ΕΛΛΑΔΑ & ΛΑΟΣ: ΣΕ ΕΠΙΣΗΜΗ ΤΡΟΧΙΑ ΘΑΝΑΤΟΥ

ΣΕ ΕΠΙΣΗΜΗ ΤΡΟΧΙΑ ΘΑΝΑΤΟΥ Η ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ Ο ΛΑΟΣ ΤΗΣ

 

Του Δημήτρη Καζάκη

 

Κι όμως είχαμε μια ακόμη επιτυχία. Αυτό μας διαβεβαίωσε ο υπουργός οικονομικών κ. Στουρνάρας με το γνωστό χαμόγελό του, που σε κανονικές συνθήκες θα απασχολούσε μόνο τους ειδικούς. Είχαμε μια ακόμη επιτυχία. Η Ευρωομάδα (Eurogroup) μας έκανε πατ-πατ-πατ στο κεφάλι όπως κάνουν όλα τα καλά αφεντικά με τα σκυλάκια λουλού όταν νιώθουν ικανοποίηση από την πίστη και αφοσίωση του κατοικίδιου. Όμως, την δόση δεν έχει ξεκαθαριστεί πότε θα την δώσουν. Κοκό λοιπόν όχι ακόμη. Κι όσο αργεί, τόσο καθυστερεί η απογείωση που μας έταξε, μέσα σε μια παράκρουση ανειλικρίνειας, ο κ. Σαμαράς.

ΤΟ ΠΟΛΥΠΟΘΗΤΟ ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ

Στο Ανακοινωθέν που εξέδωσε το Eurogroup αναφέρει ότι «χαιρετίζει τη σημαντική πρόοδο που έχει σημειωθεί προς την πλήρη συμφωνία ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τρόικα για το επικαιροποιημένο πρόγραμμα προϋποθέσεων, συμπεριλαμβανομένου κι ενός ευρέως φάσματος ισχυρών και αναγκαίων μέτρων στους τομείς της δημοσιονομικής εξυγίανσης, των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, τις ιδιωτικοποιήσεις, τους αυτόματους μηχανισμούς διόρθωσης και την σταθεροποίηση του χρηματοπιστωτικού τομέα.»

Φυσικά δεν παραλείπει να αναγνωρίσει «τις σημαντικές προσπάθειες που έχουν ήδη καταβληθεί από τους Έλληνες πολίτες και είναι πεπεισμένη ότι η συνέχιση της δημοσιονομικής και οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις θα επιτρέψουν – μετά από έναν ακόμη δύσκολο έτος – στην οικονομία να επιστρέψει σε μια διατηρήσιμη αναπτυξιακή πορεία, με αύξηση της απασχόλησης, η οποία είναι η καλύτερη εγγύηση για την Ελλάδα για ένα μέλλον με ευημερία.» Είναι το πατ-πατ-πατ στο κεφάλι του κατοικίδιου, που είπαμε, η οποία όπως πάντα συνοδεύεται από μια αόριστη υπόσχεση για ανταπόδοση.

Το κλειδί όμως αναφέρεται στην εξής παράγραφο του Ανακοινωθέντος: «Η Ευρωομάδα σημειώνει με ικανοποίηση ότι η Ελλάδα έχει αναπτύξει και δεσμεύεται να εφαρμόσει νέα μέσα πριν από την επόμενη εκταμίευση, για την ενίσχυση της διακυβέρνησης του προγράμματος που θα του επιτρέψει να παραμείνει σε τροχιά, κυρίως μέσω των μηχανισμών διόρθωσης για τη διασφάλιση της επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων και μια σημαντική ενίσχυση του υπάρχοντος λογαριασμού για την εξυπηρέτηση του χρέους

Τι σημαίνει αυτή η δήλωση; Τίποτε περισσότερο από την αποδοχή εκ μέρους της κυβέρνησης των απαιτήσεων για εγκατάσταση μηχανισμών οριζόντιου ελέγχου των προϋπολογισμών τόσο για τις ΔΕΚΟ, τις τοπικές αρχές, αλλά και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Ο μηχανισμός αυτός προβλέπεται στο Πολυνομοσχέδιο που ψηφίστηκε στις 7 Νοεμβρίου και έχει αναλάβει τις αυτόματες οριζόντιες περικοπές όταν οι προϋπολογισμοί των ΔΕΚΟ, των τοπικών αρχών (περιφέρειες και δήμοι), αλλά και του ευρύτερου δημόσιου τομέα αποκλίνουν από τους αρχικούς δημοσιονομικούς στόχους που θα αναλύονται από εδώ και μπρος σε τριμηνιαίους, εξαμηνιαίους και ετήσιους.

Το ζήτημα, όμως, δεν σταματά εδώ. Στο σημείο αυτό αρχίζει. Κι αυτό γιατί δεν έχει ξεκαθαριστεί ποιοι θα απαρτίζουν αυτούς τους μηχανισμούς. Εδώ θα πρέπει να θυμηθούμε το «non paper» που δόθηκε στην δημοσιότητα από το ΠΑΣΟΚ ώστε να μπορέσει ο Βενιζέλος να παίξει τον ρόλο της απατημένης και ατιμασμένης συζύγου, φωνάζοντας «δεν είμαστε δα και προτεκτοράτο». Θυμάστε τι έγραφε;

Η ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΑΠΟ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥΣ

Το πρώτο πράγμα που αναφέρει είναι η απαίτηση για «ενισχυμένη διακυβέρνηση και μηχανισμοί ελέγχου: Για να ενισχυθεί η αξιοπιστία πρέπει να υιοθετηθεί μια αυστηρή δημοσιονομική πολιτική (με εκούσιες αυτοδεσμεύσεις). Παρεκκλίσεις από τους στόχους του προγράμματος πρέπει να εξισορροπούνται με εσωτερικές προσαρμογές. Οι ακόλουθες προαπαιτούμενες ενέργειες πρέπει να εισαχθούν με νομοθετική ρύθμιση πριν την εκταμίευση της επόμενης δόσης.»

Για να μπορέσει να γίνει αυτό απαιτούν «αυτόματες περικοπές δαπανών: Η Ελλάδα εγκαθιδρύει έναν απλό κανόνα για τις δημόσιες δαπάνες. Με τη συμφωνία της τρόικας, τα ταμειακά ελλείμματα (παρεκκλίσεις από τον προϋπολογισμό) οδηγούν αυτόματα σε περικοπές δαπανών οι οποίες κατανέμονται εξίσου σε όλα τα προγράμματα δαπανών (ανάλογα με το μερίδιό τους στον προϋπολογισμό).» Με άλλα λόγια, με κάθε παρέκκλιση από τους στόχους που έχει θέσει η τρόικα και το μνημόνιο, θα επιβάλλονται αυτόματα οριζόντιες περικοπές των δαπανών και μάλιστα «εξίσου σε όλα τα προγράμματα δαπανών». Χωρίς ούτε καν να εξεταστούν οι λόγοι της απόκλισης από τους στόχους. Κι αυτό γιατί εκ προοιμίου δεν φταίνε οι στόχοι και οι συνταγές, φταίμε εμείς που δεν μπορούμε να τους πετύχουμε. Άρα στην πυρά!

Όλα αυτά έγιναν νόμος του κράτους με το Πολυνομοσχέδιο της 7ης Νοεμβρίου.

Το Γερμανικό υπουργείο με το «non paper» απαιτούσε την ενίσχυση των μηχανισμών ελέγχου από την task force «σε συνεργασία με τις ελληνικές αρχές, ο προσδιορισμός θέσεων-κλειδιά στην ελληνική κρατική μηχανή για την κατάλληλη εκτέλεση και εποπτεία των προγραμμάτων προσαρμογής, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τις χρηματοπιστωτικές ροές (δαπάνες και έσοδα) και διορισμός Ευρωπαίων ή Ελλήνων κρατικών λειτουργών (οι οποίοι θα απολαμβάνουν το ίδιο στάτους με τους ευρωπαίους ειδικούς ώστε να περιοριστεί η εξάρτησή τους από την πολιτική εξουσία) σ' αυτές τις θέσεις-κλειδιά που αφορούν τη συμμόρφωση με το πρόγραμμα της τρόικα, αντικαθιστώντας τους έλληνες υπευθύνους.» Με άλλα λόγια, θα έπρεπε να ενισχυθεί ο ρόλος των διορισμένων επιτρόπων στην Ελλάδα, που εμφανίζονται ως «τεχνικοί σύμβουλοι» καταλαμβάνοντας επισήμως «θέσεις-κλειδιά» στον κρατικό μηχανισμό, όπου θα αντικαταστήσουν τους έλληνες υπευθύνους.

Μέχρι σήμερα ο ρόλος της task force, ήταν άτυπος, τώρα ζητούν να θεσμοθετηθεί επίσημα αναλαμβάνοντας τις «θέσεις-κλειδιά» στον κρατικό μηχανισμό. Κι όλοι αυτοί οι «ειδικοί», θυμηθείτε, έχουν καθεστώς ετεροδικίας στην χώρα μας, δηλαδή δεν υπάγονται στην ελληνική δικαιοσύνη, ούτε λογοδοτούν στην Ελλάδα. Το Πολυνομοσχέδιο προβλέπει την δημιουργία ειδικών οργάνων και διευθύνσεων χωρίς να ξεκαθαρίζει ποιος θα τους κατέχει.

Ο ΚΛΕΙΣΤΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ

Επιπλέον απαίτησαν να επεκταθεί η λειτουργία του «κλειστού λογαριασμού», όπου δεσμεύονται κατ' απαίτηση της τρόικας τα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού μέχρι να δοθεί η δόση. «Κλειστός λογαριασμός με εξωτερική διαχείριση: Ο κλειστός λογαριασμός που εγκρίθηκε από το Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου ενισχύεται ώστε να εξασφαλίσει πως οι πόροι του προγράμματος θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση του χρέους, και θα εξασφαλιστεί με την εγκαθίδρυση μιας διεθνούς διαχείρισης (για παράδειγμα από την ΕΚΤ). Όπως συμφωνήθηκε τον Φεβρουάριο, το χρέος θα εξυπηρετείται κατευθείαν από αυτόν τον λογαριασμό. Το EFSF και το ΔΝΤ εκταμιεύουν μετά από την εκτέλεση των συμφωνηθέντων διαρθρωτικών και δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων κατευθείαν από τον λογαριασμό και η ελληνική συνεισφορά στην εξυπηρέτηση του χρέους που ορίζεται από το Μνημόνιο θα καταβάλλεται επίσης σε αυτόν τον λογαριασμό.»

Το καινούριο που απαιτούσαν είναι, αφενός, να μετατεθεί ο «κλειστός λογαριασμός» από την Τράπεζα της Ελλάδος που βρίσκεται σήμερα υπό τον έλεγχο κλιμακίου του ΔΝΤ, στον απόλυτο έλεγχο της ΕΚΤ. Αφετέρου, εξαρτούν την εκταμίευση μέσω του «κλειστού λογαριασμού» από το αν και κατά πόσο έχουν εφαρμοστεί οι δεσμεύσεις σε σχέσεις με τις διαρθρωτικές αλλαγές (βλέπε ιδιωτικοποιήσεις και γενικό ξεπούλημα), αλλά και τις πολιτικές του μνημονίου. Μέχρι να καταβληθεί η δόση και να εκταμιευθεί το ελληνικό δημόσιο υποχρεούται να δεσμεύσει στον «κλειστό λογαριασμό» τα κρατικά του έσοδα. Για την δόση δηλαδή των 31,5 δις ευρώ, η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να δεσμεύσει στον «κλειστό λογαριασμό» που διαχειρίζονται αποκλειστικά οι επίτροποι της τρόικας, σχεδόν το 63% των συνολικών τακτικών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού σε ετήσια βάση. Τα έσοδα αυτά θα αποδεσμευτούν με την εκταμίευση της δόσης. Πότε θα γίνει αυτή; Μάλλον τέλη Νοεμβρίου ή αρχές Δεκεμβρίου στην καλύτερη περίπτωση. Πώς θα τα πληρώσει μισθούς, συντάξεις, τακτικές δαπάνες μέχρι τότε το ελληνικό δημόσιο, αφού τα έσοδά του θα είναι δεσμευμένα; Αυτό είναι ένα μεγάλο ερώτημα.

Προφανώς, η τρόικα και τα αφεντικά της πήραν κι αυτό που ζητούσαν γι' αυτό και στο Ανακοινωθέν του Eurogroup σημειώνουν με νόημα ότι υπήρξε «σημαντική ενίσχυση του υπάρχοντος λογαριασμού για την εξυπηρέτηση του χρέους.»

Η ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ

Το Πολυνομοσχέδιο όμως δεν περιορίστηκε μόνο στην θεσμοθέτηση ενός μηχανισμού ελέγχου και αυτόματων περικοπών που η κυβέρνηση, κατ' εντολή της τρόικας και των δανειστών, είναι έτοιμη να τον παραδώσει σε «ειδικούς συμβούλους». Επέβαλε επίσης και τα εξής βασικά:

1.«Τα επιδόµατα εορτών Χριστουγέννων, Πάσχα και αδείας, που προβλέπονται από οποιαδήποτε γενική ή ειδική διάταξη, ή ρήτρα ή όρο συλλογικής σύµβασης εργασίας, διαιτητική απόφαση ή µε ατοµική σύµβαση εργασίας ή συµφωνία, για λειτουργούς, υπαλλήλους και µισθωτούς του Δηµοσίου, Ν.Π.Δ.Δ., Ν.Π.Ι.Δ., και Ο.Τ.Α., καθώς και για τα µόνιµα στελέχη των Ενόπλων Δυνάµεων και αντίστοιχους της Ελληνικής Αστυνοµίας, του Πυροσβεστικού και Λιµενικού Σώµατος, καταργούνται από 1.1.2013.» Θυμάστε φαντάζομαι προεκλογικά τον κ. Σαμαρά και τον κ. Βενιζέλο να αγωνίζονται και να θέτουν κόκκινες γραμμές γι' αυτά. Τέρμα όλα.

2. «Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόµου, σε περίπτωση που έχουν καταπέσει ή καταπίπτουν εγγυήσεις που παρασχέθηκαν σε πιστωτικά ιδρύµατα, σύµφωνα µε τις διατάξεις των νόµων 3066/2002 (Α΄ 252) και 3912/2011 (Α΄ 17), η ανώνυµη εταιρεία µε την επωνυµία «ΕΘΝΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Α.Ε.» και τον ειδικό τίτλο «Ε.Τ.Ε.ΑΝ. Α.Ε.» εξοφλεί στο εξής τις σχετικές υποχρεώσεις της προς τα πιστωτικά ιδρύµατα, µε την καταβολή µετρητών, τα οποία της αποδίδονται από το Ελληνικό Δηµόσιο σε αντικατάσταση οµολόγων της παρ. 3 του άρθρου 22 του ν. 3775/2009 (Α΄ 122) που διακρατεί η εταιρεία.» Αυτό σημαίνει ότι οι μικρομεσαίοι που δανείστηκαν με την επιδότηση επιτοκίου μέσα από το ΤΕΜΠΕ θα πάψουν να χρωστάνε στις τράπεζες και η οφειλή τους θα μεταφερθεί στο Δημόσιο. Το τραπεζικό δάνειο μετατρέπεται σε δημόσια οφειλή. Οι τράπεζες πληρώνονται και φεύγουν από την μέση και μένει ο μικρομεσαίος να χρωστά στο δημόσιο και ο θεός βοηθός.

3. «Από την έναρξη της ισχύος του παρόντος νόµου καταργούνται οι θέσεις στις υπηρεσίες ή στους φορείς που εµπίπτουν στο πεδίο εφαρµογής της υποπαραγράφου Ζ.1.1., οι οποίες απαριθµούνται στη συνέχεια κατά κατηγορία, κλάδο και ειδικότητα: Οι θέσεις της κατηγορίας ΔΕ των ειδικοτήτων Διοικητικού, Διοικητικού-Λογιστικού, Διοικητικού-Οικονοµικού και Διοικητικών Γραµµατέων των υπαλλήλων µε σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, οι οποίοι δεν έχουν προσληφθεί µε διαγωνισµό ή µε διαδικασία επιλογής σύµφωνα µε προκαθορισµένα και αντικειµενικά κριτήρια υπό τον έλεγχο ανεξάρτητης αρχής ή µε ειδικές διαδικασίες επιλογής που περιβάλλονται µε αυξηµένες εγγυήσεις διαφάνειας και αξιοκρατίας και εφόσον ο αριθµός των υπαλλήλων αυτών: αα) είναι ίσος ή µεγαλύτερος των δέκα (10) ανά υπηρεσία ή φορέα και ββ) ανέρχεται σε ποσοστό µικρότερο του 25% του συνολικού αριθµού των υπαλλήλων των ως άνω κλάδων και ειδικοτήτων ή το 10% του συνόλου του τακτικού προσωπικού που υπηρετούν στην οικεία υπηρεσία ή φορέα. Στο συνολικό αριθµό των υπαλλήλων της υπηρεσίας ή του φορέα που λαµβάνεται ως µέγεθος αναφοράς υπολογίζονται οι µόνιµοι πολιτικοί υπάλληλοι και οι υπάλληλοι µε σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, ανεξαρτήτως εκπαιδευτικής βαθµίδας. Από την εφαρµογή της διάταξης αυτής εξαιρούνται οι φορείς κοινωνικής ασφάλισης και φροντίδας, ο Οργανισµός Απασχόλησης Εργατικού Δυναµικού, τα νοσοκοµεία και η Γενική Γραµµατεία Πολιτισµού του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευµάτων, Πολιτισµού και Αθλητισµού. Οι υπάλληλοι των οποίων οι θέσεις καταργούνται τίθενται σε διαθεσιµότητα σύµφωνα µε την υποπαράγραφο Ζ.2 του παρόντος. Εντός πέντε (5) ηµερών από τη δηµοσίευση του παρόντος, οι Διευθύνσεις προσωπικού των  υπηρεσιών ή φορέων που καταλαµβάνονται από τις υποπαραγράφους Ζ2 και Ζ3 αποστέλλουν στο Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθµισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης κατάλογο των ονοµάτων των υπαλλήλων οι οποίοι: α) τίθενται σε διαθεσιµότητα λόγω κατάργησης της θέσης τους, β) τίθενται σε αυτοδίκαιη αργία.»

Εδώ δεν μιλάμε μόνο για δεκάδες χιλιάδες υπαλλήλους ιδιωτικού δικαίου της δημόσιας διοίκησης και όχι μόνο που οδηγούνται στην απόλυση με την δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης. Μιλάμε για το γκρέμισμα ολόκληρης της δημόσιας διοίκησης με την επιβολή του φόβου της απόλυσης, αλλά και της πιο απόλυτης εξάρτησης από τον πολιτικό προϊστάμενο που καλείται να αποφασίσει ποιοι θα φύγουν και ποιοι θα μείνουν. Ο δημόσιος υπάλληλος, μόνιμος ή ιδιωτικού δικαίου, μετατρέπεται σε όμηρο των κυβερνώντων και της τρόικας.

4. «Από 1.1.2013 καταργούνται οι ακόλουθες διατάξεις νόµων, όπως ισχύουν σήµερα κατά το µέρος που αφορούν σε ειδικές επιδοτήσεις ανεργίας και ειδικές εισοδηµατικές ενισχύσεις ανεργίας, καθώς οι κανονιστικές και οι διοικητικές πράξεις.» Αυτό σημαίνει ότι οι ενισχύσεις και τα επιδόματα ανεργίας για τους εποχικούς εργαζομένους τελειώνουν μια για πάντα από τις αρχές του επόμενου χρόνου.

5. «Από 1.1.2013, όλα τα όρια ηλικίας της παραγράφου 1, καθώς και όλα τα ισχύοντα την 31.12.2012 όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης αρµοδιότητας Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας και της Τράπεζας της Ελλάδος, όπου αυτά προβλέπονται, αυξάνονται κατά δύο (2) έτη.» Με άλλα λόγια από τον καινούργιο χρόνο, όποιος στοιχειοθετούσε δικαίωμα σύνταξης στα 65 έχασε. Θα πρέπει να περιμένει άλλα δυο χρόνια. Ζούμε πολύ κατά τον κ. Ρομπάι και επομένως πρέπει να ανέβει και όριο συνταξιοδότησης.

6. Από 1.1.2013 η μηνιαία σύνταξη, ή το άθροισµα των µηνιαίων συντάξεων άνω των 1.000 ευρώ από οποιαδήποτε πηγή και για οποιαδήποτε αιτία µμειώνονται τουλάχιστον κατά 5% με κλιμάκωση.

7. «Με την παρούσα διάταξη θεσπίζεται νέο σύστηµα καθορισµού νόµιµου κατωτάτου µισθού υπαλλήλων και ηµεροµισθίου εργατοτεχνιτών, το οποίο τίθεται σε ισχύ την 1.4.2013.» Με τον τρόπο αυτό καταργείται στην πράξη η Εθνική Συλλογική Σύμβαση εργασίας, όπως και οι κλαδικές, με το υπουργείο να αποφασίζει αυθαίρετα και με δικά του κριτήρια τον κατώτατο μισθό για όλους τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα.

(α) Για τους υπάλληλους άνω των 25 ετών ο κατώτατος µισθός ορίζεται 586,08 ευρώ και για τους εργατοτεχνίτες άνω των 25 ετών το κατώτατο ηµεροµίσθιο ορίζεται σε 26,18 ευρώ.

(β) Για τους υπάλληλους κάτω των 25 ετών ο κατώτατος µμισθός ορίζεται 510,95 ευρώ και για τους εργατοτεχνίτες κάτω των 25 ετών το κατώτατο ημερομίσθιο ορίζεται σε 22,83 ευρώ.

8. «Εργοδότης που προειδοποιεί εγγράφως τον εργαζόµενο κατά τα ανωτέρω, καταβάλλει στον απολυόµενο το ήµισυ της κατά το επόµενο εδάφιο του παρόντος αποζηµίωσης.» Με άλλα λόγια όχι μόνο απελευθερώνονται οι απολύσεις – ξέρετε για να καταπολεμηθεί η ανεργία, όπως μας λένε και δεν ντρέπονται – αλλά η ανακοίνωση της απόλυσης εγγράφως ισοδυναμεί με μείωση κατά το ήμισυ της αποζημίωσης στον εργαζόμενο.

9.  «Για κάθε περίοδο είκοσι τεσσάρων (24) ωρών, η ελάχιστη ανάπαυση δεν μπορεί να είναι κατώτερη από έντεκα (11) συνεχείς ώρες. Η περίοδος των είκοσι τεσσάρων (24) ωρών αρχίζει την 00:01 και λήγει την 24:00 ώρα.» Με τον τρόπο αυτό ανοίγει το παράθυρο διάπλατα για την αύξηση του συνεχούς ημερήσιου εργάσιμου ωραρίου έως και 13 ώρες. Το τι σημαίνει αυτό το ξέρουν ήδη πολύ καλά οι εργαζόμενοι στον τομέα του εμπορίου και κυρίως στα πολυκαταστήματα και τα σούπερ μάρκετ.

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ANSCHLUSS

Όμως, το τι ψήφισαν και που το πάνε δεν σταματά στην ολοκληρωτική διάλυση του εργασιακού, κοινωνικού και οικονομικού ιστού της χώρας. Η βαλίτσα πάει πολύ πιο μακριά. Στο «non paper» που αναφέραμε νωρίτερα υπάρχει η εξής πολύ ενδιαφέρουσα παράγραφος: «Εξωτερική εποπτεία του δημόσιου δανεισμού: Μπορεί να ζητηθεί από έναν εξωτερικό οργανισμό όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εγκρίνει οποιαδήποτε μορφή επιπλέον δανεισμού (παράλληλα με την εποπτεία των περιφερειακών και τοπικών αρχών από ορισμένα ομοσπονδιακά κράτη).» Τι λέει αυτή η παράγραφος; Ότι από εδώ και μπρος ο δημόσιος δανεισμός της χώρας, ακόμη κι αυτός με τα έντοκα γραμμάτια 3μηνα και 6μηνα, τίθεται υπό την εποπτεία και έγκριση της Κομισιόν. Ωστόσο το πιο σημαντικό είναι το επόμενο μέσα στην παρένθεση: «παράλληλα με την εποπτεία των περιφερειακών και τοπικών αρχών από ορισμένα ομοσπονδιακά κράτη». 

Τι εννοούν μ' αυτό; Ότι η εποπτεία των περιφερειών και των τοπικών αρχών (όπως π.χ. των Δήμων) περνούν σε «ορισμένα ομοσπονδιακά κράτη». Αν δεν είναι εκχώρηση και προσάρτηση περιφερειών και δήμων της χώρας, τότε τι είναι; Και γιατί σε «ομοσπονδιακά κράτη» και όχι απλά σε «κράτη»; Αφενός, γιατί έτσι φωτογραφίζεται η Γερμανία, που είναι ομοσπονδιακό κράτος και, αφετέρου, διότι λόγω της ομοσπονδιακής δομής μπορεί η εκχώρηση ή η προσάρτηση της περιφέρειας ή του δήμου της Ελλάδας μπορεί να γίνει με όρους χαλαρής ομοσπονδιακής σχέσης. Έτσι Βαυαρία, π.χ., μπορεί να «εποπτεύει», δηλαδή να προσαρτήσει, την Πελοπόννησο ή την Θράκη. Πώς; Μα στα πλαίσια της «διεδαφικής συνεργασίας», που προβλέπει ήδη ο Καλλικράτης, ο οποίος δημιουργήθηκε εξαρχής για να μπορούν να εκχωρηθούν σε ξένα συμφέροντα οι ημιαυτόνομες περιφέρειες και οι δήμοι της χώρας.

Μην απορείτε. Η ΕΕ και η ευρωζώνη είναι η «Ευρώπη των περιφερειών», όπως αυτοαποκαλείται, η προσάρτηση μιας περιφέρειας από μια άλλη, θεωρείται ως «συνεργασία» και όχι ως κρατικό προτεκτοράτο. Τι σημασία έχει αν τα ομόσπονδα κρατίδια της Γερμανίας, θα προσαρτήσουν τις ελληνικές περιφέρειες και δήμους. Δεν πρόκειται για αποικιοκρατία, αλλά για την ανάδειξη της «Ομόσπονδης Ενωμένης Ευρώπης», όπως ανακοίνωσε ο κ. Μπαρόζο στις 12/9 φέτος στην ομιλία του για την Κατάσταση της Ένωσης στο ευρωκοινοβούλιο.

Αν ακόμη υπάρχει έστω κι ένας αφελής έλληνας πολίτης που επιμένει να ρωτά γιατί τα κάνουν όλα αυτά ενώ ξέρουν – δεν μπορεί να μην ξέρουν! – ότι χειροτερεύουν την κατάσταση, τότε για μια ακόμη φορά θα του εξηγήσουμε το προφανές. Αυτό που βιώνουμε ως χώρας και λαός δεν είναι μια αντιλαϊκή πολιτική που γίνεται χειρότερη, αλλά η ρευστοποίηση ολόκληρης της χώρας. Η κατάσταση της χώρας και του λαού οδηγείται στα άκρα για να συντελεστεί αναίμακτα και με μπαμπεσιά η αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της χώρας. Να εθιστεί ο λαός να είναι αυτός και οι γενιές που έρχονται δουλοπάροικος των δανειστών και κυρίως των Γερμανών. Αυτό που συμβαίνει σήμερα στην χώρα μας είναι μια επιχείρηση Anschluss, όπως αυτή που έγινε από την ναζιστική Γερμανία στην Αυστρία το 1938 και όπως έγινε από την ρεβανσιστική Δυτική Γερμανία στην πάλαι ποτέ Γερμανική Λαϊκή Δημοκρατία το 1989. Οι περιφέρειες και οι δήμοι της Ελλάδας, θα προσαρτηθούν στα αντίστοιχα κρατίδια και δήμους της Γερμανίας προκειμένου να λεηλατηθούν και να εξασφαλίσει η Γερμανική άρχουσα τάξη την δική της διέξοδο από την κρίση, αλλά και την παγκόσμια θέση της.

Με την ψήφιση του τελευταίου πολυνομοσχεδίου, αλλά και του Κρατικού Προϋπολογισμού για το έτος 2013, το ελληνικό κράτος τέθηκε σε τροχιά επίσημης διάλυσης, ενώ η εκχώρηση της εθνικής κυριαρχίας μετατράπηκε και πλήρη κατάλυσή της. Για να προλάβουμε τον κάθε αμόρφωτο μικροαστούλη λεβαντινοραγιά που ίσως νομίζει πώς έτσι θα γίνουμε Ευρωπαίοι και πιθανόν ισότιμοι των Γερμανών, το καλύτερο θα ήταν να ρωτήσει πρώτα το τι απέγιναν τα 8 και πλέον εκατομμύρια των ανατολικογερμανών, πρώην πολιτών της Γερμανικής Λαϊκής Δημοκρατίας που υπέστησαν το Anschluss του 1989. Όσοι από αυτούς είναι τυχεροί να έχουν δουλειά στην συντριπτική τους πλειοψηφία αμείβονται κάτω από 400 ευρώ (7,4 εκατομμύρια αναφέρουν οι Γερμανικές στατιστικές για το 2010) και το Γερμανικό κράτος τους συμπεριφέρεται χειρότερα απ' ότι οι χιτλερικοί στους εβραίους κατά τον μεσοπόλεμο. Για κούληδες ψάχνει η Μέρκελ και οι ομοϊδεάτες της «ευρωπαιστές», όχι για ισότιμους πολίτες με δικαιώματα.

Για να καταλάβουμε τι σημαίνουν όλα αυτά θα θυμίσουμε ότι σε πρόσφατη ανακοίνωσή της η Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α. δημοσιοποίησε ορισμένα ονόματα αιρετών που βρίσκονται σε επικοινωνία με τον Γερμανό Υφυπουργό Εργασίας, απεσταλμένο της Καγκελαρίας στην Ελλάδα, κ. Χανς-Γιοαχιμ Φούχτελ ή συμμετέχουν στην Ελληνογερμανική Συμμαχία των Δημάρχων. Τους αποκάλυψε άλλωστε ο κ. Φούχτελ, όπως και το αντικείμενο των συνομιλιών τους. Δεν είναι άλλο από το ξεπούλημα των βασικών αρμοδιοτήτων των Δήμων, όπως η διαχείριση των απορριμμάτων, σε ιδιώτες εγχώριους και μη. Ο κ. Φούχτελ και η Γερμανίδα Καγκελάριος κ. Άγκελα Μέρκελ επιβεβαίωσαν την Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α. ως προς τη σπουδή της κυβέρνησης και των αιρετών να προχωρήσει η ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών των Δήμων.

Προς τι όλο αυτό το ενδιαφέρον; Μήπως για να έρθουν οι οργανωμένοι και έμπειροι Γερμανοί να μας φτιάξουν τους δήμους; Το ακούμε αυτό από ορισμένους. Η αλήθεια είναι άλλη. Οι Γερμανικοί δήμοι είναι καταχρεωμένοι σε βαθμό κακουργήματος. Με άλλα λόγια οι Γερμανικοί δήμοι και τα κρατίδια είναι στο χείλος της χρεοκοπίας. Είναι λοιπόν αναγκασμένα να χρηματοδοτηθούν είτε από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση που θα σημάνει εκτίναξη του δημόσιου χρέους και ελλείμματος με αποτέλεσμα να υποβαθμίσουν την πιστοληπτική ικανότητα της Γερμανίας οι οίκοι αξιολόγησης και να εκτιναχθούν τα επιτόκια δανεισμού που σήμερα είναι γύρω 1% και δεν δημιουργούν πρόβλημα δανεισμού στην χώρα. Έτσι η Γερμανία θα γευτεί κι αυτή τον φαύλο κύκλο της χρεοκοπίας όπως και οι χώρες του Νότου.

Σε επιβεβαίωση αυτών των προθέσεων την Παρασκευή (9/11) έγινε στην Κολωνία ολόκληρη γιορτή για την συναδέλφωση (Anschluss) της Κολωνίας με την Θεσσαλονίκη παρουσία του κ. Φούχτελ, του κ. Μπουτάρη και του κ. Τάσου Τέλλογλου. Ο τελευταίος λίγο πριν είχε δώσει το στίγμα της όλης εκδήλωσης γράφοντας: «Όσοι πρωταγωνιστούν στις πράξεις αυτές [διαμαρτυρίας] φαίνεται ότι επιθυμούν να χρωστούν παντού και να μην πωλούν τίποτα. Όταν χρωστάς, πουλάς, και όταν έχεις ανάγκη κάθε ευρώ για να ξεχρεώσεις, πουλάς όσο-όσο. Έτσι ήταν και έτσι θα παραμείνει.» (Protagon, 3/11) 

Καταλάβαμε τώρα τι γίνεται και τι διακυβεύεται γι' αυτή την χώρα; Καταλάβαμε γιατί πρέπει να μιλάμε με όρους εθνέγερσης; Ελπίζω να το καταλάβει ο λαός μας πριν χρειαστεί να διώξουμε τους σύγχρονους ναζί και τους συνεργάτες τους με το αίμα μας, όπως το κάναμε με την παλιά ναζιστική κατοχή.

Το άρθρο γράφτηκε στις 13/11/2012 για το περιοδικό Crash, αλλά δεν δημοσιεύτηκε.

ΠΗΓΗ: Πέμπτη, 22 Νοεμβρίου 2012, http://dimitriskazakis.blogspot.gr/2012/11/blog-post_22.html

ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ Η ΕΘΝΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ

ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ Η ΕΘΝΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ

 

Του Απόστολου Παπαδημητρίου

 

Την 25η Νοεμβρίου καθιερώθηκε να τιμάται η εθνική αντίσταση κατά των κατακτητών κατά τη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που συγχέουν την επέτειο αυτή με την άλλη του ηρωικού ΟΧΙ προς τους επίδοξους κατακτητές φασίστες του Μουσολίνι. Η σύγχυση είναι σαφώς εσκεμμένη και δεν οφείλεται σε άγνοια. Τότε το ΟΧΙ, δια του δικτάτορα Μεταξά, βροντοφώναξε σύσσωμος ο ελληνικός λαός. Ουδείς απών στο προσκλητήριο του έθνους.

Γι' αυτό και πετύχαμε ό,τι πετύχαμε. Η υπέροχη εθνική αντίσταση του λαού μας όμως αμαυρώθηκε από τις σκοπιμότητες και τις ιδεολογικές αγκυλώσεις των πρωταγωνιστών της, οι οποίοι έσυραν επιδέξια τον απονήρευτο λαό μας στον εμφύλιο σπαραγμό.

Κατά την 25η Νοεμβρίου του 1942 επετεύχθη ο άθλος της ανατίναξης της σιδηροδρομικής γέφυρας του Γοργοποτάμου στο τμήμα της γραμμής Λιανοκλαδίου Αθήνας. Δίμηνο περίπου μετά τη συγκρότηση των δύο κυρίων αντιστασιακών οργανώσεων, του ΕΔΕΣ και του ΕΑΜ. Επικεφαλής των ανταρτών Άγγλος αξιωματικός, ο Κρις Γουντχάουζ. Αυτός επέτυχε τον άθλο να αποδεχθούν οι στρατιωτικοί επικεφαλής των οργανώσεων να συμπράξουν για την επίτευξή του. Ασφαλώς δεν ήταν δύσκολο να πεισθεί ο Ζέρβας, όμως ο Βελουχιώτης υπήρξε ιδιαίτερα διστακτικός και κάμφθηκε κάτω από πιέσεις. Οι Άγγλοι καίγονταν τότε, καθώς ο Ρόμελ προήλαυνε στο μέτωπο της Αφρικής και η κατάληψη του Καΐρου ήταν ζήτημα χρόνου. Η όποια καθυστέρηση στον ανεφοδιασμό του στρατού του Ρόμελ ήταν καθοριστικής σημασίας. Ο Βελουχιώτης όμως δεν ήθελε να ακούσει για Άγγλους. Οι νικητές του εμφυλίου, που ακολούθησε στη χώρα μας, είναι επικριτικοί κατά του Άρη, τον οποίο προβάλλουν ως υπόδουλο των σοβιετικών. Όμως ο ίδιος τους διαψεύδει με την πολύ γνωστή φράση που ξεστόμισε, όταν τον πληροφόρησαν ότι έκαναν την εμφάνισή τους στα ελεύθερα βουνά (πολύ αργά) και Ρώσοι αξιωματικοί, όταν πλέον οι Άγγλοι είχαν ολοκληρώσει το παιχνίδι προπαρασκευής του εμφυλίου. Είπε τότε: «Όλα τα γουρούνια την ίδια μούρη έχουν»! Αχ, αν το πίστευαν αυτό όλοι οι Έλληνες, πόσες συμφορές θα είχαμε αποφύγει και τότε και αργότερα!

Δυστυχώς οι ισχυροί της πολιτικής, δέσμιοι του συστήματος, το οποίο υπηρετούσαν με συνέπεια και το οποίο προσέφερε σ' αυτούς ως ανταμοιβή τη νομή της εξουσίας, υπηρετούσαν τα αγγλικά συμφέροντα. Διαφοροποιήσεις στα πλαίσια του αστικού συστήματος ήταν απλώς στάχτη στα μάτια του λαού. Να τον κρατούν διχασμένο και να τον σέρνουν από τη μύτη για ένα ρουσφέτι, προκειμένου αυτός να ανακουφισθεί κάπως από την κοινωνική αδικία του συστήματος. ΟΙ εχθροί του συστήματος κομμουνιστές ζούσαν με το όνειρο της επανάληψης της οκτωβριανής επανάστασης στη χώρα μας. Και ήταν γι' αυτούς πρώτης τάξεως ευκαιρία η κατοχή. Κάποτε ο πόλεμος θα τερματιζόταν με νίκη, όπως όλοι σχεδόν πίστευαν στη χώρα μας, των συμμάχων κατά του «Άξονα». Οι τρομακτική ιδεολογική διαφορά των συμμάχων αυτών δεν σκίαζε αρχικά τις ελπίδες πολλών λαών μπροστά στις φρικαλεότητες των δυνάμεων των αντιπάλων! Όμως οι Άγγλοι δεν ήσαν αφελείς, ώστε να περιμένουν πρώτα να τελειώσει ο πόλεμος και μετά να παρέμβουν στην Ελλάδα, την οποία είχαν μετατρέψει σε προτεκτοράτο από τότε που μας πρόσφεραν συνάμα τα Επτάνησα και τον Γεώργιο Γλύξμπουργκ. Όχι μόνο ώθησαν τον Ζέρβα, απότακτο αξιωματικό αντιβασιλικό, ώστε να εξέλθει στο βουνό, αλλά πρόλαβαν κατά ημέρες με τον ΕΔΕΣ το ΕΑΜ!

Οι αστοί πολιτικοί, εν γνώσει ότι η νομή της εξουσίας θα αποφασιστεί στο Κάιρο κατά τη διάρκεια της κατοχής, εγκατέλειψαν τη χώρα ταχέως και προσκολλήθηκαν στην αγγλική διπλωματία. ΟΙ ανώτεροι αξιωματικοί από έτη διδάσκονταν στις σχολές τους ότι ο μη τακτικός πόλεμος απάδει σε στρατιωτικούς σταδιοδρομίας. Άλλωστε αρκετοί, ακόμη και ήρωες του πολέμου, είχαν επηρεαστεί κατά τη μαθητεία τους σε στρατιωτικές σχολές της γερμανικής πολεμικής μηχανής. Κάποιους, που τόλμησαν να βγουν στο βουνό (αναφέρω ενδεικτικά τον Ψαρρό και κάποιους Δυτικομακεδόνες), φρόντισαν οι κομμουνιστές να τους βγάλουν από τη μέση, δίδοντας τότε και αργότερα φθηνές εξηγήσεις για την εξόντωσή τους.

Οι κομμουνιστές είχαν γευθεί τις διώξεις όχι μόνο κατά τους χρόνους της δικτατορίας αλλά και προηγουμένως από τον Βενιζέλο (ιδιώνυμο). Κορύφωση του διωγμού συνιστά η μη αποφυλάκισή σους με την έναρξη του πολέμου και ιδίως η παράδοση κάποιων στα χέρια των κατακτητών με συνέπεια την εξόντωσή τους. Όταν όμως κάλεσαν αυτοί τον λαό, δεν του είπαν την αλήθεια. Μίλησαν για αγώνα εθνικό. Πρόβαλαν την ελληνική σημαία με τον σταυρό και στο πανί και στην κορυφή του κοντού. Και ο λαός αποκρίθηκε ολοπρόθυμα στην πρόσκληση για συμμετοχή σε αγώνα απελευθερωτικό. Δεν κατείχε από ταξικές αντιπαλότητες και αντιπαρατιθέμενες ιδεολογίες. Ποθούσε τη λευτεριά του, αλλά δεν ήταν και αδιάφορος για την κοινωνική δικαιοσύνη, την οποία στραγγαλίζει το αστικό καθεστώς. Οι κομμουνιστές μετατόπιζαν με την πάροδο του χρόνου το κέντρο βάρος από τον απελευθερωτικό αγώνα στον επαναστατικό έχοντας ως επίκεντρο την πολεμική κατά της πίστης του λαού. Ποτέ δεν συνειδητοποίησαν ότι «σκληρόν προς κέντραν λακτίζειν». Οι αστοί, πονηρές αλεπούδες, σύντομα μετά την ανατροπή της φεουδαρχίας, συνειδητοποίησαν ότι η πίστη πρέπει να βάλλεται εμμέσως, μέσα από τη διαφθορά του λαού και τον εκμαυλισμό της συνείδησής του. Οι κομμουνιστές εμπαθείς κατά της πίστεως, δογματικοί ακόλουθοι της ρήσης του Μαρξ «η θρησκεία είναι το όπιο του λαού», στάθηκαν ανήμποροι να συνειδητοποιήσουν την πραγματική κατάσταση στη χώρα μας. Η στήριξη των αστών της εξουσίας από μερίδα των επισκόπων, ίσως σημαντική, από την εποχή της βαυαροκρατίας ακόμη, δεν σήμαινε ότι θα μπορούσε κάποιος να κερδίσει τον λαό οδηγώντας τον σε άρνηση πρωτίστως της πίστης του, προκειμένου να γευθεί την κοινωνική δικαιοσύνη. Ακόμη και σήμερα αδυνατούν, αν και ολοένα προσεγγίζουν περισσότερο τις αστικές αντιλήψεις, να αντιληφθούν ότι η θρησκευτική πίστη είναι κάτι πολύ βαθύτερο από γνώρισμα επίδρασης του περιβάλλοντος. Οι κομμουνιστές στη Ρωσία αυτό μάλλον το έχουν συνειδητοποιήσει μάρτυρες όντες της μαρτυρίας πολλών θυμάτων των σταλινικών προγραφών. Ο Άρης υπήρξε από τους ελάχιστους κομμουνιστές (μάλλον όμως δεν ήταν κομμουνιστής), που είχε βαθειά επίγνωση της σημασίας της πίστης για τον λαό. Γι' αυτό και στο πλάι του είχε τον ιερομόναχο πατέρα Γερμανό Δημάκο.

