Από την ελληνική εξέγερση (2015) στη μάχη της Αγγλίας (2019): Ελπίδες και δυσκολίες της ευρωπαϊκής (ριζοσπαστικής) αριστεράς

Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Σε ένα προηγούμενο άρθρο μας αναφερθήκαμε σε μερικές από τις κρισιμότερες γεωπολιτικές συνέπειες του αποτελέσματος των βρετανικών εκλογών της 12ης Δεκεμβρίου.

Σε αυτό το κείμενο θα εξετάσουμε την άνοδο των Βρετανών Εργατικών του Κόρμπιν, στα πλαίσια μιας δεκαετούς, και ανεπιτυχούς έως τώρα, προσπάθειας αντίστασης στην επίθεση του Νεοφιλελευθερισμού του και στον μετασχηματισμό του σε Καπιταλισμό της Καταστροφής.

Θα συζητήσουμε επίσης το θέμα της διεκδίκησης της ηγεμονίας σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή κοινωνία και τα κύρια εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι Εργατικοί, εξαιτίας των οποίων ενδέχεται να χάσουν τις εκλογές, το αποτέλεσμα των οποίων παραμένει εντελώς αβέβαιο όπως γράφουμε αυτές τις γραμμές. Θα επιχειρήσουμε μια συσχέτιση της ελληνικής εμπειρίας του ΣΥΡΙΖΑ με όσα συμβαίνουν στη Βρετανία και με το θέμα του Brexit και θα αναφερθούμε σε ορισμένες πολύ καινοτόμες πτυχές του προγράμματος των Εργατικών.

Δύο κόσμοι συγκρούονται

Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΝΕΟΤΕΡΗΣ ΕΠΟΧΗΣ

Του Χρήστου Τσουκαλά*

Με την Αναγέννηση τελειώνει ο Μεσαίωνας και  μπαίνει ολόκληρος  πια ο πλανήτης,  ακολουθώντας αναγκασμένος  τη  Δ. Ευρώπη,  στη Νεότερη εποχή. Ήταν  μια κοινωνία που ενσυνείδητα διακήρυσσε  τη  «χαρμόσυνη ρήξη» με το άμεσο παρελθόν της και  αναζητούσε  τη δικαίωσή της στην Αρχαιότητα. Πρόκειται  και για την επαναφορά της φιλοσοφίας, πρόκειται για την αναγνώρισή της από την πνευματική ηγεσία της  εποχής, για τη ‘‘νομιμοποίησή’’ της ακόμα και  από τους επίσημους και κυρίαρχους θεσμούς του κράτους και της εκκλησίας. Αυτό είναι το λογικό σχήμα που εξηγεί την ονοματοθεσία των εποχών: κλασική Αρχαιότητα με την ακμή της φιλοσοφίας, Μεσαίωνας σκοταδιστικός με την κατάργησή της, Αναγέννηση με την επαναφορά της. 

Το τέλος της Αριστεράς όπως την ξέραμε

Του Λεωνίδα Χ. Αποσκίτη*

«Σαν θα’ρθει η ώρα της πορείας
Πολλοί δεν ξέρουν
Πως επικεφαλής βαδίζει ο εχθρός τους…»

[Από το Γερμανικό Εγχειρίδιο Πολέμου του Μπέρτολτ Μπρεχτ]

Όπως όλα δείχνουν, η υπαρκτή πλέον Δύση είναι ένα μόρφωμα εχθρικό προς την παραδοσιακή ευρωπαϊκή κουλτούρα, τις ελληνο-ρωμαϊκές αξίες και τα μεγάλα απελευθερωτικά και δημοκρατικά κινήματα που γέννησαν αυτό που συνηθίσαμε να λέμε «δυτικό πολιτισμό» (αν και υπάρχουν πολλές ενστάσεις εδώ).

