιβλιοπαρουσίαση)

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ι. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

   Ο αγαπητός συνάδελφος καθηγητής Χημείας Γιώργος Πλούμης εξέδωσε με αυτοέκδοση το νέο του βιβλίο «ΜΕ ΤΗ ΣΚΟΝΗ ΤΗΣ ΚΙΜΩΛΙΑΣ» στην Πάτρα (2024). Ο Γιώργος δούλεψε το 1986-1987 και 1987-1988 στο Γυμνάσιο Καλαβρύτων. Πολλές μαθήτριές του και μαθητές του θα τον θυμούνται, έστω και μετά από τόσα χρόνια, είμαι βέβαιος. Κάποιοι  απ’ αυτούς είναι και δικοί μου μαθητές (δούλεψα στο Γυμνάσιο το 1990-1991 και στο Λύκειο το 1991-1992).

   Ο Γιώργος γεννήθηκε στην Πάτρα από γονείς δασκάλους το 1958. Το 1976 αποφοίτησε από το τότε 1^ο Γυμνάσιο Αρρένων Πατρών, από το οποίο αποφοίτησα κι εγώ το 1973. Το 1982 αποφοίτησε από το Χημικό του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και ακολούθησε μετά από λίγα χρόνια το δύσκολο μονοπάτι του καθηγητή Χημείας.

   Ξεκίνησε και δούλεψε πολλά χρόνια και σε διάφορα σχολεία με τον μαυροπίνακα και κατέληξε στο τέλος της καριέρας του να στέκεται κριτικά στη λεγόμενη «τηλεκπαίδευση». Εκεί πλέον βλέπει πεντακάθαρα το δάσκαλο να χάνει το ρόλο του ή έστω πολλές πλευρές του. Αυτή η εξέλιξη τον οδήγησε να πάρει το δρόμο της συνταξιοδότησης, αφού υπήρχαν μεταβατικές διατάξεις πριν φτάσει η επόμενη γενιά εκπαιδευτικών στα 67 και βάλε έτη… Αυτή η εξέλιξη τον οδήγησε και στον τίτλο του βιβλίου!

ΙΙ. Η ΒΑΣΙΚΉ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΊΟΥ

   Το βιβλίο του αυτό δεν είναι το πρώτο του Γιώργου, μα για μένα είναι το πρώτο που διάβασα. Έχει ένα δικό του προσωπικό τρόπο με τον οποίο το έχει δομήσει. Ουσιαστικά είναι ένα βιβλίο σπονδυλωτό, με απλή γλώσσα και πολλά παραδείγματα. Γράφοντας μικρά άρθρα, κυρίως στην εφημερίδα Πελοπόννησο και στον ηλεκτρονικό τύπο. Με κέντρο την παιδεία και την εκπαίδευση δημιούργησε δύο μεγάλες ομάδες τέτοιων κειμένων. Εκμεταλλεύτηκε τόσο την περίοδο της οικονομικής κρίσης, όσο και της υγειονομικής. Γι’ αυτό τα δόμησε σε δύο μέρη αντίστοιχα. Το βιβλίο εκτείνεται σε 114 σελίδες μεσαίου μεγέθους.

   Ξεκινά με αφιέρωση, γράφει τον πρόλογο και πριν μπει στο Α΄ μέρος, σε τρεις σελίδες ξεδιπλώνει μικρές αναφορές (από μία σε κάθε σελίδα): ξεκινά με τον Ευάγγελο Παπανούτσο, συνεχίζει με το Νίκο Καζαντζάκη και κλείνει με δυο «ρητά» για την αρχή και το τέλος της εκπαιδευτικής του πορείας!