Και ενώ στο βουνό ο εμφύλιος πόλεμος μεταξύ των ανταρτικών ομάδων έπαιρνε θλιβερές διαστάσεις, στη Μέση Ανατολή υπογράφονταν συμφωνίες, οι οποίες ισοδυναμούσαν με παραίτηση των κομμουνιστών από τη διεκδίκηση της εξουσίας σε μια χώρα, την οποία ήλεγχαν σχεδόν εξ ολοκλήρου κατά τη λήξη της κατοχής. Ήλεγχαν; Πόσοι ήσαν οι κομμουνιστές στις τάξεις του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ; Ασήμαντη μειοψηφία. Και όμως πλείστοι υπέστησαν τις συνέπειες εκ του πατριωτικού τους ζήλου στη συνέχεια, από τους νικητές του εμφυλίου, ενώ οι συνεργάτες των κατακτητών προσφέραντες τις υπηρεσίες τους κατά τα δεκεμβριανά και τον εμφύλιο που ακολούθησε ηρωοποιήθηκαν.

Άραγε οι κομμουνιστές δεν γνώριζαν ότι το μέλλον της χώρας μας είχε κριθεί στη Μόσχα τον Οκτώβριο του 1944; Αν ναι, γιατί έπραξαν στη συνέχεια τα όσα έπραξαν; Όσο για τους αστούς νικητές της εμφύλιας σύρραξης, οφείλουν να γνωρίζουν ότι δεν θριάμβευσαν οι δυνάμεις της πατρίδος κατά το εμφύλιο αιματοκύλισμα. Νίκησε η μία από τις δύο παρατάξεις που υπηρετούσαν ξένα συμφέροντα. Νικητής θα είναι ο λαός, όταν κάποτε απολαμβάνει την ελευθερία του εν δικαιοσύνη. Και αυτά τα δύο αγαθά κανένα σύστημα δεν προσέφερε ως τώρα σε λαό. Θα το καταλάβουν ποτέ όσοι εμμέσως ή αμέσως βάλλουν κατά της πίστης στον Χριστό;

                                                                                   

«ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ», 26-11-2012          

Αθήνα 2004: Η τιμή της ανευθυνότητας

 Η τιμή της ανευθυνότητας

 

Του Νικόλα Σεβαστάκη

 

Τα 8,5 δισεκατομμύρια ευρώ των Ολυμπιακών Αγώνων – όπως αποτιμώνται πλέον από το υπουργείο Οικονομικών – δεν πρέπει να θεωρηθούν ένα ακόμα λογιστικό τραύμα της πρόσφατης ιστορίας. Είναι κάτι περισσότερο από μια τάξη μεγέθους ή έναν αριθμό: αυτή η υπέρβαση κάθε μέτρου εκπέμπει έναν ιδιαίτερο πολιτικό και πολιτισμικό συμβολισμό.

Όσοι, ωστόσο, εκείνον τον καιρό έθεσαν δημόσια τις δυσάρεστες ερωτήσεις, για να εισπράξουν φυσικά τη χλεύη του συναινετικού μεγαλοϊδεατισμού, μπορούν τουλάχιστον να αισθάνονται ηθικά και πολιτικά δικαιωμένοι. Γιατί η εναντίωσή τους ήταν προειδοποίηση για τους επερχόμενους κινδύνους.

Όπως κι αν το δούμε, υπήρξαν κι αυτοί που δεν έσπευσαν να ποζάρουν στη φαντασμαγορία της χώρας του πλουμιστού μεσαίου χώρου και να κρυφτούν πίσω από τη λάμψη μεταλλίων και ρεκόρ. Και σε εκείνη την περίπτωση το όχι τους δεν ήταν, όπως αποδείχτηκε, στείρος αρνητισμός. Το αντίθετο.

Η ένσταση για τους Αγώνες δεν υπήρξε το ανθελληνικό ή αντιευρωπαϊκό «ατόπημα» το οποίο καταλογίστηκε στους σκεπτικιστές από τους συνήθεις σχολιαστές. Ιδίως επειδή το θέμα δεν ήταν μόνο η επώδυνη εγγύτητα της χρεωκοπίας αλλά ο συνδυασμός επιδεικτικής κατανάλωσης, σχεδιαστικού κενού και ρηχού εθνικισμού. Αν σκεφτούμε, ακόμα, ότι σκάνδαλο υπήρξε αυτή καθαυτή η αποθέωση της ανεύθυνης μεγέθυνσης. Και συγχρόνως η διαφημιστική έκθεση των συνδρόμων μιας ανερμάτιστης «εθνικής ιδεολογίας».

Επειδή ωστόσο τώρα, στις μέρες των ισχνών αγελάδων, διάφοροι ταγοί της μνημονιακής συμμόρφωσης λησμονούν την ταυτότητα των μεταρρυθμίσεων, το κοινωνικό και οικολογικό τους αποτύπωμα, παραπέμπω στα λόγια του Μιχάλη Παπαγιαννάκη, ειπωμένα το 2004, μια μόλις εβδομάδα μετά την τελετή λήξης:

«Η αντίρρησή μου στους Αγώνες δεν ήταν αν η Ελλάδα μπορεί ή δεν μπορεί να τους κάνει. Ήταν εναντίον της ίδιας της αντίληψης των Αγώνων. Δηλαδή των χορηγών, της ντόπας, του πρωταθλητισμού. Πέραν αυτών, υπάρχει το γιγαντιαίο κόστος. Πρόκειται για ιλιγγιώδη ποσά, φαραωνικού τύπου, τα οποία ήδη έχουν σχέση με την εκτόξευση του δημοσίου χρέους και του ελλείμματος της χώρας.

Μια κοινωνία πρέπει να κάνει επιλογές πού ξοδεύει τα λεφτά της. Σκεφτείτε μόνο ότι για την ασφάλεια πληρώσαμε δυο γέφυρες του Ρίου – Αντιρρίου. Μιλάω για το οικονομικό μέγεθος που ήταν γιγαντιαίο και δεν άξιζε τον κόπο. Το δεύτερο είναι η τεράστια ανισορροπία που έφερε στην περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας, γιατί η Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα. Υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις, που πιστεύω ότι θα γίνουν και αποδείξεις, για τη μετακίνηση γιγαντιαίων κονδυλίων από μεγάλα έργα και διάφορες παρεμβάσεις στην επαρχία που πέρασαν διά ολισθήσεως στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Επίσης η ζημιά στο περιβάλλον […]»

Σε λίγες γραμμές συμπυκνωμένο καίρια το πρόβλημά μας. Και η προαναγγελία της εκτροπής πάνω στην οποία στήθηκε, εδώ και τρία χρόνια, όχι κάποια δίκαιη λιτότητα, αλλά η τιμωρία των πολλών…

ΠΗΓΗ: Ημερομηνία δημοσίευσης: 25/11/2012,  http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=731081

Για ένα πλατύ πολιτικό & κοινωνικό μέτωπο διεξόδου

Για ένα πλατύ πολιτικό και κοινωνικό μέτωπο διεξόδου – Για την συμπαράταξη και την ενότητα της Αριστεράς

 

Κείμενο Πρωτοβουλίας των 1000

 

 

Εμείς που συμμετέχουμε στην «Πρωτοβουλία των 1000» για ένα πλατύ πολιτικό και κοινωνικό μέτωπο διεξόδου από την οικονομική και κοινωνική κρίση και για τη συμπαράταξη και την ενότητα της Αριστεράς, θεωρούμε πως ενώ η οικονομική και κοινωνική καταστροφή από την ολομέτωπη επίθεση κατά του κόσμου της εργασίας βαθαίνει, η λύση δεν βρίσκεται παρά έξω από το πλαίσιο του καπιταλιστικού συστήματος. Τη λύση αυτή δεν μπορεί να τη δώσει παρά μόνο ένα τέτοιο Μέτωπο, με την προώθηση ενός προγράμματος ρήξης με τη σημερινή εξουσία.

Στην κατεύθυνση αυτή, υποστηρίζουμε τη μεγαλύτερη δυνατή συνεργασία και ενότητα στη δράση όλων των δυνάμεων της Αριστεράς, στη βάση ενός τέτοιου προγράμματος, αλλά και στον κοινό αγώνα για τη λαϊκή επιβίωση και αλληλεγγύη, στην πάλη ενάντια στα μνημόνια, την Τρόικα και την ελληνική άρχουσα τάξη, αρχής γεγομένης από το αίτημα «καμιά θυσία για το ευρώ».

Στηρίζουμε την προοπτική μιας κυβέρνησης της Αριστεράς, γνωρίζοντας ότι μια τέτοια εξέλιξη δεν αποτελεί το τέλος του δρόμου, αλλά την απαρχή μιας πορείας ανάτασης του λαϊκού κινήματος και συγκρούσεων με το παρελθόν. 

Επιδιώκοντας τον μεγαλύτερο διεθνή συντονισμό και τον κοινό αγώνα με τα κινήματα που αναπτύσσονται διεθνώς, αγωνιζόμαστε για μια ριζική ανατροπή στην Ελλάδα, που θα μπορέσει να πυροδοτήσει διεθνείς εξελίξεις. 

Απευθυνόμαστε στο σύνολο των δυνάμεων και των αγωνιστών της Αριστεράς, ανεξάρτητα από τον πολιτικό και κοινωνικό χώρο που εντάσσονται, για τη διεύρυνση της απήχησης αυτών των θέσεων, των επιδιώξεων και των στόχων. Καλούμε καθέναν και καθεμιά που συμφωνεί με τις γενικές αυτές κατευθύνσεις να συνυπογράψει το κείμενο υπογραφών και να συμμετάσχει ενεργά στις εκδηλώσεις-συζητήσεις που πρόκειται να πραγματοποιηθούν στην αμέσως επόμενη περίοδο σε ολόκληρη τη χώρα, στις οποίες θα αποφασιστούν, μέσα από ανοιχτό δημοκρατικό διάλογο, οι περαιτέρω διαδικασίες προώθησης των στόχων μας.

 

Ακολουθεί το κείμενο της Πρωτοβουλίας των 1000:

 

Πρωτοβουλία των 1000

Για ένα πλατύ πολιτικό και κοινωνικό Μέτωπο Διεξόδου

Για την συμπαράταξη και την ενότητα της Αριστεράς

Η μνημονιακή κόλαση, το αστικό αδιέξοδο, η αδυναμία ριζοσπαστικής διεξόδου από την κρίση, η κοινωνική απήχηση της πρότασης για κυβέρνηση Αριστεράς, αλλά και η μετεκλογική συγκρότηση μιας ακραίας νεοφιλελεύθερης μνημονιακής συγκυβέρνησης, οφείλουν να ανασυντάξουν και να επανακαθορίσουν τη σκέψη και τη δράση των αριστερών αγωνιστών. Η παρέμβασή μας αποσκοπεί στη συγκρότηση παρόμοιων  προβληματισμών που έχει ένα μεγάλο δυναμικό στο χώρο της Αριστεράς. Στην ανάληψη πρωτοβουλιών που θέτουν την Αριστερά ενώπιον των ευθυνών της. Σε μια τέτοια εποχή, η Αριστερά  έχει κρίσιμο ρόλο και ευθύνη. Δεν πρέπει να περιορίζεται στην αναμονή και στην αμηχανία.
1.    Η καπιταλιστική κρίση βαθαίνει, αλλά ο καπιταλισμός δεν μπορεί να υπερβεί ή να κρύψει την κρίση του. Το σύστημα χρεοκοπεί, φορτώνει όμως τη χρεοκοπία του, ελλείψει ικανού αντιπάλου, στην εργαζόμενη κοινωνική πλειοψηφία. Απαιτείται άμεσα η συγκρότηση "υποκειμένων ανατροπής", μετώπων και πολιτικών φορέων που να δημιουργούν τις προϋποθέσεις για συστημική ανατροπή.
2.    Σήμερα, δύο δρόμοι υπάρχουν. Ο ένας ήδη δοκιμάζεται: Εντός συστήματος, με τις καταστροφικές πολιτικές να στρέφονται ενάντια στον εργαζόμενο κόσμο. Ο άλλος είναι εκτός, συνδέοντας τα άμεσα αιτήματα με τη σοσιαλιστική προοπτική. Ενδιάμεσες λύσεις δεν υπάρχουν και όσοι τις φαντασιώνονται θα βρεθούν μπροστά στο δίλημμα: Οπισθοχώρηση και υποταγή στον νεοφιλελεύθερο κυνισμό ή προχώρημα για ένα άλλο κοινωνικό σύστημα;
3.    Δεν είναι στιγμή για αφηρημένες αλήθειες ή απόπειρες ιδεολογικής και μόνο καταγραφής. Πρέπει να δοθεί η μάχη άμεσα, με την πεποίθηση ότι ο αντίπαλος σήμερα πρέπει και μπορεί να ανατραπεί, ότι η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα μπορούν σήμερα να επιβάλουν τη δική τους λύση. Δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια για αναμονή, υποχώρηση ή οικονομία δυνάμεων για το μέλλον.
4.    Η ασθμαίνουσα μνημονιακή συγκυβέρνηση ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ, αναδεικνύει το αδιέξοδο από τη μεριά του συστήματος. Η παράταση της υποταγής της Ελλάδας στα κελεύσματα και τις προσταγές της Τρόικας οξύνει το αδιέξοδο αυτό συνθλίβοντας παράλληλα τον εναπομείναντα κοινωνικό ιστό. Το μνημονιακό πρόγραμμα, που βαφτίζεται ως πολιτική διέξοδος από την αστική τάξη, αποτελεί το κοινωνικό ολοκαύτωμα των λαϊκών στρωμάτων. Καμία κοινωνική ή εθνική πρόοδος δεν μπορεί να υπάρξει μέσα από αυτή την πολιτική.
5.    Η συγκυβέρνηση του μνημονίου δοκιμάζεται, την ίδια στιγμή που στηρίζεται λυσσωδώς από την τρόικα και τον εγχώριο αστισμό. Η δυναμική παρουσία και εισβολή της Χρυσής Αυγής ήδη δημιουργεί ασφυκτική πίεση στις δημοκρατικές λειτουργίες και θα μετατοπίζει συνεχώς την ασκούμενη πολιτική δεξιότερα, ενώ αναδεικνύεται εξαιρετικά επικίνδυνη για τη συνείδηση των λαϊκών μαζών. Χρειάζονται άμεσα πρωτοβουλίες για τη δημιουργία μαζικών, μετωπικών αντιφασιστικών επιτροπών σε κάθε χώρο, ώστε να μπει φραγμός στην άνοδο του νεοφασισμού.  
6.    Απέναντι στην κυριαρχία μιας πολιτικά στείρας αστικής τάξης, η Αριστερά μπορεί να δώσει απάντηση στο πρόβλημα, να ανακουφίσει το λαό και να ανακόψει την πορεία της κοινωνικής καταστροφής. Μονάχα ένα πλατύ πολιτικό και κοινωνικό μέτωπο με πυρήνα τις δυνάμεις της Αριστεράς, μπορεί να αναμετρηθεί με το στόχο της κυβερνητικής εξουσίας και να προκαλέσει την ήττα των μνημονιακών κυβερνήσεων της Δεξιάς, από μια λαϊκή αριστερή κυβέρνηση που θα στηρίζεται και θα ελέγχεται από την κοινωνική πλειοψηφία. Το μέγεθος της καπιταλιστικής κρίσης και επίθεσης, ο αρνητικός διεθνής συσχετισμός δύναμης, η πολιτική συσπείρωση του μνημονιακού νεοφιλελεύθερου μπλοκ, η ενίσχυση της ναζιστικής Ακροδεξιάς, η κατάσταση σύγχυσης και πολυδιάσπασης των εργαζομένων, το πρόβλημα της λαϊκής επιβίωσης, κάνουν αναγκαία την πολιτική συμπαράταξη της Αριστεράς.
7.    Ο λαϊκός πόθος για μια κυβέρνηση που θα καταργήσει τα μνημόνια έδωσε την δυνατότητα στην Αριστερά να έρθει σε επαφή με πολύ μεγάλα λαϊκά στρώματα. Ο στόχος της αριστερής κυβέρνησης που θα καταργήσει τις δανειακές συμβάσεις και τους εφαρμοστικούς νόμους, τέθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ και βρέθηκε σε αντιδιαστολή με την προοπτική μιας μελλοντικής και αόριστης λαϊκής εξουσίας ή ακόμη και ενός μακρινού, χαμένου στα βάθη του χρόνου και αφηρημένου επαναστατικού σοσιαλισμού. Η αριστερή πολιτική πρόταση οφείλει να αφουγκράζεται τον παλμό και την απαίτηση του κόσμου και να έχει το στοιχείο της άμεσης πολιτικής απάντησης και διεξόδου. Γι' αυτό χρειάζεται συγκεκριμένο πρόγραμμα και πολιτική συμμαχιών. Άλλωστε, ο στόχος της κατάληψης της κυβερνητικής και πολιτικής εξουσίας είναι ένας βασικός ρόλος της Αριστεράς.
8.    Μια αριστερή κυβέρνηση δεν θα σημάνει αυτόματα λύσεις στα κολοσσιαία προβλήματα και στην πρωτοφανή επίθεση που δέχεται η ελληνική κοινωνία. Τα παραδείγματα αριστερών κυβερνήσεων που ανέλαβαν να διαχειριστούν την κρίση του καπιταλιστικού συστήματος και τελικά ενσωματώθηκαν σ' αυτό, οδηγώντας σε τραγωδίες, είναι πολλά. Οι διεργασίες και οι λαϊκοί αγώνες που οδηγούν σε μια κυβέρνηση της Αριστεράς είναι απαραίτητο να συνοδεύονται με το αναγκαίο προγραμματικό πλαίσιο που μπορεί να δώσει διέξοδο στην κρίση:

– Μη αναγνώριση του χρέους και άμεση παύση πληρωμών του.

•    Άμεση κατάργηση όλων των μνημονίων και των εφαρμοστικών νόμων τους.

– Καταγγελία όλων των αποικιοκρατικών δανειακών συμβάσεων.

•    Εθνικοποίηση-κοινωνικοποίηση των τραπεζών και συγκρότηση μιας νέας χρηματοπιστωτικής πολιτικής, με αποκλειστικά αναπτυξιακά, παραγωγικά και κοινωνικά κριτήρια.
•    Ρύθμιση των ιδιωτικών χρεών για τις μικρές επιχειρήσεις, τη μικρομεσαία εργαζόμενη  αγροτιά και τις πιο αδύνατες κοινωνικές κατηγορίες.
•    Βαριά φορολογία στο κεφάλαιο, άρση του τραπεζικού απόρρητου των μεγαλοκαταθετών, δραστική μείωση των εξοπλιστικών δαπανών.
•    Εθνικοποίηση των πιο κρίσιμων και στρατηγικών τομέων και επιχειρήσεων της οικονομίας.
•    Στήριξη μισθών, συντάξεων, κοινωνικών δαπανών και εργασιακών σχέσεων. Προώθηση της δωρεάν υγείας και δωρεάν παιδείας σε όλα τα επίπεδα.
•    Πραγματική δημοκρατία, με τη θεσμοθέτηση του κοινωνικού και εργατικού ελέγχου και διαχείρισης σε όλο το φάσμα της οικονομίας.
•    Συγκρότηση ενός προοδευτικού σχεδίου παραγωγικής ανασυγκρότησης της οικονομίας.
Μόνο η εφαρμογή ενός τέτοιου προγράμματος μπορεί να δώσει στο χειμαζόμενο λαό τη δυνατότητα διεξόδου από την κοινωνική καταστροφή που υφίσταται. Ένα τέτοιο πρόγραμμα μπορεί να δώσει προοδευτικό και λαϊκό περιεχόμενο στην αποδέσμευση της ελληνικής κοινωνίας από τη μέγγενη της ΕΚΤ, της ΕΕ και του ΔΝΤ, καθώς οδηγεί σε πλήρη πολιτική αντιπαράθεση με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που εφαρμόζει η ΕΕ και με το ίδια την συνθήκη για το ευρώ. Η προσπάθεια υλοποίησης αυτού του προγράμματος θα διαλύσει την αυταπάτη ότι μπορεί να υπάρξει φιλολαϊκή λύση εντός της ΕΕ και της Ευρωζώνης, μέσα σε ιμπεριαλιστικούς μηχανισμούς και καπιταλιστικές ολοκληρώσεις.
Σταθερή επιδίωξή μας είναι η προσπάθεια επέκτασης και συντονισμού των αγώνων και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, με στόχο συνολικότερες ανατροπές και ρήξεις στην Ευρώπη και διεθνώς.
9.    Αυτή τη στιγμή, πρέπει να αντιστραφεί το κλίμα αμηχανίας και αναμονής. Να σταματήσει ο εφησυχασμός της Αριστεράς ότι μπορεί να αναμένει σαν ώριμο φρούτο την εξουσία. Να μην επικρατήσει το όριο της υποταγής στην αστική νομιμότητα και της πάση θυσία παραμονής της χώρας στην Ευρωζώνη. Να ενεργοποιηθεί ο λαός ενάντια σε λογικές ανάθεσης ή εκλογικής προσμονής. Να ενισχυθεί, να γίνει κυρίαρχη η πρόταση της μετωπικής πολιτικής συγκρότησης και κοινής πρόσκλησης και δράσης στην Αριστερά. Να αποτραπεί το ενδεχόμενο της συγκρότησης ενός πολιτικά εξουδετερωμένου ρεφορμιστικού φορέα "προοδευτικής" διαχείρισης της κρίσης του συστήματος. Να ενισχυθούν οι αριστερές και ριζοσπαστικές πολιτικές δυνάμεις, ώστε να μη δίνουν μάχες οπισθοφυλακών και συντήρησης δυνάμεων, αλλά αγώνες πραγματικής λαϊκής οργάνωσης και προγραμματικής προετοιμασίας.  
10.    Βρισκόμαστε μπροστά σε μια ιστορική πρόκληση και ευκαιρία προς τις δυνάμεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς για να αναδείξουν μια πρόταση αντισυστημικής διεξόδου. Η εκλογική άνοιξη της Αριστεράς πρέπει να αποτελέσει αφετηρία. Η πολιτική έκφραση του αντιμνημονιακού κοινωνικού μπλοκ κυρίαρχα από την Αριστερά, πρέπει να γίνει το εφαλτήριο για τη συγκρότηση των λαϊκών τάξεων σε πιο αγωνιστική, ριζοσπαστική και μόνιμη βάση. Διαφορετικά, η απογοήτευση θα επικρατήσει ή και θα ενισχυθούν λύσεις παντός χρώματος. Το υλικό υπόστρωμα είναι κατάλληλο και για την Ακροδεξιά. Η συμπαράταξη των δυνάμεων της Αριστεράς και η προγραμματική τους οργάνωση και λαϊκή γείωση αποτελεί άμεση ανάγκη και προτεραιότητα, ώστε να αναπτυχθεί μια ριζοσπαστική και προοδευτική δυναμική στην ελληνική κοινωνία.
11.    Ο χρόνος μάς πιέζει ασφυκτικά. Είναι επιτακτική η ανάγκη για ένα πλατύ πολιτικό και κοινωνικό μέτωπο που θα διεκδικήσει την εξουσία. Ένα μέτωπο με πυρήνα τις δυνάμεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Η κοινή βάση στοιχείων του πολιτικού προγράμματος, έχει οριακά αναδειχτεί στο σύνολο των δυνάμεων της Αριστεράς και κυρίως μέσα από τους ταξικούς και λαϊκούς αγώνες. Η προγραμματική κατεύθυνση βασίζεται στην ανοικτή παραδοχή ότι η εφαρμογή ενός προγράμματος λαϊκής ανακούφισης και ανακοπής της κοινωνικής οπισθοδρόμησης δεν θα εξαρτηθεί από τους εκβιασμούς των δόσεων ούτε από την πάση θυσία παραμονή στο ευρώ και την ΕΕ. Στη βάση αυτή, είναι αναγκαίο να κινηθούμε αποφασιστικά και συντροφικά στην κατεύθυνση της ενωτικής συσπείρωσης των σημερινών σχημάτων. Στο πλαίσιο μιας τέτοιας πολιτικής συσπείρωσης, ασφαλώς, η κάθε ξεχωριστή δύναμη θα διατηρεί τη δική της ιδεολογική, πολιτική και οργανωτική ανεξαρτησία.
12.    Το στοίχημα αυτό είναι εφικτό για τις δυνάμεις της Αριστεράς, στο βαθμό που εμπεδωθεί μια συνθετική προγραμματική δυναμική, που θα βλέπει ως πραγματικό ενδεχόμενο τη σύγκρουση της ελληνικής κοινωνίας με τη νεοφιλελεύθερη Ευρωζώνη και την ΕΕ, και θα προετοιμάζεται γι αυτό, είτε ως αναγκαιότητα, είτε ως επιθετική διεκδίκηση είτε ως εναλλακτικό σχέδιο διεξόδου.
13.    Αυτό το σημείο τομής δεν είναι σήμερα κατακτημένο. Παραμένει ζητούμενο εντός της Αριστεράς. Για αυτό, είναι αναγκαίο να ενισχύεται συνεχώς εκείνο το αριστερό αντισυστημικό ρεύμα που είναι παράλληλα ανοικτό στη λογική των πολιτικών  συνεργασιών. Ρεύμα που συγκροτείται στην κατεύθυνση της αντισυστημικής διεξόδου από την κρίση, αλλά ταυτόχρονα πρωτοστατεί σε μετωπικές πρωτοβουλίες και στην κεντρική πολιτική σκηνή και στους μαζικούς χώρους. Στις σημερινές συνθήκες, αυτό το πολιτικό ρεύμα μπορεί να ενισχύσει, να διεκδικήσει και τελικά να προκαλέσει τη ριζοσπαστική ανασύνθεση όλης της Αριστεράς. Μόνο έτσι αυτό το μέτωπο μπορεί να συγκροτηθεί, να μην υποκύψει στις πολιτικές πιέσεις του ταξικού αντίπαλου και να οδηγήσει σε νίκη το λαό.
14.    Με βάση τα σημερινά δεδομένα της αντιμετωπικής πολιτικής των ηγεσιών ΚΚΕ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ, αλλά και των ορίων του ΣΥΡΙΖΑ και του ορατού κινδύνου ενσωμάτωσής του, εκτιμούμε ότι η εκλογική επιρροή του ΣΥΡΙΖΑ στα λαϊκά στρώματα αποτελεί στοιχείο ιστορικής σημασίας. Σε μεγάλο βαθμό, οι εξελίξεις μέσα στην Αριστερά αντικειμενικά καθορίζονται και από τις αντιθέσεις που αναπτύσσονται στον ΣΥΡΙΖΑ. Στην συγκυρία αυτή, αναγνωρίζουμε πως όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά. Τόσο η αστική ενσωμάτωση και πολιτική εξουδετέρωση του ΣΥΡΙΖΑ, όσο όμως και το αντίστροφο. Αυτή η ασταθής ισορροπία είναι ήδη φανερή και στις λαϊκές μάζες, αλλά και στις κυρίαρχες τάξεις. Είναι σαφές πως η  άρνηση του ΣΥΡΙΖΑ να επιμείνει στη θέση "καμιά θυσία για το ευρώ", αφήνει ανοιχτή την πόρτα της ενσωμάτωσης του, επίσης όμως είναι σαφές πως οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για ακύρωση των μνημονίων ανοίγουν την πόρτα για τη σύγκρουση με την Ευρωζώνη, δηλαδή την ανοιχτή σύγκρουση με τις αστικές επιλογές. Η ανάπτυξη μιας μετωπικής στρατηγικής των αριστερών δυνάμεων είναι δυνατό να παρέμβει σε αυτά τα ενδεχόμενα και να τα ενισχύσει από την πλευρά των λαϊκών συμφερόντων.
15.    Σε αυτήν την κατεύθυνση και με το ζητούμενο ενός πλατιού μετώπου με κέντρο τις δυνάμεις της Αριστεράς και την ενίσχυση της προοπτικής της αριστερής κυβέρνησης στη βάση ενός μεταβατικού  πολιτικού προγράμματος διεξόδου της ελληνικής κοινωνίας από την κρίση, είναι αναγκαίο η σχετική συζήτηση να ανοίξει ακόμη περισσότερο σε όλη την χώρα. Είναι αναγκαίες ανοιχτές συζητήσεις και πολιτικές συσκέψεις σε όλες στις μεγάλες πόλεις, ώστε να καλεστούν και να παροτρυνθούν άμεσα όλες οι αριστερές δυνάμεις να συμμετέχουν και να ενισχύσουν το διάλογο αυτόν. Είναι αναγκαίο να αναπτυχθούν σχετικές πρωτοβουλίες, να  συγκροτηθούν κοινές λαϊκές επιτροπές βάσης σε γειτονιές και εργασιακούς χώρους, προκειμένου να διευρύνουν και να ενισχύσουν την ενιαία αριστερή και λαϊκή προγραμματική συμφωνία και τη συγκρότηση πρωτοβουλιών ενωτικής δράσης αντίστασης και λαϊκής αλληλεγγύης. Το κάλεσμα απευθύνεται στο σύνολο των δυνάμεων της Αριστεράς, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ΜΑΑ, και τις άλλες δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς. Ο καθένας θα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του. Η υπόθεση της ριζοσπαστικής ενότητας της Αριστεράς πρέπει και μπορεί να γίνει υπόθεση των ίδιων των αριστερών δυνάμεων και των αγωνιστών της.  
Όσοι θέτουμε την υπογραφή μας κάτω από αυτό το κείμενο:
•    Θεωρούμε πως η μοναδική λύση απέναντι στην κοινωνική και οικονομική καταστροφή στον τόπο μας, βρίσκεται έξω από τα  πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος.
•    Λύση μπορεί να δώσει μόνο ένα πλατύ πολιτικό και κοινωνικό μέτωπο, με ένα πρόγραμμα ρήξης με τη σημερινή εξουσία.
•    Η κρίση είναι διεθνής και πανευρωπαϊκή. Παλεύουμε για μια ριζική ανατροπή στην Ελλάδα, πυροδότη διεθνών εξελίξεων. Ταυτόχρονα, επιδιώκουμε το μεγαλύτερο δυνατό συντονισμό και κοινή πάλη με τα κινήματα που αναπτύσσονται διεθνώς.

Υποστηρίζουμε τη μεγαλύτερη δυνατή συνεργασία και ενότητα στη δράση του συνόλου της ελληνικής Αριστεράς, στη βάση ενός τέτοιου πολιτικού προγράμματος, αλλά και στον κοινό αγώνα για τη λαϊκή επιβίωση και αλληλεγγύη. Στηρίζουμε την προοπτική μιας κυβέρνησης της Αριστεράς, γνωρίζοντας ότι μια τέτοια εξέλιξη δεν αποτελεί το τέλος του δρόμου, αλλά την απαρχή μιας πορείας ανάτασης του λαϊκού κινήματος και συγκρούσεων με το παρελθόν.

Η Αριστερά οφείλει να επιδιώξει την πλατύτερη συνεργασία των δυνάμεών της στην πάλη ενάντια στο μνημόνιο, την τρόικα και την ελληνική άρχουσα τάξη, αρχής γενομένης από το αίτημα "καμιά θυσία για το ευρώ". Ως πρωτοβουλία, απευθυνόμαστε στο σύνολο των δυνάμεων και των αγωνιστών που έχουν παρόμοια αντίληψη, ανεξάρτητα από τον πολιτικό/κομματικό χώρο στον οποίο είναι τοποθετημένοι, για διεύρυνση της απήχησης των πιο πάνω θέσεων, επιδιώξεων και στόχων.

 Υπογράψτε – στηρίξτε το παραπάνω κείμενο και την Πρωτοβουλία

 

Ονοματεπώνυμο

Ιδιότητα

Περιφέρεια

Περιοχή

1

Αβαρλής Δημήτρης

μεταπτυχιακός φοιτητής

Αττική

 

2

Αγγελάκης Νίκος

φοιτητής

Θεσσαλονίκη

5ο Διαμέρισμα

3

Αγγελακόπουλος Βασίλης

φοιτητής

Αττική

 

4

Αγγελακόπουλος Πέπος

σπουδαστής ΙΕΚ

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

5

Αγγελακούδης Ηλίας

βιομηχανικός εργάτης ΕΒΖ

Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης

Ορεστιάδα

6

Αγγελακούδης Κώστας

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Αττική

Γαλάτσι

7

Αγοράτσιου Βάσω

γεωπόνος

Θεσσαλονίκη

 

8

Αγοράτσιου Δήμητρα

βρεφονηπιαγωγός

Θεσσαλονίκη

Πανόραμα Θεσσαλονίκης

9

Αζάμπι Ηλίας

εργαζόμενος σε τηλεφωνικό κέντρο

Αττική

Πατήσια

10

Αθανασιάδης Γιώργος

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Τούμπα

11

Αϊβαλιώτη Κωνσταντίνα

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

 

12

Ακριβός Αχιλλέας

μέλος της Αριστερής Κίνησης Νέας Υόρκης

ΗΠΑ

Νέα Υόρκη

13

Ακριβού Φράγκω

μέλος της Αριστερής Κίνησης Νέας Υόρκης

ΗΠΑ

Νέα Υόρκη

14

Αλβανούδης Γιώργος

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

15

Αλεξάτος Γιώργος

ιστορικός- συγγραφέας

Αττική

Εξάρχεια

16

Αλεξάτου Παναγιώτα

συνταξιούχος εργάτρια

Αττική

Πειραιάς

17

Αλέξης Κώστας

ερευνητής

Ελβετία

Ζυρίχη

18

Αλεξίου Ξένια

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

19

Αλεξίου Παναγιώτης

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Βορείου Αιγαίου

Μυτιλήνη

20

Αλεξιού-Συμεωνόγλου Μαρία

νοσηλευτρια

Αττική

Πειραιάς

21

Αλεξόπουλος Λευτέρης

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

22

Αλεξόπουλος Παναγιώτης (του Βασιλείου)

έμπορος

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

23

Αλεξόπουλος Τάκης (του Κων/νου)

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Αττική

Χαλάνδρι

24

Αλεξοπούλου Κατερίνα

αυτοαπασχολούμενη μηχανικός

Αττική

Ηλιούπολη

25

Αμβραζή Ιωάννα

εκπαιδευτικός

Αττική

Μοσχάτο

26

Αμπαρτζίδης Νίκος

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Ηλιούπολη

27

Αμπελά Έφη

νοσηλεύτρια

Αττική

Παλαιό Φάληρο

28

Αμπελά Ρούλα

δημοτική υπάλληλος

Αττική

Νέα Σμύρνη

29

Αμπελά Ιωάννα

κοινωνική λειτουργός

Αττική

Παλαιό Φάληρο

30

Αμπελά Λίτσα

συνταξιούχος καθαρίστρια

Αττική

Παλαιό Φάληρο

31

Αμπελάς Κώστας

άνεργος

Αττική

Παλαιό Φάληρο

32

Αμπντούλ Τίμοθυ

εργαζόμενος σε εστίαση

Αττική

Πατήσια

33

Αναγνωστόπουλος Κοσμάς

πολιτικός μηχανικός

 

 

34

Αναγνώστου Γιώργος

ιδιωτικός υπάλληλος

Αγγλία

Λονδίνο

35

Αναγνώστου Χρύσα

φοιτήτρια

Αττική

Νέα Ιωνία

36

Αναγνωστου Γιώργος

φοιτητής

Αττική

 

37

Αναγνωστου Πέτρος

λογιστής

Αττική

Αιγάλεω

38

Αναλαμπιδάκης Μιχάλης

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Αττική

Πειραιάς

39

Αναστασιάδης Νίκος

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Κέντρο

40

Αναστασιάδου Τάνια

εκπαιδευτικός

Νοτίου Αιγαίου

Ρόδος

41

Αναστασόπουλος Τάσος

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

42

Αναστασοπούλου Αλεξάνδρα

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

43

Αναστόπουλος Θοδωρής

βιβλιοθηκονόμος

Αττική

Νέα Ιωνία

44

Αναστοπούλου Χριστίνα

φοιτήτρια

Αττική

Νέα Ιωνία

45

Ανδρεάδης Θανάσης

γραφίστας

Αττική

 

46

Ανδρέογλου Αντώνης

υπάλληλος ΕΛΤΑ

Θεσσαλονίκη

5ο Διαμέρισμα

47

Ανδρικόπουλος Γιώργος

εργοδηγός

Αττική

 

48

Ανδριόπουλος   Θοδωρής

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Καλαμαριά

49

Ανδρίτσου Γεωργία

δημόσιος υπάλληλος

Αττική

 

50

Ανδρίτσου Πένυ

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

51

Ανδρώνη Μαλβίνα

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

52

Αντωνάτος Λάμπρος

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Πατήσια

53

Αντωνίου Αναστάσιος

φοροτεχνικός

Αττική

Ν.Φιλοθέη

54

Αντωνίου Βαγγέλης

επιχειρηματίας

 

 

55

Αντωνίου Γιάννης

πολιτικός μηχανικός

Εύβοια

Χαλκίδα

56

Αντωνίου Γιώργος

υδραυλικός

Αττική

Νέα Ιωνία

57

Αντωνίου Μαρία

βρεφονηπιαγωγός

Αττική

Άνω Πατήσια

58

Αντωνίου Νάσια

φοιτήτρια

Αττική

Φιλοθέη

59

Αντωνίου Περικλής

συνταξιούχος

Αττική

Άγιος Αρτέμιος

60

Αντώνογλου Ελπίδα

συνταξιούχος

Αττική

Δραπετσώνα

61

Αντώνογλου Μανώλης

συνταξιούχος ναυτικός

Αττική

Πειραιάς

62

Αντώνογλου Χαριτωμένη

δημόσιος υπάλληλος

Αττική

Δραπετσώνα

63

Αντωνόπουλος Αντρέας

φωτογράφος

Αττική

Ίλιον

64

Αντωνόπουλος Παναγιώτης

φοιτητής

Αττική

 

65

Αντωνόπουλος Σταύρος

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

66

Αποστόλου Γιάννης

εκπαιδευτικός δευτεροβάθμιας

Αττική

Πετράλωνα

67

Αποστόλου Μιχάλης

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Αττική

Πετράλωνα

68

Αραχωβίτη Ευαγγελία

εκπαιδευτικός

Αττική

Μεταξουργείο

69

Αργυράκη Νατάσα

φοιτήτρια

Αττική

Νέα Ιωνία

70

Αριστίδου Μιχάλης

άνεργος

Θεσσαλονίκη

Κέντρο

71

Αριστοπάνος Αλέξανδρος

φοιτητής

Αττική

Πειραιάς

72

Αρσενά Ιωάννα

εκπαιδευτικός

 

Βέροια

73

Αρσενά Κωσταντίνα

ιδιωτικός υπάλληλος

 

Βέροια

74

Αρχοντής Χαρίλαος

αγρότης

Θεσσαλίας

Λάρισα

75

Ασημακόπουλος Θανάσης

γιατρός

Αττική

Χαϊδάρι

76

Αστερίου Αντιγόνη

δημόσιος υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

 

77

Ατσοπάρδη Κορίνα

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

78

Αυγερινού Αγγελική

άνεργη

Αττική

Γαλάτσι

79

Αυλωνίτη Πηνελόπη

δημόσιος υπάλληλος

Αττική

Νέο Ηράκλειο

80

Αφολάνιο Μανώλης

μουσικός, MC Yinka

Αττική

Μεταξουργείο

81

Αφολάνιο Μιχάλης

ηθοποιός

Αττική

Μεταξουργείο

82

Βαϊρακταράκη Αγγελική

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

83

Βαϊρακταράκη Λυδία

μαθήτρια

Αττική

Αγ.Παρασκευή

84

Βακαλόπουλος Κώστας

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Νέα Σμύρνη

85

Βαλωμένου Γεωργία

αρχιτέκτων μηχανικός- εκπαιδευτικός

Αττική

Γαλάτσι

86

Βανικιώτης Κυριάκος

εκπαιδευτικός

Αττική

 

87

Βασβατέκης Γιάννης

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

88

Βασιλάκης Βασίλης

μηχανικός Η/Υ

Αγγλία

Έσσεξ

89

Βασιλείου Αφροδίτη

δικηγόρος

Αττική

Νέο Ηράκλειο

90

Βασιλοπούλου Αναστασία

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

91

Βάσσος Δημήτρης

μισθωτός μηχανικός

Δυτικής Ελλάδας

Ιωάννινα

92

Βασταρδής Δημήτρης

ιδιωτικός υπάλληλος

Εύβοια

Χαλκίδα

93

Βαχαβιώλος Γιώργος

πολιτικός μηχανικός

Αττική

Αργυρούπολη

94

Βδοκάκη Μαρία

φοιτήτρια

Αττική

Ν.Κόσμος

95

Βεγαΐτη Ευαγγελια

συνταξιούχος

Αττική

Δάφνη

96

Βέκης Χρήστος

ιδιωτικός υπάλληλος

Κεντρική Μακεδονία

Ορμύλια Χαλκιδικής

97

Βεκιάρη Γιώτα

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Τούμπα

98

Βελητζέλου Ακτίνα

κτηνοτρόφος

Στερεάς Ελλάδας

Λειβαδιά

99

Βέλλιου Γεωργία

τοπογράφος μηχανικός

Θεσσαλονίκη

Συκιές

100

Βερβέρα Στάθια

αυτοαπασχολούμενη μηχανικός

Αττική

Γλυφάδα

101

Βεργαδή Μαρία

εκπαιδευτικός δευτεροβάθμιας

Αττική

Πετράλωνα

102

Βεργή Μαρία

συνταξιούχος

Βορείου Αιγαίου

Βαθύ Σάμου

103

Βεργόπουλος Γιάννης

μέλος ΔΣ Συλλόγου Εργαζομένων ΚΕΘΕΑ

Αττική

Ίλιον

104

Βερέμη Μαρία

δικαστικός υπάλληλος

Αττική

Χαλάνδρι

105

Βερναδάκης Αλέκος

συνταξιούχος

Αττική

 

106

Βερναδάκης Νίκος

πανεπιστημιακός

Θεσσαλονίκη

 

107

Βερούση Βασιλική

φοιτήτρια

Κρήτη

Ρέθυμνο

108

Βέτσικα Ελένη

ιδιωτικός υπάλληλος/ μέλος του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ιρλανδίας

 

Δουβλίνο

109

Βεττα Ευη

εκπαιδευτικός

Θεσσαλονίκη

Κέντρο

110

Βίκυ Βέκιου

εκπαιδευτικός δευτεροβάθμιας

Αττική

Γαλάτσι

111

Βιραράκη Μαρία

άνεργη

Αττική

 

