Αρχείο κατηγορίας Σχολείο και Πανεπιστήμιο των ΕΕ- ΔΝΤ- Καλλικράτη

Που έρχονται από τη … Λισαβώνα και φτάνουν στην Αθήνα των τοκογλύφων,χορηγών και πατρώνων τους

Για την υπεράσπιση του δημόσιου Πανεπιστημίου Ι

Για την υπεράσπιση του δημόσιου Πανεπιστημίου – Μέρος Ι

 

Του Κωνσταντίνου Τσουκαλά*


 

Η επιχείρηση της δυσφήμησής μας (και επιτρέψτε μου να θεωρώ ότι μπορώ ακόμα να νιώθω μέλος της πληττόμενης ακαδημαϊκής κοινότητας) έχει αρχίσει εδώ και αρκετά χρόνια. Εν χορώ, επίσημα υπουργικά χείλη και ανεπίσημες διαρροές και υπηρεσιακές αναφορές, κουστωδίες ανεύθυνων αναλυτών και εμπαθών δημοσιολογούντων συναγωνίζονται για να καταγγείλουν την αναποτελεσματικότητα, τον αναχρονισμό, τη σπατάλη, τη διαφθορά και τον ανορθολογισμό του δημόσιου πανεπιστημίου. Και, όπως γνωρίζουμε από την εποχή του αείμνηστου Γκαίμπελς, όταν το ψεύδος και η αλήθεια συμπλέκονται επιτήδεια, η επαναλαμβανόμενη συκοφαντία πείθει.

Είναι γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης έχει ήδη εθισθεί στην ιδέα πως τα κρατικά ΑΕΙ πάσχουν αθεράπευτα. Επικαλούμενοι ορισμένες αναμφισβήτητες και απαράδεκτες όψεις της πανεπιστημιακής ζωής – από τη συναλλαγή με τις φοιτητικές οργανώσεις μέχρι το όνειδος του ενός και μοναδικού συγγράμματος – και κραδαίνοντας τους ούτως η άλλως διαβλητούς διεθνείς πίνακες συγκριτικής αξιολόγησης, οι νέοι κήνσορες υβρίζουν, λοιδορούν, κατακεραυνώνουν και ρίχνουν συλλήβδην στο πυρ το εξώτερον ολόκληρο το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα. Ο κοινός παρανομαστής είναι ένας και μόνο: Ιδιωτικοποιηθείτε!

Δεν είναι τυχαίο πως η πλειονότητα των αυτόκλητων κηνσόρων δεν επιδιώκει καν την άρση ή άμβλυνση των δυσλειτουργιών μιας «ανίατης» δημόσιας εκπαίδευσης μέσα από επιμέρους αλλαγές και μεταρρυθμίσεις. Αυτό που πρωτίστως στοχεύεται είναι η υπονόμευση της ιδέας μιας δημόσιας εκπαίδευσης που εμφανίζεται ανίατη, και η πλήρης αντικατάστασή της από την ιδέα της ελεύθερης και ανεξέλεγκτης ιδιωτικής εκπαίδευσης.

Θεωρείται αξιωματικά δεδομένο ότι ο στόχος της «αριστείας» δεν μπορεί να επιτευχθεί παρά μόνον αν το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα πάψει να είναι δημόσιο. Αυτό ακριβώς είναι το προσδοκώμενο αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης ιδεολογικής εκστρατείας. Η συλλογιστική είναι άλλωστε απλή. Από τη στιγμή που όλοι θα έχουν πεισθεί πως rien ne va plus, έπεται πως tout va, ή, κατά το αγγλοσαξωνικότερον, anything goes. Αρκεί βέβαια αυτό το anything να είναι ιδιωτικό, άρα και εν δυνάμει προσοδοφόρο, για ποιους δεν έχει (ακόμα) σημασία. Είναι βέβαιο πως κάποιοι επιτήδειοι θα αναλάβουν τις κατάλληλες πρωτοβουλίες.

Καταργήστε τους φοιτητές, καταργήστε τους νέους!

Υπό τους όρους αυτούς, ακόμα και όταν αγγίζουν τα όρια του γελοίου, όλες οι ρητορικές επιλογές είναι ευπρόσδεκτες αν εμφανίζονται επικοινωνιακά τελεσφόρες. Δεν είναι τυχαίο ότι ψηλά στην ατζέντα βρίσκονται οι οιμωγές ότι φαίνεται να μας έχουν υποσκελίσει, άκουσον, ακόμα και οι μέχρι πρόσφατα βάρβαροι Τούρκοι(!). Γρηγορείτε λοιπόν, ω Έλληνες!

Διανθισμένο με εθνικιστικές κορώνες, το εκπαιδευτικό «αίσχος» οφείλει να αφυπνίσει όλες τις καλώς ή κακώς νοούμενες εθνικές συνειδήσεις. Και, όπως συνέβη και με το 1897, έτσι και σήμερα η εθνική μειονεξία θα πρέπει να ξεπλυθεί μέσα από νέο συμβολικό Γουδί. Για να υπάρξει Κάθαρση, πρέπει να προηγηθεί Νέμεση για την έσχατη Ύβρη. Ως μόνα υπεύθυνα, τα αισχρά ΑΕΙ πρέπει να «τιμωρηθούν» παραδειγματικά και αμείλικτα.

Ελπίζω, βέβαια, κύριοι πρυτάνεις, να μην υπάρχει (ακόμα) θέμα εκτελεστικού αποσπάσματος. Στις μέρες μας εξάλλου, οι πιο έλλογες και αποτελεσματικές θεραπευτικές τιμωρίες είναι εκείνες που επιβάλλονται με βίαια «σοκ». Παραλύοντας τη βούληση και την κρίση, ελπίζεται πως οι αναπάντεχοι κλυδωνισμοί θα καταλύσουν τις αντιστάσεις. Μόνον έτσι μπορεί να εξηγηθεί το γεγονός ότι, όπως διάβασα προχθές, μέσα σε δύο μόνο χρόνια, η τακτική χρηματοδότηση του Πανεπιστημίου Αθηνών περιορίστηκε από 45 σε 25 εκατ., του Αριστοτέλειου από 45 σε 29,5 εκατ., του Πολυτεχνείου από 21 σε 15 εκατ.

Αλαζονεία μαζί και απόλυτη ανευθυνότητα: Κόψτε τα όλα, και, μαζί με όλα τα άλλα, και το λαιμό σας. Περιορίστε τον αριθμό των φοιτητών, ψαλιδίστε τον αριθμό των διδασκόντων – στην ανάγκη μην τους πληρώνετε, μην τους διορίζετε ή ακόμα, ίσως, απολύστε τους -, καταργήστε τη σίτιση, τα αναγνωστήρια, τις φοιτητικές εστίες, τις υποτροφίες, τις βιβλιοθήκες. Κοντολογίς, καταργήστε τους φοιτητές, καταργήστε τους νέους.

Οι φωνακλάδες που μπορεί ακόμα να πιστεύουν ότι έχουν δικαιώματα και που βαυκαλίζονται πως η κοινωνία οφείλει να τους εκπαιδεύσει πρέπει να μάθουν ότι οι καιροί άλλαξαν. Το δίλημμα είναι απλό: Ή θα ιδιωτικοποιηθείτε, ή θα εξαφανισθείτε από προσώπου γης.

Και δεν είναι μόνο θέμα δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας, όπως ίσως ισχυριστούν μερικοί. Ήδη πριν να ενσκήψει η κρίση, ακόμα και υπό το κράτος της σύντομης μεταολυμπιακής ευφορίας, η άρχουσα γνώμη προετοίμαζε την ιδιωτικοποίηση. Για να υπηρετηθεί ο νεοφιλελευθερισμός, τα δημόσια ΑΕΙ πρέπει να βουλιάξουν.

Και, για να γίνει αυτό, πρέπει να προηγηθεί μια μακρά περίοδος εκ των έσω υπονόμευσης ή ακόμα και αυτομαστίγωσης. Το κοινωνικό σώμα θα πρέπει να πεισθεί ότι το «κοινό μέλλον» μπορεί να προωθηθεί επιτυχώς μόνο αν η εκπαίδευση ανανήψει ως ιδιωτική, αποκεντρωμένη και ανταγωνιστική. Και επειδή, σε αντίθεση με τον κοινωνικό προγραμματισμό που έρχεται μόνος του, η θέσπιση της ελεύθερης αγοράς πρέπει πάντα να σχεδιάζεται εκ των άνω, η επιχείρηση ιδιωτικοποίησης πρέπει να προετοιμαστεί υπομονετικά με όλους τους τρόπους, θεμιτούς η αθέμιτους. Σε αυτό ακριβώς εντοπίζεται η χίμαιρα που ονομάζεται «εκσυγχρονισμός». Από την άποψη αυτή λοιπόν, για ορισμένους τουλάχιστον, η τρέχουσα δημοσιονομική κρίση είναι θεόπεμπτη.