Συνέχεια →

Μετά την Αριστερά

Του Δημήτρη Μπελαντή

1. Τέλος της Αριστεράς, συνέχιση των αγώνων κατά του καπιταλισμού

Τι έχει μείνει  από την έννοια της Αριστεράς στην Ελλάδα και την Ευρώπη ; Η Αριστερά  ως έννοια δεν εκπροσωπεί,  πλέον , στο σήμερα  την μαζικοποίηση και την μεγιστοποίηση  ούτε των αγώνων για την αντικαπιταλιστική ανατροπή ούτε καν την μαζικοποίηση των αγώνων για μια φιλολαϊκή κοινωνική  αναδιανομή. Τίποτε δεν έχει μείνει από την «Αριστερά», όπως υπήρχε  και όπως οριζόταν  ως το 2008 ή το  2010 περίπου στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Συντρίμμια και θρύψαλα. Η συμβολή ιδίως του ΣΥΡΙΖΑ στην απαξίωση της Αριστεράς υπήρξε καθοριστική.   Καθοριστική σε ευρωπαϊκή κλίμακα, αν όχι και παγκόσμια:  το Μπλοκο  της Αριστεράς στην Πορτογαλία, οι Ποδέμος στην Ισπανία  ακολούθησαν κι αυτοί την  ίδια πορεία, ενώ ο Κόρμπυν, παρά τον ταξικότερο λόγο του, δεν μας εμπνέει καμία εμπιστοσύνη και το γερμανικό  Die Linke ακόμη λιγότερο.

Συνέχεια →

Βιαστής, όχι πελάτης

Του Κώστα Κάππα*

“Δεν αντέχω άλλο την τηλεόραση. Χρυσές αντανακλάσεις, ρουζ σε υπέροχα χείλια, αρώματα, αεροπλάνα, δερμάτινα καθίσματα σε γρήγορα κόκκινα αυτοκίνητα, άντρες, πραγματικοί gentlemen. Ο παππούς μου και ο πατέρας μου είναι δημόσιοι υπάλληλοι αλλά δεν βγάζουν ούτε 8500 Riel τον μήνα (ή 200 ευρώ για να καταλαβαίνετε και εσείς οι Ευρωπαίοι). Ο Ponlok μου προτείνει να έρθω με δικά του έξοδα στην Ελλάδα (θα του τα δώσω όποτε μπορώ) να δουλέψω σε καφετέρια με 800 ευρώ τον μήνα, φιλοδωρήματα άλλα τόσα, σπίτι δωρεάν πάνω από την δουλειά και ωράριο πρωινό. Ζάχαρη!

Συνέχεια →

Ψευδαισθήσεις δημοκρατίας

Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου*

A.

Χαρακτηριστικό της ψευδαίσθησης δημοκρατίας την οποία καλλιεργούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: Γράψε πριν ακόμα σκεφτείς, βρίσε, τσαμπουκαλέψου, χυδαιολόγησε…

Στον άσκεφτο χρήστη φτάνει και περισσεύει η δυνατότητα να εκφράσει τα πιο ανεπεξέργαστα ορμέμφυτά του μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα. Του δημιουργεί γαρ την αίσθηση ότι έτσι «συμμετέχει»! Και το μαστούρωμα αυτό το επιδεινώνει το γεγονός ότι οι λέξεις έχουν από καιρό λεηλατηθεί. Δεν έχει κόστος η άρθρωσή τους. Όλοι μπορούν να χρησιμοποιούν όλες, δίχως να τους χρεώνει κάτι η χρήση τους. Αν συλλεγούν τα συνθήματα των δημοτικών κινήσεων από όλη τη χώρα, θα διαπιστωθεί πόσο εύκολα διάφορες μοδάτες μεγαλοστομίες σε μια περιοχή βρίσκονται στο στόμα δεξιών και σε άλλη περιοχή οι ίδιες βρίσκονται στο στόμα αριστερών. Είναι ελάχιστες οι περιπτώσεις όπου ο λόγος ζυγίζεται όπως κάθε τι πολύτιμο, και πληρώνεται με στάση ζωής.