112

Βλαζάκη Ειρήνη

εκπαιδευτικός

Θεσσαλονίκη

Συκιές

113

Βλασσόπουλος Λεωνίδας

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

114

Βλαχογιώργος Γιώργος

γιατρός, Δημοτικός Σύμβουλος

Εύβοια

Χαλκίδα

115

Βλαχόπουλος Κυριάκος

φοιτητής

Αττική

Κορυδαλλός

116

Βλαχοπούλου Μαρία

εκπαιδευτικός

Αττική

 

117

Βλάχου Ήρα

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

118

Βογιατζής Γιάννης

άνεργος

Θεσσαλονίκη

Καλαμαριά

119

Βογιατζής Παναγιώτης

ελεύθερος επαγγελματίας

Θεσσαλονίκη

Συκιές

120

Βουδούρης Αλέκος

φοιτητής

Θεσσαλονίκη

 

121

Βούλγαρης Αντώνης

υπάλληλος

Εύβοια

Χαλκίδα

122

Βούρτσης Διονύσης

οφθαλμίατρος

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

123

Βραγοτέρη Μαρίκα

δημόσιος υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Σταυρός Χαλκιδικής

124

Βρακατσέλης Αλέξανδρος

έμπορος

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

125

Γαγάρας Γρηγόρης

νοσηλευτής

Θεσσαλίας

Βόλος

126

Γαζάκης Αντώνης

εκπαιδευτικός

Θεσσαλονίκη

Ηλιούπολη

127

Γαλάνης Νίκος

μηχανικός

Αττική

 

128

Γαλάνης Νίκος

φοιτητής Ιατρικής

Αττική

Ζωγράφου

129

Γαραντζιώτη Γεωργία

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Κολωνός

130

Γαρεφαλάκης Θεοδόσης

συνταξιούχος

Κρήτη

Σητεία

131

Γενούζου Ισιδώρα

μεταφράστρια

Αττική

Διόνυσος

132

Γεραλή Ελένη

αρχιτέκτων

Θεσσαλίας

Βόλος

133

Γεραλή Ευαγγελία

νοσηλεύτρια

Αττική

Κυψέλη

134

Γεραλής Κυριάκος

αναπληρωτής εκπαιδευτικός

Εύβοια

Ροβιές

135

Γερολυμάτος Απόστολος

Εμπορος

Αττική

 

136

Γερούλη Σεβαστή

υπάλληλος Εργατικού Κέντρου Πειραιά

Αττική

Πειραιάς

137

Γεωργακάκη Αναστασία

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Παιανία

138

Γεωργακάκης Σπύρος

άνεργος

Αττική

Παιανία

139

Γεωργακόπουλος   Πάνος

φοιτητής

Νησιά Ιονίου

Κέρκυρα

140

Γεωργακόπουλος Κωνσταντίνος

εργάτης

Αττική

Ρέντης

141

Γεωργακοπούλου Ελισάβετ

άνεργη

Αττική

Ρέντης

142

Γεωργακοπούλου Ντίνα

οδηγός ΕΘΕΛ

Αττική

Ηλιούπολη

143

Γεωργαλάς Κώστας

πολιτικός μηχανικός

Αττική

Αθήνα

144

Γεωργάρας Λευτέρης

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Καισαριανή

145

Γεωργιάδης Μάκης

ελεύθερος επαγγελματίας

Θεσσαλίας

Βόλος

146

Γεωργιάδης Στέλιος

ελεύθερος επαγγελματίας

Θεσσαλίας

Βόλος

147

Γεωργίου Παναγίωτης

λογιστής

Δυτικής Ελλάδας

Άρτα

148

Γεωργόπουλος Νεοκλής

πανεπιστημιακός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

149

Γεωργοπούλου Μαρία

συνταξιούχος τραπεζικός

Αττική

Άγιος Αρτέμιος

150

Γεωργούλας Γιώργος

ηλεκτρολόγος μηχανικός

Δυτικής Ελλάδας

Άρτα

151

Γεωργούλη Ελεάννα

ηθοποιός

Αττική

Μεταξουργείο

152

Γιακουμάκη Χρυσούλα

υπάλληλος

Αττική

Πειραιάς

153

Γιακουμής Μιχάλης

εκπαιδευτής ενηλίκων

Αττική

Γαλάτσι

154

Γιακουμιδης Παναγιωτης

φοιτητής

Θεσσαλονίκη

Τούμπα

155

Γιακουμίδης Πάνος

φοιτητής

Θεσσαλονίκη

 

156

Γιαλαμά Σταυρούλα

δασκάλα

Πελοποννήσου

Καλαμάτα

157

Γιαμαρέλου Μάντυ

γιατρός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

158

Γιαννακίτσα Μαριλένα

αυτοαπασχολούμενη

Αττική

Ηλιούπολη

159

Γιαννακοπούλου Γεωργία

συνταξιούχος

Αττική

Βάρη

160

Γιαννιώτου Ελένη

έμπορος

Αττική

Νίκαια

161

Γιαννόπουλος Παναγιώτης

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Πατήσια

162

Γιαννόπουλος Γιώργος

πολιτικός μηχανικός

Πελοποννήσου

Καλαμάτα

163

Γιαννόπουλος Νίκος

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Ίλιον

164

Γιαννόπουλος Νίκος

φοιτητής

Αττική

 

165

Γιάννος Γεράσιμος

εργαζόμενος-φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

166

Γιαντσίδης Ανδρέας

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

167

Γιούργας Μελέτης

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλίας

Βόλος

168

Γκαντίνας Παναγιώτης

έμπορος

Θεσσαλίας

Βόλος

169

Γκάσης Ανδρέας

εργαζόμενος μηχανικός

Θεσσαλονίκη

 

170

Γκεκόπουλος Κώστας

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Αττική

Αγ.Παρασκευή

171

Γκερέκος Γιάννης

φοιτητής

 

Κομοτηνή

172

Γκερέκου Έλλη

φοιτήτρια

Θεσσαλίας

Λάρισα

173

Γκόντγουιν Μάμου

μαθητής

Αττική

Πολύγωνο

174

Γκόντγουιν Σόλες

γιατρός

Αττική

Πολύγωνο

175

Γκόντγουιν Τζέικερι

μαθητής

Αττική

Πολύγωνο

176

Γκόντγουιν Τζο

μικροπωλητής

Αττική

Πολύγωνο

177

Γκόντγουιν Χάπινες

πρωτοβουλία μεταναστών μικροπωλητών

Αττική

 

178

Γκοντόρας Γρηγόρης

φοιτητής

Αττική

Παλλήνη

179

Γκοντόρας Δημήτρης

φοιτητής

Αττική

Παλλήνη

180

Γκόρου Ζακλίν

αντιπρόεδρος ΔΣ σωματείου εργαζομένων στην Vodafone

Αττική

Πατήσια

181

Γκόρου Μαργαρίτα

συνταξιούχος

Αττική

Νέα Φιλαδέλφεια

182

Γκουλιάρας Κώστας

μαθητής

Θεσσαλονίκη

 

183

Γκχάζαλ Ιμπραήμ

 

Αττική

 

184

Γκχαρέσε Όζο

 

Αττική

 

185

Γουδέβενος Σπύρος

ιδιωτικός υπάλληλος

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

186

Γουενταμούχαμ Αρούνα

πρόσφυγας, εργαζόμενος στην εστίαση

Αττική

 

187

Γούζιος Κρίτωνας

άνεργος

Αττική

Πλάκα

188

Γουίλιαμς Φράνσις

πρόεδρος Τανζανικής κοινότητας, οικοδομή

Αττική

 

189

Γούλα Κατερίνα

εκπαιδευτικός

Βορείου Αιγαίου

Μυτιλήνη

190

Γούτη Γεωργία

άνεργη

Αττική

Ίλιον

191

Γούτη Έλενα

εμποροϋπάλληλος

Αττική

Ίλιον

192

Γούτη Μεσσηνία

συνταξιούχος

Πελοποννήσου

Πύργος Ηλείας

193

Γριβέας Χρόνης

δικηγόρος

Αττική

Πειραιάς

194

Γρίσπος Γιώργος

μελος Εκτελεστικής Επιτροπής ΠΟΕΙΔΔ (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ)

Νοτίου Αιγαίου

Μήλος

195

Γώρου Ιωάννα

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

196

Δάβαρης Άρης

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

197

Δαβελάς Κώστας

άνεργος

Αττική

 

198

Δάγλα – Σπυροπούλου Κωνσταντίνα          

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

199

Δαλακούρα Χριστίνα

φοιτήτρια

Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης

Καβάλα

200

Δαμιανίδου   Πηνελόπη

ιδιωτικός υπάλληλος

Ελβετία

Ζυρίχη

201

Δάρας Γιάννης

δημόσιος υπάλληλος

Αττική

Παγκράτι

202

Δασκαλάκη Πένη

ψυχολόγος, νοσοκομείο Γεννηματά

Αττική

Αμπελόκηποι

203

Δενόζιος Ανάργυρος

γεωλόγος

 

 

204

Δερμιτζάκης Μίμης

αγρότης

Κρήτη

Σητεία

205

Δέτσης Δημήτρης

μηχανικός

Αττική

 

206

Δημακάκος Βασίλης

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Νέο Ηράκλειο

207

Δημακάκου Εύα

φοιτήτρια

Αττική

Νέα Ιωνία

208

Δημάκη Κυριακή

τοπογράφος μηχανικός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

209

Δημάκης Αντώνης

πρόεδρος σωματείου εργαζομένων 'Περιβολάκι'

Αττική

Ζωγράφου

210

Δημάκης Δημήτρης

ηλεκτρολόγος

Θεσσαλίας

Βόλος

211

Δημητριάδης Νίκος

άνεργος

Κεντρική Μακεδονία

Σέρρες

212

Δημητριάδου Βίκυ

εκπαιδευτικός

Θεσσαλονίκη

5ο Διαμέρισμα

213

Δημητριάδου Κασσιανή

εκπαιδευτικός

Λουξεμβούργο

Λουξεμβούργο

214

Δημητρούκας Νίκος

φοιτητής

Αττική

Ζωγράφου

215

Δημοβασίλη Άλκιστις

φοιτήτρια

Αττική

 

216

Δημοκωστούλα Εύα

αδιόριστη εκπαιδευτικός

Θεσσαλίας

Βόλος

217

Δημοκωστούλα Ευγενία

συνταξιούχος

Στερεάς Ελλάδας

Ράχες Φθιώτιδας

218

Δημοκωστούλας Γιάννης

συνταξιούχος

Στερεάς Ελλάδας

Ράχες Φθιώτιδας

219

Δήμος Κώστας

φοιτητής

Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης

Καβάλα

220

Δήμου Άννα

άνεργη

Αττική

Άγιοι Ανάργυροι

221

Δήμου Ελένη

ιδιωτικός υπάλληλος

 

Ευκαρπία

222

Δήμου Πέτρος

ελεύθερος επαγγελματίας

 

Ευκαρπία

223

Δήμου Αρετή

άνεργη

Αττική

Άγιοι Ανάργυροι

224

Δήμου Τριανταφυλλιά

συνταξιούχος

Αττική

Άγιοι Ανάργυροι

225

Διαμαντή Φωτεινή

μικροπωλήτρια

Αττική

Ιλίσια

226

Διαμαντής Κώστας

δάσκαλος

Δυτικής Ελλάδας

Αγρίνιο

227

Διαμαντόπουλος   Στέφανος

ιδιωτικός υπάλληλος

Ελβετία

Ζυρίχη

228

Διαμαντόπουλος Γεράσιμος

ιδιωτικός υπάλληλος

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

229

Δίγκα Τάνια

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

Περαία

230

Δόνα Θοδώρα

φοιτήτρια

Θεσσαλίας

Λάρισα

231

Δόνας Σπύρος

οδοντίατρος

Νησιά Ιονίου

Κέρκυρα

232

Δουλγκέρη Έφη

αρχαιολόγος

Θεσσαλονίκη

Τούμπα

233

Δουλγκέρη Σάσα

οδοντίατρος

Θεσσαλονίκη

Τουμπα

234

Δούνα Ελένη

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

235

Δούρου Κατερίνα

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

236

Δραγασάκη Μαρία

γιατρός ΕΣΥ

Θεσσαλονίκη

 

237

Δραγώτης Ευθύμιος

οικονομολόγος

Αγγλία

Εδιμβούργο

238

Δρακόπουλος Παναγιώτης

οδηγός ΕΘΕΛ

Αττική

Ηλιούπολη

239

Δράκου Αγγελική

 

 

 

240

Δράκου Κωνσταντίνα

οικιακά – άνεργη

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

241

Δρίβας Κωνσταντίνος

μισθωτός γεωλόγος

Αττική

Νέα Ιωνία

242

Δρίτσα Λιλιάνα

ξεναγός

 

 

243

Εγκχαρέβμπα Κάρλος

 

Αττική

 

244

Εγκχαρέβμπα Πάμελα

 

Αττική

 

245

Ελεμένογλου Κώστας

φοιτητής

Θεσσαλίας

Βόλος

246

Εμμανουήλ Κατερίνα

μηχανολόγος μηχανικός

Θεσσαλονίκη

 

247

Ενταφεατέρε Άλεξ

 

Αττική

 

248

Έρμπεν Ζντένιεκ

μηχανικός αυτοκινήτων

Αττική

Ίλιον

249

Ερνάντεζ Λουίς Σάντος

καλλιτέχνης

Αττική

Άγιος Ελευθέριος

250

Ευσταθίου Ευφημία

συνταξιούχος

 

Αίγινα

251

Ευσταθίου Θανάσης

οικονομολόγος

Αττική

 

252

Ζαγοριανός Γιώργος

 

 

 

253

Ζαγορίτης Δημήτρης

συνταξιούχος

 

 

254

Ζαρκάδη Έλλη

φοιτήτρια

Αττική

Πετράλωνα

255

Ζαρόκωστα Μαρία

φοιτήτρια

Αττική

Πετρούπολη

256

Ζαρόκωστας Κώστας

φοιτητής

Αττική

Πετρούπολη

257

Ζαφειρόπουλος   Δημήτρης

ιδιωτικός υπάλληλος

Ελβετία

Ζυρίχη

258

Ζαχαράτος Θωμάς

δημόσιος υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Συκιές

259

Ζαχαριάς Βαγγέλης

άνεργος

Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης

Ξάνθη

260

Ζαχαρίας Χρήστος

τραπεζοϋπάλληλος

Αττική

 

261

Ζέρβας Αντώνης

ελεύθερος επαγγελματίας

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

262

Ζευγώλη Ανέζα

δημοσιογράφος

Αττική

 

263

Ζευγώλη Μαρία

εκπαιδευτικός

Αττική

 

264

Ζήβας Γιάννης

μεταφραστής

Αττική

 

265

Ζηκουλη Κωνσταντίνα

υπάλληλος

Αττική

Πειραιάς

266

Ζηκούλης Ανδρέας

υπάλληλος

Αττική

Πειραιάς

267

Ζηκούλης Γιώργος

υπάλληλος

Αττική

Πειραιάς

268

Ζηκούλης Νίκος

υπάλληλος

Αττική

Πειραιάς

269

Ζιαζιά Γεωργία

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

270

Ζιαζιάς Δημήτρης

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

271

Ζιαζιάς Παναγιώτης

φοιτητής

Αττική

 

272

Ζουμπούλης Χρήστος

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

273

Ζωγραφάκη Αθηνά

φιλόλογος

Αττική

Νέα Σμύρνη

274

Ηλιάδης Ηλίας

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

275

Θεοδώρου Μαρτίνη

εκπαιδευτικός

Αττική

Μοσχάτο

276

Θεοδωρου Σωτήρης 

πρώην μέλος νομαρχιακής Χίου ΣΥΝ

Βορείου Αιγαίου

Χίος

277

Θεοφίλης Αποστόλης

φοιτητής

Αττική

Ζωγράφου

278

Θεοχαρίδου Φωτεινή

ελεύθερος επαγγελματίας

 

 

279

Θωμάκου Ελευθερία

υπάλληλος

Αττική

Πειραιάς

280

Ιάκωβος Πάνος

ιδιωτικός υπάλληλος

Πελοποννήσου

Καλαμάτα

281

Ιατρόπουλος Κώστας

ζαχαροπλάστης

Θεσσαλίας

Βόλος

282

Ιατροπούλου Βάσω

ηθοποιός

Αττική

 

283

Ιγκμπινόμπια Μπιούτυ

 

Αττική

 

284

Ιγκμπινόμπια Πολ

 

Αττική

 

285

Ιγνατιάδου Χριστίνα

γραφίστρια

Θεσσαλονίκη

 

286

Ιντίλορ Μπεν

 

Αττική

 

287

Ίντοου Μαριάνθη

άνεργη

Αττική

Πατήσια

288

Ιορδανίδης Χρήστος

φοιτητής

Αττική

Ζωγράφου

289

Ιορδανίδου Αναστασία

φοιτήτρια

Αττική

Ζωγράφου

290

Ιωακειμίδης Κίμωνας

άνεργος

Αττική

Περιστέρι

291

Ιωαννίδης Αλέξης

δημόσιος υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

 

292

Ιωαννίδης Λάζαρος

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Θεσσαλονίκη

 

293

Ιωαννίδου Δέσποινα

μηχανικός

Θεσσαλονίκη

 

294

Ιωάννου Βάσω

 

Αττική

 

295

Ιωάννου Πέτρος

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Αττική

Πετρούπολη

296

Καββαδία Σοφία

ιδιωτικός υπάλληλος

Ελβετία

Ζυρίχη

297

Καββαδίας Βασίλης

οικονομολόγος-υπάλληλος ΔΕΗ

Νησιά Ιονίου

Κέρκυρα

298

Κάγκαλος Δημήτρης

οδηγός ΕΘΕΛ

Αττική

Δάφνη

299

Καζιλάρης Χρήστος

σπουδαστής ΤΕΙ

Θεσσαλίας

Βόλος

300

Καϊμακτσίδης Γιάννης

φυσικός

Θεσσαλονίκη

Καλαμαριά

301

Κακαράντζας Νίκος

πολιτικός μηχανικός

Αττική

Σεπόλια

302

Καλαντώνης Βασίλης

ηλεκτρολόγος

Αττική

 

303

Καλεργιάδης Βαγγέλης

ιδιωτικός υπάλληλος

 

Βέλγιο

304

Καλογερής Νίκος

φοιτητής

Αττική

Ηλιούπολη

305

Καλογεριάς Σωτήρης

 

 

 

306

Καλογεροπούλου Ιλιάνα

φοιτήτρια

Αττική

Ζωγράφου

307

Καλομοίρης Γιάννης

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

308

Καλπακιόρη Μαρία

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

309

Καλτσά Αθηνά

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Νέος Κόσμος

310

Καλτσάς Αλέκος

μισθωτός τεχνικός

Αττική

Αμπελόκηποι

311

Καλυβιώτης Νίκος

μεταπτυχιακός φοιτητής

Αγγλία

Εδιμβούργο

312

Καμάρα Καλλιόπη

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

 

313

Καμαράς Στάθης

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

314

Καμπούρη Παναγιώτα

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

 

315

Καμπούρης Σωτήρης

άνεργος

Αττική

 

316

Κανάκογλου Ελισάβετ

φοιτήτρια

Θεσσαλονίκη

Κέντρο

317

Κανάκογλου Ευγενία

άνεργη

Θεσσαλονίκη

Καλλικράτεια Χαλκιδικής

318

Κανέλια Μαρία

εκπαιδευτικός

Αττική

 

319

Κανελλάκης Παναγιώτης

γιατρός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

320

Κανελλής Νίκος

μηχανολόγος μηχανικός

Θεσσαλίας

Βόλος

321

Κανελλής Δημήτρης

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Θεσσαλίας

Βόλος

322

Κανελλοπούλου Γεωργία

πολιτικός μηχανικός

Αττική

 

323

Κανελλοπούλου Έφη

ηλεκτρολόγος μηχανικός

Αττική

Αθήνα

324

Κανελλοπούλου Χριστίνα

άνεργη

Αττική

Ηλιούπολη

325

Καπαράκη Μαρία

άνεργη αρχιτέκτων

Αττική

Νίκαια

326

Καπερνάρος Παύλος

άνεργος

Αττική

Πέραμα

327

Καπετανάκη Δέσποινα

κοινωνιολόγος

Αττική

Γλυκά Νερά

328

Καπετανάκη Κορίνα

κοινωνιολόγος

Γαλλία

Παρίσι

329

Καπή Μαίρη

εκπαιδευτικός

 

 

330

Καπίτσα Ζωή

διαμερισματική σύμβουλος δήμου Περιστερίου

Αττική

 

331

Καπλάνη Ιωάννα

συνταξιούχος εκπαιδευτικός

Αττική

Κουκάκι

332

Καπράνου Κωνσταντίνα

λογίστρια

Αττική

Κορυδαλλός

333

Καραβά Κυριακή

άνεργη

Αττική

Γαλάτσι

334

Καραβασίλης Νίκος

λογιστής

Δυτικής Ελλάδας

Άρτα

335

Καραβερβέρης Χάρης

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

 

336

Καραβότα Χαριλένα

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

337

Καραγιάννη Αννα

άνεργη

Θεσσαλονίκη

Κέντρο

338

Καραγιάννη Σταυρούλα

εκπαιδευτικός

Δυτικής Ελλάδας

Πρέβεζα

339

Καραγιάννης Γιώργος

φοιτητής

Θεσσαλονίκη

 

340

Καραδήμας Κωνσταντίνος

άνεργος

Δυτικής Ελλάδας

Μεσολόγγι

341

Καραδήμας Κωνσταντίνος

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Δυτικής Ελλάδας

Άρτα

342

Καρακούλας Λάζαρος

οδηγός ΕΘΕΛ

Αττική

Καλλιθέα

343

Καρακούσης Θεόφιλος

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Χαριλάου

344

Καράμπελα Νίκη

ελεύθερη επαγγελματίας

Θεσσαλίας

Βόλος

345

Καράμπελας Χρήστος

φοιτητής

Νησιά Ιονίου

Κέρκυρα

346

Καράμπελας Αντρέας

εκπαιδευτικός

Αττική

Άγιος Δημήτριος

347

Καρανικόλα Κωνσταντίνα

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

348

Καρατζάς Νϊκος

μηχανικός

Αττική

Σεπόλια

349

Καρατσίκας Χαράλαμπος

οδηγός ΕΘΕΛ

Αττική

Άγιος Δημήτριος

350

Καραφίνα Ισμήνη

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Συκιές

351

Καραφίνα Μαρία

σπουδάστρια

Αττική

Χολαργός

352

Καρδάση – Παπαστεφάνου Γεσθημανή

εκπαιδευτικός

Αττική

Μεταμόρφωση

353

Καρελάκη Χρύσα

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

354

Καρέλλα Ζωή

φοιτήτρια

Αττική

Γέρακας

355

Καριοφύλλογλου   Κατερίνα

δημόσιος υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Καλαμαριά

356

Καριοφύλλογλου   Φωτής

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Τούμπα

357

Καρρά Μαρίνα

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

358

Καρράς Φώτης

σπουδαστής ΤΕΙ

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

359

Καρυάτη Αθηνά

ιδιωτικός υπάλληλος

Κύπρος

Λευκωσία

360

Καρυάτη Κατερίνα

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

Περαία

361

Καρύδας Μιχάλης

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

362

Κασiμέρης Αποστόλης

εργαζόμενος ΕΘΕΛ, μέλος ΔΣ Συνδικάτου Εργαζομένων ΟΑΣΑ – Αγ. Αρτέμης

Αττική

Παγκράτι

363

Κασαμπαλάκος Γιώργος

ταξιτζής

Αττική

Πετρούπολη

364

Κασάπης Κώστας

εκπαιδευτικός

Θεσσαλονίκη

 

365

Κασδοβασίλη Στέλλα

φοιτήτρια

Αττική

Πειραιάς

366

Καστρινού Ελένη

αδιόριστη εκπαιδευτικός

Αττική

Πολύγωνο

367

Κατάκη Ευαγγελία

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Γκύζη

368

Καταλάκτη Γαρυφαλλιά

συνταξιούχος

Αττική

Ζωγράφου

369

Κατέχη Μαρία

μαθήτρια

Θεσσαλονίκη

Περαία

370

Κατίδου Ειρήνη

ελεύθερη επαγγελματίας

Φλώρινα

 

371

Κατριτζιδάκης Νίκος

μέλος ΔΣ Συλλόγου Μουσικών Φιλαρμονικής Πολιτισμικού Οργανισμού Δήμου Αθήνας (ΣΥΜΦΠΟΔΑ)

Αττική

Καισαριανή

372

Κατσαϊτη Αγγελική

συνταξιούχος

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

373

Κατσακούλη Μελίνα

φοιτήτρια

Αττική

 

374

Κατσακούλης Βαγγέλης

γιατρός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

375

Κατσάμπης Κώστας

λογιστής

Αττική

Παγκράτι

376

Κατσαντώνης Γιώργος

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

 

377

Κάτσης Χρήστος

φοιτητής

Θεσσαλονίκη

 

378

Κατσίκα Αθηνά

λογίστρια

Αττική

 

379

Κατσιοπούλου Έλλη

αδιόριστη εκπαιδευτικός

Θεσσαλίας

Βόλος

380

Κατσουλάκος Νίκος

 

 

 

381

Κατσούλας Στάθης

αναπληρωτής εκπαιδευτικός

Αττική

Πετρούπολη

382

Κατσούλας Χρίστος

αναπληρωτής εκπαιδευτικός

Αττική

Ίλιον

383

Καψάλης Γιάννης

μεταπτυχιακός φοιτητής Πληροφορικής

Αττική

Χολαργός

384

Καψάλης Χρήστος

άνεργος

Αττική

Χολαργός

385

Κεδράς Παναγιώτης

αναπληρωτής εκπαιδευτικός

Βορείου Αιγαίου

Σάμος

386

Κελεπούρης Γιώργος

λογιστής

Αττική

Γαλάτσι

387

Κέτουλα Μάγια

άνεργη

Θεσσαλίας

Βόλος

388

Κιοσσές Γιώργος

γυμναστής

Αττική

Αμπελόκηποι

389

Κιουρτζόγλου Στράτος

ελεύθερος επαγγελματίας

Αττική

Νίκαια

390

Κισκήρα-Μπαρτζώκα Δανάη

δημοσιογράφος

Θεσσαλονίκη

 

391

Κλαδής Διονύσης

φοιτητής

Αττική

Κερατέα

392

Κλείτσα Άννα

άνεργη

Αττική

Άγιος Στέφανος

393

Κλείτσα Ηλέκτρα

φιλόλογος

Αττική

Ζωγράφου

394

Κλείτσα Κατερίνα

άνεργη

 

Αμπελόκηποι Θεσ/νίκης

395

Κλείτσα Μαρία

φοιτήτρια

Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης

Ξάνθη

396

Κλεφτοδήμος Δημήτρης

δημόσιος υπάλληλος

Αττική

Αμπελόκηποι

397

Κλημόπουλος Θωμάς

φαρμακοποιός/ δημοτικός σύμβουλος "Δρόμοι Συνεργασίας"

Θεσσαλίας

Βόλος

398

Κόγκας Σπύρος

εκπαιδευτικός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

399

Κόγκας Σπύρος

καθηγητής Αγγλικών

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

400

Κοΐδης Κωνσταντίνος

τεχνικός

Αττική

Λαύριο

401

Κόκκαλη Άννα

εκπαιδευτικός – Μεταφράστρια

Αττική

 

402

Κοκκάλης Νίκος

δημοσιογράφος

Αττική

Αγ.Παρασκευή

403

Κόκκας Κώστας

μεταπτυχιακός φοιτητής

Αγγλία

Λονδίνο

404

Κοκορέ Μαίρη

τραπεζοϋπάλληλος

Αττική

Ζωγράφου

405

Κόλλιας Γιώργος

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

 

406

Κολοβού Παναγιώτα

φοιτητής

Νησιά Ιονίου

Κέρκυρα

407

Κολοκοτρώνης Βασίλης

συνταξιούχος

Αττική

 

408

Κολοκυθά Μαριάνθη

φοιτήτρια

Αττική

Ίλιον

409

Κολοκυθάς Κωνσταντίνος

φοιτητής

Δυτικής Μακεδονίας

Φλώρινα

410

Κολοκυθάς Παναγιώτης

συνταξιούχος

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

411

Κολτσίδου Μαρία

δημόσιος υπάλληλος

Θεσσαλίας

Βόλος

412

Κομνηνός Αντώνης

ελεύθερος επαγγελματίας

Θεσσαλίας

Βόλος

413

Κονδύλης Στυλιανός

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

414

Κονταράς Νίκος

τεχνολόγος

Αττική

Πεύκη

415

Κοντογιάννης Βασίλης

σπουδαστής ΤΕΙ

Θεσσαλονίκη

 

416

Κοντογιάννης Γιάννης

εργάτης

Δυτικής Ελλάδας

Άρτα

417

Κοντραφούρη Δήμητρα

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

418

Κοράκης Βασίλης

μουσικός

Στερεάς Ελλάδας

Χαλκίδα

419

Κορέας Σπύρος

εκπαιδευτικός

Αττική

Πειραιάς

420

Κόρια Γιουνίς

 

Αττική

 

421

Κόρια Τζο

 

Αττική

 

422

Κοσμάς Χρήστος

μηχανολόγος μηχανικός

Θεσσαλίας

Βόλος

423

Κοσμάτος Γιάννης

λογιστής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

424

Κοσμίδης Κωνσταντίνος

φοιτητής

Αττική

Δάφνη

425

Κοτούζας Αποστόλης

φοιτητής

Δυτικής Μακεδονίας

Κοζάνη

426

Κουβάτσος Φίλιππος

διαιτολόγος

Αττική

Κορωπί

427

Κουκίδου Ευαγγελία

φοιτήτρια

Κρήτη

Ρέθυμνο

428

Κουκίδου Σοφία

φοιτήτρια

Αττική

Ηλιούπολη

429

Κούκιος Άγγελος

μισθωτός – οικονομολόγος

Αγγλία

Λονδίνο

430

Κουκουνάρης Γιώργος

πολιτικός μηχανικός

Θεσσαλονίκη

 

431

Κουκουνός Άρης

τραπεζοϋπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Τουμπα

432

Κουλούρη Σταυρούλα

φοιτήτρια

Θεσσαλονίκη

Κέντρο

433

Κουνινιώτης Δημήτρης

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Αττική

Γουδή

434

Κουντούρη Κλαίρη

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Συκιές

435

Κουντούρη Μαρια

εκπαιδευτικός

Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης

Κομοτηνή

436

Κούρας Λεωνίδας

γιατρός

Θεσσαλονίκη

 

437

Κουρτέσας Άρης

φοιτητής

Θεσσαλονίκη

 

438

Κούρτης Ηλίας

άνεργος

Αττική

Πολύγωνο

439

Κουσουλος Ανδρέας

ελεύθερος επαγγελματίας

Κορινθία

Δερβένι

440

Κούσση Νίκη

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

441

Κουτάλας Μανώλης

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Γαλάτσι

442

Κουτή Ευαγγελία

άνεργη φιλόλογος

Αττική

Γουδή

443

Κούτουλα Νατάσα

φοιτήτρια

Αττική

Καλλιθέα

444

Κουτσιανάς Πάνος

ιδιωτικός υπάλληλος, Δημοτικός Σύμβουλος

Αττική

Ίλιον

445

Κουτσιανάς Παντελής

λογοθεραπευτής

Θεσσαλονίκη

 

446

Κούτσιας Νίκος

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

 

447

Κουτσιούμπα Αντριάννα

άνεργη

Αττική

Άγιοι Ανάργυροι

448

Κουτσιούμπα Παρασκευή

νοσηλεύτρια

Αττική

Ίλιον

449

Κουτσιούμπης Αντώνης

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Αγρίνιο

450

Κουτσιούμπης Γιάννης

ιδιωτικός υπάλληλος- γεωλόγος

Αττική

Πεύκη

451

Κουτσόκωστας Νίκος

λογιστής

Δυτικής Ελλάδας

Άρτα

452

Κουτσούλας Θανάσης

μηχανικός

Θεσσαλονίκη

 

453

Κυπραίος Βασίλης

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

454

Κυπραίος Μανώλης

δάσκαλος

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

455

Κυπριανού Αλεξάνδρα

κοινωνιολόγος

Αττική

Μαρούσι

456

Κυπρίδου Μαριάνθη

εργαζόμενη στο Υπουργείο Πολιτισμού/ Μουσείο Βόλου

Θεσσαλίας

Βόλος

457

Κυπρίδου Χριστίνα

αναπληρώτρια εκπαιδευτικός

Αττική

Χαλάνδρι

458

Κυπριοτέλης Στράτος

άνεργος

Θεσσαλίας

Βόλος

459

Κυριαζόπουλος Ανδρέας

συνταξιούχος

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

460

Κυριαζοπούλου Ιωάννα

υπάλληλος Δήμου

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

461

Κυριακίδης Νίκος

μηχανικός

Θεσσαλονίκη

 

462

Κυριάκος Αποστόλης

μουσικός

Αττική

 

463

Κυρίτση θεώνη

άνεργη

Αχαΐα

Πάτρα

464

Κύρκου Παυλίνα

φοιτήτρια

Αττική

Ιλίσια

465

Κυρμιτζόγλου Νίκος

υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

 

466

Κωλέττη Βάσω

γιατρός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

467

Κωνσταντινίδη Σύλβια

κοινωνιολόγος

Αττική

 

468

Κωνσταντινίδης   Θωμάς

άνεργος

Κεντρική Μακεδονία

Έδεσσα

469

Κωνσταντινίδης Δημήτρης

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Πετράλωνα

470

Κωνσταντινίδης Μάριος

δημοσιογράφος

Αττική

Αγ.Παρασκευή

471

Κωνσταντινίδης Σπύρος

συνταξιούχος

Εύβοια

 

472

Κωνσταντινίδου Ναταλία

μικροπωλήτρια

Αττική

Νέο Ηράκλειο

473

Κωστάκη Πολυξένη

μηχανικός

Αττική

Άγιος Δημήτριος

474

Κωστακιώτης Δημήτρης

γιατρός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

475

Κωσταρά Φρύνη

φοιτήτρια

Αττική

Ιλίσια

476

Κωστάρης Γιάννης

ηθοποιός

Αττική

Αμπελόκηποι

477

Κωστελέτου Αφροδίτη

εκπαιδευτικός

Αττική

Μαρούσι

478

Κωστόπουλος Κώστας

εκπαιδευτικός

Θεσσαλονίκη

 

479

Κωστούλα Άννα

εκπαιδευτικός

Θεσσαλονίκη

 

480

Κώτσος Δημήτρης

εκπαιδευτικός

Αττική

 

481

Λαβδογιάννη Αθηνά

συνταξιούχος εκπαιδευτικός

Θεσσαλίας

Βόλος

482

Λαβδογιάννη Αθηνά

συνταξιούχος εκπαιδευτικός

Θεσσαλίας

Βόλος

483

Λαβδογιάννης Μιχάλης

εκπαιδευτικός σε ειδικό σχολείο

Θεσσαλίας

Βόλος

484

Λαγουμτζή Σοφία

φοιτήτρια

Αττική

Νίκαια

485

Λαγουμτζής Μιχάλης

συνταξιούχος

Αττική

Νίκαια

486

Λαδά Κρυσταλλία

υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

 

487

Λαζαρίδης Γιάννης

φοιτητής

Θεσσαλονίκη

Κέντρο

488

Λαζαρίδης Γιάννης

ψυχολόγος

 

Κατερίνη

489

Λάζου Βασιλική

διδάκτορας ιστορίας

Στερεάς Ελλάδας

Λαμία

490

Λάμπογλου Σωτήρης

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Ιωάννινα

491

Λαμπρής Δημήτριος

έμπορος (μέλος ΔΣ Εμπ.Συλ.Άρτας

Δυτικής Ελλάδας

Άρτα

492

Λαμπρίδης Κώστας

φοιτητής

 

Ερμούπολη

493

Λαμπρίδης Στράτος

φοιτητής

Θεσσαλονίκη

 

494

Λαμπρόπουλος Λάμπρος

μισθωτός μηχανικός

Εύβοια

Χαλκίδα

495

Λαμπρόπουλος Χάρης

καθηγητής ΤΕΙ

Εύβοια

Χαλκίδα

496

Λαπαβίτσας Κώστας

καθηγητής οικονομικών

Αγγλία

Λονδίνο

497

Λάππα Μαριάννα

φοιτήτρια

Θεσσαλονίκη

Κέντρο

498

Λάππα Νατάσα

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Ιωάννινα

499

Λάππα Σίλα

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Ιωάννινα

500

Λάσκαρης Χρήστος

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

501

Λάσχου Μάντη

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

 

502

Λαυράνου Κατερίνα

ξενοδοχοϋπάλληλος

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

503

Λέκκα Χαρίκλεια

συνταξιούχος

Θεσσαλίας

Βόλος

504

Λέκκας Δημήτρης

μισθωτός τεχνικός

Αττική

Χαλάνδρι

505

Λέλη Χαρά

άνεργη

Αττική

Κορυδαλλός

506

Λεονάρδου Γιάννης

άνεργος

Αττική

Μεταξουργείο

507

Λεονταράκης Πάνος

δημόσιος υπάλληλος

Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης

Καβάλα

508

Λεωνίδας Μαριδάκης

μουσικός

Αττική

Παγκράτι

509

Λεωνίδης Βασίλης

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Καλλιθέα

510

Λεωνίδης Γιώργος

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Καλλιθέα

511

Λήτζου Ντόνα

φοιτήτρια

Κρήτη

Ρέθυμνο

512

Λιάπα Ζωή

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

513

Λιαπάκη Αγλαΐα

συνταξιούχος

Αττική

Πειραιάς

514

Λιάπη Ρένα

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

 

515

Λιβιτσάνου Ντορίνα

φοιτήτρια

Θεσσαλονίκη

5ο Διαμέρισμα

516

Λίγκας Γιώργος

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

517

Λιγουριώτη Δήμητρα

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

518

Λιγουριώτης Γιάννης

λογιστής

Θεσσαλονίκη

 

519

Λιόλιος Γιώργος

 

 

 

520

Λιόλιος Ζήσης

φοιτητής

Θεσσαλονίκη

 

521

Λογοθέτης Γιώργος

φοιτητής

Αττική

Κερατσίνι

522

Λουλουδά Νικολέττα

λογίστρια

Αττική

 

523

Λουλουδά Φρόσω

λογίστρια

Αττική

Πειραιάς

524

Λούπας Γιώργος

λογιστής

Δυτικής Ελλάδας

Άρτα

525

Λουράκης Μάνος

φοιτητής

Αττική

 

526

Λυγουριώτη Ανθή

άνεργη

Αττική

Πολύγωνο

527

Λυγουριώτης Γιώργος

άνεργος

Αττική

Πολύγωνο

528

Λύκος Αλέκος

άνεργος

Κεντρική Μακεδονία

Εύοσμος

529

Λυτσιούλης Παναγιώτης

φοιτητής

Αττική

Χαϊδάρι

530

Μαγκμπαΐλο Άντονι

μικροπωλητής

Αττική

Κυψέλη

531

Μακρή Μαρία

άνεργη

Θεσσαλονίκη

Χαριλάου

532

Μακρής Νίκος

ηλεκτρολόγος

Αττική

Ν. Σμύρνη

533

Μακρίδης Πάρης

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Νέα Σμύρνη

534

Μακρίδης Φοίβος- Σταύρος

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

5ο Διαμέρισμα

535

Μαλάμης Σπύρος

φοιτητής

Αττική

Χαλάνδρι

536

Μαλίνογλου Νίκος

νοσηλευτής, μέλος ΔΣ σωμετείου Σισμανόγλειου Νοσοκομείου

Αττική

Δάφνη

537

Μαμόγλου Νένα

μαθήτρια

Κεντρική Μακεδονία

Λάκκωμα Χαλκιδικής

538

Μανδατζής   Παναγιώτης

άνεργος

Θεσσαλονίκη

Κέντρο

539

Μανιαδάκη Μαρία

εργαζόμενη σε ιδιωτική κλινική

Θεσσαλίας

Βόλος

540

Μανιάτης Παναγιώτης

άνεργος

Αττική

Ν. Ελβετία

541

Μανιός Κώστας

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Ηλιούπολη

542

Μανούσακα Στέλλα

εκπαιδευτικός

Αττική

Πειραιάς

543

Μανούσος Θανάσης

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Νέα Ιωνία

544

Μανούσου Σοφία

γιατρός

Σουηδία

 

545

Μανταφούνη Ευμορφία

δικηγόρος

Θεσσαλονίκη

Συκιές

546

Μάντζαρης Γιάννης

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

547

Μαντζίρης Κώστας

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλίας

Βόλος

548

Μανώλας Γιάννης

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Αττική

Γαλάτσι

549

Μανωλιάδου Ναταλία

εκπαιδευτικός

Αττική

Νίκαια

550

Μανωλίδης Δημήτρης

φοιτητής

Θεσσαλονίκη

 

551

Μαργαρόνης Αντώνης

φοιτητής

Αττική

Λυκόβρυση

552

Μαργέτη Ρίτα

άνεργη αρχαιολόγος

 

Καρδίτσα

553

Μαρινάτος Κώστας

άνεργος

Αττική

Άγιοι Ανάργυροι

554

Μαρίνη Κατερίνα

φοιτήτρια

Θεσσαλονίκη

Τούμπα

555

Μαρινης Βασιλης

βιομηχανικός εργάτης

Κρήτη

Ήράκλειο

556

Μαρίνης Δημήτρης

δημόσιος υπάλληλος

Κεντρική Μακεδονία

Σταυρός Χαλκιδικής

557

Μαρίνης Θανάσης

Εργαζόμενος ΕΤΕ

Θεσσαλονίκη

Τούμπα

558

Μαρίνης Σπύρος

εκδόσεις

Αττική

Γκύζη

559

Μαρίνης Στέλιος

μαθηματικός – συγγραφέας

Αττική

Πειραιάς

560

Μαρκάκη Ελένη

φαρμακοποιος

Κρήτη

Ηρακλειο

561

Μαρκαμπέλλας Θωμάς

ιδιωτικός υπάλληλος

Δυτικής Ελλάδας

Άρτα

562

Μαρκεσίνης Φώτης

ξενοδοχοϋπάλληλος

Νησιά Ιονίου

Κέρκυρα

563

Μαρκόπουλος Κωνσταντίνος

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

564

Μαρούδας Διονύσης

εκπαιδευτικός

Δυτικής Ελλάδας

Άρτα

565

Μαρούδας Παναγιώτης

αρχιτέκτων

Αττική

 

566

Μαρτάκη Μαρία

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Κέντρο

567

Μαστέλος Χρήστος

φοιτητής

Αττική

Παλαιό Φάληρο

568

Ματαλλιωτάκης Μιχάλης

φοιτητής

Αττική

Γουδί

569

Ματζιάρη Ελένη

υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

 