Δεν μπορώ βέβαια να μπω στην ουσία ενός πολιτικού, σε τελική ανάλυση, προβλήματος, οι προεκτάσεις του οποίου είναι αχανείς και απροσμέτρητες. Θα αρκεσθώ να αναφερθώ με συντομία σε τρία σημεία. Με τη σειρά, θα αναφερθώ στο θεσμικό και συνταγματικό ζήτημα της ιδιωτικοποίησης, στις διαφαινόμενες επιπτώσεις της στη λειτουργία της ανώτατης παιδείας, και στις ευρύτερες ταξικές, ιδεολογικές, ηθικές και κοσμοθεωρητικές ολισθήσεις που υφέρπουν πίσω από τις διαφαινόμενες αλλαγές. Το ζήτημα της εκπαίδευσης δεν είναι τεχνικό ή εκπαιδευτικό με τη στενή έννοια του όρου. Είναι πρόβλημα κοινωνικό, ιδεολογικό και πολιτικό, που αναφέρεται στους θεμελιώδεις όρους αναπαραγωγής της κοινωνίας.

Θεσμικές και συνταγματικές διαστάσεις της ιδιωτικοποίησης

Θα αρχίσω από το πρώτο ζήτημα. Να θυμηθούμε πως η συνταγματική κατοχύρωση, στο περίφημο άρθρο 17, δεν είναι ελληνική πρωτοτυπία.

Εντάσσεται στην ευρύτερη ευρωπαϊκή νομική παράδοση που από τον 19ο αιώνα αναθέτει την ανωτάτη εκπαίδευση στην αποκλειστική ευθύνη του κράτους. Η πολιτική λογική της συνταγματικής αυτής ρύθμισης είναι προφανής: ως κατεξοχήν δημόσιο αγαθό, η εκπαίδευση δεν επιτρέπεται να εγκαταλειφθεί στην ανεξέλεγκτη και ασύδοτη αγορά.

Αναλαμβάνοντας την ευθύνη του μέλλοντος της κοινωνίας και της αναπαραγωγής των κοινών αξιών και του κοινού πολιτισμού, η Πολιτεία οφείλει να εκπαιδεύει, να οργανώνει, να παρεμβαίνει, να ομογενοποιεί και να διαμορφώνει ιδέες. Έτσι ακριβώς γεννήθηκε η «εκπαιδευτική πολιτική» και έτσι ιδρύθηκαν τα «Υπουργεία Παιδείας», ως συστεγαζόμενα ή μη με τα θρησκεύματα και με την διά βίου μάθηση ή απομάθηση.

Μετά από δύο αιωνες τα πράγματα φαίνεται να αλλάζουν. Η απόφανση της Μάργκαρετ Θάτσερ ότι «κοινωνία δεν υπάρχει, μόνον άτομα και οικογένειες» συνοψίζει το νεοφιλελεύθερο δόγμα. Στο νέο πλαίσιο, η Πολιτεία απεκδύεται βαθμιαία από τη ευθύνη για την κοινωνική αναπαραγωγή. Μετά την οικονομία και την εργασία, η περίθαλψη και η εκπαίδευση (και μαζί της φυσικά και η έρευνα) θα απορυθμισθούν και θα ιδιωτικοποιηθούν. Δεν είναι τυχαίο ότι και τα δύο μεγάλα (ή ίσως μικρομέγαλα πλέον) κόμματα εξουσίας φαίνεται να συναινούν στην ανάγκη για μια μακροπρόθεσμη «ιδιωτικοποίηση» των πάντων.

Ως εμπορευματοποιημένη, η παιδεία θα αναδειχθεί σε μιαν ακόμα υπηρεσία «όπως όλες οι άλλες» και θα οργανωθεί πάνω στη βάση ορθολογικών αγοραίων κριτηρίων. Έτσι, οι συνταγματικές ρυθμίσεις που λειτουργούσαν σαν ανάχωμα στην εισβολή των ιδιοτελών ιδιωτικών συμφερόντων πρέπει να καταργηθούν. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να παραμένει η εκπαίδευση στη δικαιοδοσία του δημοσίου.

«Εξορθολογισμός» θα υπάρξει μόνον αν όλοι οι εμπλεκόμενοι στην παραγωγή της, επιχειρηματίες, πελάτες και «χρήστες», λειτουργούν ως ορθολογικά οικονομικά άτομα.

Αυτό όμως δεν αρκεί για να προχωρήσει το σχέδιο της ιδιωτικοποίησης. Τα δημόσια ΑΕΙ δεν απειλούνται ευθέως από αυτή καθεαυτή την ίδρυση ιδιωτικών. Στο μέτρο που η διοικητική και οικονομική τους αυτονομία εξακολουθεί να είναι κατοχυρωμένη και εξασφαλισμένη, ο ιδιωτικός ανταγωνισμός δεν θα τα επηρεάσει κατ’ ανάγκην.

Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, όπου από μια στιγμή και πέρα δημόσια και ιδιωτικά ΑΕΙ συνυπάρχουν, κανείς δεν ασχολείται με τα δεύτερα. Η συμβολική ισχύς των δημόσιων ΑΕΙ είναι τόσο ακλόνητη ώστε τα οποιαδήποτε ιδιωτικά ιδρύματα παραμένουν περιθωριακής σημασίας, εμβέλειας και εγκυρότητας. Οι πολυτελείς αλλά ασήμαντες υπηρεσίες που προσφέρουν απευθύνονται αποκλειστικά σε γόνους των κυρίαρχων στρωμάτων. Με αυτή την έννοια λοιπόν, αυτή καθεαυτή η νομιμοποίηση ιδιωτικών εκπαιδευτικών υπηρεσιών μπορεί να παραμένει κοινωνικά αδιάφορη και, υπό ορισμένους όρους, πολιτικά ανεκτή.

Έτσι, το σχέδιο της ιδιωτικοποίησης έχει και ένα δεύτερο σκέλος. Για να ανοίξει διάπλατα η πόρτα της εμπορευματοποίησης των εκπαιδευτικών υπηρεσιών, η νομιμοποίηση των ιδιωτικών ΑΕΙ πρέπει να συνοδευτεί από την υποβάθμιση των δημόσιων. Και αυτό ακριβώς συμβαίνει σήμερα. Στο πλαίσιο της συστηματικής αποψίλωσης του κοινωνικού κράτους και των κοινωνικών δικαιωμάτων, η επαπειλούμενη ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ συνδυάζεται με την προοδευτική απαγκίστρωση του κράτους από τα εκπαιδευτικά του καθήκοντα.

Εδώ ακριβώς εντοπίζεται η παγίως υφέρπουσα οπισθοβουλία του κυρίαρχου περί ΑΕΙ λόγου. Η απελευθέρωση του «υγιούς αγοραίου εκπαιδευτικού ανταγωνισμού» παρέχει στην πολιτεία το πρόσχημα για να νίψει τας χείρας της για το μέλλον της εκπαίδευσης. Μ’ ένα σμπάρο λοιπόν, δυο τρυγόνια. Από τη στιγμή που θα ενσκήψει ο νόμος της αγοράς και οι αγοραίες λύσεις που θα προκύψουν θα είναι εξορισμού ορθολογικές, και ο φορολογούμενος δεν θα βαρύνεται πια με το επαχθές κόστος της αναπαραγωγής των ιδεών, της γνώσης και του κοινού πολιτισμού. Το laissez-faire επεκτείνεται στην αξιακή και ιδεολογική συγκρότηση της ίδιας της κοινωνίας. Αυτό ακριβώς είναι και το αιτούμενο.

Υπάρχουν βέβαια και ορισμένες «παράπλευρες απώλειες». Με τη συρρίκνωση της ευρύτερης δημόσιας σφαίρας, η σημασία ενός τουλάχιστον δημόσιου αγαθού επιτείνεται. Και αυτό είναι το αγαθό της δημόσιας τάξης και ασφάλειας. Δεν είναι περίεργο. Όσο αποδυναμώνεται η ευθύνη του κράτους για τη συντήρηση της κοινωνικής συνοχής και ομοιογένειας, όσο δηλαδή υποχωρεί η φαντασίωση του «γενικού συμφέροντος», τόσο πιο αναγκαίες είναι η βία και η καταστολή και τόσο η πολιτική παρέμβαση τείνει να επικεντρώνεται σε αρχέγονες κατασταλτικές και αστυνομικές λειτουργίες. Αυτός φαίνεται να είναι ο «καλύτερος των δυνατών ελεύθερων κόσμων» προς τον οποίο οδεύουμε ακάθεκτοι. Και αυτή ακριβώς είναι η πεμπτουσία του κυρίαρχου νεοφιλελεύθερου αντικρατισμού.

 

* Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Το άρθρο είναι κείμενο ομιλίας που εκφωνήθηκε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, σε ημερίδα που οργανώθηκε υπό την αιγίδα της Συνόδου των Πρυτάνεων την 7η Ιουνίου 2011, με ομιλητές τον Κ. Τσουκαλά και τον Στ. Πεσμαζόγλου.

 

ΠΗΓΗ: Ημερομηνία δημοσίευσης: 12/06/2011, http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=622244

 

Συνέχεια στο Μέρος ΙΙ

 

Για την «αξιολόγηση» στα ΑΕΙ

Για την «αξιολόγηση» [στα ΑΕΙ]

Του Παναγιώτη Νούτσου

Για να διατηρείς την ψυχραιμία σου, απέναντι σε όσα συμβαίνουν στη χώρα, ένα από τα επαρκή «αντίδοτα» είναι η αλλαγή κατοικίας, χωρίς αυτό να αποτελεί το άλλο όνομα των «διακοπών». Η αφαίρεση της χολής προφανώς σου επιτρέπει να μη «χολοσκάς» πια. Και έτσι να επαινείς, δημόσια και χωρίς καμιά ιδιοτέλεια, τον τρόπο λειτουργίας της οικείας κλινικής του «Ιπποκρατείου», με προεξάρχοντα τον συνάδελφο Μανόλη Λέανδρο.