Συνέχεια →

Η εξουσία των διανοουμένων ή

Γιατί η εκμετάλλευση, η εξουσία και η  ιεραρχία δεν είναι μόνο αποτέλεσμα της κατοχής μέσω παραγωγής

Του Χάρη Ναξάκη*

Υπάρχουν δύο ορθολογικοί δρόμοι, και οι δύο λάθος, για να αναλύσεις τους λόγους αποτυχίας της πρώτης πληβειακής επανάστασης, της οκτωβριανής. Παραμένει βέβαια ανοιχτό το ερώτημα του Κοροβέση. Μήπως η αυθεντική επανάσταση έγινε τον Φλεβάρη και ο Οκτώβρης ήταν οι απαρχές μιας αντεπανάστασης;

Συνέχεια →

Ταξικές διεκδικήσεις, κοινωνική δικαιοσύνη και προσωπική αγάπη

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Βιβλιοπαρουσίαση του «Ο ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΟΣ ή ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΣ; Από το συμφέρον στην αγάπη» του Γεώργιου – Νεκτάριου Παναγιωτίδη, εκδ. « ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ», ΑΘΗΝΑ 2018.

1. Εισαγωγικά

Σήμερα και πριν μισή ώρα εδώ κοντά μας ξεκίνησε μια παρόμοια εκδήλωση και αποτελεί όντως σύμπτωση με βάση τ’ ανθρώπινα δεδομένα! Ο ιστορικός ερευνητής και αναλυτής της Πάτρας Βασίλης Λάζαρης ομιλεί με ελεύθερη είσοδο για την «Χριστιανοσοσιαλιστική κίνηση στην Πάτρα στα τέλη του 19ου αιώνα»^[1]. Την κίνηση αυτή θ’ αναφέρουμε κριτικά προς το τέλος της παρουσίασης. Επομένως το ζήτημα που ανοίγει ο συγγραφέας είναι και πάλι επίκαιρο.

Έτσι στο σημείο αυτό θα ευχαριστήσω και δημόσια για την απεύθυνση σε μένα, ο οποίος τυχαίνει να έχω δύο διακριτές θεωρητικές και πρακτικές στάσεις στον λεγόμενο ευρύτερο «χριστιανοσοσιαλιστικό χώρο». Μία στη νεανική μου δεκάχρονη φάση και μία πολύχρονη στην επόμενη τριαντάχρονη, δηλαδή μέχρι σήμερα. Επομένως θα μου ήταν αδύνατον να αποφύγω και σημεία κριτικής, στην κατεύθυνση όμως που ανοίγει ο συγγραφέας.

2. Μια θεολογική θεμελίωση της κριτικής παρουσίασης

Συνέχεια →

Πίσω από τα χαμόγελα των Πρεσπών, τις περικεφαλαίες και τον Βουκεφάλα

Του Θανάση Τσιριγώτη

Πίσω από τα χαμόγελα των Πρεσπών, τις περικεφαλαίες και τον Βουκεφάλα κρύβεται η σκληρή πραγματικότητα. Αυτή που γέννησε η ιστορία και η… σοβαρότητα για το Μακεδονικό. Από μία άποψη, ο Μακεδονισμός είναι μια σύγχρονη έκφραση του εθνικισμού, αλλά και του αστικού κοσμοπολιτισμού στα Βαλκάνια. Ο πρώτος (εθνικισμός), μισεί τις πατρίδες των γύρω λαών κι αφηνιάζεται erga omnes. Ο δεύτερος (κοσμοπολιτισμός), προσπερνάει καλπάζοντας τα σύνορα και τα εθνοκράτη γιατί βλέπει μόνο τις αγορές και το αυγάτισμα των κερδών του. Όσα λοιπόν κρύφτηκαν κάτω απ’ το ιστορικό χαλί, βγαίνουν πάλι σαν εκδίκηση στο προσκήνιο και η ιστορία επαναλαμβάνεται, πότε σαν δράμα, πότε σαν κωμωδία.

Συνέχεια →