Αρχείο μηνός Ιανουάριος 2012

Ονοματολάτρες, βατοπεδινά δικαιώματα, Ισλ. βόλτες

Σχολιάστε
Μια φαινομενικά «άσχετη ιστορία»:
Ονοματολάτρες, βατοπεδινά δικαιώματα, Ισλανδικές βόλτες

Του «Πετεφρή»

 
 
 
Ονοματολάτρες, βατοπεδινά δικαιώματα,Η Ελλάδα, ελευθερώνοντας το Αγιον Ορος το 1912, βρίσκουν τους πολυάριθμους Ρώσους μοναχούς σε αναστάτωση.Είναι χωρισμένοι σε «Ονοματολάτρες» (Imiaslavtsy) και “Ονοματοδιώκτες” (Imiabortsy). H ελληνική επiκράτηση στο Αιγαίο τους ενοχλεί. Μισού αιώνος αγώνες, διπλωματικές και στρατηγικές κινήσεις πάνε στράφι. Αγωνίστηκαν να γεμίσουν τον Άθωνα πεπαιδευμένους, αφοσιωμένους καλογερους, ξόδεψαν τεράστια ποσά σε χρήματα, υπηρεσίες και εξοπλισμό (ακόμη και ειδική ταχυδρομική υπηρεσία διέθεταν στον Άθω από το 1910) και τώρα, ένα βιβλίο με τίτλο Na Gorakh Kavkaza (“εκ του Όρους Καυκάσου») που έγραψε ένας μεγαλόσχημος μοναχός που έζησε ως στάρετς στα βουνά, δημιούργησε μέγα σχίσμα στην Ρώσικη Εκκλησία.

Ονοματολάτρες;


Ο συγγραφέας του βιβλίου Ιλαρίων υποστήριζε απλά, αυτό που περιείχε τόσο ο πλατωνισμός, όσο και η Καμπάλα, ακόμη και επιστημολογικές θεωρίες συνδεδεμένες με τα μαθηματικά

Ο Θεός είναι το όνομά του.


Η θεωρία δεν ήταν πρωτοφανής, αλλά αγρίεψε, και άρχισαν συζητήσει και εντάσεις στην Ρώσικη Ιερά σύνοδο. Ο επιφανέστερος ονοματολάτρης ήταν ένας ευγενής, Ουσάρος, ο Αλέξανδρος Μπουλάτοβιτς, αργότερα μοναχός Αντώνιος, που έζησε ένα διάστημα στην Αιθιοπία, βοηθώντας τους εντόπιους εναντίον των Ιταλών και νωρίς έγινε καλογερος και ήρθε στο Ρωσικό.

Η διαμάχη


Οι Ρώσοι δεν άλλαξαν το αίτημά τους στις δαιδαλώδεις διαπραγματεύσεις του Λονδίνου, το 1913.  Ήθελαν να διοικηθεί τον άγιον Όρος από τις έξι ορθόδοξες εκπροσωπήσεις ως διεθνώς κατοχυρωμένο ανεξάρτητο κρατίδιο, με προεδρεύουσα την Ρωσική πλευρά. Έχοντας το 60% του αριθμού των μοναχών, ήλπιζαν να κερδίσουν ως μονές τις πελώριες ρώσικες σκήτες που δεν μπορούσαν να μετατραπούν σε κάτι καλύτερο με την υπάρχουσα ρύθμιση. Αλλά αντιτάχτηκαν λυσσαλέα οι ρωμέικες μονές που έστειλαν αντιπροσωπείες στο Λονδίνο. Η ίδια η Ελλάδα, το συζητούσε χωρίς πάθος, αφού εκείνους τους μήνες είχε τον μπελά της Βουλγαρίας. Οι μεγάλες δυνάμεις απέρριψαν αυτήν την πρόδηλη επιθυμία αδάπανης επιρροής στην Μεσόγειο, της ρωσικής πλευράς. Οι Ρώσοι μάλλον το περίμεναν. Αλλά η βασική συνέπεια, ήταν καταστροφική γι’ αυτούς. Οι σκήτες δεν μπορούσαν να είναι αδέσποτες ή ομοδέσποτες. Η μεγάλη σκήτη του Αγίου Ανδρέα, το λεγόμενο Σαράι, υπαγόταν πλεον στην μονή Βατοπεδίου.

Σε λίγα χρόνια δεν υπήρχε «ρωσικός κίνδυνος» στο Όρος. Όλα τα ξεκίνησε το ρωσικό πολεμικό «Ντόνετς» που μαζί με άλλα τρία μεταφορικά πλοία, κατέφθασε στο Όρος με τον αρχιεπίσκοπο Χερσώνος Νίκωνα. Ο στολίσκος στάθμευσε στην Πόλη και σε ελάχιστο διάστημα, φτάνοντας στο Ρωσικό, επιτέθηκε στους Ονοματολάτρες με γυμνές ξιφολόγχες. Ήξεραν ποιοι ήταν, διότι είχε προηγηθεί μια εσωτερική ψηφοφορία. Τέσσερις νεκροί και σαράντα οκτώ τραυματίες που έμειναν στο νοσοκομείο και  εκατοντάδες ονοματολάτρες που οδηγήθηκαν στην Ρωσία, αποσχηματίστηκαν και έμειναν εκεί. Ας σημειωθεί ότι οι εχθροί των Ονοματολατρών απαξιώθηκαν, η σύνοδος που είχε συγκληθεί για να επιλυθεί το θέμα τους, δεν έγινε ποτέ λόγω Οκτωβριανής Επανάστασης και ότι το βιβλίο του Ιλαρίωνα κυκλοφόρησε πάλι το 1999, πρώτη φορά από το 1907 και οι Ονοματολάτρες δεν διώκονται μήτε θεωρούνται επισήμως αιρετικοί στην Ρωσία.

Τι σχέση έχουν οι ονοματολάτρες με το σήμερα;


Έχουν σχέση με την προσέγγιση των σημερινών Ρώσων στον Εφραίμ, ηγούμενο της Βατοπεδίου. Όπως γράφει ένας απουδαστής που έκανε μάστερ για το ζήτημα: (http://www.samizdat.com/imiaslavtsy.html)  «Η σκήτη του αγίου Ανδρέα υπήχθη στο ελληνικό μοναστήρι του Βατοπεδίου, κι έτσι, κάθε σημαντική ενέργεια, όπως η αντικατάσταση ηγουμένου της  σκήτης, απαιτούσε την επίσημη έγκρισή του ηγουμένου της Βατοπεδίου».
Με την θερμή φιλία και υποστήριξη προς τον Εφραίμ, ιδίως του Ιδρύματος «Άγιος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος» που έχει αναλάβει μεταξύ άλλων και τον ορθόδοξο διάλογο με τις άλλες θρησκείες ακόμη και το Σαράι μπορεί να «εποικισθεί» πάλι με Ρώσους μοναχούς (αφού στον Άγιο Παντελεήμονα οι μοναχοί δεν είναι Ρώσοι, αλλά Ουκρανοί). Δεκάδες σκήτες ορθοδόξων από τα Ρώσικα κράτη μπορούν να διαμορφωθούν, υπαγόμενα στο Βατοπέδι, χωρίς να μπορεί να παραβιαστεί από την Ιερά Σύναξη το αυτοδιοίκητο της Βατοπεδίου. Αυτό το Ίδρυμα είναι γνωστό παγκοσμίως και μάλιστα, στη ιστοσελίδα του, έχει προαναγγείλει θεολογικό συνέδριο στον Βόλο (24-27 Μαίου 2012: Εκκλησιολογία και Εθνικισμός στην μεταμοντέρνα Εποχή).

Τι γυρεύεις στο Ρέικιαβικ, εσύ, ένας Κύπριος;


Εξάλλου σε φιλικό προς το Ίδρυμα site (Voices from Russia) όπως και σε πολλά ακόμη ρώσικα, η ειδησεογραφία υπέρ του Εφραίμ και εναντίον των Αμερικανών καλα κρατεί. Ένα μέλος των «Λύκων της Νύχτας» ονόματι Βλαδισλάβ, που γνωρίζει προσωπικά τον πατέρα Εφραίμ, μίλησε για την ασκητική ζωή του και εξήγησε ότι ο πραγματικός λόγος για τον κατατρεγμό τουείναι «η απόπειρα της Ε.Ε να απογυμνώσει τον Άθω από το θείον, να τον καταστρέψει ως Αγιον Τόπο, να τον μετατρέψει σε τουριστικό κέντρο αναψυχής και να τιμωρήσει τον Ηγούμενο Εφραίμ για την Ρωσοφιλία του και για την πίστη του στην Ορθόδοξη Ανασυγκρότηση της Ρωσίας.» Δεν λείπουν και «πληροφορίες» όπως «η υπόθεση  μοιάζει με την περίπτωση των αμερικάνικων ραδιουργιών εναντίον του Πατριάρχη Μάξιμου Βαπορτζή το 1948. Οι Αμερικανοί έστειλαν τον «δικό τους» υποψήφιο στο Φανάρι με το προσωπικό αεροπλάνο του προέδρου Τρούμαν». Ο Βαπορτζής ήταν Οικουμενικός Πατριάρχης για δυό χρόνια. Οι συντάκτες εννοούν τον διάδοχό του Αθηναγόρα και ο «αμερικανικος» ρόλος του Οικουμενικοί Πατριαρχείου είναι πρόδηλος. Δεν ανατυπώνω το κλίμα και την εξαγριωμένη προπαγάνδα ενάντια στην «πουλημένη» ελληνική ηγεσία, αλλα ανάμεσα σε διαφορα τραγικά και δύσκολα, βγαίνει και μια ενδιαφέρουσα ειδησούλα: τον περασμένον Αύγουστο, ήταν στο Ρέικιαβικ της Ισλανδίας ο Εφραίμ αυτοπροσώπως! Προσευχήθηκε υπέρ της ανέγερσης ορθόδοξου ναού στο Ρέικιαβικ στο παρεκκλήσιο του Αγίου Νικολαου, του Πατριαρχείου της Μόσχας εκεί. Όταν λέμε Ρωσόφιλος, το εννοούμε εμπράκτως. Έως τα Φράατα και τους Υπερβορείους. Τελικά, ποιος αποφάσισε για την Ρωσία; Ο «ρωσόφιλος» ή ένα βαθέως κοιμώμενον «κλίμα Κωνσταντινουπόλεως» που νομίζει πως γιορτάζουμε την πρωτοχρονιά του «Χατι –Χουμαγιούν»;

Σύνοψη

Ο Εφραίμ που  έγινε ηγούμενος το 1990 (χρονολογία επίσης της ίδρυσης του Ιδρύματος «Άγιος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος») κατέχει κάτι πολυτιμο για τους Ρώσους, λόγω της ηγουμενείας του: την διαδικασία αποκατάστασης των ρωσικών σκητών που ανήκουν στο Βατοπέδι, χωρίς παρέμβαση της ελληνικής πολιτείας ή άλλων μονών. Σε συνδυασμό με την εκ νέου εκλογή του Πούτιν, την καταγγελία ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο ακολουθεί τα βήματα των Αμερικανών, και με την δόμηση μιάς πολιτικής κίνησης τύπου Ναπαίων, από αποσπάσματα του ΛΑΟΣ και ομάδων εναντίον του Οικουμενισμού, προδήλως αντιτουρκικών, σε συνδυασμό και με μη θρησκευτικές κινήσεις από Ρώσους πολίτες ελληνικής καταγωγής.
Η Ελλάδα πληρώνει πανάκριβα την ανοησία της  στρατιωτικής της επέμβασης, ως απολειφάδι της Αντάντ, στην Ουκρανία.  Από πτωχαλαζονεία και βλακώδη αίσθηση πως είναι καλύτερα να είσαι ακόλουθος μιάς αποικιακής δύναμης, παρά αντίπαλός της. Αυτά που σημειώνω δεν έχουν καμία μορφή καταγγελίας. Απλώς ζητώ ως πολίτης από τον ελληνικό δημόσιο και την Ιερή κοινότητα του Αγίου Ορους να εγκύψει στο ζήτημα, αφήνοντας στην άκρη την αιδήμονα σιωπή και τα λανθασμένα μετρήματα σε σχοινία και μοδίους. Ο ελληνικός πολιτικός λόγος, ειδικά στη εξωτερική πολιτική, πρέπει να καταστεί επειγόντως δημόσιος, διότι από την πολλή μυστικοπάθεια, γνωρίζουν τις προθέσεις μας οι αγρότες της Βανδέας και κτηνοτρόφοι Γκαγκαούζοι, αλλά όχι, φοβούμαι, οι καλόγεροι που τιμούν τον Άθωνα και τα νέα παιδιά του Υπουργείου του εξωτερικού Φλοιού.

 
ΠΗΓΗ: Τρίτη, Ιανουάριος 03, 2012, http://petefris.blogspot.com/2012/01/blog-post.html….30

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΘΥΕΛΛΑ ΕΝ ΟΨΕΙ!

Σχολιάστε
Μήπως χρεοκοπούμε την «Δευτέρα», αλλά μας πτωχεύουν κάθε μέρα;
NON PAPER!!! ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΘΥΕΛΛΑ ΕΝ ΟΨΕΙ!!!

Του Λάζαρου Ελευθεριάδη*

 
 
 

Με τον όρο "Φραγκοκρατία" χαρακτηρίζεται η χρονική περίοδος κατά την οποία κυριάρχησαν στο Βυζάντιο οι δυτικοευρωπαίοι, καθώς οι Βυζαντινοί τότε ονόμαζαν Φράγκους και Λατίνους σχεδόν αδιακρίτως όλους τους μη σλάβους Ευρωπαίους που ζούσαν δυτικά και βόρεια των Βαλκανίων.
Έναρξη της "Φραγκοκρατίας ή Λατινοκρατίας", όπως ιδιαίτερα λέγονταν από τους Βυζαντινούς, ή Ενετοκρατίας, όπως αναφέρεται αργότερα, θεωρείται το 1204 (μ.Χ.), τότε που οι Ενετοί και οι Σταυροφόροι σύμμαχοί τους, με την Δ! Σταυροφορία, κατέλαβαν την Κωνσταντινούπολη.

