Από το πολλαπλό σκότος στο φως; Νύξεις στα Φώτα

Από το Μανιτάρι του Βουνού

Αφήνοντας το διαφωτισμό και περνώντας βίαια στη μετανεωτερική εποχή, το ερώτημα που τίθεται πάλι είναι: Έρχεται νέο σκότος ή αυξάνεται το φως; Σε μέρες Φώτων και πάλι η απάντηση δεν είναι ούτε απλή, ούτε εύκολη, ούτε μονοσήμαντη. Εξαρτάται κατ' αρχήν ποιοι απαντούν.

Στο πολιτικό – οικονομικό επίπεδο «μαύρο σκοτάδι» φαίνεται στον ορίζοντα[1], αφού ο καπιταλισμός μεταλλάσσεται, σκληραίνει, επεκτείνεται, εμπορευματοποιεί τα πάντα και στύβει όχι μόνο την εργατική δύναμη, αλλά και τον ίδιο τον εργάτη, τον πολίτη, τον άνθρωπο. Η φετινή «νεανική εξέγερση», περισσότερη τυφλή παρά φωτεινή, η αιματοχυσία στη Γάζα, ο ενεργειακός πόλεμος και κυρίως η παγκόσμια οικονομική κρίση στιγματίζουν τα νέα δεδομένα.

Στο επίπεδο της οικολογίας, του περιβάλλοντος και της φύσης, ορατές πια είναι οι κλιματικές αλλαγές με επίκεντρο το νερό σε όλες του τις μορφές. Ο σύγχρονος «κατακλυσμός» δεν προέρχεται μόνο από πλημμύρες, αλλά και από λειψυδρία, ξηρασία, λιώσιμο παγετώνων, μόλυνση και κυρίως ρύπανση, όχι μόνο των θαλάσσιων και λιμναίων υδάτων, αλλά και των υπόγειων νερών, δηλαδή των πηγών. Άρα  πρόκειται για μια παγκόσμια κρίση του νερού[2] που έρχεται ορατά πια…

Και ο άνθρωπος; Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον «πλάθεται», υπό τύπον μιας νέας «δημιουργίας» από τον φαινομενικά κυρίαρχο «θεό» Μαμωνά, ο νέος τύπος, ανθρώπου, πολίτη, εργαζόμενου: ο εμπορευματοποιημένος και αχόρταγος ανθρωπάκος, ο «δαιμονοποιημένος» τελικά άνθρωπος του «ίσκιου»..

Και οι θρησκείες; Οι θρησκείες…. Από τη μια μεριά έχουν φετιχοποιηθεί οι παλιές θρησκείες και από την άλλη έχουν θρησκειοποιηθεί τα νεωτερικά επιτεύγματα (επιστήμη, τεχνολογία, αθλητισμός, τέχνη, πολιτική, κλπ). Γι' αυτό οι τρεις σημαντικές φάσεις της Ενανθρώπησης του Λόγου, Γέννηση – Περιτομή – Βάπτιση τοποθετήθηκαν ακριβώς «πάνω» σε φετιχοποιημένες ημερομηνίες[3].

Και η ορθοδοξία; Ποια ορθοδοξία; Αυτή που έχει εμπορευματοποιηθεί ή έχει γίνει όργανο των ισχυρών; Μα αυτή θέλει η ίδια «επαναγιασμό»[4], επιστροφή στη αυθεντική της παράδοση, χρειάζεται να βαπτιστεί εντός της ο τριαντάρης ιδιόρρυθμος ίσως  Ιησούς[5], να βαπτιστεί όχι ως  «αμαρτωλός» με εξαγόρευση ατοπημάτων, αλλά επί της ουσίας Αυτός να την  εξαγιάσει, όπως στον Ιορδάνη. Γιατί ο Ιορδάνης είναι τύπος όλης της ανθρωπότητας, πιστών και απίστων, υποκειμένων και φύσης, κοινωνίας και ιστορίας, ζώντων και νεκρών, παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος…

Μέλλοντος; Ποιού μέλλοντος… Ναι μέσα σ' αυτό το πολλαπλό έρεβος, εντός μας, στη κοινωνία μας και στη φύση μας, υπάρχει ελπίδα πάλι. Όχι με μια προτεσταντικού τύπου θρησκευτικότητα, με μια ψευτοηθική ατομικού βολέματος[6] – που αποτελεί νέκρα – αλλά με μια δυναμική οικείωση του «Μυστηρίου» του Ιορδάνη, που αποδέχεται τον γνωστό-άγνωστο τριαντάρη Ιησού και «στρέφεται εις τα οπίσω»[7]. Επιστρέφει δηλαδή από το χείλος του πολυποίκιλου γκρεμού στο στέρεο έδαφος της συνείδησης, της αλληλεγγύης, της συμπόρευσης, της δικαιοσύνης, της νήψης, της νηστείας, της προσευχής, του μυστηρίου, της «βασιλείας του Πνεύματος»…

Και τα Φώτα[8]; Μπορούμε να αλλάξουμε σκέψη, αντίληψη, νου; Ε, τότε μπορούμε να δούμε την «Επιφάνεια» του Ιησού στον «Ιορδάνη» μας, να πιάσουμε το «Σταυρό» και να τον κρεμάσουμε στο λαιμό μας, να χαζέψουμε το «ΩΝ» που μοιάζει με περιστέρι[9], και όπου «θέλει πνει», να  χαρούμε τα νέα «ύδατα».

Τα «ύδατα» τελικά είναι το μέσον της Ζωής. Τα ύδατα είναι «καθαρά» πια[10], όταν υπάρχει «Φωτο-σύνθεση». Εμείς μπορούμε να προσφέρουμε το «δηλητηριώδες»[11] διοξείδιο του άνθρακα και το Θείο Φως[12] να μας προσφέρει καθαρό νερό και Οξυγόνο.

Τα έχουμε ανάγκη. Έχετε αντίρρηση;

[1] «…Ο κόσμος είναι γεμάτος από καυτές ζώνες που είναι έτοιμες να εκραγούν, ενώ η φτώχεια που θα προέλθει από την οικονομική κρίση θα πυροδοτήσει παντού κοινωνικές εκρήξεις. Το 2009 λοιπόν ξεκινά πολύ άσχημα και κανείς δεν ξέρει πού θα καταλήξει…». Η Ελλάδα σε στενωπό, Του Γρ. Νικολόπουλου: http://greece-salonika.blogspot.com/2009/01/blog-post_8982.html.

[2] «…Σήμερα υποφέρουν από την ανεπάρκεια πόσιμου νερού 1 δισεκατ. άνθρωποι και 1,5 δισεκατ. άλλοι αντιμετωπίζουν έλλειψη γλυκού νερού από καιρό σε καιρό. Βασική αιτία εδώ, κατά τη γνώμη του διευθυντή του ρωσικού Ινστιτούτου Προβλημάτων του Νερού Βίκτορ Ντανίλοφ-Ντανιλιάν, είναι το ότι η ανθρωπότητα δεν ξέρει να διαχειρίζεται ορθολογικά ό,τι της έδοσε η φύση.
Με την οικονομική του δραστηριότητα ο άνθρωπος υποσκάπτει τους φυσικούς περιβαλλοντικούς μηχανισμούς αναπαραγωγής των πόρων του γλυκού νερού. Μολύνει τις υδάτινες πηγές ρίχνοντας τεράστιες ποσότητες λυμάτων, καταστρέφει τα δάση στα υδατοπέδια και λερώνει αυτά τα εδάφη, χτίζει οικοδομήματα στις ποτάμιες κοιλάδες και τις υδάτινες υπό προστασία περιοχές…». Η «Φωνή της Ρωσίας»: http://www.ruvr.ru/main.php?lng=gre&q=356&cid=63&p=01.04.2008.

[3] «…Γιατί όμως στις 6 Ιανουαρίου; Η προέλευση, πιθανότατα, είναι εξωβιβλική: είναι γνωστό, ότι αιγύπτιοι λάτρεις ενός μυστηριακού θρησκεύματος εόρταζαν την εμφάνιση του Χρόνου ή Κρόνου μέσα από τα νερά του Νείλου στις 6 Ιανουαρίου. Αυτή ήταν μια από τις πολλές ειδωλολατρικές "Επιφάνειες". Είναι φανερό ότι οι Χριστιανοί ξεκίνησαν στην Αίγυπτο να δίνουν τη δική τους απάντηση για το ποια είναι η πραγματική "Επιφάνεια" του Θεού μέσα από τα νερά: αυτή του βαπτιζομένου Ιησού..». Δημήτρη Μόσχου, «Τα Θεοφάνεια: μια αρχαιότερη εορτή από τα Χριστούγεννα», Ορθόδοξος Κόσμος, φύλλο 05 της Δευτέρας 07/01/2008 και http://earlychristiandoctrine.wordpress.com/2008/12/16/Δημήτρης Μόσχος-Θεοφάνεια.

[4] «…«Ο Θεός είναι φως… Αν λοιπόν ισχυριστούμε πως έχουμε κοινωνία με το Θεό, ενώ ζούμε στο σκοτάδι, λέμε ψέματα… Αν όμως ζούμε μέσα στο φως, όπως ο Θεός είναι στο φως, τότε έχουμε κοινωνία μεταξύ μας», (Α΄ Ιω. 1, 5-7).

[5] «…Ζούσε ανάμεσά τους, αλλά δεν τον γνώριζαν οι άνθρωποι. Δεν είχαν καταλάβει, ότι αυτός που συναναστρέφονταν ήταν ο ίδιος ο Θεός. Έβλεπαν τον υιό της Μαρίας, αλλά δεν αντιλαμβάνονταν ότι είναι ο Υιός του Θεού…».  Αρχιμ. Παύλου Σταματά: http://www.imverias.gr/content/view/78/33/.

[6] «…Ούτε ήταν υπόθεση που αφορούσε λίγους μόνο ανθρώπους. Αλλά ήταν ένα γεγονός που αφορούσε όλο το χριστιανικό πλήρωμα…». Αρχιμ. Κοσμά Λαμπρινού: http://www.enoriaka.gr/index.php?option=content&task=view&id=259&Itemid=58.

[7] «…Η αλληγορία εδώ είναι βαθιά και θεολογικώτατη. Ο Ιορδάνης είναι ο τύπος του ανθρωπίνου γένους. Οι δύο πηγές του συμβολίζουν τον Αδάμ και την Εύα, τους δύο προπάτορες από του οποίους ανέβλυσε όλο το ανθρώπινο γένος και το γένος αυτό προς τα πού πήγαινε; Στη νέκρωση και στο θάνατο- όπως ο Ιορδάνης στη Νεκρή Θάλασσα. Ήρθε όμως ο Υιός του Θεού που πόνεσε για την αθλιότητα του ανθρωπίνου γένους κι έγινε άνθρωπος και έπαθε επάνω στο Σταυρό, και κατήργησε, με τον θάνατο Του,  τον θάνατο…». Ο ΙΟΡΔΑΝΗΣ ΕΣΤΡΑΦΗ ΕΙΣ ΤΑ ΟΠΙΣΩ, Πηγή Ζωής, τ. 65, 06 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2004: http://www.pigizois.net/tefxi_filadia/50_100/65.htm.

[8] «…Επίσης λέγεται και ημέρα των Φώτων, όπως την χαρακτηρίζει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, λόγω του βαπτίσματος, του φωτισμού των κατηχουμένων και λόγω της φωταψίας…». Μητροπολίτου Ναυπάκτου Ιεροθέου, Δεσποτικές Εορτές, Δεκέμβριος 2007: http://www.parembasis.gr/2007/07_12_03.htm.

[9] «…Σύμφωνα με το Ευαγγέλιο, το Άγιον Πνεύμα εμφανίστηκε κατά τη Βάπτιση του Κυρίου "εν είδει περιστεράς" ή "ωσεί περιστερά", αλλά δεν έγινε περιστέρι…». ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΕΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ, Γεωργίου Ε. Γαβριήλ, Γιατί η περιστερά δεν επιτρέπεται ως εικόνα του Αγίου Πνεύματος: http://www.zephyr.gr/stjohn/apagore.htm.

[10] «…Η κατάδυση του Σταυρού, κατά τη λαϊκή πίστη, δίνει στο νερό καθαρτικές και εξυγιαντικές ικανότητες. Οι κάτοικοι πολλών περιοχών μετά τη κατάδυση τρέχουν στις παραλίες ή στις όχθες ποταμών και λιμνών για να πλύνουν τα αγροτικά τους εργαλεία, ακόμη και εικονίσματα…». http://istoria.exnet.gr/index.php/afieromata/52/1114-.

[11] «…Βασική τελετουργία των Θεοφανίων είναι ο «αγιασμός των υδάτων» με τη κατάδυση του Σταυρού κατά μίμηση της Βάπτισης του Θεανθρώπου. Στην ελληνική εθιμολογία όμως, ο εν λόγω Αγιασμός έχει και την έννοια του καθαρμού, του εξαγνισμού των ανθρώπων καθώς και της απαλλαγής του από την επήρεια των δαιμονίων…». el.wikipedia.org/wiki/Θεοφάνεια.

[12] «…Φωτίσωμεν εαυτοίς φως γνώσεως… Γενώμεθα φως, όπως οι μαθηταί παρά του Μεγάλου Φωτός (του Χριστού) ήκουσαν…Γενώμεθα φωστήρες εν τω κόσμω, λόγον ζωής επέχοντες… Έως ημέρα εστίν, ως εν ημέρα ευσχημόνως περιπατήσωμεν… Φωτισθώμεν τους οφθαλμούς, την ακοήν, την γλώσσαν…». Γρηγόριος ο Θεολόγος, «Λόγοι εις το Βάπτισμα», κεφ 37, P.G. 36, 412.

ΠΗΓΗ: Posted on Ιανουαρίου 5, 2009 by manitaritoubounou |, http://manitaritoubounou.wordpress.com/2009/01/05/skotos-fws-fwta-1/#more-219

Οφσόρ, ο πολιορκητικός κριός της απορρύθμισης*

Του Γιάννη Στρούμπα

Ένας τόπος που προσελκύει οικονομικές δραστηριότητες με πολιτικές διευκολύνσεις, ώστε φυσικά ή νομικά πρόσωπα να παρακάμπτουν τους ισχύοντες νόμους σε άλλες επικράτειες, αποτελεί «φορολογικό καταφύγιο». Υπάρχει η εντύπωση πως φορολογικά καταφύγια ή «παραδείσους» συνιστούν λίγα ανεξάρτητα κράτη, εντοπισμένα σε εξωτικά νησιά γεμάτα φοίνικες, μακριά από τα σύγχρονα παγκόσμια πολιτικοοικονομικά κέντρα, σ' έναν κόσμο υπεράκτιο (οφσόρ), στον οποίο οι νόμοι και η φορολογία διαμορφώνονται όπως θεωρούν εθνικά συμφέρον τα συγκεκριμένα κράτη. Την πλανεμένη αυτή αντίληψη ανατρέπει ο Βρετανός δημοσιογράφος Νίκολας Σάξον (Nicholas Shaxson) στο βιβλίο του «Offshore, τα νησιά των θησαυρών».

* α΄ δημοσίευση: εφημ. «Αντιφωνητής», αρ. φύλλου 358, 1/1/2013.

Ο Σάξον αποκαλύπτει πως ο υπεράκτιος κόσμος είναι στην πραγματικότητα ένα σύνολο δικτύων επιρροής ελεγχόμενων από τις παγκόσμιες υπερδυνάμεις, κυρίως τη Βρετανία και τις Η.Π.Α. Στον κόσμο υπάρχουν σήμερα περίπου εξήντα επικράτειες εχεμύθειας, που διακρίνονται σε τέσσερις βασικές ζώνες: τους ευρωπαϊκούς παραδείσους (μεταξύ των οποίων η Ελβετία και το Λουξεμβούργο), το Σίτι του Λονδίνου με τα παγκόσμια ερείσματά του στην πρώην Βρετανική Αυτοκρατορία, τις Η.Π.Α., καθώς και ιδιόρρυθμες περιπτώσεις κρατών, όπως η Σομαλία ή η Ουρουγουάη. Πλάι στις επικράτειες αυτές υπάρχουν άλλες που λειτουργούν σαν «παράδεισοι-αγωγοί»: είναι ενδιάμεσοι σταθμοί περιουσιακών στοιχείων, τα οποία βρίσκονται καθ' οδόν για κάπου αλλού, και στις συγκεκριμένες επικράτειες μετασχηματίζουν την ταυτότητα ή τον χαρακτήρα τους. Παράδειγμα μεγάλου «παραδείσου-αγωγού» αποτελεί η Ολλανδία.