Κι όταν εγκαθίστασαι στο νησί του Ιπποκράτη; Εδώ πράγματι «ευημερούν» οι αριθμοί και τα ποσοστά αύξησης των ξένων παραθεριστών να εμφανίζονται άκρως υψηλά. Μόνο που η συγκέντρωση των τουριστικών υπηρεσιών σε λιγοστά μονοπώλια και η επιλογή του συστήματος «all inclusive», με το μονόχρωμο βραχιολάκι στο χέρι, από τις μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες απειλεί – εφέτος θανάσιμα – τις πάμπολλες οικογενειακές μικροεπιχειρήσεις.

Συνέχεια

Η αποδόμηση του Δημόσιου Πανεπιστημίου

Η αποδόμηση του Δημόσιου Πανεπιστημίου

 

Του Γιώργου Καββαδία

 


Το νομοσχέδιο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση που προωθείται για ψφιση αυτές τις μέρες αλλάζει δραματικά το τοπίο της δημόσιας εκπαίδευσης. Η οικονομική κρίση αποτελεί για την κυβέρνηση μια «χρυσή ευκαιρία» για να προωθήσει μια ακραία νεοφιλελεύθερη πολιτική  που έχει σχεδιαστεί την τελευταία δεκαπενταετία από την Ε.Ε.(διακήρυξη Μπολόνια) και τους  διεθνείς  οργανισμούς (ΟΟΣΑ, Διεθνής Τράπεζα κ.α.).

Στον κεντρικό πυρήνα τους αντιμετωπίζουν την παιδεία ως εμπόρευμα / υπηρεσίες εκπαίδευσης, και ως τέτοιες πρέπει να υπόκεινται στους κανόνες της αγοράς, τους φοιτητές ως πελάτες που αγοράζουν αυτές τις υπηρεσίες και τους φορείς που τις παράγουν ως επιχειρήσεις.

Η αποδόμηση του δημόσιου πανεπιστημίου ολοκληρώνεται με τον « Καλλικράτη» για τα Πανεπιστήμια. Τα «Περιφερειακά Συμβούλια» θα επιβάλουν τη συρρίκνωση της δημόσιας ανώτατης εκπαίδευσης, με την κατάργηση και συγχώνευση Πανεπιστημίων και Τμημάτων. Οι προτάσεις του Εθνικού Συμβουλίου Εκπαίδευσης  προβλέπουν τη σύσταση 12 ή 14 ανώτατων ιδρυμάτων (από 22) και την ύπαρξη 8 ή 6 ΤΕΙ (από 16) σε ολόκληρη τη χώρα.

Επιβάλλεται το μοντέλο της Μπολόνιας με τους κύκλους σπουδών . Ο πρώτος κύκλος είναι τριετούς φοίτησης και περιλαμβάνει μαθήματα που αντιστοιχούν κατ' ελάχιστον σε 180 ακαδημαϊκές μονάδες. Ο δεύτερος κύκλος είναι οι μεταπτυχιακές σπουδές, που αντιστοιχούν κατ' ελάχιστο σε 60 και κατά μέγιστο σε 120 ακαδημαϊκές μονάδες, και ο τρίτος κύκλος είναι οι διδακτορικές σπουδές. Ουσιαστικά η επιστημονική γνώση κατακερματίζεται και υποβαθμίζεται σε στενή ειδίκευση και λατάρτιση. Παράλληλα θα υπάρχουν και τα «πτυχία» – φαστ φουντ του ενός ή των δύο χρόνων που θα καταλήγουν σε απονομή τίτλου σπουδών. Οι φοιτητές μέσα σε πιεστικές συνθήκες και με τον κίνδυνο διαγραφής θα συσσωρεύουν αποσπασματικές γνώσεις και θα μετατρέπονται σε κυνηγούς πιστωτικών μονάδων, χωρίς επαγγελματικά δικαιώματα, προετοιμαζόμενοι για τις μεσαιωνικές συνθήκες εργασίας που έχουν ήδη επιβληθεί.

Στα πλαίσια αυτά επιδιώκεται και η «επιχειρηματοποίηση» του δημόσιου πανεπιστημίου, το οποίο, «θα πρέπει να λειτουργήσει µε όρους ιδιωτικής επιχείρησης». Διαμορφώνεται, έτσι, κλίμα μιας κουλτούρας «επιχειρηματικής» αποτελεσματικότητας. Θεσμοθετείται  μια ολιγαρχική διοίκηση από ανθρώπους της αγοράς, θα έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο στη λειτουργία των Πανεπιστημίων. Έτσι, καταργείται ουσιαστικά η αυτοδιοίκηση, το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα της πανεπιστημιακής κοινότητας να αυτοδιοικείται, εκλέγοντας και ελέγχοντας αυτούς που θα ασκούν τη διοίκηση.

Το δημόσιο πανεπιστήμιο τείνει, λοιπόν, να αντιμετωπίζεται σαν μια επιχείρηση που οφείλει να βρει τρόπους, ώστε να επιπλεύσει σε συνθήκες οξύτατου ανταγωνισμού. Αυτό, για το Υπουργείο Παιδείας, σημαίνει ότι τα ΑΕΙ οφείλουν να αλλάξουν τη «χρηματοδοτική τους κουλτούρα» και να απελευθερωθούν από τα «δεσμά» της δημόσιας χρηματοδότησης, να διευρύνουν τη συνεργασία τους με την αγορά και τους εργοδότες. Με αυτό προετοιμάζουν το έδαφος για την επιβολή διδάκτρων, τη μετατροπή του φοιτητή σε «πελάτη» που «αγοράζει υπηρεσίες εκπαίδευσης». Επιδιώκουν να γκρεμίσουν και τα τελευταία απομεινάρια  του κράτους πρόνοιας στο χώρο της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης που είναι η παροχή του δωρεάν συγγράμματος, η σίτιση και οι ελλιπείς φοιτητικές εστίες.

 

ΠΗΓΗ: 16-7-2011, http://www.alfavita.gr/artro.php?id=39375

ΑΕΙ: Δίδακτρα – έτη σπουδών

Για τα δίδακτρα και τα έτη σπουδών στα πανεπιστήμια

Του Κώστα Θεριανού


Με αφορμή το κείμενο του Χρήστου Κάτσικα http://www.epikaira.gr/content/files/katsikas90.doc) και την ανακοίνωση – απάντηση του Υπουργείου Παιδείας (https://www.minedu.gov.gr/grafeio-typou/anakoinoseis-typoy/07-07-11-anaforika-me-to-arthro-lta-panepistimia-flegontair-sto-periodiko-lepikairar.html)  θα ήθελα να κάνω ορισμένες επισημάνσεις:

Συνέχεια

Πιστοί στην παράδοση της μειονεξίας…

Πιστοί στην παράδοση της μειονεξίας…

(με αφορμή τον νέο  νόμο  για την Παιδεία)

 

Του Νικήτα Χιωτίνη


 

Μετά λύπης   διαπιστώνουμε πως οι Έλληνες πολιτικοί παραμένουν πιστοί στην νεοελληνική πολιτική παράδοση της μειονεξίας: από την δημιουργία του νεοελληνικού κράτους, κάπου μετά το 1823, μέχρι σήμερα, δεν μπορούν ή δεν τολμούν  να χαράξουν, αν όχι μόνοι τους, τουλάχιστον επί ίσοις όροις με τους «έμπειρους» του εξωτερικού και δη των επιταγών των ξένων ισχυρών (επί του παρόντος ισχυρών),  πολιτική.

Πάμπολλα τα σχετικά παραδείγματα. Από την απαρχή του νεοελληνικού κράτους, όταν αγνοήθηκε η προσπάθεια του Ρήγα σύζευξης ελληνικής παράδοσης και ευρωπαϊκής εξέλιξης και αντ’ αυτού διαγκωνιζόντουσαν για την εξουσία τρία κόμματα, το Γαλλικόν, το Αγγλικόν και το Ρωσικόν, μέχρι σήμερα που την εσωτερική πολιτική την καθορίζουν απροκάλυπτα οι «δανειστές» μας, κανείς – ή σχεδόν κανείς – Έλληνας πολιτικός δεν διανοήθηκε  να ασκήσει χειραφετημένη πολιτική. Είναι κοινό μυστικό ότι κανείς δεν γίνεται πρωθυπουργός αν δεν περάσει από τις ΗΠΑ ή δεν τύχει εγκρίσεως από τις μεγάλες δυνάμεις. Είναι κοινό μυστικό ότι ξένα κέντρα «διαλέγουν για μας, πριν από εμάς» – όπως έλεγε διαφήμιση μεγάλου καταστήματος. Πρέπει μάλιστα να είμαστε ευγνώμονες στη σημερινή κυβέρνηση: έκανε τα πράγματα όσο πιο φανερά γινόταν. Η σημερινή υπουργός Παιδείας ξεπέρασε μάλιστα τους πάντες, όταν, για να το καταλάβουμε όλοι, πριν μερικά χρόνια είχε προτείνει να εγκαθιδρυθεί η αγγλική ως επίσημη γλώσσα του κράτους. 