   Αποτελείται από δύο μέρη και μας αποχαιρετά μ’ έναν πολύ μικρό επίλογο κι ένα μικρό επίσης άρθρο με τίτλο «σώστε τον δάσκαλο». Κλείνει οριστικά με μια μικρή ενδεικτική βιβλιογραφία. Εξάλλου το βιβλίο του δεν αποτελεί ούτε έρευνα, ούτε επιστημονική μελέτη. Αποτελεί ένα πόνημα καρδιάς, εμπειρίας και αγωνίας.

ΙΙΙ. ΤΑ ΔΥΟ ΜΕΡΗ

   Το Α΄ μέρος έχει τίτλο «ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ» και εκτείνεται σε 60 σελίδες. Άρχισε να γράφεται, αφού προηγουμένως είχε μια εμπειρία δύο δεκαετιών ως μάχιμου μέσα στις τάξεις. Πολλοί και πολλές καμαρώνουν ως εκπαιδευτικοί, αλλά στις τάξεις έχουν ζήσει ελάχιστα, ενώ με διαδρομές πολλές φορές αμφιβόλου αξίας έγιναν στελέχη για να καθοδηγούν χωρίς εμπειρία. Ο Γιώργος όμως δεν είναι ένας απ’ αυτούς!

   Το μέρος αυτό αποτελείται από 24 μικρά άρθρα. Τα 17  είναι μικρά και αυτόνομα. Ακολουθούν ένα μεγάλο εισαγωγικό άρθρο (χωρισμένο σε 7 μικρά) εν είδει περίληψης και κατεύθυνσης όλων όσων ξεδιπλώνει στη συνέχεια. Εκεί βλέπουμε το πως βλέπει την παιδεία, την εκπαίδευση, το δάσκαλο, την πολιτεία και την εξέλιξη της τεχνολογίας.

   Το Β΄ μέρος με τίτλο «Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΟΝ ΚΑΙΡΟ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ» εκτείνεται σε 40 σελίδες. Νομίζω ότι δεν τυχαίο που στο 2^ο μέρος δεν υπάρχει στο τίτλο η μαγική λέξη «παιδεία», ενώ υπήρχε στο 1^ο μέρος. Οι λόγοι είναι πολλοί, τους οποίους και ψηλαφεί. Η χρονική διάρκεια των θεμάτων εκ των πραγμάτων είναι μικρή, αφού οι καραντίνες σταμάτησαν με τα εμβόλια κι ο ίδιος διάλεξε το δρόμο της ευδόκιμης εξόδου από τις δύσκολες πλέον τάξεις! Είναι συνταξιούχος συνάδελφος τώρα!

ΙV. ΠΑΙΔΕΙΑ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Ή ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ;

   Στο Α΄ μέρος την κύρια προσοχή μου την τράβηξαν τα 7 πρώτα κομμάτια του γενικού πλαισίου που έθεσε ο Γιώργος Πλούμης. Πρόκειται ουσιαστικά για την «διακήρυξή» του. Γράφει ο ίδιος στην αρχή:

   «Είμαι μάχιμος, εργάζομαι μέσα στην τάξη μπροστά στο μαυροπίνακα, αναπνέω σκόνη, τρώω κιμωλία, βγαίνω από την τάξη λερωμένος, πολλές φορές κατακόκκινος, συχνά εξουθενωμένος, αλλά πάντα ικανοποιημένος ότι κάτι έδωσα, κάποιοι κάτι άκουσαν, κάτι πήραν, κάτι γνώρισαν».

   Αντιδρά στους «ξερόλες» που λένε με ελαφρά καρδία: «Φταίει ο δάσκαλος, ο καθηγητής -λένε- είναι τεμπέλης. Τρεις μήνες το χρόνο κάθεται, δεν αξιολογείται και άλλα τέτοια πολλά. Δεν συμφωνώ κύριοι, ο δάσκαλος είναι ο τελευταίος που φταίει σ’ αυτή την υπόθεση».