Το σύστημα των υπεράκτιων κέντρων δεν είναι μια απλή παραφυάδα της παγκόσμιας οικονομίας. Αποτελεί το επίκεντρό της, συγκεντρώνοντας περισσότερο από το μισό παγκόσμιο εμπόριο, από το μισό των τραπεζικών στοιχείων ενεργητικού, και περίπου το 1/3 των επενδύσεων από εταιρείες πολυεθνικές. Πρόκειται για ένα σύστημα που το δημιούργησαν οι πλούσιες και πανίσχυρες ελίτ, ώστε να δρέπουν τα οφέλη της κοινωνίας, χωρίς να πληρώνουν γι' αυτά. Οι φορολογικοί παράδεισοι προσφέρουν εχεμύθεια, πολύ χαμηλή ή μηδενική φορολογία, αρνούνται τη συνεργασία με άλλες επικράτειες, έχουν υπερμεγέθη χρηματοπιστωτικό τομέα σε σχέση με τη ντόπια οικονομία τους, κι ένα πολιτικό σύστημα δέσμιο του χρηματοπιστωτικού τομέα. Εδώ το έγκλημα βαπτίζεται άριστη επιχειρηματική πρακτική, ενώ η καταγγελία των ανομιών θεωρείται κολάσιμο αδίκημα.

Οι οφσόρ επικράτειες χρησιμοποιούνται από το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο πάντοτε εκβιαστικά προς τα κράτη, ώστε αυτό να μη φορολογείται. Ο εκβιασμός αφορά την προοπτική της απώλειας ρευστότητας και θέσεων εργασίας για μια χώρα, καθώς το κεφάλαιο, που αντιμετωπίζει την πρόθεση της φορολόγησης ή του ελέγχου από τα κράτη, απειλεί να μεταναστεύσει σε υπεράκτιους προορισμούς. Οι φορολογικοί παράδεισοι, βέβαια, ισχυρίζονται ότι καθιστούν τις παγκόσμιες αγορές πιο ανταγωνιστικές κι «αποδοτικές». Η μετανάστευση όμως εταιρειών και κεφαλαίων εκεί όπου εξασφαλίζουν καλύτερες φορολογικές συνθήκες δεν τις καθιστά παραγωγικότερες. Απλώς μεταφέρεται ο πλούτος. Έτσι οι πλούσιοι πληρώνουν όλο και λιγότερα, ενώ το φορολογικό βάρος μεταβιβάζεται στους απλούς ανθρώπους. Σ' όλα αυτά, διαπιστώνει ο Σάξον, δεν υπάρχει τίποτα το αποδοτικό.

Συνηθισμένο υπεράκτιο κόλπο μεταφοράς του πλούτου είναι η λεγόμενη «ενδοομιλική κομπίνα»: οι πολυεθνικές εταιρείες μεταφέρουν τα κέρδη τους σε κάποιον φορολογικό παράδεισο με χαμηλό συντελεστή φορολόγησης, ενώ το κόστος σε χώρες με υψηλή φορολογία, όπου εκπίπτει από το φορολογητέο εισόδημα. Η δυνατότητα ενδοομιλικών συναλλαγών εξηγεί τόσο γιατί οι πολυεθνικές επιλέγουν να είναι πολυεθνικές, όσο και γιατί αναπτύσσονται ταχύτερα από τις μικρότερου μεγέθους ανταγωνίστριές τους. Η αποδοτικότητα των ενδοομιλικών κομπίνων αντικατοπτρίζεται στο παράδειγμα των τριών μεγαλύτερων εταιρειών μπανάνας (Del Monte, Dole, Chiquita) παγκοσμίως: ενώ σημείωσαν στη Βρετανία τζίρο σχεδόν 750.000.000 δολάρια, πλήρωσαν φόρο όλες μαζί μόλις 235.000 δολάρια!

Το παγκόσμιο υπεράκτιο σύστημα δημιούργησε ένα τεράστιο παγκόσμιο θερμοκήπιο εγκλήματος. Οι μεγάλες εταιρείες χρησιμοποιούν ακριβώς τους ίδιους υπεράκτιους προορισμούς με τους εμπόρους ναρκωτικών, τους τρομοκράτες και τους κάθε λογής εγκληματίες. Το ίδιο σύστημα ευθύνεται για την τρέχουσα οικονομική κρίση. Η εξαίρεση των χρηματοπιστωτικών εταιρειών από το ρυθμιστικό πλαίσιο τις επέτρεψε να γίνουν «πολύ μεγάλες για να πτωχεύσουν», ενώ αιχμαλώτισαν με τη δύναμή τους και το πολιτικό κατεστημένο της Ουάσινγκτον και του Λονδίνου. Οι τεράστιες παράνομες διασυνοριακές κινήσεις κεφαλαίων δημιούργησαν εξίσου τεράστιες καθαρές εισροές προς χώρες ελλειμματικές, όπως οι Η.Π.Α. κι η Βρετανία, ενισχύοντας τις μεγαλύτερες ανισορροπίες, που αποτέλεσαν το υπόβαθρο της κρίσης. Γι' αυτό κι από τις παράνομες διασυνοριακές κινήσεις χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου πλήττονται κυρίως οι αναπτυσσόμενες χώρες: αν συγκριθούν τα ποσά που χάνουν οι χώρες αυτές, με τα ποσά που λαμβάνουν ως ετήσια εξωτερική βοήθεια, προκύπτει πως για κάθε δολάριο που δίνει η Δύση «πάνω από το τραπέζι» στον αναπτυσσόμενο κόσμο, παίρνει πίσω τουλάχιστον δέκα σε παράνομο χρήμα «κάτω από το τραπέζι».

Από τη δεκαετία του 1980 σχεδόν κάθε προσπάθεια να δημιουργηθούν σημαντικές ροές κεφαλαίων προς αναπτυσσόμενες χώρες κατέληξε σε κρίση εξαιτίας του υπεράκτιου συστήματος. Η πείνα στην Αφρική δεν μπορεί να γίνει κατανοητή χωρίς την πρότερη κατανόηση του υπεράκτιου συστήματος. Οι λαοί της Αφρικής επωμίζονται τα δημόσια χρέη τους με τη μορφή φτώχειας, πολέμων, έλλειψης ευκαιριών, σωματικής και οικονομικής βίας που ασκείται κατά συρροή σε βάρος τους από τις διεφθαρμένες και αρπακτικές ελίτ. Ο μακράν χειρότερος πόλεμος εδώ και χρόνια σε παγκόσμιο επίπεδο είναι η εμφύλια σύρραξη στο Κονγκό, η οποία συνδέεται με την άνευ διακρίσεων λεηλασία του ορυκτού πλούτου της χώρας μέσω φορολογικών παραδείσων.

Πίσω από κάθε σημαντικό οικονομικό γεγονός των τελευταίων δεκαετιών βρίσκεται το υπεράκτιο σύστημα. Η «οικονομική ελευθερία», το «ευαγγέλιο» πολλών Δυτικών οικονομολόγων, το οποίο θεμελιώνεται σε νοοτροπίες που μεταθέτουν το φταίξιμο στα θύματα, κατηγορώντας τα σαν ανόητα, διεφθαρμένα ή ελλιπώς «αυτομαστιγωμένα», χαρακτηρίζεται από τον Τζιμ Χένρι σαν «το παραμύθι των οικονομολόγων». Ο Χένρι, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος σε εταιρεία συμβούλων επιχειρήσεων, έχει διερευνήσει διάφορα αλλόκοτα επεισόδια σε χώρες χαμηλού εισοδήματος, στις οποίες η υπεράκτια τραπεζική προκαλούσε τη μία κρίση μετά την άλλη. Αρχικά, οι τραπεζίτες δάνειζαν σε αυτές τις χώρες πολύ περισσότερα απ' όσα μπορούσαν να απορροφήσουν παραγωγικά. Κατόπιν δίδασκαν στις ντόπιες ελίτ πώς να λεηλατήσουν τον πλούτο, να τον κρύψουν, να τον «ξεπλύνουν» και να τον βγάλουν λαθραία στο υπεράκτιο σύστημα. Έπειτα το Δ.Ν.Τ. βοηθούσε τους τραπεζίτες να πιέσουν τις χώρες να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους, υπό την απειλή του χρηματοπιστωτικού στραγγαλισμού. Οι κεφαλαιαγορές άνοιγαν εσκεμμένα για το ξένο κεφάλαιο, ακόμη κι αν υπήρχε επαρκές ρυθμιστικό πλαίσιο τραπεζικού τομέα ή επαρκής φορολογικός μηχανισμός.

Ο Σάξον επισημαίνει πως, με βάση τους υπολογισμούς του Χένρι, τουλάχιστον τα μισά από τα χρήματα που δανείστηκαν οι μεγαλύτερες οφειλέτριες χώρες ξαναβγήκαν στο εξωτερικό υπογείως, συνήθως σε λιγότερο από έναν χρόνο και, κατά κανόνα, σε μερικές μόνο εβδομάδες. Το δημόσιο χρέος του Τρίτου Κόσμου αντιστοιχούσε σχεδόν απόλυτα στο απόθεμα ιδιωτικού πλούτου που είχαν συσσωρεύσει οι ελίτ στις Η.Π.Α. και τους άλλους φορολογικούς παραδείσους. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 η φυγή κεφαλαίων προς την Ευρώπη και τις Η.Π.Α. αρκούσε για να εξυπηρετήσει ολόκληρο το χρέος του αναπτυσσόμενου κόσμου, αρκεί το εισόδημα από τα κεφάλαια αυτά να φορολογούνταν με έναν μέσο συντελεστή. Μια συνήθης πρακτική που εφαρμόζεται από τα λεγόμενα «αρπακτικά κεφάλαια» είναι η εξής: πλούσιοι ξένοι επενδυτές αγοράζουν προβληματικούς τίτλους κρατικού χρέους για «ψίχουλα» -κατά κανόνα με έκπτωση 90% επί της ονομαστικής αξίας-, και δρέπουν τεράστια κέρδη όταν τα χρέη εξοφλούνται στο ακέραιο. Στον σχεδιασμό της απάτης περιλαμβάνονται και επιφανείς ντόπιοι, κρυφά ανακατεμένοι με τους αγοραστές του χρέους με έκπτωση, οι οποίοι δίνουν μάχες εντός της κυβέρνησης της αναπτυσσόμενης χώρας τους, για να εγγυηθούν την πλήρη αποπληρωμή των χρεών. Η ανάμειξή τους, βέβαια, κρύβεται πίσω από ένα κάλυμμα υπεράκτιου απορρήτου, ώστε οι πολίτες της χρεοκοπημένης χώρας να μη μάθουν ποτέ πώς κλάπηκε ο εθνικός τους πλούτος.

Το υπεράκτιο σύστημα, επισημαίνει ο Σάξον, δεν είναι μόνο τόπος, ιδέα ή χρηματοπιστωτικό όπλο. Είναι και διεργασία: μια κούρσα προς τον πάτο, στο πλαίσιο της οποίας οι ρυθμίσεις, οι νόμοι και τα σύμβολα της δημοκρατίας υποβαθμίζονται σταθερά. Ο φορολογικός ανταγωνισμός εκμηδενίζει τα φορολογικά έσοδα των αναπτυσσόμενων χωρών, ενισχύοντας την εξάρτησή τους από την εξωτερική βοήθεια, ενώ οι πιέσεις μεταφέρονται όλο πιο βαθιά και στις υπόλοιπες (onshore) επικράτειες, καθιστώντας τους φορολογικούς παραδείσους τούς πολιορκητικούς κριούς της απορρύθμισης. Σε έναν κόσμο που εξακολουθεί κατ' όνομα να διοικείται από δημοκρατικά εθνικά κράτη, το υπεράκτιο σύστημα θυμίζει περισσότερο δίκτυο μεσαιωνικών συντεχνιών στην υπηρεσία ανυπόλογων και συχνά εγκληματικών ελίτ.

Ο Σάξον παρατηρεί πως μια ουσιώδης μεταρρύθμιση του παρόντος προβληματικού συστήματος προϋποθέτει την κατανόηση του υπεράκτιου κόσμου, και προτείνει συγκεκριμένους τομείς αλλαγών. Μεταξύ αυτών θεωρεί επιβεβλημένη τη διαφάνεια, με την υποχρέωση των πολυεθνικών να αναλύουν τα οικονομικά τους στοιχεία ανά χώρα, κι εξίσου επιβεβλημένη την απαγόρευση στις τράπεζες να συναλλάσσονται με εικονικά αλλοδαπά ιδρύματα. Εκτός από τους κλεπτοκράτες, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν και όλοι οι ενδιάμεσοι συνεργοί τους, είτε είναι τράπεζες, λογιστές ή δικηγορικά γραφεία, είτε οι ιδιώτες χρήστες του υπεράκτιου συστήματος. Απαραίτητη κρίνεται και η διάλυση του Σίτι του Λονδίνου, αυτού του ανεξάρτητου υπεράκτιου νησιού, καθώς και του βρετανικού ιστού, του επιθετικότερου στοιχείου του παγκόσμιου υπεράκτιου συστήματος.

Με τεκμήρια ατράνταχτα και συγκλονιστικά, ο Σάξον αποκαλύπτει έναν ληστρικό κόσμο, που, κινούμενος σε παγκόσμιο επίπεδο, δημιουργεί κρίσεις κι επιβάλλει την απολυταρχική του τυραννία σε ασθενείς χώρες και κοινωνικά στρώματα, λεηλατώντας τα και καταδικάζοντάς τα στην ανέχεια. Στις ερμηνείες του Σάξον, με τις εκπληκτικές ομοιότητες των αναλυόμενων από τον συγγραφέα καταστάσεων με την ελληνική κρίση, εντοπίζονται επαρκείς απαντήσεις γι' αυτήν, ικανές να φωτίσουν τα τεκταινόμενα στη χώρα. Η αξιοποίηση του μελετήματος του Σάξον μπορεί να σταθεί ένα πρώτο βήμα για την αποκατάσταση της κοινωνικής δικαιοσύνης.

Νίκολας Σάξον (Nicholas Shaxson), «Offshore, τα νησιά των θησαυρών», μετάφραση Νίκος Ρούσσος, επιστημονική επιμέλεια – πρόλογος στην ελληνική έκδοση Κώστας Μελάς, εκδόσεις Παπαδόπουλος, Αθήνα 2011, σελ. 416.

Πάτρα και θαλάσσιο μέτωπο: Δεν θα τους περάσει! Δεν θα τους το επιτρέψουμε! Μπορούμε και θα νικήσουμε!

ΔΕΛΤΙΟ  ΤΥΠΟΥ της ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΕΝΕΡΓΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ*

Δηλώνουμε εξαρχής, ότι παρά τις καθυστερήσεις, παρά τα λάθη που έγιναν τον τελευταίο χρόνο, παρά την ουσιαστική απουσία πολλών, παρά την απραξία άλλων που την δικαιολογούν σπέρνοντας κλίμα ηττοπάθειας, παρά την αντίθετη  θέληση ισχυρών και των συμφερόντων που εκπροσωπούν, (συμπολιτών μας και μη), η πόλη μας μπορεί να κερδίσει το παραλιακό της μέτωπο, μπορεί να εξασφαλίσει την αναπνοή που έχει απόλυτη ανάγκη.

Δηλώνουμε εξαρχής, ότι παρά τις καθυστερήσεις, παρά τα λάθη που έγιναν τον τελευταίο χρόνο, παρά την ουσιαστική απουσία πολλών, παρά την απραξία άλλων που την δικαιολογούν σπέρνοντας κλίμα ηττοπάθειας, παρά την αντίθετη  θέληση ισχυρών και των συμφερόντων που εκπροσωπούν, (συμπολιτών μας και μη), η πόλη μας μπορεί να κερδίσει το παραλιακό της μέτωπο, μπορεί να εξασφαλίσει την αναπνοή που έχει απόλυτη ανάγκη.

Γνωρίζουμε πολύ καλά και τις κυβερνητικές προθέσεις, και τις νομοθετικές και άλλες εξελίξεις που μεσολάβησαν, γνωρίζουμε την δύσκολη κατάσταση στην οποία έχουμε φτάσει. Θα περιγράψουμε με συντομία τα πώς και τα γιατί:

Πριν έναν ακριβώς χρόνο, με τις δικές μας πρωτίστως κινητοποιήσεις, με την ενεργητική εμπλοκή του Δήμου, αποσπάσαμε την δέσμευση της Κυβέρνησης για την άμεση υπογραφή (έγινε λίγες μέρες μετά), της σύμβασης προσωρινής παραχώρησης, του μετώπου των 3.500 μέτρων, με την μνεία της παραχώρησης ολόκληρου του παλιού λιμανιού, μετά την ολοκλήρωση της τελευταίας φάσης κατασκευής του καινούριου. Υπήρξε αναμφίβολα μία μεγάλη νίκη. Και ήταν αποτέλεσμα και των πολιτικών μας κινήσεων, (επιστολές στον Πρωθυπουργό και τους πολιτικούς αρχηγούς, δεκάδες χιλιάδες υπογραφές συμπολιτών μας), κυρίως όμως της συστράτευσης όλων των αντιπροσωπευτικών φορέων της πόλης και της οργάνωσης δύο μαζικότατων συλλαλητηρίων στον μόλο της Αγίου Νικολάου.