Μέσα σε όλα σταχυολογώ τους υπουργούς που ευθαρσώς δηλώνουν πως «διαφωνούν με τα μέτρα», «αλλά δεν μπορούν να κάνουν τίποτα γιατί αυτά θέλουν οι δανειστές μας» – παραδέχονται δηλαδή ότι δεν είναι παρά εντολοδόχοι των «δανειστών» μας. Ούτε καν, για τα μάτια του κόσμου δηλαδή, μας λένε ότι διαπραγματεύθηκαν κάτι σοβαρό, πέραν της καταβολής των «δανείων». Σταχυολογώ και τα τεκταινόμενα στο Υπουργείο Παιδείας: προτείνεται νόμος μεταρρύθμισης της Παιδείας. Από ποιους όμως έχει συνταχθεί αυτός ο νόμος; Η σημερινή υπουργός (που πρότεινε την εγκαθίδρυση των αγγλικών ως επίσημης γλώσσας του κράτους, το ξαναλέω για να μην το ξεχάσουμε) επαίρεται ότι προτείνει το νόμο αυτόν γιατί έτσι γίνεται παντού στο εξωτερικό  και για να συγκεκριμενοποιούμε τι εννοεί εξωτερικό, στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη. Δεν υπάρχει έτσι λόγος να το σκεφτεί κανείς άλλος. Η ίδια βεβαίως δεν έχει ιδιαίτερη σχέση με το ζήτημα αυτό, ούτε ζήτησε τη γνώμη των  πανεπιστημιακών καθηγητών (κατά δήλωση αυτών), ούτε μας είπε τους ειδικούς συμβούλους της (ειδικούς επί του θέματος, όχι τους διορισμένους σαν ειδικούς). Άλλωστε το ίδιο δεν έγινε όταν ήρθε ο Καλατράβα για να μας φτιάξει το Ολυμπιακό Στάδιο – δεν ζητήθηκε η γνώμη Ελλήνων αρχιτεκτόνων, ούτε έγινε κάποιος έστω τυπικός διαγωνισμός. Το ίδιο δεν έκανε και ο πρωθυπουργός, όταν έφερε το ισπανό αρχιτέκτονα Αθεμπίγιο να κάνει περίπατο στο χώρο του πρώην ελληνικού αεροδρομίου για να μας υποδείξει τι να κάνουμε και πάμπολλα άλλα παραδείγματα, ων ουκ εστι αριθμός.

Εν κατακλείδι, ήρθε η στιγμή να αποφασίσουμε: ή θα χειραφετηθούμε ή θα αποδεχτούμε τη μειονεξία μας. Προσωπικώς πάντως δεν την αποδέχομαι.

2-7-2011

Παράταση: για κατάθεση μηχανογραφικού

Να δοθεί παράταση στην κατάθεση του μηχανογραφικού

Να διορθωθούν οι αδικίες και οι παρανομίες που έχουν φέρει σε απόγνωση χιλιάδες οικογένειες

 

Του Χρήστου Κάτσικα


 

Μεγάλη αναστάτωση και ακόμη μεγαλύτερη αγανάκτηση υπάρχει στους δεκάδες χιλιάδες υποψήφιους και στις οικογένειές τους για του όρους συμπλήρωσης του φετινού "έξυπνου" μηχανογραφικού. Ενώ η καταληκτική ημερομηνία που έχει ανακοινώση το Υπουργείο Παιδείας λήγει την Τετάρτη 28 Ιουνίου (τη δεύτερη δηλαδή μέρα της 48ωρης πανελλαδικής γενικής απεργίας) μόλις την Πέμπτη 23 Ιουνίου ανακοινώθηκαν οι θέσεις εισακτέων των στρατιωτικών σχολών και ακόμη δεν έχουν ανακοινωθεί οι βαθμολογίες των ειδικών μαθημάτων που αφορούν πάνω από 20.000 υποψήφιους.

Την ίδια στιγμή σύγυση και αγανάκτηση για τον εμπαιγμό του Υπουργείου Παιδείας υπάρχει σε χιλιάδες υποψήφιους των ειδικών κατηγοριών, όλων εκείνων των παιδιών δηλαδή που ξαφνικά στο τέλος του σχολικού έτους έμαθαν ότι δεν ισχύουν γι αυτούς οι μετεγγραφές.

Τα μηνύματα απελπισίας γονέων που έρχονται στην alfavita.gr είναι δεκάδες καθημερινά και όλα εστιάζουν στις συνέπειες της ρύθμισης του Υπουργείου Παιδείας για τις ειδικές κατηγορίες (πολύτεκνοι, τρίτεκνοι, υποψήφιοι με αδέλφια που σπουδάζουν, κλπ)

Σε ανακοίνωσή της η Ανώτατη Συνομοσπονδία Πολυτέκνων Ελλάδων, που αφορά τις μετεγγραφές των πολυτέκνων επισημαίνει ότι έχει δημιουργηθεί  όχι απλώς αναστάτωση στους πολυτέκνους και τα παιδιά τους, αλλά μία αγανάκτηση άνευ προηγουμένου, όχι μόνον για το περιεχόμενο του νόμου, αλλά και για τα όσα εκτός του νόμου συμβαίνουν και εκπορεύονται από το  Υπουργείο Παιδείας.

Ειδικότερα η Ανώτατη Συνομοσπονδία Πολυτέκνων Ελλάδων τονίζει:

1)  Ενημερώνονται οι πολύτεκνοι και τα τέκνα τους ότι, για να υπαχθούν έστω και σ΄ αυτές τις αντισυνταγματικές ρυθμίσεις της παρ. 11 του άρθρου 59 του Ν. 3966/24-5-2011, θα πρέπει όλα τα τέκνα της πολύτεκνης οικογένειας να είναι κάτω των 23 ετών (ή εάν είναι σπουδαστές να είναι όλα κάτω των 25 ετών), χωρίς τέτοιο πράγμα να διαλαμβάνεται στην διάταξη του νόμου, η οποία αναφέρεται μόνον στη διάταξη του άρθρου 1 του Ν. 1910/1944, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 6 του Ν. 3454/2006 και η οποία αναφέρεται στην απόκτηση της πολυτεκνικής ιδιότητος, η οποία κατά την παρ. 4 του ίδιου άρθρου διατηρείται ισοβίως και τα τέκνα απολαμβάνουν όλων των δικαιωμάτων όσο διαρκεί η πολυτεκνική ιδιότητα έστω και του ενός γονέα. Συνεπώς δεν τίθεται θέμα ηλικίας για τα τέκνα των πολυτέκνων, ούτε  ο νόμος στην παρ. 11 θέτει τέτοιο ηλικιακό όριο, όπως πράττει με τους τριτέκνους.

Σημειωτέον ότι η ίδια ακριβώς διατύπωση υπήρχε και στην υπ΄ αριθμ. πρωτ. Φ.5/121055Α/Β3/29-9-2010 Εγκύκλιο του Υπουργείου, ενώ με το υπ’ αριθμ. Φ.1/125728/Β3/8-10-10 έγγραφό του διευκρινίστηκε, σε απάντηση σχετικού εγγράφου μας, ότι δεν υπάρχει ζήτημα ηλικίας για τα τέκνα των πολυτέκνων και ουδέν ζήτημα υπήρξε και η μετεγγραφή τους έγινε άνευ οιουδήποτε προβλήματος.  Ανέγραφε δε το εν λόγω έγγραφο σας τ’   ακόλουθα επί λέξει: 

«Σχετικά με τον χαρακτηρισμό των πολυτέκνων στην εγκύκλιο. Ο χαρακτηρισμός των πολυτέκνων δε μεταβάλλεται, ενώ αναφέρεται επί λέξει ότι ως πολύτεκνοι θεωρούνται όσοι πληρούν μια εκ των προϋποθέσεων του άρθρου πρώτου του ν. 1910/44 (Α/229), όπως αυτό αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 1 του άρθρου 6 του ν. 3454/2006 (Α/  75). Συνεπώς δεν υπάρχει διαφωνία περί του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου».

Συνεπώς πρέπει να υπάρξει άμεση ενημέρωση περί του ότι δεν τίθεται  θέμα ηλικίας για τα τέκνα των πολυτέκνων.

2) Ουδαμού στην διάταξη της παρ. 11 του άρθρου 59 του Ν. 3966/2011 αλλά ούτε και στην Εισηγητική έκθεση του νόμου αναφέρεται ότι οι υποψήφιοι, που έχουν δικαίωμα στις ειδικές κατηγορίες και ειδικότερα οι πολύτεκνοι και τα τέκνα τους, έχουν δικαίωμα να κάνουν χρήση της ειδικής αυτής κατηγορίας, μόνον για τις Σχολές της Περιφέρειας τους και όχι και άλλων Περιφερειών. Συνεπώς αυτό πού αναγράφεται στις εκδοθείσες οδηγίες είναι εκτός νόμου και ως εκ τούτου εντελώς παράνομο.

Να σημειωθεί ότι αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα: Πολύτεκνοι π.χ από Άνδρο κ.λπ νησιά…  που ενδιαφέρονται για Νομικές, Φιλοσοφικές, Ιατρικές Σχολές, Πολυτεχνείο… δεν θα μπορούν να δηλώσουν στο Μηχανογραφικό Δελτίο, ότι είναι ειδική κατηγορία!

