Παρασκευή απόγευμα, 11 Μαΐου 2018. Βίντεο διάρκειας 45 min και 45 sec
– Διάολοι, ε, διάολοι, είπε κι άφησε το δεύτερο κουταλάκι στον νεροχύτη πλαταγίζοντας τα χείλη.
Με την ξύλινη κουτάλα ανακάτεψε ακόμη μια φορά το φαγητό και σιγούρεψε την ένταση της κουζίνας στο μισό. «Είναι σχεδόν έτοιμο», σκέφτηκε και μετά ξανάπιασε τους διαόλους από κει που τους είχε αφήσει.
– Διάολοι, ε, διάολοι, ξανάκανε κι άρχισε να πλησιάζει τις φωνές και τις εικόνες.
– Το έβγαλες;
– Ποιο;
– Για να ρωτάς, δεν το έβγαλες, μου είπε στο τηλέφωνο. Η γιαγιά, μια Μεγάλη Πέμπτη πριν χρόνια πολλά.
– Θα το βγάλω, τώρα.
– Τώρα είναι αργά. Σιγά μην σε περιμένουν μέχρι τις 12.
– Με περιμένουν, σιγά μην φύγουν. Κλείσε.
Και το έβγαλα. Και το βγάζω κάθε Μεγάλη Πέμπτη. Το κόκκινο πανί. Και το αφήνω όλη την ημέρα. Μέχρι τις δώδεκα το βράδυ. Και μπορεί και να είμαι η μόνη, μα καθόλου δεν με πειράζει. Όπως δεν με πειράζει που θυμιάζω κάθε παραμονή Χριστουγέννων και παραμονή Πρωτοχρονιάς. Δηλαδή όχι εγώ, βάζω τον άντρα μου να θυμιάσει γιατί έτσι θέλει το έθιμο, το αντέτι. Α, όλα κι όλα εμείς σεβόμαστε τους άντρες μας και δεν τους παραγκωνίζουμε. Εμείς εκεί στα ορεινά.
Συνοπτικά τα περιεχόμενα:
«‘Ηλθ’ ο Λάζαρος, ήλθαν τα βάγια…»,
λαλούσαμε τα παιδιά
από σπίτι σε σπίτι
και τα χρόνια εκείνα τα παιδικά,
του Λαζάρου το Σάββατο
ξημέρωμα!
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ένα αυξημένο ενδιαφέρον για τη διερεύνηση και καταγραφή της τοπικής ιστορίας. Αντίστοιχο ενδιαφέρον υπάρχει στην αναζήτηση των ιδιαίτερων κοινωνικών και πολιτισμικών χαρακτηριστικών που συνθέτουν τις τοπικές κοινωνίες.
Η ιδέα της «τοπικότητας» συχνά αναπτύσσεται ως αντίρροπη τάση στην κυριαρχία βίαιων οικονομικών προτεραιοτήτων που έχουν σα συνέπεια την αποσύνθεση των τοπικών κοινωνιών. Η κοινωνική αποσύνθεση είναι ιδιαίτερα φανερή τις τελευταίες δεκαετίες με το ξερίζωμα πληθυσμών από πατρογονικές εστίες και την αποστέρησή τους από κάθε αναφορά σε φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον.
H Vandana Shiva είναι μία διεθνούς φήμης Ινδή ακαδημαϊκός, περιβαλλοντική ακτιβίστρια και συγγραφέας περισσότερων από 20 βιβλίων. Έχει αναμειχθεί σε κινήματα βάσης ενάντια στη γενετική μηχανική σε όλο τον κόσμο και έχει ηγηθεί με επιτυχία πολλών αγώνων ενάντια σε πολυεθνικές εταιρείες και υπερεθνικούς θεσμούς που επιζητούν να μονοπωλήσουν και να ιδιωτικοποιήσουν τους παραδοσιακούς σπόρους των ιθαγενών, την παραδοσιακή γνώση και τους φυσικούς πόρους.
Ο συντάκτης του ROARmag, Joris Leverink, μίλησε με τη Vandana Shiva για τον ρόλο που παίζει η βιομηχανική γεωργία στην κλιματική αλλαγή, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι αγρότες στον Παγκόσμιο Νότο και το πώς θα μπορούσαμε να αποφύγουμε την επερχόμενη περιβαλλοντική καταστροφή που θέτει σε κίνδυνο την ίδια μας την ύπαρξη στον πλανήτη.
Έχεις αντισταθεί ενεργά εδώ και πολλά χρόνια, τόσο με τα γραπτά όσο και με τη δράση σου, στην παγκόσμια μεταστροφή της γεωργίας από ένα αγρο-οικολογικό παράδειγμα σε ένα βιομηχανικό. Στο τελευταίο σου βιβλίο, Ποιος αλήθεια τρέφει τον κόσμο; (Zed Books, 2016), επισημαίνεις επίσης πως το βιομηχανικό παράδειγμα γεωργίας προκαλεί την κλιματική αλλαγή. Πώς θα μπορούσαμε να κατανοήσουμε τη διαφορά ανάμεσα στα δύο παραδείγματα και ποιος ο ρόλος του δεύτερου στη διαφαινόμενη κλιματική αλλαγή;
Το κρυολόγημα είναι η πιο συνηθισμένη και η πιο συχνή αδιαθεσία που μας ταλαιπωρεί για μια εβδομάδα, περίπου και περισσότερες, ίσως, από μία φορές το χρόνο. Ν’ αναφερθεί ακόμα πως και αρκετές άλλες αδιαθεσίες με παρόμοια συμπτώματα που χαρακτηρίζονται σήμερα ως ιώσεις, πίστευαν πως είναι κι αυτές κρυολόγημα. Για το λόγο αυτό και οι γνώσεις για την αντιμετώπισή του ήσαν απλές και ευρέως διαδεδομένες, τις κυριότερες των οποίων αναφέρουμε:
Ο νοτιοανατολικός οικισμός της Κέρτεζης, όπως φαίνεται από τη νότια πλαγιά στο «Κοκκινάδι». Φωτογραφία του Τάκη Δ. Τζένου, μέσα Σεπτέμβρη του 2017.