Για όσα δεν κάναμε σωστά και έγκαιρα στο επόμενο διάστημα, έχουμε αναφερθεί πολλές φορές. Είχαμε την ευκαιρία δημόσια, αλλά και στο Δημοτικό Συμβούλιο, να κάνουμε και εκκλήσεις και κριτική. Αποσπάσαμε και άλλες, πρόσφατες αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου. Ας πούμε το ηπιότερο, ότι φταίει η ροπή όλων μας στην επανάπαυση, ή ας πούμε ότι η ταχύτητα των πολιτικών εξελίξεων μας εμπόδισε. Το θέμα έπρεπε να το είχαμε λύσει οριστικά, στους επόμενους δύο μήνες από την προσωρινή παραχώρηση. Και για να γινόταν αυτό, επιβαλλόταν, ο Δήμαρχος να πολιορκούσε κάθε εβδομάδα Υπουργούς και άλλους υπεύθυνους. Η πόλη να πίεζε ασφυκτικά, με όλο το πολιτικό της δυναμικό. Και εν ανάγκη να επαναλαμβάναμε, δυναμικότερες κινητοποιήσεις.

Η καθυστέρηση αυτή, έδωσε χρόνο αναδιοργάνωσης των αντιδράσεων, όσων από την αρχή έψαχναν να βρουν αιτίες. Ισχυρές ομάδες συμφερόντων, παγιδεύοντας και συλλογικούς επαγγελματικούς φορείς, καθοδηγούμενοι, πιστεύουμε από τον διευθύνοντα σύμβουλο της ΟΛΠΑ ΑΕ, καθώς και παράγοντες του Υπουργείου Ναυτιλίας, άρχισαν να αμφισβητούν το καινούριο καθεστώς στην παραλιακή ζώνη. Ορισμένοι αφελώς, οι περισσότεροι συνειδητά, θέλουν να εμποδίσουν την κυριότητα του Δήμου, ορεγόμενοι, ότι πιθανόν «τσιμπήσουν» από την ιδιωτικοποίηση και τον «επενδυτή» που θα προκύψει.

Στην συνέχεια, η Κυβέρνηση που προέκυψε από τις εκλογές του Ιουνίου, με αναβαθμισμένη την λαϊκή εντολή και ενισχυμένη την υποτέλεια της στην Τρόικα και τους δανειστές, προχώρησε με μεγάλες ταχύτητες στο μνημόνιο 3 και με μεγάλη επίσης ταχύτητα, υλοποιεί τις δεσμεύσεις που αυτό προβλέπει. Ομαδοποιεί τα προς ιδιωτικοποίηση λιμάνια και νομιμοποιεί στην Βουλή, τις σκόρπιες αποφάσεις της ΕΣΑΛ που τα αφορούν. Για το λιμάνι της Πάτρας νομιμοποιείται, πρώτον ότι ολόκληρη η παραλιακή ζώνη είναι περιουσιακό στοιχείο της ΟΛΠΑ ΑΕ, και δεύτερον η υφιστάμενη μέσα στο παλιό λιμάνι πολεοδόμηση με την πρόβλεψη των 57.000 τ.μ. Το σχέδιο όμως είναι ακόμα πιο τραγικό για την πόλη, αφού έξω και πέρα από τη  λιμενική ζώνη,  προβλέπεται δυνατότητα, (με το μεσοπρόθεσμο νόμο που ψηφίστηκε τελευταία),  ανεξέλεγκτης  οικοδόμησης, μπροστά στο ιστορικό κέντρο της πόλης, μέχρι τη θάλασσα, ακόμα και στο θαλάσσιο μέτωπο που έχουν υποσχεθεί να  παραχωρήσουν στο Δήμο. Δεν επιτρέπουν και αυτό αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία, να μείνει κενό, ούτε ένα μέτρο γης και παραλίας, προκειμένου να ανασαίνει η Πάτρα. Τέτοια εκδικητική μανία, εναντίον της τρίτης πόλης στη χώρα, προκαλεί τεράστια ερωτηματικά. Λογαριάζουν βέβαια χωρίς τον ξενοδόχο, αφού είναι σίγουρο, πως όταν προσπαθήσουν να πραγματοποιήσουν τα σχέδιά τους, ολόκληρη η πόλη θα επαναστατήσει και δεν θα τους το επιτρέψει.

Να σημειώσουμε, ότι στην fast track, συζήτηση στην Βουλή, δεν κατέστη δυνατόν, να αναδειχτεί (ούτε από την Αντιπολίτευση), το ειδικό καθεστώς που ισχύει στην πόλη μας. Δηλαδή: α) oτι υπάρχει κατοχή από την ΟΛΠΑ ΑΕ, όχι μόνο των λιμενικών εγκαταστάσεων αλλά ολόκληρης της παραλιακής ζώνης, μήκους πάνω από επτά χιλιόμετρα και β) πως η ισχύς της σύμβασης προσωρινής παραχώρησης, με την γραπτή Κυβερνητική δέσμευση,  πρέπει να  γίνει οριστική.

 Να τονίσουμε ιδιαίτερα, ότι είμαστε η μόνη πόλη που δεν έχει  ελεύθερο παραλιακό μέτωπο και πρόσβαση στην θάλασσα της. Να τονίσουμε επίσης ότι η απελευθέρωση του κεντρικού παραλιακού μετώπου, είναι ακριβώς ο λόγος για τον οποίο σχεδιάστηκε, χωροθετήθηκε και κατασκευάστηκε το νέο λιμάνι. Είναι δηλαδή, όχι μόνο δικαίωμα της πόλης το θαλάσσιο μέτωπο της, αλλά κάθε αντίθετη ενέργεια είναι παραλογισμός και μέγιστη αυθαιρεσία.

Υπό αυτές τις συνθήκες, φτάσαμε στην υπαγωγή στις 12/12/12 στο ΤΑΙΠΕΔ, ολόκληρης της παραλιακής ζώνης, προς πώληση-εκποίηση, μαζί με το λιμάνι.

Πριν αναφερθούμε στο τι θα κάνουμε εμείς και στο τι πρέπει να κάνει η πόλη, αξίζει να αναφερθούμε συνοπτικά, στα εμπόδια που βρέθηκαν μπροστά μας αυτή την περίοδο και σε ορισμένα «επιχειρήματα» τους:

1. Ο χώρος του νέου λιμανιού, είναι ίσος με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, το οποίο έχει δεκαπλάσια λιμενική και εμπορευματική δραστηριότητα, από το δικό μας. Είναι δε, τριπλάσιος από τον χώρο του παλιού λιμανιού. Άρα διαθέτει υπερεπάρκεια, για τις σημερινές και τις μελλοντικές του χρήσεις. Αυτά χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη μας, τις εκτάσεις της Πειραϊκής Πατραϊκής των 200 στρεμμάτων, που είναι ιδιοκτησίας του. Όχι μόνο δεν ευσταθεί καμία δικαιολογία, ότι το παλιό λιμάνι και η υπόλοιπη παραλιακή ζώνη που διεκδικούμε, τους είναι απαραίτητη, αλλά περίτρανα αποδεικνύεται ότι οι επιδιώξεις, της βίαιης ενσωμάτωσης του παραλιακού μετώπου στο λιμάνι, είναι όχι μόνο αυθαίρετη, αλλά συνιστά την μέγιστη απληστία! Επί της ουσίας, η πόλη μας, ζητάει από το σύνολο των 1200 στρεμμάτων λιγότερα από 120 στρέμματα. Λιγότερο δηλαδή από το 1/10 !! Την ώρα που ήδη ο Δήμος της  Θεσσαλονίκης έχει τα 7/10 και του Ηρακλείου τα 6/10 !!!!  Εμείς εδώ στην Πάτρα, αυτή τη στιγμή, έχουμε σαν πόλη   0/10 !!  Ή απληστία τους ξεπερνά κάθε όριο και μάλλον πρέπει να μας θεωρούν χαχόλους.

2. Ο Δήμος «δεν έχει σχέδιο» για την αξιοποίηση της παραλιακής ζώνης. Το «επιχείρημα», φορέθηκε πολύ! Ποιος έχει τέτοιο σχέδιο; Μα αυτοί οι πέντε έξι, που το οποιοδήποτε σχέδιο, το περιστρέφουν γύρω από τον εαυτό τους και τα μικροσυμφέροντα τους! Και αξιοποιώντας και επικοινωνιακές επιρροές, διαμορφώνουν το κλίμα.

 Ας σοβαρευτούμε! Είναι προφανές ότι υπάρχουν δύο «σχέδια». Το ένα το προβάλλουν αυτοί που θέλουν τζάμπα οικόπεδο! Που βλέπουν την τσέπη των πολιτών και πως με το αζημίωτο, θα επενδύσουν σε αυτήν! Με την λαμογιά, την συναλλαγή και την «αρπαχτή», στην ημερήσια διάταξη. Αυτοί πρέπει να γνωρίζουν, ότι είναι απέναντι μας. Και θα τους πολεμάμε συνεχώς, «χαλώντας» τα «επενδυτικά τους σχέδια. Και ας πάρουν σοβαρά υπόψη τους, την κοινωνική κατακραυγή.

 Θα είναι πολύ μεγαλύτερη, από όσο φαντάζονται!

Το δεύτερο σχέδιο, είναι η αξιοποίηση, προς όφελος των δημοτών, προς όφελος ολόκληρης της κοινωνίας. Το σχέδιο αυτό, θέλει την παραλιακή ζώνη, στο τμήμα  που μας ανήκει, ελεύθερο, κοινόχρηστο χώρο, χώρο περιπάτου, αναψυχής και αθλοπαιδιών, με ήπιες εγκαταστάσεις, με πρωταγωνιστές τους πεζούς, τα ποδήλατα, τα παιδιά. Όχι πρωταγωνιστές τα επιχειρηματικά συμφέροντα, την δόμηση, το μπετόν. Και να σημειώσουμε, ότι αυτή η ευρεία δημόσια χρήση, αποτελεί αφ εαυτής, τεράστια «επένδυση». Προς όφελος συνολικά της οικονομικής ζωής της πόλης και όχι ελάχιστων μεμονωμένων επιχειρηματιών.

Είναι ωστόσο προφανές, όσο και αναγκαίο, ότι οι χρήσεις στην εξειδίκευση τους, θα αποφασιστούν μετά από ευρεία και δημόσια διαβούλευση, αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, συμμετοχή των φορέων και της κοινωνίας. Με γνώμονα το δημόσιο και κοινωνικό συμφέρον.

3. Η σύμβαση προσωρινής παραχώρησης, είναι «παράνομη». Το επιχείρημα αυτό, χρησιμοποιήθηκε από Κυβερνητικά στελέχη, από την διοίκηση  του ΟΛΠΑ, από επιχειρηματίες. Αλλά είναι ηλίθιο επιχείρημα. Ο Δήμος Πατρέων, υπέγραψε μία σύμβαση με εντολή της Κυβέρνησης, με τον κατά νόμο υπεύθυνο Υπουργό και κυρίως, ήταν αποτέλεσμα μακροχρόνιας διεκδίκησης του. Είναι κατά τούτο, ο νόμιμος αλλά και ο φυσικός  χρήστης του χώρου.

Τι πρέπει να κάνουμε;

Πρώτον: Να κατανικήσουμε το κλίμα παραίτησης, που έχει εμφιλοχωρήσει δυστυχώς, σε πολλούς και ιδιαίτερα στην Δημοτική Αρχή. Να επαναφέρουμε το θέμα στο προσκήνιο, κυρίως να αποδείξουμε ότι παρά τα πολλά και τεράστια προβλήματα της καθημερινής μας ζωής, μπορούμε να διεκδικούμε το μέλλον των παιδιών μας, την ποιότητα ζωής που δικαιούμαστε.

Δεύτερον: Με εντονότατη την πολιτική μας παρέμβαση, να αναγκάσουμε την Κυβέρνηση, να εξαιρέσει, το τμήμα της παραλιακής ζώνης, από τον Διακονιάρη μέχρι τον Μείλιχο    άμεσα, από την υπαγωγή του στο ΤΑΙΠΕΔ, και στην συνέχεια την υπογραφή της οριστικής της παραχώρησης στον Δήμο Πατρέων.

Τρίτον: Να υλοποιήσουμε, χωρίς επιτέλους άλλη αναβολή, όσα έχουμε αποφασίσει για το τμήμα Γούναρη-Αγίου Νικολάου. Πλήρης πεζοδρόμηση, οριοθέτηση των χρήσεων, καλύτερη οργάνωση των λειτουργιών του συνεδριακού κέντρου. Πρόχειρες εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης των πολιτών, όπως παγκάκια, καλάθια απορριμμάτων, εξοπλισμός που να εξυπηρετεί την άθληση. Και καθαριότητα και αστυνόμευση του χώρου.

Καλούμε τον κ. Δήμαρχο, με τον πιο καλοπροαίρετο τρόπο, να αναλάβει πλήρως το μερίδιο των δικών του ευθυνών. Όχι κατ ανάγκην, για όσα μέχρι τώρα κάναμε ή δεν κάναμε, αλλά για αυτά που πρέπει να κάνουμε τώρα! Με πρόγραμμα και άμεσο χρονοδιάγραμμα.

Καλούμε τους φορείς, που συστρατεύτηκαν στην υπόθεση αυτή, να βρίσκονται σε ετοιμότητα, κρατώντας την ψηλά, στην προτεραιότητα των δράσεων τους.

Καλούμε τις Δημοτικές παρατάξεις, ακόμα και αυτές που δεν συμφωνούν πλήρως μαζί μας, να αντιληφθούν το άμεσο και το κύριο, αυτό που αποτελεί υλοποιήσιμο και απόλυτα αναγκαίο στόχο.

Από την πλευρά της, η Πρωτοβουλία Ενεργών Πολιτών, θα κάνει ότι μπορεί για την ανασύνταξη όλων των δυνάμεων. Θα συντάξει και άμεσα θα αποστείλει, στον καθένα από τους πολιτικούς αρχηγούς, επιστολή, στην οποία θα καταγράφει του καθενός την ευθύνη και υποχρέωση. Θα συγκαλέσει σύσκεψη των φορέων, θα προτείνει πλαίσιο και πρόγραμμα κινητοποιήσεων.

Απευθυνόμαστε τέλος, σε όλους τους συμπολίτες μας. Σε όσους, τους δεκάδες χιλιάδες, συνυπέγραψαν μαζί μας, την πρώτη μας διακήρυξη και επιστολή μας, στον τότε Πρωθυπουργό.

Θέλουμε να τους δηλώσουμε και να πιστέψουν, ότι παρά τις καθυστερήσεις και τον χαμένο χρόνο, παρά τα λάθη και τον πόλεμο που όλοι δεχόμαστε, μπορούμε να νικήσουμε! Μπορούμε να εγγράψουμε την νίκη αυτή, στο ενεργητικό της πόλης και των κατοίκων της.

Ευχόμαστε σε όλους καλές γιορτές, καλή χρονιά, δύναμη, υγεία και αντοχή!

Δύναμη, Υγεία και Αντοχή, μας αρκούν, για να τους αποδείξουμε πως δεν θα τους περάσει.

Όλοι μαζί θα τα καταφέρουμε.

Για την Πρωτοβουλία Ενεργών Πολιτών

* Δημήτρης Αϊβαλής

Δημήτρης Αλεξίου

Γιάννης Πανταζόπουλος

Χρήστος Πατούχας

Νίκος Τζανάκος

Πάτρα 30/12/2012

Οι θέσεις του ΚΚΕ για το 19^ο συνέδριο: Το ΚΚΕ αποποιείται την ιστορία του

Του Κώστα Παπουλή

Το ΚΚΕ έδωσε στην δημοσιότητα τις θέσεις του για το 19ο συνέδριο του. Σίγουρα, είναι κατανοητές και απολύτως σαφείς. Κανείς, δεν μπορεί να τις χαρακτηρίσει θολές, όπως αυτές του ΣΥΡΙΖΑ, που βρίθουν από την σύγχυση των ευρωαυταπατών.  Ούτε, ότι δεν είναι καθαρές στα ζητήματα των πολιτικών συμμαχιών και της πολιτικής τακτικής. Δεν θα συμμαχήσει με κανέναν και ως μοναδικός στόχος τίθεται ο σοσιαλισμός.

Βέβαια, υπάρχει η έλλειψη της εκτίμησης του χρόνου που θα πραγματοποιηθεί ο τελευταίος, αλλά μάλλον τίθεται λίγο μακριά, μια που όπως γράφουν οι συντάκτες (θέση 87): η Κεντρική Τράπεζα, αφού σχεδόν  καταργήσει το χρήμα, θα «ελέγχει τις διεθνείς συναλλαγές,.. για όσο υπάρχουν καπιταλιστικά κράτη στην γη».

Όντως, πέρα από την σαφήνεια, υπάρχουν και στατιστικά και άλλα αναλυτικά στοιχεία που καθιστούν ενδιαφέρον το κείμενο.  Από εκεί και πέρα, φαίνεται ότι η ηγεσία του ΚΚΕ, έχει αποφασίσει να αποποιηθεί την κληρονομιά του ΕΑΜ, του Ζαχαριάδη και του Βελουχιώτη. Το περιεχόμενο του κειμένου, είναι περισσότερο κοντά στην ανάλυση και στην πρακτική μιας περιθωριακής τροτσκιστικής ομάδας, από τις πολυάριθμες και ολιγομελείς που γνώρισε ο τόπος μας, και το κομμουνιστικό κίνημα, παρά έχει σχέση με αυτό που υπήρξε το ΚΚΕ, και τις παρακαταθήκες που άφησε αυτό το κόμμα στον ελληνικό λαό,  τουλάχιστον από το 1940 και μετά.  Χαρακτηριστικά στην θέση 76, αφού οι  συντάκτες διαπιστώνουν ότι «δεν είναι δυνατόν να προβλεφτούν εκ των προτέρων οι παράγοντες που θα οδηγήσουν στην επαναστατική κατάσταση», δεν αποκλείουν τέτοιες συνθήκες να διαμορφωθούν από πολεμικές αναμετρήσεις. Και τότε σε «περίπτωση ιμπεριαλιστικής πολεμικής εμπλοκής, είτε σε αμυντικό είτε σε επιθετικό πόλεμο, το κόμμα……κλπ.»