Αν δε θέλουν Παιδαγωγικές Σχολές,  μπορεί να δηλώσουν ειδική κατηγορία και θα πάνε όμως τότε στη  Ρόδο (ίδια Περιφέρεια ) και όχι στην  Αττική!

Τα ίδια κωμικοτραγικά θα συμβούν και σε άλλες Περιφέρειες…

3) Δεν παραλείπουμε να επισημάνουμε ότι σε εποχή δεινής οικονομικής κρίσεως, την οποία είχατε επικαλεσθεί όταν θεσπίζατε τις διατάξεις του άρθρου 25 του Ν. 3839)2010, η διάταξη του άρθρου 59 του Ν. 3966)2011, αξιώνει για την υπαγωγή στην ειδική κατηγορία των πολυτέκνων τον υπολογισμό των εισοδημάτων του έτους 2009 (οικονομικό 2010) και όχι του έτους 2010 (οικονομικό 2011), όπου τα εισοδήματα είναι μειωμένα λόγω των περικοπών και αυτό ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι αυτή η θέσπιση εισοδηματικών κριτηρίων για τους πολυτέκνους είναι αντισυνταγματική, όπως έχει επισημάνει και η έκθεση της  Επιστημονικής  Επιτροπής της Βουλής.

4) Ακόμη, παρανόμως και απαραδέκτως με τη μεθόδευση της ηλεκτρονικής υποβολής του μηχανογραφικού δεν δέχεται το σύστημα την αίτησή του, αφού αποκλείει την εκ μέρους του υποψηφίου δήλωσή του, όταν το εισόδημα του υπερβαίνει το τεθέν αντισυνταγματικό όριο εισοδήματος, αλλά δηλώνει την ειδική κατηγορία πολυτέκνων για τις θέσεις που επιθυμεί, ώστε σε περίπτωση απορρίψεως της αιτήσεώς του να έχει το δικαίωμα της προσφυγής στην Δικαιοσύνη για την απόρριψη αυτή.

5) Ακόμη και ο καθορισμός του ποσοστού της ειδικής κατηγορίας των πολυτέκνων και των τέκνων τους, κυμαίνεται από 1% μέχρι και 20%, χωρίς πουθενά να αιτιολογείται με ποια κριτήρια έγινε αυτός ο καθορισμός ανά Σχολή ή Τμήμα.

Ελπίζουμε ότι έστω και τώρα θα υπάρξει διόρθωση όλων των ανωτέρω και θα δοθούν οι επιβαλλόμενες διευκρινίσεις.

 

ΠΗΓΗ: 23-06-2011, http://www.alfavita.gr/artro.php?id=37169

Ψηφιακοί Αυτόχθονες II

Ψηφιακοί Αυτόχθονες:

Ποιές είναι οι απαιτήσεις της νέας γενιάς μαθητών; Η εκπαίδευση σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι – Μέρος ΙΙ

 

Της Δήμητρας Τσιόπελα

 

Συνέχεια από το Μέρος Ι

ΕΙΝΑΙ ΟΝΤΩΣ Ο ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΠΙΟ ΕΞΥΠΝΟΣ;

 Αυτό το ερώτημα είναι πεδίο σύγκρουσης για τους Αμερικανούς επιστήμονες τα τελευταία χρόνια. Οι απόψεις διίστανται σε τέτοιο βαθμό που κάποιοι περιγράφουν τους Ψηφιακούς Αυτόχθονες ως την πιο έξυπνη γενιά ανθρώπων και άλλοι ως την πιο κουτή που υπήρξε ποτέ. Οι John Palfrey και Urs Gasser, επικεφαλής του Digital Media Project,  ενός πολυδιάστατου ερευνητικού έργου, που έχει ως στόχο τη μελέτη της μετάβασης από τα εκτός δικτύου/αναλογικά στο δικτυωμένα/ψηφιακά μέσα, γράφουν στο βιβλίο τους με τίτλο “Γεννημένοι Ψηφιακοί: καταλαβαίνοντας την πρώτη γενιά Ψηφιακών Αυτοχθόνων”[2]:

“Οι Ψηφιακοί Αυτόχθονες είναι απίστευτα δημιουργικοί. Είναι αδύνατο να πούμε αν είναι περισσότερο ή λιγότερο δημιουργικοί από τις προηγούμενες γενιές, αλλά ένα είναι σίγουρο: Εκφράζουν τους εαυτούς τους δημιουργικά με  τρόπους πολύ διαφορετικούς από αυτούς που χρησιμοποιούσαν οι γονείς τους στην ίδια ηλικία. Πολλοί από αυτούς αντιλαμβάνονται την πληροφορία ως κάτι εύπλαστο, κάτι που μπορούν να ελέγξουν και να ανασχηματίσουν με νέους κι ενδιαφέροντες τρόπους. Αυτό μπορεί είναι από το να επεξεργαστούν ένα προφίλ στο MySpace ή ένα λήμμα στην Wikipedia, να κάνουν μια ταινία ή ένα online βίντεο, ή να κατεβάσουν ένα τραγούδι.— νόμιμα ή μη. Είτε το έχουν συνειδητοποιήσει, είτε όχι έχουν φτάσει στο σημείο να έχουν έναν έλεγχο πάνω στο πολιτιστικό τους περιβάλλον που δεν έχει προηγούμενο.”.

Στον αντίποδα, ο Mark Bauerlein στο βιβλίο του με τον προβοκατόρικο τίτλο “Η πιο χαζή γενιά” [3]γράφει:

“Η αυγή της ψηφιακής εποχής κάποτε γέννησε ελπίδες: Διαδίκτυο, e-mail, blogs, αλληλεπιδραστικά και υπερρεαλιστικά βιντεοπαιχνίδια υπόσχονταν να αποφέρουν μια γενιά από πιο έξυπνα, πιο ενήμερα, πιο πνευματικά καλλιεργημένα παιδιά. Όροι όπως “Αυτοκινητόδρομος πληροφοριών” (informationhighway) και “Οικονομία της γνώσης”, μπήκαν στο λεξικό και συμπεράναμε ότι οι έφηβοι θα χρησιμοποιούσαν την τεχνογνωσία και την κατανόηση που είχαν για την τεχνολογία, ώστε να διαμορφώσουν την πρωτοπορία αυτής της νέας εποχής της υπερπληροφόρησης. Αυτή ήταν η υπόσχεση. Αλλά ο διαφωτισμός δεν συνέβη. Σύμφωνα με τις πρόσφατες αναφορές από κυβερνητικές υπηρεσίες, οργανισμούς, εταιρίες δημοσκοπήσεων και ακαδημαϊκούς φορείς, οι περισσότεροι νέοι στις Η.Π.Α. ούτε διαβάζουν λογοτεχνία (ούτε ξέρουν απόλυτα πώς να το κάνουν), ούτε εργάζονται αξιόπιστα, ούτε επισκέπτονται πολιτιστικούς φορείς (οποιουδήποτε είδους), ούτε ψηφίζουν (οι περισσότεροι δεν κατανοούν ένα απλό ψηφοδέλτιο). Δεν μπορούν να εξηγήσουν βασικές επιστημονικές μεθόδους, να διηγηθούν ορόσημα στην ιστορία της χώρας ή να ονοματίσουν οποιονδήποτε από τους πολιτικούς που τους αντιπροσώπους. Το μόνο στο οποίο υπερτερούν είναι στο “μεταξύ τους”. Ξοδεύουν απίστευτα πολύ χρόνο στέλνοντας ηλεκτρονικά ιστορίες, φωτογραφίες, τραγούδια και κείμενα πέρα δώθε, απολαμβάνοντας την προσοχή των onlineφίλων τους και κατοικώντας σε έναν κόσμο ανόητων πειραγμάτων και  άτεχνων εικόνων.”

Είναι γεγονός πως η επανάσταση της ψηφιακής τεχνολογίας μας ρούφηξε σε μια κατάσταση διαρκούς μερικής προσοχής. Αυτό σημαίνει να είναι κανείς διαρκώς απασχολημένος, έχοντας ανοιχτές καρτέλες με οτιδήποτε[29], χωρίς να συγκεντρώνεται πραγματικά σε κάτι [22].

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

 Όπου και αν βρίσκεται η αλήθεια, είναι γεγονός, ότι οι εκπαιδευτικοί πλέον καλούνται όχι μόνο να επιμορφωθούν, ώστε να μπορούν να προσαρμόσουν το μάθημα τους στις απαιτήσεις της Ψηφιακής Γενιάς μαθητών, αλλά και να έρθουν αντιμέτωποι με διάφορες αρνητικές συνέπειες της ενσωμάτωσης της υψηλής τεχνολογίας στη ζωή μας όπως υπερκινητικότητα, αδυναμία συγκέντρωσης, κατάθλιψη και μανία παράλληλης επεξεργασίας και πλέον χρειάζεται να είναι προετοιμασμένοι και για αυτές.

Πρέπει ακόμα να μην ξεχνούν ότι μπορεί να υπάρχει διαθεσιμότητα κοινωνικών δικτύων, ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και άμεσων μηνυμάτων, αλλά αυτοί οι τρόποι επικοινωνίας στερούνται τη συναισθηματική ζεστασιά της άμεσης ανθρώπινης επαφής και συχνά χειροτερεύουν την αίσθηση απομόνωσης των ανθρώπων. Επίσης, η επανάσταση υψηλής τεχνολογίας έχει συμβάλλει σε πολλές μορφές άγχους, από χρόνιες γενικευμένες διαταραχές ως κρίσεις πανικού που καθιστούν το άτομο πρακτικά ανάπηρο.