Τι ήταν αυτό το οποίο υπαγόρευσε τέτοια πρακτική; ποια συμφέροντα, υπαγόρευσαν την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης; ήταν άραγε μόνον τα γεωστρατηγικά ή και κάτι άλλο; Αυτά τα ερωτήματα αλλά και άλλα, αναφύονται ως σύγχρονα ερωτήματα, σήμερα, πολύ δε περισσότερο επίκαιρα παρά ποτέ, μόνον που τώρα η “πόλη” είναι η Ελλάδα. Εκτός από τα γεωστρατηγικά πλεονεκτήματα τα οποία είναι προφανή και στον πιο αδαή μελετητή-ερευνητή της Ιστορίας, ότι η Ελλάδα απο τον 18 αιώνα, ήταν γνωστό στους ειδικούς όπως και σε όλες τίς κυβερνήσεις της “Δύσης” και της Ανατολής, ότι είναι προικισμένη με πλούσιο υπέδαφος, κυρίως όμως η ύπαρξη μεγάλων ποσοτήτων υδρογονανθράκων και όχι μόνον, πράγμα το οποίον έκρυβαν από τον Ελληνικό λαό επιμελώς έως πρόσφατα. Η γειτνίασή της με τα πλουσιότερα κοιτάσματα της Μέσης Ανατολής, και το "πλουσιότερο τόξο" σε πετρέλαια και φυσικό αέριο, της Βόρειας Αφρικής, δημιουργούσε την πεποίθηση της ύπαρξης υδρογονανθράκων στην λεκάνη της Ν.Α Μεσογείου, και η επιβεβαίωσή τους από το 1968 και εντεύθεν, εσφράγισε (κλείδωσε) την ακολουθούμενη πολιτική των “συμμάχων” μας απέναντι στην χώρα μας.
Από την πρώτη επίσημη και καταγεγραμμένη μοιρασιά της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, το φθινόπωρο του 1204 μ.Χ. προέκυψαν 2 μεγάλες "σφαίρες επιρροής", των Ενετών, που αποδείχτηκε η μακροβιότερη και διέθετε την αόρατη συνοχή του εμπορίου, και των Φράγκων, που όμως ήταν κατακερματισμένοι και δίχως ουσιαστικά πολιτική στήριξη στις πατρίδες τους. Ο όρος "σφαίρα επιρροής", ή ζώνη επιρροής, (sphere ή zone of influence) αποτελεί σήμερα ένα συνήθη όρο κυρίως των Διεθνών Σχέσεων που άρχισε να χρησιμοποιείται κυρίως από τα τέλη του 17ου αιώνα, με ιδιαίτερη αναφορά για περιοχές (εδάφη), που δεν υπήρχε πολιτική εξουσία ή υπήρξε χαλαρή έως υποτελής εξουσία, με συνέπεια είτε να διεκδικούνται αυτές εξ ολοκλήρου, είτε ν’ αναγνωρίζονται επ’ αυτών κάποια δικαιώματα από κάποια άλλη χώρα. Στις Διεθνείς Σχέσεις ο όρος “σφαίρα επιρροής” αποτελεί αναφορά περίπου ως “ιδιοκτησιακού καθεστώτος” σε μία περιοχή η οποία τις περισσότερες φορές, καταλαμβάνει περιοχές του πλανήτη με πάρα πολλές χώρες.
Η χώρα μας εντάχθηκε ως πλήρες μέλος της ΕΕ το 1979, η δε αίτηση για πλήρη ένταξη, υποβλήθηκε στις 12 Ιουνίου 1975, με επιστολή που ο K. Καραμανλής απηύθηνε στον τότε πρόεδρο του Συμβουλίου Υπουργών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, Υπουργό Εξωτερικών της Ιρλανδίας G. Fitzgerald. Ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός της Ελλάδας όμως προϋπήρχε της διασύνδεσης της πορείας της χώρας, με τις προσπάθειες ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έλαβε, ωστόσο, συγκεκριμένη διάσταση με την υποβολή της αίτησης για σύνδεση με τη νεοπαγή Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ), τον Ιούνιο του 1959, αίτηση που οδήγησε στην υπογραφή της Συμφωνίας Σύνδεσης Ελλάδας – ΕΟΚ, τον Ιούνιο του 1961. Η Συμφωνία αυτή που ουσιαστικά αποτελούσε το πρώτο βήμα στην πορεία της Ελλάδας για την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα, «πάγωσε» με την εγκαθίδρυση της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα (Απρίλιος 1967) και επανενεργοποιήθηκε μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας (Ιούλιος 1974). Τον Ιούλιο 1976 άρχισαν οι διαπραγματεύσεις για την ένταξη, οι οποίες ολοκληρώθηκαν το Μάιο 1979 με την υπογραφή της Πράξης Προσχώρησης στην Αθήνα (στο Ζάππειο Μέγαρο). Το Ελληνικό Κοινοβούλιο κύρωσε την Πράξη Προσχώρησης της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα στις 28 Ιουνίου 1979. Οι πολιτικοί λόγοι για τους οποίους η Ελλάδα επέλεξε την πλήρη ένταξη στην Κοινότητα όπως ανακοινώθηκαν τουλάχιστον εκείνη την χρονική περίοδο απο το πολιτικό σύστημα της εποχής, μπορούν να συνοψισθούν στους εξής:
1) Θεώρησε την Κοινότητα ως το θεσμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο θα μπορούσε να σταθεροποιήσει το δημοκρατικό πολιτικό της σύστημα και θεσμούς.
2) Επεδίωκε την ενίσχυση της ανεξαρτησίας και της θέσης της στο περιφερειακό και διεθνές σύστημα καθώς και της «διαπραγματευτικής της δύναμης», ιδιαίτερα σε σχέση με την Τουρκία η οποία εμφανιζόταν ως η μείζων απειλή για την Ελλάδα μετά την εισβολή και κατάληψη μέρους της Κύπρου (Ιούλιος 1974).
3) Στα πλαίσια αυτά, η Ελλάδα επεδίωκε επίσης τη χαλάρωση της έντονης εξάρτησης που είχε αναπτύξει μεταπολεμικά από τις Ηνωμένες Πολιτείες (ΗΠΑ).
4) Θεώρησε την ένταξη στην Κοινότητα ως ισχυρό παράγοντα που θα συνέβαλε στην ανάπτυξη και εκσυγχρονισμό της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας.
5) Επιθυμούσε ως ευρωπαϊκή χώρα, να είναι «παρούσα» και να επηρεάζει τις διεργασίες για την ευρωπαϊκή ενοποίηση και το πρότυπο της Ευρώπης, στο οποίο η διαδικασία αυτή θα μπορούσε να οδηγήσει.
Στα γενικότερα θέματα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, και ειδικότερα στις προσπάθειες και τα σχέδια για την “εμβάθυνση” της ενοποίησης στο “θεσμικό, πολιτικό και αμυντικό τομέα”, η Ελλάδα όπως και άλλες χώρες της περιφέρειας της Ευρώπης, ήταν και θα έπρεπε να είναι, ιδιαίτερα επιφυλακτική. Το γιατί θα το δούμε παρακάτω. Το πώς αντιλαμβάνονται ωρισμένες χώρες της Ευρώπης την “ενοποίηση” και την “θεσμική εμβάθυνση” είναι πλέον οφθαλμοφανές. Αναζητούν την ισχυροποίηση της επιρροής τους και την επέκτασή της σε μεγαλύτερη περιοχή, ανάλογα με το τι εξυπηρετεί καλύτερα τα Εθνικά τους συμφέροντα. Σε αυτήν την λογική κινήθηκε το πολιτικό σύστημα το οποίο εγκαθιδρύθηκε στην μεταπολιτευτική Ελλάδα με όλα τα συνεπακόλουθα έως και σήμερα. Το να είναι ο κυβερνήτης της χώρας “άνθρωπος” των Γερμανών ή των Γάλλων ή των Άγγλων ή των Αμερικάνων, αποτελούσε για κάποιους αφελής “πλεονέκτημα” για την χώρα, προσχωρώντας στην λογική του “μικρού” υποτελή και αδύναμου Έθνους το οποίο χρειάζεται “προστάτη” για να επιβιώσει. Αυτή την λογική την οποίαν εντέχνως οι “σύμμαχοί” μας φρόντιζαν να μας υπενθυμίζουν συχνά πυκνά, από ιδρύσεως του Ελληνικού κράτους, όταν κατά την γνώμη τους υπερβαίναμε τα όρια της “υποτελούς” και “ραγιάδικης” συμπεριφοράς, επιβάλλοντας κυβερνήσεις της αρεσκείας τους, καταργώντας στην πράξη αυτά τα οποία διεκήρυτταν περί δημοκρατίας, αυτοδιάθεσης των λαών, θεσμών και άλλων στην πράξη.
Η δυστυχία της Ελλάδος είναι το ότι ή αστική της τάξη δεν κατόρθωσε ποτέ να πάρει χαρακτηριστικά Εθνικής Αστικής τάξης, με αυτόνομη πορεία και εξέλιξη, με ενίσχυση των Εθνικών παραγωγικών μέσων τα οποία κατείχε, αλλά επέλεξε να αποτελεί τον δίαυλο μεταφοράς της εξουσίας των “συμμάχων”, ως φθηνός μεταπράτης, συνδέοντας τα συμφέροντά της με αυτά των “ξένων”, παραμένοντας έως και σήμερα “υποτελής” και ουσιαστικά “υπάλληλος” των “ξένων” συμφερόντων. Εξ ού και η αδυναμία της να ασκήσει Εθνική αντίσταση στην λεηλάτιση του Εθνικού πλούτου της χώρας. Συμπεριφέρεται ως εντολοδόχος “ξένων” συμφερόντων. Μόνο μια επανάσταση που θα ανατρέψει τη νυν κυβέρνηση ήσσονος εθνικού φρονήματος, η οποία δείχνει να μην μπορεί να εμποδίσει μια νέα εποχή «φραγκοκρατίας», στην οποία οδηγείται η Ελλάδα.
Με ΜΜΕ να προβαίνουν σε «εγκεφαλικές πλύσεις», ανάλογες με αυτές που κάνουν τα ΜΜΕ ολοκληρωτικών καθεστώτων, έχουν ευνουχιστεί όλα τα χαρακτηριστικά της υπερήφανης ελληνικής φυλής. Μας διαλύουν, μας κατακτούν, μάς προσβάλλουν, μας φτωχοποιούν και δεν υπάρχει ένας να αντιδράσει σε αυτό το ξεπούλημα. Οι της τρόϊκας, ζητούν εφεξής η χώρα να παραχωρήσει απόλυτη προτεραιότητα στην ικανοποίηση του χρέους της και να δεσμευτεί νομικά για αυτό. Αυτή η δέσμευση θα πρέπει να επικυρωθεί από το Ελληνικό Κοινοβούλιο. Τα κρατικά έσοδα θα πρέπει να διοχετεύονται πρωτίστως και κυρίως για την εξυπηρέτηση του χρέους και μόνο το εναπομένον υπόλοιπο των εσόδων θα μπορεί να χρησιμοποιείται για να χρηματοδοτήσει βασικές κρατικές ανάγκες, την επιβίωση του Έλληνα. Το πώς ουδόλως τούς ενδιαφέρει. Αυτό έχει σκοπό να εξασφαλίσει όλους τους πιστωτές μας, ότι η Ελλάδα θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της μετά το PSI, και βέβαια όλα αυτά με βάσει το αγγλικό δίκαιο, που εφεξής θα διέπει τους όρους τής δανειακής σύμβασης.
Εάν υπογραφεί αυτή η σύμβαση υπό το νομικό καθεστώς του Αγγλικού δικαίου θα σημάνει πλήρη κατοχή. Το αγγλικό δίκαιο είναι αυτό το οποίο, θεωρητικά, ανοίγει το δρόμο στην επέμβαση ακόμα και ξένων ένοπλων δυνάμεων στο εσωτερικό της χώρας. Δηλαδή μπορεί να υπάρξει επανάληψη των εποχών του 1800, που τα αγγλικά ή τα γαλλικά πολεμικά απέκλειαν τον Πειραιά, εμποδίζοντας τα σιτοκάραβα να ταϊσουν τον πεινασμένο ελληνικό λαό. Η Υπόθεση “Πατσίφικο” ήταν μια διπλωματική και πολιτική κρίση μεταξύ Ελλάδας και Βρετανίας το 1847-1850 που ανέκυψε με αφορμή την επίθεση το 1849 του αθηναϊκού λαού κατά της περιουσίας τού, βρετανικής υπηκοότητας, “Δον Πατσίφικο”, προξένου της Πορτογαλίας. Η κυβέρνηση είχε απαγορεύσει κατ’ εντολήν των “αφεντικών” της, Βρετανών, τη χρονιά εκείνη για πρώτη φορά το «κάψιμο του Εβραίου» ή του «Ιούδα», πασχαλινό έθιμο κατά το οποίο έκαιγαν αχυρένιο ομοίωμα Εβραίου. Με αφορμή την απαγόρευση αυτήν, ο Αθηναϊκός λαός, επιτέθηκε στον “Δον Πατσίφικο”, εισέβαλε στο σπίτι του και προξένησε καταστροφές. Ο Πατσίφικο ζήτησε υπέρογκο ποσό ως αποζημίωση από το ελληνικό κράτος αλλά δεν ικανοποιήθηκε και τότε στράφηκε στη βρετανική κυβέρνηση.
Η υπέρμετρη αντίδραση της Βρετανίας, που κορυφώθηκε με τον ναυτικό αποκλεισμό της χώρας από το Βρετανικό Ναυτικό το 1850 και την κατάσχεση ελληνικών πλοίων στο Αιγαίο, ώστε να αναγκαστεί η Ελλάδα να καταβάλει αποζημίωση, αποτελεί πρωτοφανή στην ιστορία των διεθνών σχέσεων αναίτια επίδειξη ισχύος και αμφισβήτηση της κυριαρχίας, κυρίαρχου κράτους, και έχει παραμείνει κλασικό παράδειγμα στρατηγικής καταναγκασμού μέσω της "διπλωματίας της κανονιοφόρου". Πως θα γίνει αυτό; Μα όταν η Ελλάδα έρθει για μία ακόμα φορά σε πλήρη αδυναμία να πληρώσει τα δάνειά της, ακόμα και τα «κουρεμένα», κάτι που είναι βέβαιο αφού τα ελλείμματα θα εξακολουθήσουν να υφίστανται, με αυτούς τούς πολιτικούς, και μάλιστα να διευρύνονται ως αποτέλεσμα της ακολουθούμενης εξοντωτικής οικονομικής πολιτικής, θα έρθουν οι εντολές κατάσχεσης από τα βρετανικά δικαστήρια.
Στο εξωτερικό θα κατασχεθεί η οποιαδήποτε ελληνική περιουσία (ακίνητα προξενείων, πρεσβειών, δωρεές ομογενών κλπ). Παρκερικά ή Πατσιφικά ή Υπόθεση Πατσίφικο (όρος που δόθηκε από την γαλλική διπλωματία, κατά το “υπόθεση Ντρέιφους”), ονομάσθηκαν, από τους Έλληνες, τα υπέρογκα ενάντια της Ελλάδας “πιεστικά”, εκ μέρους της Αγγλίας, μέτρα. Κάτω από αυτό το δίκαιο προσπαθούν οι ντόπιοι και ξένοι “πιστωτές” μας να συμβληθούμε με δανειακή σύμβαση, και μας επιβάλλουν, με τούς ντόπιους “υπαλλήλους τους, όμως, δεν ισχύει το ίδιο για χώρες όπως οι ΗΠΑ, Γαλλία, Γερμανία κτλ, που η νομοθεσία τους δεν επιτρέπει τέτοιες ενέργειες σε βάρος κρατών.
Ανοίγει λοιπόν ο δρόμος για την επέμβαση ξένων στρατιωτικών δυνάμεων στο εσωτερικό της χώρας, για να επιβάλουν τις αποφάσεις των βρετανικών δικαστηρίων. Θα έχουν απόλυτο δικαίωμα, η ίδια η σημερινή ελληνική κυβέρνηση θα τους το έχει δώσει. Το αγγλικό δίκαιο προβλέπει ακριβώς αυτό, “την ικανοποίηση του δανειστή-τοκογλύφου με οποιονδήποτε τρόπο και με χρήση όλων των δυνάμεων που μπορεί να κινητοποιήσει ο δανειστής”. Και το όνομα του επιτρόπου παρακολούθησης και ελέγχου της χώρας, "Χόρστ Ράιχενμπαχ". Εάν και τώρα δεν αντιδράσουμε θα είναι ιστορική ντροπή μας ως Έθνος, ως λαός. Ο εκβιασμός της χώρας συνεχίζεται με τις άθλιες “στημένες” δημοσιεύσεις σε όλον τον Ευρωπαϊκό τύπο και όχι μόνον. Το σενάριο τρόμου της βίας που προκαλείται από τη φτώχεια και την εξαθλίωση ανησυχεί σοβαρά την Ευρώπη, καθώς το άλλο τρομακτικό σενάριο, αυτό της χρεοκοπίας της χώρας μας, παραμένει ανοιχτό, όπως μεταδίδει το πρακτορείο Reuters.
Η τύχη των Ελλήνων και των επιχειρήσεων, εκτιμά το πρακτορείο Reuters, εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία με τους ιδιώτες πιστωτές, εξαρτάται από το εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα σταθούν δίπλα στη χώρα. Με απίστευτο θράσος και περισσή αλαζονεία που διαγραφόταν στο ύφος τους, προσήλθαν στο υπουργείο Εργασίας οι εκπρόσωποι των δανειστών και απαίτησαν από τον Γ. Κουτρουμάνη τη λήψη νέων μέτρων. Η απαράδεκτη ανακοίνωση του (IIF) τα λέει όλα, “Συνεχίσαμε τις συνομιλίες σήμερα με τον έλληνα πρωθυπουργό Λουκά Παπαδήμο και τον αντιπρόεδρο και υπουργό των οικονομικών, Ευάγγελο Βενιζέλο για τα στοιχεία της εθελοντικής ανταλλαγής του χρέους. Σημειώθηκε περαιτέρω πρόοδος συγκριτικά με χθες, στα σημεία κατανόησης πάνω σε κομβικά νομικά και τεχνικά ζητήματα.
Είμαστε κοντά στην ολοκλήρωση του εθελοντικού PSI εντός του πλαισίου, που εκφράστηκε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα από τον πρόεδρο του Eurogroup, Jean Claude Juncker. Αναμένουμε να καταλήξουμε την επόμενη εβδομάδα, καθώς οι συνομιλίες στα άλλα θέματα προχωρούν…. Για να υπάρξει συμφωνία στο PSI βασική προϋπόθεση είναι, πως θα τηρηθούν  στο ακέραιο οι απαιτήσεις που θέτει η Τρόικα για να εγκρίνει και τη δεύτερη δανειακή σύμβαση προς τη χώρα σας". Απαράδεκτη ανακοίνωση, για ανεξάρτητα κράτη, όχι για κράτη-παρίες ή προτεκτοράτα, όπως θέλουν να μετατρέψουν οι πολιτικοί που μάς κυβερνούν, και οι ντόπιοι Τραπεζίτες, μαζύ με το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF) την χώρα μας. Οι "πονηροί" τραπεζίτες του IIF όμως δεν λένε πόσα μέλη τους θα συμμετάσχουν στο κούρεμα και τι θα γίνει με τους υπόλοιπους, αν δηλαδή οι υπόλοιποι που μείνουν εκτός κουρέματος, θέσουν την χώρα σε καθεστώς ολικής χρεοκοπίας, εν ολίγοις προσπαθούν ότι “αρπάξουν” περισσότερο.
Έγγραφο που αποκαλύπτουν οι "Financial Times" αποδεικνύει ότι η Γερμανία θέλει "η Ελλάδα να εκχωρήσει την κυριαρχία της στη δημοσιονομική της πολιτική, σε έναν Ευρωπαίο επίτροπο πριν επωφεληθεί από ένα δεύτερο πρόγραμμα διάσωσης". Ένας επίτροπος που θα οριστεί από τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης, θα μπορεί να ασκεί "βέτο" σε αποφάσεις επί των δημοσιονομικών που λαμβάνει η ελληνική κυβέρνηση. Όπως σχολιάζει το δημοσίευμα, σε μια «πρωτοφανή επέκταση του ελέγχου της ΕΕ επί ενός κράτους μέλους», ο δημοσιονομικός επίτροπος (λέγε με Χόρστ Ράιχενμπαχ) θα είχε την εξουσία άσκησης βέτο επί αποφάσεων της ελληνικής κυβέρνησης, εφόσον αυτές δεν συνάδουν με τους στόχους που θέτουν οι διεθνείς πιστωτές. "Η ενίσχυση του προϋπολογισμού πρέπει να συνοδεύεται από μια αυστηρή διοίκηση και ένα σύστημα ελέγχου", αναφέρει το κείμενο που επικαλείται η εφημερίδα και το οποίο εστάλη από το Βερολίνο στις πρωτεύουσες των άλλων χωρών της ευρωζώνης. «"Ενώπιον της απογοητευτικής μέχρι σήμερα προσαρμογής της, η Ελλάδα πρέπει να δεχτεί μια εκχώρηση της δημοσιονομικής της κυριαρχίας σε ένα ευρωπαϊκό κλιμάκιο για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα", εκτιμά η γερμανική κυβέρνηση.»
Μήπως "χρεοκοπούμε" την Δευτέρα, αλλά μάς "πτωχεύουνε" κάθε μέρα;;;