Δεν είναι μόνο, ότι ο λαϊκός κόσμος θέλει να ακούσει τι γίνεται αύριο, πως θα βρει δουλειά σήμερα, και αφού μόνο  ο σοσιαλισμός μπορεί να του βρει δουλειά (κατά ΚΚΕ), πώς το ΚΚΕ, εδώ και τώρα, θα συμβάλλει για να διαμορφωθούν αυτές οι συνθήκες. Είναι και ότι η επανάσταση παραπέμπεται στην περίπτωση πόλεμου και μάλιστα ακόμη και στην περίπτωση αμυντικού πολέμου. Αυτά, πραγματικά θυμίζουν Στίνα και βερμπαλιστικό   τροτσκισμό, εκτός τόπου και χρόνου. 

Το μεγάλο πραγματικό κενό των θέσεων, που δυστυχώς φωτογραφίζει το μεγάλο θεωρητικό κενό της ελληνικής αριστεράς, που φαίνεται να συνεισφέρει αρνητικά και στα υπόλοιπα,   είναι το έλλειμμα  ανάλυσης για το ευρώ και την Ε.Ε., δηλαδή για την απόλυτη ελευθερία κυκλοφορίας, κεφαλαίων και εμπορευμάτων, που προωθούν τα ισχυρά κράτη της γης, η «τάση» δηλαδή της «παγκοσμιοποίησης» και η θέση της αριστεράς απέναντι της.  Εντάξει, όπως λένε οι συντάκτες, η σοσιαλιστική οικοδόμηση δεν είναι εφικτή στα πλαίσια του ευρώ, της Ε.Ε., η του ΝΑΤΟ. Όμως τι είναι τελικά η ευρωζώνη και η Ε.Ε.; Η αλήθεια είναι ότι το ΚΚΕ μας λέει κάτι  παραπάνω από τον ΣΥΡΙΖΑ (που δεν μας λέει απολύτως τίποτα) και συγκεκριμένα, ότι η Ε.Ε. και η ευρωζώνη αποτελούν μια διακρατική ιμπεριαλιστική  συμμαχία, που εξυπηρετεί τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου και μέσα της διαμορφώνονται ανισότιμες σχέσεις. Από εκεί και πέρα όμως, τελεία και παύλα. Διαπιστώνουν ακόμη, ότι η συμμετοχή της Ελλάδας στην Ε.Ε.-ευρωζώνη επιδεινώνει την οικονομική κρίση στην Ελλάδα.  Η οποία, φυσικά (;;;) χαρακτηρίζεται ως κρίση υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου, χωρίς την παραμικρή επιχειρηματολογία γιατί συμβαίνει αυτό και περί τίνος πρόκειται. Η γιατί, το βάθος της κρίσης στην Ελλάδα, είναι ιστορικά πρωτοφανές για λεγόμενη ανεπτυγμένη χώρα, ή για χώρα με ενδιάμεση θέση στη διεθνή ιμπεριαλιστική αλυσίδα, με διεθνείς εξαρτήσεις από τις ΗΠΑ και την Ε.Ε., όπως την χαρακτηρίζουν. Εδώ, άλλωστε είναι και η μοναδική φορά που υπάρχει στο κείμενο των θέσεων, η «απαγορευμένη» πια λέξη εξάρτηση.    

Τι συνεπάγεται η έξοδος από αυτήν την «αόριστη» και «γενική» ιμπεριαλιστική συμμαχία για τον ελληνικό λαό; θα είναι θετική; θα είναι αρνητική; τι είναι αυτή τελικά; τι σημαίνει για τις διαφορετικές οικονομίες που την απαρτίζουν  και τις έντονα διακριτές συνέπειες για το κάθε έθνος; 

Μάλιστα, γράφουν (θέση 28) ότι στόχοι, όπως η ρήξη με την Ε.Ε., μπορούν  να ενσωματωθούν σε αστικές επιδιώξεις. Εν ολίγοις, -υπονοούν- δεν έχει σημασία το μέσα ή έξω από το ευρώ ή και την Ε.Ε., χωρίς τον σοσιαλισμό. Τότε γιατί φώναζαν (και δικαιώθηκαν) ενάντια στην συμμετοχή της χώρας στην συνθήκη του Μάαστριχτ, και στην Ε.Ε.;  Ακόμη και αν η συμμετοχή της Ελλάδας στην Ε.Ε. και στην ζώνη του ευρώ δεν είναι η κύρια πλευρά της ελληνικής κρίσης  (που είναι, ότι και να λέει οποιοσδήποτε), και επιδεινώνει σημαντικά την κρίση και την κάνει τον αδύναμο κρίκο (όπως παραδέχονται), γιατί μια έξοδος με πρωτοβουλία του λαού, δεν θα βελτιώσει τις γενικές συνθήκες ζωής των εργαζόμενων τάξεων; 

Ούτε το επιχείρημα ότι μερίδες του ελληνικού αστισμού (που δεν έχουν όμως εμφανιστεί πολιτικά) θέλουν την  έξοδο για τα συμφέροντα τους, σημαίνει τίποτα. Σημασία έχει, τι σημαίνει η έξοδος για τα εργατικά συμφέροντα.   

Στην πραγματικότητα, στην Ελλάδα καταστρέφονται όχι μόνο ο λαός της, αλλά και κομμάτια του παραγωγικού και όχι μόνο, κεφαλαίου κλπ. Όμως είναι τέτοιος ο φόβος του ελληνικού αστισμού και του πολιτικού κόσμου, είναι τέτοια η ταύτιση του κατεστημένου με τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας, που μπροστά στην προοπτική  να μείνει μόνος του, πρόσωπο με πρόσωπο  απέναντι στον λαό, σε αυτές τις συνθήκες, χωρίς τις πλάτες της Ε.Ε.,  είναι έτοιμος, όχι μόνο να σκοτώσει εργάτες για να μείνει στο ευρώ, αλλά και να θυσιάσει και πολλούς δικούς του. Η αντίληψη ότι με τα φτηνά μεροκάματα, και τον εκμηδενισμό του κοινωνικού κράτους,  η Ελλάδα θα ανακάμψει και το κεφάλαιο θα σωθεί, με μικρές ίσως απώλειες, ή ακόμη και κέρδη, αποδεικνύεται φενάκη και για τους εμπνευστές της, όπως αρκετές από τις ψευδαισθήσεις του ελληνικού κεφαλαίου για την συμμετοχή του στην Ε.Ε. και στην ζώνη του ευρώ.

Τις ίδιες ψευδαισθήσεις όμως φαίνεται να μοιράζεται και το ΚΚΕ. Γράφουν, θέση 58: «ενισχύεται η πρόβλεψη ότι την επόμενη τριετία δεν αναμένεται επάνοδος του ΑΕΠ στα προ του 2008 επίπεδο». Άρα,  κάποια στιγμή αναμένεται. Δεν έχουν λοιπόν συνειδητοποιήσει οι συντάκτες περί τίνος πρόκειται και όσο και αν γράφουν περί ανισόμετρης ανάπτυξης και ότι μια από τις αιτίες τις δημοσιονομικής χρεοκοπίας είναι το εμπορικό έλλειμμα της χώρας, λόγω της συμμετοχής της στην ευρωζώνη-Ε.Ε., αδυνατούν να συλλάβουν το ζήτημα της πακιστανοποίησης της πατρίδας μας. Η αντιλαϊκή επίθεση εκλαμβάνεται σαν προσπάθεια «των μονοπωλίων να θωρακίσουν την ανταγωνιστικότητα τους και να διαχειριστούν την κρίση εις βάρος των λαϊκών στρωμάτων, ενώ εντείνεται η διαδικασία συγκεντροποίησης του συσσωρευμένου κεφαλαίου σε μεγαλύτερους και λιγότερους αριθμητικά ομίλους». 

Έτσι τα περί εθνικής κυριαρχίας, δημοκρατίας, υποβάθμιση της χώρας, προτεκτοράτου  κλπ χαρακτηρίζονται αποπροσανατολιστικά (θέση 28, στ,), μόνος άξιος  στόχος είναι ο σοσιαλισμός.   

Τα μεγάλα παραπάνω ελλείμματα και η εγκατάλειψη της κληρονομιάς του ΚΚΕ από το ΚΚΕ, συνοδεύονται από μια πολύ «εύκολη» ανάλυση περί των υλικών προϋποθέσεων του σοσιαλισμού στην Ελλάδα,   και  της μαγικής σχεδόν  λύσης του κεντρικού σχεδιασμού. Θα περίμενε κανείς, από το κόμμα πρωταγωνιστή της ελληνικής πολιτικής ζωής, τον βασικό μέχρι χθες εκφραστή της αριστεράς, τους απογόνους του Μπάτση και του «Ανταίου», κόμμα από το οποίο από την μεταπολίτευση έως σήμερα πέρασαν χιλιάδες επιστήμονες, να έχει  εμβαθύνει, ή τουλάχιστον να έχει εντοπίσει προβλήματα και σημεία, να έχει «μελετήσει» πιο συγκριμένα το ζήτημα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης και μιας νέας οικονομίας.  Αντίθετα, όπως ακριβώς και ο ΣΥΡΙΖΑ, περνάει το ζήτημα της «ανασυγκρότησης», απολύτως επιπόλαια, αν και για το ΚΚΕ δεν φαίνεται να τίθεται καν θέμα  σταδίου ανασυγκρότησης της ελληνικής οικονομίας. 

Τέλος, δεν διακρίνεται στις θέσεις, να υπάρχει πουθενά στον κόσμο για το ΚΚΕ -πλην ίσως της Κούβας- κάποιο θετικά παράδειγμα, κάπου να γίνονται κάποια έστω μικρά  βήματα, που να ανοίγουν το παράθυρο στο σοσιαλισμό. Ακόμη και το πείραμα συνεργασίας, της ALBA, της Μπολιβαριανής συμμαχίας, που γίνεται σε κράτη της Λ. Αμερικής, όπου συμμετέχει και η Κούβα, μαζί με την Βενεζουέλα, την Βολιβία και άλλες μικρές χώρες δεν αναφέρεται καν, αν δεν θεωρείται άλλου τύπου καπιταλισμός. Έτσι το ΚΚΕ  (θέση 47), δεν εκφράζει την αλληλεγγύη του και στο κράτος ή την κυβέρνηση της Βενεζουέλας, αλλά μόνο στην εργατική της τάξη και τα λαϊκά της στρώματα ενάντια στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και απειλές.  

Άλλωστε, σε παγκόσμια κομμουνιστική πρωτιά, απορρίπτουν την «συμμετοχή των Κ.Κ., σε αστικές κυβερνήσεις στο έδαφος της καπιταλιστικής κοινωνίας». Ξεχνούν ότι ακόμη και οι αναρχικοί, οι ορκισμένοι εχθροί κάθε κυβέρνησης, συμμετείχαν στην αντιφασιστική-αστική κυβέρνηση της Ισπανίας τα ταραγμένα και όμορφα χρόνια του Ισπανικού εμφυλίου. Έτσι, στον ριζοσπάστη διαβάζουμε (όχι στις θέσεις), ότι οι εθνικοποιήσεις στην Βολιβία, γίνονται, για να ανθίσει ο καπιταλισμός των Άνδεων. Άρα, τι εθνικοποιήσεις, τι ιδιωτικοποιήσεις;…… όπως τι ευρώ τι δραχμή;     

Με αυτά και άλλα πολλά, φαίνεται ότι το ΚΚΕ  αποχαιρετά, όχι μόνο εμάς που δεν δέχεται καμία συμμαχία μαζί μας, αλλά και τον ίδιο τον λαό και την εργατική τάξη, και τον ίδιο του τον εαυτό, πιθανόν και το κοινοβούλιο. Το ΚΚΕ, ένα κόμμα που θα μπορούσε και μπορεί (στο βαθμό που είναι εφικτό αυτές οι θέσεις να μεταστραφούν συνολικά  μέχρι το συνέδριο), να ανατρέψει καταστάσεις και συσχετισμούς και να πρωταγωνιστήσει σε μια μεγάλη κοινωνική και πολιτική  ανατροπή στην πατρίδα μας, διαμορφώνοντας συγχρόνως ένα εναλλακτικό παράδειγμα για όλη την Μεσόγειο, οδηγείται σε κατάσταση δογματικής τροτσκιστικής οργάνωσης.

Από την άλλη η ευρωπαϊκή αριστερά, ο ΣΥΡΙΖΑ, δείχνει  προγραμματικά και  πολιτικά, πολύ πιο θαμπός και λιγότερο ριζοσπαστικός από ότι ήταν το ΠΑΣΟΚ του 80, σε συνθήκες που απαιτούν πολύ μεγαλύτερες συγκρούσεις και ρήξεις από ότι  το 1981. Ο λαός, μην έχοντας μια αντισυστημική αριστερά  να στηριχθεί, έχει υποχωρήσει, ενώ όλο και περισσότερα  πληβειακά και νεόπτωχα στρώματα, λοξοκοιτούν ή φλερτάρουν με την Χρυσή Αυγή.

Αν και ένα από τα πράγματα που έχει δίκιο το ΚΚΕ, είναι για τα άλλοθι που δίνει η λεγόμενη αριστερή αντιπολίτευση  στο ΣΥΡΙΖΑ και η κριτική που της ασκεί, οι θέσεις του, όπως και η γενικότερη κατάσταση όχι μόνο στην αριστερά, αλλά και στο σύνολο του πολιτικού συστήματος, επιβεβαιώνει την ανάγκη δημιουργίας μιας Νέας Αριστεράς που να μπορεί να αναμετρηθεί με την πραγματικότητα και να συζητήσει με ειλικρίνεια με τον λαϊκό παράγοντα, ώστε να του δώσει την απαραίτητη ώθηση.  Αν αυτό δεν γίνει εφικτό, αν δεν συναντηθούν δυνάμεις και άνθρωποι που κρύβονται ή βρίσκονται πίσω από τα σύννεφα, αν δεν εμφανιστούν και άλλοι, τίποτα δεν πρόκειται να φωτίσει την ατελείωτη και σκοτεινή νύχτα  που ζει ο ελληνικός   λαός. Η αυγή είναι κοντά, είναι και μακριά, μπορεί όμως, και  ποτέ να μην ξημερώσει. 

ΠΗΓΗ: Τετάρτη, 02 Ιανουάριος 2013, http://www.tometopo.gr/home/news/1135-o-19-.html

H Εγκύκλιος του Αρχιεπισκόπου στην κατεύθυνση μιας επαναστατικής κοινωνικής και οικονομικής ανασυγκρότησης

Του Νίκου Κόμπλα

Με το Χριστουγεννιάτικο διάγγελμα, που ακούστηκε ή διαβάστηκε από εκατομμύρια Έλληνες και Ελληνίδες, η ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδας, δια του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου, προσεγγίζει, ίσως για πρώτη φορά με τέτοια ένταση, μία παραγωγική και υπαρξιακή θεώρηση εθνικής ανεξαρτησίας (προϋπόθεση της οποίας είναι η τροφική επάρκεια) οικολογίας (με την εγκατάλειψη της παρασιτικής διαβίωσης στη μεγαλούπολη και την παραγωγική δραστηριοποίηση των ανέργων σε σύγχρονες μεθόδους καλλιέργειας και κτηνοτροφίας που αναμφισβήτητα, αντλώντας από την παράδοση της υπαίθρου, συμπεριλαμβάνουν και τις «βιολογικές» μεθόδους), κοινωνικής χειραφέτησης (με το μοίρασμα του πλούτου και την εγκατάλειψη πολιτικών επιλογών υπέρ των ολίγων) και κοινοτισμού (που μόνο σε συλλογικές παραγωγικές κοινότητες της υπαίθρου δύναται να αναπτυχθεί αποτελεσματικά). 

