Οι θύελλες της προόδου: Δεν υπάρχει ανθρωπολογικό εμπόδιο για μια κοινωνία ειρήνης, κοινής προσπάθειας και αλληλεγγύης…

Συνέντευξη του Ευτύχη Μπιτσάκη στον Δημήτρη Κούλαλη

Ξεκινώντας, ας κάνουμε μια αναγνωριστική προσέγγιση του βιβλίου. Ποια η θεματική που το διέπει;

O τίτλος του βιβλίου μου είναι σαφής: «Οι θύελλες της προόδου». Δηλαδή, οι καταστροφικές συνέπειες του σημερινού, κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής. Δύο έννοιες αποτελούν βασικά στοιχεία της προπαγάνδας και της στρατηγικής των κυρίαρχων τάξεων των σημερινών κοινωνιών: Ανάπτυξη και πρόοδος. Η πρώτη αντιστοιχεί κυρίως στην οικονομική- τεχνολογική ανάπτυξη, ως συνέπεια της προόδου των φυσικών επιστημών. Η δεύτερη, αντιστοιχεί στη συνολική πρόοδο της κοινωνίας. Ποια είναι, όμως, η πραγματικότητα του σημερινού κόσμου, αντίθετα με τον κόσμο της προπαγάνδας; Ο κεφαλαιοκρατικός τρόπος παραγωγής αναδύθηκε ως η ιστορική άρνηση των μεσαιωνικών κοινωνιών, σε οργανική σχέση με την ανάπτυξη των φυσικών επιστημών και της τεχνολογίας. Οι ιδεολόγοι της ανερχόμενης αστικής τάξης, υποστήριζαν ότι με την ανάπτυξη των επιστημών, με τη γνώση των φυσικών νόμων,ο άνθρωπος θα γίνει κύριος και αφέντης της φύσης. Ως συνέπεια, οι ιδεολόγοι οραματίζονταν μια μελλοντική κοινωνία της αφθονίας, μια κοινωνία στην οποία ο ορθός λόγος θα διέλυε τα σκοτάδια του παρελθόντος και ένα κράτος δικαίου, σε αντίθεση με τον αυταρχισμό των προηγούμενων κοινωνιών.

Συνέχεια →

Μια ανάγνωση “Ο Ντοστογιέφσκυ και η Ηθική”

Του Σωτήρη Γουνελά

Υπάρχει, ωστόσο και ένα άλλο μελέτημα του μητρ. Ιωάννη και μάλιστα πρόσφατο, που μου δίνει την ευκαιρία να διατυπώσω μερικές ακόμη κρίσεις σχετικά με το ζήτημα της Ηθικής. Πρόκειται για το κείμενο με θέμα του ‘Ο Ντοστογιέφσκυ και η Ηθική’ (νέα Ευθύνη τ.3, Ιαν-Φεβρ. 2011, σ. 1-9). Μελετώντας λοιπόν τον Ντ. ο μητρ. Περγάμου φτάνει να πει ότι: «Για τον Ντ. το πρόβλημα δεν είναι ηθικό, αλλά βαθύτατα υπαρξιακό» και τούτο γιατί, λέει πιο κάτω «Ο άνθρωπος, ο κάθε άνθρωπος, είναι ένα μείγμα πανουργίας και απλότητας, αγνότητας και φιληδονίας, καλοσύνης και κακότητας».

Συνέχεια →

Ἄβυσσος ἄβυσσον ἐπικαλεῖται

Του Παύλου Ευδοκίμωφ*

Πάνω ἀπ’ ὅλους τοὺς θορύβους τοῦ κόσμου, ἂν ξέρωμε νὰ ἀκοῦμε, τὸ νόημα τῶν πραγμάτων μᾶς θέτει ἐρωτήματα. Περισσότερο παρὰ ποτὲ ἡ ἀνθρώπινη ὕπαρξις συνεπάγεται μιὰν ἀπαίτησι ἀναπόφευκτης σαφήνειας, θέτει τὴν μόνη σο­βαρὴ ἐρώτησι, ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ ἀπευθυνθῇ σὲ κάθε ἄν­θρωπο. Στὸ ἐπίπεδο τῆς συνειδήσεως ξεγυμνωμένης ἀπὸ κάθε προκατάληψι, ὁ πιστὸς ἄνθρωπος τοῦ 20οῦ αἰῶνος καλεῖται νὰ εἰπῇ: τί εἶναι Θεός; καὶ ὁ ἄθεος ἄνθρωπος, ὁ ἀρνητής, νὰ καθορίση ποιό εἶναι τὸ ἀντικείμενο τῆς ἀρνήσεώς του.