* Βιογραφικό του συγγραφέα: http://www.aegeantimes.gr/reporter.asp?id=25

ΠΗΓΗ: αρχική καταχώρηση στις 30/1/2012, 16:12, τελ. ενημέρωση 30/1/2012, http://www.aegeantimes.gr/article.asp?id=42019&type=1&kata=0

Πολιτική-Κρίση:διαυγής καθορισμός εχθρού φίλου ΙΙ

Σχολιάστε
Το άλφα στην πολιτική είναι ο διαυγής καθορισμός του εχθρού και του φίλου – Μέρος ΙI
Tου Φώτη Τερζάκη*  [Συνέντευξη στον Σταμάτη Μαυροειδή]
 
Συνέχεια από το Μέρος Ι: http://tomtb.com/modules/smartsection/item.php?itemid=2638


Ας έρθουμε στο «πειραματόζωο» Ελλάδα. Πώς έγινε, μια χώρα του σκληρού πυρήνα των κρατών της Ευρώπης να μετατρέπεται ξαφνικά σε παράδειγμα προς αποφυγήν; Πως είναι δυνατόν το σύνολο των δυνάμεων του πολιτικού συστήματος να πιάνονται στον ύπνο;
Το ελληνικό πρόβλημα έχει πολλές σκοτεινές πλευρές, εννοώ μεθοδεύσεις για τις οποίες είναι συνένοχοι το ευρωπαϊκό διευθυντήριο και όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις από την εποχή του Σημίτη τουλάχιστον, τις οποίες ίσως δεν μάθουμε ποτέ.

Συνέχεια →

Απόψε φυσάει – ποίημα του Γιάννη Ποτ.

Σχολιάστε
Απόψε φυσάει

Του Γιάννη Ποταμιάνου

 
 
 


Βοερός, χειμέριος, λυσσώδης
σφυρίζει απόψε ο βοριάς
                  με τα χαλασμένα δόντια
Κι ο ουρανός κοφτερό λεπίδι
αστράφτει στο σβέρκο
                                    του φτωχού

Χορεύουν απόψε τη φθορά τους
                  τα κιτρινισμένα φύλλα
Στροβιλίζονται γύρω μου
οι νιφάδες του χιονιού
                        παρέα με τ’ αστέρια
Κι εγώ ψάχνω τους φίλους μου
                     στα χαμένα πρόσωπα
ψάχνω το πρόσωπό μου
                  στους χαμένους φίλους

Έρχεται απόψε ο βοριάς
                       άξεστος και βουνίσιος
μπαίνει απ’ γρίλιες στα παλιά
                   στ’ αραχνιασμένα σπίτια
Ψάχνω για δρόμους διαφυγής
                  μα χάνομαι στα ποτάμια

Κι’ οι άσπρες γυναίκες του χιονιού
                    σαν άσπρα κυπαρίσσια
απλόχερα μου προσφέρουνε
                            το παγωμένο μήλο
κερνούν το χάδι του χιονιού
                   μέγγενη στην ψυχή μου

Γι’ αυτό κι εγώ ολομόναχος
                  γυρνώ μέσα στη νύχτα
Ψάχνω με το μάτι στην αυγή
                  την θαλπωρή του ήλιου
Μα ξέρω πως
       πέρασαν οι όμορφες μέρες
                                            οι παλιές
της αμεριμνησίας
Αυτές είναι που μας ετοίμαζαν
                      τις παγωμένες νύχτες
Τότε που οι στρατηγοί
με τις φανταχτερές στολές τους
παρέδιδαν αμαχητί τα κάστρα μας

Έτσι τώρα πια
ψάχνω στην ποίηση
                       το ανοξείδωτο όνειρο
                                        
Όμως πως με κοιτάνε έτσι
εκείνα τα νηστικά παιδιά
         που ψάχνουν στα σκουπίδια;
Αχ πως ντρέπομαι
να τους μοιράζω μόνο
                       ένα κομμάτι ουρανό

    29 Ιανουαρίου 2012, Γιάννης Ποταμιάνος

 

Πολιτική-Κρίση: διαυγής καθορισμός εχθρού & φίλου Ι

Σχολιάστε
Το άλφα στην πολιτική είναι ο διαυγής καθορισμός του εχθρού και του φίλου – Μέρος Ι

Tου Φώτη Τερζάκη*  [Συνέντευξη στον Σταμάτη Μαυροειδή]

 
 
 

Κακά τα ψέματα: ο κόσμος που ζούσαμε ή νομίζαμε ότι ζούσαμε τελειώνει με πάταγο. Ουδείς γνωρίζει τη συνέχεια της οδοιπορίας, ούτε το βάθος του νέου καπιταλιστικού «υποδείγματος» που – δίκην πειραματόζωου – δοκιμάζεται και δοκιμάζει τις αντοχές ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας.
Το φαινόμενο βέβαια δεν είναι εγχώριο, η κρίση δεν είναι (αποκλειστικά) οικονομική. Είναι κρίση ολόκληρου του κεφαλαιοκρατικού πολιτισμού της Δύσης, που αντιδρώντας στον περιορισμό των κερδών του απαντά με την κήρυξη πολέμου ενάντια στους φτωχούς. Ενός πολέμου λυσσαλέου, προετοιμασμένου από καιρό, πρωτόγνωρου στην σύγχρονη ιστορία, καθώς δεν συντρίβονται μόνο κατακτήσεις και δικαιώματα ενός αιώνα.

Αμφισβητείται, αναιρείται για να ακριβολογούμε, η υπόσταση και η συνείδηση του ανθρώπου που γνωρίζαμε. Η κοινωνική δικαιοσύνη, οι ελευθερίες, η αξιοπρέπεια, οι συνήθειές του, ό, τι μέχρι πρότινος συγκροτούσε το πολιτικό περιβάλλον της αστικής δημοκρατίας στέλνονται στα αζήτητα. Η έκταση της αδικίας και της ξεδιαντροπιάς απέναντι στους πολλούς είναι τεράστια. Η αντίδραση της κοινωνίας δυσανάλογη και δυσεξήγητη ακόμη. Δεν ξέρουμε την τελική έκβαση της μάχης, Πριν όμως δοθεί, όπως εύστοχα σημειώνει και ο Φώτης Τερζάκης στη συνέντευξη που ακολουθεί, «το ελάχιστο απαραίτητο, χωρίς το οποίο τίποτα δεν μπορεί να γίνει, είναι να προσδιορίσουμε με ακρίβεια ποιος είναι ο εχθρός – σύμφωνα με την παλαιά πολιτική σοφία που λέει ότι το άλφα στην πολιτική είναι ο διαυγής καθορισμός του εχθρού και του φίλου».

Γινόμαστε ήδη μάρτυρες ιστορικών στιγμών παγκοσμίως, όπου το σύστημα κλονίζεται συνθλίβοντας την πλειονότητα των πολιτών, αλλά και μέρος του… εαυτού του. Αυτή η επί θύραις τρομακτική κρίση, είναι κρίση μόνο οικονομικών μεγεθών ή κάτι περισσότερο κ. Τερζάκη;

Η κρίση αναπαρίσταται με οικονομικούς όρους επειδή η οικονομία έχει γίνει το κύριο σύστημα αναπαράστασης των πολύπλοκων κοινωνικών σχέσεων στις δικές μας κοινωνίες. Να πούμε όμως ότι η κρίση είναι οικονομική σημαίνει ότι υιοθετούμε την παραπλανητική γλώσσα εκείνων οι οποίοι την προκάλεσαν… Ουσία τής παρούσας κρίσης είναι, υποστηρίζω, η κρίση ενός συστήματος παραγωγής τεσσάρων αιώνων, του κεφαλαιοκρατικού συστήματος παραγωγής, του καπιταλισμού. Αλλά ένα σύστημα παραγωγής δεν είναι απλώς «οικονομία»: είναι οι θεμελιώδεις όροι εξασφάλισης και αναπαραγωγής τής υλικής ύπαρξης των ανθρώπων, είναι επίσης οι σχέσεις εξουσίας που πλέκονται ανάμεσά τους, πάνω στα οποία εποικοδομούνται αξίες, σημασίες, κοσμοαντιλήψεις, ψυχολογικές διαμορφώσεις και ηθικές συμπεριφορές – όλ’ αυτά δηλαδή που λέμε πολιτισμό. Η κρίση που ζούμε σήμερα είναι ούτε λίγο ούτε πολύ η κρίση ενός ολόκληρου πολιτισμού: η κρίση του κεφαλαιοκρατικού πολιτισμού της Δύσης, ο οποίος εν τω μεταξύ έγινε παγκόσμιος, και με τον τρόπο αυτό θέτει σε θανάσιμο κίνδυνο όλες τις μορφές ζωής πάνω στον πλανήτη.

Σε αυτές τις συνθήκες η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου, το 99% του πληθυσμού τής γης, δεν έχει ανακαλύψει ακόμη ένα σταθερό βηματισμό που να οδηγεί σ’ ένα ξέφωτο, σε μια πειστική εναλλακτική πρόταση… Ξέρουμε τι «δεν θέλουμε», όμως κάτι λείπει στο τι θέλουμε, αλλά τι; Χρειάζεται μια νέα γλώσσα ίσως, νέες ιδέες, άλλες θεωρήσεις και θεωρίες;


Όλος ο πληθυσμός της γης βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε αναβρασμό, ακόμα κι ένας τυφλός το βλέπει… Το τι όλος αυτός ο κόσμος θέλει μπορεί να μη λέγεται απερίφραστα πάντα, ωστόσο λέγεται αρκετά, και με πολλούς τρόπους επίσης υποβάλλεται: θέλει όρους ζωής που να του εξασφαλίζουν ειρήνη και βιοτική ασφάλεια, θέλει δικαιότερη κατανομή του παγκόσμιου πλούτου κι έναν βαθμό ελέγχου πάνω στην ίδια τη ζωή του, δηλαδή αυτονομία, αυτοδιαχείριση… Ούτε οι θεωρίες που αρθρώνουν αυτά τα αιτήματα μας λείπουν: όλη η ριζοσπαστική σκέψη από τη εποχή του Διαφωτισμού, ο μαρξισμός και ο αναρχισμός, οι «αριστερές» εκδοχές τής ψυχανάλυσης που συνδέθηκαν με τα κινήματα σεξουαλικής απελευθέρωσης και με τα κινήματα μειονοτικών δικαιωμάτων, είναι ένα τεράστιο θεωρητικό οπλοστάσιο που εξακολουθούμε να έχουμε στα χέρια μας και που η δύναμή του δεν έχει εξαντληθεί. Έχουμε λοιπόν από τη μία πλευρά επιθυμίες, από την άλλη πλευρά τα θεωρητικά όπλα που τους αντιστοιχούν, υπάρχει όμως κάτι που εμποδίζει την αποφασισμένη ανάληψή τους και τη μετουσίωσή τους σε μορφές δράσης… Τι είναι αυτό; Πιστεύω, είναι η φοβερή αποκαρδίωση των ανθρώπων, η αδυναμία τους να πιστέψουν ότι μία απελευθέρωση είναι εφικτή. Οι τρομακτικές ήττες των επαναστατικών κινημάτων – εργατικών, αντιαποικιακών, σπουδαστικών, κλπ. – στη διάρκεια του αιώνα που πέρασε, και προπαντός η καπιταλιστική αφομοίωση όλων των εθνοκρατικών μορφωμάτων που ευαγγελίστηκαν μια μορφή κομμουνισμού (ή «κομμουνισμού») έχουν τραυματίσει την καρδιά τής ελπίδας στους ανθρώπους βαθύτερα απ’ ό,τι μπορούμε να φανταστούμε, και το τραύμα αυτό δεν θα επουλωθεί γρήγορα.

Εν μέρει βέβαια αυτή η απελπισία έχει πραγματικές αιτίες: ο εχθρός της ανθρωπότητας, οι παγκόσμιες κεφαλαιοκρατικές τάξεις που διοικούν τον πλανήτη, έχουν συγκεντρώσει στα χέρια τους θηριώδη ισχύ την οποία είναι δυσκολότερο από κάθε άλλη φορά στην ιστορία να διαβρώσεις. Βλέπετε τι γίνεται: παντού σε ολόκληρο τον κόσμο έχουμε κινητοποιήσεις, απίστευτα μαζικές, συγκινητικές, μεγαλειώδεις, και παντού ηττώνται… εν ξέρω ειλικρινά τι μπορούμε αυτή τη στιγμή να κάνουμε που να μην οδηγεί στη συντριβή. Πάντως το ελάχιστο απαραίτητο, χωρίς το οποίο τίποτα δεν μπορεί να γίνει, είναι να προσδιορίσουμε με ακρίβεια ποιος είναι ο εχθρός – σύμφωνα με την παλαιά πολιτική σοφία που λέει ότι το άλφα στην πολιτική είναι ο διαυγής καθορισμός του εχθρού και του φίλου.