570

Ματθαίου Γιώργος

δημοσιογράφος

Αττική

Γέρακας

571

Ματσούδη Ευρυδίκη

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

572

Ματσούκας Κώστας

ηλεκτρολόγος

Αττική

Ηλιούπολη

573

Μαυρόμάτη Βέτα

υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

 

574

Μεζιλτσόγλου Ρένα

φοιτήτρια

Θεσσαλονίκη

Τούμπα

575

Μεϊτανίδης Δημήτρης

προγραμματιστής Η/Υ

Σουηδία

 

576

Μέντης Φίλιππος

φοιτητής

Αττική

Πετρούπολη

577

Μεριβάνη Ξένια

φοιτήτρια

Θεσσαλονίκη

Καλαμαριά

578

Μεταξάτου Λίλιαν

φοιτήτρια

Αττική

Νέα Σμύρνη

579

Μήλια Δήμητρα

γιατρός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

580

Μηλιάδου Ανθή

δασκάλα Ειδικής Αγωγής

Θεσσαλονίκη

 

581

Μητράκας Βασίλης

φοιτητής

Νησιά Ιονίου

Κέρκυρα

582

Μητράκας Δημήτρης

φοιτητής

Νησιά Ιονίου

Κέρκυρα

583

Μητρόπουλος Δημήτρης

εκπαιδευτικός

Αττική

Νέα Σμύρνη

584

Μητσέλος Σπύρος

εκπαιδευτικός

 

 

585

Μήτσορα Μαρία

συγγραφέας

Αττική

Αθήνα

586

Μήτσου Ελένη

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Ζωγράφου

587

Μιάμης Αλέξης

οδηγός ΕΘΕΛ

 

Βύρωνας

588

Μιμιγιάννης Δημήτρης

μισθωτός μεταλλειολόγος

Αττική

Βύρωνας

589

Μίντζα Μαρίνα

αναπληρώτρια εκπαιδευτικός

Αττική

Χολαργός

590

Μιχαηλίδου   Μαριάννα

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Περαία

591

Μιχάλης Γιώργος

ιδιοκτήτης φροντιστηρίου ξένων γλωσσών

Αττική

Ελληνικό

592

Μιχαλογλου   Χριστόφορος

τοπογράφος μηχανικός

Θεσσαλονίκη

Συκιές

593

Μιχαλόπουλος Θεόδωρος

ψυχολόγος

Αττική

Διόνυσος

594

Μίχας Δημήτρης

μουσικός, συνθέτης

Αττική

Ανθούσα

595

Μίχος Κωνσταντίνος

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

596

Μιωτέρη Γαρυφαλλιά

ιδιωτικός υπάλληλος

 

Αργυρούπολη

597

Μοϊντίνης Γιώργος

συνταξιούχος

Θεσσαλίας

Βόλος

598

Μοϊντίνης Θανάσης

οικοδόμος

Πολωνία

Πολωνία

599

Μοϊντίνης Κώστας

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλίας

Βόλος

600

Μολφέτας Ρομανός

φοιτητής

Αττική

Νέα Ιωνία

601

Μομίτσα Κατερίνα

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

 

602

Μοριχοβίτου Ανθή

γιατρός

Θεσσαλονίκη

Τούμπα

603

Μόρφη Ιωάννα

αισθητικός

Αττική

Νέα Σμύρνη

604

Μόρφη Μάρω

εκπαιδευτικός

Αττική

Νέα Σμύρνη

605

Μοσχοχωρίτου Όλγα

δικηγόρος

Αττική

 

606

Μούκα Αθανασία

μαγείρισσα

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

607

Μουρατίδης Νίκος

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

 

608

Μούρτος Κώστας

άνεργος

Αττική

Γέρακας

609

Μουταφίδης Άγγελος

φοιτητής

Θεσσαλονίκη

Άνω Πόλη

610

Μουταφίδης Δημήτρης

μαθητής

Κεντρική Μακεδονία

Λάκκωμα Χαλκιδικής

611

Μουχάμαντ Αρίφ

εργάτης

Αττική

Νέα Ιωνία

612

Μουχταρελου Ευαγγελία

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

 

613

Μπαβέας Αλέξανδρος

εργάτης

Αττική

Νέα Σμύρνη

614

Μπαγκέρης Μανώλης

οικονομολόγος

Κρήτη

Ηράκλειο

615

Μπαζίγου Γώγα

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Αιγάλεω

616

Μπαϊγκούση   Κατερίνα

ιδιωτικός υπάλληλος

Ελβετία

Ζυρίχη

617

Μπαϊράμογλου Γιώργος

φοιτητής

Αττική

Αγ. Ιωάννης Ρέντης

618

Μπακάλη Μαρία

μαθήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

619

Μπακερτζής Αντρέας

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

620

Μπακερτζής Εμμανουήλ

ιδιωτικός υπάλληλος

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

621

Μπαλαδήμας Δημήτρης

πολιτικός μηχανικός

 

Καρδίτσα

622

Μπαλτάς Χαράλαμπος

δάσκαλος

Αττική

 

623

Μπαλωτή Εύη

έμπορος

Αττική

Γαλάτσι

624

Μπαμούνγκο Ίνοσεντ

πρόσφυγας

Αττική

 

625

Μπαντίδος Χρήστος

αγρότης

Δυτικής Ελλάδας

Άρτα

626

Μπάρδας Σωτήρης

οδηγός

Αττική

Αθήνα

627

Μπάρκα – Κατσένου Βασιλική

δασκάλα

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

628

Μπάρμπας Βασίλης 

άνεργος

Δυτικής Ελλάδας

Ιωάννινα

629

Μπαρούνης Κώστας

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

630

Μπάρτσα Χριστίνα

εκπαιδευτικός

Αττική

 

631

Μπάτσιαρης Ορέστης

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Ιωάννινα

632

Μπεζεριάνου Βίκυ

 ελεύθερη επαγγελματίας

Αττική

Νέα Σμύρνη

633

Μπέζος Βαγγέλης

σπουδαστης ΤΕΙ

Θεσσαλίας

Βόλος

634

Μπέκης Νίκος

εκπαιδευτικός, πρόεδρος ΕΛΜΕ Ημαθίας

 

Βέροια

635

Μπέλλος Θωμάς

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

636

Μπενέκου Παναγιώτα

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

637

Μπέτας Νίκος

φοιτητής

Θεσσαλίας

Βόλος

638

Μπέτσος Δημήτρης

κοινωνιολόγος

 

 

639

Μπίρμπας Γιάννης

φοιτητής

Αττική

Πετράλωνα

640

Μπιρμπίλη Ελένη

συγγραφέας

Θεσσαλονίκη

 

641

Μποσινάκος Γιάννης

λογιστής

Αττική

 

642

Μποσινάκος Νίκος

δημόσιος υπάλληλος, μέλος ΔΣ Συλλόγου Υπαλλήλων Υπουργείου Εργασίας

Αττική

 

643

Μπούγαλη Μαρία

άνεργη

Αττική

 

644

Μπουκουτέλης Θανάσης

άνεργος

Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης

Καβάλα

645

Μπουμπουκιώτης Άλεξ

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

 

646

Μπούντας Γιάννης

χημικός-μεταπτυχιακός φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

647

Μπούρδαλας Παναγιώτης

εκπαιδευτικός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

648

Μπουρελιάς Αλέκος

φοιτητής

Αττική

Κουκάκι

649

Μπουρελιάς Χρήστος

φοιτητής

Αττική

Κουκάκι

650

Μπουρίτσας Παναγιώτης

εκπαιδευτικός

 

 

651

Μπουρνέλη Ελεάννα

άνεργη

Αττική

Πειραιάς

652

Μπούρτζος Ζήσης

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

653

Μπουτζαρέλος Βασίλης

φοιτητής

Αττική

Ραφήνα Αττικής

654

Μπουτζαρέλου Μαρία

οικονομολόγος

Αττική

Αγ.Παρασκευή

655

Μπουτχρικίτζε Καίτη

μετανάστρια/οικιακή βοηθός

Αττική

 

656

Μπουτχρικίτζε Μάγια

μετανάστρια/οικιακή βοηθός

Αττική

 

657

Μυλωνά Ανδριανή

άνεργη

Αττική

Ηλιούπολη

658

Μυλωνάς Κώστας

συμβασιούχος ΟΤΑ

Θεσσαλίας

Βόλος

659

Μυλωνάς Νίκος

πολιτικός μηχανικός

 

 

660

Μυλωνόπουλος Θοδωρής

άνεργος

Αττική

Περιστέρι

661

Μωραΐτη Ιωάννα

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Ακαδημία Πλάτωνος

662

Μωραΐτης Κώστας

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Ακαδημία Πλάτωνος

663

Μωραϊτης Λεωνίδας

φοιτητής

Αττική

Νέα Σμύρνη

664

Μωραΐτης Σωτήρης

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

665

Μωυσιάδης Γιάννης

εργατοτεχνίτης

Δυτικής Μακεδονίας

Κοζάνη

666

Νάκας Αριστοτέλης

ιδιωτικός υπάλληλος

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

667

Νανούρης Δημήτρης

δημοσιογράφος

Αττική

 

668

Νασιοπούλου Ελπίδα

μαθηματικός-μεταπτυχιακή φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

669

Ναστούλη Αικατερίνη

συνταξιούχος

Αττική

Πειραιάς

670

Νάτσιος Δημήτρης

άνεργος

Θεσσαλονίκη

Εύοσμος

671

Νηστικούλη Άλκη

αρχιτέκτων

Κρήτη

Ρέθυμνο

672

Νικητέα Χαρά

ελεύθερη επαγγελματίας

Κύπρος

Λευκωσία

673

Νικητόπουλος Ανδρέας

οικονομολόγος

Αττική

 

674

Νικολάου Γιάννος

φοιτητής

Θεσσαλίας

Βόλος

675

Νικολάου Βαγγέλης

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Άρτα

676

Νικολάου Γιάννης

ιδιωτικός υπάλληλος

Δυτικής Ελλάδας

Άρτα

677

Νικολάου Θωμάς

φοιτητής

Αττική

Γέρακας

678

Νικολάου Κώστας

δημοτικός υπάλληλος

Δυτικής Ελλάδας

Άρτα

679

Νικολάου Χάρης

φοιτητής

Αττική

Γέρακας

680

Νικολέας Νικόλας

φοιτητής

Αττική

Γαλάτσι

681

Νικολόπουλος Ιάσωνας

μαθητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

682

Νικολόπουλος Παναγιώτης

μηχανολόγος-ηλεκτρολόγος

Αττική

 

683

Νικολοπούλου Ελιάνα

φοιτήτρια

Αττική

 

684

Νομικού Μαρία

θεατρολόγος

Αττική

Ηλιούπολη

685

Νουσβίλη Ελένη

εκπαιδευτικός

Θεσσαλονίκη

 

686

Νούσιας Σταύρος

ηλεκτρολόγος μηχανικός

Δυτικής Ελλάδας

Ιωάννινα

687

Νταβλούρος Γιώργος

συνταξιούχος

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

688

Νταβλούρου Ιωάννα

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

689

Ντάνης Γιώργος

γιατρός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

690

Ντάνης Γιώργος

φοιτητής

Αττική

Καλλιθέα

691

Νταντσένκο Άννα

εργαζόμενη

Αττική

Αμπελόκηποι

692

Νταρλαδήμας Σπύρος

φαντάρος

 

 

693

Ντασιώτη Βαγιούλα

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

 

694

Νταφόπουλος Χάρης

άνεργος

Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης

Καβάλα

695

Ντε Σίλβα Ιράνγκα

πρόσφυγας, εργαζόμενος στην εστίαση

Αττική

 

696

Ντίτσου Σοφία

φοιτήτρια

Αττική

 

697

Ντόλιας Θωμάς

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

698

Ντόσας Δημήτρης

φοιτητής

Αττική

 

699

Ντουτσούκβε Κρίστιαν

πρόσφυγας, μικροπωλητής

Αττική

Ιλίσια

700

Ντρενογιάννη Αντωνία

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

701

Ντυμένου Κωνσταντίνα

ιδιωτικός υπάλληλος

 

Γλυφάδα

702

Ξάρχης Νίκος

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Αγρίνιο

703

Ξιάρχος Δημήτρης

εκπαιδευτικός

Αττική

 

704

Ξιάρχου Σταματική

πολιτική επιστήμων

Αττική

 

705

Ξύδης Γιάννης

ιδιωτικός υπάλληλος

Κύπρος

Λευκωσία

706

Ξυπολιά Θεοδώρα

καθηγήτρια μέσης εκπαίδευσης

Αττική

Γαλάτσι

707

Ξυπολιάς Παρασκευάς

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Αττική

Γαλάτσι

708

Οικονομίδης Γιώργος

πολιτικός μηχανικός

Θεσσαλονίκη

 

709

Οικονομίδης Στέλιος

φοιτητής

Αττική

Νεάπολη

710

Οικονόμου Ανθή

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Νεάπολη

711

Οικονόμου Μαρία

ηλεκτρολόγος μηχανικός ΤΕ

Αττική

Αθήνα

712

Οκαφόρ Εζέζα Νταν

εργαζόμενος σε σούπερ μάρκετ

Αττική

 

713

Όμπιγιαν Κλέμεντ

 

Αττική

 

714

Ονγουντσέκβα Πάσιενς

 

Αττική

 

715

Ονγουντσέκβα Πις

 

Αττική

 

716

Ονγουντσέκβα Σάντεϊ

 

Αττική

 

717

Ονγουντσέκβα Τζόυ

 

Αττική

 

718

Όνια Κένεθ

καθαριστής

Αττική

Πατήσια

719

Ονομπουκχάκμπο Μόργκαν

 

Αττική

 

720

Οσάγκιε Ιγιέν Άμος

 

Αττική

 

721

Οσεβίρε Στέφεν

 

Αττική

 

722

Οσονόβχο Τάνζι

 

Αττική

 

723

Οσούντε Ογουστίν

 

Αττική

 

724

Οϋεφέσο Τούιν

 

Αττική

 

725

Ουκπέμπορ Τζέιμς

 

Αττική

 

726

Ουμουρχούρχου Κρίστοφερ

 

Αττική

 

727

Ούντε Αμάρα

 

Αττική

 

728

Οχιλέμπο Μαρία

πρόεδρος της Ένωσης Νιγηριανών γυναικών, εργαζόμενη στην εστίαση

Αττική

 

729

Οχιλέμπο Πέγκυ

μαθήτρια

Αττική

 

730

Οχιλέμπο Σάνυ

πρόεδρος στην Κοινότητα Nιγηριανών από το Edo state της Νιγηρίας, εργαζόμενος σε ταξί

Αττική

 

731

Παγιάτσος Αντρέας

οικονομολόγος

Αττική

Ζωγράφου

732

Παϊρη Μαρία

θεατρολόγος

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

733

Παλαιολόγου Ελένη

φοιτήτρια

Αττική

Ζωγράφου

734

Παληκύρα Μαρία

οικιακά

Νησιά Ιονίου

Κέρκυρα

735

Πανάγιος Κώστας

δάσκαλος

Αττική

Περιστέρι

736

Παναγιώτης Μιχελής

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Μεταμόρφωση

737

Παναγιωτόπουλος Κων/νος

εκπαιδευτικός δευτεροβάθμιας

Αττική

Ίλιον

738

Παναγιωτοπούλου Σαββίνα

ιδιωτικός υπάλληλος

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

739

Παναγιώτου Μιχάλης

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Αρκαδία

Άργος

740

Παναγόπουλος   Ιάκωβος

Γραμματέας συλλόγου φοιτητών Τεχνών Ήχου και εικόνας παν. Κέρκυρας

Νησιά Ιονίου

Κέρκυρα

741

Παναγώτας Μάκης

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

742

Πανδή Χριστίνα

τραπεζοϋπάλληλος

Νησιά Ιονίου

Κέρκυρα

743

Πανιτσίδη Ιωάννα

φοιτήτρια

Δυτικής Μακεδονίας

Φλώρινα

744

Πανταζόπουλος Δημήτρης

αδιόριστος εκπαιδευτικός

Αττική

Αγ.Παρασκευή

745

Παντελοπούλου Λίνα

δημόσιος υπάλληλος 

Αττική

 

746

Πάντος – Κίκκος Στέφανος

αρχιτέκτων

Αττική

 

747

Παπαγεωργίου Θεόφιλος

χημικός μηχανικός

Θεσσαλίας

Λάρισα

748

Παπαγεωργίου Νίκος

άνεργος

Αττική

Πειραιάς

749

Παπαγεωργίου Πέτρος

ειδικός τέχνης

Αττική

Χαλάνδρι

750

Παπαγεωργόπουλος Νίκος

πολιτικός μηχανικός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

751

Παπαγιαβής Παναγιώτης

έμπορος

 

 

752

Παπαγιαννόπουλος Παναγιώτης

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

753

Παπαδάκης Μιχάλης

δημόσιος υπάλληλος

Κρήτη

Ηράκλειο

754

Παπαδάκης Παναγιώτης

καθηγητής Οικονομικών

Αττική

Σεπόλια

755

Παπαδημητρίου Βασίλης

αδιόριστος εκπαιδευτικός

Αττική

Περιστέρι

756

Παπαδημητρίου Ειρήνη

ιδιωτικός υπάλληλος

Βέλγιο

Γάνδη

757

Παπαδημητρίου Έλσα

εκπαιδευτικός

Θεσσαλονίκη

Τούμπα

758

Παπαδημητρίου Σοφία

χημικός

Θεσσαλονίκη

Κέντρο

759

Παπαδημητροπούλου Αγγελική

 

 

 

760

Παπαδόπουλος Δημήτρης

άνεργος

Αττική

Περιστέρι

761

Παπαδόπουλος Θεοδωρος

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

762

Παπαδόπουλος Νίκος

πολιτικός Επιστήμονας

Γαλλία

Παρίσι

763

Παπαδοπούλου Μαρία

συμβασιούχος

Θεσσαλονίκη

5ο Διαμέρισμα

764

Παπαδοπούλου Κυριακή

δασκάλα Ειδικής Αγωγής

 

Δράμα

765

Παπαζαχαριου Νικολέτα

αυτοαπασχολούμενη φυσιοθεραπεύτρια

Θεσσαλίας

Βόλος

766

Παπαθανασίου Λάμπρος

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

767

Παπαθανασίου Χρήστος

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

768

Παπαϊωάννου Γιάννης

μεταπτυχιακός φοιτητής

Αττική

Κυψέλη

769

Παπαμεντζέλου Νάσια

φοιτήτρια

Αττική

 

770

Παπαμιχαήλ Ξένια

εκπαιδευτικός

 

 

771

Παπανικολάου Ασημίνα

γιατρός

Αττική

Ν.Φιλοθέη

772

Παπανικολάου Γιώργος

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

773

Παπαντωνίου Σταυρούλα

 

 

 

774

Παπαπδημητρίου   Ναταλία

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Τούμπα

775

Παπαποστόλου Αποστόλης

γιατρός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

776

Παπασπύρος Σπύρος

εργαζόμεμνος ΕΘΕΛ

Αττική

Περιστέρι

777

Παπαφλωράτος   Κωσταντίνος

φοιτητής

Αγγλία

Μάντσεστερ

778

Παπαχαραλάμπους   Φωτεινή

ψυχολόγος

Θεσσαλονίκη

Τούμπα

779

Παπαχρήστος Χρήστος

μεταπτυχιακός φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

780

Παπαχρυσοστομίδου Ειρήνη

ιδιωτικός υπάλληλος

Κεντρική Μακεδονία

Νάουσα

781

Παπαχρυσοστομίδου Ειρήνη

ιδιωτικός υπάλληλος

Κεντρική Μακεδονία

Νάουσα

782

Παπία Κατερίνα

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

Τούμπα

783

Παπίας Γιάννης

άνεργος

Θεσσαλονίκη

Τούμπα

784

Παππάς Γιάννης

βιβλιοθηκονόμος

Αττική

Εξάρχεια

785

Παράλαιμος Ηλίας

ιδιωτικός υπάλληλος

Νοτίου Αιγαίου

Ικαρία

786

Παραλής Γιώργος

τραπεζοϋπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Τούμπα

787

Παρασκευόπουλος Γιάννης

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Αμπελόκηποι

788

Παρασκευόπουλος Χάρης

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

789

Παρτάλης Βασίλης

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

790

Πασιαλής Γιώργος

μισθωτός μηχανικός

Κεντρική Μακεδονία

Έδεσσα

791

Πασσαλίδης Αλέξανδρος

γιατρός

Αττική

Ηλιούπολη

792

Πασσαλίδης Γιώργος

μαθηματικός

Αττική

 

793

Πασσαλίδης Φίλιππος

φοιτητής

Αττική

 

794

Πασσαλίδου Ελένη

συνταξιούχος

Αττική

Ηλιούπολη

795

Πασχάλη Άννυ

φοιτήτρια

Αττική

Νέα Ιωνία

796

Πάτρα Λίτσα

αδιόριστη εκπαιδευτικός

Αττική

Κυψέλη

797

Πατρίκη Δέσποινα

τραπεζοϋπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Κέντρο

798

Πατρώνα Στέλλα

δικηγόρος

Αττική

Πειραιάς

799

Πατσέας Νίκος

μηχανικός αυτοκινήτων

Θεσσαλίας

Βόλος

800

Παυλάκη Σοφία

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Άγιος Ελευθέριος

801

Παυλίδη Ειρήνη

συνταξιούχος ιδιωτικού τομέα

Αττική

 

802

Παυλίδης Άρης

άνεργος

Αττική

 

803

Παυλίδου Λεμονιά

εκπαιδευτικός

Δυτικής Μακεδονίας

Κοζάνη

804

Παύλου Ρολάνδος

γιατρός

Εύβοια

 

805

Πεϊκος Βασίλης

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Κέντρο

806

Περδίου Νόρα

 

 

 

807

Πεσλής Μπάμπης

 

 

 

808

Πετκέλης Δημήτρης

ιδιωτικός υπάλληλος

Ελβετία

Ζυρίχη

809

Πετρέλης Πάνος

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

810

Πετρίτης Σπύρος

αναπληρωτής εκπαιδευτικός

Αττική

Κερατσίνι

811

Πετροπούλου Γιώτα

ιδιωτικός υπάλληλος

Πελοποννήσου

Κόρινθος

812

Πέτρου Αργυρώ

τεχνολόγος

Αττική

 

813

Πιλάτη Μαρία

εκπαιδευτικός

 

Άνω Πόλη

814

Πιπεροπούλου Ειρήνη

φοιτήτρια

Θεσσαλονίκη

Συκιές

815

Πίσια Μαίρη

εκπαιδευτικός δευτεροβάθμιας

Αττική

Πετρούπολη

816

Πιστιόλης Γιάννης

φαντάρος

 

 

817

Πιστόλης Γεράσιμος

τεχνολόγος

Αττική

 

818

Πιτσιούνη Ρένα

ελεύθερος επαγγελματίας

Κεντρική Μακεδονία

Νάουσα

819

Πλιακογιάννη Νάσια

φοιτήτρια

Θεσσαλονίκη

 

820

Πλιακογιάννης Δημήτρης

φοιτητής

Θεσσαλονίκη

 

821

Πλουμπίδη Ειρήνη

λογίστρια

Αττική

Ζωγράφου

822

Ποδιά Πόπη

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

823

Ποδιάς Κώστας

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

824

Πολιτάκη Πολύνα

νηπιαγωγός πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης

Νοτίου Αιγαίου

Μύκονος

825

Πολύζος Νίκος

αγρότης

Θεσσαλίας

Λάρισα

826

Πολύζου Ιφιγένεια

μαθήτρια

Θεσσαλονίκη

Καλλικράτεια Χαλκιδικής

827

Πολύζου Στέλλα

αγρότισσα

Θεσσαλίας

Λάρισα

828

Πολυζώη Μαρία

μουσικής

Αττική

Μεταμόρφωση

829

Πολυμεροπούλου Βασιλική

δασκάλα

Αττική

Περιστέρι

830

Πουλόπουλος Γιάννης

φοιτητής

Αττική

Ζωγράφου

831

Πραντούνα Μαρία

φοιτήτρια

Αττική

Αμπελόκηποι

832

Πραντούνας Αλέξανδρος

άνεργος

Αττική

Αμπελόκηποι

833

Πρεβενιός Γρηγόρης

άνεργος

Αττική

Γαλάτσι

834

Προκόπη Νατάσα

βιολόγος- μεταπτυχιακή φοιτήτρια

Ολλανδία

Ολλανδία

835

Πρώιμου Κατερίνα

φοιτήτρια

Νοτίου Αιγαίου

Ρόδος

836

Πυλαρινός Ηρακλής

εκπαιδευτικός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

837

Ράνιος Αλέξανδρος

ηλεκτρολόγος μηχανικός

Αττική

Νέα Σμύρνη

838

Ράπτης Ηλίας

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

839

Ράπτης Μάκης

συνταξιούχος

Αττική

 

840

Ραφτοπούλου Χριστίνα

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

841

Ρέμος Γιάννης

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

842

Ρέππας Χρήστος

δάσκαλος

 

Αίγινα

843

Ρετάλη Αγγελική

συνταξιούχος

Αττική

 

844

Ρηγόπουλος Αναστάσιος

αρχιτέκτων

 

 

845

Ρηγόπουλος Γιώργος

δημόσιος υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Χορτιάτης

846

Ρήγος Γιάννης

μισθωτός μηχανικός

Αττική

Αγ.Παρασκευή

847

Ρόδη Άννα

δασκάλα

 

Αίγινα

848

Ροδόπουλος-Χατζής Θάνος

χημικός μηχανικός

Αττική

 

849

Ρούλιας Δημήτρης

ηλεκτρολόγος μηχανικός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

850

Ρούτη Δήμητρα

μουσικός

Αττική

Αμπελόκηποι

851

Ρούτη Τζένη

γραφίστρια

Αττική

Αμπελόκηποι

852

Ρουχώτας Χαράλαμπος

τεχνολόγος

Αττική

Νίκαια

853

Σαββίδης Μάρκος

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Καλαμαριά

854

Σαββίδης Χάρης

οικονομολόγος

Αττική

Μαρούσι

855

Σαββίδου Αναστασία

μισθωτή οικονομολόγος

Αγγλία

Λονδίνο

856

Σαββουλίδη Σουλτάνα

αυτοαπασχολούμενη

Θεσσαλίας

Τρίκαλα

857

Σαγρής Βασίλης

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλίας

Λάρισα

858

Σακελαρόπουλος Νίκος

πολιτικός μηχανικός

Αττική

 

859

Σακελλαρίου Κώστας

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

860

Σακκαλή Χριστίνα

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Κέντρο

861

Σακκάς Τάσος

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

862

Σαλαμαλίκης Μιχάλης

 

 

 

863

Σαμιώτου Καλιόπη

συνταξιούχος

Αττική

Πειραιάς

864

Σαριδάκης Βασίλης

φοιτητής

Αττική

Ζωγράφου

865

Σαριδάκης Γιάννης

 

 

 

866

Σαρίδης Μπάμπης

γιατρός

Κρήτη

Σητεία

867

Σαρλής Δημήτρης

ηλεκτρολόγος

Αττική

 

868

Σαρρηβασιλείου Βικυ

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

Περαία

869

Σάφνερ Άλεξ

φοιτητής

Νησιά Ιονίου

Κέρκυρα

870

Σεϊτανίδης Γιάννης

φοιτητής

Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης

Καβάλα

871

Σερβέ Κατερίνα

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Καισαριανή

872

Σερετίδης Χρήστος

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Αττική

Φιλαδέλφεια

873

Σέρπη Έλενα

 

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

874

Σεφεριάδης Σεραφείμ

πανεπιστημιακός, Πάνειο

Αττική

 

875

Σιαλτσίδης Φώτης

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

876

Σιαμέτης Κώστας

ταξιτζής

Αττική

Νέα Σμύρνη

877

Σιαπέρας Σίμωνας

φοιτητής

Αττική

Αγ.Παρασκευή

878

Σιαφάκα Ευτυχία

δημόσιος υπάλληλος

Δυτικής Ελλάδας

Άρτα

879

Σιγάλα Κατερίνα

εκπαιδευτικός

Αττική

Νίκαια

880

Σιδεράς Διονύσης

ελεύθερος επαγγελματίας

Αττική

Ζωγράφου

881

Σιδέρης Θανάσης

οδηγός ΕΘΕΛ

Αττική

Κουβαράς

882

Σιδέρης Χάρης

εργαζόμενος σε εταιρία τηλεφωνίας

Αττική

Μεταξουργείο

883

Σιδηρόπουλος Άρης

ελεύθερος επαγγελματίας

Ελβετία

Ζυρίχη

884

Σιδηρόπουλος Αναστάσιος

 

 

 

885

Σιλιγαρδάκη Αγγελική

πρόεδρος Σωματείου Εργαζομένων σε φορείς Ψυχικά Ασθενών και Ευάλωτων Κοινωνικών Ομάδων

Αττική

Πετρούπολη

886

Σινάς Νίκος

φοιτητής

Κεντρική Μακεδονία

Σέρρες

887

Σιώζος Γιώργος

διαφημιστής

Αττική

Γέρακας

888

Σιώκος Βλάσσης

ελεύθερος επαγγελματίας

Αττική

Νέα Ιωνία

889

Σιώκου Μιρένια

φοιτήτρια

Αττική

Νέα Ιωνία

890

Σκαβάτσου Ελένη

μεταπτυχιακός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

891

Σκαλιδάκης Γιάννης

ιστορικός

Αττική

Νέα Σμύρνη

892

Σκαμπαρδώνη Ιωάννα

φοιτήτρια

Αττική

Ζωγράφου

893

Σκανδάλης Φώτης

ηλεκτρολόγος

Δυτικής Ελλάδας

Ιωάννινα

894

Σκαρβέλη Γιώτα

εικαστικός

Αττική

 

895

Σκέντζου Δανάη

φοιτήτρια

Αττική

Γλυφάδα

896

Σκόρδος Γιάννης

νοσηλευτής

Αττική

Νίκαια

897

Σκόρδος Λεονάρδος

εργαζόμενος σε δομή Ψυχικής Υγείας

Αττική

Νίκαια

898

Σκόρδος Γιάννης

φοιτητής

Αττική

Χαλάνδρι

899

Σκόρδος Μάρκος

λογιστής

Αττική

Ηλιούπολη

900

Σκουλάκης Στρατής

φοιτητής

Αττική

Ζωγράφου

901

Σκρέκα Χαρά

δασκάλα

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

902

Σόιλες Σίμος

μηχανολόγος μηχανικός

Αττική

Πολύγωνο

903

Σολανάκη Σοφία

ιδιωτικός υπάλληλος

Κρήτη

Χανιά

904

Σολάνου Μαρία

φοιτήτρια

Θεσσαλονίκη

 

905

Σοπικιώτης Βαγγέλης

υπάλληλος ΟΤΕ

Δυτικής Ελλάδας

Πρέβεζα

906

Σοπικιώτης Βασίλης

φοιτητής

Αττική

Πειραιάς

907

Σουβατζής Κώστας

μαθητής

Θεσσαλονίκη

Τούμπα

908

Σοφιανού Ολγα

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

 

909

Σπανογιάννη Μαρίνα

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

 

910

Σπανουδάκη Δήμητρα

φοιτήτρια

Θεσσαλονίκη

Σταυρούπολη

911

Σπανουδάκη Κωνσταντίνα

οικιακά

Θεσσαλονίκη

Σταυρούπολη

912

Σπηλιόπουλος Τάκης

μηχανολόγος μηχανικός

Αττική

 

913

Σπυριδούλα Μαντούση

φοιτήτρια

Αχαΐα

Πάτρα

914

Σπύρος Γιακουμέλος

λογιστής -ελεύθερος επαγγελματίας, μουσικός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

915

Σταγώνης Δημήτρης

δημόσιος υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Χαλκιδική

916

Σταθόπουλος Κώστας

οικοδόμος

Αττική

Πολύγωνο

917

Σταθοπούλου Μυρσίνη

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Αμπελόκηποι

918

Σταματόπουλος Κώστας

μισθωτός τεχνικός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

919

Σταματόπουλος Χρίστος

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Αττική

Ηλιον

920

Στάμος Θωμάς

πολιτικός μηχανικός

Θεσσαλονίκη

 

921

Σταμουλακάτος Δημήτρης

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

922

Σταμουλακάτου Δήμητρα

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

923

Σταμπουλή Σταυρούλα

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

Περαία

924

Σταμπούλης Θανάσης

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

925

Σταυρόπουλος Μάνος

φοιτητής

Θεσσαλονίκη

 

926

Σταυρουλιδάκης Παντελής

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

 

927

Σταφανάκη Κοΐδη Μαρία

εκπαιδευτικός

Αττική

Λαύριο

928

Στεργιανού Μεταξία

δικηγόρος

Θεσσαλονίκη

 

929

Στεφανάκη Ευαγγελία

εργαζόμενη στο Τζάνειο

Αττική

Πειραιάς

930

Στογιάννης Βαγγέλης

Εθελοντική Δασοπροστασία Καισαριανής

Αττική

Χολαργός

931

Στογιάννης Δημήτρης

μαθηματικός

Αττική

Χολαργός

932

Στοιβακτσάκης Ρωμανός

φοιτητής

Θεσσαλονίκη

 

933

Στόμη Παγώνα

μηχανικός

Αττική

Αμπελόκηποι

934

Στρίμπερ Χριστίνα

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Κολωνός

935

Στρούμπος Σάββας

ηθοποιός

Αττική

Μεταξουργείο

936

Στυλίδου Μαρία

μεταπτυχιακός

Θεσσαλονίκη

 

937

Συμμεού Νίκη

πολιτικός μηχανικός

Θεσσαλονίκη

 

938

Συριοπούλου Αναστασία

κομμώτρια

Αττική

Πολύγωνο

939

Σφαντού Φαίδρα

φοιτήτρια

Αττική

 

940

Σώζος Κώστας

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

941

Ταγκλής Δημήτρης

γραμματέας ΔΣ κλαδικού σωματείου ΣΕΨΑΕΚΟ

Αττική

Πατήσια

942

Ταμπακούδης Γιώργος

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

943

Ταμπίσκου Σταματούλα

μαθηματικός

Αττική

Χολαργός

944

Τεκνετσίδης Στάθης

άνεργος

Θεσσαλονίκη

Κέντρο

945

Τελώνη Αναστασία

φοιτήτρια

Αττική

 

946

Τερζάκης Γιώργος

φοιτητής

Αττική

Ηγουμενίτσα

947

Τερζάκης Μιχάλης

φοιτητής

Θεσσαλονίκη

 

948

Τερζής Γιώργος

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Ωραιόκαστρο

949

Τερζόγλου Παναγιώτης

σιδηροδρομικός

 

 

950

Τερζόπουλος Μιχαήλ-Άγγελος

μαθητής

Θεσσαλονίκη

 

951

Τζαβαλά Μαρία

ελεύθερη επαγγελματίας

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

952

Τζαμαδάνης Ερρίκος

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Κέντρο

953

Τζήμας Κώστας

εργαζόμενος

Αττική

Αμπελόκηποι

954

Τζιβανόπουλος Χρήστος

υπάλληλος

Αττική

 

955

Τζίμα Βάσω

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Ιωάννινα

956

Τζιμάκη Βιολέττα

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

 

957

Τζιοβάρα Ματίνα

άνεργη

Θεσσαλονίκη

 

958

Τζιώρας Γιάννης

αυτοαπασχολούμενος

Θεσσαλίας

Βόλος

959

Τζιώρας Γιώργος

αυτοαπασχολούμενος

Θεσσαλίας

Βόλος

960

Τζομάκας Πέτρος

κλειδαράς

Αττική

Πατήσια

961

Τζουμουσλή Ελισάβετ

δημόσιος υπάλληλος

Θεσσαλίας

Βόλος

962

Τζωρτζακάκης Μιχάλης

φοιτητής

Θεσσαλονίκη

 

963

Τζώρτζογλου Φώτης

φοιτητής

Θεσσαλίας

Βόλος

964

Τιλλυρός Γιώργος

άνεργος

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

965

Τόγγος Στέφανος

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Αττική

Ηράκλειο Αττικής

966

Τόλιου Κική

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Εύοσμος

967

Τομαράς Γιάννης

ηλεκτρολόγος μηχανικός

 

Ακράτα

968

Τοπαλίδης Χρήστος

δικηγόρος

Θεσσαλονίκη

Τούμπα

969

Τουτζιαράκης Δημήτρης

ηλεκτρολόγος

Δυτικής Μακεδονίας

Φλώρινα

970

Τούτιου Δάφνη

συμβασιούχος

Θεσσαλονίκη

Συκιές

971

Τριανταφυλλίδου Μένη

ενδυματολόγος

Θεσσαλονίκη

 

972

Τριανταφυλλόπουλος Βασίλης

 

Αττική

 

973

Τριανταφυλλόπουλος Γιώργος

φοιτητής

Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης

Καβάλα

974

Τριανταφυλλοπούλου Μαρία

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

975

Τριβιζάκης Γιώργος

εκπαιδευτικός

Αττική

Γλυφάδα

976

Τρίγκας Γιάννης

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Τούμπα

977

Τριχόπουλος Γιώργος

ηλεκτρολόγος μηχανικός

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

978

Τρομπούκης Νίκος

συνταξιούχος υποψήφιος με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ

Δυτικής Ελλάδας

Άρτα

979

Τρουμουλιάρης Γιάννης

άνεργος μηχανικός

Αττική

Ροδόπολη

980

Τρύφωνος Μαρία

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Κυψέλη

981

Τσάκα Σταυρούλα

κομμώτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

982

Τσακαλάκης Κώστας

μισθωτός μηχανικός

Ρουμανία

Βουκουρέστι

983

Τσάκαλος Γιώργος

φοιτητής

Αττική

Πειραιάς

984

Τσακίρη   Μαγδαλινή

άνεργη

Θεσσαλονίκη

Ευκαρπία

985

Τσακίρη Μαριάννα

φοιτήτρια

Θεσσαλονίκη

Κέντρο

986

Τσαμπλές Στέλιος

σπουδαστής

Θεσσαλίας

Λάρισα

987

Τσαμπλές Χρήστος

αγρότης

Θεσσαλίας

Λάρισα

988

Τσαντήλας Τάκης (Δημήτρης)

συγγραφέας

 

Λαμία

989

Τσαούση Ελένη

φοιτήτρια

Αττική

Παλαιό Φάληρο

990

Τσαρδανίδης Γρηγόρης

φοιτητής

Αττική

Αγ.Παρασκευή

991

Τσαρούχα Ντόρα

εκπαιδευτικός, ζωγράφος

Θεσσαλονίκη

 

992

Τσάτης Χρήστος

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

993

Τσατρίζου Εύα

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

994

Τσατσάγιας Ανδρέας

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

995

Τσεκούρας Λυκούργος

μισθωτός μηχανικός

Αττική

Βριλίσια

996

Τσέλιος Βασίλης

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

997

Τσέλιος Μπάμπης

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

998

Τσερέπης Ανέστης

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

999

Τσετσέ Βάσω

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

1000

Τσιακμακίδης Λάκης

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

1001

Τσιάκος Παναγιώτης

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Μαρούσι

1002

Τσιάλης Χρυσοβαλάντης

άνεργος φυσικός

Δυτικής Ελλάδας

Άρτα

1003

Τσιαμήτρος Νίκος

φοιτητής

Αττική

Ζωγράφου

1004

Τσιάρας Στέλιος

φοιτητής

Αττική

Μαρούσι

1005

Τσιγάρα Δώρα

ιδιωτικός υπάλληλος

Πελοποννήσου

Καλαμάτα

1006

Τσίκος Γιώργος

αρχιτέκτων

Αττική

 

1007

Τσιλιάκου Ευανθία

εκπαιδευτικός

Αττική

Γλυφάδα

1008

Τσιλιγγίρης Νίκος

φοιτητής

Θεσσαλονίκη

5ο Διαμέρισμα

1009

Τσιμενίδου Σοφία

οδοντίατρος

Θεσσαλονίκη

 

1010

Τσιμπούρη Χριστίνα

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Ίλιον

1011

Τσιουλάκης Γιάννης

λέκτορας στο πανεπιστήμιο του Cork

Ιρλανδία

Κορκ

1012

Τσιούρβα Μαρία

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

1013

Τσιούστα Εύη

φοιτήτρια

Αττική

Νέα Σμύρνη

1014

Τσιριμώκος Χρήστος

Εκπαιδευτικός – Οικονομολόγος

Αττική

Άνω Πατήσια

1015

Τσιριτίδου Ελισάβετ

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

 

1016

Τσιτιρίδης Κωνσταντίνος

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

1017

Τσιτουρίδης Γιάννης

μαθητής

Θεσσαλονίκη

Πανόραμα

1018

Τσολής Γάννης

πολιτικός μηχανικός

Θεσσαλίας

Βόλος

1019

Τσονόπουλος Παναγιώτης

τραπεζοϋπάλληλος

Αττική

Γαλάτσι

1020

Τσότσου Σταυρούλα

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Συκιές

1021

Τσούκα Ιωάννα

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

1022

Τσούκας Κώστας

ψυχολόγος

Αττική

Ζωγράφου

1023

Τσουνόπουλος Παναγιώτης

οικονομολόγος

Αττική

 

1024

Τσουρουκίδης Πάρης

φοιτητής

Αττική

 

1025

Τσόχατζης Στέλιος

γιατρός

Βορείου Αιγαίου

Μυτιλήνη

1026

Φαλούι Ελένη

μαθήτρια

Αττική

Νέα Φιλαδέλφεια

1027

Φελεμέγκας Παναγιώτης

φοιτητής

Θεσσαλίας

Λάρισα

1028

Φέρος Γιάννης

ιδιωτικός υπάλληλος

Κύπρος

Λευκωσία

1029

Φιλίμωνος Αναστασία

φοιτήτρια

Αττική

 

1030

Φίλιος Αχιλλέας

άνεργος

Δυτικής Ελλάδας

Ιωάννινα

1031

Φιλιππαίος Φραγκίσκος

άνεργος

Αττική

Γλυφάδα

1032

Φιλιππίδου Σοφία

εκπαιδευτικός

Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης

Καβάλα

1033

Φιλίππου  Δημήτρης

φοιτητής

Θεσσαλονίκη

 

1034

Φιλίππου Φίλιππος

συγγραφέας

Αττική

 

1035

Φίλλιπος Στεφάνου

φοιτητής

Θεσσαλονίκη

 