   Και ανοίγει ευθύς αμέσως τη βεντάλια της σκέψης του, αυτήν που στα επόμενα μικρά άρθρα αναλύει ξεχωριστά και κατά θέμα:

   «Για να είσαι δάσκαλος σήμερα δεν είναι εύκολη υπόθεση. Χρειάζεσαι δύναμη, σθένος, ψυχικό μεγαλείο, γιατί ο δάσκαλος κάθε μέρα μέσα στην τάξη κάνει κατάθεση ψυχής. Η δουλειά του δύσκολη, τα προβλήματα πολλά. Όμως το χαμόγελο, η ικανοποίηση στο πρόσωπο των μαθητών, ο καλός λόγος, το σφίξιμο του χεριού από τον γονιό, κάνουν το δάσκαλο να ανοίγει τα φτερά του, να απογειώνεται, να ζει σε άλλο κόσμο, να ονειρεύεται…».

   Ο Γιώργος Πλούμης δεν φαντασιώνεται. Ο άλλος κόσμος είναι ο κόσμος της παιδείας, αρκετά μακριά από τον κόσμο της εκπαίδευσης. «Εκπαίδευση κάνουμε και στους έξυπνους σκύλους» θα τονίσει δυο φορές πιο κάτω.

   Συμφωνώ μαζί του απόλυτα, γιατί κι εγώ είχα παρόμοια πορεία και στην ίδια περίοδο με παραπλήσιο μάθημα (φυσική), αν και κάποιες φορές για τις ανάγκες έκανε αυτός φυσική κι εγώ χημεία, ίσως και βιολογία, γεωγραφία ή και αστρονομία και γεωλογία πριν τρεις δεκαετίες.

V. ΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ

   Υπάρχουν πολλές και πολλοί που δεν κατανοούν τη διαφορά παιδείας και εκπαίδευσης, πολύ δε περισσότερο δεν κατανοούν την καμπύλη του Gaus (έχει μορφή καμπάνας)! Μέσα σ’ ένα σύνολο, όπως είναι η μαθητική τάξη ή ο σύλλογος διδασκόντων ενός μεγάλου σχολείου ή μέσα σε μια κοινότητα μιας ειδικότητας σε μια περιοχή, είναι βασικός κανόνας να μην είναι ούτε όλοι άριστοι, ούτε όλοι για βελτίωση. Ειδικά οι δάσκαλοι που είναι δοκιμασμένοι και πτυχιούχοι. Υπάρχει μια φυσική διακύμανση. Για τη μελέτη της διακύμανσης χρειάζονται και τα άκρα της καμπύλης. Το κύριο ζήτημα είναι το ποιοι θα πάρουν θέση στα άκρα και ποιοι θα συσσωρευτούν στο βαθύ κέντρο της καμπάνας. Μα όλο αυτό εξαρτάται από τα κριτήρια.

   Ποιοι θέτουν τα κριτήρια; Οι γονείς; Οι δάσκαλοι, οι καθηγητές και οι νηπιαγωγοί; Τα διοικητικά στελέχη της εκπαίδευσης; Οι εναλλασσόμενοι υπουργοί παιδείας; Ο εκάστοτε πρωθυπουργός; Η διακομματική συμφωνία; Η Ευρωπαϊκή Ένωση με τους απόμακρους επιτρόπους; Ο υπερεθνικός Ο.Ο.Σ.Α που παίρνει γραμμή από τα τεράστια μεγάλα συμφέροντα των δυτικών ολοκληρώσεων;

  Ο Γιώργος Πλούμης απαντά στα περισσότερα. Το δικό του κριτήριο θέτει σε προτεραιότητα και στο κέντρο την παιδεία κι αφήνει στην άκρη την στείρα εκπαίδευση. Θέτει τη χαρά της αγωγής και της γνώσης ως στύλο στ’ αλώνι της κάθε τάξης και την τεχνοκρατική εξετασιομανία στα άκρα του. Θα βάλει την κριτική γνώση, το διάλογο και το πείραμα μπροστά και την αποστήθιση πίσω. Θα συμφωνήσω πάλι μαζί του. Και φέρνει γι’ αυτά το παράδειγμα της Φιλανδίας για τα καλά του, χωρίς να κάνει κριτική βεβαίως στ’ αρνητικά του.