Όλοι διαπιστώνουν την υποχώρηση της πολιτικής έναντι της οικονομίας. Ληστρικοί χρηματοπιστωτικοί οίκοι χειραγωγούν ασύδοτα το πολιτικό και κοινωνικό «περιβάλλον». Θεωρείτε ότι ήρθε ο καιρός να νοηματοδοτήσουμε εκ νέου την πολιτική;


Πρώτα πρώτα πρέπει να καταλάβουμε ότι «οικονομία» ως κάτι διαφορετικό από την πολιτική δεν υπάρχει. Η «οικονομία» είναι δημιούργημα του κεφαλαιοκρατικού κόσμου και αντικατοπτρίζει τη δική του ιδεολογική αναπαράσταση του κόσμου. Ο Αριστοτέλης χειρίζεται το οικονομικό ζήτημα σαν μία υποσημείωση στους πολιτικούς στοχασμούς του. Μέχρι τον δέκατο όγδοο αιώνα δεν μιλούσαμε για «οικονομία» αλλά για «πλούτο» των εθνών ή της ανθρωπότητας, και η έννοια του πλούτου ανταποκρινόταν ακόμα εν μέρει σε πραγματικές αξίες χρήσης. Η απορρόφηση της αξίας από το γενικό ισοδύναμο, το χρήμα, ήταν η κεντρική στρατηγική τού αναπτυσσόμενου καπιταλισμού από την εποχή τής βιομηχανικής επανάστασης και μετά για την υποδούλωση της εργασίας – κι εν συνεχεία την υποδούλωση όλων τα άλλων μορφών ανθρώπινης δραστηριότητας, ακόμη και του λεγόμενου «ελεύθερου χρόνου»… Αυτό σημαίνει, εκτός των άλλων, ότι η έννοια «αριστερός οικονομολόγος» είναι αντίφαση εν τοις όροις: ένας οικονομολόγος είναι εξ ορισμού ιδεολογικός φορέας των κεφαλαιοκρατικών αξιών• ένας αριστερός είναι – δηλαδή, θα έπρεπε να είναι – εξ ορισμού αντίπαλος της χρηματικής οικονομίας και ως εκ τούτου αφιερωμένος στο ξεσκέπασμα των πραγματικών σχέσεων ανισότητας, εκμετάλλευσης, κυριαρχίας που κρύβονται πίσω από τ’ αφηρημένα και ποσοτικοποιημένα, δήθεν «αντικειμενικά» οικονομικά μεγέθη. Ο ίδιος ο Μαρξ ήταν κριτικός της πολιτικής οικονομίας, όχι οικονομολόγος…

Αυτό που έχουμε λοιπόν δεν είναι μια «υποχώρηση της πολιτικής έναντι της οικονομίας» αλλά μια πολιτική δια της οικονομίας: ο χρηματοπιστωτισμός είναι μία κατάφωρη τέτοια χρήση «οικονομικών» μέσων για τη συντριβή ολόκληρων ομάδων του πληθυσμού της γης, συντριβή εθνών και, σε τελευταία ανάλυση, συντριβή των εργαζόμενων τάξεων εκ μέρους τού πιο επιθετικού τμήματος τής παγκόσμιας κεφαλαιοκρατικής ελίτ. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ ότι το όπλο χρησιμοποιήθηκε κατεξοχήν στις πρώην αποικίες για να εξουδετερωθεί η πολιτική ανεξαρτησία που κέρδισαν με απίστευτα αιματηρούς αγώνες και να ξαναδεθούν στο άρμα των πρώην δυναστών τους, όπου τα οικονομικά όπλα έχουν αντικαταστήσει πλέον τα στρατιωτικά. Τώρα, η χρήση του όπλου αυτού γενικεύεται και στο εσωτερικό των ίδιων των «ανεπτυγμένων» ζωνών τής καπιταλιστικής μητρόπολης. Και ρωτώ: αν οι μεγαλύτερες σύγχρονες εθνικές οικονομίες φαίνονται να πλήττονται αυτή τη στιγμή από τις ανεξέλεγκτες κεφαλαιαγορές, ποιος τις εμποδίζει να τις ελέγξουν; Γιατί ένας συνασπισμός των ισχυρότερων εθνικών κρατών δεν μπορεί να νομοθετήσει με πολιτικά μέσα εναντίον του χρηματοπιστωτικού καρτέλ, να το συντρίψει ή να το εξαφανίσει ολοσχερώς; Θεωρητικά είναι απολύτως δυνατό, απλώς δεν θέλει… Και δεν θέλει διότι η χρηματοοικονομική αξιοποίηση είναι η απονενοημένη διέξοδος των κεφαλαίων που λιμνάζουν, χωρίς την οποία θα αποκαλυπτόταν γυμνή η δομική κρίση του καπιταλισμού που μεταφράζεται σε δραματική πτώση της κερδοφορίας τού κεφαλαίου. Η αντίθετη πολιτική θα ήταν να εξαναγκάσουμε τις κεφαλαιοκρατικές τάξεις να παραιτηθούν από τα κέρδη τους, πράγμα που θα μεταφραζόταν σε πρωτοφανή πλούτο και ελεύθερο χρόνο για τις εργαζόμενες τάξεις• αυτήν την πολιτική όμως είναι που δεν θέλουν να ασκήσουν οι σημερινές πολιτικές ηγεσίες οι οποίες είναι σάρκα εκ της σαρκός των κεφαλαιοκρατικών τάξεων και πειθήνιοι δούλοι τους – εξ ου και οι ακατανόητοι δισταγμοί κι οι παλινωδίες τους. Το δίλημμα δεν είναι λοιπόν «οικονομία ή πολιτική» αλλά «ποια πολιτική: του κεφαλαίου ή της ζωής».

Μέσα στο κλίμα που περιγράφετε, ο «γάμος» της δημοκρατίας με τον καπιταλισμό – αν ποτέ υπήρξε μια τέτοια σχέση –  σήμερα αποσυντίθεται με πάταγο. Νομίζετε ότι πρέπει να ανανοηματοδοτηθούν η έννοια και το περιεχόμενο της δημοκρατίας;


Δημοκρατία και καπιταλισμός είναι ευθέως αντιτιθέμενες έννοιες, και θα σας εξηγήσω αμέσως γιατί. Το νόημα της δημοκρατίας είναι η συμμετοχή όλου του κοινωνικού σώματος τουλάχιστον στη νομοθετική εξουσία, είτε με άμεση διαβούλευση (το αρχαίο παράδειγμα), είτε μέσω εκλεγμένων εκπροσώπων (το νεωτερικό παράδειγμα). Αν ένα μέρος τού πληθυσμού αποκλείεται καταστατικά από τη διαβούλευση, δεν μιλάμε για δημοκρατία αλλά για ολιγαρχία. Στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία, για να μη συμβαίνει αυτό (πράγμα εξ αρχής δύσκολο) οι εκπρόσωποι θα πρέπει να προτείνονται από την ίδια την εκλογική βάση, οργανωμένη σε κατά τόπους συμβούλια, και να είναι άμεσα ανακλητοί – κάτι το οποίο δεν γίνεται σε καμία μοντέρνα κοινοβουλευτική δημοκρατία. Επιπλέον, η διαβούλευση δεν είναι απλώς διαδικαστικό ζήτημα• έχει και μία περιεχομενική, απολύτως δεσμευτική μάλιστα προϋπόθεση, που είναι η σχετική ισότητα ισχύος των διαβουλευομένων. Καταλαβαίνετε ότι μια «διαβούλευση» ανάμεσά μας τη στιγμή που εγώ είμαι σε θέση να σε τσακίσω αν δεν συμφωνείς μαζί μου, τη στιγμή που μπορώ ν’ αγοράσω τη γνώμη σου και την ψήφο σου κι εσένα τον ίδιον, είναι τραγική φάρσα. Μιλώντας με ρεαλιστικούς όρους, και για να θέσω ένα πρόχειρο μέτρο, θα έλεγα ότι σε συνθήκες εισοδηματικής ανισότητας άνω του 1:10, δημοκρατία με οιαδήποτε έννοια δεν είναι – όχι απλώς εφικτή, εφικτή μπορεί να μην είναι και υπό μικρότερη, αλλά – καν διανοητή! Αν όμως η ισότητα είναι το καθ’ ύλην περιεχόμενο της δημοκρατίας, είναι αυτό που καταστατικά – δηλαδή κατ’ αρχήν και εξ ορισμού – αποκλείει ο καπιταλισμός. Αυτός όχι μόνο προϋποθέτει ως όρο δυνατότητάς του μια θεμελιώδη ανισότητα (μεταξύ εκείνων που κατέχουν κεφάλαιο κι εκείνων που δεν έχουν προς πώλησιν παρά μόνο την εργασία τους) αλλά και λειτουργεί βάσει της διαρκούς μεγιστοποίησης του κέρδους, άρα της συγκεντροποίησης και της συσσώρευσης. Η «φυσική» απόληξη του καπιταλισμού είναι το μονοπώλιο, και η πολιτική μορφή που αντιστοιχεί στο μονοπώλιο είναι ο ολοκληρωτισμός. Σε αυτό το σημείο βρισκόμαστε σήμερα – με ή χωρίς κοινοβουλευτικό πρόσχημα, αδιάφορο. Συνεπώς, το αίτημα της δημοκρατίας δεν είναι άλλο από την απαίτηση για ανάσχεση του καπιταλισμού και για κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής της κοινωνίας. Όλα τα άλλα είναι φληναφήματα για ανοϊκούς και παραπλανημένους.

ΠΗΓΗ: Δευτέρα, 23 Ιανουάριος 2012, http://www.edromos.gr/index.php?option=com….=51

* http://fotisterzakis.gr/  

Σημείωση τΜτΒ: Οι υπογραμμίσεις έγιναν από τΜτΒ.

Συνέχεια στο Μέρος ΙΙ: http://tomtb.com/modules/smartsection/item.php?itemid=2640

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ Ι

Σχολιάστε
ΓΥΝΑΙΚΕΙΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ:
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ  ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ  (ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ – ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ)

Της Αμαλίας Κ. Ηλιάδη*

«Η δύναμη της μνήμης»

Όσο ξεμάκραινα απ’ τη θλίψη,
γινόμουν σαν την πέτρα.
Όσο ξεμάκραινα απ’ τη θύμηση
η λήθη μ’ εξαφάνιζε.

Όσο πολύ κι αν προσπαθούσα
θλιμμένες θύμησες
μακριά που με τραβούσαν αλυσοδεμένη…
Δεν ήθελα να είμαι σαν την πέτρα.

Ούτ’ ήθελα στη λήθη να βουλιάζω.
Θέλησα να θυμάμαι.
Μάτωσα να κρατήσω ζωντανή τη μνήμη,
μην ξεμακρύνω κι εξαφανιστώ κι εγώ.

Τρίκαλα,  3/8/1997

Το αρχαιοελληνικό ρήμα μέμνημαι συνδέεται νοηματικά με το επίσταμαι, το οποίο σημαίνει   πάθος για γνώση και ζωή. Ξεχωριστές γυναίκες στην Αρχαία Ελλάδα με πάθος για ζωή ήταν  οι:  Αίθρα, Θεμιστόκλεια, Θεανώ, Διοτίμα, Σαπφώ, Υπατία, Σίβυλλες και Πυθίες.
 
Η ιστορία της επιστήμης είναι γεμάτη από γυναίκες που έκαναν σπουδαίες ανακαλύψεις.Η πιο παλιά που γνωρίζουμε είναι η Ταπούτι-Μπελατεκαλίμ από τη Βαβυλώνα, χημικός και αρωματοποιός του 1200 π.Χ. Κατά πάσα πιθανότητα, όμως, δεν ήταν η πρώτη που γνώριζε τις ιδιότητες των φυτών. Στις πρωτόγονες κοινωνίες των κυνηγών, οι γυναίκες ήταν αυτές που παρατηρούσαν τα βότανα και πειραματίζονταν με αυτά. Έτσι συνέβαλαν στην ανάπτυξη της γεωργίας και οδήγησαν στην επανάσταση της Νεολιθικής εποχής.

Η ετυμολογική ρίζα της λέξης επιστήμη, προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό ρήμα επίσταμαι, που σημαίνει γνωρίζω επακριβώς, έχω βεβαία γνώση. Αυτός ο γενικός ορισμός της επιστήμης μας ανοίγει ένα μεγάλο παράθυρο στη μελέτη για τις αρχαίες επιστημόνισες, καθώς και τα επιστημονικά πεδία στα οποία δραστηριοποιήθηκαν. Οι αναφορές στις γυναίκες επιστήμονες της Αρχαίας Ελλάδας, αν και αρκετές, δεν τις αναφέρουν ακριβώς ως επιστήμονες, αλλά περισσότερο ως μορφωμένες γυναίκες του καιρού τους, με αξιώσεις στη γνώση κι ενδιαφέροντα, που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως επιστημονικά.
 
Αναρωτιέται κανείς,ποια ήταν άραγε τα κοινά τους γνωρίσματα, αν είχαν, από ποιες τάξεις της αρχαίας ελληνικής κοινωνίας  προέρχονταν, σε ποιο μέρος του ελληνικού κοσμοπολιτισμού εμφανίστηκαν περισσότερο και άλλα παρόμοια ερωτήματα είναι αυτά που γεννιούνται στο μυαλό μας. Οι απαντήσεις, όσες μπορούν να βρεθούν και να θεωρηθούν ως αξιόπιστες, είναι ενδιαφέρουσες. Καταρχήν φαίνεται να προέρχονται από όλες τις γωνιές του ελληνικού κόσμου. Οι περισσότερες, είχαν σπουδές πέρα από τη βασική εκπαίδευση. Εκείνες που ανήκαν στην Πυθαγόρειο Σχολή δεν αντιμετώπιζαν προβλήματα, διότι ο Πυθαγόρας έκανε δεκτές γυναίκες στη σχολή του. Ενδιαφέρον επίσης είναι πως ελάχιστες ήταν παντρεμένες και είχαν παιδιά.

Βυζαντινές λόγιες της Ανατολής, μάγισσες και τροβαδούρες του Δυτικού Μεσαίωνα και διανοούμενες Αφροδίτες της Αναγέννησης….  Οι Γυναίκες στον «Αιώνα Των Φώτων» και ο ρόλος τους στην «Επιστημονική Επανάσταση» του 17ου-19ου αιώνα…. Ο 20ός αιώνας. Σύγχρονες επιστημόνισες–αρχαϊκές προκαταλήψεις και ανδρικές δεισιδαιμονίες…Τα βραβεία Νόμπελ δεν εξασφαλίζουν την ισότητα στην επιστήμη, οι ισχυρές προσωπικότητες και ο αλληλοσεβασμός το κατορθώνουν…  «Η Υπατία ήταν ένα πρόσωπο που χώριζε την κοινωνία σε δύο μέρη: αυτούς που την θεωρούσαν θαύμα του φωτός και αυτούς που την έβλεπαν σαν απόστολο του σκότους» (Elbert Hunnard.

Γιατί άραγε οι επιστημόνισες της αρχαιότητας έμειναν στην αφάνεια; Η απάντηση είναι ότι κατά ένα μεγάλο ποσοστό, η έλλειψη στοιχείων οφείλεται στη στάση των αρχαίων κοινωνιών προς «τας πεπαιδευμένας γυναίκας», όπου η γυναίκα αντιμετωπιζόταν πάντα ως η διαφορετική, η διεφθαρμένη ή η περίεργη, που ξέφευγε από την κλασική εικόνα της νοικοκυράς, συζύγου και μητέρας. Όπως λέει ο Ισχόμαχος στο Σωκράτη, στο έργο του Ξενοφώντα «Οικονομικός», σωστή γυναίκα είναι εκείνη που μπορεί να διευθύνει σωστά κάθε τι μέσα στο σπίτι της σαν συνεργάτης του άντρα της. «Ο πλούτος έρχεται στο σπίτι με τον κόπο του άντρα, οικονομείται δε σωστά με τη φροντίδα της γυναίκας», συμπεραίνει.

Κατά ένα μικρότερο μέρος, η άγνοιά μας για τις γυναίκες αυτές οφείλεται και στην καταστροφή διαφόρων ιστορικών μαρτυριών. Άλλωστε, στην εποχή μας η έρευνα σχετικά με το θέμα είναι περιορισμένη και η σημαντικότερη ίσως συμβολή σε αυτήν, είναι η μακρόχρονη κι επίπονη έρευνα του βραβευμένου μαθηματικού Ευ. Σπανδάγου, η οποία χρησιμεύει ως σημείο αναφοράς σε κάθε αντίστοιχη έρευνα. Κατά γενική ομολογία, η πιο γνωστή μαθηματικός της αρχαιότητας και η πρώτη γυναίκα επιστήμονας της οποίας η ζωή έχει καταγραφεί με λεπτομέρειες φαίνεται να είναι η Υπατία η Αλεξανδρινή ή «Γεωμετρική» (4ος αι. μ.Χ.), με την οποία ξεκινά και η μικρή ιστορική αναδρομή μας.

Πριν από την Υπατία όμως, καταγράφονται και άλλες γυναίκες επιστήμονες, κύρια μαθηματικοί της αρχαιότητας, αυτές που προετοίμασαν το έδαφος για την εμφάνιση της Υπατίας. Σύμφωνα με τις ιστορικές μαρτυρίες, η Αλεξάνδρεια του 4ου αιώνα μ.Χ. ήταν ο χώρος μιας  μικρής επιστημονικής αναγέννησης στην οποία έλαμψε η Υπατία, η πιο διάσημη ανάμεσα στις γυναίκες επιστήμονες και φιλοσόφους. Για δεκαπέντε αιώνες η Υπατία θεωρείται ότι ήταν η μόνη γυναίκα επιστήμονας στην ιστορία. Ακόμα και σήμερα συχνά είναι η μόνη γυναίκα που αναφέρεται στην ιστορία των μαθηματικών και της αστρονομίας. Το ότι η Υπατία ανακατεύτηκε στα πολιτικά θέματα της Αλεξάνδρειας είναι αδιαμφισβήτητο. Ο μαθητής της Ησύχιος ο Εβραίος έγραφε: «Κρατώντας το μανδύα του φιλοσόφου και περπατώντας μέσα στην πόλη, εξηγούσε δημόσια τα γραπτά του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη και άλλων φιλοσόφων σε όλους όσους ήθελαν να ακούσουν… Όλοι ήθελαν να συμβουλευθούν αυτήν πρώτα για τα θέματα διοίκησης της πόλης.»