1036

Φλαμουρτζώγλου Μαρία

μαθήτρια

Θεσσαλονίκη

Ξηροκρήνη

1037

Φλαμπούρη Δήμητρα

άνεργη

Αττική

Παλαιό Φάληρο

1038

Φλαμπούρης Κυριάκος

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Παλαιό Φάληρο

1039

Φλωριώτης Αλέξανδρος

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

1040

Φλώρος Γιώργος

γεωλόγος

Δυτικής Ελλάδας

Μεσολλόγγι

1041

Φλώρου Ιωάννα

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

1042

Φουγιατζή Κατερίνα

βοηθός φαρμακείου

Αττική

Άγιοι Ανάργυροι

1043

Φούντας Γιώργος

άνεργος

Θεσσαλίας

Βόλος

1044

Φραγγίσκου Σοφία

αυτοαπασχολούμενη μηχανικός

Αττική

Γαλάτσι

1045

Φραγκιαδάκη Μαρία

συνδικαλίστρια

Αττική

 

1046

Φράγκος Θοδωρής

δημόσιος υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Θέρμη

1047

Φράγκος Γιώργος

φοιτητής

Αττική

 

1048

Φράγκου Ειρήνη

φοιτήτρια

Αττική

 

1049

Φραντζη Ανδριανή

 

 

 

1050

Φύκαρη Καλλιόπη

εκπαιδευτικός

Βορείου Αιγαίου

Χίος

1051

Φυλακτίδης Τάσος

οικονομολόγος

Πελοποννήσου

Καλαμάτα

1052

Φυσαράκη Καλλιόπη

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

1053

Φώλια Μαρία

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Γλυφάδα

1054

Φωτιάδης Δημήτρης

μικροπωλητής

Αττική

Αμπελόκηποι

1055

Φωτοπούλου Ελένη

κτηνίατρος

 

Καλάβρυτα

1056

Φωτοπούλου Νιόβη

φοιτήτρια

Αττική

Χολαργός

1057

Χαιρετάκης Μιχάλης

ηλεκτρονικός

Θεσσαλονίκη

 

1058

Χάλαρης Γιώργος

ελεύθερος επαγγελματίας

Αττική

Πατήσια

1059

Χάλαρης Κυριάκος

οικονομολόγος

Αττική

Γκύζη

1060

Χαλυβόπουλος Δημήτρης,

ηλεκτρολόγος μηχανικός

Θεσσαλονίκη

 

1061

Χαμπέρης Σπύρος

ερευνητης μοριακης βιολογιας – διδακτορικος φοιτητης Ιατρικης Πατρας

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

1062

Χαραλαμπίδης Αποστόλης

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

 

1063

Χαραλαμπίδης Βλαδίμηρος

μουσικός

Αττική

 

1064

Χαραλαμπίδου Χρύσα

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Γαλάτσι

1065

Χαρίσης Μιχάλης

μαθηματικός

Αττική

Μεταμόρφωση

1066

Χαρίσης Σωκράτης

φοιτητής

Αττική

Μεταμόρφωση

1067

Χαρπιδού Ιουλία

συνταξιούχος

Αττική

 

1068

Χάσου Χριστίνα

μεταπτυχιακή φοιτήτρια

Θεσσαλονίκη

Συκιές

1069

Χατζηβασιλείου Αδαμαντία

φοιτήτρια

Αττική

Αιγάλεω

1070

Χατζηβασίλογλου Μαρία

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

1071

Χατζηδημητρίου Ζωή

 

Νησιά Ιονίου

Κέρκυρα

1072

Χατζηιωαννίδη Άννα

φοιτήτρια

Αττική

Νέα Ερυθραία

1073

Χατζηκώστας Δημήτρης

φαντάρος

 

 

1074

Χατζηλίας Ναπολέων

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

1075

Χατζηφούντα Σοφία

ιδιωτικός υπάλληλος

Νοτίου Αιγαίου

Κως

1076

Χατζοπούλου Ελένη

μηχανικός

Θεσσαλονίκη

 

1077

Χειμαριός Κωνσταντίνος

μουσικός

Αγγλία

Λονδίνο

1078

Χήτα Μελίνα

αυτοαπασχολούμενη μηχανικός

Αττική

Γαλάτσι

1079

Χήτας Λάμπρος

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Αττική

Γαλάτσι

1080

Χιώτης Νίκος

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Αγρίνιο

1081

Χλούζος Δημήτρης

συνταξιούχος

Θεσσαλονίκη

 

1082

Χονδροματίδου Στέλλα

γιατρός

Θεσσαλονίκη

Θέρμη

1083

Χουμπουρίδης Μάριος

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Τούμπα

1084

Χουτζούμης Πέτρος

εργατοτεχνίτης

Στερεάς Ελλάδας

Λειβαδιά

1085

Χουχούλης Αντώνης

ιδιωτικός υπάλληλος

Θεσσαλονίκη

Συκιές

1086

Χρηστίδης Γιώργος

 

Νησιά Ιονίου

Κέρκυρα

1087

Χριστογιάννης Αντώνης

φοιτητής

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

1088

Χριστοδούλου Στέλιος

φοιτητής

Αττική

Ιλίσια

1089

Χριστοδούλου Στέφανος

αυτοαπασχολούμενος μηχανικός

Αττική

Καισαριανή

1090

Χριστόπουλος Διονύσης

Πρόεδρος Μουσικών Φιλαρμονικής Δημου Αθηναίων

Αττική

Καισαριανή

1091

Χρόνη Δήμητρα

οικιακά

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

1092

Χρόνη Μαρία

φοιτήτρια

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

1093

Χρόνης Βασίλης

ιδιωτικός υπάλληλος

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

1094

Χρόνης Νίκος

ελεύθερος επαγγελματίας

Δυτικής Ελλάδας

Πάτρα

1095

Χρυσανθίδης Δημήτριος

οικονομολόγος

Αττική

Πειραιάς

1096

Χρυσανθίδης Ιορδάνης

τεχνολόγος

Αττική

Ν. Φάληρο

1097

Χρυσός Πέτρος

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

Ζωγράφου

1098

Χρυσός Πέτρος

τεχνικός η/υ

Αττική

Πολύγωνο

1099

Χρυσού Άννα

ελεύθερη επαγγελματίας

Αττική

Πολύγωνο

1100

Χρυσού Μαριάννα

γεωπόνος

Αττική

Αμπελόκηποι

1101

Ψαρρά Κυριακή

φιλόλογος

Αττική

Καλλιθέα

1102

Ψημένου Βάσια

ιδιωτικός υπάλληλος

Αττική

 

1103

Ψιλόπουλος Κώστας

ηλεκτρολόγος μηχανικός

Δυτικής Ελλάδας

Άρτα

 

ΠΗΓΗ: 06 Νοε 2012,  http://protovoulia-metopo.gr/index.php/component/k2/item/156-keimeno

 

ΒΙΟΙ ΑΝΤΙΘΕΤΟΙ, ΣΥΓΚΡΟΥΣΙΑΚΟΙ

ΒΙΟΙ ΑΝΤΙΘΕΤΟΙ, ΣΥΓΚΡΟΥΣΙΑΚΟΙ:

Τα σφάλματα της Ελλάδας, τα «κατηγορώ» των ευρωπαίων πολιτών, η τευτονική αλαζονεία, το σενάριο της εξόδου της Γερμανίας από την Ευρωζώνη, οι δυνατότητες της Ευρώπης, το εθνικό νόμισμα και το μέλλον της πατρίδας μας μετά το τέλος της κρίσης

 

Του Βασίλη Βιλιάρδου*

 

"Είναι πραγματικά απίστευτο, δεν είναι εύκολο δηλαδή να κατανοήσει κανείς το πώς κατάφερε η Πολιτική μίας τόσο πλούσιας χώρας, όπως η Ελλάδα, να την οδηγήσει στην αδυναμία πληρωμών των οφειλών της – από εκεί, αμέσως μετά, χωρίς ουσιαστικά την παραμικρή προσπάθεια αντιμετώπισης της κρίσης δανεισμού (την οποία μόνοι μας προκαλέσαμε), στα νύχια του ΔΝΤ. Πόσο μάλλον όταν η «διαχείριση» του ελάχιστου συγκριτικά συνολικού χρέους της, δημοσίου και ιδιωτικού, ήταν κάτι παραπάνω από εφικτή – όπως έχει στο παρελθόν επισημάνει ακόμη και η τράπεζα των τραπεζών

Είναι εμφανές λοιπόν ότι, η Ελλάδα έχει, από δεκαετίες τώρα, ένα τεράστιο «έλλειμμα διακυβέρνησης», το οποίο δεν περιορίζεται στα στενά πλαίσια της εκάστοτε ηγετικής της ομάδας. Δυστυχώς, εδώ ακριβώς αποτυγχάνει διαχρονικά η χώρα μας η οποία, κατά τα φαινόμενα, δεν διαθέτει έναν ικανό και επαρκή «κρατικό μηχανισμό» – γεγονός που μας οδηγεί στο οδυνηρό συμπέρασμα ότι, μόνο η «δημιουργική καταστροφή» του υφιστάμενου μηχανισμού, ενδεχομένως με τη βοήθεια της χρεοκοπίας, θα μπορούσε να «επιφέρει» την απαιτούμενη αλλαγή του".   

Ανάλυση

Όπως φαίνεται οι Ευρωπαίοι δεν συγχωρούν την Ελλάδα, κατηγορώντας την εύλογα ότι, «άνοιξε τους ασκούς του Αιόλου» – αφού χρησιμοποιήθηκε ως ο Δούρειος Ίππος, με τη βοήθεια του οποίου εισέβαλλε το ΔΝΤ στη Ευρωζώνη, «πυροδοτώντας» την τεράστια κρίση χρέους, βιώσιμου δανεισμού και τραπεζών που βιώνουμε.

Δυστυχώς, το ότι η μοιραία «κερκόπορτα» ανοίχθηκε ερήμην των Ελλήνων, από τον τότε πρωθυπουργό τους, δεν αποτελεί δικαιολογία για κανέναν Ευρωπαίο – επειδή δεν διαχωρίζεται ποτέ η χώρα, από τους εκάστοτε εκπροσώπους της (ενδεχομένως σωστά, με την έννοια πως οι πολίτες επιλέγουν την ηγεσία τους – όπου δυστυχώς κανένας δεν ενδιαφέρεται, σχετικά με το εάν είχαν στη διάθεση τους ορθολογικότερες επιλογές). 

Οι Ευρωπαίοι δεν συγχωρούν ανάλογα την πρωσική Γερμανία, η οποία απαίτησε τη συμμετοχή του ΔΝΤ στη «διάσωση» της Ελλάδας – με αποτέλεσμα να αμφισβητηθεί από τους «εισβολείς» σκόπιμα, για πρώτη φορά, η αλληλεγγύη, καθώς επίσης η βιωσιμότητα της Ευρωζώνης και του κοινού νομίσματος της.

Στο σημείο αυτό οφείλουμε να τονίσουμε ότι, η αντιμετώπιση του ευρώ απλά και μόνο σαν ένα νόμισμα, με επακόλουθο τη σύγκριση του (πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα) με τα εκάστοτε εθνικά νομίσματα, αποτελεί ένα «κρίσιμο», καίριο λάθος – αφού το «ζητούμενο» δεν ήταν ποτέ το κοινό νόμισμα, αλλά η Ευρωπαϊκή ιδέα και η συνοχή της ηπείρου μας. Ειδικότερα το ότι, είναι πολύ δύσκολο να επιβιώσουν, να διατηρήσουν καλύτερα το βιοτικό τους επίπεδο τα ευρωπαϊκά κράτη χωριστά μεταξύ τους, στα πλαίσια της παγκοσμιοποίησης – πόσο μάλλον όταν η Ευρώπη συνιστά ένα συνεχώς μειούμενο ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού, ενώ ευρίσκεται απέναντι σε πολύ μεγάλες, συνεκτικές δυνάμεις, όπως οι Η.Π.Α. και η Κίνα.

Περαιτέρω, οι Ευρωπαίοι εύλογα δεν συγχωρούν την Ελλάδα, κατηγορώντας την ότι δεν σεβάστηκε αυτά που υπέγραψε το 2010 – το πρώτο μνημόνιο δηλαδή, με το οποίο ψηφίσθηκαν από τη Βουλή κάποια συγκεκριμένα μέτρα, που όμως ποτέ δεν εφαρμόσθηκαν (σκόπιμα μάλλον). Προφανώς έχουν απόλυτο δίκιο αφού, ανεξάρτητα από το εάν τα μέτρα αυτά ήταν οικονομικά σωστά ή όχι, όταν τα αποδέχεται μία χώρα οφείλει να τα τηρεί – με απόλυτη «ευλάβεια» και ενδεχομένως κάνοντας περισσότερα, από αυτά που την υποχρεώνουν (αν και, κατά την άποψη μας, δεν έπρεπε να είχε υπογραφεί κανένα μνημόνιο). 

Την ίδια στιγμή, οι Ευρωπαίοι κατηγορούν τη Γερμανία, επειδή δεν σεβάστηκε ποτέ έγκαιρα τις υποχρεώσεις που ανέλαβε – καθυστερώντας απαράδεκτα τις αποφάσεις που αφορούσαν την Ελλάδα (καταρχήν το 2010, για να προλάβουν οι δικές της τράπεζες να «απεγκλωβιστούν» από τα δάνεια τους προς τη χώρα μας, να πουλήσουν τα ομόλογα που είχαν στην κατοχή τους δηλαδή και στη συνέχεια για άλλους λόγους – σαδιστικούς εν μέρει). 

Στα πλαίσια αυτά, η χρησιμοποίηση της Ελλάδας εκ μέρους της Γερμανίας, ως το ιδανικό υποψήφιο θύμα για τον παραδειγματισμό και τη υποταγή των υπολοίπων κρατών-μελών της Ευρωζώνης, ξεπέρασε κάθε ανεκτό όριο – με αποτέλεσμα να προκληθεί μία τεράστια κρίση εμπιστοσύνης στην Ευρωζώνη, καθώς επίσης να εμφανισθούν μη αλληλέγγυες όλες οι χώρες μεταξύ τους, προκαλώντας τις συνεχείς επιθέσεις των αγορών.  

Συνεχίζοντας, οι Ευρωπαίοι δεν συγχωρούν σήμερα την Ελλάδα, πολύ σωστά, επειδή αποδέχεται χωρίς καμία διαμαρτυρία τον απίστευτο εξευτελισμό της από την πρωσική Γερμανία – ζητιανεύοντας στην κυριολεξία για τις δόσεις της ντροπής, επιτρέποντας στην καγκελάριο να την «λυπάται» δημόσια (λέγοντας χαιρέκακα πως την προβληματίζει η αδυναμία της Ελλάδας να πληρώσει μισθούς και συντάξεις), θυσιάζοντας τη βιωσιμότητα των Ελλήνων στο βωμό του χρέους και ψηφίζοντας οτιδήποτε της ζητηθεί, στα πλαίσια της γνωστής πολιτικής των υποκλίσεων και της δουλικής υποτέλειας, η οποία χαρακτηρίζει τις κυβερνήσεις της των τελευταίων ετών.

Στο σημείο αυτό, όταν αρκετά ελληνικά ΜΜΕ προγραμματίζουν ειδικές εκπομπές για το θέμα της δόσης των 31,5 δις € (ως συνήθως, με τη συμμετοχή ορισμένων «συμπλεγματικών πολιτικών» ή/και πλανόδιων «διανοητών», οι οποίοι δεν κάνουν τίποτα άλλο, από το να «τριγυρίζουν» σχεδόν καθημερινά στα τηλεοπτικά κανάλια και στα ραδιόφωνα, σκλάβοι του εθισμού και της ανάγκης τους για αναγνωρισιμότητα), αιτιολογούμε απόλυτα τις κατηγορίες των Ευρωπαίων – τείνοντας να πεισθούμε δυστυχώς ότι, δεν μας αξίζει η Ευρώπη, ενώ «υποβιβάζουμε» τον πολιτισμό της, παραμένοντας εντός της. Η αγένεια που χαρακτηρίζει την κοινωνική συμπεριφορά μας, η έλλειψη σεβασμού προς τους άλλους, η δημαγωγία, η μη τήρηση των κανόνων εις βάρος της ελευθερίας των υπολοίπων και διάφορα άλλα, δεν συνηγορούν δυστυχώς υπέρ του επιπέδου του πολιτισμού μας.   

Παράλληλα, οι Ευρωπαίοι δεν συγχωρούν τη Γερμανία, επειδή δεν σέβεται καθόλου τις υποσχέσεις της – όπως τεκμηριώνεται από τη μη καταβολή των ήδη αποφασισμένων, των ληξιπρόθεσμων ουσιαστικά δόσεων προς την Ελλάδα (31,5 δις €, 5 δις € κοκ.). Φυσικά δεν επικροτούν σε καμία περίπτωση την αλαζονεία της, θεωρώντας πως, αργά ή γρήγορα, θα την πληρώσει πολύ ακριβά – ενώ την ίδια στιγμή αντιμετωπίζουν με προβληματισμό τις ηγεμονικές της βλέψεις, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι, η χώρα αυτή (και όχι «κάποιοι ναζί»), οδήγησε τον πλανήτη σε δύο καταστροφικούς παγκόσμιους πολέμους.  

Περαιτέρω, οι Ευρωπαίοι κατηγορούν εύλογα την Ελλάδα για την διαπλοκή και την υπερβολική διαφθορά που διαπιστώνουν – ειδικά όσον αφορά την πολιτική και την οικονομική της ελίτ. Ταυτόχρονα, κατακρίνουν τη Γερμανία για το ότι «στεγάζει» και καλύπτει τους μεγαλύτερους διαφθορείς παγκοσμίως – τη βιομηχανική της ελίτ η οποία, παρά το ότι χρηματίζει και διαφθείρει τους πάντες σε ολόκληρο τον πλανήτη, έχει ιδρύσει στο Βερολίνο την οργάνωση «Διεθνής Διαφάνεια» (στην οποία συμμετέχουν όλοι οι διαφθορείς, όπως έχουμε αναλύσει σε παλαιότερο κείμενο μας). 

Στα πλαίσια αυτά, το ότι η Ελλάδα εφάρμοσε μόνο τις οριζόντιες περικοπές των μισθών και συντάξεων, σε συνδυασμό με την αποδόμηση του κοινωνικού κράτους, τα πλέον «αιμοβόρα» δηλαδή σημεία του προγράμματος λιτότητας που της επιβλήθηκε, χωρίς οι κυβερνήσεις της να ενδιαφερθούν καθόλου για την εξαθλίωση και τη φτώχεια των πολιτών της πατρίδας τους, δεν είναι στοιχείο που συνηγορεί υπέρ της – αντίθετα, προκαλεί την απέχθεια των Ευρωπαίων, ειδικά όταν συνοδεύεται από την εκκωφαντική σιωπή των αμνών που επικρατεί στη χώρα μας, η οποία νομιμοποιεί εκ των πραγμάτων την πολιτική της ηγεσία.

Υπενθυμίζουμε εδώ ότι, το πρόβλημα της πατρίδας μας είναι κυρίως πολιτικό, πολιτισμικό και κοινωνικό – ενώ το οικονομικό έρχεται σε δεύτερη μοίρα, αφού πρόκειται ουσιαστικά για ένα πρόβλημα διαχείρισης, προερχόμενο από τη δομή του συστήματος (οικονομική ολιγαρχία, πολιτική κομματικοκρατία, έλλειμμα επιχειρηματικού και φορολογικού πλαισίου κοκ.), καθώς επίσης από την «αποστασιοποίηση» και την «αδράνεια των μαζών».    

Από την πλευρά της Γερμανίας τώρα, η ενδυνάμωση του επεκτατικού κράτους με τη βοήθεια των φορολογικών επιδρομών και της λεηλασίας των πολιτών του από μία οικονομική αστυνομία, η οποία ελάχιστα διαφέρει από τα SS που γνωρίσαμε στο παρελθόν, αντιμετωπίζεται με φόβο από τους Ευρωπαίους – ειδικά από τους Γάλλους, οι οποίοι μάλλον δεν διατηρούν πια την ουτοπία της ανίκητης «γραμμής Μαζινό» (το ευρώ σήμερα), η οποία θα προστατεύσει τα γαλλικά σύνορα από τους αμετανόητους γείτονες τους. 

Συνεχίζοντας, οι Ευρωπαίοι κατηγορούν την Ελλάδα για «αφερεγγυότητα», επειδή δεν θέλει να πληρώσει τις υποχρεώσεις της, παρά το ότι μπορεί (με κριτήριο την ιδιωτική της περιουσία, τον υπόγειο πλούτο κλπ.) – ισχυριζόμενη πως τα χρέη της είναι «μη βιώσιμα» ή επαχθή, αν και είναι αδύνατον να τεκμηριωθούν αντικειμενικά ως τέτοια (άρθρο μας).

Ταυτόχρονα, κατηγορούν τη Γερμανία για εκβιασμό της πολιτικής ηγεσίας της χώρας μας – με τη βοήθεια των στοιχείων που έχει στη διάθεση της, εις βάρος ορισμένων πολιτικών και κομμάτων εξουσίας (Siemens κλπ.). Επίσης για το ότι λειτουργεί μερκαντιλιστικά, κερδίζοντας εις βάρος των «εταίρων» της τόσο από τις εξαγωγές (διατηρώντας παράλληλα χαμηλή την εσωτερική της ζήτηση και τις εισαγωγές), όσο και από τον τοκογλυφικό δανεισμό τους.

Τέλος, στο θέμα της φοροδιαφυγής δεν αναφερόμαστε καθόλου, επειδή αφενός μεν χρησιμοποιείται για τη «χειραγώγηση» των μαζών (μόνο οι «μικροί» και οι ανόητοι φοροδιαφεύγουν), αφετέρου επισκιάζεται από την «φοροαποφυγή» των πολυεθνικών – η οποία αποτελεί τη «μάστιγα» ολόκληρου του πλανήτη και όχι μόνο της Ελλάδας ή της Γερμανίας.      

Ολοκληρώνοντας, με κριτήριο τα παραπάνω, η Ελλάδα δεν μπορεί να θεωρηθεί αντάξια του ευρώ – χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι, η Ευρωζώνη κινδυνεύει από την πατρίδα μας.

Δυστυχώς όμως, παρά το ότι είχαμε ανέκαθεν την άποψη πως η Ελλάδα δεν ήταν έτοιμη να υιοθετήσει το κοινό νόμισμα το 2001, ενώ στη συνέχεια, αφού έκανε δηλαδή το σφάλμα, δεν προσπάθησε να ανταπεξέλθει με τις υποχρεώσεις της, θεωρούμε ότι είναι πλέον «εγκλωβισμένη» στην Ευρωζώνη – με την έννοια πως τυχόν έξοδος της, με την υιοθέτηση της δραχμής και τη «νομοτελειακή» χρεοκοπία της, θα αποτελούσε ένα απόλυτα καταστροφικό σενάριο (κυρίως μετά την υπογραφή του PSI, με βάση το οποίο δεν μπορεί πλέον να μετατρέψει το εξωτερικό χρέος της σε δραχμές).

Το ίδιο ισχύει και για τη Γερμανία, η οποία δεν είναι επίσης αντάξια του ευρώ – μία χώρα όμως από την οποία, σε αντίθεση με την Ελλάδα, κινδυνεύει πολύ σοβαρά η Ευρωζώνη. Στα πλαίσια αυτά είναι ίσως σκόπιμο να παραθέσουμε το σενάριο της εξόδου της Γερμανίας – αφού είμαστε απόλυτα βέβαιοι ότι, είναι επίσης εγκλωβισμένη στο ευρώ, όπως ακριβώς συμβαίνει και με την Ελλάδα.

Η ΕΞΟΔΟΣ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ

Υποθετικά η Γερμανία αποφασίζει να εγκαταλείψει μονομερώς την Ευρωζώνη – με τη θέληση της φυσικά, αφού διαφορετικά δεν μπορεί να την «αποβάλλει» κανένας. Όπως και στο σενάριο εξόδου της Ελλάδας (άρθρο μας), επιλέγεται η υιοθέτηση του μάρκου, με μία σχέση ανταλλαγής 1:1 – έτσι ώστε να είναι εύκολη και γρήγορη η διαδικασία.

Η απόφαση της εξόδου, η οποία έχει φυσικά προετοιμασθεί μεθοδικά και κρυφά, ανακοινώνεται από την καγκελάριο μία Παρασκευή βράδυ – μετά το κλείσιμο της Wall Street, έτσι ώστε να μην δημιουργηθεί αναστάτωση στις αγορές. Πρώτη ενέργεια είναι η αποχώρηση του προέδρου της κεντρικής τράπεζας της από το συμβούλιο της ΕΚΤ – στο οποίο δεν μπορεί πλέον να συμμετέχει.

Οι χρηματαγορές είναι φυσικά οι πρώτες που αντιδρούν τη Δευτέρα, απολύτως πεπεισμένες ότι, το μάρκο θα ανατιμηθεί τόσο απέναντι στο ευρώ, όσο και στο δολάριο – με αποτέλεσμα την αυξημένη εισροή χρημάτων στη Γερμανία (μετοχές, ομόλογα, συνάλλαγμα κλπ.), κυρίως από τις χώρες της Ευρωζώνης.

Σαν αποτέλεσμα της κατακόρυφης αύξησης της ρευστότητας στη Γερμανία, της μεγάλης εισροής χρημάτων δηλαδή, το μάρκο ανατιμάται ραγδαία – τουλάχιστον κατά 40%, παρά το ότι δεν θα έπρεπε να υπερβεί το 1,20 με κριτήριο την συγκριτική ανταγωνιστικότητα της. Επομένως, για να αγοράσει κανείς πια ένα μάρκο, θα πρέπει να δώσει 1,40 ευρώ – αντί του ενός ευρώ, με το οποίο ανταλλάχθηκε αρχικά.

Σε όρους υποτιμημένου ευρώ λοιπόν, τα διάφορα περιουσιακά στοιχεία που ήταν ήδη τοποθετημένα στη Γερμανία (για παράδειγμα, οι απαιτήσεις των υπολοίπων κρατών της Ευρωζώνης), χάνουν σημαντικά σε αξία. Ταυτόχρονα, μειώνεται η αξία (σε όρους ευρώ) των κρατικών εγγυήσεων της Γερμανίας στους μηχανισμούς στήριξης της Ευρωζώνης, καθώς επίσης οι οφειλές της στο ευρωσύστημα (Target II).

Παράλληλα, η Γερμανία απαιτεί την άμεση εξόφληση των απαιτήσεων της κεντρικής τράπεζας της από το ευρωσύστημα – ένα ποσόν που υπερβαίνει τα 700 δις € (κάτω από τα 500 δις πλέον σε όρους μάρκου), δημιουργώντας τεράστια προβλήματα στην ΕΚΤ. 

Η ΑΝΑΤΑΡΑΧΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΖΩΝΗ

Αμέσως μετά την ξαφνική έξοδο της Γερμανίας, στις χρηματοπιστωτικές αγορές της υπόλοιπης Ευρωζώνης επικρατεί το απόλυτο χάος. Μεταξύ άλλων, τα επιτόκια δανεισμού της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Ολλανδίας, της Κύπρου κλπ. αυξάνονται ραγδαία – με αποτέλεσμα η ΕΚΤ, η οποία φυσικά μεταφέρει αμέσως την έδρα της από τη Φρανκφούρτη στις Βρυξέλλες, να ανακοινώσει την αγορά απεριόριστων ποσοτήτων ομολόγων των κρατών-μελών της.

Η ενέργεια της αυτή πετυχαίνει τα αναμενόμενα, οπότε οι αγορές ομολόγων ηρεμούν και τα επιτόκια δανεισμού της Ευρωζώνης περιορίζονται – αν και η αξία τους πλέον, σε όρους μάρκου, μειώνεται σημαντικά. Η Γερμανία βέβαια το είχε προβλέψει, φροντίζοντας να έχει πουλήσει τα περισσότερα ομόλογα δημοσίου των «εταίρων» της, τα οποία είχαν στην κατοχή τους οι τράπεζες και οι δημόσιοι οργανισμοί της.  

Στη συνέχεια, η ΕΚΤ αποφασίζει να πληρώσει αμέσως όλες τις υποχρεώσεις της απέναντι στη γερμανική κεντρική τράπεζα (Target II), με φρεσκοτυπωμένα Ευρώ – τα οποία έχουν ήδη χάσει μεγάλο μέρος της αξίας τους, σε όρους μάρκου, με αποτέλεσμα η Bundesbank να εγγράψει σημαντικότατες ζημίες στον ισολογισμό της.

Το ίδιο συμβαίνει και με την αποπληρωμή των απαιτήσεων της Γερμανίας από τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς σταθερότητας – οπότε το δημόσιο χρέος της Γερμανίας, σε όρους μάρκου, αυξάνεται ανάλογα.

Παράλληλα, οι υπόλοιπες απαιτήσεις της Γερμανίας, τόσο του δημοσίου, όσο και του ιδιωτικού της τομέα, από τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης, σε όρους μάρκου, μειώνονται αντίστοιχα – δημιουργώντας αρκετά μεγάλα προβλήματα σε ολόκληρη την οικονομία της, επειδή οι απαιτήσεις της είναι μεγαλύτερες από τις υποχρεώσεις της (οφειλές). 

Εν τούτοις, η Γερμανία νοιώθει πια ήσυχη – αφού, ευρισκόμενη εκτός της Ευρωζώνης (και της ΕΕ, αφού καμία χώρα δεν μπορεί να αποχωρήσει από την Ευρωζώνη, παραμένοντας μέλος της ΕΕ), δεν είναι εκτεθειμένη στην κρίση χρέους της, ούτε είναι υποχρεωμένη να βοηθήσει κανέναν (η ευγνωμοσύνη και η αλληλεγγύη δεν είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της).

ΜΕΡΙΚΟΥΣ ΜΗΝΕΣ ΜΕΤΑ

Λίγες εβδομάδες μετά την απόδραση της Γερμανίας από την Ευρωζώνη, η βαριά βιομηχανία της (αυτοκίνητα κλπ.), διαπιστώνει πτώση των πωλήσεων της στην ΕΕ – στην οποία εξάγει το 70% σχεδόν των προϊόντων της. Η αιτία είναι η ισχυρή ανατίμηση του μάρκου, η οποία καθιστά τα γερμανικά προϊόντα πολύ ακριβά για τα υπόλοιπα κράτη – με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις της χώρας να υποχρεωθούν σε απολύσεις, οι οποίες αυξάνουν τα ποσοστά ανεργίας.

Η ανεργία τώρα αφενός μεν αυξάνει τις δημόσιες δαπάνες, επιδεινώνοντας τα μεγέθη του προϋπολογισμού, αφετέρου μειώνει την εσωτερική ζήτηση – οπότε περιορίζονται τα έσοδα του δημοσίου, με τα ελλείμματα που προκαλούνται να εκβάλλουν στο δημόσιο χρέος.

Για να ανταπεξέλθει λοιπόν η Γερμανία με το πρόβλημα της ανταγωνιστικότητας που αντιμετωπίζει, υποχρεώνεται σε μειώσεις των μισθών των εργαζομένων της (εσωτερική υποτίμηση), περιορίζοντας το κοινωνικό κράτος – με αποτέλεσμα να βρεθεί αντιμέτωπη με κοινωνικές αναταραχές στο εσωτερικό της. 

Την ίδια εποχή, στις χώρες της Ευρωζώνης, στις οποίες πλέον ηγείται έντιμα η Γαλλία, αποφασίζεται η εφαρμογή μίας ήπιας πολιτικής λιτότητας, σε συνδυασμό με στοχευμένες αναπτυξιακές ενέργειες – με τη βοήθεια της έκδοσης ευρωομολόγων, με τα οποία χρηματοδοτείται ένα μέρος του δημοσίου χρέους των περισσοτέρων κρατών, υποχρεώνοντας «de facto» τις αγορές να δανείζουν τα υπόλοιπα, με βιώσιμα επιτόκια. 

Περαιτέρω, επιλέγεται η υιοθέτηση της γαλλικής πρότασης – με βάση την οποία δεν προωθείται η πολιτική ένωση της Ευρωζώνης (Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης), αλλά η ένωση ανεξάρτητων μεταξύ τους κρατών – όπου η δημοσιονομική ένωση αντικαθίσταται, κατά κάποιον τρόπο, με μία κοινά αποδεκτή συμφωνία δημοσιονομικής σταθερότητας.

Αμέσως μετά, τα κράτη-μέλη καταθέτουν το μερίδιο της Γερμανίας στο ESM – το οποίο εξελίσσουν σε ένα Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο (ΕΝΤ), κατά τα πρότυπα του ΔΝΤ πριν από το 1970 (άρθρο μας). Φυσικά διώχνουν το ΔΝΤ από την επικράτεια τους – αν και η συμπεριφορά του πλέον, «υποκινούμενη» από τα τεράστια προβλήματα τα υπερδύναμης, καθώς επίσης από τα δικά του (το 2006, ο μοναδικός «πελάτης» του ήταν η Τουρκία), έχει αλλάξει ριζικά. 

Παράλληλα, απαγορεύονται πια οι ευρωπαϊκές ασυμμετρίες (δημιουργία πλεονασμάτων στα ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών) – με το ΕΝΤ, το οποίο επιβλέπει την οικονομική λειτουργία των κρατών της ΕΕ, να υποχρεώνει εκείνες τις χώρες, οι οποίες εμφανίζουν πλεονάσματα στα ισοζύγια τους, να τα μεταφέρουν στο κοινό ταμείο που διατηρεί το ίδιο (ΕΝΤ) στην ΕΚΤ.

ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ ΑΡΓΟΤΕΡΑ

Η ΕΚΤ ανακοινώνει τη διατήρηση του πληθωρισμού στα επίπεδα του 2%, αφού έχουν πάψει πλέον να αυξάνονται τα δημόσια και ιδιωτικά χρέη των κρατών-μελών της Ευρωζώνης – με την οικονομία να σταθεροποιείται και με την ανάπτυξη να επανέρχεται σιγά-σιγά.

Αμέσως μετά, η γερμανική κεντρική τράπεζα κατά την προσφιλή, αλαζονική της συμπεριφορά, τοποθετεί το δικό της στόχο για τον πληθωρισμό στο 1% – αυξάνοντας τα βασικά επιτόκια, για να το επιτύχει.

Κατ' επακόλουθο, ανατιμάται το μάρκο απέναντι στο ευρώ, με αποτέλεσμα να μειωθούν ακόμη περισσότερο οι εξαγωγές της Γερμανίας, να περιορισθεί ο ρυθμός ανάπτυξης της και να μηδενισθούν σχεδόν τα πλεονάσματα, στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της.

Η άνοδος της ανεργίας συνεχίζεται και η Γερμανία οδηγείται στο φαύλο κύκλο της ύφεσης – όπου η μειωμένη ζήτηση οδηγεί σε περαιτέρω αύξηση της ανεργίας, στην απροθυμία για επενδύσεις, καθώς επίσης στη μεγέθυνση των ελλειμμάτων και του χρέους. Το αποτέλεσμα είναι η «εκτίναξη» των επιτοκίων δανεισμού του δημοσίου, καθώς επίσης των επιχειρήσεων της χώρας, η οποία οδηγείται στην παγίδα ρευστότητας – παράλληλα, η μείωση (διολύσθιση) της ισοτιμίας του μάρκου απέναντι στις ισχυρότερες οικονομίες.

Στα πλαίσια αυτά, οι βιομηχανικές επιχειρήσεις της ανακοινώνουν τη μεταφορά μεγάλου μέρους της παραγωγής τους στην υπόλοιπη Ευρώπη – αφού αφενός μεν η γερμανική αγορά είναι πολύ μικρή για τα προϊόντα τους, αφετέρου δε χρειάζονται σταθερές συναλλαγματικές ισοτιμίες (χωρίς δηλαδή το φόβο των συνεχών ανατιμήσεων και υποτιμήσεων του νομίσματος τους).

Το γεγονός αυτό αυξάνει ξανά τις δαπάνες του προϋπολογισμού της χώρας λόγω της ανεργίας, μειώνει τα φορολογικά έσοδα και μεγεθύνει το δημόσιο χρέος – οπότε η Γερμανία αναγκάζεται να αυξήσει τους φορολογικούς συντελεστές των επιχειρήσεων και των εργαζομένων της, με αποτέλεσμα να ενταθεί η μετανάστευση τους στο εξωτερικό κοκ. 

ΔΥΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΡΓΟΤΕΡΑ

Η οικονομία της Ευρωζώνης έχει σταθεροποιηθεί – ενώ οι εξαγωγές των πρώην ελλειμματικών οικονομιών της (Ελλάδα, Ισπανία κλπ.), οι οποίες τηρούν πλέον στο ακέραιο τους κοινούς κανόνες και τις μεταξύ τους υποχρεώσεις, αυξάνονται (ειδικά οι εξαγωγές τους στη Γερμανία, η οποία πλέον είναι πολύ λιγότερο ανταγωνιστική από τις ίδιες). Με τον τρόπο αυτό εισάγουν θέσεις εργασίας και μειώνουν τα χρέη τους, δημόσια και ιδιωτικά, εις βάρος της Γερμανίας.  

Αντίθετα, η Γερμανία είναι βυθισμένη σε μία βαθιά ύφεση άνευ προηγουμένου – αντιμετωπίζοντας αύξηση της εγκληματικότητας, μεγάλες απεργίες, κοινωνικές εντάσεις και εξεγέρσεις, οι οποίες επιδεινώνουν συνεχώς τα οικονομικά της μεγέθη.

Μετά από διαδοχικές υποτιμήσεις του νομίσματος της λοιπόν, οι οποίες όμως δεν αποφέρουν τα αναμενόμενα, λόγω των συναλλαγματικών πολέμων που μαίνονται διεθνώς, περιορίζοντας τις εξαγωγές της προς τις αναπτυσσόμενες αγορές της Κίνας, της Βραζιλίας, της Ρωσίας κοκ., τα χρέη της, ιδιωτικά και δημόσια, είναι πλέον εκτός ελέγχου.

Κατ' επακόλουθο, το φάντασμα της «Δημοκρατίας της Βαϊμάρης» επανέρχεται δριμύτερο – με τα ακραία πολιτικά κινήματα (μεταλλάσσουν συνήθως τον πόνο που προέρχεται από τη φτώχεια, σε μίσος, το οποίο εξελίσσεται με τη σειρά του σε μία καταστροφική βία), να ανεβάζουν συνεχώς τα «εκλογικά» ποσοστά τους στις δημοσκοπήσεις.

Επειδή όμως ο πλανήτης έχει μάθει κάποια πράγματα από την ιστορία του, ενώ το μέγεθος της Γερμανίας είναι πλέον πολύ μικρό, συγκριτικά με τις χώρες της Ευρωζώνης, με τη Ρωσία, με τις Η.Π.Α., με την Κίνα κλπ., δεν ακολουθεί ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος, αλλά η χρεοκοπία της – η οποία την υποχρεώνει να ζητήσει τη «βοήθεια» των συνδίκων του διαβόλου (ΔΝΤ) και την καταδικάζει σε προτεκτοράτο των δανειστών της (αποκρατικοποιήσεις, λεηλασία της ιδιωτικής και δημόσιας περιουσίας της, υποδούλωση).

Δυστυχώς για την ίδια, η συμπεριφορά των υπολοίπων χωρών απέναντι της δεν είναι πλέον ανάλογη, με αυτήν το 1953 – όπου διέγραψαν μεγάλο μέρος των χρεών της, επιμήκυναν τα υπόλοιπα με χαμηλό επιτόκιο καθώς επίσης με δόσεις ανάλογες με τις εξαγωγές της, της επέτρεψαν να αναβάλλει την πληρωμή των πολεμικών επανορθώσεων, της προσέφεραν δυνατότητες ανοικοδόμησης της οικονομίας της (σχέδιο Marshall) κοκ.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Καμία χώρα δεν είναι αλάνθαστη – όπως επίσης κανένα κράτος δεν είναι άτρωτο, απέναντι στις επιθέσεις των αγορών ή στις προδοσίες από το εσωτερικό του. Εκτός αυτού, η υπερχρέωση δεν είναι μία κατάσταση εύκολη στην αντιμετώπιση της – ενώ η χρεοκοπία δεν είναι μία παιδική ασθένεια η οποία, εάν την περάσει κανείς, δεν εμφανίζεται ξανά.

Η σημερινή δεινή θέση άλλωστε της Αργεντινής, το τεκμηριώνει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο – ενώ αποδεικνύει πως τα πλεονεκτήματα ενός εθνικού νομίσματος και μίας στάσης/άρνησης πληρωμών, είναι εντελώς ουτοπικά.   

Συνεχίζοντας κανένας δεν έχει το δικαίωμα να εξευτελίζει με τέτοιον τρόπο την πατρίδα μας, απλά και μόνο επειδή οι πολίτες της έκαναν σοβαρότατα λάθη τα τελευταία τριάντα χρόνια – επιλέγοντας ανίκανους ή/και διεφθαρμένους ηγέτες, παράγοντας λιγότερο και καταναλώνοντας περισσότερο, σε μεγάλο βαθμό με χρήματα που δεν τους ανήκαν.

Δυστυχώς τα χρόνια της τουρκοκρατίας, όπου δεν βιώσαμε ούτε την αναγέννηση, ούτε το διαφωτισμό, καθώς επίσης οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι που ακολούθησαν, ο εμφύλιος, η φτώχεια και η δικτατορία, κόστισαν πολύ ακριβά στην Ελλάδα – η οποία έχασε κάθε επαφή με τον αρχαίο πολιτισμό της, όσο και αν δεν θέλουμε να το αποδεχθούμε.   

Περαιτέρω, κανένας δεν πρέπει να συγχέει το ευρώ με το ευρωπαϊκό όνειρο της ένωσης ισότιμων κρατών μεταξύ τους – σε συνθήκες αειφόρου ευημερίας, ειρήνης, δικαιοσύνης, ελευθερίας και δημοκρατίας. Φυσικά αυτό δεν σημαίνει ότι, πρέπει κανείς να υποτάσσεται, επιτρέποντας να τον μειώνουν σε τέτοιο βαθμό, όπως συμβαίνει σήμερα με την Ελλάδα και τη Γερμανία – απλά και μόνο για να διατηρήσει τα αμφιλεγόμενα οικονομικά οφέλη ενός κοινού νομίσματος, σε συνθήκες έλλειψης αλληλεγγύης και αλληλοσεβασμού.

Σε κάθε περίπτωση, η εξαιρετικά επώδυνη επιστροφή στο εθνικό νόμισμα δεν θα ήταν καθόλου αρνητική, εάν διαπιστώναμε πως συνεχίζονται οι προσβολές, η λεηλασία και η εξαθλίωση των Ελλήνων – ενώ εμποδίζεται σκόπιμα η ανάπτυξη, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει καμία προοπτική για το μέλλον. Επίσης, εάν διαπιστώναμε πως  οδηγούμαστε σε μια γερμανική Ευρώπη και σε ένα 4ο Ράιχ – γεγονός αυτονόητο, αφού η ελευθερία, η ισότητα και η εθνική κυριαρχία, υπερτερούν της οποιασδήποτε οικονομικής ευημερίας.    