Α΄Το νερό και οι πολιτισμοί
Σίγουρα το νερό αποτελούσε και αποτελεί τον «λευκό χρυσό». Μάλιστα θεωρείται από πολλούς ειδικούς ότι στην επόμενη ιστορική περίοδο –και μετά τον «μαύρο χρυσό»- θα είναι η αιτία μεγάλων γεωπολιτικών ανακατάξεων.
Σύμφωνα με την προχριστιανική θεωρεία των τεσσάρων στοιχείων όλες οι ουσίες στη γη συντάσσονται από βασικά στοιχεία, τα εξής τέσσερα: τη φωτιά, το νερό, τον αέρα και τη γη. Ανεξάρτητα όμως από την απλοποιημένη και παλαιά αυτή θεωρία, είναι αλήθεια πως η βιολογική ζωή συντίθεται με την αλληλογονιμοποίηση αυτών των τεσσάρων υλικών ουσιών. Σε κάθε μάλιστα ζωϊκό ή φυτικό σώμα το νερό περιέχεται σε μεγάλο ποσοστό.
Ο μεσαίος και ανοικτός ανατολικός κάμπος της Κέρτεζης όπως φαίνεται από το ξωκκλήσι της Πάνω Παναγιάς. Παρατηρούμε καθαρά τα όρια του ενδιάμεσου και αυτά του ανατολικού μεγάλου ανοικτού κάμπου, ανάμεσα σε Κέρτεζη, Καλλιφώνιο, Λαγοβούνι, Κραστικούς και περίπου Σκεπαστό. Έχουμε σημειώσει τα γύρω βουνά, τον ξηρό ενδιάμεσο ξηρο Βουραϊκό, όπως και τον Χελμό στο ανατολικό βάθος. Σημειώσαμε επίσης τις θέσεις πέντε πηγών, των δίδυμων γεωτρήσεων, την περιοχή του ΒΑ αναδασμού. Βλέπουμε ανατολικά στις 22-08-2010! [Για να δείτε καθαρά κάντε δεξί κλικ να μεγαλώσει η εικόνα].
Συνέχεια από το: Τεχνικές της παραδοσιακής άρδευσης στην Κέρτεζη– Ενότητα 2η
Ι) Εισαγωγικά
Αν το βασικό κλασσικό σύστημα άρδευσης κήπων και χωραφιών στην Κέρτεζη ήταν από αρχαιοτάτων χρόνων με βάση το δύκτιο των νεραυλάκων, αυτό δεν σημαίνει ούτε ότι δεν υπήρχαν σε μικρότερη κλίμακα εναλλακτικές μορφές άρδευσης, ούτε ότι δεν υπήρξε κάποιος εκσυχρονισμός (φυσιολογικός ή άναρχος). Οι εναλλακτικές μορφές άρδευσης ήταν τα πηγάδια και οι στέρνες, αλλά σε επιλεγμένα μέρη. Μια παρεμβολή στο κλασσικό σύστημα άρδευσης αποτελούσε η θέση των μύλων και μυλαυλάκων που είχαν ενταχθεί με τέχνη και κανόνες.
Αργότερα προστέθηκαν οι δίδυμες γεωτρήσεις του Τ.Ο.Ε.Β. (Τοπικός Οργανισμός Εγγύων Βελτιώσεων) της Κέρτεζης. Άναρχα ή μη άνοιξαν και ιδιωτικές γεωτρήσεις, όπου κάποιες απ’ αυτές έχουν νομιμοποιηθεί και κάποιες έχουν κλείσει. Στο τέλος της περιόδου αυτής σταμάτησε σταδιακά και ο θεσμός των «νεροπούλων»/υδρονομέων, οι οποίοι παραδοσιακά ανήκαν στην Κοινότητα και αργότερα στον Τ.Ο.Ε.Β..
Η μεγάλη τομή έγινε προς το τέλος της δεκαετίας του 1980 όπου η κυριαρχία της (Ε.Ο.Κ./Ε.Ε.), η εσωτερική μετανάστευση και ο μερικός αναδασμός με το ολοκληρωμένο σύστημα άρδευσης. Σ’ αυτό εισήχθη το σύστημα του υπόγειου σωληνωτού δικτύου άρδευσης που έχει καταλήξει στις τεχνητές βροχές και τα σταγονίδια. Στοιχεία αυτού του είδους ποτίσματος, αλλά όχι οργανωμένου, παρατηρούνται σε χωράφια και κήπους.
ΙΙ) Και πηγάδια στο σύστημα