Στο «Συμπόσιον» του Πλάτωνος, ο Σωκράτης αναφέρεται στη Δασκάλα του Διοτίμα (6ος-5ος αιώνας π.Χ.), ιέρεια στην Μαντίνεια, που υπήρξε Πυθαγόρεια και γνώστρια της πυθαγόρειας αριθμοσοφίας. Κατά μαρτυρία του Ξενοφώντα, η Διοτίμα δεν ήταν άπειρη των πλέον δυσκολονόητων γεωμετρικών θεωρημάτων.

Και ο Πλάτων είχε τη δική του Πυθαγόρεια δασκάλα, την Περικτιόνη, που ήταν φιλόσοφος, συγγραφέας και μαθηματικός, ενώ διάφορες πηγές την ταυτίζουν με την Περικτιόνη, την μητέρα του και κόρη του Κριτία. Ο Πλάτων, οφείλει την πρώτη γνωριμία του με τα μαθηματικά και την φιλοσοφία στην Περικτιόνη. Ο Στοβαίος στο «Ανθολόγιο» του, γράφει για την Περικτιόνη ότι κατείχε τα της γεωμετρίας και της αριθμητικής.

Η επιστήμη για τους αρχαίους Έλληνες είχε μια γενικότερη έννοια, την έννοια του να γνωρίζουν, όχι μόνο τα φυσικά φαινόμενα ή τα μαθηματικά πράγματα και τις έννοιες, αλλά ότι μπορούσε να γνωρίζει ο ανθρώπινος νους. Ο Πλάτων, επηρεασμένος από την Πυθαγόρεια παιδεία του, θεωρεί την έννοια της μιμήσεως ως βάση μιας επιστημονικής θεωρίας για την τέχνη, ακολουθώντας την πρόταση των Πυθαγορείων «οίτινες μιμήσει τα όντα φασίν είναι των αριθμών», όπως χαρακτηριστικά προσδιορίζεται από τον Ι. Συκουτρή στην εισαγωγή του έργου του Αριστοτέλη «Περί Ποιητικής».

Στη Δυτική Ευρώπη οι γυναίκες περνούσαν δύσκολη ζωή, ειδικά εκείνες που εκδήλωναν ανοιχτά τη δίψα τους για γνώση και πνευματική δημιουργία, όπως χαρακτηριστικά περιγράφει ο Le Goff τη θέση των γυναικών «η πλευρά του ξίφους και η πλευρά της ρόκας». Το κυνήγι των μαγισσών κατά το Μεσαίωνα και στη συνέχεια από τον 15ο έως τον 17ο αιώνα, συγκλόνισε μεγάλο τμήμα της Ευρώπης, αλλά έχει και μια πτυχή που συνήθως ξεχνιέται, ίσως γιατί δεν αναφέρεται όσο θα έπρεπε στην επίσημη ιστορία. Οι μάγισσες οδηγήθηκαν πολύ συχνά στην πυρά με την κατηγορία ότι οι εμπειρικές ιατρικές γνώσεις τους οφειλόταν σε κάποια δήθεν συμφωνία τους με το διάβολο. Σε μια εποχή που τα όρια μεταξύ ιατρικής και μαγείας ήταν ασαφή, οι παραδοσιακές γνώσεις των γυναικών για τις θεραπευτικές ιδιότητες κάποιων φυτών, καθώς και η προσφυγή τους σε παγανιστικές τελετουργίες για την ίαση των αρρώστων, θεωρήθηκαν από τους ιεροεξεταστές ως προϊόν ενός διαβολικού συμβολαίου που έθετε σε αμφισβήτηση όχι τη θεϊκή παντοδυναμία, όπως ισχυριζόντουσαν, αλλά κυρίως τη δική τους, ως θεϊκών εκπροσώπων επί της γης. Έτσι, στον ατέλειωτο κατάλογο των μαγισσών, το όνομα της καταδικασμένης συνοδεύτηκε πολλές φορές από τον χαρακτηρισμό «γιάτρισσα» (medica).

Κατά τον Μεσαίωνα εμφανίστηκαν σπουδαίες γιατροί και φαρμακοποιοί, όπως η Χίλντεγκαρντ φον Μπίνγκεν, η οποία έγραψε εννέα τόμους φυσικής ιστορίας, καθώς και η Ιταλίδα Τροτούλα (1030-1097), από την Ιατρική Σχολή του Σαλέρνο. Ο ρομαντισμός του 19ου αιώνα έμελλε να αποκαταστήσει τις μάγισσες ως γιάτρισσες της μεσαιωνικής αγροτικής κοινωνίας. Το εγχείρημα οφείλεται στον Γάλλο ιστορικό Ζιλ Μισελέ και το έργο του «Η μάγισσα» που εκδόθηκε το 1862.

Σπάνια θεωρείται το γαμήλιο ζευγάρι ως ζευγάρι δύο προσώπων, το ένα αρσενικό και το άλλο θηλυκό, άνδρας και γυναίκα. Συνήθως μιλάμε για άνδρα και γυναίκα, όπου όμως στη σκέψη και την πρακτική κυριαρχεί το χαρακτηριστικό του φύλου και όχι το ανθρώπινο υποκείμενο – πρόσωπο. Μια εκκλησιολογική προσέγγιση με πατερικό φρόνημα, θα μπορούσε να στηριχθεί στις ακολουθίες του Αρραβώνα και του Γάμου, που είναι καρπός της εκκλησιαστικής και πατερικής εμπειρίας και θεολογίας.

Η ακολουθία του εκκλησιαστικού αρραβώνα αποτελεί κατ’ αρχήν μια σχετικά αυτόνομη ακολουθία. Θα μπορούσε μάλιστα να γίνει μια ειδική και εκτενής μελέτη για την ακολουθία αυτή στην ιστορική της εξέλιξη, τη θεολογική και εκκλησιολογική της σημασία για την πορεία του ζευγαριού και τους περίεργους λόγους που την έφεραν να χάνει αυτή την αυτονομία.

«Έμμεσα ο Παύλος, ως διακριτικός,  διεισδύει στη ρίζα του προσωπικού κακού, ίδια με την πτώση στον γήινο παράδεισο που ήταν η ψευδαίσθηση ελπίδας θέωσης μέσω της αποκλειστικής χρήσης του καρπού της κτιστής φύσης, μέσω της εγωιστικής – διανοητικής αποδοχής του ιδίου θελήματος της Εύας. Κατά το κείμενο ούτε  καν ο Αδάμ ερωτήθηκε γι’ αυτή την απόφαση…, μετά την απόρριψη εντός της του δημιουργικού συμβολαίου θέωσης. Δηλαδή η μη  θόλωση του νου της γυναίκας ως τάση, έχει ως απαραίτητο όρο, εντός του εκκλησιαστικού γάμου, την αποδοχή τουλάχιστον του νου του άνδρα της «ως τω Κυρίω», ως σταθερού  δεύτερου πόλου. Γι’ αυτό προβάλλεται στη γυναίκα  πάντα στην ορθόδοξη παράδοση  το πρότυπο της Παναγίας, ως της γυναίκας της απεριόριστης υπακοής και της πονεμένης μητέρας».

Τα λόγια του Παύλου προς τον άνδρα είναι πολύ περισσότερα απ’ ότι στη γυναίκα για πολλούς λόγους. Το γεγονός της ανδροκρατικής και πατριαρχικής συνήθως ανατροφής δημιουργεί το σύνδρομο της εξουσίας του άνδρα πάνω στη γυναίκα. Γι’ αυτό η θυσιαστικού προσανατολισμού αγάπη είναι μια πολύ δύσκολη υπόθεση, που δεν επιτυγχάνεται σε γρήγορο χρονικό διάστημα. Απαιτείται μακροχρόνια ασκητική διαδικασία, υπομονή και φάσεις μετάνοιας από τις συχνές αστοχίες. Γι’ αυτό το πρότυπο, ο σταυρωθείς και αναστάς Ιησούς Χριστός, προβάλλεται μπροστά στον άνδρα ως ένα ορατό συνεχές. Είναι τυχαίο το ό,τι προβάλλεται στο τέμπλο των ορθοδόξων ναών μπροστά στα μάτια των ανδρών; Το μυστήριο της διαδικασίας οντολογικής ένωσης του Χριστού με τους ανθρώπους σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο: Το πρώτο έχει ως υπόδειγμα της ένωσής Του με τον ορθόδοξο ασκητή μοναχό/μοναχή και το δεύτερο με το ορθόδοξο ασκητικό  έγγαμο ζευγάρι.

Το γεγονός βέβαια ότι η μαγεία είχε συνδεθεί σε μεγαλύτερο βαθμό με το γυναικείο φύλο από ότι με το ανδρικό, είναι μάλλον αποτέλεσμα της διαφορετικής ψυχοσύνθεσης μεταξύ ανδρών και γυναικών. Η διαφοροποίηση αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι οι γυναίκες είναι πιο κοντά και σε επαφή με το συναισθηματικό – διαισθητικό κομμάτι του εαυτού τους, χρησιμοποιώντας το μαζί με τη λογική για την αντίληψη και αξιολόγηση των διαφόρων καταστάσεων. Οι άνδρες αντίθετα βασίζονται κυρίως στη λογική επεξεργασία των πραγμάτων.

Τρίκαλα, 28-01-2012


* Η Αμαλία Κ. Ηλιάδη είναι ιστορικός-φιλόλογος, Δ/ντρια 3ου Γυμνασίου Τρικάλων, ailiadi@sch.gr

Κυβερνούν τον κόσμο 147 εταιρείες!

Σχολιάστε
Κυβερνούν τον κόσμο 147 εταιρείες!

Του  Γιώργου Δελαστίκ

 
 
 
 

Ποιος κυβερνά τον κόσμο; Το κλασικό και σχεδόν γραφικό αυτό ερώτημα, που σε κάθε εποχή δέχεται διαφορετικές απαντήσεις, έχει την απάντησή του και στις μέρες μας: μόλις 147 επιχειρήσεις! Μπορείτε να απαντήσετε και 737 επιχειρήσεις, καθώς οι 147 πρώτες ελέγχουν το 40% της παγκόσμιας οικονομίας, ενώ οι 737 (στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και οι 147) ελέγχουν το 80% της οικονομίας του πλανήτη! Είναι απίστευτη πραγματικά η συγκέντρωση του κεφαλαίου και η αλληλοδιασύνδεση των κολοσσιαίων επιχειρήσεων που κυριαρχούν στην υδρόγειο.

Οι πάντες υπέθεταν ισχυρότατη συγκέντρωση ελέγχου, αλλά τέτοιο πράγμα, μερικές εκατοντάδες επιχειρήσεις αλληλοδιαπλεκόμενες να έχουν συμμετοχή σε εταιρείες που εκπροσωπούν το 80% της παγκόσμιας οικονομίας από πλευράς κύκλου εργασιών, κανένας δεν το φανταζόταν. Γι' αυτό και έχει προκαλέσει παγκόσμιο σάλο, αίσθηση και συζητήσεις η πρωτοποριακή μελέτη τριών Ελβετών ερευνητών του Πολυτεχνείου της Ζυρίχης, που αποκάλυψε τα στοιχεία αυτά.

Ο Τζέιμς Γκλάτφελντερ, ο Στέφανο Μπατιστόν και η Στεφανία Βιτάλι, ειδικοί στα σύνθετα δίκτυα, ανέλαβαν ένα εξαιρετικής σημασίας και τεράστιου όγκου δουλειάς έργο. Άντλησαν τα στοιχεία της βάσης δεδομένων του ΟΟΣΑ για τις επιχειρήσεις (Οτβίς) για το έτος 2007, το οποίο τότε περιλάμβανε στοιχεία για 37 εκατομμύρια επιχειρήσεις σε όλον τον κόσμο (σήμερα περιλαμβάνει 44 εκατομμύρια εταιρείες).

Από αυτά τα 37.000.000 ξεχώρισαν 43.060 επιχειρήσεις, οι οποίες ανταποκρίνονται στα κριτήρια που θέτει ο ΟΟΣΑ για να οριστούν ως πολυεθνικές. Από εκεί και πέρα άρχισε η κοπιαστική και πρωτότυπη δουλειά των ερευνητών: ερεύνησαν τι ποσοστό συμμετοχής έχει η καθεμιά από τις μεγάλες αυτές επιχειρήσεις παγκόσμιας κλίμακας σε άλλες επιχειρήσεις, μικρές ή μεγάλες.
 
Έκπληκτοι διαπίστωσαν ότι κάθε μία από αυτές τις 43.000 επιχειρήσεις είχε κατά μέσο όρο πακέτα μετοχών (όχι πλειοψηφικά, εννοείται) σε άλλες 20 επιχειρήσεις αυτής της κατηγορίας! Η αλληλοδιαπλοκή μεταξύ τους δηλαδή ήταν τεράστιας έκτασης, πέρα φυσικά από τις μετοχές εταιρειών μικρότερου μεγέθους που κατείχαν και οι οποίες αποκάλυψαν ένα δίκτυο 600.000 αλληλεξαρτώμενων εταιρειών.

Η περαιτέρω επεξεργασία των στοιχείων αυτών έφερε στο φως τις 147 προαναφερθείσες επιχειρήσεις (τα τρία τέταρτα των οποίων ανήκουν στον χρηματοπιστωτικό τομέα, με πρώτη στον κόσμο τη βρετανική τράπεζα Μπάρκλεϊς) που εκπροσωπούν το 40% της παγκόσμιας οικονομίας. Διαπιστώνεται έτσι η ύπαρξη «μιας οικονομικής υπερ-οντότητας στο παγκόσμιο δίκτυο των μεγάλων εταιρειών», όπως επισημαίνουν οι Ελβετοί ερευνητές.

Η αλληλοδιασύνδεση αυτών των πανίσχυρων επιχειρήσεων ενισχύεται ακόμη περισσότερο από δάνεια που χορηγούν η μία στην άλλη, από ασφάλιστρα κινδύνου (CDS) και από άλλα υψηλού κινδύνου χρηματοοικονομικά προϊόντα εντελώς αδιαφανή.

Το πολύ σημαντικό όμως στοιχείο επίσης είναι ότι αυτή η στενότατη αλληλοδιασύνδεση αυξάνει τρομερά τους κινδύνους μετάδοσης σε περιόδους οικονομικών κρίσεων, γιατί «σε άσχημες εποχές οι επιχειρήσεις εμφανίζουν ταυτόχρονα προβλήματα» και έτσι δρουν άκρως αποσταθεροποιητικά για το σύστημα.

Αυτό αποδείχτηκε περίτρανα το φθινόπωρο του 2008 με την κατάρρευση της επενδυτικής τράπεζας Λίμαν Μπράδερς. Ετσι εξηγείται γιατί η χρεοκοπία μίας και μόνης τράπεζας (34ης στη λίστα των Ελβετών ερευνητών το 2007) πυροδότησε μια παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση – ακριβώς λόγω της ισχυρότατης αλληλοδιασύνδεσης αυτών των γιγαντιαίων επιχειρήσεων.

Η μελέτη των ερευνητών του Πολυτεχνείου της Ζυρίχης δεν μετράει φυσικά την τρομερή πολιτική ισχύ που δίνει σε αυτές τις 147 εταιρείες η κολοσσιαία οικονομική τους δύναμη. «Στις ΗΠΑ κατόρθωσαν πάνω απ' όλα οι πρώην συνεργάτες της τράπεζας Γκόλντμαν Σαξ που βρίσκονται στην αμερικανική κυβέρνηση και στο Κογκρέσο καθώς και οι λομπίστες της Γουόλ Στριτ να εμποδίσουν κάθε πραγματικό έλεγχο του χρηματοπιστωτικού τομέα… Επίσης στην Αγγλία, στην Ελβετία ή στη Γερμανία πολύ λίγα έχουν γίνει στο θέμα αυτό», έγραφε η συντηρητική γερμανική εφημερίδα «Ντι Βελτ».