Ολοκληρώνοντας, είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι η πατρίδα μας, αφενός μεν θα ξεπεράσει τα προβλήματα της, αφετέρου θα βγει ενδυναμωμένη από την κρίση – η οποία ήταν δυστυχώς απαραίτητη, κρίνοντας από τα εξαιρετικά σοβαρά πολιτικά, πολιτισμικά και κοινωνικά της προβλήματα.

Φυσικά θα ήταν ευχής έργο, η έξοδος της Ελλάδας από την κρίση να συμβεί εντός της Ενωμένης Ευρώπης – σε καμία περίπτωση όμως εντός μίας γερμανικής Ευρωζώνης, χωρίς κανένα ίχνος ελευθερίας, δημοκρατίας, ισότητας και αλληλεγγύης.

* Βασίλης Βιλιάρδος  (copyright), Αθήνα, 25. Νοεμβρίου 2012, viliardos@kbanalysis.com. Ο κ. Βασίλης Βιλιάρδος είναι οικονομολόγος (μακροοικονομία), πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου.

Θρησκευτική και πολιτική σχιζοφρένεια…

Θρησκευτική και πολιτική σχιζοφρένεια…

 

Του παπα Ηλία Υφαντή

 

Η ευαγγελική περικοπή της προηγούμενης Κυριακής αναφερόταν στον άφρονα πλούσιο. Και σε όλους τους, εν μαμωνά, ομοϊδεάτες του… Η αυριανή (25-11-12) Κυριακή αναφέρεται σε κάποιον θρησκευτικά σχιζοφρενή. Και βέβαια, και στους δικούς του, αντίστοιχα, ομοϊδεάτες…

Πού έγκειται η θρησκευτική του σχιζοφρένεια; Στο γεγονός ότι, ενώ ήταν πλούσιος, πίστευε πως παράλληλα ήταν και ευσεβής και ενάρετος. Και σαν τέτοιος, ζήτησε από το Χριστό να του πει τι έπρεπε να κάμει, για να κερδίσει την αιώνια ζωή.

-Να τηρείς τις εντολές! του είπε ο Χριστός.

-Τις εντολές τις έχω τηρήσει όλες από μικρό παιδί, είπε με βεβαιότητα ο πλούσιος. Αλλά τα πλούτη του πρόδιδαν ότι κάθε άλλο, παρά την αλήθεια έλεγε…

Και, για να γίνει αυτό αντιληπτό, ας πάρουμε ένα έμμεσο παράδειγμα: Οι δικαστές, για παράδειγμα, δικάζουν και καταδικάζουν και επιβάλλουν, συχνά, πολυχρόνιες φυλακίσεις, σε κλέφτες και φονιάδες.

Και ασφαλώς δεν περνά από το νου τους ότι μπορεί να είναι και οι ίδιοι κλέφτες ή φονιάδες. Με την έννοια ότι χειρίζονται το ύψιστο κοινωνικό αγαθό, που είναι η δικαιοσύνη. Η οποία δικαιοσύνη στηρίζεται, δυστυχώς, σε μεγάλο ποσοστό, σε άδικους και μεροληπτικούς νόμους. Με τους οποίους παίρνονται αποφάσεις, που μπορεί να έχουν καταλυτικές συνέπειες για τη ζωή κάποιων άλλων ανθρώπων…

Αρκεί να σκεφτούμε, για παράδειγμα, τη απόφαση του Σ. τ. Ε, με την οποία κρίθηκε συνταγματικό το μνημόνιο. Το οποίο μνημόνιο και η σχετική απόφαση, ενώ ευνόησαν τα συμφέροντα των πλουσίων και των τοκογλύφων, είχαν οδυνηρές συνέπειες για μεγάλη μερίδα του λαού! Αφού κάποιοι, εξαιτίας τους, έμειναν άνεργοι, άστεγοι, κατάντησαν στην έσχατη ένδεια και οδηγήθηκαν ακόμη και στο θάνατο…

Θα μπορούσε κάποιος να πολλαπλασιάσει τα παραδείγματα. Με τα οποία αποδεικνύεται ότι η δημιουργία και η διατήρηση του πλούτου δεν μπορεί να συνδυαστεί με την τήρηση των εντολών. Δεν έλεγε, λοιπόν, την αλήθεια ο πλούσιος του Ευαγγελίου.

Αλλά ο Χριστός δεν θέλησε να τον προσβάλει. Και με μια εις άτοπον – σωκρατική – απαγωγή τον οδήγησε ν' αποκαλύψει ο ίδιος την πραγματικότητα του πλούτου:

Αν, του είπε, θέλεις να γίνεις τέλειος, δεν έχεις παρά να πουλήσεις όλα σου τα υπάρχοντα και να τα δώσεις στους φτωχούς. Αυτό δεν μπορούσε να το χωρέσει το μυαλό του πλουσίου: Έβαλε στη ζυγαριά της καρδιάς του τα πλούτη του και τους συνανθρώπους του. Και η ζυγαριά έγειρε αποφασιστικά προς την πλευρά του πλούτου.

Για να φύγει απογοητευμένος. Και να επακολουθήσει η γνωστή επωδός του Χριστού: Ότι είναι ευκολότερο να περάσει μια καμήλα απ' την τρύπα του βελονιού, παρά ένας πλούσιος να μπει στη βασιλεία του Θεού!

Και, όπως γράφαμε και το προηγούμενο σαββατοκύριακο, μπορεί εύλογα να προβληθεί από εμάς τους τωρινούς Έλληνες η εύλογη ένσταση: Ποια σημασία μπορεί να έχει το παράδειγμα του πλουσίου του Ευαγγελίου για μας, που ζούμε στα όρια της επιβίωσης; Και κάποιοι άλλοι, ασφαλώς πολύ χειρότερα…

Και όμως, όπως λέγαμε και στην περίπτωση του άφρονος πλουσίου, έχει πολύ μεγάλη σημασία. Γιατί πέρα απ' την αφροσύνη μας αποκαλύπτεται και η θρησκευτική, αλλά και η πολιτική μας σχιζοφρένεια. Γιατί πολλοί από μας μπορεί στην προσωπική τους ζωή να είναι καθόλα έντιμοι και δίκαιοι με τους συνανθρώπους τους.

 Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και στην κοινωνική τους ζωή. Και πιο συγκεκριμένα στην πολιτική. Αφού, όπως επανειλημμένα έχουμε γράψει στηρίζουν τα κόμματα και τους πολιτικούς της αδικίας, του πλούτου και της τοκογλυφίας.

Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι οι πλούσιοι αποτελούν τη συντριπτική μειοψηφία, ενώ οι φτωχοί τη συντριπτική πλειοψηφία. Κι όμως η θρησκευτική και πολιτική σχιζοφρένεια ενός μεγάλου μέρους της φτωχολογιάς έχει σαν αποτέλεσμα να εξουσιάζουν και ν' αποφασίζουν διαρκώς οι πλούσιοι…

Και συμβαίνει το ακατανόητο και απίστευτο: Στην Εκκλησία να προσκυνούμε το Χριστό και στις εκλογές ψηφίζουμε τους αντίχριστους, τους σιωνιστές και τους σατανιστές. Τους κανακάρηδες της Μπίλντεμπεργκ, της Τριμερούς, του σιωνισμού, του ναζισμού…

Και είμαστε, μολαταύτα, υπερήφανοι για τη θρησκευτική και πολιτική μας σχιζοφρένεια!…

 

παπα-Ηλίας, Νοεμβρίου 24, 2012, http://papailiasyfantis.wordpress.com/2012/11/24/….B5/

Η ομορφιά θα καταστρέψει την Εκκλησία;

Η ομορφιά θα καταστρέψει την Εκκλησία;

 

Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου

 

Aυτό που θα επιχειρήσω να ψηλαφίσω1, είναι τα τερτίπια ενός τονισμού. Όταν ο τόνος της λέξης "στοιχείο" κατεβαίνει στη λήγουσα, αναδύεται η λέξη "στοιχειό". Ίδια γράμματα, ίδια η σειρά τους, κι όμως, ο τόνος δίνει τον τόνο! Αν το "στοιχείο" σημαίνει κάτι ουδέτερο (απλώς το συστατικό), το "στοιχειό" παραπέμπει σε μια παρουσία ιδιαίτατα φορτισμένη.

Το στοιχειό σφιχταγκαλιάζει έναν χώρο και επιβάλλει τον ρυθμό του στα στοιχεία του χώρου. Το κείμενό μου αυτό, λοιπόν, ζητάει να δούμε μαζί στοιχεία και στοιχειά. Επιχειρεί να θέσει έναν προβληματισμό για κάποια ζητήματα, που, κατά την ταπεινή μου άποψη, στοιχειώνουν τη ναοδομία, την εκλησιαστική τέχνη και την εκκλησιαστική ζωή.

Στοιχειό πρώτο: Ομορφιά εναντίον ομορφιάς;

Εδώ και δέκα περίπου αιώνες μια ρωσική ομολογία μάς γεμίζει καμάρι. Είναι ένα κείμενο που ισχυρίζεται ότι ξέρει ποιος παράγοντας έδρασε καταλυτικά ώστε να εγκολπωθούν οι Ρώσοι την Ορθόδοξη πίστη και δη στην ελληνική έκφρασή της. Πρόκειται για το λεγόμενο "Πρώιμο Χρονικό" (ή "Χρονικό του Νέστορος") το οποίο γράφτηκε στο Κίεβο κατά τα τέλη του 11ου με αρχές του 12ου αι., και αφηγείται την επίσκεψη απεσταλμένων του Ρώσου ηγεμόνα Βλαδίμηρου στην Κωνσταντινούπολη, στο πλαίσιο μεγάλου ταξιδιού τους σε διάφορα έθνη, ακριβώς για να δουν και να αποφασίσουν ποια πίστη θα εγκολπωθούν. Σύμφωνα με το "Χρονικό", ο βυζαντινός αυτοκράτορας ευθύς κανόνισε ώστε οι επισκέπτες του να παρευρεθούν σε λειτουργία στην Αγία Σοφία. Ο ίδιος τους συνόδευσε και τους επέστησε την προσοχή στην ομορφιά τόσο του οικοδομήματος όσο και των λειτουργικών δρωμένων. Οι απεσταλμένοι -λέει το "Χρονικό"- συγκλονίστηκαν τόσο πολύ, ώστε κατόπιν ανέφεραν στον ηγεμόνα τους: «Μας οδήγησαν σε κτίρια όπου λάτρευαν το Θεό τους και δεν γνωρίζαμε αν βρισκόμασταν στον ουρανό ή στη γη […]. Στη γη δεν υπάρχει τέτοια λαμπρότητα και τέτοια ομορφιά, και είμαστε σε αμηχανία πώς να την περιγράψουμε. Γνωρίζουμε μόνο ότι εκεί ο Θεός κατοικεί ανάμεσα στους ανθρώπους»2.

Όποιος αντέχει να αναδιφήσει τα ποικίλα εκκλησιαστικά έντυπα και θεολογικά κείμενα που παράγονται στον τόπο μας στις τελευταίες δεκαετίες, δεν θα δυσκολευτεί να διαπιστώσει ότι γίνεται επίκληση της μαρτυρίας αυτής κατά κόρον, προς επίρρωση της πεποίθησης ότι η λαμπρότητα και η ομορφιά είναι το στόμα της αληθείας. Προς επίρρωση, δηλαδή, της ανενδοίαστης βεβαιότητας ότι καθαυτήν η ωραιότητα παραπέμπει στον Θεό και φανερώνει στο παρόν τη δόξα των μελλούμενων Εσχάτων. Παράλληλα, πλημμυρηδόν γίνεται και η επίκληση της αποδιδόμενης στον Ντοστογιέφσκι ρήσης "η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο".

Έχω, ωστόσο, την εντύπωση ότι στις πλείστες των περιπτώσεων οι επικλήσεις αυτές γίνονται με την ένταση και την ευτυχισμένη πρεσβυωπία κάθε παπαγαλίας. Η παπαγαλία γαρ εξατμίζει αυτά που πολλοί θεωρούν μπελά: την κρίση και τη λογοδοσία. Η παπαγαλία δεν βλέπει να αναδύονται ερωτήματα, δεν σπαζοκεφαλιάζει για διλήμματα, δεν αναστοχάζεται αυτό που ξεστομίζει.

Το λέω ρητά ότι εδώ δεν προτίθεμαι να αμφισβητήσω τη θαυμασιότητα της ομορφιάς, ούτε την εκφραστική δύναμή της. Το ερώτημα που επιθυμώ να θέσω, αφορά κάτι άλλο: Τη μονοσήμαντη ανάγνωσή της, δηλαδή τη σιγουριά ότι από τη μια ίσταται η ομορφιά, έχοντας ένα κι μόνο νόημα, και από την άλλη το κιτς, ομοίως έχοντας ένα και μόνο νόημα. Σύμφωνα μ' αυτή τη μονοσήμαντη ανάγνωση, η απειλή είναι, σε κάθε περίπτωση, μία και μοναδική: το κιτς. Η επίτευξη του αισθητικώς ωραίου θεωρείται αυτοδικαίως ομίληση της γλώσσας της αληθείας. Έτσι, όμως, υποθάλπεται μια νοηματική θολούρα και αντιφατικότητα. Η εν λόγω ανάγνωση ούτε καν αγγίζει τα απλούστα ερωτήματα, πώς μπορεί κάποιος πάγκακος και αρνητής του αληθούς να αποδέχεται το αισθητικώς ωραίο, πώς είναι δυνατό να επιτυγχάνεται το αισθητικώς ωραίο μέσω απανθρωπιάς και αδικίας, ή πώς μπορεί να είναι πανέμορφος ψυχικά ένας βρώμικος καμπούρης!

Πλέον δεν είναι σύνηθες φαινόμενο, το εκκλησιαστικό συμβούλιο να επελαύνει κατά του πανέμορφου ναΐσκου κραδαίνοντας λαδομπογιά. Δεν βρισκόμαστε στην εποχή που ο Κόντογλου θρηνωδούσε τον εξοστρακισμό της βυζαντινής φιλοκαλίας. Η σπουδαιότητα της παράδοσης έχει αναγνωριστεί και, μέσα στα τελευταία τριάντα ίσως χρόνια, αριστουργηματικά ξυλόγλυπτα τέμπλα έχουν αντικαταστήσει βροχηδόν πολλά κιτς της δεκαετίας του '50. Συχνά, ωστόσο, πρόκειται για μια νέα επέλαση! Για την επέλαση αυτών που εξοστρακίζουν μεν τη λαδομπογιά, αλλά τα αριστουργηματικά τέμπλα τα μπάζουν στην ενορία όπως τη φορμόλη στο πτώμα. Και δεν μιλώ για κουτοπόνηρες απομιμήσεις παραδοσιακότητας3 και για ντενεκέδες στη θέση του χρυσού, αλλά για τις περιπτώσεις όπου πράγματι τηρούνται τα κριτήρια της καλαισθησίας και της βυζαντινής αισθητικής. Και το ερώτημά μου είναι: αρκεί η τήρηση των κριτηρίων της καλαισθησίας καθαυτήν, δηλαδή χωρίς την όσμωσή τους με άλλα κριτήρια, που αφορούν τις στάσεις ζωής; Για παράδειγμα: Ποια μπορεί να είναι η εκκλησιαστική αυτοσυνειδησία στις περιπτώσεις όπου πράγματι έχουμε ναοδομία δίχως παρέκκλιση από τις επιταγές της ωραιότητας – της παραδοσιακώς επικυρωμένης ωραιότητας; Τι θα σήμαινε αν από παντού το κιτς εξέλιπε, αν το μπετόν περιοριζόταν, αν οι πλίνθοι καλωσορίζονταν και ο χρυσός εξοστράκιζε το ντενεκέ; Θα σήμαινε άραγε αναπόδραστα ένα και μόνο πράγμα, δηλαδή την κατόρθωση ορθόδοξης αυτοσυνειδησίας; Αποκλείεται μήπως μια στρεβλή αυτοσυνειδησία να στεγάζεται σε όντως περικαλλή ναό ή η πολυτέλεια να παραπέμπει τελικά σε κάτι ουσιαστικά ανιεκκλησιαστικό;

Ερωτήματα σαν αυτά αντιμετωπίζονται συχνά με την καχυποψία ότι έρχονται έξω από τα παραδεδομένα, ότι στην καθ' ημάς παράδοση ουδέποτε ετέθησαν, ότι αχρεώστητα αναπολούν μια πρωτοχριστιανική απλότητα, ότι εισάγουν προτεσταντικές ευαισθησίες, κλπ. κλπ. Αν, ωστόσο, μετριαστεί η ορμή προς σαρωτικές γενικεύσεις και αφοριστικές απορρίψεις, μπορεί να καταφανεί ότι στην πραγματικότητα τα ερωτήματα αυτά ουδόλως άσχετα προς το εκκλησιαστικό γεγονός και την ιστορική εκκλησιαστική εμπειρία μας είναι!

Το πρώτο ίσως που μπορεί να ανακόψει την ορμή προς απολυτοποιήσεις, είναι το γεγονός ότι η κωνσταντινουπολίτικη έκσταση των Ρώσων, που προμνημονεύσαμε, δεν είναι η μόνη! Απέναντί της ίσταται η έκπληξη των τριών Μάγων, όπως την αφηγείται ο ύμνος στη θεία λειτουργία των Χριστουγέννων: "Την απαρχήν των εθνών ο ουρανός σοι προσεκόμισε, τω κειμένω νηπίω εν φάτνη, δι' αστέρος τους μάγους καλέσας. Ους και κατέπληττεν, ου σκήπτρα και θρόνοι, αλλ' εσχάτη πτωχεία. Τι γαρ ευτελέστερον σπηλαίου; τι δε ταπεινότερον σπαργάνων; εν οις διέλαμψεν ο της θεότητός σου πλούτος"4 (μετάφραση: "Σε σένα, Χριστέ, που βρισκόσουν ως νήπιο στη φάτνη, ο ουρανός σού προσκόμισε την απαρχή των εθνών, προσκαλώντας με τον αστέρα τούς μάγους, οι οποίοι κατεπλάγησαν όχι από σκήπτρα και θρόνους, αλλά από έσχατη φτώχεια. Υπάρχει τίποτα ευτελέστερο από σπήλαιο; Υπάρχει τίποτα ταπεινότερο από τις φασκιές; Όμως ο πλούτος τής θεότητάς σου έλαμψε τρανά μέσα απ' αυτά").

Να, λοιπόν, και μια λαμπρότητα ("διέλαμψεν ο της θεότητός σου πλούτος") η οποία δεν εκφράζεται με το βαρύτιμο, όπως η Αγία Σοφία, αλλά με την πτωχεία, η οποία εδώ φανερώνει την θεμελιώδη αλήθεια ότι η ενανθρώπιση, για να είναι ενανθρώπιση Χριστού, πρέπει να είναι κένωση. Και μάλιστα στο πρκείμενο δεν πρόκειται καν για καλαίσθητη πτωχεία (για το πεντακάθαρο, ασβεστωμένο σπιτάκι με τα όμορφα γεράνια), αλλά για εκείνη την έσχατη ανεστιότητα, η οποία αναγκάζει να γίνει τοκετός μέσα στην ασχήμια, δίπλα δηλαδή σε κοπριές. Ή μήπως η ευαγγελική αφήγηση δεν μάς δίνει το δικαίωμα να το πούμε αυτό; Μπορεί στις μέρες μας ο περί στάβλου θεολογικός στοχασμός να λοιδορείται από ορισμένους λόγιους του εκκλησιαστικού οργανισμού ως ρομαντισμός, όμως είναι καίρια παράμετρος τής Σάρκωσης, αν όντως η Σάρκωση δεν ήταν απλώς τουρισμός στον κόσμο, αλλά πρόσληψη των οδυνών του.

Αυτό που πρέπει να δούμε στη διελκυστίνδα Ρώσων και Μάγων δεν είναι, προφανώς, η κήρυξη πολέμου στην ωραιότητα, είναι όμως σίγουρα η κήρυξη πολέμου σε κάθε ειδωλοποίηση. Θα χρειαζόταν να γίνουμε απελπιστικά πλατωνιστές, για να αντιστοιχήσουμε αμφιμονοσήμαντα μια κοσμική πραγματικότητα (την ωραιότητα) με μια αιώνια ιδέα (τον πάγκαλλο θεό). Ο βιβλικός Θεός δεν είναι μόνο το ύψιστο κάλλος είναι και ο πέρα από την ωραιότητα, ο "ακαλλής" στην αποφατική γλώσσα. "Πανέμορφος και πανωραίος είναι, συνάμα χωρίς ωραιότητα και χωρίς ομορφιά"5. Χρειαζόμαστε, συνεπώς, μεγαλύτερη συγκράτηση και διάκριση όσον αφορά την έννοια της παραπομπής, δηλαδή τι παραπέμπει πού, και αν παραπέμπει σε αυτό και μόνο. Και βέβαια δεν κάνω καμμία ανακάλυψη εδώ! Mιλώ απλώς για τα όρια και τη δυναμική της γλώσσας! Στην Αποκάλυψη ένας άγγελος καλεί τον συγγραφέα της για να του δείξει τη νύμφη του αρνίου στολισμένη με άφταστη λαμπρότητα, με πολύτιμους λίθους και διαφανή υλικά (21: 9, 15-21). Ιδού το κάλλος ως παραπομπή στην αλήθεια! Όμως ο ίδιος άγγελος είχε, λίγο πριν, καλέσει τον συγγραφέα για να του δείξει την Βαβυλώνα, την πόρνη τη μεγάλη, επίσης στολισμένη με πορφύρα, χρυσό και τίμιους λίθους (17: 1)6. Ιδού το κάλλος ως παραπομπή στην απώλεια! Το κάλλος δεν ήταν στολίδι μόνο της Ιουδήθ και της Εσθήρ (Ιουδ. 8: 7, Εσθ. 2: 7), αλλά και της Σαλώμης (Ματθ. 14: 6). Μπορεί να είναι αφορμή δοξολογίας, αλλά και αιτία πτώσης: "Επειδή ήσουν όμορφος περηφανεύτηκες επειδή ήσουν δοξασμένος η σοφία σου διαφθάρηκε. Γι' αυτό σε πέταξα στη γη και σε παρέδωσα στη κοινή θέα των άλλων βασιλιάδων" (Ιεζ. 28: 17)7. Ο ίδιος ο Χριστός μάς έχει διαβεβαιώσει ότι η σαπίλα δεν εκφράζεται μόνο με την ασχήμια, αλλά και με περιποιημένους τάφους (Ματθ. 23: 27), οι οποίοι αρχαιολογικώς μπορεί να είναι υψηλότατα δείγματα πολιτισμού κι αισθητικής!

Τελικά, ο πρίγκηπας Μίσκιν, ο Ηλίθιος του Ντοστογιέφσκυ, ήταν περισσότερο υποψιασμένος από πολλούς σημερινούς, άκοπους χρήστες της φράσης του, "η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο". Πρώτα απ' όλα, η φράση δεν είναι διόλου μονότροπη, αλλά, αντιθέτως, είναι αινιγματική. Σε κανένα σημείο του έργου δεν δηλώνεται η στιγμή και οι συνθήκες υπό τις οποίες την ξεστόμισε ο Μίσκιν. Ότι κάποτε, κάπου την είχε πει, το αναφέρει εν παρόδω ένας άλλος ήρωας του έργου, ο Ιππόλυτος8. Και ουδαμώς εμφανίζεται να εκτοξεύτηκε άκοπα και ανενδοίαστα! Αν παρακολουθήσουμε το κείμενο, θα δούμε ότι ο Ιππόλυτος συνέχισε διατυπώνοντας όχι συμπέρασμα, αλλά ερώτημα – το κρίσμο ερώτημα: "Ποια ομορφιά θα σώσει τον κόσμο;". Είναι ακριβώς το ερώτημα που λείπει από τη θεολογική ουσιοκρατία μας. "Την ομορφιά είναι δύσκολο να την κρίνει κανείς […]. Η ομορφιά είναι αίνιγμα", είχε πει νωρίτερα ο Μίσκιν. Κοιτώντας τη φωτογραφία της Ναστάσιας Φιλίπποβνας, ο μεν Μίσκιν ομολόγησε ότι του άρεσε η ομορφιά της διότι το πρόσωπό της φαινόταν να έχει υποφέρει πολύ, η δε Αδελαΐδα δήλωσε ότι μια τέτοια ομορφιά είναι δύναμη κι ότι μ' αυτήν μπορεί κανείς να αναποδογυρίσει τον κόσμο!9 Εδώ η ομορφιά βρίσκεται σε όσμωση με άλλης τάξης κριτήρια, που έχουν να κάνουν με την υπαρξιακή οδύνη και την απανθρωπιά. Είναι, λοιπόν, εντυπωσιακή η αντιστροφή που λαμβάνει σήμερα χώρα, ώστε το ντοστογιεφσκικό κείμενο, το οποίο δυναμιτίζει κάθε αφελή μονοσημαντότητα, να γίνεται λάβαρο των θιασωτών του αντίθετου, δηλαδή της αποκλειστικής και αμφιμονοσήμαντης σχέσης αλήθειας και αισθητικώς ωραίου!

Στο πεδίο της ναοδομίας υπάρχουν πάμπολλοι λόγοι για τους οποίους μπορεί κανείς να ποθήσει την ομορφιά υπό την έννοια της ισορροπίας με το περιβάλλον, της ανταπόκρισης σε αυτά που μάς υπαγορεύουν τα υλικά10 και της αντιστοίχισης του οικοδομείν με το θεολογείν, ώστε το κτίριο να αποτελεί μια εμπράγματη συμβολική θεολογική γλώσσα, αλλά και να είναι αληθινά λειτουργικό, δηλαδή να στεγάζει και να διακονεί τα δρώμενα της ύψωσης του κόσμου σε Εκκλησία. Τα λέω αυτά για να μην υπάρξει παρεξήγηση, ότι τάχα προσπερνώ αυτά τα καίρια ζητήματα. Απλώς θα επιμείνω ότι, σε κάθε περίπτωση, η έννοια του αυτοματισμού αποτελεί τον αντίποδα της εκκλησιαστικότητας. Για παράδειγμα, θεωρώ πολύ σημαντική τη λειτουργική ανανέωση, αλλά έχω από καιρό εκφράσει την πεποίθηση ότι, δίχως μια εγρηγορούσα θεολογική συνείδηση, η τάση για ανανέωση μπορεί να οδηγήσει σε άλλου είδους στρεβλώσεις, αν νοείται ως αυτοματισμός11. Ένας εφημέριος, για παράδειγμα, ενδέχεται να εισαγάγει στην εκκλησιά του ορθότερους λειτουργικούς τύπους, αλλά να το κάνει με ένα ήθος που αναπαράγει τη θεαματικότητα ή καλλιεργεί τη σεκταριστική συνείδηση ότι "εμείς εδώ με τον δικό μας παππούλη τα κάνουμε σωστά και ουκ εσμέν ώσπερ οι λοιποί των ανθρώπων"12. Παρόμοια, μια εκκλησιά μπορεί να χτιστεί αληθινά υπέροχη, με πέτρα και ξύλο και αρμονία, κι όμως να ανατρέφει πιστούς λιγωμένους από μιαν αρτιότητα που κάνει την εκκλησία τους πασαρέλα. Ή μπορεί ο προϊστάμενος του ναού να αναθέτει σε επαγγελματίες ανθοπώλες τον στολισμό του επιταφίου, έτσι ώστε να προκύπτει ένα όντως άψογο αισθητικώς αποτέλεσμα, αλλά με το εκκλησίασμα αμέτοχο από τη διαδικασία του στολισμού και τον σπουδαίο ευχαριστιακό συμβολισμό του13. Μπορεί στη Βίβλο η Βασιλεία να εικονίζεται με πόλη (τη νέα Ιερουσαλήμ), όμως με πόλη εικονίζεται και ο αντίποδάς της! Δείτε πόσο γκυ-ντεμποριανά14 περιγράφει ο προφήτης Ναούμ τη Νινευή: "Η πόρνη και η μάγισσα, που σαγηνεύει με τα κάλλη της και τις μαγείες της τα έθνη" (3: 4).

Με μια κουβέντα, το πρόβλημά μας στο προκείμενο είναι πως συχνά δεν βλέπουμε ότι το πρόβλημα δεν είναι μόνο το κιτς, δεν είναι μόνο η περιφρόνηση της αισθητικής παράδοσης, δεν είναι μόνο η αποσύνδεση από τη θεολογία, αλλά και το ότι η ίδια η ωραιότητα, η ίδια η στοίχιση με την παράδοση, η ίδια η σχέτιση με τη θεολογία μπορεί να λειτουργήσουν ναρκισσιστικά. Είπε κανείς ότι ο Νάρκισσος ήταν στην πραγματικότητα άσχημος ή ασύμμετρος; Το πρόβλημα δεν ήταν τα συστατικά του. Ήταν ο προσανατολισμός τους αυτό το στοιχειό, το οποίο έχει αποφασιστική σημασία, αλλά δεν πρόκειται να βρεθεί ανάμεσα στα συστατικά. Η ομορφιά του Νάρκισσου ήταν μια ομορφιά που επέστρεφε στον εαυτό του. Η μη-παραπεμπτικότητα, η αγκυροβόληση, δηλαδή, στην αγαλλίαση από καθαυτή την ωραιότητα, είναι εγγενής κίνδυνος της ομορφιάς. Κίνδυνος όχι αναπόδραστος μεν, αεί παρών δε. Ο ναρκισσισμός και η ειδωλοποίηση, λοιπόν, ήταν το πρώτο στοιχειό της εισήγησής μου. Περνάω στο δεύτερο: τη σχέση του κτιριακού ναού με τους έμψυχους ναούς και με το ανθρωπολογικό περιβάλλον. Ως ανθρωπολογικό περιβάλλον δεν εννοώ απλώς τη λειτουργία της κοινότητας εντός του ναού της, ούτε απλώς τη σχέση του ναού με το οικιστικό περιβάλλον, αλλά την περί κοινωνίας και ανθρωπίνων σχέσεων αντίληψη την οποία μαρτυρά η ύπαρξη και η αισθητική του ναού.

Στοιχειό δεύτερο: Ομορφιά εναντίον αλληλεγγύης;

Είναι ολισθηρή η ουσιοκρατική χρήση λέξεων και εννοιών. Για παράδειγμα, οι λέξεις "φιλοκαλία" και "φιλοκαλικός" συνήθως χρησιμοποιούνται σαν να έχουν ένα και μόνο, υπέροχο περιεχόμενο. Αλλά καθαυτήν η λέξη δεν εξασφαλίζει και τον προσανατολισμό της έννοιας! Δείτε, λ.χ., την καταπληκτική φράση, που απηύθυνε σαρκαστικά ο Νείλος ο ασκητής σε κάποιον καλοζωισμένο αρχιμανδρίτη: "Φιλοκαλείς", του είπε, "ογκώδες θυλάκιο"15 – είτε το θυλάκιο αυτό ήταν το πουγγί, είτε η γαστέρα του!

Αυτή η αμφισημία του ωραίου αφορά ιδιαιτέρως μιαν ιδιαίτερη ευλογία των ημερών μας, στο θεολογικό πεδίο. Στις τελευταίες δεκαετίες το ζείδωρο νερό της εσχατολογίας ξανακύλισε άφθονο στα χωράφια της θεολογίας μας. Στο πλαίσιο αυτό, τονίζεται, συν τοις άλλοις, ότι η θεία Λειτουργία οφείλει να έχει λαμπρότητα, ώστε έτσι να φανερώνει τη δόξα των Εσχάτων. Αυτό είναι σωστό, και γι' αυτό καλούμαστε να βρίσκουμε τους τρόπους για να δηλωθεί η δόξα αυτή. Κατά τη γνώμη μου, ωστόσο, θα βοηθηθούμε αποφασιστικά να τους βρούμε, αν παραδεχτούμε ότι η λαμπρότητα δεν είναι μονοσήμαντη. Μια λαμπρότητα πολύχρυση και υπερπολυτελής (ακόμη κι αν πρόκειται για χρυσά άφταστης τέχνης και για πολυτέλεια ανέγγιχτη από το κιτς) μπορεί να παραπέμεπει και σε ό,τι πιο αντιεσχατολογικό: στην πιο έντονη ενθαδικότητα, στη μεταφυσική επευλόγηση του πλουτισμού, της ισχύος, του πνεύματος του αιώνος τούτου. Μια ομορφιά που θα παραπέμπει σε αυτά, ναι, είναι μια ομορφιά που καταστρέφει την Εκκλησία.

Στο πλαίσιο αυτό, του εσχατολογικού νεύρου της θείας λατρείας, υποστηρίζεται συχνά ότι δεν είναι δουλειά της θείας Λειτουργίας να μιλά για την πτωχεία της φάτνης, αφού αυτό που δηλώνει η Λειτουργία είναι η αναστάσιμη εσχατολογική δόξα – όχι η προαναστάσιμη φάση της ιστορικής ταπείνωσης. Το συμπέρασμα στο οποίο απολήγει αυτή η τοποθέτηση είναι ότι ο πλούσιος διάκοσμος έχει θεολογικό λόγο ύπαρξης, ενώ ο λιτός όχι. Νομίζω ότι εδώ χρειάζεται περισσότερη περίσκεψη. Φρονώ ότι το πρώτο σκέλος (ο αναστάσιμος προσανατολισμός της Λειτουργίας) δεν οδηγεί αναπόδραστα στο δεύτερο (στην προσπέραση της φάτνης). Η ανάσταση δεν είναι γενικά κι αφηρημένα νίκη. Είναι νίκη της κορυφαίας, της θυσιαστικής αγάπης. Είναι νίκη της κένωσης, της απύθμενης αγάπης για τους άλλους. Δεν είναι τυχαίο ότι ο αναστημένος Χριστός συνέχισε να φέρει τα σημάδια της σταύρωσής του. Όχι μόνο αυτά δεν είχαν απαλειφθεί, αλλά, πολύ περισσότερο, ο ίδιος τα τόνισε ως σημεία της αναγνώρισής του (Λουκ. 24: 39, Ιω. 20: 20), δηλαδή ως σημεία της ταυτότητάς του: αναστάς είναι ο σταυρωθείς, ο καταδεξάμενος θάνατο χάριν των ανθρώπων – όχι οιοσδήποτε νικητής Μεγαλέξανδρος. Ούτε είναι τυχαίο ότι, κατά την εκκλησιαστική παράδοση, τη δευτέρα παρουσία θα την σημάνει η εμφάνιση του σταυρού σε όλη την οικουμένη, ως πιστοποίηση του ερχομένου16. Η κένωση, κοντολογής, δεν είναι απλώς ένα πρόσκαιρο στοιχείο. Ας μου συγχωρεθεί η διατύπωση: Είναι μάλλον στοιχειό! Αν η αγάπη είναι το μένον, όπως μας έχει διαβεβαιώσει ο Παύλος (Α ́ Κορ. 13: 8), μπορεί άραγε αυτή να μη συνδέεται πάντα με κάποιου είδους κένωση, με την υπακοή στο θέλημα του Πατρός, με τη διακονία των αγαπωμένων; Όπως μου είχε δοθεί άλλοτε ευκαιρία να επισημάνω, είναι χαρακτηριστικό ότι κατά τον άγιο Νικόλαο Καβάσιλα, σημείον της Βασιλείας στο παρόν δεν αποτελεί μόνο η τέλεση της Ευχαριστίας (όπως σήμερα μονομερώς τονίζεται), αλλά και η αλληλεγγύη (την οποία σήμερα ορισμένοι θεολόγοι υποτιμούν ως κάτι δευτερεύον, αν όχι ηθικιστικό). Η Βασιλεία εικονίζεται -λέει ο Καβάσιλας- στις πράξεις φιλανθρωπίας, ο δε Χριστός στη Βασιλεία του θα είναι ο διακονών οικοδεσπότης17. Η εικόνα του εσχατολογικού Χριστού ως βασιλέως δεν αποκλείει την εικόνα του εσχατολογικού Χριστού ως διακόνου, και τούμπαλιν! Η αλληλεγγύη, συνεπώς, ως ιστορικό σημείον του μόνου που θα μείνει αιώνια (δηλαδή της αγάπης), δεν είναι ένα φευγαλέο και προσπεραστέο στοιχείο της ιστορίας, αλλά εικών και πρόγευση του μέλλοντος αιώνος.

Αν, λοιπόν, είναι ρόλος της θείας Λειτουργίας και, συνεκδοχικά, της ναοδόμησης η φανέρωση της Βασιλείας, τότε χρειάζεται να βρίσκονται τρόποι ώστε, στο φως της αναστάσεως να μαρτυρείται η κένωση, ο δε ναός να λέει με την ίδια του την ύπαρξη ότι δεν συνηγορεί υπέρ της κοινωνικής αδικίας του αιώνος τούτου, αλλά διακονεί το πρωτείο της αγάπης. Να βρίσκονται, λ.χ., τρόποι ώστε ο ναός να αποπνέει φιλόξενη διάθεση. Μια αισθητικώς άψογη ωραιότητα που καλλιεργεί τον θαυμασμό της απόστασης, κι όχι τη ζεστασιά του σπιτικού, είναι μια ωραιότητα που ροκανίζει την Εκκλησία. Οι κίνδυνοι από την αμφισημία της ωραιότητας ελλοχεύουν σε κάθε έκφραση, κι όχι απλώς στη "νόθευση" της βυζαντινής φιλοκαλίας από τη δυτική αισθητική. Μια περιδιάβαση στην ιστορία δύναται να καταδείξει ότι αυτή η επισήμανση έχει τα ριζώματά της στην ίδια την εκκλησιαστική παράδοση.

Ο άγιος Αναστάσιος ο Σιναΐτης (7ον αι.) ρωτήθηκε κάποτε, πού είναι συμφερότερο να προσφέρουν χρήματα οι πιστοί: στις εκκλησίες ή στους φτωχούς; Φαντάζομαι ότι η απάντηση που αναδύεται στα χείλη των περισσοτέρων είναι αυτή που μοιάζει η πιό ισορροπημένη: και στις εκκλησίες και στους φτωχούς. Η απάντηση, ωστόσο, του αγίου Αναστασίου, δείχνει ότι σοφοί γινόμαστε όταν μαθαίνουμε να διακρίνουμε και να ιεραρχούμε. Και ότι υπάρχουν κριτήρια που υπέρκεινται της ωραιότητας καθεαυτήν. Για να κληρονομήσουμε τη Βασιλεία – απάντησε ο Αναστάσιος – ο Χριστός δεν ζήτησε τίποτα άλλο, παρά αλληλεγγύη στους φτωχούς, τους ξένους, τους γυμνούς και τους φυλακισμένους (Ματθ. 25: 34). Ωστόσο – συνεχίζει – είναι αλήθεια ότι υπάρχουν και εκκλησίες που στερούνται απαραίτητα σκεύη. Σ' αυτές πρέπει όντως να προσφέρουμε. Αν, αντιθέτως, προσφέρει κανείς σε εύπορες εκκλησίες, δεν γνωρίζει τι απογίνονται όσα πρόσφερε. Πολλές εκκλησίες – καταλήγει – που σύναξαν τα αγαθά με απληστία και τα διαχειρίστηκαν άσχημα, τελικά μαράζωσαν ή λεηλατήθηκαν από ληστές και βαρβάρους18. Το πνεύμα του Αναστασίου θυμίζει τον κατά τρεις αιώνες προηγηθέντα Χρυσόστομο. Στη Γραφή, λέει ο άγιος, κανείς ποτέ δεν κατηγορήθηκε επειδή δεν καλλώπισε εκκλησίες. Όσοι όμως δεν ελεούν τους φτωχούς, απειλούνται με τη γέενα, το άσβεστο πυρ και την τιμωρία στο χώρο των δαιμόνων. Στολίζοντας, λοιπόν, το ναό, μην παραβλέπεις τον αδελφό που βρίσκεται σε ανάγκη19. Ζωντανό θυσιαστήριο είναι ο πάσχων άνθρωπος και αποτελεί δευτερεύουσα υπόθεση ο καλλωπισμός των ναών20. "Η Εκκλησία δεν είναι ούτε χρυσοχοείο, ούτε αργυροκοπείο, αλλά πανηγύρι αγγέλων […]. Εκείνη η τράπεζα [του μυστικού δείπνου] δεν ήταν ασημένια, ούτε ήταν χρυσό το ποτήρι από το οποίο ο Χριστός έδωσε στους μαθητές το αίμα του, αλλά όλα αυτά ήταν πολύτιμα και συγκλονιστικά, επειδή ήταν γεμάτα από το Άγιο Πνεύμα […]. Δεν χρειάζεται χρυσά σκεύη ο Θεός, αλλά χρυσές ψυχές" 21.

– Στα ερείπια των άπληστα πλουτισμένων εκκλησιών, που μνημονεύει ο Αναστάσιος ο Σιναΐτης, οι πλείστοι των λογίων της Ορθοδοξίας σήμερα πιθανότατα θα θρηνωδήσουν για την ωραιότητα της πλινθοδομής που έγινε μπάζα, για τα άφθαστα ψηφιδωτά που σκάφτηκαν, για τα σκεύη πουαρπάχτηκαν. Θα ελεεινολογήσουν την επέλαση της βαρβαρότητας σε βάρος της ωραιότητας. Και όντως δεν μπορεί κανείς να μην κατανυγεί συλλογιζόμενος την δήωση. Γιατί, όμως, την ίδια στιγμή να λησμονούμε τα κριτήρια του αγίου Αναστασίου, τα οποία δεν αρνούνται μεν την ωραιότητα, αλλά σίγουρα υπέρκεινται και την κρίνουν; Ο Αναστάσιος δεν περιορίζεται στο πόσο ωραίο θα είναι αυτό που θα φτιαχτεί, αλλά θέτει το ερώτημα τι θα εκπροσωπεί αυτό μέσα στον ανθρωποχώρο, στον κοινωνικό χώρο. Αν προσέξουμε τα λόγια του, θα δούμε ότι διατυπώνει δύο κριτήρια: την έμπρακτη αγάπη και τη διαφάνεια την αξίωση για λογοδοσία των ποιμένων στο εκκλησιαστικό σώμα, θα λέγαμε σήμερα. Και προσοχή! Τα κριτήριά του εδράζονται σε άξονα εξόχως εσχατολογικό: στην έσχατη κρίση!

