Στον Γιώργο Σεφέρη

Επιστολή του Φίλιππου Σέρραρντ*

2.11.1966

Κατούνια,

Αγαπητέ Γιώργο,

Μιλούσες σοβαρά πριν λίγες μέρες, όταν με ρωτούσες για την κόλαση; Όπως και να ‘χει, από εκείνη την ημέρα με απασχολεί αυτό το θέμα. Σκέφτηκα ότι η απάντησή μου μπορεί να ήταν συνοπτική, αλλά όχι πολύ βοηθητική και ένιωσα την ανάγκη να προσθέσω ένα δύο πράγματα. Επομένως, αν δεν μιλούσες σοβαρά, θα πρέπει τώρα να με συγχωρέσεις.

Καταρχάς υπάρχουν δύο τινά, τα οποία φαίνεται ότι δημιουργούν σύγχυση γύρω από το ζήτημα αυτό. Το πρώτο είναι η αντίληψη πως η αιώνια κόλαση είναι κάτι που παρατείνεται συνεχώς μέσα στο χρόνο ή μάλλον που παρατείνεται αιώνια, σαν να μην ήταν δυνατό να τερματιστεί ποτέ. Αυτή η αντίληψη συνδέεται πιθανόν με το ότι η λέξη «αἰώνιος» εκλαμβάνεται εξ ολοκλήρου με την κατά γράμμα σημασία της, σαν να αφορούσε δηλαδή σε μονάδα μέτρησης χρόνου. Στην πραγματικότητα η λέξη αυτή χρησιμοποιείται στη Βίβλο περισσότερο για να περιγράψει μια ποιότητα ζωής – είτε την εμπειρία της πληρότητας της ζωής είτε της απουσία της. Κατά κύριο λόγο, επομένως, η κόλαση είναι κάτι που σχετίζεται με την έλλειψη της ζωής, την έλλειψη της πραγματικότητας, τη στέρηση.

Συνέχεια →

Μέση Ανατολή: 100 χρόνια Χάους

Του Λεωνίδα Χ. Αποσκίτη

Συμπληρώθηκαν εβδομήντα χρόνια από την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ, στις 14 Μαΐου 1948, και μια εκατονταετία πλέον από την περίφημη Διακήρυξη Μπάλφουρ, η οποία υπήρξε η αφετηρία για την νομιμοποίηση του Σιωνιστικού κινήματος στα πλαίσια των μεγάλων ανατροπών του 20^ου αιώνα. Οι Εβραίοι, μετά την Διασπορά τους, εξέφραζαν συνέχεια την ευχή να επιστρέψουν κάποτε στην Γη της Επαγγελίας, που ταυτιζόταν πλέον με την Παλαιστίνη, όποιες κι αν ήταν οι δυσκολίες που θα συναντούσαν για την πραγματοποίηση του ονείρου τους. Η ευχή χιλιετιών «τον επόμενο χρόνο στην Ιερουσαλήμ» ήταν το καθοριστικό πλαίσιο τουΠρώτου Σιωνιστικού Συνεδρίου στην πόλη Βασιλεία της Ελβετίας, το 1897. Εκεί διατυπώθηκε σαφώς ο στόχος του πολιτικού Σιωνισμού: «Ο Σιωνισμός επιδιώκει να εγκαθιδρύσει μια εστία για τους Εβραίους στην Παλαιστίνη, εξασφαλισμένη από το διεθνές δίκαιο».

Συνέχεια →

Οικονομία και Αφρίν «έδειξαν» κάλπες

Του Πέτρου Παπακωνσταντίνου

Μέχρι την περασμένη εβδομάδα, ο Ταγίπ Ερντογάν χρωστούσε τουλάχιστον τρεις μεγάλες χάρες στον ηγέτη της τουρκικής Ακροδεξιάς, Ντεβλέτ Μπαχτσελί. Το 2002, εν μέσω οικονομικής κρίσης και προβλημάτων υγείας του πρωθυπουργού Μπουλέντ Ετσεβίτ, ο Μπαχτσελί, αντιπρόεδρος της κυβέρνησης συνεργασίας, προκάλεσε πρόωρες εκλογές. Το εθνικιστικό του κόμμα ΜΗΡ όπως και το κόμμα του Ετσεβίτ έμειναν εκτός Βουλής, χαρίζοντας την απόλυτη πλειοψηφία στο ισλαμικό ΑΚΡ του Ερντογάν.