Σκάνδαλο: Αντί για φόρους επιδοτήσεις


Ισχύς χωρίς οικονομικά ανταλλάγματα δεν σημαίνει τίποτα στην εποχή μας. Γι' αυτό και οι κολοσσιαίες επιχειρήσεις που προαναφέραμε δεν πληρώνουν ουσιαστικά φόρους. Όπως γράφουν οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης», η Τζένεραλ Ελέκτρικ για παράδειγμα, με κέρδη μέσα στις ΗΠΑ το 2010 ύψους 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, όχι μόνο δεν πλήρωσε ούτε ένα δολάριο φόρο, αλλά πήρε κι από πάνω προνομιακές επιδοτήσεις τριών δισεκατομμυρίων δολαρίων! Σκανδαλώδες, αλλά συνηθισμένο πλέον. Αρκεί να φανταστεί κανείς ότι στις ΗΠΑ της δεκαετίας του 1950, το κράτος εισέπραττε από τις επιχειρήσεις το 30% των εσόδων του, ενώ το 2009 εισέπραξε μόλις το… 6,6%! Τώρα τα κράτη «γδέρνουν» φορολογικά τους πολίτες τους. Οι εταιρείες κάνουν πάρτι.

ΠΗΓΗ: ΕΘΝΟΣ «E» 27/1/2012, http://origin2.ethnos.gr/article.asp?catid=22792

Η ΒΕΡΟΛΙΝΕΖΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΑ

Σχολιάστε

Η ΒΕΡΟΛΙΝΕΖΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΑ:
 Είναι καιρός να σταματήσει να αποτελεί η Ελλάδα το πειραματόζωο των παιδιών του Σικάγου και της πρωσικής Γερμανίας – η οποία τη θεωρούσε ανέκαθεν σαν το ιδανικό υποψήφιο θύμα για τον παραδειγματισμό των υπολοίπων «εταίρων» της

Του Βασίλη Βιλιάρδου*

 

 

Το απίστευτο «γερμανικό τελεσίγραφο» είναι πλέον γεγονός – προεξοφλεί δε ότι, η αποπληρωμή των δανειακών υποχρεώσεων της Ελλάδας, η οποία σχεδιάζεται να κυβερνάται από διορισμένο, ξένο επίτροπο, ως το πρώτο ίσως επίσημο προτεκτοράτο του Βερολίνου, θα προηγείται όλων των άλλων δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού. Ο γρίφος του PSI, καθώς επίσης το περίπλοκο παιχνίδι των κερδοσκόπων, τοποθετούνται πια σε δεύτερη μοίρα – αφού προέχει η ολοκλήρωση της εισβολής στην Ελλάδα, με την εγκατάσταση των δυνάμεων κατοχής.

Εισερχόμαστε λοιπόν στο μεγάλο τελικό – με την Ελληνική, διορισμένη και μη εκλεγμένη κυβέρνηση να εκβιάζεται, είτε να υπογράψει την εξευτελιστική δήλωση υποτέλειας στη Γερμανία, είτε να οδηγήσει τη χώρα στη χρεοκοπία. Αν και κατά την άποψη μας η Γερμανία παίζει το τελευταίο της χαρτί, ενώ κάνει το λάθος να μην προσφέρει καμία αξιοπρεπή διέξοδο στην Ελλάδα (δεν επιτρέπεται ποτέ να κλείνεις και την τελευταία «δικλείδα ασφαλείας», εάν δεν θέλεις να πυροδοτήσεις μία καταστροφική έκρηξη), η κατάσταση είναι εξαιρετικά επικίνδυνη. Η κατάρρευση της Ευρωζώνης φυσικά φαίνεται πιο πιθανή από ποτέ, όχι μόνο λόγω των συνεχιζόμενων, εβδομαδιαίων αμερικανικών επιθέσεων μέσω των εταιρειών αξιολόγησης, αλλά και επειδή δεν φανταζόμαστε ότι, η Ελλάδα θα υποταχθεί στους εκβιασμούς – ότι δεν θα πει «ΟΧΙ» δηλαδή στους άθλιους εισβολείς, οι οποίοι την απειλούν ευθέως με την «παράδοση» της εθνικής της κυριαρχίας.     
Κατά την άποψη μας, παρά το ότι τα σύννεφα μοιάζουν να βαραίνουν απειλητικά πάνω από την Ελλάδα, ο μεγάλος χαμένος της παρτίδας (σκάκι με το διάβολο) θα είναι η Γερμανία – αφού, εάν τελικά διαλυθεί η Ευρωζώνη,  αργά ή γρήγορα θα απομονωθεί. Έτσι, αφενός μεν θα χάσει τα 500 δις €, τα οποία έχει δανείσει η κεντρική της τράπεζα στην ΕΚΤ (άρθρο μας), αφετέρου θα υποχρεωθεί στην αποπληρωμή των πολεμικών επανορθώσεων – όχι μόνο αυτών που οφείλει στην Ελλάδα, αλλά και όλων των υπολοίπων. Παράλληλα φυσικά θα διογκωθούν και οι ζημίες του ιδιωτικού της τομέα (τράπεζες, επιχειρήσεις), ο οποίος θα υποχρεωθεί στη διαγραφή πολλών επισφαλειών του «Νότου» – ενώ η ανατίμηση του μάρκου, σε ενδεχόμενη υιοθέτηση του, θα σημάνει το τέλος της ηγεμονίας της στις εξαγωγές. Πιθανότατα λοιπόν η Γερμανία θα οδηγηθεί σε τεράστιες, εξαιρετικά επικίνδυνες για τους Πολίτες της «οικονομικές και άλλες περιπέτειες» – ενώ δεν έχει καμία δυνατότητα/ικανότητα να ανταπεξέλθει με έναν οικονομικό, παγκόσμιο πόλεμο, επικεντρωμένο στο χρηματοπιστωτικό τομέα (εκτός του ότι δεν της ανήκει η μεγαλύτερη τράπεζα, η Deutsche Bank, έχει απόλυτη σχεδόν άγνοια και πλήρη ανεπάρκεια ή/και ανικανότητα στο χρηματοπιστωτικό τομέα).
Τόσο η αδιαλλαξία, όσο και η υπεροψία κάποτε τιμωρούνται – ενώ είναι καιρός να σταματήσει να αποτελεί η Ελλάδα το πειραματόζωο των παιδιών του Σικάγου και της πρωσικής Γερμανίας (η οποία τη θεωρούσε ανέκαθεν σαν τον «αποδιοπομπαίο τράγο», σαν το ιδανικό υποψήφιο «θύμα» καλύτερα, για τον παραδειγματισμό των υπολοίπων χωρών της Ευρωζώνης). Με τον εκβιασμό αυτό επιχειρείται προφανώς να εμποδιστεί η Ελλάδα στο μέλλον από ενέργειες, όπως η στάση πληρωμών ή/και η επιστροφή της στο εθνικό νόμισμα – οπότε να μην έχει στη διάθεση της κανένα απολύτως διαπραγματευτικό πλεονέκτημα, απέναντι στους πιστωτές της. Στην αντίθετη περίπτωση, εάν δηλαδή η Ελλάδα δεν συμφωνήσει, τότε δεν θα λάβει άλλα δάνεια από την Τρόικα – τα οποία οι σύνδικοι του διαβόλου, το ΔΝΤ δηλαδή, τα έχει αναθεωρήσει στα 145 δις € (από τα 130 δις € που πρότεινε μέχρι σήμερα).      
Καλώς ή κακώς λοιπόν πιστεύουμε ότι, η Γερμανία θα τιμωρηθεί τελικά για τα εγκλήματα των ναζί, για τα οποία ουσιαστικά δεν τιμωρήθηκε μετά το 2ο  Παγκόσμιο Πόλεμο – αφού της επιτράπηκε από τους εχθρούς της η διαγραφή του 50% των δημοσίων χρεών της, η επέκταση του χρόνου αποπληρωμής των υπολοίπων με χαμηλά επιτόκια, καθώς επίσης η μη πληρωμή των πολεμικών επανορθώσεων, μέχρι την ενδεχόμενη ένωση της (ενώ επιβραβεύθηκε με το σχέδιο Marshall, για την «επανεκκίνηση» της Οικονομίας της). Αν και η αγνωμοσύνη της είναι γνωστή σε όλους, υπάρχουν και κάποια όρια – τα οποία έχει μάλλον υπερβεί.

Ολοκληρώνοντας, ευτυχώς είπαμε για πρώτη φορά «όχι» στις νοτιοαμερικάνικες, απόλυτα αποτυχημένες μεθόδους του ΔΝΤ – μέσω των οποίων σχεδιάζει να οδηγήσει τους Έλληνες, λεηλατημένους και εξαθλιωμένους, στη χρεοκοπία (όπως συνέβη με την Αργεντινή, με την Ασία, με τη Βραζιλία κλπ.). Ιδιαίτερα η άρνηση των Ελλήνων επιχειρηματιών να αποδεχθούν την καταβαράθρωση των κατωτάτων αμοιβών, καθώς επίσης την κατάργηση των δύο μισθών (13ου και 14ου), αποτελεί αναμφίβολα ένα εξαιρετικά αισιόδοξο γεγονός – πόσο μάλλον αφού όλες οι αξίες (ακίνητα, ΑΕΠ κλπ.), διαμορφώνονται μεσοπρόθεσμα ανάλογα με τα μέσα εισοδήματα μίας χώρας. Ας ελπίσουμε δε ότι θα πάψουν ορισμένα «ανεπαρκή» ή/και διατεταγμένα ΜΜΕ να μας «βομβαρδίζουν» με τις δήθεν επιτυχίες της Ιρλανδίας – το συνολικό χρέος της οποίας υπερβαίνει το 1.200% του ΑΕΠ της, έναντι μόλις 330% της Ελλάδας. Μίας «θυματοποιημένης» χώρας δηλαδή, στην οποία έχει ουσιαστικά εφαρμοσθεί η μέθοδος της μάλλον «δουλοπρεπούς» Τουρκίας (άρθρο μας) – μία μέθοδος που οδηγεί ξανά στη χρεοκοπία, μετά από χρόνια ελλειμματικά ισοζύγια εξωτερικών συναλλαγών, λόγω της δραστηριοποίησης των ξένων πολυεθνικών («ζώνες» χαμηλών εργατικών αμοιβών, φορολογικοί παράδεισοι του Καρτέλ).

Βέβαια στην υπερχρεωμένη Ιρλανδία δεν συμβαίνει ακριβώς το ίδιο, αφού έχει πλεονάσματα στο ισοζύγιο της – γεγονός όμως που οφείλεται στο ότι ανήκει στην Ευρωζώνη, οπότε «χρησιμοποιείται» ως βάση από τις αμερικανικές κυρίως πολυεθνικές, καθώς επίσης ως φορολογικός παράδεισος, έχοντας πολύ χαμηλούς  συντελεστές επί των κερδών των επιχειρήσεων.

ΤΟ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ
Σύμφωνα με την κυβέρνηση της ανατολικογερμανίδας κυρίας Merkel, η λύση της Ευρωζώνης δεν είναι άλλη από την πολιτική λιτότητας – παρά το ότι γνωρίζει ότι, τα μεγαλύτερα προβλήματα της Ευρώπης είναι η μη ισορροπημένη κατανομή ελλειμμάτων και πλεονασμάτων, η έλλειψη «λειτουργικής» κεντρικής τράπεζας, καθώς επίσης οι υπερχρεωμένες εμπορικές τράπεζες (άρθρο μας). Περαιτέρω, ο στασιμοπληθωρισμός, η ασύμμετρη παγκοσμιοποίηση και η εσφαλμένη αναδιανομή των εισοδημάτων – με την ανεργία να εξελίσσεται σε μία απίστευτα καταστροφική μάστιγα (με πρωταθλητή την Ισπανία, στην οποία ξεπερνάει επίσημα το 23%).
Στα πλαίσια αυτά, η πρόσφατη έκθεση της McKinsey, είναι αρκετά αποκαλυπτική. Οι ειδικοί ερευνητές της εταιρείας αυτής μελέτησαν μέχρι ποιο σημείο έχει φτάσει η μείωση των χρεών, σε διάφορες χώρες, μετά την κρίση του 2008 (Εικόνα Ι).
 
Σύμφωνα λοιπόν με τη μελέτη αυτή, οι Η.Π.Α. έχουν μειώσει το συνολικό χρέος τους (δημόσιο και ιδιωτικό) πολύ περισσότερο, σε σχέση με πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες – από 296% του ΑΕΠ το 2008, στα 279% το 2011. Αντίθετα, το συνολικό χρέος της Ισπανίας αυξήθηκε στο 363%, από 337% το 2008 – με τα νοικοκυριά να μην μπορούν να περιορίσουν τα χρέη τους (όπως επίσης συμβαίνει στην Ιταλία) και την ισπανική οικονομία να βυθίζεται στην ανεργία.

Γνωρίζοντας τώρα κανείς ότι, οι Η.Π.Α. εφαρμόζουν μία επεκτατική νομισματική πολιτική, αντίθετη ακριβώς από αυτήν που επιβάλλει η Γερμανία στην Ευρώπη, συμπεραίνει εύκολα πως το «γερμανικό σύνδρομο της λιτότητας» θα καταστρέψει τελικά την Ευρωζώνη. Δυστυχώς, η καγκελάριος αδυνατεί να κατανοήσει ότι, μία οικονομία συμπεριφέρεται εντελώς διαφορετικά από μία «νοικοκυρά» – η οποία, όταν αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα, μειώνει αμέσως (πολύ σωστά) τα έξοδα του νοικοκυριού της. 

Ειδικότερα, η δυνατότητα εξυπηρέτησης των χρεών ενός κράτους, η βιωσιμότητα τους δηλαδή, εξαρτάται αφενός μεν από το ύψος τους, αφετέρου από το ακαθάριστο εθνικό εισόδημα. Όταν σε μία οικονομία λοιπόν μειώνουν όλοι μαζί τις δαπάνες τους, όπως συμβαίνει σήμερα στην Ελλάδα και αλλού, το ακαθάριστο εθνικό εισόδημα περιορίζεται, ακολουθεί μία εκτεταμένη ύφεση και τα χρέη είναι αδύνατον πλέον να εξυπηρετηθούν. Επομένως, αυτό που φαίνεται απόλυτα λογικό για ένα νοικοκυριό, είναι εντελώς παράλογο για ένα κράτος – ότι είναι ορθολογικό δηλαδή για τα άτομα οδηγεί, σε συλλογικό επίπεδο, στην απόλυτη καταστροφή.

Το γεγονός αυτό φαίνεται να αδυνατεί να το συνειδητοποιήσει η κυρία Merkel, η οποία θεωρεί πως ότι είναι καλό για τα άτομα, είναι ανάλογα σωστό και για τις κοινωνίες τους. Παρά το ότι λοιπόν οι περισσότεροι επιστήμονες συστήνουν ανεπιφύλακτα τις επενδύσεις και την ανάπτυξη, μέσα από μία περισσότερο «ελαστική» νομισματική πολιτική (αύξηση της ποσότητας χρήματος, χαμηλά επιτόκια, αγορά ομολόγων από την κεντρική τράπεζα, ευρωομόλογα, ελεγχόμενος πληθωρισμός κλπ.), η βερολινέζα νοικοκυρά επιμένει στη δική της άποψη – ενδεχομένως βέβαια με εντελώς διαφορετικές σκοπιμότητες.    

                                                                                             ΜΟΧΛΕΥΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΜΟΧΛΕΥΣΗ
Στην οικονομική θεωρία υπάρχει μία περιγραφή του φαινόμενου της μόχλευσης (leveraging), η οποία επεξηγεί το μηχανισμό που οδηγεί στη διαρκή αύξηση της ποσότητας των χρημάτων. Σύμφωνα με αυτήν έχουμε τα εξής:  

(α)  Κάποιος καταθέτει στην Τράπεζα Α ένα ποσόν 1.000 €. Η τράπεζα διατηρεί τα 200 € στους λογαριασμούς της (ρεζέρβες) και δανείζει τα 800 € στην Τράπεζα Β.

 (β)  Η Τράπεζα Β που δανείζεται τα 800 €, δημιουργεί διατηρεί αντίστοιχα τα 160 € στους λογαριασμούς της και δανείζει τα 640 € στην Τράπεζα Γ.

(γ)  Η Τράπεζα Γ που δανείζεται τα 640 € διατηρεί τα 128 € και δανείζει τα 512 € που «περισσεύουν» κοκ.

Με αυτόν τον τρόπο, έχουμε στο τέλος «καινούργιες» καταθέσεις 5.000 € συνολικά, από την αρχική κατάθεση των πραγματικών 1.000 €, ρεζέρβες αυτά τα 1.000 € και νέες πιστώσεις 4.000 €. Δηλαδή, τα 1.000 € που κατέθεσε ένας και μοναδικός πελάτης έγιναν 4.000 € πιστώσεις και 1.000 € ρεζέρβες – επομένως, «ως δια μαγείας» πολλαπλασιάστηκαν.