Οι Ψηφιακοί Αυτόχθονες ζουν το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους online, χωρίς να διαχωρίζουν το online από το offline. Αντί να αντιμετωπίζουν την ψηφιακή τους ταυτότητα και την ταυτότητα στον πραγματικό κόσμο ως ξεχωριστά πράγματα, έχουν μόνο μια (με αναπαραστάσεις σε δύο, τρεις ή περισσότερους χώρους). Δεν θεωρούν τις υβριδικές ζωές ως κάτι  το αξιοπερίεργο.  Μέσω των κοινωνικών δικτύων, συνδέονται, μιλάνε και μοιράζονται φωτογραφίες με φίλους από όλο τον κόσμο. Μπορεί ακόμα να συνεργάζονται δημιουργικά ή πολιτικά με τρόπους που θα ήταν αδύνατο πριν τριάντα χρόνια. Αλλά σε αυτή την πορεία της αμείλικτης συνδεσιμότητας, η ουσία των σχέσεων – ακόμα και το τί σημαίνει να είσαι “φίλος” με κάποιον- αλλάζει. Οι online φιλίες βασίζονται κατά πολύ στα ίδια στοιχεία που βασίζονται οι παραδοσιακές φιλίες – κοινά ενδιαφέροντα, συχνή αλληλεπίδραση κτλ. – αλλά έχουν και ένα πολύ διαφορετικό χαρακτηριστικό: Συχνά εξαφανίζονται, είναι εύκολο να μπεις και να βγεις από αυτές, χωρίς ούτε καν ένα αντίο. Και επίσης ίσως είναι διαρκείς με τρόπους που ακόμα δεν έχουμε κατανοήσει.

Ο εγκέφαλος του ατόμου που μεγαλώνει  μέσα στα βιντεοπαιχνίδια [21] και τον εικονικό ψηφιακό κόσμο συνηθίζει να λέει: “Μπορώ να παραιτηθώ ότι ώρα θέλω από αυτό που κάνω” και “Θέλω επιβράβευση εδώ και τώρα! Δεν μου αρέσει η μακροχρόνια προσπάθεια που θα με αποζημιώσει στο μακρινό μέλλον”. Για ένα άτομο που έχει συνηθίσει να διαβάζει σύμφωνα με το F-πρότυπο, είναι πολύ δύσκολο να διαβάσει έστω και μια σελίδα  από ένα βιβλίο δίνοντας την απαραίτητη προσοχή σε όλο το κείμενο. Όλα αυτά είναι παράγοντες που επηρεάζουν τη συμπεριφορά και την απόδοση των παιδιών στην τάξη και οι εκπαιδευτικοί πρέπει πλέον να τους λαμβάνουν υπόψιν. “Έχουμε έναν εγκέφαλο που είναι ανοικτός και ακόμα αλλάζει και μια τεχνολογία που απαιτεί να γίνουμε γρηγορότεροι και πιο αυτόματοι. Φυσική συνέπεια αυτού είναι να αυξηθεί η πιθανότητα να κάνουμε λάθη” λέει η γνωστική νευροεπιστήμονας  στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο Laura-Ann Petitto, πρωτοπόρος στην έρευνα πάνω στις διαταραχές του λόγου.

Όλα τα παραπάνω είναι κομμάτι της νέας εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Κι όμως, ο καθηγητής δίνει στο μαθητή μια τέτοια εργασία: “Πήγαινε στο Google, πληκτρολόγησε τις λέξεις, κατέβασε τρεις σχετικές ιστοσελίδες, κόψε και κόλλα μερικά κομμάτια σε ένα νέο έγγραφο, πρόσθεσε τις μεταβάσεις, τύπωσε το και παρέδωσε το”. Το καινούριο μαθησιακό μοντέλο είναι αυτό της ανάκτησης πληροφορίας και όχι της διαμόρφωσης γνώσης. Το υλικό πηγαίνει από το διαδίκτυο κατευθείαν στο χαρτί της εργασίας, χωρίς να περνά από το μυαλό των μαθητών.  “Κι όμως ο εκπαιδευτικός κόσμος, δεν βλέπει τον κίνδυνο σε αυτές τις εξελίξεις και προσαρμόζει την έννοια την εκπαίδευσης στη νέα πραγματικότητα, η οποία διαμορφώνεται από το πώς η νέα γενιά μαθαίνει (και δεν μαθαίνει), αντί να προσπαθεί να προσαρμόσει τα παιδιά σε σταθερά πρότυπα γνώσης και μάθησης”, σχολιάζει ο J. Bowman [15].

Το απαισιόδοξο σενάριο λέει ότι υποβαθμίζουμε τις λεκτικές και υπολογιστικές ικανότητες σε “γνώσεις χαμηλού επιπέδου”, ενώ αναβαθμίζουμε τις ικανότητες συλλογής πληροφοριών, αναγνώρισης προτύπων και ελέγχου του χώρου, που ενισχύονται από τις πολλές ώρες μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή.  Αυτό θα είναι το πρώτο βήμα σε μια σειρά υποβιβάσεων, που θα ακολουθήσουν τους Ψηφιακούς Αυτόχθονες μέχρι το Λύκειο και το Πανεπιστήμιο, έως ότου όλοι βγουν από την εκπαιδευτική διαδικασία με διδακτορικό στο Googling. Το αισιόδοξο σενάριο λέει πώς η γενιά της Ψηφιακής εποχής θα είναι η πιο δημιουργική και επικοινωνιακή από όλες. Θα αλλάξει τον κόσμο και τον πολιτισμό με τρόπους που δεν είχαμε φανταστεί και θα δώσει ίσες ευκαιρίες σε περισσότερους ανθρώπους παρέχοντας ελεύθερη και απεριόριστη πρόσβαση σε κάθε είδους πληροφορία.

Όποια και αν είναι όμως η πραγματικότητα ένα είναι σίγουρο: ο νέος κόσμος της υψηλής τεχνολογίας επηρεάζει το πώς οι νέοι αναπτύσσουν την αίσθηση του εγώ τους και της αξίας τους μέσα στον κόσμο[31]. Η δυνατότητα να βυθιστεί κάνεις μέσα στο φανταστικό σύμπαν ενός παιχνιδιού ή η δύναμη του να είναι λίγα χτυπήματα πλήκτρων μακριά από οποιοδήποτε φίλο του στον πλανήτη, διαμορφώνει – θετικά ή αρνητικά – την ταυτότητα και την αυτοεκτίμηση του. Και αυτά είναι δυο βασικά στοιχεία, που υπαγορεύουν τις πράξεις του και καθορίζουν τον ανθρωπισμό του.

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΙΙ

1. Gary Small, Gigi Vorgan (2008). iBrain: Surviving the Technological Alteration of the Modern Mind. Publisher: William Morrow

2.  John Palfrey, Urs Gasser (2008). Born Digital: Understanding the First Generation of Digital Natives, Publisher: Basic Books.

3.  Mark Bauerlein (2008). The dumbest generation . How the Digital Age Stupefies Young Americans and Jeopardizes our future. Penguin books.

4.  Jacob Nielsen (2009).  Eyetracking Web Usability, New Riders Press

5.  Abramson  M J  et al. (2010). Use of mobile phones and changes in cognitive function in adolescents. Journal of Occupational and Environmental Medicine

6.   Prensky, M. (2001a, September/October). Digital natives, digital immigrants. On the Horizon, 9(5), 1-6.

7.   Prensky, M. (2001b, November/December). Digital natives, digital immigrants, part 2: Do they really think differently? On the Horizon, 9(6), 1-6.

8.  Digital Natives – http://www.digitalnative.org/Main_Page

9.  Digital Natives in the Classroom – http://coe.sdsu.edu/eet/articles/digitalnatives/index.htm

10. Digital Native or Digital Immigrant, Which Language Do You Speak? http://www.nacada.ksu.edu/clearinghouse/AdvisingIssues/Digital-Natives.htm

11.  Texting may rewire young brains. The globe and Mail. http://www.theglobeandmail.com/life/textingmayrewireyoungbrains/article1254218/

12. Texting 'could increase attention deficit disorders. The Telegraph.
http://www.telegraph.co.uk/technology/mobile-phones/6016228/Texting-could-increase-attention-deficit-disorders-says-Baroness-Greenfield.html

13. Jessica E. Moyer (2010). Teens Today Don’t Read Books Anymore: A Study of Differences in Interest and Comprehension Based on Reading Modalities. Symposium Paper Presentations, Volume 1 Number 1: November 2010

14. One in four read no books last year (2007). USA today
http://www.usatoday.com/news/nation/2007-08-21-reading_N.htm

15. James Bowman (2008). Is stupid making us Google? The New Atlantis, Number 21, Summer 2008, pp. 75-80.

16.  Flynn JR. The hidden history of IQ and special education: Can the problems be solved? Psycholog y, Public Policy and Law 2000;6:191–8.

17. Kearney P. Cognitive assessment of game-based learning. British Journal of Educational Technolog y 2007;38:529–31.

18. Roberts DF, Foehr UG, Rideout V. Generation M:Media in the lives of 8–18 year-olds. A Kaiser Family Foundation Study. 2005, www .kff .org/ entmedia/ upload/ Generation -M – Media -in -the -Lives -of–8–18-Year -olds -Report .pdf .