   Ο Γιώργος με έμμεσο τρόπο και με αφορμή τις εξεταστικές μεταρρυθμίσεις και το «πρόγραμμα ΠΙΖΑ» του Ο.Ο.Σ.Α.  διερωτάται «μήπως το πρόβλημα είναι αλλού;». Με τον τρόπο αυτό δείχνει τη στάση του απέναντι στο τεράστιο παιχνίδι που ξεκινά από τον Ο.Ο.Σ.Α.. Βεβαίως στο άρθρο του δεν ασχολείται με τα κριτήριά του και τους στόχους του, αλλά μόνο με τα αποτελέσματα των ερευνών του, κυρίως με την λεγόμενη «Πίζα». Αφήνει όμως το τοπίο για παραπέρα συζήτηση ελεύθερο.

VΙ. Η ΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΛΟΥΜΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

   Ο Γιώργος Πλούμης είναι όμως τίμιος στη γραφή του. Αυτό φαίνεται στον τρόπο που αντιμετωπίζει την πολιτική θεωρία και πράξη της «αξιολόγησης», όπως την φέρνουν περίτεχνα οι «από πάνω». Είναι θετικός για αξιολόγηση που βελτιώνει και όχι να τιμωρεί. Επιθυμεί μια «δίκαιη αξιολόγηση».

   Βεβαίως δεν διερωτάται περισσότερο αν και κατά πόσο αυτοί οι υπερεθνικοί οργανισμοί δεν κάνουν βήμα προς την πλευρά της βελτίωσης και της απομάκρυνσης από την τιμωρία. Γιατί αυτοί δεν αγαπούν την παιδεία, αλλά επιθυμούν μια ξερή εκπαίδευση, συμβατή με τους μακροπρόθεσμους στόχους τους. Όμως ο Γιώργος μένει σταθερά στο όραμά του. Παιδεία κυρίως και μετά η όποια εκπαίδευση.

   Θέτει το κριτήριο ότι οι αξιολογητές πρέπει να είναι αξιολογημένοι. Σωστά. Δεν διερωτάται δημόσια βεβαίως περισσότερο στο αν οι αξιολογητές των αξιολογητών βρίσκονται σ’ ένα απόμακρο κράτος από τους πολίτες και την κοινωνία και πολύ κοντά στα μεγάλα συμφέροντα. Ένα κράτος αυταρχικό που όταν έρχεται η ώρα να «αξιολογηθεί» το ίδιο, όπως στο πολλαπλό έγκλημα των Τεμπών, προσπαθεί με κάθε τρόπο να σκίσει και το ελλιπές σύνταγμα και την ηθική και εξέγερση των πολιτών.

   Αυτό το κράτος κι αυτοί οι υπερεθνικοί οργανισμοί θέλουν την διάλυση. Τη διάλυση τη βλέπει ο Γιώργος και γι’ αυτό επιμένει στο όραμά του για το σχολείο. Εξάλλου αλλού γράφει: «το παλιό σχολείο ενάντια στο καινούριο». Η ματιά τους και ο στόχος τους δεν είναι το ευέλικτο και καλό δημόσιο σχολείο που ονειρεύεται ο Γιώργος. Τους ενδιαφέρουν οι λίγοι, οι «άριστοι» στα δικά τους διαφορετικά σχολεία. Οι άλλοι να «πνιγούν». Και τα βλέπουμε όλα αυτά πλέον καθαρά.