Συνέχεια →

Αντιδρόμηση της Κανακάρη στην Πάτρα

Οι θέσεις του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας

Η συνύπαρξη κίνησης ανθρώπων και οχημάτων σε μια πόλη είναι μια ιδιαίτερα σημαντική διαδικασία. Πολλές φορές είναι αυτή η οποία καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την τοπική χωρική ανάπτυξη της περιοχής, αλλά και αντίστροφα, καθορίζεται από αυτή. Γενικότερα ο τρόπος με τον οποίο πραγματοποιείται η κυκλοφορία σε μια πόλη είναι κομβικής σημασίας. Έτσι, η κάθε πόλη καθορίζει τον κυκλοφοριακό της σχεδιασμό μέσα από μια γενικότερη αντίληψη για τη ζωή και την επιθυμητή ποιότητά της εντός του αστικού ιστού, αλλά και γύρω από τον επιθυμητό τρόπο ανάπτυξής της. Είναι επομένως φυσικό η όποια μεταβολή  συμβαίνει στις κυκλοφοριακές ρυθμίσεις μιας πόλης να αποτελεί θέμα συζήτησης και πολιτών και Φορέων.

Συνέχεια →

                            Πριν από ένα αγχώδες τέλος      

Του Αντώνη Ανδρουλιδάκη*

Καθώς το άγχος δεν είναι τίποτα περισσότερο παρά ένα συναίσθημα από το μέλλον ή μάλλον ένα συναίσθημα που προβλέπει το δυσοίωνο μέλλον, αντιλαμβάνεται κανείς τι περίπου συμβαίνει στον ανθρώπινο ψυχισμό, όταν το δυσοίωνο αυτό μέλλον επιβεβαιώνεται καθημερινά στο παρόν. Πρόκειται για μια «δικαίωση» του άγχους. Κάτι σαν να λέμε, δικαίως αγχωθήκαμε.

Με τον τρόπο αυτό, καθώς το άγχος και η εύλογη ανησυχία -για μια πιθανή απειλή- δικαιώνονται, ο άνθρωπος δεν έχει άλλη οδό διαφυγής παρά την δυσλειτουργική αποφυγή, την απόσυρση ή την διαφυγή σε λογής «καταφύγια». Η ιδιώτευση, η επιμελημένη και «φρόνιμη σύνεση» της αυτολογοκριμένης σιωπής ή η πρόσδεση σε διανοητικοποιημένες ιδεοληπτικές καταφυγές είναι η πολιτική έκφραση αυτής της ψυχολογικής πραγματικότητας. Μπορείς να «ποστάρεις», για παράδειγμα, δεκάδες φωτογραφίες με ανθισμένες μυγδαλιές στα κοινωνικά δίκτυα, μπορείς να «εξαφανίζεσαι από προσώπου γης» και να «χάνεσαι ρε σύντροφε», μπορείς να κάνεις και καμιά επαναστατική γυμναστική, καταγγέλλοντας ότι μοιάζει να αντιβαίνει την ιδεολογική σου περιχαράκωση, αλλά μπορούμε τώρα να καταλάβουμε ότι όλα αυτά δεν είναι τίποτα περισσότερο από την ανάγκη να διαφύγουμε του υπαρξιακού άγχους που δικαιώνεται όλο και πιο πολύ.