19. Bischof HJ. Behavioral and neuronal aspects of developmental sensitive periods. Neuroreport 2007;18:461–5.

20. National Endowment for the Arts. Reading at risk: A survey of literary reading in America: Research Division Report #46. National Endowment for the Arts. Washington, DC, June 2004, www.nea.gov/ pub/ ReadingAtRisk.pdf.

21. Zimmerman FJ, Christakis DA, Meltzoff AN. Television and DVD/video viewing in children younger than 2 years. Archives of Pediatric and Adolescent Medicine 2007;161:473–9.Dan A. Videos as a baby brain drain. Los Angeles Times. August 7, 2007.

22.  Foerde K, Knowlton BJ, Poldrack RA. Modulation of competing memory systems by distraction. Proceedings of the National Academy of Sciences U S A 2006;103:11778–83.

23.         Mori A. Terror of Game-Brain. NHK Books, Tokyo, Japan. 2002. Matsuda G. Hinaki K. Neuroimage 2006; 29: 706–11

24.  AMA Report of the Council on Science and Public Health. Emotional and Behavioral Effects, Including Addictive Potential,of Video Games, www .ama -assn .org/ ama1/ pub/ upload/ mm/ 467/ csaph12a07 .doc .

25.  Czaja SJ, Charness N, Fisk AD, et al. Factors predicting the use of technolog y: Findings from the Center for Research and Education on Aging and Technolog y Enhancement (CREATE). Psycholog y and Aging 2006; 21:333–52, www.pubmedcentral.nih .gov/ articlerender .fcgi ?tool=pubmed & pubmedid=16768579

26.  Tun PA, O’Kane G, Wingfield A. Distraction by competing speech in young and older adult listeners. Psycholog y and Aging 2002;17:453–67.

27.  American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual for Mental Disorders DSM-IV-TR, Fourth Edition(text revision). Washington, DC, American Psychiatric Association. 2000.

28.   Polanczyk G, Rohde LA. Epidemiolog y of attention- deficit/hyperactivity disorder across the lifespan. Current Opinion in Psychiatry 2007 20:386–92.

29. σRubinstein JS, Meyer DE, Evans JE. Executive control of cognitive processes in task switching. Journal of Experimental Psycholog y and Human Perceptual Per for mance 2001;27:763–97.

30.   Czaja SJ, Charness N, Fisk AD, et al. Factors predicting the use of technolog y: Findings from the Center for Research and Education on Aging and Technolog y Enhancement (CREATE). Psycholog y and Aging 2006;21:333–52.

31. Allison SE, von Wahlde L, Shockley T, Gabbard GO. The development of the self in the era of the Internet and role- playing fantasy games. American Journal of Psychiatry 2006;163:381–5.

 

ΠΗΓΗ: 20-6-2011, http://www.alfavita.gr/artro.php?id=36646

Ψηφιακοί Αυτόχθονες I

Ψηφιακοί Αυτόχθονες:

Ποιές είναι οι απαιτήσεις της νέας γενιάς μαθητών; Η εκπαίδευση σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι – Μέρος Ι

 

Της Δήμητρας Τσιόπελα

 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

 Σε αυτή την εργασία οι εκπαιδευτικοί καλούνται να γνωρίσουν την πρώτη γενιά μαθητών που γεννήθηκε και μεγάλωσε μέσα στον ψηφιακό κόσμο. Η γενιά αυτή, δεν διαθέτει απλώς μεγαλύτερη ικανότητα εκμετάλλευσης των νέων τεχνολογιών, αλλά έχει επίσης αναπτύξει διαφορετικούς τρόπους σκέψης, επικοινωνίας και συνεργασίας. Το γεγονός αυτό έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον των επιστημόνων, οι οποίοι μελετούν την επιρροή της εντατικής ενασχόλησης με την ψηφιακή τεχνολογία στην ανάπτυξη και τις λειτουργίες του εγκεφάλου.

Από τις έρευνες προκύπτει ότι οι “ψηφιακοί” αυτοί εγκέφαλοι αναπτύσσουν νέες ικανότητες και χρησιμοποιούν νέες τεχνικές μάθησης, όμως ταυτόχρονα τείνουν να ξεχάσουν όσες ικανότητες αδρανούν με αυτό τον νέο τρόπο ζωής. Σχολιάζονται οι επερχόμενες αλλαγές στον ανθρώπινο τρόπο σκέψης, στη δομή της κοινωνίας και στις έννοιες της εκπαίδευσης και της μάθησης. Υπογραμμίζεται η ανάγκη προσαρμογής των εκπαιδευτικών μεθόδων στα νέα αυτά δεδομένα, που επιβάλλουν οι ανάγκες των αυριανών μαθητών.

ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ: Ψηφιακοί Αυτόχθονες, Ψηφιακή Τεχνολογία, Εκπαίδευση

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

 Τους βλέπουμε παντού. Είναι τα παιδιά που φορούν ακουστικά στα αυτιά, που επικοινωνούν με γραπτά μηνύματα, που πληκτρολογούν πιο γρήγορα από μας και που ξέρουν να μας φτιάξουν τον υπολογιστή όταν κολλήσει. Είναι όλοι γεννημένοι μετά το 1980, όταν δηλαδή γεννήθηκαν και οι πρώτες “κοινωνικές” τεχνολογίες.  Εκτός από την αστυνομική τους ταυτότητα, έχουν και πολλές άλλες: στο Facebook, στην ηλεκτρονική  αλληλογραφία, στο Second Life, στο YouΤube, σε κάθε διαδικτυακό παιχνίδι, στα blog τους, στα προγράμματα Instant Messaging.  Καθένα από αυτά τα παιδιά “υπάρχει” στον ψηφιακό κόσμο με περισσότερες από μια ταυτότητες, “φορώντας” ανά πάσα στιγμή τον χαρακτήρα και την όψη που επιθυμεί. Έχει εκατοντάδες φίλους, σε όλο τον κόσμο, άλλους πραγματικούς και άλλους ψηφιακούς, και μπορεί να επικοινωνεί με όλους ταυτόχρονα. Αυτοί είναι οι “Ψηφιακοί Αυτόχθονες”. 

Ο όρος “Ψηφιακοί Αυτόχθονες”  (Digital Natives) [8] πρωτοχρησιμοποιήθηκε το 2001 από τον Marc Prensky  για να περιγράψει τη νέα γενιά ανθρώπων που, έχοντας ενσωματώσει την τεχνολογία στη ζωή τους από τη στιγμή που γεννήθηκαν, αντιλαμβάνονται καλύτερα τις έννοιες που σχετίζονται με αυτή. Στον αντίποδα βρίσκονται οι “Ψηφιακοί Μετανάστες”[10], δηλαδή όσοι γεννήθηκαν πριν το 1980  (ο ορισμός αφορά τις Η.Π.Α. απ' όπου και προέρχεται ο όρος – στην Ελλάδα μπορούμε να μιλήσουμε για Ψηφιακούς Αυτόχθονες γεννημένους από το 1990 και μετά), οι οποίοι καλούνται να προσαρμοστούν στην γλώσσα, τα ήθη και τα έθιμα των αυτοχθόνων. Οι σημερινοί μαθητές, έχοντας μεγαλώσει κάτω από διαφορετικές συνθήκες, έχουν εντελώς διαφορετικές απαιτήσεις μέσα στην τάξη, σε σχέση με εμάς τους μεγαλύτερους. Πλήττουν πολύ πιο εύκολα, δεν αντέχουν το μάθημα σε στυλ διάλεξης και μισούν τον πίνακα.  Θέλουν η πληροφορία να παρουσιάζεται με χρήση εικόνων, ήχων και κίνησης, να έχει ένταση, ταχύτητα και ενδιαφέρον. Αυτό είναι απόλυτα αναμενόμενο, αν σκεφτεί κανείς την τεχνολογία που χρησιμοποιούν στην καθημερινότητά τους.

Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΕ ΕΝΑ ΚΡΙΣΙΜΟ ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙ

 Η πρώτη γενιά  “Ψηφιακών Αυτοχθόνων”,  δηλαδή παιδιών που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στον ψηφιακό κόσμο, ενηλικιώθηκε και σύντομα ο κόσμος μας θα ανασχηματιστεί κατ' εικόνα και ομοίωσή τους. Η οικονομία, η πολιτική, ο πολιτισμός, ακόμα και η δομή της οικογενειακής ζωής, θα μεταμορφωθούν για πάντα. Σε αυτή την κρίσιμη ιστορική στιγμή οι εκπαιδευτικοί καλούνται να αναπροσαρμόσουν το μάθημά τους έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις και τις ανάγκες αυτής της νέας γενιάς μαθητών[9]. Προκειμένου να επικοινωνήσουν με τους μαθητές, έρχονται για πρώτη φορά σε επαφή με όρους όπως τα Blogs, τα Wikies, τα Podcasts, τα Digital stories, Webquests, Games /simulations και καλούνται να ενσωματώσουν όλα τα σύγχρονα μέσα διαχείρισης, παρουσίασης και ανταλλαγής πληροφοριών στην εκπαιδευτική διαδικασία. Σε πολλά σχολεία των Η.Π.Α έχουν επιστρατευτεί τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης όπως το Facebook, το Twitter και το MySpace, για να εξασφαλιστεί η συμμετοχή των παιδιών στο μάθημα, ενώ έχει αρχίσει να απενοχοποιείται και η χρήση των έξυπνων κινητών τηλεφώνων (όπως τα i-phones) και οι καθηγητές συχνά προτρέπουν τα παιδιά να τα χρησιμοποιήσουν για να αναζητήσουν πληροφορίες στο διαδίκτυο.