Στο ίδιο παράδειγμα και από την αντίθετη φορά (απομόχλευση, deleveraging), εάν ο αρχικός πελάτης ζητήσει από την Τράπεζα Α να του επιστρέψει τα 1.000 €, τότε αυτή θα ζητήσει από την Τράπεζα Β τα 800 € που της είχε δανείσει, συμπληρώνοντας τα  με τα 200 € που είχε διατηρήσει (ρεζέρβες) κοκ. Έτσι λοιπόν, τα 4.000 € πιστώσεις και τα 1.000 € ρεζέρβες, συνολικά 5.000 €, θα ξαναγίνονταν 1.000 €. Φυσικά, όταν η οικονομία λειτουργεί ομαλά, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει πρακτικά, αφού εμφανίζονται συνεχώς νέοι καταθέτες, οι τράπεζες δανείζονται επί πλέον χρήματα κλπ.        

Σε κάθε περίπτωση όμως, δεν είναι τόσο εύκολη η διαδικασία της επιστροφής χρημάτων (απομόχλευσης), όσο αυτή του δανεισμού τους (μόχλευση) – ενώ εμπεριέχει πολλούς διαφορετικούς κινδύνους. Είναι λοιπόν πιθανόν, στο παράδειγμα μας, η Τράπεζα Β, η οποία για να επιστρέψει με τη σειρά της τα 800 € θα πρέπει να ζητήσει την αποπληρωμή των 640 € από την Τράπεζα Γ, να μην μπορέσει να το επιτύχει, επειδή η Τράπεζα Γ αντιμετωπίζει μεγάλα προβλήματα ρευστότητας και αδυνατεί να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις της. Στην περίπτωση αυτή, η Τράπεζα Β είναι υποχρεωμένη (υπό κάποιες προϋποθέσεις φυσικά)

(α)  να ζητήσει από κάποιον άλλο «πελάτη» της τα 640 € και

(β) να δημιουργήσει προβλέψεις ζημιών, επίσης 640 €.

Αφ’ ενός μεν λοιπόν η πιστωτική επέκταση στην αντίθετη της φορά, η πιστωτική συρρίκνωση δηλαδή, διπλασιάζει το πρόβλημα, αφ’ ετέρου, επειδή ο «πελάτης» που επιστρέφει τελικά το δάνειο είναι συνήθως ο υγιέστερος της πιστωτικής αλυσίδας, δημιουργούνται «στρεβλώσεις» στις αγορές (πραγματική οικονομία) και «διαφοροποιημένα» προβλήματα.

Για παράδειγμα, ο αρχικός πελάτης μπορεί να ζητήσει την επιστροφή των χρημάτων του όχι γιατί πανικοβλήθηκε σε σχέση με την ασφάλεια των καταθέσεων του  (ο εφιάλτης των τραπεζών), αλλά επειδή έχει μειωθεί το εισόδημα του και θέλει να καλύψει τη διαφορά, για να διατηρήσει τις καταναλωτικές του συνήθειες. Στην περίπτωση αυτή έχουμε συρρίκνωση των αποταμιεύσεων, η οποία αναγκαστικά οδηγεί στη μείωση των επενδύσεων (αφού ο τράπεζες έχουν λιγότερα χρήματα για να δανείσουν σε επενδυτές), στην ανεργία κλπ. 

Ένα δεύτερο παράδειγμα είναι να πανικοβληθεί η Τράπεζα Β και να σταματήσει να δανείζει τους πελάτες της (ιδιώτες, επιχειρήσεις, άλλες τράπεζες), προσπαθώντας επί πλέον να περιορίσει την έκθεση της στον πιστωτικό κίνδυνο – να ερευνήσει δηλαδή τα υφιστάμενα δάνεια της, να διαπιστώσει προβλήματα, να δημιουργήσει βιαστικά μεγαλύτερες του σύνηθες προβλέψεις και να προσπαθήσει να εισπράξει όσα περισσότερα χρήματα γίνεται, από όποιους πελάτες μπορεί (από τους υγιείς συνήθως). Ο πανικός της τράπεζας Β μεταφέρεται στην υπόλοιπη αγορά (αυτό έχει συμβεί στην πραγματικότητα), με αποτέλεσμα να ενταθεί το πρόβλημα. Και από εδώ λοιπόν προκαλείται μείωση των επενδύσεων, ανεργία κλπ.  

Σύμφωνα όμως με τους ισχυρισμούς διαφόρων σήμερα, ο φόβος να λειτουργήσει περαιτέρω αντίστροφα η πίστωση έχει εξαλειφθεί, γεγονός που μεταξύ άλλων σημαίνει (στο παραπάνω θεωρητικό μοντέλο μας) ότι, 

(α) ο αρχικός πελάτης δεν ζητάει πίσω τα χρήματα του – δεν έχει πανικοβληθεί δηλαδή (διαπιστώνοντας έντρομος ότι, οι καταθέσεις του δεν βρίσκονται στο θησαυροφυλάκιο της τράπεζας, αλλά έχουν δοθεί σαν δάνειο σε τρίτους, ενώ αυτός έχει αναλάβει εν αγνοία του το ρίσκο) ή/και δεν έχει ανάγκη να συμπληρώσει το εισόδημα του,

(β) τα προβλήματα ρευστότητας της Τράπεζας Β έχουν αποκατασταθεί και

(γ) ο πανικός των τραπεζών, τουλάχιστον στις μεταξύ τους συναλλαγές, έχει εκλείψει, οι επενδύσεις θα συνεχίσουν να αυξάνονται κλπ.  

Εν τούτοις, με κριτήριο τη συμπεριφορά τόσο των τραπεζών, οι οποίες προτιμούν να διατηρούν τα κεφάλαια τους στην ΕΚΤ αντί να τα δανείζουν, όσο και των καταναλωτών (λιτότητα), καθώς επίσης των επιχειρήσεων και των επενδυτικών κεφαλαίων (αγορών), η πιστωτική συρρίκνωση συνεχίζεται – οπότε βιώνουμε μία συνεχιζόμενη περίοδο «απομόχλευσης» και αποπληθωρισμού (deflation), με αποτελέσματα μάλλον καταστροφικά για όλους μας.   

                                                                                                                                      ΕΠΙΛΟΓΟΣ

 Σύμφωνα με πολλές οικονομικές αναλύσεις, η διαδικασία της απομόχλευσης έχει μόλις ξεκινήσει στις περισσότερες χώρες. Με κριτήριο τα στατιστικά στοιχεία του 2ου τετραμήνου του 2011 (McKinsey), το συνολικό χρέος (δημόσιο και ιδιωτικό) έχει αυξηθεί σε όλες σχεδόν τις δέκα μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη, μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση, αυξάνοντας παράλληλα το δημόσιο χρέος. Μόνο σε τρία κράτη έχει μειωθεί το συνολικό χρέος, ως ποσοστό επί του ΑΕΠ τους: στις Η.Π.Α., στην Αυστραλία και στη Ν. Κορέα.

Περαιτέρω, η διαδικασία της απομόχλευσης στη Σουηδία και στη Φιλανδία τη δεκαετία του 90, μας προσφέρει ένα αξιόλογο μάθημα, σε σχέση με αυτά που συμβαίνουν σήμερα. Σύμφωνα με τις συγκεκριμένες εμπειρίες, επίσης με άλλα ιστορικά παραδείγματα, υπάρχουν οι εξής δύο διαφορετικές φάσεις απομόχλευσης:

(α)  Κατά την πρώτη φάση, η οποία διαρκεί αρκετά έτη, τα νοικοκυριά, οι επιχειρήσεις και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, μειώνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό τα χρέη τους. Ενώ συμβαίνει αυτό, η οικονομική ανάπτυξη (ΑΕΠ) είναι αρνητική ή ελάχιστα θετική, με αποτέλεσμα να αυξάνεται το δημόσιο χρέος.

(β)  Κατά τη δεύτερη φάση, το ΑΕΠ αυξάνεται (rebounds) με μεγάλο ρυθμό, οπότε το δημόσιο χρέος μειώνεται συνεχώς, για πολλά έτη. Η διαδικασία αυτή ξεκινάει με τη σταθεροποίηση των τραπεζών, η οποία οδηγεί σε αύξηση των παρεχομένων δανείων, συνεχίζεται με τις διαρθρωτικές αλλαγές, οι οποίες έχουν σαν αποτέλεσμα την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα και την τόνωση των εξαγωγών, ενώ ολοκληρώνεται με την αύξηση των επενδύσεων, σαν αποτέλεσμα των υψηλότερων αποταμιεύσεων και της επανόδου της ιδιωτικής κατανάλωσης.

Με στοιχεία του Ιανουαρίου του 2012, οι Η.Π.Α. είναι η πρώτη δυτική χώρα, στην οποία φαίνεται να πλησιάζει προς το τέλος της η διαδικασία απομόχλευσης. Το ύψος του χρέους του χρηματοπιστωτικού τομέα έχει επιστρέψει στα επίπεδα του 2000, ενώ οι οφειλές των επιχειρήσεων σε σχέση με το ΑΕΠ, έχουν περιορισθεί. Τα αμερικανικά νοικοκυριά έχουν περιορίσει τις οφειλές τους περισσότερο από τις άλλες χώρες, ενώ θα χρειαστούν περί τα δύο χρόνια ακόμη, για να επανέλθουν στα προ της κρίσης επίπεδα (2000).

Αντίθετα, η διαδικασία της απομόχλευσης στη Μ. Βρετανία, αλλά και σε πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης, είναι πιο αργή – οπότε συμπεραίνει κανείς ότι, η μείωση του χρέους θα διαρκέσει περισσότερα χρόνια, ενώ θα οδηγήσει αρκετά κράτη στην αδυναμία εξυπηρέτησης των οφειλών τους (χρεοκοπία).

Τέλος, όσον αφορά την Ευρωζώνη, η πολιτική λιτότητας που επιβάλλεται από τη Γερμανία, σε συνδυασμό με την εσωτερική υποτίμηση που ακολουθείται, θα έχει σαν αποτέλεσμα να διαρκέσει πολύ περισσότερο η διαδικασία της απομόχλευσης – πόσο μάλλον αφού εξαρτάται από τις οικονομικές ιδιαιτερότητες της εκάστοτε χώρας. Στα πλαίσια αυτά είναι μάλλον σίγουρο ότι, εάν συνεχίσει να ακολουθείται η πολιτική λιτότητας, οι πλέον αδύναμες χώρες θα οδηγηθούν άδικα στη χρεοκοπία – με πρώτους υποψήφιους την Ελλάδα και την Πορτογαλία.

 

* Βασίλης Βιλιάρδος  (copyright), Αθήνα, 29. Ιανουαρίου 2012, viliardos@kbanalysis.com. Ο κ. Β. Βιλιάρδος είναι οικονομολόγος – σύμβουλος επιχειρήσεων, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου

ΠΗΓΗ: http://www.casss.gr/PressCenter/Articles/2521.aspx

Διγενής Ακρίτας: Η Παράδοση της Κύπρου

Σχολιάστε

Ο Διγενής Ακρίτας μέσα από την παράδοση της Κύπρου

Του Ν. Σ. Σπανού* – [Από τον «NOCTOC»]

 

Ο Διγενής Ακρίτας ο σημαντικότερος μυθικός ήρωας της κυπριακής δημώδους παραδόσεως, ο οποίος πρωταγωνιστεί σε ακριτικά τραγούδια, σε πολλές τοπικές παραδόσεις και σε παραμυθιακές διηγήσεις.
Ο συνηθέστερος τύπος ονομασίας του είναι Διενής. Το όνομά του παρουσιάζεται και με τον τύπο Διεννής και σπανιότερα με τον τύπο Διενάτζης. Ο Σ. Μανάνδρος αναφέρει και τύπο Ριενής.

Συνέχεια →

Σύστημα: Ήρθε η ώρα για επίθεση στο Ιράν ΙΙ

Σχολιάστε
«Ήρθε η ώρα για επίθεση στο Ιράν» – Μέρος ΙΙ

Του Matthew Kroeining* [μετάφραση Inprecor]

 
 
 
 
Συνέχεια από το Μέρος Ι: http://tomtb.com/modules/smartsection/item.php?itemid=2628

Καθορίζοντας της σωστές «κόκκινες γραμμές»

Το γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν πιθανώς να προκαλέσουν σημαντική καθυστέρηση ή ακόμη και να καταστρέψουν το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν αυτό δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι πρέπει να το κάνουν. Μια τέτοια επίθεση θα μπορούσε να έχει ενδεχομένως καταστρεπτικές συνέπειες – για τη Διεθνή Ασφάλεια, την παγκόσμια οικονομία, και την ιρανική εσωτερική πολιτική – όλα είναι ανάγκη να υπολογιστούν.

Για να αρχίσουμε με, τις επισημάνσεις των σκεπτικιστών, μία αμερικανική στρατιωτική δράση θα μπορούσε εύκολα να προκαλέσει έναν πραγματικό πόλεμο. Το Ιράν για να εκδικηθεί τα αμερικανικά στρατεύματα ή τους συμμάχους τους, ίσως εξαπέλυε επιθέσεις σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις ή σε πληθυσμούς στον Κόλπο ή ίσως ακόμη και στην Ευρώπη. Θα μπορούσε να ενεργοποιήσει τους συμμάχους του στο εξωτερικό, να ανακινήσει θρησκευτικές εντάσεις στο Ιράκ, αναστατώνοντας την αραβική άνοιξη, και να διατάξει τρομοκρατικές επιθέσεις ενάντια στο Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να σύρει το Ισραήλ ή άλλα κράτη στον πόλεμο και να αναγκάσει τις Ηνωμένες Πολιτείες να κλιμακώσουν την σύγκρουση ως απάντηση.

Οι ισχυροί σύμμαχοι του Ιράν, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας και της Ρωσίας, μπορεί να προσπαθήσουν να απομονώσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες  οικονομικά και διπλωματικά. Στη μέση μιας τέτοιας σπειροειδούς βίας, καμία πλευρά δεν μπορεί να δει μια άλλη επιλογή πέραν της μεγαλύτερης στρατιωτικής εμπλοκής, με συνέπεια έναν μακράς διαρκείας, καταστρεπτικό πόλεμο, του οποίου ο αντίκτυπος μπορεί να βλάψει σοβαρά την παρουσία των  Ηνωμένων Πολιτειών στον μουσουλμανικό κόσμο.

Εκείνοι που επικρίνουν την προοπτική μιας αμερικανικής επίθεσης επίσης επισημαίνουν ότι το Ιράν θα μπορούσε να εκδικηθεί επιχειρώντας να κλείσει τα στενά του Χορμούζ, το στενό σημείο πρόσβασης στον Περσικό Κόλπο μέσω του οποίου διέρχεται κατά προσέγγιση το 20% του παγκόσμιου εφοδιασμού σε πετρέλαιο. Και ακόμα κι αν το Ιράν δεν απειλήσει να κλείσει τα στενά, οι παίκτες του χρηματιστηρίου,  φοβούμενοι  τις πιθανές ελλείψεις ανεφοδιασμού, θα ανέβαζαν την τιμή του πετρελαίου, προκαλώντας ενδεχομένως μια ευρύτερη οικονομική κρίση σε μια ήδη εύθραυστη στιγμή.

Καμία από αυτές τις εκδοχές δεν είναι βέβαιο ότι θα επιβεβαιωθεί. Αντίθετα, είναι γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να κάνουν πολλά για να μετριάσουν τον αντίκτυπο. Η Τεχεράνη θα αισθανόταν βεβαίως ότι  απαιτείται να απαντήσει σε μια αμερικανική επίθεση, προκειμένου να αποκατασταθεί το κύρος της και να διασωθεί εσωτερικά. Αλλά επίσης πιθανώς να επιδίωκε να υπολογίσει τις ενέργειές της ωστε να αποφύγει μια σύγκρουση που θα μπορούσε να οδηγήσει στην καταστροφή της στρατιωτικής της δύναμης ή του ίδιου του καθεστώτος. Κατά πάσα πιθανότητα, εάν θεωρούσε ότι απειλείται η ύπαρξή της, η ιρανική ηγεσία θα προσέφευγε στις χειρότερες μορφές ανταπόδοσής, όπως το κλείσιμο των στενών του Χορμούζ ή η εκτόξευση πυραύλων κατά της νότιας Ευρώπης. Μια στοχοποιημένη αμερικανική  επιχείρηση δεν χρειάζεται να απειλήσει την Τεχεράνη με έναν τέτοιο θεμελιώδη τρόπο.

