Ο αντιδικτατορικός αγώνας στο Πανεπιστήμιο Πάτρας…

Ο αντιδικτατορικός αγώνας στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας…

Συνέντευξη[i] του Νίκου Ηλιόπουλου[ii]

 

«Σημάδια»: Νίκο, αν δεν κάνω λάθος νομίζω ότι έζησες στην Πάτρα. Ποια νομίζεις ότι είναι η σχέση των εξεγέρσεων του φοιτητικού κινήματος όπως αυτό της Νομικής και του Πολυτεχνείου με τη σύνολη αντίσταση του ελληνικού λαού στη Δικτατορία;

Απάντηση: Θα ήθελα να τονίσω ότι σ’ αυτή την κουβέντα η δική μου συμβολή θα είναι από μια ειδική σκοπιά, μια και οι προσωπικές μου εμπειρίες βρίσκονται στο αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα της Πάτρας. Θα ήθελα επίσης να πω ότι παρά τα γενικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν όλο το αντιδικτατορικό κίνημα και ιδιαίτερα το φοιτητικό, το Πανεπιστήμιο της Πάτρας είχες και τις δικές του ιδιομορφίες, που πρέπει να τονιστούν σ’ αυτή τη συζήτηση, για να γίνουν κατανοητά μερικά πράγματα.


[i] Δόθηκε στο Γιάννη Ζερβό και Δημήτρη Πισίνα για το περιοδικό «Σημάδια», τ. 8, Φθινόπωρο 1983, σελ. 20-22.
[ii] Γεννήθηκε στην Καλαμάτα και πρωταγωνίστησε στον αντιδικτατορικό αγώνα της Πάτρας μέσα από τις τάξεις του «Ρήγα Φεραίου». Ήταν μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής κατάληψης του «Παραρτήματος». Σήμερα (Σ. Σ. Φθινόπωρο του 1983) συνεχίζει να κινείται στον χώρο της ανανεωτικής αριστεράς (μέλος της Κ.Ε. του ΚΚΕ εσ.).

Όσο κι αν στην Πάτρα δεν έχουμε όλες αυτές τις μορφές αντιδικτατορικής δράσης που υπήρξαν στην Αθήνα, από το 1967 υπάρχουν και στην Πάτρα, έστω και μεμονωμένα, μορφές πάλης που κράτησαν τη φλόγα της αντίστασης. Έτσι στη συνέχεια ένας ευρύτερος φοιτητικός κόσμος πήρε μέρος σ’ αυτήν.

Η εξέγερση στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας, που είναι αντίστοιχη μ’ αυτή του Πολυτεχνείου της Αθήνας, δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Προετοιμάστηκε και πριν από το 1972, που δεν έχουμε ανάπτυξη αντιδικτατορικού κινήματος, αλλά κυρίως απ’ τις ενέργειες που έχει να επιδείξει το φοιτητικό κίνημα από το 1972 μέχρι την κατάληψη του Πανεπιστημίου.

Ο αντιδικτατορικός αγώνας στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας είχε σαν βάση κυρίως την αμφισβήτηση του διορισμένου διοικητικού συμβουλίου των φοιτητών. Χρησιμοποιήθηκε κάθε μέσο μαζικής αντιπαράθεσης σ’ αυτό το συμβούλιο. Αποκορύφωμα ήταν το μάζεμα 514 υπογραφών. Το Φεβρουάριο του 1973 κλιμακώνεται η διεξαγωγή γενικών συνελεύσεων με μαζικότητα θαυμαστή για την εποχή εκείνη. Είναι ονομαστή η πρώτη γενική συνέλευση των φοιτητών του Πανεπιστημίου της Πάτρας που κράτησε 16 ολόκληρες ώρες και είχε πάνω από χίλιους φοιτητές σ’ όλη τη διάρκειά της.

 Παρόλο που η κατάληψη του Πανεπιστήμιου της Πάτρας δεν ήταν ένα τυχαίο γεγονός, (προσέφερε) νέα ποιοτικά στοιχεία σε σχέση με τη μέχρι τότε αντίσταση των φοιτητών.