– Αν σεβόμαστε την παράδοση, δηλαδή τον τρόπο όδευσης και αλήθευσης της Εκκλησίας μέσα από τα πολύμορφα εποχιακά και πολιτισμικά τοπία, θα πρέπει να κρατήσουμε ως τζοβαϊρικό πολύτιμο τη σοφία αυτής της διαδρομής. Έχουμε να κάνουμε με λεωφόρους, αλλά και με παράδρομους με ευρυχωρίες, αλλά και με κατολισθήσεις με καλοτιμονιές, αλλά και στραβοτιμονιές. Τον 2ον αιώνα ο Κέλσος κατηγορούσε τους Χριστιανούς ότι δεν είχαν ναούς. Και βάλτε κατά νου τι συντριπτικούς για τους Χριστιανούς συσχετισμούς θα πρέπει να δημιουργούσε μια τέτοια μομφή! Αναμέτρηση της Εκκλησίας με το κάλλος του Παρθενώνα, του Σουνίου, των Δελφών! Ο Ωριγένης τότε του απαντούσε ότι οι Χριστιανοί όντως δεν επεδίωκαν να φτιάχνουν ναούς, διότι για την Εκκλησία ναός του Θεού είναι οι ίδιοι οι πιστοί που αγωνίζονται να αγιάσουν τον εαυτό τους και να καταστούν θυσιαστήρια του Θεού22. Ωστόσο δεν χρειάστηκαν παραπάνω από δύο αιώνες για να αποδεχτεί η χριστιανική συνείδηση το αυτοκρατορικό ιδεώδες. Αρκεί να διαβάσει κανείς τα σχετικά κεφάλαια του Ευσεβίου Καισαρείας για να δει με ποια λαμπρότητα, χλιδή και ωραιότητα υλοποιήθηκε το αυτοκρατορικό ναοδομικό πρόγραμμα23. Κι ας προσπάθησε ο Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης τον 5ον αι. να διευκρινίσει στους επισκόπους ότι άλλο πράγμα είναι η εκκλησία (οι πιστοί) και άλλο το εκκλησιαστήριον (ο ναός), και να υπενθυμίσει ότι στην εποχή των αποστόλων η Εκκλησία έγεμε αρετών ενώ στερούνταν ναών. Είναι ό,τι πιο άτοπο -έλεγε- και εξαιρετικά επικίνδυνο, να θέλει να είναι κληρικός αυτός που αγνοεί τι είναι η Εκκλησία. Όταν δεν γνωρίζει ότι Εκκλησία είναι οι πιστοί που φρονούν ορθά και πολιτεύονται χρηστά, την μεν Εκκλησία την γκρεμίζει, το δε εκκλησιαστήριο το οικοδομεί. Και την μεν αληθινή Εκκλησία -καταλήγει ο Ισίδωρος- την ξεγυμνώνει από τα αληθνά στολίδια της, διώχνοντας τα αξιόλογα μέλη της, το εκκλησιαστήριο όμως το στολίζει με πολυτελή μάρμαρα24.

Στο διάβα της ιστορίας το πολιτισμικό κριτήριο κραταιώθηκε σε βάρος άλλων, όπως το ταξικό. Απολυτοποιήθηκε, δηλαδή, το πόσο λαμπρά προϊόντα τέχνης μπορεί να δώσει ένας πολιτισμός, και περίπου λησμονήθηκε η διερώτηση αν η παραγωγή τους προϋποθέτει την αδικία ή την αναλγησία. Η οξεία αντιδιαστολή που έκανε ο Χριστός μεταξύ του ασκητικού Ιωάννου Προδρόμου αφ' ενός, και των τα μαλακά και λαμπρά φορούντων αφ' ετέρου (Ματθ. 11: 8, Λουκ. 7: 25), αμβλύνθηκε. Έχουμε φτάσει στο σημείο να ακούμε από χείλη εκκλησιαστικών ανδρών ότι οι τρίχες καμήλου που φορούσε ο Βαπτιστής δεν ήταν στην πραγματικότητα ρούχο λιτό, αλλά, αντιθέτως, ένα ακριβό ένδυμα, αντίστοιχο των σημερινών καμηλό παλτώ! Στα δε σύγχρονα θεολογικά μελετήματα περί κάλλους και αισθητικής, αυτή η ταξική παράμετρος απουσιάζει εκκωφαντικά.

Κάποτε ο Μπέρτολτ Μπρεχτ έβαλε στο στόμα ενός στοχαστικού εργάτη μια ερώτηση: Ποιων αφανών εργατών η ταλαιπωρία βρίσκεται στην πραγματικότητα πίσω από τα θαυμαστά έργα της ανθρωπότητας;

 

Ποιος έκτισε τη Θήβα την εφτάπυλη;

Στα βιβλία δε βρίσκεις παρά των βασιλιάδων τα ονόματα. Οι βασιλιάδες κουβάλησαν τ' αγκωνάρια; [..]

Το Βυζάντιο το χιλιοτραγουδισμένο

μόνο παλάτια είχε για τους κατοίκους του; 25.

 

Μπορεί σήμερα να μην υπάρχει η δουλεία με την κλασσική της μορφή, ωστόσο το ερώτημα ποιες κοινωνικές σχέσεις ενσωματώνονται σε μια οικοδομική δραστηριότητα, παραμένει. Ο Χρυσόστομος πάσχισε να δείξει αυτό που υπαινισσόταν ο Μπρεχτ, ότι σημαντικοί συντελεστές των λαμπρών επιτευγμάτων είναι οι φτωχοί χειρώνακτες: "Αν πρέπει να χτίσουμε κάτι, αυτό που χρειαζόμαστε δεν είναι χρυσάφι και ασήμι και πολύτιμα πετράδια, αλλά μαστοριά και χέρια, και μάλιστα όχι χέρια όχι τα τυχόντα, αλλά χέρια με κάλους, δάχτυλα που τα σκλήρυνε η δουλειά, δύναμη μεγάλη και [ευτελή υλικά όπως] ξύλα και πέτρες"26. Μα, με μεγαλύτερη ένταση έθεσε το θέμα πάλι ο άγιος Ισίδωρος ο Πλουσιώτης. Του Ισίδωρου προφανώς δεν του αρκούσε το κάλλος των αρχιτεκτονημάτων του Θεόφιλου, του πατριάρχη Αλεξανδρείας που δίωξε τον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο. Υπό την διαποίμανση του Θεόφιλου – λέει ο Ισίδωρος – η Αίγυπτος απέκτησε φαραωνικό ήθος, "τυραννώντας τους αδύναμους, καταπιέζοντας τους εργαζόμενους, χτίζοντας πόλεις και αποστερώντας τα μεροκάματα". Και πώς χαρακτηρίζει ο Ισίδωρος τον πατριάρχη; "Λιθομανή […] και χρυσολάτρην"27. Και σε μια επιστολή του λέει στον εκκλησιαστικό προεστώτα: "Λένε ότι κτίζεις στο Πηλούσιο εκκλησία, λαμπρή μεν [σ.σ.: λαμπρή! Όχι κιτς!] όσον αφορά τα οικοδομικά, αλλά με ελεεινά μέσα: με χρηματισμούς από χειροτονίες, με αδικίες, με αγριότητα, με εξουθένωση των φτωχών και με υπεξαίρεση των χρημάτων που προορίζονται για τους φτωχούς, πράγμα που δεν είναι τίποτα διαφορετικό από το να οικοδομείς τη Σιών με άιματα και την Ιερουσαήμ με αδικίες28. Δεν χρειάζεται ο Θεός θυσίες που προέρχονται από αδικία. Αντιθέτως, τις σιχαίνεται σαν να πρόκειται για θυσία σκυλιού. Σταμάτα, λοιπόν, και να κτίζεις και να αδικείς, ώστε να μη βρεθεί στην κατάκριση του Θεού το οικοδόμημα αυτό. Αιώνια θα στέκει μετέωρο και θα σου καταμαρτυρεί με ποια κακά κτίστηκε, θα σου γυρεύει πίσω τα μερκάματα που στέρησες και θα συνηγορεί υπέρ όσων έβλαψες"29.

Ένα από τα συγκλονιστικά στοιχεία αυτών των λόγων του Ισιδώρου είναι ότι τον εξ αδικιών οικοδομηθέντα περικαλλή ναό τον βλέπει όντως ως σημείον, όχι όμως ως σημείον της Βασιλείας, αλλά αιώνιας καταδίκης! Αμφιβάλλω, ωστόσο, πόσο εύκολα θα βρούμε σήμερα σε μελετήματα λειτουργικής θεολογίας ή χριστιανικής τέχνης να αναγνωρίζεται η έμπρακτη αγάπη ως στοιχειό των λειτουργικών δρωμένων και των καλλιτεχνικών κατορθωμάτων – ως όρος τους και ως συστατικό τους. Επί πλέον, ο Ισίδωρος φέρνει στο προσκήνιο την ευθύνη που έχει κάθε βαπτισμένος, να διακρίνει και να αξιολογεί τα τεκταινόμενα στην Εκκλησία του. Χαρακτηριστικό και συναφές είναι το περιστατικό που διασώζει ο Παλλάδιος. Μια εύπορη χήρα έδωσε στον πρεσβύτερο Ισίδωρο χρήματα για να ντύσει τις φτωχές Αλεξανδρινές και τον όρκισε στην αγία τράπεζα να μην ενημερώσει τον πατριάρχη Θεόφιλο, "για να μην τα πάρει και τα ξοδέψει σε πέτρες διότι τον κατέχει μια φαραωνική λιθομανία, για οικοδομήματα τα οποία καθόλου δεν χρειάζεται η Εκκλησία"30.

Το βαρύ πυροβολικό όσων, αντίθετα προς τα παραπάνω, δίνουν προτεραιότητα στη λαμπρή αισθητική, είναι, βέβαια, το ευαγγελικό περιστατικό της γυναίκας που περιέλουσε τον Χριστό με πανάκριβο μύρο. Με βάση αυτό υποστηρίζουν ότι η πολυτέλεια στον εκκλησιαστικό διάκοσμο είναι αναγκαία, για να δηλώνει τη λαμπρότητα της ουράνιας Βασιλείας. Για να αντικρούσουν, μάλιστα, τους διαφωνούντες, μερικές φορές τους εκτοξεύουν μια βαρύτατη μομφή: ότι η πρόταξη της φιλανθρωπίας θυμίζει τη διαμαρτυρία του Ιούδα, όταν αυτός είδε τη γυναίκα να χέει το πολύτιμο μύρο στα κεφάλι και τα πόδια του Χριστού. Αξίζει, λοιπόν, να σταθούμε στο περιστατικό και στην ερμηνεία του από την εκκλησιαστική συνείδηση31.

Το περιστατικό το καταγράφουν, ως γνωστόν, τρεις ευαγγελιστές: ο Ματθαίος (26: 6-13), ο Μάρκος (14: 3-9) και ο Ιωάννης (12: 1-8). Εξ αυτών, οι δύο πρώτοι αφήνουν ανώνυμη τη γυναίκα, μιλούν για χρίση της κεφαλής του Ιησού και εμφανίζουν διαμαρτυρόμενους ανωνύμως τους μαθητές ή κάποιους από τους παρόντες. Ο Ιωάννης, από την άλλη, κατονομάζει τη γυναίκα ως Μαρία, μιλά για άλειψη των ποδιών του Ιησού και εμφανίζει ως διαμαρτυρόμενο μόνο τον Ιούδα. Όποιοι, πάντως, κι αν παρουσιάζονται ως διαμαρτυρόμενοι, το περιεχόμενο της διαμαρτυρίας είναι και στα τρία ευαγγέλια το ίδιο: «Προς τι αυτή η σπατάλη; Θα μπορούσε αυτό το μύρο να πουληθεί ακριβά και το αντίτιμο να δοθεί στους φτωχούς».

Το περιστατικό κλείνει με την αντίδραση του Χριστού, ο οποίος και επέπληξε τους διαμαρτυρόμενους. «Γιατί δημιουργείτε προβλήματα στη γυναίκα; Έκανε μια καλή πράξη για μένα. Όσο για τους φτωχούς, αυτούς πάντοτε θα τους έχετε μαζί σας, εμένα όμως δεν θα μ' έχετε πάντοτε. Το μύρο που έριξε στο σώμα μου αυτή η γυναίκα ήταν προετοιμασία για την ταφή μου» (Ματθ. 26: 10-12).

Το πρώτο που θα μπορούσε να επισημάνει κανείς εδώ, είναι μια αντίφαση των επικαλουμένων το περιστατικό. Ενώ χάριν του τονισμού της δοξας των Εσχάτων αντιτίθενται στην έκφραση της πτωχείας της φάτνης (υπό την έννοια, όπως είπαμε, ότι αυτή ήταν προ-αναστάσιμη), εδώ πρόθυμα επικαλούνται την άλειψη, παρ' όλο που κι αυτή αφορούσε προ-αναστάσιμη φάση (την ταφή του Χριστού, κατά δήλωση του ίδιου)!

Αλλά το σημαντικό βρίσκεται στην ανάκριση του ίδιου του περιστατικού. Είναι αλήθεια ότι με μια πρώτη ανάγνωσή του μπορεί άνετα κανείς να επαναπαυτεί στο συμπέρασμα ότι η πολυτελής προσφορά υπέρκειται της φιλανθρωπίας. Αν, όμως, επιχειρήσει να βαθύνει σε ερμηνεία του, ίσως συναντήσει κάποιες ανατροπές.

Πρώτα απ' όλα, ο ίδιος Ιωάννης (ο οποίος, όπως είπαμε, παρουσιάζει ως διαμαρτυρόμενο μόνο τον Ιούδα) δυναμιτίζει το εύκολο συμπέρασμα κατά της φιλανθρωπίας. Σπεύδει να διευκρινίσει ότι δεν επρόκειτο γι' αυτό που φαινόταν. Δεν επρόκειτο πραγματικά για διελκυστίνδα πολυτέλειας και φιλανθρωπίας, διότι απλούστατα ο Ιούδας δεν νοιαζόταν για τους φτωχούς! Ο μαθητής δυσανασχέτησε "όχι γιατί νοιαζόταν για τους φτωχούς, αλλά γιατί ήταν κλέφτης και, καθώς διαχειριζόταν το κοινό ταμείο, συχνά κρατούσε για τον εαυτό του από τα χρήματα που έβαζαν σ' αυτό" (Ιω. 12: 6). Ως μιμητές του Ιούδα, συνεπώς, δεν μπορούν να κατηγορηθούν οι ειλικρινώς προτάσσοντες τη φιλανθρωπία! Πλήθος άλλοι, που υπεξαιρούν εκκλησιαστικό χρήμα και αμαυρώνουν την εκκλησιαστική ζωή, ναί!

Πέρα, όμως, από την περίπτωση του Ιούδα, ας εξετάσουμε καθαυτή τη διαμαρτυρία ως δυσανασχέτηση γενικά των μαθητών και άλλων καλοπροαίρετων. Στην εκκλησιαστική μας παράδοση βρίσκουμε κάποιους Πατερικούς σχολιασμούς, οι οποίοι καταδεικνύουν ότι το να κραδαίνεις το γράμμα του Ευαγγελίου μπορεί να είναι εξαιρετικά στείρα πράξη, που εν τέλει σε κάνει να χάσει το πνεύμα του! Κάποιοι Πατέρες, δηλαδή, διέκριναν ότι το εν λόγω περιστατικό μπορεί να εισπραχθεί από κάποιους κατά τρόπον ώστε να υποβαθμίζει κάτι που δεν πρέπει να υποβαθμιστεί ποτέ: την έμπρακτη αγάπη και την αλληλεγγύη. Έτσι, λοιπόν, ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος επισημαίνει ότι, μέσα στην ποικιλία της ζωής, οι πιστοί μπορούν να πράττουν και τα δύο: και αναθήματα να προσφέρουν στους ναούς, και για τη φιλανθρωπία να νοιάζονται. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι πρόκειται για δύο ισοβαρείς επιλογές. Χρειάζεται (συνεχίζει πάντα ο Χρυσόστομος) να μη λησμονούμε τι είναι πρωτεύον και τι δευτερεύον. Πρωτεύον είναι πάντα η έμπρακτη αγάπη προς τον αδελφό, διότι αυτός αποτελεί ναό σημαντικότερο από το κτήριο-ναό ("ούτος γαρ εκείνου ναός κυριώτερος"). Στο εν λόγω ευαγγελικό περιστατικό ο Χριστός φαίνεται μεν να απευθύνεται στους μαθητές του, αλλά στην πραγματικότητα ήθελε να παρηγορήσει τη γυναίκα! Έβλεπε ότι η πίστη της ήταν νεόφυτη και ατελής, και έσπευδε να την ενισχύσει, όχι επειδή η πράξη της καθ' αυτήν ήταν σωστή, αλλά για να μη μαραθεί η προκοπή της υπό την αποδοκιμασία των μαθητών. Η στάση, δηλαδή, του Χριστού στο προκείμενο δείχνει την άμετρη έγνοια του για κάθε συγκεκριμένο άνθρωπο, όμως δεν αποτελεί γενική νομοθέτηση για τη σχέση προσφορών και φιλανθρωπίας. Απευθυνόμενος ο Χρυσόστομος σε ανθρώπους που ήδη στην εποχή του επικαλούνταν το περιστατικό για να υποβαθμίσουν τη φιλανθρωπία, τούς ζητά να μην παρουσιάζουν τώρα ως πρόταγμα εκείνα που λέχθηκαν τότε για συγκεκριμένο λόγο και κατ' οικονομία. "Μη τοίνυν ταύτα εις μέσον φέρομεν νυν, α διά τινα οικονομίαν είρηται". Ας κοιτάξουμε, άλλωστε, λέει, την προτεραιότητα που δίνει ο ίδιος ο Θεός στην έμπρακτη αγάπη, σε ολόκληρη την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη32.

Στο εν λόγω περιστατικό, σχολιάζει ο άγιος Iσίδωρος ο Πηλουσιώτης, ο Χριστός δεν έρχεται σε αντίφαση προς όσα ο ίδιος λέει αλλού ("Έλεον θέλω, και ου θυσίαν", "Μακάριοι οι ελεήμονες, ότι αυτοί ελεηθήσονται", "Εφ' όσον εποιήσατε ενί τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εμοί εποιήσατε"33). Απλώς έκανε συγκατάβαση στην αδυναμία της γυναίκας. Δεν διατύπωσε εντολή για όλους. Και γι' αυτό (συνεχίζει ο Ισίδωρος) δεν είπε "έγινε μια καλή πράξη" (σαν, δηλαδή, αυτή η πράξη να έχει καθολική ισχύ), αλλά "έκανε μια καλή πράξη" (πράξη, δηλαδή, η οποία γίνεται δεκτή μόνο σε σχέση με τη συγκεκριμένη γυναίκα)! Και προχωρεί ο Ισίδωρος κι άλλο. Η γυναίκα, λέει, έπραξε αυτόβουλα, καθ' όσον ουδέποτε είχε ζητήσει κάτι τέτοιο ο Χριστός. Αν τον ρωτούσε πριν το κάνει, ο ίδιος θα της ζητούσε να πωλήσει το πολύτιμο μύρο και να δώσει τα χρήματα στους φτωχούς! Ο άγιος, δηλαδή, υποστηρίζει ότι ο Χριστός συμφωνούσε στην πραγματικότητα με την άποψη των διαμαρτυρομένων, διέθετε όμως και την έγνοια, να μην τσακιστεί στην άγουρη πνευματική της κατάσταση η συγκεκριμένη γυναίκα. Έτσι -λέει ο άγιος- ενεργούν σήμερα και οι πνευματικότεροι εκ των κληρικών: δεν εξουθενώνουν μεν τους ασθενείς, καθιστούν όμως σαφές ποιο είναι το πρωτεύον και, αν κάποιος πιστός τούς ρωτήσει πού να διαθέσει τα χρήματά του (σε αναθήματα ή στους φτωχούς), τον προτρέπουν σαφώς να επιλέξει την αλληλεγγύη, διότι ο Χριστός δεν ενανθρώπησε για να γεμίσει τις εκκλησίες με χρυσάφι και ασήμι ("ουδέ γάρ διά τούτο επεδήμησεν ο Χριστός, ίνα χρυσού καί αργύρου τάς εκκλησίας εμπλήση"). Όπως και ο Χρυσόστομος, έτσι και ο Ισίδωρος, απευθύνει έκκληση στους επιδερμικούς αναγνώστες του ευαγγελικού μας περιστατικού: "Ας μη μετατρέπουν σε νόμο τη συγκατάβαση" ("μη εις νόμον αναγέτωσαν την συγκατάβασιν")!34

Τι δείχνουν αυτές οι ερμηνευτικές προσεγγίσεις; Την αγαπητική τόλμη, την τόλμη της αγιοσύνης, η οποία σπάει την κρούστα της θρησκευτικότητας για να φανερώσει τα ουσιώδη. Να φανερώσει, δηλαδή, τα κριτήρια διατυπώνοντας αντίλογο, μα δίχως να φυγαδεύει την αγάπη.

Ότι η ναοδομία και γενικά η εκκλησιστική τέχνη δεν μπορεί να έχει μόνο αισθητικά κριτήρια, φαίνεται και από πλήθος άλλων Πατερικών υποδείξεων (Γρηγορίου Νύσσης, Συμεών Νέου Θεολόγου, Ιωάννου Χρυσοστόμου, Μ. Βασιλείου, Νικοδήμου Αγιορείτη κ.ά), οι οποίες θεωρούν απαράδεκτες τις δωρεές που προέρχονται από αδικία και εκμετάλλευση του συνανθρώπου35.

Ανασύρω ενδεικτικά τις Αποστολικές Διαταγές του 4ου αιώνα, οι οποίες, ούτε λίγο ούτε πολύ, ζητούν από τον επίσκοπο να αφήσει την εκκλησία να καταρρεύσει, παρά να τη στηρίξει με χρήματα από τέτοιες δωρεές. "Να αποφεύγεις, επίσκοπε, όσους συντρίβουν τις χήρες, τυραννούν τα ορφανά και γεμίζουν τις φυλακές με αθώους ή κακομεταχειρίζονται τους δούλους τους χτυπώντας τους, αφήνοντάς τους πεινασμένους ή σπρώχνοντάς τους στη διαφθορά, ή ρημάζουν ολόκληρες πόλεις. Και να σιχαίνεσαι τις προσφορές τους […]. Ακόμα κι αν βρίσκονται σε ένδεια οι εκκλησίες, είναι ωφελιμότερο να καταστραφούν, παρά να δεχτούν κάτι από εχθρούς του Θεού, πράγμα το οποίο αποτελεί προσβολή και χλευασμό των φίλων Του […]. Να τα εξετάζετε, λοιπόν, όλα αυτά"36.

Δείτε στο απόσπασμα αυτό ποιοι αποκαλούνται εχθροί του Θεού! Όχι αιρετικοί, όχι πόρνοι, όχι άθεοι, αλλά δωρητές και ευεργέτες, και δη πιθανότατα φιλακόλουθοι! Και φίλοι του Θεού, κατά πάγια βιβλική ευισθησία,37 οι αδύναμοι και οι αναγκεμένοι.

Επίλογος

Το πρωταρχικό ερώτημα δεν είναι "τι προσφέρει η ομορφιά;", αλλά "ποια ομορφιά;". Kαι η διελκυστίνδα δεν είναι μόνο μεταξύ ομορφιάς και ασχήμιας, αλλά μεταξύ ομορφιάς και ομορφιάς. Όμορφη ομορφιά είναι αυτή που εκφράζει και διακονεί την αγάπη. Άσχημη ομορφιά είναι αυτή που γεμίζει τον χώρο με ωραιότητα και μεγαλείο, έτσι ώστε στην πραγματικότητα να μη χωρά τίποτα και κανείς άλλος. Αυτή είναι η ομορφιά που δύναται να καταστρέψει την Εκκλησία! Η όμορφη ομορφιά είναι άλλη. Αυτή που με τρόπο ταπεινό φτιάχνει ευρυχωρία, γίνεται οικοδέσποινα και προοικονομεί την έσχατη ωραιότητα, τον θρίαμβο της φιλόξενης χαράς. Ο βαθμός που θα πάρουμε στις εξετάσεις καλλιτεχνίας είναι εν τέλει ο βαθμός ανταπόκρισής μας σε μια πρόσκληση πανηγυριού. "Είσελθε εις την χαράν του Κυρίου σου!".

 

Σημειώσεις

1 Ανάπτυξη εισήγησης η οποία έγινε στο συνέδριο "Παράδοση και νεωτερικότητα στη σύγχρονη ναοδομία" (διοργάνωση: Ειδική Συνοδική Επιτροπή επί της Ακαδημίας Εκκλησιαστικών Τεχνών), Αθήνα, Παρασκευή 6 Ιουνίου 2008 (βλ. σχετικά Ζ. Διαβατηνού, "Η ομορφιά θα καταστρέψει την Εκκλησία;", εφημερίδα Χριστιανική 775, 22-6-2008, σ. 5). Βασικές θέσεις τις είχα διατυπώσει νωρίτερα, στο άρθρο μου "Τα Χριστούγεννα τα άβολα", Χριστιανική 695, 16-12-2004, σ. 4, καθώς και στο βιβλίο μου Ανεστιότητα και παραπεμπτικότητα. Κριτικές προσεγγίσεις στα θεολογικά δρώμενα, εκδ. Αρμός, Αθήνα 1998, σ. 69.

2 The Russian Primary Chronicle; Laurentian Text (μτφρ. – επιμ. Samuel Hazzard Cross και Olgerd P. Sherbowitz – Wetzor), εκδ. The Medieval Academy of America (no 60), Cambridge, Massachusetts 1953, σσ. 110-111. Βλ. και Ιωάννης Μέγεντορφ, Βυζάντιο και Ρωσία. Μελέτη των Βυζαντινο-Ρωσικών σχέσεων κατά το 14ο αιώνα (μτφρ. Νίκος Φωκάς), εκδ. Δόμος, Αθήνα 1988, σσ. 27-28. Κατά την παράδοση ο Βλαδίμηρος έστειλε πρεσβεία από δέκα ευγενείς στους μητροπολιτικούς τόπους διαφόρων πίστεων. Το Ισλάμ τους αποθάρρυνε με τα φτωχικά τεμένη και τους σκυθρωπούς ανθρώπους. Παρόμοια αισθάνθηκαν με τον Ιουδαϊσμό στη Χαζαρία, ενώ στη Γερμανία βρήκαν άσχημες τις τελετές της λατινικής Χριστιανοσύνης.

3 Εξαιρετικά στην καυτηρίαση αυτών των κουτοπόνηρων απομιμήσεων είναι κείμενα όπως του Ιωσήφ Ροηλίδη, "Λόγος για τη  ναοδομία", Σύναξη 81 (2002), σσ. 27-31, "Αναστηλωτική φιλοσοφία και αρχές συχτήρησης στη διατήρηση της εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς", Σύναξη 120 (2011), σσ. 73-81, και "Ανθρωπογενές περιβάλλον: από την έκπτωση στον αφανισμό", Manifesto 30-31 (2011), σσ. 31- 36, και Σταύρος Μαμαλούκος, "Η ιστορία της εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής συγχρονη ορθόδοξη ναοδομία", Σύναξη 118 (2011), σσ. 53-59.

4 Όρθρος Χριστουγέννων, Ωδή γ΄.

5 Μετάφραση από το: Διονύσιος Αρεοπαγίτης, Περί θείων ονομάτων (μτφρ. Ιγνάτιος Σακαλής), εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 1978, σ. 101. Βλ. ΨΔιονύσιος Αρεοπαγίτης, Περί θείων ονομάτων 5, 8, PG 3, 821B.

6 Για το ότι επρόκειτο για τον ίδιο άγγελο, εκφράζει τη βεβαιότητά του ο Σάββας Αγουρίδης, Η Αποκάλυψη του Ιωάννη, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 1994, σ. 475.

7 Μετάφραση: Η Παλαιά Διαθήκη. Μετάφραση από τα πρωτότυπα κείμενα, εκδ. Ελληική Βιβλική Εταιρία, Αθήνα 1997.

8 Φ. Ντοστογιέφσκη, Ο ηλίθιος (μτφ. Άρης Αλεξάνδρου), εκδ. Γκοβόστη, Αθήνα 1991, τ. Β΄, σ. 94.

9 Ντοστογιέφσκη, ό.π., τ. Α΄, σσ. 120 και 126.

10 Ο Πικιώνης επεσήμαινε ότι "το πρώτο πράγμα στην τέχνη είναι ο σεβασμός του υλικού" [Δημήτρης Πικιώνης, "Η λαϊκή μας τέχνη κ' εμείς", Φιλική Εταιρεία 1.4 (1925), σσ. 146-147]. Παρόμοια ο Λεβί Στρως διέκρινε ανάμεσα σε πολιτισμούς της μαστορικής (αυτούς δηλαδή που αφήνουν το υλικό, όπως η πέτρα ή το ξύλο, να υπαγορεύσει τρόπους δόμησης, και σε πολιτισμούς της τεχνικής, αυτούς δηλαδή που φτιάχουν έναν πολτό, το τσιμέντο, στο οποίο δίνεται οιαδήποτε μορφή [Claude Lévi-Strauss, Άγρια Σκέψη (μτφρ. Εύα Καλπουρτζή), εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 1977, σ. 114-130]. Πρβλ. την επισήμανση του Παναγιώτη Κονδύλη, ότι η μοντέρνα αρχιτεκτονική επιδιώκει να διεισδύσουν ο εσωτερικός και ο εξωτερικός χώρος ο ένας στον άλλο, σαν το οικοδόμημα να είναι ένα κομμάτι χώρος, το οποίο επιδέξια αποκόπηκε από τον χώρο ως σύνολο (Παναγιώτης Κονδύλης, Η παρακμή του αστικού πολιτισμού. Από τη μοντέρνα στη μεταμοντέρνα εποχή και από το φιλελευθερισμό στη μαζική δημοκρατία, εκδ. Θεμέλιο, Αθήνα 20003, σ. 159).

11 Βλ. την παρέμβασή μου στη συζήτηση για τη λειτουργική αναγέννηση, Σύναξη 71 (1999), σσ. 44-45, το κείμενό μου "Η τρομοκρατία των αντιτρομοκρατών ή η απελευθέρωση ως εργολαβία", Σύναξη 82 (2002), σσ. 57-65 και την παρέμβασή μου στη συζήτηση που ακολούθησε, ό.π., σσ. 76-78.

12 Ομολογουμένως εντυπωσιάστηκα όταν είδα ότι αυτήν περίπου τη φράση (την οποία προσωπικά ερανίστηκα από ενοριακούς κύκλους των Αθηνών) την έχει χρησιμοποιήσει ο π. Αλέξανδρος Σμέμαν ακριβώς για να καταδείξει ότι μια "ονομαστική ορθότητα" δεν οδηγεί αυτομάτως σε επίγνωση, αλλά μπορεί, αντιθέτως, να καταλήξει σε "αυτοδικαιωτική ικανοποίηση". Βλ. π. Γεώργιος Μπασιούδης, Η δύναμη της λατρείας. Η συμβολή του π. Αλεξάνδρου Σμέμαν στη λειτουργική θεολογία, εκδ. Εν Πλω, Αθήνα 2008, σσ. 104-105.

13 Βλ. το ημέτερο "Μεθεόρτιος απολογισμός αθλιοτήτων", Σύναξη 102 (2007), σσ. 82-83.

14 Πρβλ. το πολυσυζητημένο έργο του Γκυ Ντεμπόρ, Η κοινωνία του θεάματος (μτφρ. Σύλβια), εκδ. Διεθνής Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2000, όπου τονίστηκε η σύνθλιψη της κοινωνικής ζωής μεταξύ μαζικής παραγωγής και μαζικής κατανάλωσης, με την καταλυτική διαμεσολάβηση της εικόνας.

15 Νείλος Αββάς, Επιστολαί, Βιβλίον Β΄, PG 79, 245. Όπου δεν δηλώνεται αλλιώς, οι μεταφράσεις είναι του γράφοντος.

16 Ματθ. 24: 30. Βλ. Κύριλλος Ιεροσολύμων, Κατήχησις φωτιζομένων, ιε', PG 33, 900B. Ιωάννης Χρυσόστομος, Εις τον σταυρόν και εις τον ληστήν, α΄, PG 49, 404-405. Γρηγόριος Παλαμάς, Δεκάλογος της κατά Xριστόν νομοθεσίας, PG 150, 1092D-1093A.

17 Βλ. Θανάσης Ν. Παπαθανασίου, "Οι εικόνες της Βασιλείας. Κάποια αθέατα του Καβάσιλα και κάποιοι πειρασμοί της Ευχαριστιακής μας θεολογίας",  Σύναξη 114 (2010), σσ. 13-21.

18 Αναστάσιος Σιναΐτης, Ερωτήσεις και αποκρίσεις, ιδ΄, PG 89, 464A.

19 Ιωάννης Χρυσόστομος, παρατιθέμενος από τον Αναστάσιο, ό.π., 464B: "Υπέρ μεν γαρ του μη εκκλησίας καλλωπίσαι, ουδείς ενεκλήθη ποτέ υπέρ δε του πένητος μη ελεήσαι και γέενα ηπείληται, και πυρ άσβεστον, και η μετά δαιμόνων τιμωρία. Μη τοίνυν τον οίκον κοσμών, τον αδελφόν θλιβόμενον περιόρα".

20 Ιωάννης Χρυσόστομος, Περί ελεημοσύνης, PG 61, 540. Πρβλ. Υπόμνημα εις τον Ματθαίον, 86 , PG 58, 762.

21 "Ου γαρ χρυσοχοείον, ουδέ αγυροκοπείον εστιν η Εκκλησία, αλλά πανήγυρις αγγέλων […]. Ουκ ην η τράπεζα εξ αργύρου τότε εκείνη, ουδέ το ποτήριον χρυσούν, εξ ου έδωκε τοις μαθηταίς ο Χριστός το αίμα το εαυτού, αλλά τίμια ην πάντα εκείνα και φρικτά, επειδή Πνεύματος έγεμε […]. Ουδέ γαρ σκευών χρείαν έχει χρυσών ο Θεός, αλλά ψυχών χρυσών". Ιωάννης Χρυσόστομος, Υπόμνημα εις τον Ματθαίον, 50, PG 58, 508-509. Χρήση του πρώτου τμήματος αυτού του παραθέματος κάνει και ο Ανέστης Κεσελόπουλος, "Η τέχνη στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη", Θεολογία και Τέχνη (επιμ. Χρυσόστομος Α. Σταμούλης), εκδ. Το Παλίμψηστον, Θεσσαλονίκη 2000, σ. 7, σε ένα μελέτημα από τα λιγοστά που, πολύ σωστά, αντιδιαστέλλουν τη φιλοκαλία από την πολυτέλεια.

22 Ωριγένης, Κατά Κέλσου 8, 17, PG 11, 1540C-1544A.

23 Ευσέβιος, Εις τον βίον Κωνσταντίνου, Γ΄, κε΄- να΄, PG 20, 1092A-1100B.

24 Ισίδωρος Πηλουσιώτης, Επιστολή 146, Θεοδοσίω επισκόπω, PG 78, 684D-685C. "Τούτο μη γινώσκων εκείνος, την μεν όντως Εκκλησίαν καθαιρεί σκανδαλίζων πολλούς, το δε εκκλησιαστήριον οικοδομεί και την μεν αποκοσμεί, τους σπουδαίους εξοστρακίζων, το δε πολυτελέσι μαράροις κοσμεί" (685Α).

25 Μπέρτολτ Μπρεχτ, "Ερωτήσεις ενός εργάτη που διαβάζει", Ποιήματα (μτφρ. Μάριου Πλωρίτη), εκδ. Θεμέλιο, Αθήνα 1983, σ. 50.

26 "Αν τε γαρ οικοδομείν δέῃ, ου χρυσού και αργύρου δει και μαργαριτών, αλλά τέχνης και χειρών, χειρών δε ουχ απλώς, αλλά τετυλωμένων, και δακτύλων απεσκληκότων, και ισχύος πολλής, και ξύλων και λίθων". Ιωάννης Χρυσόστομος, Εις τη Α΄προς Κορινθίους, 55, PG 61, 292.

27 "Τους ταπεινούς μαστίζουσα, τους κοπουμένους θλίβουσα, πόλεις οικοδομούσα και τους μισθούς αποστερούσα". Ισίδωρος Πηλουσιώτης, Επιστολαί, ρνβ΄, Συμμάχῳ, PG 78, 283C-285A (το δεύτερο παράθεμα, από το 285Α).   Το επίθετο "λιθομανής" το βρήκα και στον Θεοφάνη, Χρονογραφία, PG 108, 916A, πάλι ως μομφή, αλλά με την έννοια του άπληστου που λατρεύει τους πολύτιμους λίθους.

28 Ο Ισίδωρος εδώ αναφέρεται στον προφητικό ταλανισμό των ηγετών του Ισραήλ, Μιχ. 3: 10.

29 Ισίδωρος Πηλουσιώτης, Επιστολαί, 37, PG 78, 205A. "Κτίζεις, ως φασιν, εκκλησίαν εν Πηλουσίω, λαμπράν μεν τοις μηχανήμασι [σσ.: προσέχετε: λαμπράν!], πονηροίς δε τοις επιτηδεύμασι, χειροτονιών τιμήμασι και αδικίαις και ύβρεσι και πενήτων εκπιεσμοίς και πτωχικοίς δαπανήμασιν, όπερ ουδέν εστιν έτερον, ή οικοδομείν Σιών εν αίμασι, και Ιερουσαλήμ εν αδικίαις. Ου χρῄζει δε ο Θεός εξ αλλοτρίων θυσίας, αλλά ταύτην ως θυόμενον κύνα μυσάττεται παύσαι τοίνυν και κτίζων και αδικών, ίνα μη εις έλεγχόν σοι υπό Θεού ο οίκος εκείνος ευρεθή μετέωρος μεν ιστάμενος, καταβοών δε σου αιώνια, εξ οίων εκτίσθη κακών, και τους εστερημένους μισθούς απαιτών, και την άμυναν των βλαβέντων ζητών".

30 Παλλάδιος, Διάλογος περί βίου και πολιτείας Ιωάννου του Χρυσοστόμου, 6, PG 47, 22. "Ίνα μη λαβών αυτά, τοις λίθοις προσαναλώση λιθομανία γαρ τις αυτόν Φαραώνιος έχει εις οικοδομήματα, ων ουδαμώς χρήζει η Εκκλησία".

31 Θέσεις που ακολουθούν δημοσίευσα στο κείμενό μου "Εκκλησιαστική πολυτέλεια και φιλανθρωπία", Πειραϊκή Εκκλησία 217 (2010), σσ. 8-9.

32 Ιωάννης Χρυσόστομος, Εις το κατά Ματθαίον ομιλία 52, δ΄, PG 58, 510 και Oμιλία 80, β΄, PG 58, 726. Βλ. και το μελέτημά μου "Λόγος περι-ουσίας. Σημειώσεις για την εκκλησιαστική περιουσία", Σύναξη 23 (1987), σ. 61.

33 Ματθ. 9: 13, 5: 7 και 25:40, αντίστοιχα.

34 Ισίδωρος Πηλουσιώτης, Επιστολών βιβλίον β΄, 88, Aσκληπηίω επισκόπω, PG 78, 532A-C.

35 Βλ. Θανάσης Ν. Παπαθανασίου, Κοινωνική δικαιοσύνη και Ορθόδοξη θεολογία, εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 20052, ιδίως σσ. 22-24.

36 Διαταγαί Αγίων Αποστόλων, 4, 6, PG 1, 812B και 820B. "Και οι εκθλίβοντες χήραν και ορφανόν καταδυναστεύοντες και τας φυλακάς πληρούντες αναιτίων ή και τοις εαυτών οικέταις πονηρώς χρώμενοι, πληγαίς φημι και λιμώ και κακοδουλία, ή και πόλεις όλας λυμαινόμενοι φευκτέοι εστωσάν σοι, ω επίσκοπε, και αι τούτων προσφοραί μυσαραί […]. Ει […] ούτως απορούσιν αι εκκλησίαι, λυσιτελεί διαφθαρήναι, ή παρ' εχθρών του Θεού λαβείν τι εφ' ύβρει και χλεύη των αυτού φίλων […]. Δοκιμασταί ουν γίνεσθε των τοιούτων"

37 Γ. Γρατσέας, Η περί πτωχείας διδασκαλία της Αγίας Γραφής, Εν Αθήναις 1962.

 

ΠΗΓΗ: Κυριακή, 21 Οκτώβριος 2012. Aντίφωνο, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Θεολογία τόμος 83 τεύχος 2 (2012), σσ. 199-219.

Μια δουλειά για να μπορώ να ζήσω με τα παιδιά μου…

Μια δουλειά για να μπορώ να ζήσω και εγώ και τα παιδιά μου αξιοπρεπώς

 

Της Κ. Α. [άνεργης μητέρας 4 παιδιών από την Πάτρα]

 

 

Τα λόγια μιας μητέρας τεσσάρων παιδιών, συγκλονίζουν. Είναι άνεργη, όπως και ο συζυγός της, της έχουν κόψει το ρεύμα και παρόλα αυτά η αξιοπρέπειά της είναι το μοναδικό της όπλο.

Τα λόγια της 34χρονης Κ.Α. από την Πάτρα είναι γροθιά στο στομάχι:

«Ονομάζομαι Κ. Α. είμαι 34 ετών, παντρεμένη εδώ και 17 χρόνια και έχω 4 παιδιά. Ένα κορίτσι 14 και τρία αγόρια 10, 9 και 6 ετών. Σήμερα το πρωί δεν είχα να δώσω στα παιδιά ούτε γάλα, πήγαν νηστικά στο σχολείο και δεν ήταν η πρώτη φορά. Το μεσημέρι για τέταρτη συνεχόμενη μέρα τους έφτιαξα μακαρόνια και το απόγευμα για τρίτη φορά σύνδεσα παράνομα το ρεύμα στο σπίτι μου. Έσφιξα την γροθιά μου, κοίταξα τον άντρα μου στα μάτια και του ψιθύρισα «θα το παλέψουμε…». Αυτό λέω και στον εαυτό μου κάθε μέρα, κάθε πρωί που ξυπνάω κάθε βράδυ που κοιμίζω τα παιδιά μου. ΘΑ ΤΟ ΠΑΛΕΨΩ!

Υπάρχουν όμως και κάποιες στιγμές, που λυγίζω. Υπάρχουν στιγμές που δεν αντέχω το βλέμμα των παιδιών μου όταν μου ζητούν τα βασικά… ένα πιάτο φαΐ  ένα κουλούρι για το σχολείο, ένα ζευγάρι παπούτσια… Υπάρχουν στιγμές που σκέφτομαι να ανέβω στην ταράτσα και να δώσω τέλος στη ζωή μου και άλλες που θέλω να πάρω ένα όπλο και να σκοτώσω όλους αυτούς που μας οδήγησαν σε αυτή την τραγική κατάσταση… Υπάρχουν στιγμές δύσκολες που όπως αυτή εδώ που αποφάσισα να σας γράψω για τον Γολγοθά που ανεβαίνουμε με την οικογένειά μου και φοβάμαι για το πιο θα είναι το τέλος.