Το Χριστουγεννιάτικο διάγγελμα του Αρχιεπισκόπου, πέρα από τα συνηθισμένα, αλλά απαραίτητα, περί αλληλεγγύης, φιλανθρωπίας, και προσφοράς είχε τρία οιωνεί "επαναστατικά" στοιχεία. Προϋπόθεση να γίνουν εν τοις πράγμασι επαναστατικά, είναι η κινητοποίηση του σώματος της Εκκλησίας και σύσσωμου του Λαού ώστε να αγκαλιαστούν και να υλοποιηθούν  τα ακόλουθα διαγγελθέντα:

1) "….καιρός νά ἀρθοῦν τά ἐμπόδια, ὥστε αὐτή ἡ λίγη περιουσία πού ἀπέμεινε στήν Ἐκκλησία νά τῆς ἐπιτραπεῖ νά τήνἀξιοποιήσει πρός ὄφελος τοῦ λαοῦ μας. Καί ὅποιος ἐπιθυμεῖ νά ἐργαστεῖ στήν ἑλληνική γῆ, συμβάλλοντας στή διατροφικήἐπάρκεια τῆς χώρας καί στήν ἀνάπτυξη σύγχρονων ἐξαγώγιμων προϊόντων καλλιέργειας καί βοσκῆς, ἄς γνωρίζει ὅτι, ὅση λίγη γῆ ἀνήκει ἀκόμα στήν Ἐκκλησία, θά εἶναι στή διάθεσή του…"

2) "…τίς δύσκολες ὧρες πού διέρχεται ὁ τόπος νά ἀφήσουμε πίσω πολιτικές ἐπιλογές πού στηρίζουν τούς λίγους σέ βάρος τῶν πολλῶν…"

3) "…νά καλέσουμε ὅσους διαθέτουν πλοῦτο νά τόν θέσουν στήν ὑπηρεσία τῶν συνανθρώπων μας…"

Πηγή: http://www.iefimerida.gr/news/83109/…..AC

Ως προς την εφαρμογή των διαγγελθέντων για τη διάθεση της καλλιεργήσιμης εκκλησιαστικής γης, δείτε και μεταγενέστερα νέα επί του θέματος, που λένε: "…Σε επαφή με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης βρίσκεται η Εκκλησία προκειμένου να βρει τρόπο για να υλοποιήσει την απόφαση του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου να διαθέσει τα κτήματα της Εκκλησίας σε πολίτες που θέλουν να τα καλλιεργήσουν ή να ασχοληθούν με την κτηνοτροφία… Σύμφωνα με πληροφορίες οι εκτάσεις αναμένεται να παραχωρηθούν βάσει κάποιων κοινωνικών κριτηρίων, χωρίς αντίτιμο…"

Πηγή:.http://www.buildnet.gr/default.asp?pi … ;catid=213&artid=6966

Αξίζει, πρόσθετα, να σημειωθούν όσα μου επισημάνθηκαν σχετικά με το διάγγελμα από σύντροφο πιο ενήμερο επί εκκλησιαστικών ζητημάτων που ζήτησε να διατηρηθεί η ανωνυμία του:

 "η πρόταση του Αρχιεπισκόπου είναι σύμφωνη με τον ΙΒ΄ Ιερό Κανόνα (που κάποιοι περιφρονούν ή αποδίδουν σε αυτούς σχετική αξία) της Ζ' Οικουμενικής Συνόδου, που θέλει τον επίσκοπο ή τον ηγούμενο να δίδουν σε φτωχούς ανθρώπους προς εκμετάλλευση τα χωράφια, τα αμπέλια, τους ελαιώνες που τους ανήκουν και όχι να πωλούν αυτά ή να τα ανταλλάσσουν όπως έγινε στην περίπτωση της Ι. Μ. Βατοπαιδίου. Αν αυτό είχε εφαρμοστεί και τότε θα είχαμε αποφύγει τον σκανδαλισμό τόσων ανθρώπων"…

Ο σύντροφος παρέθεσε το  σχετικό κανόνα με το σχόλιο του Αγίου Νικοδήμου.

ΙΒ' Κανών της Ζ' Οικουμενικής Συνόδου: 

"Ει τις Επίσκοπος ευρεθείη, ή Ηγούμενος, εκ των αυτουργίων του Επισκοπείου ή του Μοναστηρίου, εκποιούμενος εις αρχοντικήν χείρα, ή ετέρω προσώπω εκδιδούς, άκυρον είναι την έκδοσιν, κατά τον Κανόνα των Αγίων Αποστόλων τον λέγοντα' πάντων των εκκλησιαστικών πραγμάτων ο Επίσκοπος εχέτω την φροντίδα, και διοικείτω αυτά ως Θεού εφορώντος. Μη εξείναι δε αυτώ σφετερίζεσθαί τι εξ αυτών, ή συγγενέσιν ιδίοις τα του Θεού χαρίζεσθαι. Ει δε πένητες είεν, επιχορηγείτω ως πένησιν, αλλά μη προφάσει τούτων τα της Εκκλησίας απεμπολείτω. Ει δε προφασίζοιντο ζημίαν εμποιείν, και μηδέν προς όνησιν τυγχάνειν τον αγρόν, μηδ' ούτω τοις κατά τόπον άρχουσιν εκδιδόναι τον τόπον, αλλά Κληρικοίς ή γεωργοίς. Ει δε πανουργία πονηρά χρήσοιντο, και εκ του Κληρικού ή γεωργού, ωνήσηται άρχων τον αγρόν, και ούτως άκυρον είναι την πράσιν, και αποκαθίστασθαι εν τω Επισκοπείω ή εν τω Μοναστηρίω, και ο Επίσκοπος ή ο Ηγούμενος τούτο ποιών εκδιωχθήτω, ο μεν Επίσκοπος, του Επισκοπείου, ο δε Ηγούμενος, του Μοναστηρίου, ως διαρπάζοντες κακώς, ά ου συνήγαγον".

Ερμηνεία υπό του Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου:  

«Αυτούργια ονομάζονται όλα εκείνα τα πράγματα οπού κάμνουσι εισοδήματα, και μάλιστα τα ακίνητα, οίον χωράφια, αμπέλια, ελαιώνες και άλλα, περί τούτων λοιπόν διορίζεται ο παρών Κανών, λέγων, ότι όποιος ταύτα ήθελεν αποξενώσει, Επίσκοπος μεν από την Επισκοπήν, Ηγούμενος δε από το Μοναστήριον, και τα δώση εις άρχοντας ή με πωλησίαν ή με αλλαξίαν, να μένη άκυρος η τοιαύτη δόσις, και τα πράγματα να επιστρέφωνται εις την επισκοπήν, ή το Μοναστήριον, καθώς ο λη΄ Κανών των Αποστόλων διορίζεται, ον και εκθέτει αυτολεξεί:

"ει δε τυχόν ο Αρχιερεύς, ή ο Ηγούμενος, προφασίζωνται, ότι το τάδε χωράφι ή το αμπέλι δεν κάμνει εισόδημα και κέρδος, αλλά μάλλον ζημίαν, ας πωλούν αυτό, όχι εις άρχοντας και δυνάστας, αλλ' εις Κληρικούς ή γεωργούς, ανθρώπους δηλ. ταπεινούς και ευτελείς. Ει δε με πανουργίαν ήθελαν δώσουν πρώτον αυτό εις αυτούς, με σκοπόν δια να το πάρη μετά ταύτα ο άρχων από αυτούς, η μεν πώλησις αύτη να είναι άκυρος, ο δε τοιουτοτρόπως πωλήσας αυτό Επίσκοπος, να διώκεται από την Επισκοπήν, ο δε Ηγούμενος να διώκεται από το Μοναστήριον, ότι τα αφιερώματα εκείνα οπού άλλοι αφιέρωσαν και συνήγαγον καλώς, αυτοί κακώς διεσκόρπισαν και απώλεσαν"».

Πάτρα, 29-12-2012

Ιδιωτική τορπίλη της ΕΥΔΑΠ στη νησιώτικη Ελλάδα

Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Απόβαση, με στρατιές τεχνοκρατών, φιλόδοξα σχέδια και μύριες απατηλές υποσχέσεις πραγματοποιεί εδώ και ένα τουλάχιστον χρόνο η ΕΥΔΑΠ στα ελληνικά νησιά, ζητώντας …γη και ύδωρ, αλλά κυρίως ύδωρ! Ευτυχώς όμως, για την τσέπη των νησιωτών και το δημόσιο συμφέρον, μέχρι σήμερα οι προτάσεις έχουν πέσει στο κενό και καμία σύμβαση δεν έχει υπογραφτεί, παρά τις άοκνες προσπάθειες των τεχνοκρατών της και του Τύπου να εμφανίσουν την επέκταση της ΕΥΔΑΠ ως θεόσταλτο δώρο κι επίσης να στιγματίσουν όσους διαφωνούν ως αναχρονιστές…

Οι βάσεις για την επέκταση της ΕΥΔΑΠ στα νησιά τέθηκαν τον Ιούλιο του 2011 με την ίδρυση της 100% θυγατρικής της, της ΕΥΔΑΠ Νήσων. Σκοπός της, όπως αναφέρεται στο δελτίο Τύπου που συνόδευσε την ίδρυσή της, είναι η παροχή υπηρεσιών ύδρευσης, αποχέτευσης και συλλογής ομβρίων υδάτων και διαχείρισης αποβλήτων στη νησιώτικη Ελλάδα. Μέχρι εδώ προφανώς δεν υφίσταται καμιά αντίρρηση. Πολύ περισσότερο αν λάβουμε υπ' όψη μας μια κακή κατάσταση που επικρατεί τόσο στο Αιγαίο όσο και στο Ιόνιο με τη διαχείριση των υδάτων. Αυτή η κατάσταση προσδιορίζεται από τρεις κυρίως παράγοντες: Έλλειψη ή κακή ποιότητα νερού (συχνά και τα δύο), κακοδιαχείριση με παράνομες συνδέσεις κι, επίσης, υψηλό κόστος μεταφοράς νερού με υδροφόρες. Γνωρίζοντας αυτή την κατάσταση η ΕΥΔΑΠ Νερού απευθύνθηκε σε πολλούς νησιώτικους δήμους (Λευκάδα, Ύδρα, Σίκινος, Φολέγανδρος, Κίμωλος, Αγκίστρι, Ελαφόνησος, Νάξος, Χάλκη, Μήλος, Αγαθονήσι, Αμοργός, Οινούσες, Ψαρρά, κ.α.) ζητώντας να αναλάβει η ίδια την διαχείριση των υδάτινων πόρων και την εξαφάλιση πόσιμου νερού στους κατοίκους τους.

Ιδιωτικοποίηση εξ αντανακλάσεως

Το σχέδιο της ΕΥΔΑΠ όμως δεν είναι ούτε τόσο απλό, ούτε τόσο αθώο όσο φαίνεται από πρώτη ματιά. Κατ' αρχάς υπογράφοντας μιας τέτοια σύμβαση ένα νησί, στην πράξη ιδιωτικοποιεί την διαχείριση των υδάτινων πόρων του, κάνοντας ταυτόχρονα την ΕΥΔΑΠ πιο ελκυστική στους πιθανούς αγοραστές της. Μέχρι σήμερα, και για να είμαστε ακριβείς όσο γράφονται αυτές οι γραμμές, η ΕΥΔΑΠ συνεχίζει να είναι δημόσια καθώς το κράτος εξακολουθεί να ελέγχει το 61,33% των μετοχών της. Διακηρυγμένη πρόθεση ωστόσο της κυβέρνησης Α. Σαμαρά είναι να ιδιωτικοποιηθεί εξ ολοκλήρου.

Με το νόμο δε που ψηφίσθηκε πρόσφατα, βάσει του οποίου το δημόσιο δεν είναι πλέον υποχρεωμένο να κρατάει την πλειοψηφία των μετοχών των ΔΕΚΟ, το ξεπούλημα της ΕΥΔΑΠ είναι θέμα χρόνου. Τότε ο νέος αγοραστής δεν θα βρεθεί μόνο (κι έναντι πινακίου φακής, όπως εξηγεί στη συνέχεια της έρευνάς μας ο πρόεδρος της ομοσπονδίας εργαζομένων Β. Δημούδης) να κατέχει την ΕΥΔΑΠ στα σημερινά της γεωγραφικά όρια που κατά βάση περιλαμβάνουν το λεκανοπέδιο της Αττικής. Αυτόματα θα βρεθεί να ελέγχει και τα νερά της νησιώτικης Ελλάδας, αν τυχόν και το πρόγραμμα υπογραφής των σχετικών συμβάσεων προχωρήσει ικανοποιητικά και ξεπεράσει το σημερινό βάλτωμα. Οπότε, δια της πλαγίας οδού, εξ αντανακλάσεως, ο ιδιώτης θα βρεθεί με περισσότερα περιουσιακά στοιχεία και δυνητικές πηγές κέρδους στη διάθεσή του.

Την εκτίμηση πως το συγκεκριμένο πρότζεκτ είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την επερχόμενη ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ μας την επιβεβαίωσαν και στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης που ήταν παρόντες στις παρουσιάσεις. Κι όταν ρώτησαν κατά πόσο θα μπορούν να διακόψουν το συμβόλαιο σε περίπτωση αλλαγής ιδιοκτησιακού καθεστώτος της ΕΥΔΑΠ, η απάντηση που εισέπραξαν ήταν αρνητική.

Κρατική η ΕΥΔΑΠ …όπου την συμφέρει

Θα μπορούσε ωστόσο κάποιος να αντιτείνει ότι ακόμη και στην περίπτωση που γίνει ιδιωτική η ΕΥΔΑΠ αν ο νέος επενδυτής αναλάβει να κάνει τις απαραίτητες επενδύσεις στα νησιά, που είναι το πρόβλημα; Εδώ πραγματικά αξίζουν θαυμασμού οι κουτοπονηριές που μηχανεύεται το ελληνικό δημόσιο ώστε να εκμεταλλεύεται τις δυνατότητες του δημοσίου για να χαρίζει εκατομμύρια ευρώ στους ιδιώτες.

Αναφέρει κατά λέξη η σύμβαση στο άρθρο 4.1: «Οι συμβαλλόμενοι φορείς για την εκτέλεση της προγραμματικής σύμβασης και των προσαρτημάτων της μπορεί να χρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων μέσω προγραμμάτων συγχρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται αμιγώς από εθνικούς πόρους, τον τακτικό προϋπολογισμό ή άλλα εθνικά ή περιφερειακά προγράμματα, καθώς και από τους προϋπολογισμούς και τα κεφάλαια των συμβαλλόμενων φορέων. Είναι δυνατή η χρηματοδότηση των συμβαλλόμενων και από φορείς του δημόσιου τομέα που δεν μετέχουν στην προγραμματική σύμβαση».

Στο επόμενο άρθρο το 4.2, το υπονοούμενο γίνεται πιο …σαφές: «Το ελληνικό δημόσιο θα μεριμνήσει για την δέσμευση σχετικών δαπανών από αναπτυξιακά προγράμματα βάσει των προβλέψεων των επιχειρησιακών σχεδιασμών και των σχετικών πράξεων κάθε έργου». Με απλά λόγια, ο ιδιώτης θα κερδίζει από επενδύσεις που θα χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ ή το ΠΔΕ, με τσάμπα δημόσιο χρήμα δηλαδή, το οποίο θα δίνεται στην ιδιωτική ΕΥΔΑΠ με την επίκληση του κοινωφελούς της έργου.

Αν ήταν όμως έτσι, αν δηλαδή προέχει το κοινωφελές έργο, θα έπρεπε αυτή η πολιτική να αντανακλάται και στα τιμολόγια. Οι καταναλωτές δηλαδή να μην χρεώνονται για τις υπηρεσίες της ΕΥΔΑΠ με ανταποδοτικό τρόπο. Αυτή η δέσμευση όμως δεν δόθηκε στους δημάρχους, όπως μας τόνισε ο δήμαρχος των Λειψών Μπενέτος Σπύρου στη συζήτηση που είχαμε στο πλαίσιο της έρευνάς μας. Η σύμβαση αντίθετα δεν επιτρέπει στα δημοτικά συμβούλια να συνδιαμορφώνουν τις τιμές και να μπορούν έτσι να βάζουν τουλάχιστον ένα φρένο σε περιπτώσεις άγριας κερδοσκοπίας.

Αναφέρει χαρακτηριστικά στο άρθρο 4.5: «Ο κάθε συμβαλλόμενος ΟΤΑ θα εκχωρήσει προς την ΕΥΔΑΠ Νήσων ΑΕ τα προσδιοριζόμενα ως κατωτέρω πάσης φύσεως τέλη σχετικά με την ύδρευση και αποχέτευση». Πρόβλεψη που, πέραν των καταστροφικών οικονομικών συνεπειών, αποδυναμώνει και την τοπική αυτοδιοίκηση όπως εύστοχα παρατηρεί στη συνέχεια η Μαρία Κανελλοπούλου εκ μέρους της Πρωτοβουλίας Save Greek Water στο πλαίσιο της έρευνάς μας. Συνεχίζει η σύμβαση της ΕΥΔΑΠ σχετικά με την τιμολόγηση, στο επόμενο άρθρο 4.6:

«Ειδικότερα οι συμβαλλόμενοι ΟΤΑ συναινούν στην από δω και δια της υπογραφής της ειδικής προγραμματικής σύμβασης εφαρμογής υποκατάστασή τους από την ΕΥΔΑΠ Νήσων στην είσπραξη των επιβαλλόμενων τελών και αξίας καταναλισκόμενου ύδατος, απ' ευθείας από τους δημότες εκάστου συμβαλλόμενου ΟΤΑ. Το ύψος των εκάστοτε τελών προσδιορίζεται διά του επιχειρηματικού σχεδιασμού και των προβλέψεων κόστους – οφέλους και υπόκειται στον ετήσιο έλεγχο του δημοτικού συμβουλίου». Έναν έλεγχο δηλαδή θα κάνουν και τίποτε περισσότερο. Καμιά δυνατότητα παρέμβασης ώστε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες ή οικονομικές δραστηριότητες που χρήζουν στήριξης να πληρώνουν χαμηλότερα τιμολόγια! Μετά την απομάκρυνση από το ταμείο κανένα λάθος δεν αναγνωρίζεται σα να λέει η ΕΥΔΑΠ στους δημοτικούς αξιωματούχους που θα χάσουν από τα χέρια τους κλασσικά μέσα άσκησης κοινωνικής και αναπτυξιακής πολιτικής. Ευτυχώς όμως τους πήραν χαμπάρι νωρίς…

Νεοαποικιακή και λεόντειος συμφωνία

Ο λεόντειος, ετεροβαρής υπέρ της ΕΥΔΑΠ και σε βάρος των νησιωτών χαρακτήρας της σύμβασης αποκαλύπτεται κι από άλλα άρθρα της. Για παράδειγμα η σύμβαση καρμπόν που διακινείται από τις Οινούσες μέχρι την Λευκάδα προβλέπει 20ετή διάρκεια. Περίοδος πολύ μεγάλη, που προκάλεσε την αντίδραση δημάρχων και δημοτικών συμβούλων.

