Εποχή πνευματικής και υλικής χρεοκοπίας στην Ευρώπη;

Μια πολύτιμη ευκαιρία για να αναδυθεί το «Νόημα» * Μέρος Ι

 Του  Θανάση Ν. Παπαθανασίου**

 Ακούστε τη  μουσική που δυναμώνει πάνω από την Ευρώπη! Βαλκυρίες – η όπερα του Βάγκνερ! Πολεμικές θεότητες της σκανδιναβικής και γερμανικής ιθαγένειας, νεκροπομποί των μαχητών που έπεφταν στις μάχες, οι Βαλκυρίες προσωποποιούν εμβληματικά το μεδούλι του παγανισμού τους: τη δίψα για ισχύ. Την ίδια εποχή με τον Βάγκνερ, αυτό το παγανιστικό μεδούλι το αναδιατύπωσε με έναν συνταρακτικό φιλοσοφικό λόγο ο Νίτσε, στους περίφημους αφορισμούς του για την αποθέωση της ισχύος.

Η Εκκλησία ως αποστολή.

Ένα κριτικό ξανακοίταγμα της λειτουργικής θεολογίας του π. Αλεξάνδρου Σμέμαν.

Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου*

 «Δεν υπάρχει χριστιανική ζωή χωρίς μαρτυρία»[i].

«Ένας ιεραποστολικός προσανατολισμός πρέπει να προστεθεί στην όλη θεολογική δομή της Εκκλησίας και να γίνει οργανικό μέρος του θεολογικού μας προγράμματος»[ii].

[i] Alexander Schmemann, «The Problem of Orthodoxy in America: III. The Spiritual Problem», St Vladimir’s Theological Quarterly 9.4 (1965), p. 179. Στη συνέχεια, όταν θα πρόκειται για έργο του π. Αλεξάνδρου, δεν θα επαναλαμβάνεται το όνομα του συγγραφέα –  θα τίθεται μόνο ο τίτλος του έργου. Για όσα έργα του δεν έχουμε στη διάθεσή μας δημοσιευμένη ελληνική μετάφραση, ή δεν μας εκφράζει εντελώς η υπάρχουσα, παραπέμπουμε στις αγγλικές δημοσιεύσεις τους, τη δε μετάφρασή τους  κάνει ο γράφων.

[ii] Church, World, Mission. Reflections on Orthodoxy in the West, εκδ. St Vladimir’s Seminary Press, Crestwood, New York 1979, σ. 124. Πρβλ. Η αποστολή της Εκκλησίας στο σύγχρονο κόσμο (μτφρ. Ιωσήφ Ροηλίδης), εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 1983, σ. 153.

1. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

Συνέχεια →

Οδός Ευνούχων και Κουναβιών γωνία

Θανάσης Ν. Παπαθανασίου*

Είναι περίεργη η συμβολή της οδού Ευνούχων με την οδό Κουναβιών. Αμφότερες αφορούν σακάτηδες. Όχι όμως οποιουσδήποτε. Είναι οι δρόμοι εκείνων που οι ίδιοι αποφάσισαν τον ακρωτηριασμό τους. Παρ’ όλ’ αυτά, είναι δυο δρόμοι εντελώς διαφορετικοί μεταξύ τους και όσον αφορά το πού πάει ο καθένας και όσον αφορά το ποιοι πάνε στον καθένα. Επισκεφτείτε τη διασταύρωση αυτή. Μα, μη λυπηθείτε όλους τους ακρωτηριασμένους.

Συνέχεια →

Ποιος δεν έρχεται στο φως;

Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου*

«Η Εκκλησία της Ελλάδος εδώ και δεκαετίες πρωτοπορεί πασιφανώς και στους τομείς του εκδημοκρατισμού και του κοινωνικού ελέγχου». Πόθεν η φράση; Από το φυλλάδιο με τίτλο «Προς το Λαό» που εκδίδεται εν ονόματι της Ιεράς Συνόδου, και δη από το τεύχος που εκδόθηκε τον Απρίλιο του 2005. Την εποχή, δηλαδή, που η Ιεραρχία πάσχιζε να αντιμετωπίσει τον ορυμαγδό των σκανδάλων, αν τυχόν θυμόμαστε…

Μα, γιατί να θυμόμαστε; Αν η μνήμη δεν είναι απλώς αναπόληση, αλλά – όλως αντιθέτως – παγοθραυστικό προς το αύριο, τότε αφορά μια διαδικασία στοχασμού και βασανισμού. Όμως ούτε για στοχασμό ούτε για βασανισμό απομένει χώρος, όποτε κυριαρχεί το θέαμα, ο μεσσιανισμός ή η καμαρίλα. Ένα από τα οδυνηρότερα χαρακτηριστικά βαθιάς κρίσης είναι η λεηλασία του λόγου. Το να εκφέρεται, δηλαδή, ένας λόγος που ακούγεται όντως σημαντικός, μα εκφέρεται κυνικά, σε ιλιγγιώδη αντίφαση προς την πραγματικότητα που υπηρετεί ο ρήτορας. Τι κοστίζει, λοιπόν, να δηλώνεις δημοκράτης, και μάλιστα πρωτοπόρος;

Συνέχεια →

Ο παπάς δίπλα στον Τσε

 Ο ΚΟΛΟΜΒΙΑΝΟΣ ρωμαιοκαθολικός ιερέας Καμίλο Τόρες που έδρασε την ίδια εποχή

 Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου

Ο Θανάσης Ν. Παπαθανασίου είναι δρ Θεολογίας και αρχισυντάκτης του περιοδικού «Σύναξη».

Φέτος συμπληρώνονται, ως γνωστόν, σαράντα χρόνια από την εκτέλεση του Τσε Γκεβάρα στη Βολιβία. Ο Τσε δεν πρόλαβε να μπει στη χορεία της «γενιάς των σαραντάρηδων» -εκείνων που έσκασαν μύτη στο κυβερνητικό προσκήνιο διαφόρων χωρών προβάλλοντας συχνά ως κύριο προσόν τους την ηλικία τους και υποθάλποντας την αίσθηση ότι η βιολογία πουλάει εκεί όπου οι ιδέες μένουν απούλητες.

Συνέχεια →

  Τα Θρησκευτικά στοέλεος των συνηγόρων τους

Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου*

Η πρόσφατη αναστάτωση απ’ αφορμής του εγγράφου του Υπουργείου Παιδείας (10 Ιουλίου 2008) περί δυνατότητας απαλλαγής από το μάθημα των Θρησκευτικών πρέπει πανηγυρικά να χαιρετιστεί, νομίζω, ως μια εξαιρετική ευκαιρία: Ως πρώτης τάξεως αφορμή για να συνειδητοποιήσει κανείς πόσο πηχτή είναι η ιλύς στην οποία καλείται να κωπηλατήσει η συζήτηση του ζητήματος!

Συνέχεια →