VΙΙ. ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ

   Ένα μεγάλο κομμάτι των άρθρων εστιάζει στις λεγόμενες πανελλαδικές εξετάσεις, στο μοτίβο τους, στα φροντιστήρια, στα θέματα που μπαίνουν και που συχνά είναι πολύ μακριά από το σχολείο, στη λεγόμενη «βάση του 10», αλλά και στο κατέβασμα των εξετάσεων σ’ όλες τις τάξεις του σχολείου. Τέλος αναδεικνύει την όποια αξία του πτυχίου, κυρίως στο αν το ευρύτερο σύστημα απορροφά τους επιστήμονες που παράγει…

   Ασχολείται με το διαχρονικό φαινόμενο των καταλήψεων, ούτε με αρνητισμό, ούτε με εκ των προτέρων ενθουσιασμό. Κρατά μια μεσαία στάση και το μοτίβο του τον οδηγεί στο λεγόμενο «ανοικτό σχολείο». Όμως κι εκεί βάζει ζητήματα στην πολιτική ηγεσία η οποία με όλες τις κυβερνήσεις της τείνει να αλλάζει πάντα τη σκεπή (που γι’ αυτές είναι πάντα οι εξετάσεις) και όχι τα θεμέλια, που για το Γιώργο είναι η παιδεία έναντι της εκπαίδευσης.

VΙΙΙ. ΠΑΝΔΗΜΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

  Στο Β΄ μέρος ο Γιώργος Πλούμης δεν ανήκει στο ρεύμα των «ψεκασμένων», των εναντίον στη «μάσκα» ή στο ρεύμα των «αντιεμβολιαστών». Δεν φέρνει αντίρρηση στα γενικά μέτρα, όπως οι καραντίνες ή η λεγόμενη «τηλεκπαίδευση» ή ο συλλογικός εμβολιασμός ή και η χρήση της μάσκας στα σχολεία αργότερα. Δεν αναρωτιέται πως δημιουργήθηκε βεβαίως η πανδημία, ούτε πως χρησιμοποιήθηκε από τους «θεσμούς» για αυταρχικές μορφές διοίκησης. Μάλλον ήταν μακριά από τους δικούς τους προβληματισμούς. Απόλυτα σεβαστό.

   Στέκεται όμως κριτικά σ’ όλα αυτά. Δεν τα εξιδανικεύει. Μένει αρκετά στη χρήση της μάσκας στα σχολεία, στην ανάγκη του εμβολιασμού και στη χρήση της «τηλεκπαίδευσης» μόνο για να μη μεγαλώσει η απόσταση των μαθητών από τους καθηγητές τους και το σχολείο. Πιστεύει στην καλή χρήση της επιστήμης (εμβόλια) και την επιζητεί. Και πάνω σ’ αυτό το μοτίβο ξετυλίγει όλο το Β΄ μέρος.

   Στηλιτεύει όμως κάποιες από τις πονηριές της εκπαιδευτικής πολιτικής. Αναδεικνύει τις πονηριές με τη χρήση τηλεκπαίδευσης, την άρνηση του κράτους να δημιουργηθούν μικρότερα τμήματα ως άμυνα στην επίθεση του κορονοϊού όταν άνοιξαν τα σχολεία, τις κάμερες στα σχολεία, κ. ά.

ΙΧ. ΕΝ ΕΙΔΕΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ

   Ο Γιώργος Πλούμης μας προσέφερε αρκετό υλικό για να σκεφτούμε και να προβληματιστούμε. Με όπλο τον απλό λόγο, την εμπειρία του μέσου δάσκαλου, τις σκέψεις του και την ανάδειξη πολλών προβλημάτων χωρίς «κουτοπονηριές», έβαλε ένα ακόμη λιθάρι. Αυτή τη φορά έξω από την τάξη, αλλά όχι ως θεσμικός «αξιολογητής» ή διοικητικό στέλεχος.

   Πλούτισε επίσης το βιβλίο του με αρκετές πετυχημένες ρήσεις στα κείμενά του και τελειώνει με δυο αξιόλογες ξένες προσεγγίσεις το πόνημά του.