Ἡ ἐρώτησις ξαφνιάζει καὶ ἂν ἡ ἀπάντησις ἀργῇ νὰ ἔλθῃ, ἡ σιωπὴ εἶναι δροσιστική. Αὐτὴ ἡ ἐρώτησις εἶναι ἀποκαλυπτικὴ γιὰ τὸν ἴδιο τὸν ἄνθρωπο, εἶναι ἕνας τρόπος ἀκόμα νὰ τοῦ εἰπῇς: ποιός εἶσαι;

Συνέχεια →

Μαθήματα Κηπουρικής

Του Δημήτρη Γ. Μαγριπλή*

Κοίταξε και ξανακοίταξε επίμονα. Μέσα σε ένα κομμάτι καθρέπτη έβλεπε το χρόνο να κυλάει στα μονοπάτια του έσω εαυτού του. Αργά αλλά σταθερά, σαν ένα ποτάμι που διασχίζει το στέρεο μέχρι να συναντηθεί με την αλμυρή του φύση. Η ζωή του όλη έμοιαζε μια ατελείωτη διαδρομή που ήξερε όμως το τέλος της. Όταν τον ρώταγες, πάντοτε σου απαντούσε αινιγματικά για κάποιο ραντεβού αφήνοντας αδιευκρίνιστο όμως το πότε το πού και το πώς. Κάποτε τον πίεσα ιδιαίτερα και μου ομολόγησε ότι τούτο το προνόμιο το έχουν μόνο οι άγιοι. Άλλαξε  την κουβέντα και μου έδειξε επίμονα ένα σπουργίτι που χαριεντιζόταν με τα φύλλα μιας κατάνθιστης ελιάς.

Συνέχεια →

Όλα τα θαύματα του Ιησού έχουν άγγιγμα…

Κι εμείς φοβόμαστε σήμερα να δείξουμε την αγάπη μας

Συνέντευξη του π. Χαράλαμπου Παπαδόπουλου («π. Λίβυου») στην Ελευθερία Μακρυγένη

O π. Χαράλαμπος Παπαδόπουλος δεν είναι ένας ιερέας σαν τους άλλους. Σαν τους περισσότερους τουλάχιστον. Έχει facebook και τα κείμενα που γράφει εκεί αγγίζουν πολλούς. Κι όχι επιφανειακά.

Εξομολογητικός και συμπάσχων περισσότερο, παρά ένας αμέτοχος και αυστηρός κριτής, ο παπά Χαράλαμπος αγαπά τους ανθρώπους και προτιμά να είναι δίπλα τους, όχι απέναντί τους.

Έχει γράψει αρκετά βιβλία έχει κάνει ακόμα περισσότερες ομιλίες και η στάση του και τα λόγια του δίνουν παρηγοριά και απενεχοποιούν θα έλεγα. Γνωρίζοντας καλά τόσο τη θεολογία όσο και την ψυχολογία, μιλά με την καρδιά.

Σε μία από τις αναρτήσεις του γράφει:

Συνέχεια →

Δημήτρης Γ. Μαγριπλής: «Τα καναπεδάκια της ανεργίας»

Κριτική της Έρης Ρίτσου

Μια συλλογή «μικροδιηγημάτων», όπως τα αποκαλεί ο ίδιος ο συγγραφέας, είναι η συλλογή Τα καναπεδάκια της ανεργίας. Πραγματικά πρόκειται για μικρά σε έκταση διηγήματα, που όμως το καθένα αποκαλύπτει έναν κόσμο ολόκληρο.

Η συλλογή εισάγεται με το διήγημα «Η χώρα της αφθονίας» που, με τον όποιο συμβολισμό του, ξεκινά σχεδόν σαν μια αφήγηση επιστημονικής φαντασίας. Ο αφηγητής ακολουθεί έναν γηγενή που επιστρέφει στη χώρα της αφθονίας περνώντας «όλα τα χρώματα της δικής μας επικράτειας» και φτάνοντας στην πύλη ενός τεράστιου τείχους, το οποίο φρουρεί ένας αμίλητος φύλακας.

Συνέχεια →

Το ελληνικό τραύμα

Του Αντώνη Ανδρουλιδάκη

Υπάρχουν ήδη αρκετοί στην επιστημονική κοινότητα που υποστηρίζουν ότι το «φάρμακο» –και η ψυχιατρική ειδικότερα– δεν θα πρέπει να έχουν ρόλο στη θεραπεία του Τραύματος. Κι αυτό γιατί, καθώς εντοπίζουμε το Τραύμα στο σώμα, διαρρηγνύουμε σιωπηρά τις συσχετίσεις του ανθρώπινου πόνου με τις απάνθρωπες συνθήκες που τον προκαλούν. Ο ρατσισμός, η καταπίεση, η βία, η φτώχεια, η παιδική κακοποίηση και η παραμέληση αποσιωπώνται, αφού υπάρχει το «φάρμακο» (Burstow, 2003 και Wilkerson, 1998).

Με την ίδια έννοια, οι συνθήκες που προκαλούν το νεοελληνικό Τραύμα, η εξάρτηση, ο παρασιτισμός, η φτωχοποίηση, ο εις βάρος της χώρας διεθνής καταμερισμός της εργασίας, ο διεθνικός ρατσισμός, ο ρόλος μας ως περιφέρειας του καπιταλισμού, εν τέλει ο ίδιος ο διεθνής καζινοκαπιταλισμός, αποσιωπάται, αφού υπάρχει το «φάρμακο» menoumeuropex!

