Αλήθειες και ψέματα

Του Τριαντάφυλλου Σερμέτη*

Το πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών ανέδειξε εμφατικά ότι εκείνο που κυριάρχησε στον λαό δεν ήταν τη φορά αυτή το παραδοσιακό  δίλημμα ανάμεσα στη δεξιά και στην αριστερά, αλλά κάτι πολύ βαθύτερο, υπαρξιακής υφής, που ταλαντεύεται ανάμεσα στην αλήθεια και στο ψέμα. Οι δύο αυτές έννοιες ενέχουν αφεαυτού τις έννοιες της ηθικής ή της ανηθικότητας, της εντιμότητας ή της ανεντιμότητας, της αλαζονείας ή της ταπεινότητας. Η διαρκής διαστρέβλωση της πραγματικότητας είναι η διαστρέβλωση της αλήθειας και ουσιαστικά πρόκειται περί ψεύδους.

Συνέχεια →

μετα-Άνθρωπος

Συνέντευξη του Αθανάσιου Μουστάκη* στην Σοφία Χατζή

Τεχνητή νοημοσύνη, ρομπότ, μετά-άνθρωπος είναι λέξεις που στο παρελθόν θα συναντούσαμε μόνο σε έργα επιστημονικής φαντασίας. Στην εποχή μας συλλαμβάνουμε αυτές τις έννοιες θεωρητικά. Διαβάζουμε για βιολογικές, ιατρικές και έρευνες τεχνολογίας που υπόσχονται μια καλύτερη βιολογική ζωή. Μεγαλώνει η ελπίδα για  μια ζωή μεγαλύτερη σε προσδόκιμο. Τα νέα παιδιά και ίσως κάποιοι μεγαλύτεροι σε ηλικία παρακολουθούν τηλεοπτικές σειρές και ταινίες με  ανθρώπους  που με την συμβολή της τεχνολογίας μετατρέπονται σε άφθαρτα, αθάνατα όντα.

Η επιστήμη κάνει έρευνες σε αυτό τον τομέα και προοδεύει, ωστόσο αυτό θα είχε συνέπειες στην πνευματική ζωή του ανθρώπου και εδώ η εκκλησία έχει το  δυνατό χέρι των γραφών και των σοφών αγίων ανθρώπων για να πιαστεί και να καθορίσει το πώς θα προσπαθήσουμε οι χριστιανοί να σταθούμε απέναντι σε αυτή την εξέλιξη. Δεν απορρίπτουμε την τεχνολογία που εξελίσσεται και μας βοηθά, αλλά θέλουμε να βάλουμε όρια στο πού τελειώνει η βοήθεια και πού αρχίζει το κατρακύλισμα στη παράνοια. Ρωτήσαμε τον κ. Αθανάσιο Γερ. Μουστάκη ο οποίος με μια ομάδα συνεργατών ερευνούν θεολογικά, ιατρικά, και ψυχολογικά τη νέα λέξη Μετά-άνθρωπος.

μετα-άνθρωπος! Περίεργη λέξη κ. Μουστάκη. Πώς δημιουργήθηκε;

Συνέχεια →

Κοίτα τα αστέρια

Του Δημήτρη Γ. Μαγριπλή*

Όλα ξεκίνησαν με δέος. Τους κοιτούσα που έκριναν και αποφάσιζαν. Κάθονταν μπροστά στα τερματικά και με μία μόνο κίνηση του χεριού τους εξαφάνιζαν επιχειρήσεις, κεφάλαια, ακόμη και κράτη.  Πανίσχυροι. Παρατηρούσα με πόση ευκολία αποφάσιζαν και με τι διάθεση έκαναν πράξη το λόγο τους. «Αγοράζω και πουλώ», φώναζαν και ύστερα ακολουθούσε ένας χαμός, μια βουή και στο τέλος καμπανάκι. Έπειτα κάτι είχε πάλι χαθεί. Κατόπιν έκλειναν τα τερματικά, άφηναν την αίθουσα και πήγαιναν για χαλάρωση. Τους άνοιγα την πόρτα, έμπαιναν μέσα στη λιμουζίνα και με χαμόγελο μου έδιναν εντολές. Συνήθως ακριβά εστιατόρια. Τι κλάση! Άρχοντες.