Συνέχεια →

Ἡ ριζοσπαστικὴ οὐτοπία τοῦ σύγχρονου ἀτομισμοῦ

Του Βασίλη Ξυδιά*

Τὸ 2002 προβλήθηκε στὸ BBC ἕνα ντοκυμαντὲρ τοῦ Ἄνταμ Κέρτις (Adam Curtis) μὲ τίτλο «Ὁ Αἰώνας τοῦ Ἑαυτοῦ». Ἀποτελεῖται ἀπὸ τέσσερα ὡριαία ἐπεισόδια ποὺ διατρέχουν ὁλόκληρο τὸν 20ο αἰώνα –ἀπὸ τὸν μεσοπόλεμο στοὺς Χίπις, τὸ μεταχίπικο κίνημα τῆς Νέας Ἐποχῆς, τὸν δεξιὸ νεοσυντηρητισμὸ τοῦ Ρήγκαν και τῆς Θάτσερ, καὶ τὸν κεντροαριστερὸ προοδευτικὸ δικαιωματισμὸ τοῦ Κλίντον καὶ τοῦ Τόνυ Μπλαίρ– ἀποκαλύπτοντας βῆμα πρὸς βῆμα τὴν πορεία ἑνὸς ἀνθρωπολογικοῦ μετασχηματισμοῦ τεράστιας σημασίας, ποὺ συνέβη κάτω ἀπὸ τὴ μύτη τῆς ἀνθρωπότητας χωρὶς αὐτὴ καλὰ καλὰ νὰ τὸ πάρει χαμπάρι. Εἶναι ἡ μετάβαση ἀπὸ τὸ ἄτομο τοῦ «συμφέροντος» στὸ ἄτομο τῆς «επιθυμίας».

Συνέχεια →

Νέος Κεμάλ ο Ερντογάν

Του Κώστα Καμαριάρη*

Μετά την διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας το 1918-20, μια περιοχή και ένας λαός θεωρούσε ότι την διαδεχόταν. Ήταν οι Τούρκοι στην Μικρά Ασία. Με ηγέτη τον Κεμάλ Ατατούρκ συμμάχησαν με τους Σοβιετικούς Ρώσσους για να αντιμετωπίσουν τους Άγγλους, Γάλλους, τους Ιταλούς, τους Έλληνες. Σε λίγο χρόνο οι Ιταλοί με τους Γάλλους ανοιχτά ή κρυφά έδωσαν χώρο στον Κεμάλ.

Τελικά οι Άγγλοι εγκατέλειψαν την «υπό διεθνή κατοχή» Κωνσταντινούπολη με τα Στενά και οι Έλληνες την Σμύρνη. Μετά το ’22 ο Κεμάλ κυριάρχησε στην Μικρασία, την Ανατολική Θράκη και «Δυτικοποίησε» την πρωτόγονη Ανατολίτικη κοινωνία, εξαλείφοντας ή καταπιέζοντας εθνικές μειονότητες, όπως οι Έλληνες, οι Αρμένιοι, οι Κούρδοι, κ.λπ., κ.λπ., που ζούσαν χιλιάδες χρόνια εκεί. Στο Μεσοπόλεμο κατέλαβε την περιοχή (σαντζάκιο) της Αλεξανδρέττας, επεκτάθηκε η Τουρκία δηλαδή σε βάρος της Συρίας, αφού έτσι της αφαίρεσε το βόρειο λιμάνι απέναντι της Κύπρου με την ενδοχώρα του.

Συνέχεια →

Στους καιρούς της παρατεταμένης εφηβείας, τρεις πινακίδες έξω απ΄ τα Σκόπια, στην Μακεδονία

Του Αντώνη Ανδρουλιδάκη*

Οι μεταμοντέρνοι κινηματογραφικοί τίτλοι της εποχής μας, είναι μάλλον μια καλή αφετηρία για να επιχειρήσει να περιγράψει κανείς τα όσα «εφηβικά» συμβαίνουν γύρω μας. Σύμφωνα με τον Ε. Erikson, ένα άτομο θα διαμορφώσει μια ικανοποιητική ταυτότητα, αν κατορθώσει να συγκεράσει τις αντιθετικές όψεις-πτυχές του. Αν όχι, θα βιώσει μια κρίση ταυτότητας. Κι αν κάτι είναι, πλέον, έκδηλο παντού, είναι αυτή ακριβώς η κρίση ταυτότητας. Και φαίνεται ότι –ανάμεσα στα άλλα- δεν πήραμε χαμπάρι τις σχετικές προκλήσεις – δυσλειτουργίες που προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί το παγκόσμιο πολιτισμικό αφήγημα στη συνάντηση του με τις εθνικές πολιτισμικές ιδιομορφίες. Η παγκοσμιοποίηση όταν συναντιέται με τις τοπικές παραδόσεις –σε όσες χώρες τουλάχιστον διαθέτουν τέτοιες- δεν προκαλεί κάποιον «παγκοσμιοποιητικό χυλό», αλλά μια κρίση ταυτότητας.

Συνέχεια →