Η εμπορευματοποίηση του νερού που αντιμετωπίζεται σαν ένα οποιοδήποτε προϊόν ή πρώτη ύλη για πλουτισμό του ιδιωτικού τομέα, μέσα από τα σχέδια της ΕΥΔΑΠ Νήσων, προκάλεσε πολλές κοινωνικές διαμαρτυρίες. Η πιο σημαντική ήταν στην Λευκάδα το 2011, όταν εμπορικοί σύλλογοι και χιλιάδες κάτοικοι ξεσηκώθηκαν ενάντια στην απόφαση του δήμου να υπογράψει την αποικιοκρατική αυτή σύμβαση, που παραπέμπει σε ό,τι έκαναν οι εταιρείες ύδρευσης στην Λατινική Αμερική τη δεκαετία του '80. Ευτυχώς όμως για τους Λευκαδίτες  ο γενικός γραμματέας της αποκεντρωμένης διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας, Ιονίου με απόφασή του στις 11 Οκτωβρίου 2011 ακύρωσε την απόφαση του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου Λευκάδας επειδή είναι «ελλιπής και αόριστη»! Ευτυχώς…

Μ. Κανελλοπούλου (Save Greek Water): Κοινωνική και όχι ιδιωτική διαχείριση του συλλογικού αγαθού, νερό

Για το θέμα απευθυνθήκαμε και στην Μαρία Κανελλοπούλου, που δραστηριοποιείται ενεργά στην πρωτοβουλία Save Greek Water η οποία προσπαθεί να αποτρέψει το ξεπούλημα του υδάτινου πλούτου στους ιδιώτες:

«Ακόμη και να ήταν μια κρατική ΕΥΔΑΠ που θα αναλάμβανε την διαχείριση του νερού και της αποχέτευσης στα νησιά, με τις πρακτικές που έχει σήμερα η εταιρία, ύστερα από τη εισαγωγή της στο χρηματιστήριο επί Σημίτη που λίγο πολύ λειτουργεί ήδη με λογικές ελεύθερης αγοράς, (κερδοφορία, απομείωση της κοινωνικής πολιτικής), αυτή η εξέλιξη θα αποδομούσε τον ίδιο τον θεσμό της τοπικής αυτο-διοίκησης, και θα απομάκρυνε την όποια προσπάθεια για κοινωνική διαχείριση του συλλογικού φυσικού αγαθού που λέγεται νερό και μάλιστα στις προβληματικότατες περιπτώσεις των νησιών όπου ο πόρος αυτός είναι πολυτιμότερος απ' οτιδήποτε άλλο και αποτελεί πόρο στρατηγικής σημασίας.

Πόσο μάλλον τώρα που οι κάτοικοι έχουν καταλάβει πολύ καλά ότι η ΕΥΔΑΠ Νήσων τους «προτείνει» συμβάσεις εν όψει της ιδιωτικοποίησης της ΕΥΔΑΠ. Προς το παρόν η ΕΥΔΑΠ δεσμεύεται με ενιαία τιμολόγηση με υπουργική απόφαση. Ποιος εξασφαλίζει στους κατοίκους  των νησιών ότι λόγω των έργων υποδομής, αναγκαίων ή μη (το δεύτερο είναι μια συχνή περίπτωση και πραγματικά δεν μπορεί κανείς ρυθμιστικός φορέας ακόμη και καλής πρόθεσης να το ελέγξει) και κοστολογημένων κατά το δοκούν, που θα προκύψουν ο ιδιώτης δεν θα μετακυλήσει το κόστος αυτό στις δικές τους τσέπες.

Η γενικότερη τάση των πολυεθνικών του νερού είναι αντί για έργα διαχείρισης και προστασίας των υδατικών πόρων να προχωράνε σε μεγάλα κοστοβόρα έργα αφαλατώσεων. Αν η ΕΥΔΑΠ Νήσων βάλει χέρι στα νησιά δεν θα αργήσουμε να δούμε μετά την ιδιωτικοποίηση της εταιρίας, την υλοποίηση αυτής της πρακτικής για την οποία όσοι είμαστε ευαίσθητοι σε θέματα δημοκρατίας και περιβάλλοντος έχουμε πάρα πολλές ενστάσεις και ανησυχίες.»

Μπενέτος Σπύρου (Δήμαρχος Λειψών): Εκτόξευση τιμολογίων, άσκοπες επενδύσεις

Ένας από τους δήμαρχους που απέρριψε την πρόταση της ΕΥΔΑΠ ήταν και ο δήμαρχος Λειψών, Μπενέτος Σπύρου. Η άποψή του έχει ιδιαίτερη σημασία γιατί στον οικονομολόγο Μπενέτο Σπύρου οφείλεται κατά μεγάλο μέρος ένα μικρό «θαύμα» που έχει συντελεστεί στο μικρό αυτό νησί των Δωδεκανήσων που έχει καταφέρει να αποκαταστήσει σε πολύ μεγάλο βαθμό συνθήκες βιώσιμης ανάπτυξης. Αποτέλεσμα είναι μέσα σε μια δεκαετία να διπλασιάσει τον πληθυσμό του που φτάνει πλέον τους 750 κατοίκους, εκ των οποίων τα 140 είναι παιδιά που φοιτούν σε 3 δημοτικά σχολεία! Γι' αυτόν τον λόγο πιθανά ο Σπύρος Μπενέτος (που έχει θητεύσει σε πολλές και διαφορετικές θέσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης) εκλέγεται δήμαρχος επί επτά ολόκληρες τετραετίες, από το 1987! Να αναφερθεί ότι το παράδειγμα των Λειψών έγινε πρόσφατα θέμα και εξώφυλλο από το ιταλικό περιοδικό Geo που είχε τίτλο «Μαθήματα οικονομίας από ένα μικρό νησί στην καρδιά του Αιγαίου»! Ας παρακολουθήσουμε λοιπόν την διδακτική ώρα με θέμα «ιδιωτικοποίηση των υδάτινων πόρων»…

«Πριν απ' οτιδήποτε άλλο θα πρέπει να τονίσουμε ότι σε μια χώρα στην οποία αμφισβητούνται κυριαρχικά δικαιώματα, υπάρχουν ζητήματα με την υφαλοκρηπίδα και ανακαλύπτονται συνεχώς γκρίζες ζώνες δεν θα έπρεπε καν να τίθενται σε συζήτηση θέματα όπως η ιδιωτικοποίηση των υδάτινων πόρων.

Για τους Λειψούς, το ζητούμενο ήταν και παραμένει μια ολοκληρωμένη διαχείριση των υδάτινων πόρων. Εμείς αντιδράσαμε στην πρόταση της ΕΥΔΑΠ για τον απλό λόγο ότι έχουμε τέτοιο σχέδιο, σε μια προσπάθεια να μην πηγαίνει χαμένη ούτε μια σταγόνα νερού, ανεξάρτητα από το αν προέρχεται από βροχή, λύματα ή ο,τιδήποτε άλλο. Από το 1991 έχει εκπονηθεί τέτοιο σχέδιο στη βάση μιας πλήρους υδρογεωλογικής μελέτης που έγινε από το ΙΓΜΕ. Ξέρουμε πολύ καλά τι νερό υπάρχει και τι δεν υπάρχει. Σε αυτό το πλαίσιο οι Λειψοί δεν έχουν επιτρέψει να γίνει ούτε μια αυθαίρετη γεώτρηση, αντίθετα φυσικά με άλλα νησιά που έχουν μετατραπεί σε …σφουγγάρια. Να υπογραμμίσω μάλιστα ότι σε αυτή την προσπάθεια ποτέ δεν είχαμε το κράτος αρωγό. Ανέκαθεν ήταν εμπόδιο. Θέλετε λόγω ξεροκεφαλιάς, θέλετε λόγω της προτίμησης που έδειχναν στους ιδιώτες, το αποτέλεσμα ήταν ποτέ η κυβέρνηση να μην στηρίξει τέτοιες πρωτοβουλίες.

Προσωπικά έθεσα μερικά πολύ συγκεκριμένα ερωτήματα στον τότε διευθύνοντα σύμβουλο της ΕΥΔΑΠ Νίκο Μπάρδη και στα στελέχη της επιχείρησης που παρουσίασαν το σχέδιο, τα οποία ούτε καν απαντήθηκαν, με αποτέλεσμα πολύ σύντομα να μας πετάξουν έξω από τις συζητήσεις. Το μυαλό τους ήταν σε ένα και μοναδικό στόχο: Να υπογράψουμε τις συμβάσεις. Τα ερωτήματα που έθετα ήταν: Ποιος θα διαχειρίζεται τα δίκτυα και τα ρολόγια; Σε περίπτωση βλάβης τι θα γίνεται; Θα πρέπει να περιμένουμε την άδεια από την Αθήνα για να γίνουν οι απαραίτητες εργασίες επιδιόρθωσης; Επίσης, οι αναγκαίες, κι αν όχι τώρα αλλά στο μέλλον, επεκτάσεις και διορθώσεις θα γίνουν με ανταποδοτικό τρόπο; Σε μια τέτοια περίπτωση, μην κοροϊδευόμαστε, το νερό θα φτάσει για τους συμπατριώτες μας 10-15 ευρώ το κυβικό μέτρο. Θα δουλεύουν για να πληρώνουν τον λογαριασμό της ΕΥΔΑΠ. Το σημαντικότερο είναι πως η ΕΥΔΑΠ δεν είχε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αντιμετώπισης του προβλήματος, αλλά επεδίωκε να αντιμετωπίσει τις ανάγκες με νέες επενδύσεις, στην αφαλάτωση για παράδειγμα, υποτιμώντας την σημασία που έχει σήμερα να κάνουμε τα νησιά μας βιώσιμα 365 μέρες τον χρόνο κι όχι μόνο για την τουριστική περίοδο, οπότε οι ανάγκες για νερό αυξάνονται δύο ακόμη και τρεις φορές. Εμείς, με αυτή την παραδοχή εντάξαμε στον σχεδιασμό όχι μόνο λιμνοδεξαμενές, πηγάδια και υδρομαστευτικές τομές, αλλά επίσης χαρακτηρίσαμε υποχρεωτικό για κάθε νέο σπίτι που κατασκευάζεται να έχει δεξαμενή νερού. Επίσης δώσαμε σημασία στην συμβολή των αναβαθμίδων, καθώς η συνεισφορά τους δεν έγκειται μόνο στο να κρατούν την γη, αποτρέποντας το χώμα να καταλήξει στην θάλασσα, αλλά και το νερό που με αυτό τον τρόπο συγκρατείται. Αφού λοιπόν γίνουν όλα αυτά, μετά θα πεις ότι χρειάζομαι τόσα επιπλέον κυβικά μέτρα νερού. Στο μυαλό των στελεχών της ΕΥΔΑΠ όμως ήταν να υπογράψουμε την σύμβαση και τίποτε παραπάνω.

Τέλος, αξίζει να τονίσουμε ότι για την σημερινή προβληματική κατάσταση που επικρατεί στην διαχείριση των υδάτων της νησιώτικης Ελλάδας, επάνω στην οποία πατάει η ΕΥΔΑΠ για να εμφανιστεί ως σωτήρας, έχει σημαντική ευθύνη και η Τοπική Αυτοδιοίκηση, που όλα τα προηγούμενα χρόνια όταν μπορούσαν αν βρεθούν πόροι δεν έκανε το παραμικρό».

Βαγγέλης Δημούδης (πρόεδρος ομοσπονδίας εργαζομένων ΕΥΔΑΠ): Η ΕΥΔΑΠ να μείνει στο δημόσιο, να διδαχτούμε από το εξωτερικό!

Για το θέμα μιλήσαμε με τον Βαγγέλη Δημούδη, πρόεδρο της ομοσπονδίας εργαζομένων στην ΕΥΔΑΠ, διοικητικό υπάλληλο της εταιρείας στην οποία εργάζεται από το 1995. «Γενικά μιλώντας, η επέκταση της ΕΥΔΑΠ εκτός του λεκανοπεδίου και η συνακόλουθη μεταφορά τεχνογνωσίας για την παροχή φθηνού και ποιοτικού νερού δεν μας βρίσκει αντίθετους. Συμφωνούμε, υπό έναν πολύ αυστηρό όρο όμως: η ΕΥΔΑΠ να παραμείνει υπό δημόσιο έλεγχο γιατί μόνο τότε μπορεί να υπάρχει εγγύηση ότι οι καταναλωτές θα έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες που προσφέρει μέχρι σήμερα η υπηρεσία: χαμηλά τιμολόγια, άριστη ποιότητα νερού κι επίσης καθαριότητα και δημόσια υγεινή που παρέχεται στους πολίτες μέσω ενός δικτύου και ενός βιολογικού καθαρισμού που έχει αποδειχθεί από τους καθαρότερους σε όλη την Ευρώπη. Σε περίπτωση που προχωρήσει η ιδιωτικοποίηση όλα αυτά τα πλεονεκτήματα θα χαθούν. Αρκεί μια ματιά στο τι συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη. Στο Λονδίνο για παράδειγμα η ιδιωτικοποίηση της εταιρείας ύδρευσης συνοδεύτηκε με αύξηση των τιμολογίων κατά 260% ενώ στο Παρίσι με ετήσιες αυξήσεις κατά 14%, μέχρι που στις αρχές του 2009 με τέλη του 2010, η υπηρεσία επανήλθε στον δήμο. Υπάρχει επίσης κι ένα οικονομικό σκάνδαλο», συνεχίζει ο πρόεδρος των εργαζομένων, Βαγγέλης Δημούδης.

«Αν πωληθεί η εταιρεία με την υπάρχουσα χρηματιστηριακή αξία το τίμημα θα φτάσει τα 250 εκ. ευρώ. Στην καλύτερη περίπτωση 400 εκ. αν μπουν στην συμφωνία και όπσιονς. Ξέρουμε όμως, με βάση εκτιμήσεις του 2010, ότι η καταγεγραμμένη αξία των περιουσιακών στοιχείων της εταιρείας είναι 2 – 2,5 δισ. ευρώ. Αν δε ξεκινούσε κάποιος σήμερα να φτιάξει από την αρχή το δίκτυο θα έπρεπε να πληρώσει τουλάχιστον 6 δισ. ευρώ. Υπάρχει και κάτι ακόμη: Το δημόσιο και η τοπική αυρτοδιοίκηση οφείλουν στην ΕΥΔΑΠ 750-800 εκ. ευρώ. Εύκολα μπρούμε να υποθέσουμε ότι αν ιδιωτικοποιηθεί η εταιρεία ο αγοραστής θα ξεκινήσει απαιτώντας την άμεση καταβολή των συγκεκριμένων οφειλών, οπότε μονομιάς θα βρεθεί να κάθεται σε ένα βουνό ρευστού τουλάχιστον διπλάσιας αξίας από τα χρήματα που κατέβαλε για να αγοράσει την εταιρεία»!

«Οι σημαντικότερες όμως επιπτώσεις θα αφορούν τους πολίτες που θα πουν το νερό …νεράκι μιας και θα βρεθούν αντιμέτωποι με εξωφρενικές αυξήσεις. Κάντε μόνο την εξής σύγκριση: Το μπουκαλάκι του νερού του μισού λίτρου που πωλείται στο εμπόριο στοιχίζει μισό ευρώ, όσο ακριβώς πουλάει σήμερα η ΕΥΔΑΠ το ένα κυβικό μέτρο νερού, δηλαδή τα χίλια λίτρα. Όσο για την ποιότητα δείτε σε πόσες ευρωπαϊκές το νερό της βρύσης χρησιμοποιείτε αποκλειστικά και μόνο για την υγιεινή, ενώ για πόσιμο αγοράζουν από το εμπόριο. Τέλος, υπάρχει και η διάσταση της απασχόλησης. Στην ΕΥΔΑΠ κάποτε εργάζονταν 5.000 εργαζόμενοι. Σήμερα οι μισοί, 2.500. Και σίγουρα όταν έρθουν οι ιδιώτες θα προχωρήσουν σε περαιτέρω απολύσεις μιας κι η μείωση του προσωπικού και του εργατικού κόστους είναι ο πιο εύκολος δρόμος για εύκολα κέρδη».