   Η μία είναι το ποίημα του Κωνσταντίνου Καβάφη «Ιθάκη», με την οποία μας δείχνει ότι Ιθάκη είναι η παιδεία και οι «δάσκαλοι» κωπηλατούμε σε φουρτουνιασμένη συχνά θάλασσα για να φτάσουμε σ’ αυτή. Κι αυτό το ταξίδι αξίζει για το Γιώργο. Δεν γνωρίζω αν το ίδιο πιστεύει ακόμα, όπως έχει καταντήσει από την Πολιτεία και τα θεσμικά της όργανα το σχολείο και από μια φασίζουσα και ιδιοτελή μερίδα γονιών και μαθητών, που κάνουν bulling στους δασκάλους…

   Η δεύτερη, που γράφτηκε μετά το μικρό του επίλογο, είναι ένα επίσης μικρό άρθρο με τίτλο: «Σώστε το δάσκαλο». Την έφερε από μια ηλεκτρονική ανάρτηση στα μάτια μας και στη σκέψη μας από ένα κοσμήτορα της φιλοσοφικής σχολής του Α.Π.Θ. (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης). Το κείμενο προέρχεται από την «Εφημερίδα των Συντακτών». Είναι εύστοχο, ειδικά για το στόχο που ο Γιώργος Πλούμης έχει βάλει στο βιβλίο του.

   Συνάδελφε Γιώργο Πλούμη σ’ ευχαριστούμε!

   ΣΗΜΕΙΩΣΗ: 1^η δημοσίευση στην ΩΡΑ των ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ, ΜΑΡΤΙΟΣ 2025, φ. 87, σελ. 20-21. Επίσης, τη Δευτέρα 07.04.2025 αποτέλεσε τη βάση για τη βιβλιοπαρουσίαση του βιβλίου αυτού στην Πυξίδα της Πάτρας (Αλ. Υψηλάντου 105) στις 7.30 μμ.

Συνέντευξη του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα

Μια συνέντευξη που δόθηκε στις 11. 02.2025 στον αγαπητό Θοδωρή Χαμάκο, ειδικό ερευνητή και καταγραφέα, των πέτρινων γεφυριών, ειδικά της Πελοποννήσου και της επαρχίας Καλαβρύτων.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Βλέποντας πάλι τις σημειώσεις μου, πληροφορίες λένε ότι τα τέσσερα αυτά γεφύρια κτίστηκαν μεταξύ 1933-1936.

Στη συνέχεια δόθηκαν άλλες τρείς συνεντεύξεις για τα άλλα τρία αδελφά πέτρινα γεφύρια της Κέρτεζης. Θα αναρτηθούν κατά σειρά.

ΠΗΓΗ΅: «Tα πέτρινα γεφύρια της Πελοποννήσου» ( Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου), που δημιούργησε και διατηρεί ο Θοδωρής Χαμάκος. Σε λίγο το ακριβές λινκ.

Στη σελίδα δε του Yu tube καταγράφει ο Θοδωρής Χαμάκος: » Βρίσκεται στο κέντρο του χωριού, επί του ποταμού Λίθου ή Μοναστηριά στην περιοχή «Τσιρικέϊκα», από το προεπαναστατικό σόϊ Τσιρίκος της Κέρτεζης. Ο ποταμός Λίθος έχει τις πηγές του στη νερομάνα και την θέση Κυρά-Μαριώ και πιο κάτω ενώνεται με τον Κερτεζίτικο Βουραϊκό.

Το γεφύρι ένωνε και ενώνει την νοτιοδυτική με την κεντρική Κέρτεζη και κατά μαρτυρίες των ντόπιων χτίστηκε τα χρόνια 1933-36 από άγνωστο πρωτομάστορα, αν και κάποιες μαρτυρίες λένε ότι κατασκευαστές του είναι οι φημισμένοι Λαγκαδινοί μαστόροι της πέτρας».