Συνέχεια →

ΟΟΣΑ και PISA: Εκδοχές μονοπωλιακού υπερεθνικού «επιθεωρητισμού» στην εκπαίδευση

Του Γιώργου Μαυρογιώργου*

Εισαγωγικό Σημείωμα:

(O OOSA και το PISA εισβάλλουν συχνά και συστηματικά με δημόσια  δαπάνη των χωρών-μελών στα κοινωνικά, οικονομικά και εκπαιδευτικά τους πράγματα. Πουλούν συμβουλευτικές υπηρεσίες σε μια κερδοφόρα για αυτούς αγορά σε πελάτες-κράτη που με τη συμμετοχή τους αναγνωρίζουν την ανύπαρκτη εγκυρότητα και αξιοπιστία των «εργαλειοθηκών» που παράγουν. Πώς είναι δυνατόν, άραγε, να συγκρίνονται οι επιδόσεις 15χρονων μαθητών «δείγματος» από 72 χώρες  και να κατατάσσονται σε σειρά  επιτυχίας, με  εργαλείο ένα «εξεταστικό παράδειγμα» παγκόσμιας εμβέλειας, που παρακάμπτει τα σχολικά τους προγράμματα και αγνοεί τις συγκεκριμένες κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες των επιμέρους χωρών-μελών;

Η υπόθεση που κάνουμε είναι ότι η επινόηση PISA συνιστά  μονοπωλιακή οργανωμένη και εφαρμοσμένη πολιτική παρέμβαση που με εργαλείο  μια σύγκριση ανυπόστατης εγκυρότητας και αξιοπιστίας εντάσσει τα εκπαιδευτικά συστήματα που συμμετέχουν σε μια διεργασία ελέγχου της παγκοσμιοποίησης και ομοιογενοποίησης ακόμη και των καθημερινών σχολικών πρακτικών (σχολικά προγράμματα, βιβλία, διδασκαλία, εξετάσεις, κ.α.) με σκοπό την άνευ όρων υπαγωγή της εκπαίδευσης (εκπαιδευτικών, μαθητών, διδακτικού υλικού, περιεχομένου, κ.α.) στις ανάγκες και τις δυνάμεις  μιας παγκοσμιούμενης καπιταλιστικής αγοράς. Δεν έχουν σημασία τόσο οι επιδόσεις και οι κατατάξεις των χωρών όσο η συμμετοχή τους σε ένα project παγκόσμιας εμβέλειας, που με τις τακτές και οργανωμένες διεργασίες του εντάσσει τα σχολεία των χωρών-μελών σε μια προσαρμοστική-συμμορφωτική διεργασία αθέατης ακραιφνούς νεοφιλελεύθερης επιτήρησης. Οι θιασώτες της αξιολόγησης, του ανταγωνισμού, της σύγκρισης και της λογοδοσίας πολύ εύκολα παρακάμπτουν τους προβληματισμούς που θέτει η συγκεκριμένη υπόθεση που κάνουμε, διότι, απλούστατα, υποβιβάζουν την υπόθεση της αξιολόγησης σε απλό τεχνικό, μεθοδολογικό και εκπαιδευτικό θέμα, χωρίς τις υπαρκτές κοινωνικές, πολιτικές και ιδεολογικές.

Συνέχεια →

Ο Ένοπλος Προφητισμός

(Από παρουσίαση βιβλίου του Κουφοντίνα)

Του Χάρη Ναξάκη*

Το βιβλίο θα παρουσιαστεί την Παρασκευή 14 Οκτωβρίου, στις 19.30 στην ΕΣΗΕΑ (Ακαδημίας 20). Θα μιλήσουν οι: Στάμος Παπαστάμου, καθηγητής Κοινωνικής Ψυχολογίας στο Πάντειο, Χάρης Ναξάκης, Τάσος Παππάς και Γιώργος Σταματόπουλος. Πιθανή τηλεφωνική παρέμβαση του συγγραφέα. (Ριζοσπαστικές Αναγνώσεις  Art)**

Στις 13 Απαντήσεις ο Γ. Σταματόπουλος, από τους τελευταίους ίσως νεορομαντικούς, συμβάλλει μ’ ένα εξαίσιο πρόλογο, ο Τ. Παππάς, άριστος γνώστης της τραγωδίας της αριστεράς, θέτει σχεδόν όλα τα καίρια ερωτήματα και οι απαντήσεις του Δ. Κουφοντίνα αναδεικνύουν τα αδιέξοδα του ένοπλου προφητισμού. Θα αναφερθώ σε ένα από αυτά, την ανάθεση. Ο ένοπλος προφητισμός δεν είναι μόνο ισλαμιστικής έμπνευσης (βλ. τζιχαντιστές) ή ιουδαιοχριστιανικός  (σταυροφορίες, γενοκτονία των γηγενών πληθυσμών της Αμερικής, κτλ). Ο ένοπλος προφητισμός δεν έχει μόνο θεολογικό αξιολογικό φορτίο αλλά και νεωτερικό, φιλελεύθερο ή αριστερό.

Συνέχεια →