ΠΗΓΗ: Nexus, Δεκέμβριος 2012. Το είδα: 31/12/2012, http://leonidasvatikiotis.wordpress.com/2012/12/31/….84/ 

Η λιτανεία του ευρώ και η σημασία του εθνικού νομίσματος

Του Δημήτρη Καζάκη

Ας αφήσουμε προς στιγμή τον κ. Σαμαρά να ψάχνει εναγωνίως την ανάπτυξη στα αποκαΐδια της ευρωκρατούμενης Ελλάδας, τον κ. Βενιζέλο να ψάχνει για το κόμμα του, τον κ. Κουβέλη να ψάχνει από πού να κρατηθεί, τον κ. Τσίπρα να το παίζει παράγοντας  διεθνούς βεληνεκούς ως άλλος Παπανδρέου, τον κ. Καμμένο να φυλάει καραούλι μπας και του μείνει κανένας βουλευτής και την κ. Παπαρήγα να ξεφτιλίζει με τον χειρότερο τρόπο το κόμμα της. Ας τους αφήσουμε όλους αυτούς κι ας ασχοληθούμε με τα σοβαρά. Με αυτά δηλαδή που αρνούνται να ασχοληθούν όλοι αυτοί.

Έχετε προσέξει τι συμβαίνει όταν μιλούν για το ευρώ; Όλοι τους κάνουν σαν να μιλούν για τα ιερά και όσια, ενώ η κ. Παπαρήγα αρκείται να το ξορκίζει ως τυπικός οπαδός παραθρησκευτικού δόγματος. Όλοι τους στηρίζονται, με την βοήθεια του επίσημου και ανεπίσημου συστήματος μαύρης προπαγάνδας, σ' έναν φετιχισμό του νομίσματος. Αυτός ο φετιχισμός στηρίζεται στο γεγονός ότι ο κοινός άνθρωπος πιστεύει πώς το ευρώ, ή όποιο άλλο χαρτονόμισμα είναι το ίδιο πράγμα, αρκεί να το έχει στην τσέπη του. Κι επομένως το πιο «ακριβό» νόμισμα σε συναλλακτική αξία, θεωρείται και ως το πιο πολύτιμο νόμισμα. Έτσι το ευρώ ως ένα από τα παγκόσμια αποθεματικά νομίσματα, ως «σκληρό» νόμισμα των διεθνών συναλλαγών, νομίζει ο απλός κόσμος ότι είναι πιο πολύτιμο από κάποιο εθνικό νόμισμα που αφορά μια μικρή οικονομία. Σ' αυτήν την εντύπωση βασίζεται η ισχύς του ευρώ στην κοινή γνώμη.

Βέβαια, αυτό δεν είναι παρά μόνο μια εντύπωση και τίποτε παραπάνω. Μια εντύπωση που όλο και περισσότερο έρχεται σε ευθεία αντίθεση με την ζωντανή πραγματικότητα που γίνεται ολοένα και πιο ζοφερή για τα λαϊκά νοικοκυριά. Κι έτσι ένα όλο και μεγαλύτερο μέρος της κοινής γνώμης μεταστρέφεται και οριοθετείται απέναντι στο ευρώ, καθώς το ένστικτο της επιβίωσης το οδηγεί αλάνθαστα να αντιληφθεί ότι δεν μπορεί να διακινδυνεύει η ίδια η ζωή της κοινωνίας στο βωμό του «ισχυρού» ευρώ. Πολύ σύντομα η ίδια η ζωή θα επιβάλλει στην μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού την εγκατάλειψη του ευρώ ως μονόδρομο για την ίδια την επιβίωσή του.

Αυτή η μεταστροφή της κοινής γνώμης και της συνείδησης του ελληνικού λαού απέναντι στο ευρώ οφείλεται σε τελευταία ανάλυση και η κατάσταση εσωτερικών τριγμών και διάλυσης που παρατηρείται όχι μόνο στα κόμματα της συγκυβέρνησης, αλλά και στα κόμματα της αντιπολίτευσης. Σε λίγο καιρό όλες οι ηγεσίες των κομμάτων θα τρέμουν να ξεστομίσουν κάτι θετικό υπέρ του ευρώ και κάτω από την πίεση της ογκούμενης λαϊκής οργής τα κόμματα του «ευρωπαϊκού προσανατολισμού» θα καταρρεύσουν μέσα σε φαγωμάρες, ανταγωνισμούς, διχόνοιες όλων των ειδών, αλλά και σ' ένα πολιτικό ξεκατίνιασμα άνευ προηγουμένου, όπως συμβαίνει σήμερα με τους Ανεξάρτητους Έλληνες. Μόνο το ΚΚΕ θα παραμείνει έτσι όπως είναι σήμερα. Μια δύναμη που όλο και περισσότερο βυθίζεται στο περιθώριο παίρνοντας όλο και πιο καθολικά χαρακτηριστικά παραθρησκευτικού αναχωρητισμού.

Κοινή συνισταμένη όλων η πλήρης αδυναμία να εξηγήσουν αυτό που συμβαίνει με το ευρώ. Πώς γίνεται και το «ισχυρό» νόμισμα παράγει τέτοια καταστροφή, τέτοια γενικευμένη χρεοκοπία; Όλοι έχουν μια και μόνη εξήγηση. Την κακή εφαρμογή. Προφανώς, λένε, τα προβλήματα οφείλονται στα μίγματα πολιτικής και γενικά στην διαχείριση του νομίσματος. Δεν φταίει η συνταγή, αλλά ο τρόπος εκτέλεσης. Κι έτσι οι απανταχού πιστοί του ευρώ σχεδιάζουν μια ακόμη πιο θανατηφόρα δόση της ίδιας συνταγής, αγνοώντας τις εκατόμβες των θυμάτων και τις καταστροφές που θα προξενήσει στους λαούς και τις οικονομίες. Ενώ κάποιοι άλλοι στην «ροζουλί αριστερά», όπως ονόμασε το κόμμα του ο ίδιος ο κ. Τσίπρας στο φετινό φεστιβάλ της KOE, ονειρεύονται ότι αρκεί να αλλάξουν το μίγμα πολιτικής με το ευρώ για να αντιμετωπίσουν τα οξυμένα προβλήματα του λαού και της χώρας. Στο κάτω-κάτω της γραφής, όπως με αφέλεια λένε, το ίδιο δεν είναι; Τι ευρώ, τι δραχμή.

Το ίδιο λένε και από το ΚΚΕ, αλλά αυτοί τα ρίχνουν όλα στον καπιταλισμό με το αφοπλιστικό «για όλα φταίει ο καπιταλισμός»! Μεγαλοφυής διαπίστωση, η οποία οδηγεί και σε μια άλλη ακόμη πιο εντυπωσιακή. Από την στιγμή που είναι καπιταλισμός τι να το κάνεις, μια από τα ίδια! Κι έτσι ο καπιταλισμός με ισχυρό εργατικό κίνημα και κατακτήσεις της εργασίας εξομοιώνεται με τον καπιταλισμό της πείνας και της εξαθλίωσης, ενώ ο καπιταλισμός της δημοκρατίας για τον λαό εξομοιώνεται με τον καπιταλισμό του φασισμού και της αποικιοκρατίας. Όλα στο ίδιο τσουβάλι, όλα  ένας αχταρμάς για να κρύψουν την προϊούσα συνθηκολόγησή τους μπροστά στον αντίπαλο.

Η άρχουσα τάξη γνωρίζει πολύ καλά πώς σκυλί που γαυγίζει αντικαπιταλιστικά δεν δαγκώνει, δεν είναι επικίνδυνο. Ο κίνδυνος ξεκινά γι' αυτήν από την στιγμή που η αντιπαράθεση αρχίσει να γίνεται πάνω σε συγκεκριμένα μέτωπα και προτάσεις διεξόδου από σήμερα. Πάνω στο έδαφος του δικού της συστήματος και ταυτόχρονα υπερβαίνοντας τα όρια αυτού του συστήματος. Με οδηγό όχι κάποια γενική ιδεολογία, ή κάποιες δήθεν σιδερένιες νομοτέλειες που βρίσκονται αποκλειστικά και μόνο σε εγχειρίδια ευνουχισμού της ελεύθερης σκέψης και της ζωντανής πραγματικότητας, αλλά τα άμεσα πρακτικά συμφέροντα της μεγάλης πλειοψηφίας του λαού όπως η ίδια τα αντιλαμβάνεται και τα υπερασπίζει. 

Κι όμως, μπορεί να ξαφνιαστούν ορισμένοι, αλλά δεν είναι όλα τα νομίσματα ίδια. Όχι γιατί δεν έχουν την ίδια αξία, αλλά γιατί δεν αντιπροσωπεύουν τα ίδια πράγματα ακόμη κι όταν υπηρετούν την ίδια οικονομία. Το νόμισμα δεν έχει από μόνο του καμιά αξία. Είναι σύμβολο αξίας. Αποτυπώνει δηλαδή την αξία που του δίνει η οικονομία. Άλλοτε υπερτιμημένη κι άλλοτε υποτιμημένη με βάση τις συγκυρίες και τον χαρακτήρα της οικονομίας. Η ίδια η ετυμολογία του συνδέει το νόμισμα με το νομίζω και τον νόμο. Δεν είναι καθόλου τυχαίο. Πρόκειται για την συμβατική απεικόνιση της αξίας των εμπορευμάτων και του κεφαλαίου στην αγορά.

Επομένως αυτός που κατέχει και εκδίδει το νόμισμα ουσιαστικά ελέγχει την κυκλοφορία των εμπορευμάτων και των κεφαλαίων. Στις απαρχές αυτοί που εξέδιδαν και κατείχαν το νόμισμα ήταν οι ιδιώτες τραπεζίτες. Χάρις σ' αυτό το μονοπωλιακό τους προνόμιο θησαύριζαν σε βάρος όλων των άλλων συντελεστών που είχαν ανάγκη από χρήμα. Πολύ γρήγορα ανακάλυψαν πώς αντί να παράγουν νόμισμα σε μεγάλες ποσότητες και να κινδυνεύουν να πλημμυρίσει η αγορά και έτσι να χάσει την αξία του, καλύτερα θα ήταν να δανείζουν όσους ήθελαν περισσότερο χρήμα αντλώντας τόκους ως ανταμοιβή και κέρδος.

Εκατοντάδες χρόνια πριν, οι τραπεζίτες άρχισαν να ειδικεύονται, με τους πλουσιότερους και με μεγαλύτερη επιρροή από αυτούς να συνδέονται όλο και περισσότερο με το εξωτερικό εμπόριο και τις πράξεις συναλλάγματος. Δεδομένου ότι αυτοί ήταν πιο πλούσιοι και πιο κοσμοπολίτες και επειδή ασχολούνταν όλο και περισσότερο με ζητήματα πολιτικής σημασίας, όπως είναι η σταθερότητα και η υποτίμηση των νομισμάτων, ο πόλεμος και η ειρήνη, οι γάμοι ανάμεσα σε δυναστείες, τα εμπορικά μονοπώλια σε όλο τον κόσμο, έγιναν χρηματοδότες και οικονομικοί σύμβουλοι των κυβερνήσεων. Επιπλέον, είχαν πάντα εμμονή με τη σταθερότητα των νομισματικών συναλλαγών και χρησιμοποίησαν την εξουσία και την επιρροή τους για να πετύχουν δύο πράγματα:

1) Να πάρουν στα χέρια τους όλα τα χρήματα και τα χρέη που εκφράζονται από ένα εξαιρετικά περιορισμένο εμπόρευμα – τελικά τον χρυσό.

2) Να πάρουν στα χέρια τους όλα τα νομισματικά θέματα μακριά από τον έλεγχο των κυβερνήσεων και της πολιτικής εξουσίας, με το αιτιολογικό ότι θα πρέπει να αντιμετωπίζονται καλύτερα από ιδιωτικά συμφέροντα τραπεζών με όρους μιας τέτοιας σταθερής αξίας του χρυσού.

Όσο πιο περιορισμένη και σπάνια ήταν η διάθεση του χρυσού και όσο περισσότερο βρισκόταν στα χέρια αποκλειστικά των τραπεζιτών, τόσο μεγαλύτερα ήταν τα κέρδη τους. Όπως ο φεουδάρχης που κατέχει το μονοπώλιο στη γη αποσπά την γαιοπρόσοδο από τον αγρότη και την κοινωνία, βασισμένος στο γεγονός ότι δεν υπάρχει άλλη διαθέσιμη γη, έτσι και ο τραπεζίτης. Όσο κρατά στα χέρια του το μονοπώλιο του νομίσματος και του δανεισμού, τόσο μεγαλύτερα κέρδη μπορεί να αποκομίσει με την μορφή τόκων και άλλων ανταλλαγμάτων. Ιδίως όταν υπάρχει μεγάλη ανάγκη για χρήμα στην οικονομία. Όποιος θέλει να αυξήσει τον τζίρο του δεν έχει παρά να καταφύγει στον τραπεζίτη για να δανειστεί κι έτσι να εκτεθεί στην τοκογλυφία της τράπεζας.

Η τραπεζική πίστη ήταν γνωστή στους Ιταλούς και τους Ολλανδούς πολύ πριν γίνει ένα από τα μέσα της αγγλικής παγκόσμιας κυριαρχίας. Παρ 'όλα αυτά, η ίδρυση της Τράπεζας της Αγγλίας από τον Ουίλλιαμ Πάτερσον και τους φίλους του το 1694 ήταν ένα από τα πιο σημαντικά ορόσημα στην ιστορία της σύγχρονης οικονομίας. Για γενιές, οι τραπεζίτες είχαν επιδιώξει να αποφύγουν το ένα σοβαρό μειονέκτημα του χρυσού, το βάρος του, χρησιμοποιώντας κομμάτια από χαρτί που εκπροσωπούσαν συγκεκριμένα κομμάτια του χρυσού. Σήμερα, καλούμε τέτοια χαρτιά πιστοποιητικά χρυσού που δίνουν το δικαίωμα στον κομιστή να το ανταλλάξει με ένα κομμάτι χρυσού επί τη εμφανίσει, όπως συνηθίζουν να αναγράφουν πάνω τους. Όμως εν όψει της ευκολίας του χαρτιού, μόνο ένα μικρό ποσοστό των κατόχων τέτοιου πιστοποιητικού ζητούσε την εξαργύρωσή του με χρυσό. Από νωρίς έγινε σαφές ότι ο χρυσός που χρειάζεται να υπάρχει είναι μόνο ένα μικρό κλάσμα των πιστοποιητικών που διακινούνται. Αυτή η υπέρβαση του όγκου των χάρτινων αξιώσεων σχετικά με τα αποθέματα χρυσού είναι αυτά που ονομάστηκαν τελικά χαρτονομίσματα.

Στην πραγματικότητα, η δημιουργία του πιστοποιητικών χαρτιού σε ποσότητα πολύ μεγαλύτερη από τα διαθέσιμα αποθέματα σημαίνει ότι οι τραπεζίτες δημιουργούν χρήμα από το τίποτα. Το ίδιο πράγμα θα μπορούσε να γίνει και με άλλο τρόπο, όχι από τις εκδοτικές τράπεζες, δηλαδή από τις τράπεζες που εκδίδουν το νόμισμα, αλλά και από τις καταθετικές τράπεζες. Οι τραπεζίτες ανακάλυψαν ότι οι διαταγές πληρωμής και οι επιταγές που εκδίδονται έναντι των καταθέσεων από τους καταθέτες και να δίδονται σε τρίτα πρόσωπα συχνά δεν έχουν εισπραχθεί από τον τελευταίο, αλλά έχουν κατατεθεί στους δικούς τους λογαριασμούς. Έτσι δεν υπήρχαν πραγματικές κινήσεις κεφαλαίων, και οι πληρωμές γίνονταν απλά με λογιστικές εγγραφές στους λογαριασμούς.

Ως εκ τούτου, ήταν απαραίτητο για τον τραπεζίτη να κρατά διαθέσιμα σε πραγματικό χρήμα (χρυσό, εντάλματα και χαρτονομίσματα) όχι περισσότερο από το ποσοστό των καταθέσεων που ενδέχεται να αναληφθούν και να εξαργυρωθούν. Το υπόλοιπο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για δάνεια και αν αυτά τα δάνεια έγιναν δημιουργώντας μια κατάθεση για τον οφειλέτη, ο οποίος με τη σειρά του θα ήθελε να χρησιμοποιήσει επιταγές και όχι πραγματικό χρήμα, αυτές οι «νεοδημιουργηθείσες καταθέσεις» ή τα δάνεια θα μπορούσαν επίσης να καλύπτονται επαρκώς με τη διατήρηση αποθεμάτων σε μόνο ενός κλάσματος της αξίας τους. Αυτές οι καταθέσεις, επίσης, ήταν μια δημιουργία χρήματος από το τίποτα. Ο Ουίλλιαμ Πάτερσον, όταν απέκτησε τον καταστατικό χάρτη της Τράπεζας της Αγγλίας, είπε ότι «η Τράπεζα έχει το όφελος των τόκων για όλα τα χρήματα που δημιουργεί από το τίποτα.»