Είμαστε δύο άνθρωποι νέοι, έτοιμοι να στύψουμε την πέτρα. Έχουμε πάει παντού για να βρούμε δουλειά, έχουμε ρωτήσει όλο τον κόσμο για μία θέση εργασίας, αλλά βρίσκουμε συνεχώς κλειστές πόρτες, και παίρνουμε μία και μόνο απάντηση, «Δεν χρειαζόμαστε άτομα».

Ο άντρας μου απολύθηκε από το εργοστάσιο που δούλευε στις αρχές του χρόνου. Μέχρι το περασμένο Πάσχα, κουτσά στραβά, τα βγάζαμε πέρα, έκανε λίγα μεροκάματα από εδώ και από εκεί. Από το Πάσχα μέχρι σήμερα όμως τα έσοδά μας είναι 100ευρώ το μήνα, που παίρνω εγώ, καθαρίζοντας ένα γραφείο και 320ευρώ το δίμηνο, το επίδομα των πολυτέκνων. 420ευρώ το δίμηνο. Με αυτά τα χρήματα, πρέπει να πληρώσω, φως, νερό, τηλέφωνο. Με αυτά τα χρήματα πρέπει να φάμε. Με αυτά τα χρήματα πρέπει να αγοράσω τα φάρμακα για το άσθμα που παίρνουν τα δύο μου αγόρια. Με αυτά τα χρήματα πρέπει να καλύψω τις βασικές ανάγκες τις οικογένειάς μου, αλλά δυστυχώς, όπως θα καταλάβαινε και ο πιο χαζός άνθρωπος σε αυτή την χώρα 420ευρώ το δίμηνο, δηλαδή μόλις 210ευρώ το μήνα ΔΕΝ ΦΤΑΝΟΥΝ!

Το σπίτι μας το έχουμε αγοράσει με δάνειο, το οποίο έχω σταματήσει να το πληρώνω εδώ και δύο χρόνια. Όταν δηλαδή η οικονομική κρίση χτύπησε και την δική μας πόρτα. Δεν θυμάμαι καν πόσο είναι το ποσό που χρωστάμε στην τράπεζα, έχω χάσει τον λογαριασμό και στη κατάσταση που βρίσκομαι αυτή την στιγμή έχει σταματήσει και να με απασχολεί.

Στις 29 Οκτωβρίου, ήρθε στο σπίτι μας το συνεργείο της ΔΕΗ και μας έκοψε το ρεύμα. Έτρεξα αμέσως στα γραφεία της ΔΕΗ, πήγα στον διευθυντή, τον παρακάλεσα να μου κάνει ένα διακανονισμό, με ένα ποσό που να μπορώ να πληρώσω. Μου ζητούσε 300ευρώ άμεσα, εδώ και τώρα. Μου είπε «δώσε 300ευρώ, δεν ξέρω που θα τα βρεις και δεν μ' ενδιαφέρει. Αν δεν μας πληρώσεις δεν μπορούμε να σου συνδέσουμε το ρεύμα». Το γεγονός πως στο σπίτι έχω 4 ανήλικα παιδιά δεν νομίζω καν να τον άγγιξε. Απλά αδιαφόρησε. Ήταν ανένδοτος!

Έφυγα από την ΔΕΗ έχοντας χάσει την γη κάτω από τα πόδια μου. Τι θα συνέβαινε όταν τα παιδιά θα επέστρεφαν από το σχολείο; Όχι αυτό δεν θα το άντεχαν ούτε αυτά, αλλά ούτε και εγώ. Έτσι αποφάσισα να αδιαφορήσω και εγώ για τους κανονισμούς της ΔΕΗ. Βρήκαν ένα κύριο, μάλλον ηλεκτρολόγος θα ήταν, ο οποίος μου είπε πως μπορεί να συνδέσει το ρολόι. Παράνομα! Είναι η πρώτη παρανομία που κάνω και εγώ στη ζωή μου! Του είπα χωρίς δεύτερη σκέψη να το συνδέσει αμέσως. Έτσι και έγινε. Λίγο καιρό μετά το συνεργείο της ΔΕΗ ήρθε ξανά, μου το έκοψαν για δεύτερη φορά και φυσικά το σύνδεσα ξανά… έτσι ξεκίνησε ένας φαύλος κύκλος αυτοί να το κόβουν και εγώ να το συνδέω. Βέβαια κάθε φορά που συμβαίνει αυτό μου βάζουν και από ένα πρόστιμο αλλά πλέον λίγο με ενδιαφέρει και αυτό.

Στην ΕΥΔΑΠ τα πράγματα ήταν καλύτερα. Ο διευθυντής ευτυχώς είναι πάνω από όλα άνθρωπος. Μου είπε πως κανένας δεν πρόκειται να μου κόψει το νερό, και να δίνω όσα μπορώ, έστω και 10 ευρώ. Και αυτό κάνω. Δεν μου περισσεύουν ούτε αυτά τα 10ευρώ, τα κόβω από τις βασικές ανάγκες των παιδιών μου, αλλά ευγνωμονώ έναν άνθρωπο που έδειξε κατανόηση και τα δίνω κάθε μήνα.

Στην γειτονιά δεν έχω δώσει δικαιώματα. Δεν ξέρει κανείς τι συμβαίνει πίσω από την πόρτα του σπιτιού μου. Προσπαθώ να κρατήσω την αξιοπρέπειά μου και πάνω από όλα την αξιοπρέπεια των παιδιών μου. Δεν ζητιανεύω και δεν θέλω να δώσω το δικαίωμα σε κανέναν να με λυπηθεί. Δεν έχω ανάγκη από λύπηση, από δουλειά έχω ανάγκη. Μια δουλειά για μένα και μία για τον σύζυγό μου.

Κανένα δικαίωμα δεν έχουν δώσει ούτε τα παιδιά μου στο σχολείο. Δεν λένε σε κανένα τι συμβαίνει στο σπίτι μας και αν πήγαν νηστικά σήμερα για μάθημα. Κάποιες μέρες τους αγοράζω ένα κουλούρι και το μοιράζω στα τρία. Δεν τους δίνω κάθε πρωί γάλα. Την μία μέρα γάλα, την άλλη τσάι κάποιες μέρες ίσως και τίποτα. Το μεσημέρι μαγειρεύω ρύζι, μακαρόνια, όσπρια… κρέας τρώμε μία φορά στις 15 και αυτό κοτόπουλο.

Τα παιδιά δείχνουν κατανόηση, βλέπουν τις προσπάθειές μας και κάνουν υπομονή. Όσο μπορούν. Όμως και αυτά κάποιες στιγμές δεν αντέχουν. Βλέπουν τους συμμαθητές τους φίλους τους και αναρωτιούνται εμείς γιατί να μην έχουμε, εμείς γιατί να μην μπορούμε.

Αυτό που με τρομάζει είναι πως τα αγόρια μου αγριεύουν. Η συμπεριφορά τους αλλάζει, γίνονται επιθετικά ενώ δεν ήταν. Για μικρά πράγματα ανούσια, επαναστατούν. Φοβάμαι πως και αυτά έχουν φτάσει στα όριά τους.

Δυστυχώς ούτε εγώ, ούτε ο σύζυγός μας δεν έχουμε καμία βοήθεια από τις οικογένειες μας… Και αυτοί τα βγάζουν δύσκολα πέρα.

Ο λόγος που σήμερα έκατσα και έγραψα όλα αυτά είναι γιατί ζητάω μέσα από τα βάθη της καρδιά μου βοήθεια. Δεν ζητιανεύω, δεν θέλω από κανέναν να μου δώσει χρήματα ή φαγητό. Μια δουλειά ζητάω για μένα και για τον σύζυγό μου. Μία δουλειά για να σταθούμε στα πόδια μας. Μια δουλειά για να σηκώσουμε και πάλι κεφάλι. Γιατί δεν αντέχω αυτές τις μέρες, όπως την σημερινή, που στο πορτοφόλι μου δεν έχει ούτε ένα ευρώ για αγοράσω ένα ψωμί.

Ποτέ δεν πίστευα, ούτε εγώ ούτε ο σύζυγός μου ότι θα φτάσουμε σε αυτό το σημείο. Δεν ήμασταν πλούσιοι, αλλά είχαμε όλα όσα χρειαζόμασταν και ήμασταν ευτυχισμένη. Η ζωή μας από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου ήταν ένας καθημερινός αγώνας αλλά δεν παραπονιόμουν, μου έφτανε η αγκαλιά των παιδιών μου και η ικανοποίηση να τους παρέχω όσα χρειάζονται. Αυτό είναι, που με σκοτώνει σήμερα. Δεν με νοιάζει για μένα αλλά δεν μπορώ, δεν αντέχω να μην μπορώ να δώσω στα παιδιά μου όσα χρειάζονται. Κρατάω με νύχια και με δόντια την οικογένειά μου δεμένη. Με τον σύζυγό μου έχουμε γίνει ένα, ήμαστε εγώ γι' αυτόν και αυτός για μένα.

Για όλους αυτούς τους λόγους λοιπόν, παρακαλάω όλο τον κόσμο να με βοηθήσει να βρω μια δουλειά. Αυτό θα με έκανε ευγνώμων… θα επέστρεφε το χαμόγελο στα πρόσωπα των παιδιών μου. Μια δουλειά για να μπορώ να ζήσω και εγώ, και τα παιδιά μου αξιοπρεπώς.

 

Σας ευχαριστώ!

 Με εκτίμηση

Κ. Α. Από Πάτρα»

Μπέρτολτ Μπρεχτ: μικρές ιστοριούλες μεγάλων ανατροπών

Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ και οι μικρές ιστοριούλες των μεγάλων ανατροπών

 

Του Θανάση Μπαντέ

Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ

(γενν. ως Eugen Berthold Friedrich Brecht,

10 Φεβρουαρίου 1898 – 14 Αυγούστου 1956)

 

Ο Μπρεχτ δεν γκρεμίζει για να μας δείξει τα χαλάσματα, αλλά για να ξαναχτίσει πάνω σ' αυτά. Εφαρμόζοντας τη διαλεκτική μας δείχνει τη θέση και δημιουργεί την αντίθεση μόνο για να φτάσει στη σύνθεση. Δηλαδή στη δική του προοπτική. Την προοπτική της αναθεώρησης του κόσμου που δεν μπορεί να επιτευχθεί παρά μόνο με την αναθεώρηση των εννοιών και των επαναπροσδιορισμό των ανθρωπίνων σχέσεων. Γιατί, σε τελική ανάλυση, οι ανθρώπινες σχέσεις είναι η μοναδική πραγματικότητα, και κάπου εδώ βρισκόμαστε στο κοινωνικό όραμα του Μπρεχτ, το όραμα της ισότητας και της οριστικής εξάλειψης της ανθρώπινης δυστυχίας.

Από τις εκδόσεις «Ζαχαρόπουλος» έχει κυκλοφορήσει μια συλλογή διηγημάτων του Μπρεχτ με γενικό τίτλο «Ιστορίες». Πρόκειται για μια επιλογή διηγημάτων από το έργο «Ιστορίες του Ημεροδείχτη». Βέβαια, όταν μιλά κανείς για τον Μπρεχτ, όλα γίνονται παρακινδυνευμένα, αφού τα όρια χάνονται μέσα σε διαρκείς ανατροπές.

Θα λέγαμε ότι η ανατροπή είναι το βασικό στερεότυπο του Μπρεχτ, αν μπορεί να σταθεί λογικά τέτοιος ισχυρισμός. Η ανατροπή δεν εκδηλώνεται μόνο στο περιεχόμενο ή στην κοινωνική συμπεριφορά των ηρώων ή στις έννοιες που τίθενται σε διαρκή επαναδιαπραγμάτευση ή στην ίδια τη δομή της τέχνης, που συνεχώς οφείλει να προσδιορίζεται εκ νέου σ' ένα ατέρμονο διαλεκτικό παιχνίδι, αλλά γιγαντώνεται αποκτώντας διαστάσεις ιδεολογίας, καθώς, από θέση αρχής, ο καλλιτέχνης αμφισβητεί και χαράσσει νέους δρόμους, γιατί αλλιώς δεν θα ήταν καλλιτέχνης.

Υπό αυτή την οπτική ακόμα και ο χαρακτηρισμός διηγήματα που αποδόθηκε για τις ιστορίες του Μπρεχτ δεν μπορεί να είναι επαρκής. Και μόνο η έκταση των κειμένων, που άλλα δεν είναι ούτε σελίδα – θυμίζοντας Κόυνερ – κι άλλα φτάνουν μέχρι και είκοσι σελίδες, δημιουργεί μια ολόκληρη προβληματική που εξουδετερώνει όλους τους ορισμούς, ακριβώς γιατί εξουδετερώνεται κάθε πεπατημένη. Τελικά ίσως θα ήταν πιο σωστό να μη μιλάμε για διηγήματα, αλλά για κατά Μπρεχτ διηγήματα, όπως θα έπρεπε να μιλάμε για κατά Μπρεχτ θέατρο και πάει λέγοντας.

Η ανατρεπτική διάθεση του Μπρεχτ γίνεται ξεκάθαρη από την πρώτη ιστορία με τίτλο «Ο Βαλκανικός Πόλεμος», όπου σε μισή σελίδα βλέπουμε ένα γέρο να πέφτει θύμα ληστείας από τέσσερις νεαρούς και το σοφό δικαστή να δικαιώνει τους ληστές «διότι, στην αντίθετη περίπτωση αυτά τα τέσσερα καλόπαιδα μπορούν να δημιουργήσουν μεγάλες ταραχές σ' ολόκληρη τη χώρα».

Βλέπουμε δηλαδή την απόλυτη αντιστροφή της έννοιας δικαιοσύνη που μετατρέπεται σε σύμβαση εξυπηρέτησης του κοινού οφέλους, δηλαδή σε δικαίωση του ισχυρού. Γιατί η κοινωνική ομαλότητα επιτυγχάνεται μόνο με την ικανοποίηση αυτών που μπορούν να την ανατρέψουν. Και κάπως έτσι το ηθικό βάρος μετατοπίζεται, και κάπως έτσι ο γέρος οφείλει να συμβιβαστεί. Η αποδοχή της δικαιοσύνης αυτού του είδους δεν είναι παρά η επισφράγιση της αδικίας που όμως αποκτά ιδεολογικό υπόβαθρο, αφού προτείνεται ως μοναδική διέξοδος. Η προσαρμογή του γέρου σ' αυτό τον παραλογισμό, δεν είναι παρά η καθημερινότητα του μέσου πολίτη που πρέπει να προσαρμοστεί στις αντίστοιχες καθημερινές ληστείες που του συμβαίνουν και μάλιστα να τις εκλογικεύσει, δηλαδή να τις αποδεχτεί ως μοναδική – αναπόδραστη πραγματικότητα. Κι αυτή ακριβώς είναι η σοφία του δικαστή. Η μετατροπή του εξόφθαλμου σε εκλογικευμένη προοπτική, με άλλα λόγια η προσαρμογή κι όχι η απονομή της δικαιοσύνης. Με παρόμοιο τρόπο αντιμετωπίζονται όλα και στο διήγημα «Το Κτήνος» όπου ο ξακουστός κυβερνήτης – σφαγέας Μουράτωφ πρέπει να αποδοθεί για τις κινηματογραφικές ανάγκες ενός έργου. Βρίσκεται στο γραφείο του και υποδέχεται Εβραίους που θα τους στείλει στο θάνατο.

Πώς πρέπει να φερθεί; Ο ερασιτέχνης γέρος – σωσίας του Μουράτωφ, αποδίδοντας το ρόλο, τους φέρεται απάνθρωπα. Τους σπρώχνει, τους μιλά υποτιμητικά και υπογράφει τη θανατική τους καταδίκη με χαρά, τρώγοντας ένα μήλο. Ο σκηνοθέτης όμως δεν μένει ευχαριστημένος. Τίποτε δεν είναι αρκετό. Τίποτε δεν είναι αντάξιο ενός τέτοιου κτήνους. Μιλάνε με ένταση, δεν ξέρουν τι να κάνουν, βρίσκονται στα πρόθυρα της απελπισίας. Ο ερασιτέχνης – σωσίας έχει μια έμπνευση. Παίζει το ρόλο με ηρεμία, προσφέρει ευγενικά ένα κομμάτι μήλο στον πρώτο Εβραίο που είναι μπροστά στο γραφείο του και υπογράφει τη θανατική καταδίκη με τρόπο που να μπορεί ο άλλος να τη δει. Ο διάσημος ηθοποιός Κοχάλοφ ενθουσιάζεται. Παίζει το ρόλο κόβοντας την ανάσα όλων. Το κτήνος αποδίδεται αποκλειστικά υπό τους όρους της μπρεχτικής ανατροπής. Γιατί ο σαδισμός μόνο με το προσωπείο της καλοσύνης αποκτά υπόσταση. Η προσφορά του μήλου δεν είναι παρά η προσφορά της ελπίδας. Η αυτόματη συντριβή της ύστατης ελπίδας είναι το απόγειο της ψυχικής καταβαράθρωσης, δηλαδή η έσχατη ικανοποίηση του κτήνους. Μόνο το κτήνος μπορούσε να έχει τέτοια μελετημένη συμπεριφορά. Μόνο το κτήνος θα μπορούσε να εισχωρήσει τόσο ηδονικά στα κατάβαθα του ανθρώπινου ψυχισμού. Μόνο το κτήνος προβαίνει στα πιο απάνθρωπα εγκλήματα διατηρώντας το savoir vivre. Η επιτηδευμένη αντιφατικότητα των πράξεων είναι η επισφράγιση του αλλοπρόσαλλου και το επιτηδευμένα αλλοπρόσαλλο παίρνει διαστάσεις εφιάλτη όταν συναντά την εξουσία, κι αυτό ένα κτήνος το ξέρει καλά.

Die Dreigroschenoper, αφίσα από το Βερολίνο, 1928

Και κάπως έτσι ο φοβερός και τρομερός πειρατής Μπάργκαν γίνεται έρμαιο στα χέρια του Κρότσε για λόγους που οι ναύτες – πειρατές δεν θα καταλάβουν ποτέ. Και κάπως έτσι «Η αναξιοπρεπής γριά» τρομάζει τα παιδιά της με τη συμπεριφορά που παρουσιάζει μετά το θάνατο του άντρα της. Γιατί συχνάζει στον σοσιαλδημοκράτη παπουτσή μαζί με όλα τα κατακάθια κι ακούει ιστορίες πίνοντας κρασί. Γιατί, αντί να μαγειρεύει, τρώει στην ταβέρνα και κάνει ταξίδια με το μισοκαθυστερημένο κορίτσι που περιμάζεψε. Γιατί πηγαίνει σινεμά. Η χαοτική αντίθεση της ζωής της γριάς, ανάμεσα στις πρώτες έξι δεκαετίες του καθήκοντος και της τελευταίας διετίας της ελευθερίας είναι απολύτως ακατανόητη, γιατί κάθε ανατροπή είναι ακατανόητη. Γιατί η αλλαγή ζωής σημαίνει αναγκαστικά αλλαγή ανθρώπου.

Γιατί οι συμπεριφορές είναι εκ των προτέρων καθορισμένες. Γιατί η γριά αποκτά εφηβικά συμπτώματα, όταν σηκώνεται στις τρεις τη νύχτα κι απολαμβάνει μοναχικές βόλτες στην άδεια πόλη. Η βίωση της απόλυτης ελευθερίας δεν είναι παρά η προσωπική επανάσταση της γριάς που της στερεί την αξιοπρέπειά της, δηλαδή η αποτίναξη κάθε κοινωνικά επιβαλλόμενης συμπεριφοράς. Η, από θέση αρχής, φιλοσοφική διαφωνία του Μπρεχτ απέναντι σε οτιδήποτε δέον ενσαρκώνεται σ' αυτή τη γριά που σπάει όλα τα καλούπια. Το συγγενικό περιβάλλον, ως υπηρέτης του δέοντος, οφείλει να ανησυχεί. Και κάπως έτσι φτάνουμε στον «Κύκλο με την κιμωλία του Άουγκσμπουργκ» όπου η μοναδική απόδειξη της μητρικής αγάπης είναι η οδύνη της απώλειας. Γιατί ο σοφός δικαστής Ντόλλινγκερ βάζει τις δυο γυναίκες που διεκδικούν το παιδί να το τραβάνε μέσα στο κύκλο που χάραξε ο κλητήρας. Όποια βγάλει το παιδί έξω από τον κύκλο, αυτή και θα το πάρει. Όμως η Άννα δεν το διεκδίκησε τραβώντας. Άφησε την κυρία Τσίνγκλι να το κερδίσει αμαχητί. Ο Ντόλλινγκερ αποφάνθηκε αμέσως: «Τώρα ξέρουμε ποια είναι η πραγματική μητέρα. Πάρτε το παιδί μακριά από αυτή τη βρομιάρα. Θα μπορούσε με εντελώς κρύα καρδιά να κάνει το παιδί κομμάτια».

Η αντίστροφη λογική της ανιδιοτέλειας μόνο μέσα από τη στέρηση μπορούσε να εκφραστεί και το ότι η Άννα δεν ήταν η πραγματική μητέρα δεν παίζει κανένα ρόλο. Γιατί ακόμα και η μητρότητα ορίζεται μέσα από την ανατροπή, αφού, όπως φαίνεται, δεν είναι φυσική, αλλά συναισθηματική πράξη. Κι εδώ ακριβώς είναι η άλλη οπτική της δικαιοσύνης, που ξεπερνά όλες τις γραφειοκρατίες κι εκπέμπεται ως ανοιχτή επιταγή που εκπληρώνει την ηθική κι όχι τη νομική δικαίωση. Βρισκόμαστε δηλαδή μπροστά στην ολόγυμνη, την απολύτως ανθρώπινη δικαιοσύνη που απονέμεται μόνο μέσα στα πλαίσια της χονδροειδούς λογικής ενός Ντόλλινγκερ.

Όμως η ανατροπή μέσα στα διηγήματα του Μπρεχτ δεν λειτουργεί ως αυτοσκοπός. Ο Μπρεχτ θέλει να μας ξαφνιάσει αλλά δεν σταματά εκεί. Κάτι τέτοιο θα ήταν στείρο. Γιατί ο Μπρεχτ δεν γκρεμίζει για να μας δείξει τα χαλάσματα, αλλά για να ξαναχτίσει πάνω σ' αυτά. Εφαρμόζοντας τη διαλεκτική μας δείχνει τη θέση και δημιουργεί την αντίθεση μόνο για να φτάσει στη σύνθεση. Δηλαδή στη δική του προοπτική. Την προοπτική της αναθεώρησης του κόσμου που δεν μπορεί να επιτευχθεί παρά μόνο με την αναθεώρηση των εννοιών και των επαναπροσδιορισμό των ανθρωπίνων σχέσεων. Γιατί, σε τελική ανάλυση, οι ανθρώπινες σχέσεις είναι η μοναδική πραγματικότητα, και κάπου εδώ βρισκόμαστε στο κοινωνικό όραμα του Μπρεχτ, το όραμα της ισότητας και της οριστικής εξάλειψης της ανθρώπινης δυστυχίας.

Γιατί οι μικρές ιστοριούλες του στοχεύουν στις μεγαλύτερες κοινωνικές ανατροπές. Γιατί η κυρία Χάουζμαν, μητέρα δύο μικρών παιδιών, βρέθηκε σε τέτοια απελπισία όταν πέθανε ο άντρας της που υποκρινόταν τον άντρα για να δουλέψει φύλακας στο μεγάλο εργοστάσιο, και χαρτζιλίκωνε το θυρωρό για να μη μαρτυρήσει το μυστικό της. Και μετά το εργατικό ατύχημα, σε κατάσταση αναισθησίας εκλιπαρούσε την προϊσταμένη να μη διαρρεύσει το προσωπικό της δράμα. Κι όταν το θέμα έγινε βούκινο στην πόλη, κι όταν ακόμα ήταν στη φυλακή προσπαθούσε να μη χάσει τη δουλειά της. Κι όταν έπιασε δουλειά σε ταβέρνα έπρεπε να στριφογυρίζει «ανάμεσα σε φωτογραφίες που τη δείχνανε με σηκωμένα μανίκια να παίζει χαρτιά και να πίνει μπίρα. Φωτογραφίες που τη δείχνανε στη φυλακή μετά την αποκάλυψη και που την παρουσιάζανε σαν τέρας. Κατόπιν εξαφανίστηκε για πάντα ανάμεσα στο στρατό των εκατομμυρίων ανθρώπων που για μια μπουκιά ψωμί είναι υποχρεωμένοι να πουληθούν ολόκληροι ή κομμάτι – κομμάτι ή ακόμα και με μεγάλη τους ευχαρίστηση».

Κοινοβούλιο ή δημοκρατία;

Κοινοβούλιο ή δημοκρατία; Το πραγματικό δίλλημα για τον λαό σήμερα


Του Δημήτρη Καζάκη

 

Χθες εκδόθηκαν από τον κατ' ευφημισμό Πρόεδρο της Δημοκρατίας δυο νέες Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου, οι οποίες ρυθμίζουν δημοσιονομικά, συνταξιοδοτικά και μια σειρά άλλα ζητήματα που η κυβέρνηση θεωρεί κατεπείγοντα μετά από απαίτηση του τελευταίου Eurogroup. Τον τελευταίο χρόνο έχουν περάσει περισσότερες Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου απ' ότι όλο το προηγούμενο διάστημα της μεταπολίτευσης. Κι όλες τους ρυθμίζουν καίρια ζητήματα της δημόσιας διαχείρισης, αλλά και θεμελιωδών δικαιωμάτων των ελλήνων πολιτών. 

Για την πρακτική αυτή οι κυβερνώντες επικαλούνται το άρθρο 44, &1 του Συντάγματος που αναφέρει τα εξής: «Σε έκτακτες περιπτώσεις εξαιρετικά επείγουσες και απρόβλεπτης ανάγκης ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί, ύστερα από πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου, να εκδίδει πράξεις νομοθετικού περιεχομένου. Οι πράξεις αυτές υποβάλλονται στη Βουλή για κύρωση σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 72 παράγραφος 1, μέσα σε σαράντα ημέρες από την έκδοσή τους ή μέσα σε σαράντα ημέρες από τη σύγκληση της Βουλής σε σύνοδο. Αν δεν υποβληθούν στη Βουλή μέσα στις προαναφερόμενες προθεσμίες ή αν δεν εγκριθούν από αυτή μέσα σε τρεις μήνες από την υποβολή τους, παύουν να ισχύουν στο εξής.»

Ποιες είναι αυτές οι «έκτακτες περιπτώσεις εξαιρετικά επείγουσες και απρόβλεπτης ανάγκης» που αναφέρει το συγκεκριμένο άρθρο του Συντάγματος και εξαναγκάζουν τον κατ' ευφημισμό Πρόεδρο της Δημοκρατίας να εκδίδει αβέρτα κουβέρτα Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου; Οι εντολές και οι απαιτήσεις των δανειστών της χώρας και των επιτελείων της ευρωζώνης. Με άλλα λόγια ο ωμός εκβιασμός εναντίον της χώρας από ξένες δυνάμεις, που σε κάθε άλλη περίπτωση θα αντιμετωπιζόταν όπως ακριβώς προβλέπει το διεθνές δίκαιο ως ευθεία εχθρική ενέργεια εναντίον του ελληνικού λαού που ισοδυναμεί με casus beli, αντιμετωπίζεται από τους κυβερνώντες ως ανωτέρα βία και «απρόβλεπτη ανάγκη». Με τον τρόπο αυτό όχι μόνο ξεφτιλίζεται κάθε έννοια εσωτερικής συνταγματικής τάξης, αλλά οι ωμοί εκβιασμοί, οι ανοιχτοί προπηλακισμοί, ο στιγματισμός εναντίον κυρίαρχου – κατά το διεθνές δίκαιο – κράτους από ξένες δυνάμεις αποκτά καθεστώς φυσικού δικαίου για τους κυβερνώντες και ικανού να δικαιολογήσει τα πάντα. Μέχρι και την κατάλυση της ελληνικής πολιτείας στο όνομα της «περισσότερης Ευρώπης».

Η κατάσταση αυτή δεν έχει προηγούμενο στην ελληνική πολιτική ιστορία. Δεν συγκρίνεται ούτε με την περίοδο εικονικού κοινοβουλευτισμού της δεκαετίας του '30 που γέννησε τελικά την φασιστική δικτατορία της 4ης Αυγούστου 1936. Ούτε με τα Ιουλιανά του 1965 και την περίοδο της «αποστασίας» που ακολούθησε μόνο και μόνο για να ανοίξει ο δρόμος στην δικτατορία των συνταγματαρχών την 21η Απριλίου 1967. Η δημοκρατία στην χώρα μας δεν είναι απλά στο απόσπασμα, έχει εκτελεστεί.

Το Σύνταγμα είναι ήδη κουρελόχαρτο. Η βουλή δεν υφίσταται από την στιγμή που (α) μια τυχαία πλειοψηφία αποφασίζει για θεμελιώδη συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα του ανθρώπου και του ελληνικού λαού και (β) παρακάμπτεται με Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου οι οποίες θεσμοθετούν εκχώρηση δικαιωμάτων και κυριαρχίας του λαού και της χώρας. Το σημερινό κοινοβούλιο αποτελεί μια άθλια βιτρίνα για την καταπάτηση κάθε έννοιας εσωτερικού και διεθνούς δικαίου. Μπορεί να συγκριθεί μόνο με τα «κοινοβούλια» της μοναρχίας και της αποικιοκρατίας. Και μόνο από την στιγμή που έχει παραβιάσει βάναυσα με αποφάσεις του θεμελιώδη δικαιώματα του λαού και του ανθρώπου έχει αυτοκαταργηθεί, έχει καταστεί παράνομο και δεν μπορεί πλέον κανείς να το αναγνωρίζει ως έκφραση της λαϊκής βούλησης.

Όποιος εξακολουθεί και το αναγνωρίζει ως έκφραση της λαϊκής βούλησης στην ουσία νομιμοποιεί το σημερινό καθεστώς και τις βάσεις πάνω στις οποίες επιχειρείται να στηριχθεί. Δηλαδή στην κατάφωρη παραβίαση κάθε θεμελιώδους δικαιώματος της χώρας και του λαού της στο όνομα των «διεθνών δεσμεύσεων» που οι κυβερνώντες φρόντισαν από την εποχή του 1ου μνημονίου έως σήμερα να περάσουν στο εσωτερικό δίκαιο της χώρας. Όποιος αναγνωρίζει το σημερινό κοινοβούλιο δεν μπορεί να αρνηθεί την πρωτοφανή διαστροφή που υπέστη η έννομη τάξη στην χώρα προκειμένου να εξυπηρετηθούν «διεθνείς δεσμεύσεις» και ξένες δυνάμεις. Όποιος αναγνωρίζει το σημερινό κοινοβούλιο δεν μπορεί παρά να αποδέχεται ότι οι «διεθνείς δεσμεύσεις» έναντι ξένων δυνάμεων υπερτερούν των δικαιωμάτων του λαού και της κυριαρχίας της χώρας. Γι' αυτό και οι δωσίλογοι έλληνες πολιτικοί μιλούν για την ανάγκη «συνέχειας του κράτους».

Πρέπει πάση θυσία να σπάσει αυτή η «συνέχεια του κράτους». Δεν μπορεί να υπάρχει «συνέχεια του κράτους» μ' ένα καθεστώς σαν το σημερινό που βασίζεται όχι στα συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα του λαού, αλλά στις «διεθνείς δεσμεύσεις» που του έχουν επιβληθεί με τρόπο που εύκολα μπορεί να χαρακτηριστεί από πλευράς διεθνούς δικαίου ως αποικιοκρατικός. Αντίθετα, πρέπει να υπάρξει «διαδοχή κράτους», δηλαδή διακοπή της «συνέχειας του κράτους» και επανίδρυσής του στην βάση της κυριαρχίας του λαού και της εθνικής του ανεξαρτησίας. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο με την κατάλυση του σημερινού κοινοβουλίου προκειμένου να θεμελιωθεί η δημοκρατική έννομη τάξη στην χώρα.

Το σημερινό κοινοβούλιο δεν μπορεί να απαιτήσει από κανέναν να το σεβασθεί. Στερείται ακόμη και τα πιο στοιχειώδη εχέγγυα συνταγματικής νομιμότητας. Δεν αποτελεί ούτε καν στρεβλή έκφραση της θέλησης του λαού. Έχει παραβιάσει αναπαλλοτρίωτα δικαιώματα του ελληνικού λαού και έθνους, που μόνο ο ίδιος λαός και το έθνος μπορεί να αποκαταστήσει. Και μάλιστα αυτοπροσώπως. Η ταχύτατη και με κάθε πρόσφορο στον λαό μέσο διάλυση αυτού του κοινοβουλίου που δεν διαθέτει ούτε καν συνταγματική νομιμοποίηση μιας και δεν μπορεί να εκφράζει λαό και έθνος σύμφωνα με το άρθρο 1, &3 του Συντάγματος που αναφέρει: «Όλες οι εξουσίες πηγάζουν από το Λαό, υπάρχουν υπέρ αυτού και του Έθνους και ασκούνται όπως ορίζει το Σύνταγμα.» Ενώ το άρθρο 2 του Συντάγματος αναφέρει: «Ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας. Η Ελλάδα, ακολουθώντας τους γενικά αναγνωρισμένους κανόνες του διεθνούς δικαίου, επιδιώκει την εμπέδωση της ειρήνης, της δικαιοσύνης, καθώς και την ανάπτυξη των φιλικών σχέσεων μεταξύ των λαών και των κρατών.»

Τι έχει σεβαστεί απ' όλα αυτά σήμερα το υπάρχον κοινοβούλιο με τις αποφάσεις του και την λειτουργία του; Απολύτως τίποτε. Από την στιγμή που το κοινοβούλιο έθεσε τις «διεθνείς δεσμεύσεις» υπέρ ξένων δυνάμεων ως κριτήριο άσκησης της εξουσίας πάνω από τα δικαιώματα του λαού και του έθνους και μάλιστα με τρόπο εντελώς αντισυνταγματικό, τότε έχει παραβιάσει το άρθρο 1 και άρθρο 2 του Συντάγματος και επομένως δεν μπορεί παρά να θεωρηθεί ως θεσμός άκυρος και ανυπόστατος. Κι επομένως η κατάλυσή του από το λαό πρέπει να θεωρείται ως πράξη αναγκαία, επιτακτική και απολύτως δημοκρατική. Αναγκαία γιατί δεν μπορεί να υπάρχει να συνεχίζει να νομοθετεί ένας θεσμός που έχει απολέσει κάθε συνταγματική νομιμοποίηση και έχει μετατραπεί σε αποικιακό κοινοβούλιο για την νομιμοποίηση ξένων δυναστών. Επιτακτική γιατί πολύ σύντομα και με άλλοθι το υπάρχων κοινοβούλιο οι ξένοι δυνάστες και οι ντόπιοι υποτακτικοί τους θα προχωρήσουν στην μαζική εξόντωση του ελληνικού λαού που ήδη εφαρμόζουν με οικονομικά και δημοσιονομικά μέσα, αλλά αυτή την φορά θα το επιχειρήσουν και με μεθόδους ανοιχτής καταστολής και εμφυλίου. Και απολύτως δημοκρατική γιατί μόνο λαός ως φυσικός φορέας του έθνους έχει δικαίωμα να αποκαταστήσει το καθεστώς ανωμαλίας, αποικιακής κατοχής και διαμελισμού της χώρας που του έχει επιβληθεί. Κι αυτό μπορεί να το κάνει μόνο καταλύοντας το σημερινό κοινοβούλιο και μαζί του το σύνολο των δεσμεύσεων που έχει συναφθεί σε βάρος του. Στη θέση του πρέπει να υπάρξει ένας νέος αληθινά αντιπροσωπευτικός θεσμός της θέλησης του λαού με πραγματικές δημοκρατικές εγγυήσεις.

Επομένως το σημερινό κοινοβούλιο από την στιγμή λειτουργεί έτσι, τότε θεωρείται και πρέπει να θεωρηθεί από οποιονδήποτε έχει στοιχειώδη δημοκρατική συνείδηση ως άκυρος θεσμός. Διαφορετικά πολύ γρήγορα ο λαός θα χρειαστεί να αντιμετωπίσει δυνάμεις καταστολής και εμφυλίου μέσα στην ίδια την χώρα του υπό κοινοβουλευτικό μανδύα. Πριν λοιπόν χρειαστεί ο λαός να απελευθερώσει την χώρα του με το αίμα του, θα πρέπει να προχωρήσει το ταχύτερο δυνατό στην κατάλυση του σημερινού κοινοβουλευτισμού. Μόνο έτσι θα ανοίξει ο δρόμος για την αληθινή δημοκρατία στην Ελλάδα μέσα από την κατοχύρωση της κυριαρχίας του λαού και του έθνους.

Ποιος είναι ο ρόλος της λεγόμενης αντιμνημονιακής αντιπολίτευσης στο κοινοβούλιο; Δυστυχώς, η λεγόμενη αντιμνημονιακή αντιπολίτευση και ειδικά τα κόμματα της αριστεράς ακολουθούν την ίδια λογική με τα κόμματα της αποκαλούμενης «δημοκρατικής παράταξης» (κέντρο και αριστερά) την εποχή των Ιουλιανών του '65 και της «αποστασίας». Όπως τότε, έτσι και σήμερα δηλώνουν νομοταγείς στο κοινοβουλευτικό θεσμό και όχι στην δημοκρατία. Και αντί να υπερασπίζονται την δημοκρατία, σέρνονται πίσω από τον νόθο κοινοβουλευτισμό. Το αποτέλεσμα ήταν το 1967 η δικτατορία να πιάσει με τις πυτζάμες την ηγεσία της αριστεράς, η οποία ακόμη και ανήμερα του πραξικοπήματος διαβεβαίωνε ότι δεν υπάρχει καμιά πιθανότητα για χούντα στην Ελλάδα. Σήμερα οι ίδιες ηγεσίες με την ίδια ακριβώς λογική ενός απίστευτου κοινοβουλευτικού κρετινισμού νομιμοποιούν έναν νόθο κοινοβουλευτισμό που απεργάζεται την σφαγή του λαού και την διάλυση της χώρας.

Οι ηγεσίες της αριστεράς και των «Ανεξάρτητων Ελλήνων» δεν έχουν καμιά διάθεση να συγκρουστούν με το καθεστώς και να το ανατρέψουν. Αρκούνται στην καταγγελία του. Δεν τους καίγεται καρφί για την μαζική εξόντωση του λαού, ούτε για την αποικιακή κατοχή που εφαρμόζουν οι Ευρωπαίοι διαμέσου ενός νόθου κοινοβουλευτισμού. Αν ήθελαν αληθινά να προλάβουν τα χειρότερα  Αν ήθελαν να αναχαιτίσουν την πορεία διάλυσης της χώρας και αφομοίωσής της από την Ευρώπη των ομόσπονδων περιφερειών, τότε θα έπρεπε να είχαν προχωρήσει άμεσα, εδώ και τώρα στην παραίτηση από το σημερινό κοινοβούλιο ως πράξη δημοκρατικής εγρήγορσης με στόχο την διάλυση της σημερινής βουλής και ανατροπής των κυβερνώντων.

Η παραίτηση από την Βουλή δεν είναι πράξη που γίνεται για να προκαλέσει επαναληπτικές, ή άλλες εκλογές, αλλά πράξη άρνησης συμμετοχής σ' έναν θεσμό δίχως αντίκρισμα. Επομένως ακόμη κι αν οι κυβερνώντες προκηρύξουν εκλογές, τα παραιτηθέντα κόμματα θα πρέπει να αρνηθούν να συμμετάσχουν. Πρέπει να είναι σαφές ότι δεν πρέπει με κανένα τρόπο να αποδεχτούν ή να νομιμοποιήσουν τις διαδικασίες ενός νόθου κοινοβουλευτισμού υπό την κυριαρχία ξένων δυνάμεων και συμφερόντων. Στόχος της παραίτησής τους από την Βουλή είναι η συγκρότηση ενός αντίπαλου πόλου διεκδίκησης της εξουσίας εκτός κοινοβουλευτικών διαδικασιών, ο οποίος θα καλέσει τον λαό να στρατευθεί γύρω του, να προχωρήσει σε γενική πολιτική απεργία διαρκείας μέχρις ότου οι κυβερνώντες παραδώσουν τα κλειδιά της εξουσίας και αποχωρήσουν.

Όταν γίνει αυτό οι δυνάμεις που ηγήθηκαν θα προχωρήσουν στην συγκρότηση προσωρινής κυβέρνησης η οποία (α) θα προκηρύξει εκλογές για Συντακτική Εθνοσυνέλευση με σκοπό την σύνταξη και ψήφιση νέου Συντάγματος που θα αποκαθιστά πλήρως τις παραβιάσεις των θεμελιωδών διατάξεων του παλιού και θα τις ενισχύει με νέες δικλείδες ασφαλείας. Και (β) θα προχωρήσει σε γρήγορη ανάταξη της οικονομίας της χώρας καταγγέλλοντας και αναθεωρώντας ολοκληρωτικά όλες τις δεσμεύσεις σε βάρος του ελληνικού λαού και της εθνικής κυριαρχίας.

Η προσωρινή κυβέρνηση θα κυβερνά με Συντακτικές Πράξεις υπό την έγκριση της Συντακτικής και των πρωτοβουλιών των πολιτών που οργάνωσαν και διεκπεραίωσαν την πολιτική απεργία. Οι διαμερισματικές συνελεύσεις πολιτών, οι λαικές συνελεύσεις ανά γειτονιά, οι κοινωνικοί φορείς και τα σωματεία θα αποτελούν την δημοκρατική βάση λειτουργίας και αποδοχής των Συντακτικών Πράξεων της προσωρινής κυβέρνησης.

Όταν θα ψηφιστεί το νέο Σύνταγμα, η Συντακτική Εθνοσυνέλευση θα διαλυθεί και θα προκηρυχτούν εκλογές του νέου κοινοβουλίου με βάση τους νέους συνταγματικούς κανόνες. Μόνο έτσι μπορεί να αποκατασταθεί η νομιμότητα στην Ελλάδα σήμερα στη βάση της λαϊκής κυριαρχίας και με όρους αληθινής δημοκρατίας. Διαφορετικά τους επιτρέπουμε να μας οδηγήσουν σε σφαγή, την μαζική εξόντωση του πληθυσμού, με την αντιπολίτευση να νομιμοποιεί με την παρουσίαση της το καθεστώς ανομίας που επικρατεί. Έστω κι αν το καταγγέλλει. Ήρθε η ώρα να αποδείξει η αριστερά και γενικά η λεγόμενη αντιμνημονιακή αντιπολίτευση αν σέβεται τον λαό και την δημοκρατία, ή απλά αποτελεί μια χρήσιμη βαλβίδα εκτόνωσης ενός καθεστώτος που έχει βαλθεί να διαλύσει την χώρα και να ξεπουλήσει τα ασημικά της μαζί με τον λαό της.