Για να διαβεβαιώσουν και να καθησυχάσουν το ιρανικό καθεστώς, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν πρώτα να καταστήσουν σαφές ότι ενδιαφέρονται μόνο για την καταστροφή του πυρηνικού πρόγραμμα του Ιράν, και όχι την ανατροπή του καθεστώτος. Θα μπορούσαν έπειτα να προσδιορίσουν ορισμένες μορφές ανταπόδοσης στις οποίες θα απαντούσαν με σφοδρή στρατιωτική δράση, όπως πχ η προσπάθεια να κλείσουν τα στενά του Χορμούζ, η εξαπόλυση μαζικών και συνεχόμενων επιθέσεων κατά των κρατών του Κόλπου και κατά αμερικανικών στρατευμάτων ή σκαφών, η πραγματοποίηση τρομοκρατικών επιθέσεων κατά των ίδιων των ΗΠΑ.

Η Ουάσιγκτον θα πρέπει στην συνέχεια να θέσει σαφώς αυτές τις «κόκκινες γραμμές» στην Τεχεράνη κατά τη διάρκεια και μετά από την επίθεση για να εξασφαλίσει ότι το μήνυμα δεν χάθηκε στη μάχη. Και θα πρέπει να δεχτεί το γεγονός ότι θα πρέπει να απορροφήσει τις ιρανικές απαντήσεις που  βρίσκονται κοντά στις «κόκκινες γραμμές» χωρίς κλιμάκωση της σύγκρουσης. Μια τέτοια «απορρόφηση» θα μπορούσε να συμπεριλαμβάνει την αποδοχή συμβολικών πυραυλικών χτυπημάτων ενάντια στις αμερικανικές  βάσεις και τα σκάφη στην περιοχή – ένα είδος αντίδρασης που δεν κρατά συνήθως περισσότερο από μερικές ημέρες – ή την παρενόχληση των εμπορικών και αμερικανικών  ναυτικών σκαφών.Για να αποφύγουν να έχουν σημαντικό αριθμό θυμάτων, έτσι ώστε ν’ αναγκαστεί ο Λευκός Οίκος ν’ απαντήσει, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να εκκενώσουν το προσωπικό από τις αμερικανικές  βάσεις που βρίσκονται στην εμβέλεια των ιρανικών πυραύλων και να εξασφαλίσουν ότι τα στρατεύματά τους είναι ασφαλή στα στρατόπεδα όπου βρίσκονται προτού να «έρθει» η ιρανική απάντηση.

Η Ουάσιγκτον επίσης θα πρέπει να επιτρέψει την ενίσχυση της υποστήριξης του Ιράν προς τους συμμάχους του σε επιθέσεις στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ καθώς και πυραυλικές ή τρομοκρατικές επιθέσεις κατά του Ισραήλ. Με αυτό τον τρόπο, θα μπορούσε να προτρέψει το Ιράν να ακολουθήσει την πορεία του Ιράκ και της Συρίας, οι οποίοι και οι δύο  απείχαν από το να αρχίσουν έναν πόλεμο αφότου χτύπησε το Ισραήλ τους πυρηνικούς αντιδραστήρες τους το 1981 και το 2007, αντίστοιχα.

Ακόμα κι αν η Τεχεράνη ξεπεράσει τις «κόκκινες γραμμές» που έχει θέσει η Ουάσιγκτον, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να διαχειριστούν τον τρόπο αντιμετώπισης. Στην έναρξη οποιασδήποτε τέτοιας παραβίασης, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να στοχεύσουν στα ιρανικά όπλα που θεωρεί πιο απειλητικά, έτσι ώστε ν’ αποτραπεί η Τεχεράνη να τα χρησιμοποιήσει. Για να αποκλιμακωθεί η κατάσταση γρήγορα και ν’ αποτραπεί ένας ευρύτερος περιφερειακός πόλεμος, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν επίσης να εξασφαλίσουν τη συμφωνία των συμμάχων τους ότι θ’ αποφύγουν να απαντήσουν σε μια ιρανική επίθεση. Αυτό θα κρατούσε άλλους στρατούς, ιδιαίτερα τις αμυντικές δυνάμεις του Ισραήλ, ανέπαφες. Το Ισραήλ πρέπει να αποδειχθεί πρόθυμο να δεχτεί μια τέτοια ρύθμιση σε αντάλλαγμα μιας αμερικανικής υπόσχεσης να καταστραφεί η ιρανική πυρηνική απειλή. Πράγματι, υπήρχε μια παρόμοια συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες κατά τη διάρκεια του πρώτου πολέμου του Κόλπου, όταν το Ισραήλ απέφυγε να απαντήσει στην εκτόξευση πυραύλων Σκουντ από τον Saddam Hussein

Τέλος, η αμερικανική κυβέρνηση θα μπορούσε να αμβλύνει τις οικονομικές συνέπειες μιας επίθεσης. Παραδείγματος χάριν, θα μπορούσε να αντισταθμίσει οποιαδήποτε δυσλειτουργία στον εφοδιασμό της αγοράς με πετρέλαιο ανοίγοντας τα στρατηγικά της αποθέματα και ενθραρρύνοντας μερικά κράτη του Κόλπου  να αυξήσουν την παραγωγή τους την παραμονή της επίθεσης. Με δεδομένο ότι πολλά πετρελαιοπαραγωγά κράτη στην περιοχή, ειδικά η Σαουδική Αραβία, έχουν πιέσει τις ΗΠΑ να επιτεθούν στο Ιράν, πιθανότατα θα συνεργάζονταν.

Η Ουάσιγκτον θα μπορούσε επίσης να μειώσει τις πολιτικές συνέπειες μιας στρατιωτικής επίθεσης καλλιεργώντας παγκόσμια κλίμα υποστήριξης αυτής της προοπτικής εκ των προτέρων. Πολλές χώρες μπορεί  ακόμα να επικρίνουν τις ΗΠΑ για τη χρήση στρατιωτικής ισχύος, αλλά μερικές – τα αραβικά κράτη ιδιαίτερα – θα ευχαριστούσαν ιδιαιτέρως την Ουάσιγκτον για την εξάλειψη της ιρανικής απειλής. Με την οικοδόμηση μιας τέτοιας συναίνεσης και λαμβάνοντας τα προαναφερθέντα  μέτρα για να μετριάσουν τις όποιες συνέπειες μιας τέτοιας επίθεσης, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να αποφύγουν μια διεθνή κρίση και να περιορίσουν το πεδίο της σύγκρουσης.
 
Ολες οι στιγμές είναι καλές για μια επίθεση

Οι σκεπτικιστές έχουν και μια άλλη αντίρρηση: ακόμα κι αν οι ΗΠΑ κατόρθωναν να καταστρέψουν τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν και να μετριάσουν τις συνέπειες, λένε, τα αποτελέσματα μπορεί να μην έχουν μεγάλη διάρκεια. Φυσικά, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι μια επίθεση θα απέτρεπε το Ιράν από την προσπάθεια να ξαναχτίσει τις πυρηνικές του εγκαταστάσεις. Μπορεί ακόμη και να ενισχύσει την απόφαση του να αποκτήσει πυρηνική τεχνολογία ως μέσο για να εκδικηθεί ή να προστατευθεί στο μέλλον. Οι ΗΠΑ, εκείνη τη στιγμή, μπορεί να μην έχουν τα μέσα ή το πολιτικό κεφάλαιο για να εξαπολύσουν μια νέα επιδρομή, με αποτέλεσμα ν’ αναγκαστούν να στηριχθούν στα ίδια ατελέσφορα εργαλεία που χρησιμοποιούν τώρα για να σταματήσουν την πυρηνική δραστηριότητα του Ιράν. Εάν κάτι τέτοιο συμβεί, αυτό σημαίνει ότι η αμερικανική επίθεση απλώς καθυστέρησε το αναπόφευκτο.

Σύμφωνα, όμως, και με τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας το Ιράν φαίνεται ότι ήδη είναι πλήρως απορροφημένο από την προσπάθειά του ν’ αναπτύξει πυρηνικά όπλα και δεν χρειάζεται κανένα κίνητρο από τις ΗΠΑ για να το πράξει. Και δεν θα του είναι τόσο εύκολο να επαναλάβει την πρόοδο αυτή, στην περίπτωση που οι πυρηνικές του υποδομές έχουν μετατραπεί σε ερείπια. Πράγματι, μια τέτοια καταστρεπτική επίθεση θα μπορούσε κάλλιστα να υποχρεώσει το Ιράν να εγκαταλείψει το πυρηνικό παιχνίδι συνολικά, όπως έπραξε και το Ιράκ αφότου καταστράφηκε το πυρηνικό πρόγραμμά του στο πόλεμο του Κόλπου και όπως η Συρία έκανε μετά από την ισραηλινή επίθεση του 2007.

Και ακόμα κι αν το Ιράν προσπαθούσε να ανασυγκροτήσει το πυρηνικό πρόγραμμά του, θα αναγκαζόταν να το πράξει υπό διαρκή διεθνή πίεση, αντιμετωπίζοντας μεγαλύτερη δυσκολία στην εξασφάλιση των απαραίτητων πυρηνικών υλικών στη διεθνή αγορά, και τη πιθανότητα των επόμενων επιθέσεων. Μια στρατιωτική επίθεση, επομένως, θα μπορούσε να καθυστερήσει το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα από μερικά χρόνια μέχρι μια δεκαετία, και ίσως για πολύ περισσότερο.

Οι σκεπτικιστές επιμένουν ότι μια στρατιωτική επίθεση, στην καλύτερη περίπτωση, απλώς, θα εξαγοράσει χρόνο. Αλλά ο χρόνος είναι πολύτιμο προϊόν. Οι χώρες ελπίζουν συχνά να καθυστερήσουν τα χειρότερα σενάρια όσο το δυνατόν περισσότερο με την ελπίδα ότι αυτό θα εξαλείψει την απειλή συνολικά. Εκείνες οι χώρες  των οποίων οι πυρηνικές εγκαταστάσεις έχουν δεχθεί επίθεση –  πρόσφατα Ιράκ και Συρία –  έχουν αποδειχθεί απρόθυμες ή ανίκανες να ξαναξεκινήσουν  τα προγράμματά τους. Κατά συνέπεια, ότι εμφανίζεται να είναι μόνο μια προσωρινή οπισθοδρόμηση στο Ιράν θα μπορούσε τελικά να γίνει μια μόνιμη αλλαγή του παιχνιδιού.

Ένα, ακόμη, επιχείρημα κατά της στρατιωτικής δράσης ενάντια στο Ιράν είναι ότι θα ενθάρρυνε τους αδιάλλακτους μέσα στην κυβέρνηση του, και θα τους  βοηθούσε να συσπειρώσουν τον πληθυσμό γύρω από το καθεστώς και να αποβάλουν οποιουσδήποτε μεταρρυθμιστές. Αυτή η κριτική αγνοεί το γεγονός ότι οι αδιάλλακτοι έχουν ήδη σταθερά τον έλεγχο. Η ηγεσία του καθεστώτος έχει γίνει τόσο ακραία  που έχει παραμερίσει ακόμη και εκείνους τους ηγέτες που θεωρούνταν κάποτε συντηρητικοί, όπως ο προηγούμενος Πρόεδρος Ali Akbar Hashemi Rafsanjani, επειδή τους θεωρεί «διαλλακτικούς». Και ο Rafsanjani αλλά πιθανώς και ο προεδρικός υποψήφιος Mir Hossein Mousavi θα συνέχιζαν πιθανώς το πυρηνικό πρόγραμμα εάν βρίσκονταν στην εξουσία.

Μια επίθεση ίσως να δημιουργήσει πραγματικά περισσότερες ευκαιρίες για τους διαφωνούντες μακροπρόθεσμα (αφού προσωρινά  θα ενώσει το Ιράν πίσω από τον Ayatollah Ali Khamenei), καλλιεργώντας το έδαφος για άσκηση κριτικής σε μια κυβέρνηση που προκάλεσε την καταστροφή. Ακόμα κι αν μια επίθεση, τελικά, όντως, ενισχύσει τη «σκληρή» πτέρυγα του ιρανικού καθεστώτος, οι ΗΠΑ δεν πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στα αποτελέσματα που η επίθεση αυτή θα έχει στην εσωτερική πολιτική σκηνή του Ιράν και όχι στο, ζωτικής σημασίας, εθνικό τους συμφέρον που είναι να αποτρέψουν  την Τεχεράνη από την ανάπτυξη των πυρηνικών όπλων.

Ή κάνουμε τώρα επίθεση  ή θα υποφέρουμε αργότερα

Μια επίθεση εναντίον του Ιράν δεν είναι, αναμφίβολα, ελκυστική προοπτική. Αλλά οι ΗΠΑ μπορούν να προλάβουν και να μειώσουν πολλές από τις συνέπειες που φοβούνται  ότι μια τέτοια επίθεση θα έχει. Εάν το πράξουν αυτό με επιτυχία, μπορούν να αφαιρέσουν το κίνητρο από άλλα έθνη στην περιοχή να προσπαθούν να οικοδομήσουν πυρηνικά προγράμματα και μπορούν, ευρύτερα, να ενισχύσουν την παγκόσμια προσπάθεια αποτροπής της διάδοσης των πυρηνικών όπλων μέσα από την απειλή της χρήσης στρατιωτικής δύναμης.
 
Οι ΗΠΑ μπορούν επίσης να προλάβουν  μια ενδεχόμενη ισραηλινή επιχείρηση κατά του Ιράν, προοπτική που θα οδηγούσε πιθανώς σε πολύ πιο καταστροφικές συνέπειες και θα είχε πολύ λιγότερες πιθανότητες επιτυχίας σε σύγκριση με μια αμερικανική στρατιωτική επίθεση, λόγω της περιορισμένης ικανότητας του Ισραήλ να θέτει όρια σε μια μάχη και να προκαλεί μόνιμη ζημιά. Τέλος, μια προσεκτικά οργανωμένη αμερικανική επίθεση θα αποδεικνυόταν λιγότερο επικίνδυνη από την προοπτική του περιορισμού μιας εξοπλισμένης με πυρηνικά όπλα ισλαμικής Δημοκρατίας — μια δαπανηρή, μακρόχρονη προοπτική, πιθανώς πολλών δεκαετιών, η οποία δεν θα πετύχαινε απαραίτητα τον εξοβελισμό των απειλών κατά της αμερικανικής ασφάλειας. Πράγματι, η προσπάθεια να ελεγχθεί ένα εξοπλισμένο με πυρηνικά όπλα Ιράν είναι όχι μόνο μια φοβερή επιλογή αλλά η     χειρότερη.

Με τους πολέμους του Αφγανιστάν και του Ιράκ να βαίνουν προς το τέλος τους, και τις Ηνωμένες Πολιτείες να αντιμετωπίζουν  οικονομικές δυσκολίες ,οι  Αμερικανοί δεν έχουν όρεξη για νέες συγκρούσεις. Εντούτοις, η γρήγορη πυρηνική ανάπτυξη του Ιράν θα αναγκάσει τελικά τις ΗΠΑ να επιλέξουν μεταξύ μιας συμβατικής σύγκρουσης και ενός πιθανού πυρηνικού πολέμου. Αντιμέτωπες με μια τέτοια απόφαση, οι ΗΠΑ θα κληθούν να εξαπολύσουν μια χειρουργική επέμβαση με στόχο τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, να απορροφήσουν τον αναπόφευκτο κύκλο της ανταπόδοσης, και να επιδιώξουν, στη συνέχεια, να αποκλιμακώσουν γρήγορα την κρίση. Η διευθέτηση της απειλής τώρα θα απαλλάξει τις ΗΠΑ από το να αντιμετωπίσουν μια πολύ πιο επικίνδυνη κατάσταση στο μέλλον. http://www.foreignaffairs.com/articles/136917/matthew-kroenig/time-to-attack-iran

*

O Matthew Kroeining είναι συνεργάτης πυρηνικής ασφάλειας στο Stanton και μέλος του Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων. Συγγραφέας του βιβλίου Exporting the Bomb: Technology Transfer and the Spread of Nuclear Weapons. Χρημάτισε σύμβουλος για την πολιτική απέναντι στο Ιράν και την αμυντική στρατηγική στο υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ από τον Ιούλιο του 2010 μέχρι τον Ιούλιο του 2011. Δείτε και: http://fi.wikipedia.org/wiki/Matt_Groening

 
ΠΗΓΗ: 24 Ιανουαρίου 2012, http://www.inprecor.gr/index.php/archives/158595