Για να δημιουργεί όμως η τράπεζα χρήμα από το τίποτα θα πρέπει να έχει το μονοπώλιο της έκδοσης νομίσματος και δανεισμού. Να ελέγχει τον διαθέσιμο χρυσό και να τις καταθέσεις. Με τον τρόπο αυτό οποιοσδήποτε χρειάζεται χρήμα ως καταναλωτής, είτε ως επιχειρηματίας θα πρέπει αναγκαστικά να πάει στην τράπεζα και να το δανειστεί. Κι όταν η τράπεζα ελέγχει το διαθέσιμο πραγματικό χρήμα μπορεί και δανείζει πολλές φορές περισσότερο από την αξία του πραγματικού χρήματος που διαθέτει σε νόμισμα και καταθέσεις. Με αυτόν τον τρόπο οι τράπεζες αρμέγουν την οικονομία για χρήμα που δάνεισαν ενώ το δημιούργησαν από το τίποτα.

Η κατάσταση αυτή εξέθεσε από την αρχή ολόκληρη την οικονομία στη νεοφεουδαρχική εκμετάλλευση των τραπεζιτών. Η τοκογλυφία με τα δάνεια, οι χρεοκοπίες και τα απανωτά κραχ ήταν το αποτέλεσμα. Για να σπάσει το μονοπώλιο των τραπεζιτών στην έκδοση του νομίσματος και τον έλεγχο της πίστης, άρχισε να αναπτύσσεται ένα ολόκληρο κίνημα που συνέδεε την δημοκρατία με την ανάγκη το κράτος να πάρει στα χέρια την έκδοση του νομίσματος και τον έλεγχο της πίστης. Μια από τις πιο χαρακτηριστικές δηλώσεις αυτής της μεταστροφής ήταν εκείνη του Αβραάμ Λίνκολ το 1865:

«Το χρήμα είναι δημιούργημα του Νόμου, και έτσι η δημιουργία της πρωτότυπης έκδοσης του χρήματος θα πρέπει να διατηρηθεί ως το αποκλειστικό μονοπώλιο της εθνικής κυβέρνησης. Το χρήμα δεν έχουν καμία αξία για το κράτος άλλο από εκείνο που του έχουν ανατεθεί από την κυκλοφορία…

Δεν υπάρχει πιο επιτακτικό καθήκον για μια κυβέρνηση από το καθήκον που οφείλει στον λαό να του παράσχει ένα υγιές και ομοιόμορφο νόμισμα, καθώς και της ρύθμισης της κυκλοφορίας του μέσου της ανταλλαγής, έτσι ώστε η εργασία θα πρέπει να προστατεύεται από ένα φαύλο νόμισμα, και το εμπόριο θα διευκολύνεται από φθηνή και ασφαλή ανταλλαγή…

Οι νομισματικές ανάγκες του αυξανόμενου αριθμού με υψηλότερο βιοτικό επίπεδο μπορεί και πρέπει να επιτευχθεί από την κυβέρνηση. Οι ανάγκες αυτές μπορούν να καλυφθούν από την έκδοση ενός εθνικού νομίσματος και πιστωτικών μέσων διαμέσου της λειτουργίας ενός εθνικού τραπεζικού συστήματος. Η κυκλοφορία ενός μέσου συναλλαγής που εκδίδεται και υποστηρίζεται από την κυβέρνηση μπορεί να ρυθμιστεί και το θέμα του πλεονασμού μπορεί αποφευχθεί με την απόσυρση από την κυκλοφορία των ποσών που είναι αναγκαία διαμέσου της φορολογίας, της εκ νέου κατάθεσης και αλλιώς. Η κυβέρνηση έχει τη δύναμη να ρυθμίζει το νόμισμα και την πίστη του έθνους.

Η κυβέρνηση θα πρέπει να εγγυηθεί το νόμισμα, την πίστη και τις τραπεζικές καταθέσεις της χώρας. Κανένα άτομο δεν πρέπει να υποστεί απώλεια χρημάτων λόγω υποτίμησης, ή ανατίμησης του νομίσματος, ή πτώχευση Τράπεζας.

Η κυβέρνηση, που διαθέτει τη δύναμη να δημιουργεί και να εκδίδει νόμισμα και πίστη ως χρήμα και απολαμβάνει το δικαίωμα να αποσύρει όσο νόμισμα και πίστη είναι αναγκαίο από την κυκλοφορία με τη φορολογία ή αλλιώς, δεν χρειάζεται και δεν πρέπει να δανειστεί κεφάλαια με τόκο ως μέσο χρηματοδότησης του κυβερνητικού έργου και της δημόσιας επιχείρησης. Η κυβέρνηση πρέπει να δημιουργεί, να εκδίδει και να κυκλοφορεί το σύνολο των νομισμάτων και πιστώσεων που απαιτούνται για να ικανοποιήσει τις δαπάνες της κυβέρνησης και την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών. Το προνόμιο της δημιουργίας και έκδοσης χρήματος είναι, όχι μόνο το ανώτατο αποκλειστικό προνόμιο της κυβέρνησης, αλλά αποτελεί τη μεγαλύτερη δημιουργική ευκαιρία της κυβέρνησης.

Με την υιοθέτηση αυτών των αρχών, θα ικανοποιηθεί η πολύχρονη ανάγκη για ένα ενιαίο μέσο. Οι φορολογούμενοι θα γλυτώσουν τεράστια ποσά από τόκους, εκπτώσεις  και συναλλαγές. Η χρηματοδότηση όλων των δημόσιων επιχειρήσεων, η διατήρηση μιας σταθερής κυβέρνησης και ομαλής προόδου, καθώς και η συμπεριφορά του Δημοσίου Ταμείου θα γίνει ζήτημα πρακτικής διοίκησης. Οι άνθρωποι μπορούν και θα πρέπει να διαθέτουν ένα νόμισμα τόσο ασφαλές, όσο η δική τους κυβέρνηση. Το χρήμα θα πάψει να είναι ο αφέντης και θα γίνει ο υπηρέτης της ανθρωπότητας. Η δημοκρατία θα γίνει ανώτερη από την δύναμη του χρήματος.»

Η δήλωση αυτή έγινε από τον Λίνκολ λίγο πριν την λήξη του εμφυλίου πολέμου των ΗΠΑ και συνδεόταν με την ανάγκη αναγέννησης της δημοκρατίας στο έδαφος των Ηνωμένων Πολιτειών στη βάση της λαϊκής κυριαρχίας. Λίγες εβδομάδες αργότερα, δολοφονήθηκε. Η δημοκρατία στην οποία επένδυε ο Λίνκολ έμεινε αγέννητη, όπως και η δημιουργία κρατικού εθνικού νομίσματος και πίστης. Ακόμη και σήμερα οι ΗΠΑ διαθέτουν εθνικό νόμισμα, αλλά το αποκλειστικό δικαίωμα έκδοσης ανήκει στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα που ελέγχεται από ιδιώτες τραπεζίτες.

Το εθνικό κρατικό νόμισμα ήταν η απάντηση της δημοκρατίας, της λαϊκής κυριαρχίας στο μονοπώλιο των ιδιωτικών τραπεζών στην έκδοση χρήματος και της πίστης, ώστε να μην δημιουργείται χρήμα από το τίποτα. Το εθνικό κρατικό νόμισμα απηχεί την δυναμική της εθνικής οικονομίας και αντιστοιχεί στις συναλλαγές, την ταχύτητα της κυκλοφορίας του χρήματος, το εισόδημα και στις επενδύσεις της εθνικής οικονομίας. Αντιστοιχεί δηλαδή σε πραγματικές υλικές αξίες παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών μιας οικονομίας. Αντίθετα από το νόμισμα που παράγουν οι ιδιωτικές τράπεζες με μόνο κριτήριο το κέρδος εκμεταλλευόμενες τις ανάγκες κεφαλαίου και χρήματος της οικονομίας.

Το εθνικό κρατικό νόμισμα αποτελεί την απάντηση της δημοκρατίας στην μονοκρατορία των ιδιωτικών τραπεζών και στο νεοφεουδαρχικό μονοπώλιο που ασκούσαν στην διάθεση του χρήματος. Με πολλούς αγώνες κατορθώθηκε να εισαχθεί το εθνικό κρατικό νόμισμα στις περισσότερες χώρες μόλις μετά το τέλος του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, ώστε να απαλλαγούν οι κοινωνίες από την δικτατορία των τραπεζιτών. Το 1945 εθνικοποιείται η πρώτη κεντρική τράπεζα στον κόσμο, η Τράπεζα της Αγγλίας και από τότε ξεκίνησε ένα μεγάλο κύμα ίδρυσης εθνικών κρατικών νομισμάτων. Ειδικά σε χώρες σαν την δική μας με μεγάλα αναπτυξιακά και παραγωγικά ελλείμματα.

Τα λέμε όλα αυτά γιατί η εισαγωγή του ευρώ μας γύρισε αιώνες πίσω. Όχι μόνο την Ελλάδα, αλλά όλες τις χώρες της Ευρώπης που συμμετείχαν στο ευρωσύστημα. Με το ευρώ ο έλεγχος του νομίσματος και της έκδοσής του ξαναγύρισε στους ιδιώτες τραπεζίτες. Κι αυτή την φορά όχι σε μια χώρα, αλλά σε μια ολόκληρη σειρά χωρών όπου επιβλήθηκε καθεστώς ανοιχτών συνόρων και ελεύθερων συναλλαγών κεφαλαίου. Η ΕΚΤ είχε εξαρχής σαν μοναδική αποστολή να αφαιρέσει το εκδοτικό δικαίωμα από τα κράτη και την νομισματική κυριαρχία από τις κυβερνήσεις. Από την στιγμή που εισήχθηκε το ευρώ όποιος ήθελε χρήμα, ή κεφάλαια, θα έπρεπε να τα πάει να τα δανειστεί από τις ιδιωτικές τράπεζες, οι οποίες δάνειζαν με όρους διεθνών αγορών.

Επιπλέον το ευρώ είναι νόμισμα σταθερής νομισματικής κυκλοφορίας κι έτσι ενώ εκφράζει άριστα την διόγκωση των συναλλαγών με χρέος δεν μπορεί να εκφράσει τις οικονομίες. Καμιά από τις οικονομίες της ευρωζώνης, ακόμη και τις πιο ισχυρές. Το ευρώ κόβεται και ράβεται ανάλογα με την κυκλοφορία του κεφαλαίου και μάλιστα του δανειακού κεφαλαίου στις αγορές της ευρωζώνης και παγκόσμια. Γι' αυτό και η σταθερότητά του προϋποθέτει μεγάλους όγκους δανεισμού, μεγάλες αγορές χρέους, υπερτροφικές τελικά τράπεζες, χρηματαγορές και επενδυτικά κεφάλαια. Με ένα τέτοιο νόμισμα σε κυκλοφορία καμιά οικονομία δεν μπορεί να γλυτώσει την υπερχρέωση. Ακόμη και η Γερμανική, παρά τα τεράστια εμπορικά της πλεονάσματα. Δεν είναι τυχαίο ότι στα χρόνια του ευρώ η Γερμανική οικονομία υπερδιπλασίασε το δημόσιο χρέος της, ενώ εκτινάχτηκε σε πρωτοφανή επίπεδα το ιδιωτικό χρέος της.

Όσο πιο ελλειμματικές ήταν οι οικονομίες της ευρωζώνης τόσο μεγαλύτερες ευκαιρίες για δανεισμό και κέρδη πρόσφεραν στις τράπεζες. Γι' αυτό και η προτίμηση της επέκτασης της ευρωζώνης σε χώρες με τρομακτικές ανάγκες εισροής κεφαλαίων. Όσο μεγαλύτερη η εξάρτηση μιας χώρας από ξένα κεφάλαια, τόσο μεγαλύτερες ευκαιρίες τοκογλυφίας και κερδοσκοπίας για τις τράπεζες. Μέσα στο ευρώ οι τράπεζες βρήκαν την ευκαιρία να μετατρέψουν χώρες που πριν ήταν εξαγωγικές κατά κύριο λόγο οικονομίες σε κεφάλαια, σε εισαγωγικές κάτω από την πίεση των ανοιχτών συνόρων και της ανώτερης παραγωγικότητας κυρίως της Γερμανίας.

Έτσι η καθαρή εξαγωγή κεφαλαίων από την Γερμανία ως ποσοστό του ΑΕΠ της ήταν το 2000 μόλις στο 3,3%, ενώ το 2010 έφτασε το 35%, ενώ το 2011 το 33%. Η Τσεχία που το 2000 ήταν καθαρά εισαγωγική χώρα σε κεφάλαια της τάξης του 8,5% του ΑΕΠ, το 2011 ξεπέρασε το 49% του ΑΕΠ της. Η Κύπρος το 2007, μια χρονιά πριν την ένταξή της στο ευρώ, ήταν καθαρά εξαγωγική χώρα κεφαλαίων της τάξης του 12% του ΑΕΠ της, κατάντησε να είναι χώρα καθαρής εισαγωγής κεφαλαίων το 2011 της τάξης του 71% του ΑΕΠ. Η Γαλλία που το 2001 ήταν καθαρά εισαγωγέας κεφαλαίων της τάξης του 2% του ΑΕΠ της, το 2011 έφτασε να είναι καθαρά εισαγωγέας κεφαλαίων της τάξης του 15% του ΑΕΠ της. Η Ελλάδα ήταν παραδοσιακά καθαρά εισαγωγική κεφαλαίων οικονομία. Το 2001 η καθαρή εισαγωγή κεφαλαίων ανερχόταν στο 46,5% του ΑΕΠ, ενώ το 2010 έφτασε στο κορυφαίο ύψος του 98,4%, για να πέσει τον επόμενο χρόνο λόγω της κρίσης στο 86% του ΑΕΠ.

Όσο μεγάλωναν οι ανάγκες των οικονομιών για κεφάλαια, τόσο αύξαιναν τα χρέη των οικονομιών (ιδιωτικά και δημόσια) και οι δυνατότητες των τραπεζών για κερδοσκοπία. Έτσι λειτουργεί το ευρώ και γι' αυτό είναι ένα νόμισμα που παράγει χρέη για όλους. Μόνο που οι οικονομίες καθαρής εξαγωγής κεφαλαίου δανείζονται για να εξάγουν και με τα πλεονάσματα που πετυχαίνουν λόγω της εξαγωγής επενδύσεων και προϊόντων στις άλλες χώρες της ευρωζώνης μπορούν και πληρώνουν τα χρέη τους. Ενώ οι οικονομίες καθαρής εισαγωγής κεφαλαίου φορτώνονται χρέη τόσο από το άνοιγμα των αγορών τους στα κεφάλαια που εισέρχονται, όσο για να καλύψουν τα ελλείμματα που δημιουργούνται. Γι' αυτό και αυτές οι οικονομίες έπεσαν πρώτες στο φαύλο κύκλο της χρεοκοπίας. Με πρώτη την Ελλάδα μιας και το 98% των κεφαλαίων που εισέρεαν σε τέτοιο ποσοστό αφορούσαν την κερδοσκοπία με το δημόσιο χρέος της χώρας και την χρηματοπιστωτική αγορά.

Μπορεί λοιπόν κανείς να μας εξηγήσει πώς θα μπορέσει να ξεφύγει από αυτήν την κρίση υπερχρέωσης και χρεοκοπίας η Ελλάδα; Μπορεί να μας εξηγήσει κανείς πώς θα γλυτώσουν από αυτήν την κρίση οι υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης, ακόμη και οι πιο ανεπτυγμένες; Τέλος, μπορεί κάποιος από τους αντιμνημονιακούς να μας εξηγήσει πώς θα κατορθώσει να αναδιανείμει εισοδήματα και να χρηματοδοτήσει την οικονομία εντός του ευρώ και υπό καθεστώς ελευθερίας κίνησης κεφαλαίου; Πώς θα μπορέσει να το κάνει; Από πού θα βρει τα χρήματα και τα κεφάλαια όταν εντός του ευρώ αποτελούν μονοπωλιακό προνόμιο του ευρωσυστήματος; Γιατί δεν απαντούν συγκεκριμένα και συνεχίζουν να παραμυθιάζουν τον κόσμο; Αφελείς, αδαείς, ή κοινοί απατεώνες της πολιτικής όπως τόσοι και τόσοι άλλοι; Πολύ φοβάμαι ότι ισχύουν όλα αυτά μαζί. Το θέμα είναι ότι αν πέσουμε στην παγίδα τους, είτε λόγω άγνοιας, είτε λόγω αυταπάτης, θα το πληρώσουμε όλοι μας πολύ ακριβά. Κι εμείς και η χώρα στο σύνολό της.

ΠΗΓΗ: Δημοσιεύτηκε σε 2 μέρη στο Χωνί, 23 και 30 Δεκεμβρίου 2012. Το είδα: 2-1-2013, http://eleftheri-ellada.blogspot.gr/2013/01/blog-post.html