Τα στοιχεία αυτά, πέρα από το στοιχείο της ίδιας της κατάληψης που είναι μια ανεβασμένη μορφή πάλης, – κρατάει δυο μέρες και κινητοποιεί ευρύτερες φοιτητικές δυνάμεις – είναι τα εξής:

Όπως και στην Αθήνα, το Πανεπιστήμιο λειτουργεί όχι μόνο σαν πομπός και δέκτης ραδιοφωνικού σταθμού, αλλά σαν πομπός ευρύτερα για την πόλη, συσπειρώνει ευρύτερες νεολαιίστικες δυνάμεις, προκαλεί διαδηλώσεις. Η εξέγερση αυτή όχι μόνο πανελλαδικοποιεί την εξέγερση του Νοέμβρη στην Αθήνα, αλλά και γίνεται η ίδια Παμπατραϊκή, έτσι ώστε η μέχρι τότε – παθητική κυρίως – αντίσταση του λαού να γίνει πιο ενεργητική, με τη μορφή συμπαράστασης στους φοιτητές και συμμετοχής στις διαδηλώσεις.

«Σημάδια»:Πιστεύεις ότι οι μετά το 1974 στάσεις και πρακτικές του φοιτητικού σώματος είναι επηρεασμένες από τις αντιδικτατορικές εξεγέρσεις του φοιτητικού κινήματος;

Απάντηση: Το «Πολυτεχνείο» ήταν ένα γεγονός που προετοιμάστηκε από χρόνια. Τα συνθήματά του, όσο και αν ριζοσπαστικοποιούσαν τη συνείδηση του λαού και της νεολαίας, υπήρξαν και από πριν. Άλλο αν εκφράστηκαν με ένα τρόπο δυναμικό, μαζικής αυτοθυσίας και στήθος με στήθος αντιμετώπισης της βίας και της καταστολής της δικτατορίας. Ο αγώνας δεν αρχίζει από το Πολυτεχνείο. Αρχίζει ήδη πολύ πιο πριν. Και ο γενικότερος αγώνας του λαού για την εθνική ανεξαρτησία και τη λαϊκή κυριαρχία, αλλά και ο ειδικός αντιδικτατορικός – αντιϊμπεριαλιστικός αγώνας εκείνης της εποχής. Με αυτή την έννοια πιστεύω ότι το Πολυτεχνείο με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μ που είχε, επηρέασε πολύ και τις κοινωνικές εξεγέρσεις και τις πρακτικές στη χώρα μας.

Η εξέγερση του Νοέμβρη του 1973 έκανε ευρύτερα αποδεκτά κάποια οράματα και συστήματα που είχαν διατυπώσει οι προοδευτικές δυνάμεις στη χώρα μας, αλλά αναδείχτηκαν από το Πολυτεχνείο σε μορφές ευρύτερης Λαϊκής πάλης. Για πρώτη φορά σε μαζικό επίπεδο στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και την Πάτρα, όπου έγιναν καταλήψεις τα ζητήματα της εθνικής ανεξαρτησίας, το «έξω το ΝΑΤΟ», το «έξω οι βάσεις» που ήταν γραμμένα και στις πύλες του Πολυτεχνείου, τα ζητήματα της δημοκρατίας και της Λαϊκής κυριαρχίας, καθώς και προβληματισμοί πιο φρέσκοι για την αυτονομία των μαζικών φορέων και τη συμμετοχή των μαζών στα κέντρα λήψης των αποφάσεων είναι στοιχεία που βγήκαν για πρώτη φορά απ’ την εξέγερση. Σε βάση ευρεία και με όρους μαζικού κινήματος.

 Σημείωση:

α) Τρία αποσπάσματα αυτής της συνέντευξης περιλαμβάνονται στο  βιβλίο των Βαγγέλη Αγγελή – Ολύμπιου Δαφέρμου, «ΟΝΕΙΡΟ ΗΤΑΝ…» – Το Αντιδικτατορικό Φοιτητικό Κίνημα και το Πολυτεχνείο με το βλέμμα των πρωτεργατών, εκδ. ΕΔΙΑ – ΟΔΥΣΣΕΑΣ,   σελ. 78-79, 289-290 και 360-361. © Εταιρεία Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων 1940-1974 βιβλιοπολις αεβε, Β΄έκδ., ΝΟΕΜΒΡΗΣ 2005.

β) Οι υπογραμμίσεις είναι του admin.

Απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.