Συνέχεια →

Για την παιδοκτόνο Μαρία Φαρράρ*

Του Μπέρτολτ Μπρέχτ [Μετάφραση: Μάριος Πλωρίτης]

Παραλληλίες με το αμάρτημα της μητρός μου**

1

Μαρία Φαρράρ, γεννηθείσα τον Απρίλιον,

ανήλικη, ορφανή, ραχιτική, όψεως κοινής,

λευκού ως τώρα ποινικού μητρώου,

εσκότωσε το παιδί της ως εξής:

Σ ενα κατώϊ-λέει-σαν ήταν δυό μηνών,

να το ξεφορτωθεί προσπάθησε όπως όπως,

με δυο ενέσεις που της έκανε μιά γριά.

Πόνεσε, λέει, πολύ-όμως χαμένος κόπος.

Αλλά εσείς, παρακαλώ, μη δείξετε καταφρόνια,

γιατί το κάθε πλάσμα χρειάζεται όλων μας τη συμπόνοια.

Συνέχεια →

Η ανθρωπινότητα του κακού

Του Χάρη Ναξάκη*

Ο Εντγκάρ Μορέν γεννήθηκε στο Παρίσι από γονείς εβραίους της διασποράς, που έζησαν χρόνια στη Θεσσαλονίκη. Μετά από τη διαγραφή του από το γαλλικό ΚΚ (1951) παραμένει πολιτικά αυτόνομος στο χώρο της ριζοσπαστικής αριστεράς. Το 1957 μαζί με τον Κ. Αξελό ίδρυσε το περιοδικό Arguments και έχει διατελέσει διευθυντής ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας. Το βιβλίο του «Η Μέθοδος, 6. Ηθική», είναι το τελευταίο βιβλίο ενός τεράστιου έργου του Μορέν στο οποίο αναπτύσσει τις αρχές της πολύπλοκης γνώσης και εξετάζει ειδικότερα την ηθική. Θα σταθώ μόνο στα συμπεράσματα του βιβλίου που αφορούν το αίνιγμα του καλού και του κακού.

Συνέχεια →

Ας ακυρώσουμε την εμμηνόπαυση…

Του Κωνσταντίνου Κάππα*

H Susan Sontag (αμερικανίδα ακτιβίστρια, συγγραφέας, σκηνοθέτης και καθηγήτρια, 1933 – 2004) με αφετηρία την ανώδυνη ρητορική ερώτηση “Γιατί οι γυναίκες ψεύδονται περισσότερο από τους άντρες για την ηλικία τους;” Δημοσίευσε στην Saturday Review, New York (3 Σεπτεμβρίου 1972) το άρθρο “The double standard ofaging”.

Η βασική ιδέα του άρθρου, ήταν αυτό που αποκαλούσε η συγγραφέας “τα δύο μέτρα και τα δύο σταθμά της γήρανσης”. Κατά την Sontag, ένα βασικό εργαλείο καταπίεσης, αλλά και κατάθλιψης της γυναίκας, είναι η κοινωνική σύμβαση ότι το πέρασμα των χρόνων δυναμώνει έναν άνδρα, ενώ προοδευτικά καταστρέφει μία γυναίκα. Αντίστοιχα, στο πεδίο της “γοητείας”, δύο αρσενικά μοντέλα συνυπάρχουν, ο “νέος άνδρας” και ο “ώριμος άνδρας” έναντι ενός θηλυκού, αυτού της “νέας γυναίκας”.

Συνέχεια →

Ο ωραίος Δάσκαλος

Του Γιάννη Ποταμιάνου*

                                Στον Νίκο Τεμπονέρα

Ο ωραίος Δάσκαλος, όρθιος

στο μετερίζι της παιδείας

να κοιτά την επερχόμενη καταιγίδα

με την έγνοια στα μάτια

και το δάκρυ έτοιμο να κυλήσει

στα ζυγωματικά του

Συνέχεια →

Αντίστροφη σεισάχθεια

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα

Τηλέφωνο το μεσημέρι ξαπλωμένος

ο άνθρωπος τότε του μόχθου δέχτηκε ως φως.

Ξυλοστεκούμενη παντού προβάλλονταν ευημερία

στης ζωής τον κινηματογράφο και στις πλατείες του χωριού.

Συνέχεια →