Στη χώρα μας η προσπάθεια  αυτή κάνει τώρα τα πρώτα της βήματα, με την προμήθεια εξοπλισμού στα σχολεία και την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στις Νέες Τεχνολογίες. Για τους περισσότερους εκπαιδευτικούς, όμως,  η χρήση των εργαλείων Web 2.0 είναι ακόμα ένας εφιάλτης και για κάποιους λίγους, συνήθως νεότερους σε ηλικία, εξαντλείται στην παρουσίαση του μαθήματος με Powerpoint και στην χαοτική αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο. Παρ' όλα αυτά, το να είμαστε πίσω σε σχέση με τις πιο προοδευμένες τεχνολογικά χώρες, όπως για παράδειγμα τις Ηνωμένες Πολιτείες, μας προσφέρει ένα σημαντικό πλεονέκτημα: Μπορούμε σήμερα να γνωρίζουμε τα μελλοντικά αποτελέσματα της ενσωμάτωσης των Ψηφιακών Μέσων στην εκπαίδευση, μέσα από επιστημονικές έρευνες που γίνονται στις χώρες όπου η διαδικασία αυτή έχει ήδη ξεκινήσει εδώ και πολλά χρόνια. Μας δίνεται η δυνατότητα να κρυφοκοιτάξουμε στο μέλλον της εκπαίδευσης, να κατανοήσουμε καλύτερα το πώς αλλάζουν οι μαθητές μας και οι ανάγκες τους, αλλά και να γνωρίζουμε προκαταβολικά τις αρνητικές επιδράσεις της υπερβολικής ή λανθασμένης χρήσης της ψηφιακής τεχνολογίας.

Η ΨΗΦΙΑΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΑΛΛΑΖΕΙ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΕΓΚΕΦΑΛΟ

 H σύγχρονη έκρηξη της ψηφιακής τεχνολογίας δεν αλλάζει μόνο τον τρόπο που ζούμε και που επικοινωνούμε, άλλα επίσης αλλάζει ραγδαία και βαθιά τους εγκεφάλους μας [1]. Η καθημερινή έκθεση σε αυτή – σε υπολογιστές, έξυπνα κινητά, βιντεοπαιχνίδια, μηχανές αναζήτησης- ενεργοποιεί αλλαγές των εγκεφαλικών κυττάρων και απελευθέρωση νευροδιαβιβαστών, δυναμώνοντας σταδιακά νέα νευρωνικά μονοπάτια στους εγκεφάλους μας, ενώ αποδυναμώνει τα παλιά. Μπορεί εμείς να μην συνειδητοποιούμε τις αλλαγές στα νευρωνικά δίκτυα του εγκέφαλου μας, άλλα αυτές γίνονται μόνιμες με την συχνή επανάληψη. Αυτή η εξελικτική εγκεφαλική διαδικασία έχει συμβεί μέσα σε μια γενιά και μπορεί να αποτελέσει μια από τις πιο απρόσμενες άλλα και κρίσιμες εξελίξεις στην ανθρώπινη ιστορία.

Ο εγκέφαλος της νέα γενιάς λειτουργεί πια με διαφορετικό τρόπο και αναπτύσσει κάποια νέα χαρακτηριστικά (βλ. Πίνακα 1), που δεν διέθεταν οι άνθρωποι μέχρι σήμερα [18],[19]. Είμαστε μάρτυρες στο ξεκίνημα ενός βαθιού εγκεφαλικού χάσματος ανάμεσα σε νεότερα και παλιότερα μυαλά – μέσα σε μια μόνο γενιά. Αυτό που παλιά ήταν το χάσμα των γενεών, που χώριζε τις αξίες, τη μουσική και τις συνήθειες των νέων από αυτές των γονιών τους, έχει τώρα γίνει μια τεράστια διαίρεση, που επιδρά πάνω σε δυο διαφορετικές κουλτούρες.

Συμβατική ταχύτητα

Vs

Σπασμωδική κίνηση

Γραμμική επεξεργασία

Παράλληλη επεξεργασία

Γραμμική σκέψη

Τυχαία προσπέλαση

Πρώτα το κείμενο

Πρώτα τα γραφικά

Ο καθένας μόνος του

Όλοι διασυνδεδεμένοι

Παθητικότητα

Ενεργητικότητα

Υπομονή

Άμεση επιβράβευση

Ρεαλισμός

Φαντασία

Η τεχνολογία ως εχθρός

Η τεχνολογία ως φίλο

 Πίνακας 1 : Τα μαθησιακά χαρακτηριστικά των "Ψηφιακών Αυτοχθόνων", σε αντιπαράθεση με αυτά των μαθητών προηγούμενων γενιών.

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΥΠΟΨΙΝ ΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ

·  Παραμέληση των κοινωνικών δεξιοτήτων: Καθώς το μυαλό εστιάζει σε νέες τεχνολογικές δεξιότητες, απομακρύνεται από τις θεμελιώδεις κοινωνικές. Για κάθε 1 ώρα που ξοδεύουμε στον υπολογιστή, η παραδοσιακή πρόσωπο με πρόσωπο αλληλεπίδραση μειώνεται κατά 30 λεπτά. Με την αποδυνάμωση των νευρωνικών δικτύων που ελέγχουν την ανθρώπινη επαφή, τείνουμε να παρεξηγούμε ή και να μπερδεύουμε τα μη λεκτικά μηνύματα.

·  Διαφορετικός τρόπος ανάγνωσης κειμένου: Μελέτες των συνηθειών ανάγνωσης στο διαδίκτυο ανακάλυψαν κάτι που ονομάστηκε “Πρότυπο σχήματος F για την ανάγνωση διαδικτυακού περιεχομένου”[4]. Πρόκειται για την τεχνική του να διαβάζει κανείς οριζόντια κατά μήκος των λίγων πρώτων γραμμών, έπειτα μέχρι τη μέση για μερικές γραμμές ακόμα και τέλος κάθετα τις υπόλοιπες, ως το τέλος της σελίδας.


Εικόνα 1: Αποτελέσματα μελέτης παρακολούθησης του βλέμματος για τρεις ιστοσελίδες. Οι χρήστες κοίταξαν περισσότερο τις κόκκινες περιοχές, λιγότερο τις κίτρινες και ελάχιστα τις μπλε. Δεν κοίταξαν καθόλου τις γκρι περιοχές.

 · Ταχύτητα και περιφερειακή όραση: Το να χρησιμοποιεί κανείς ψηφιακές τεχνολογίες ακονίζει κάποιες γνωστικές δυνατότητες. Μαθαίνει να αντιδρά πιο γρήγορα σε οπτικά ερεθίσματα και βελτιώνει πολλές μορφές προσοχής, κυρίως την ικανότητα να προσέχει εικόνες στην περιφερειακή του όραση. Αναπτύσσει μεγαλύτερη ικανότητα να διατρέχει μεγάλες ποσότητες πληροφορίας και να αποφασίζει τι είναι σημαντικό και τι όχι.

·  Παράλληλη επεξεργασία Οι μαθητές βρίσκουν την τηλεόραση φοβερά βαρετή. Το 1/3 των νέων χρησιμοποιούν και κάποιο άλλο μέσο (συνήθως το διαδίκτυο), ενώ βλέπουν τηλεόραση. Ακόμα και οι μαθητές του γυμνάσιου κάνουν παράλληλη επεξεργασία διαρκώς. Κατεβάζουν μουσική στο ipod και στέλνουν sms στους φίλους τους, την ώρα που κάνουν τα μαθήματα τους.

· Αυξημένη νοημοσύνη: Η ψηφιακή εξέλιξη των εγκεφάλων μας μπορεί να αυξάνει τη νοημοσύνη μας. Οι. μέσες τιμές του IQ ανεβαίνουν σταθερά [16] καθώς εξελίσσεται ο ψηφιακός πολιτισμός και η δυνατότητα να κάνουμε παράλληλες εργασίες (multitasking)[17] χωρίς λάθη, αυξάνεται.

· Λαχτάρα για άμεση επιβράβευση:  Οι Ψηφιακοί Αυτόχθονες κάνουν παράλληλη επεξεργασία με ευκολία και η πρόσβαση τους σε οπτικά και ακουστικά ερεθίσματα  έχει προγραμματίσει τους εγκεφάλους τους να λαχταρούν την άμεση επιβράβευση [24]. Έχουν συντομότερα διαστήματα προσοχής , ιδιαίτερα απέναντι σε παραδοσιακές μορφές μάθησης.

· Άγχος και διαταραχές προσοχής: Όμως οι έρευνες δείχνουν ότι η υπερβολική παράλληλη επεξεργασία μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του άγχους, σε διαταραχές της προσοχής, άλλα και σε μείωση της απόδοσης. Συχνά οι εκπαιδευτικοί διαμαρτύρονται ότι οι νέοι που ανήκουν στη γενιά της παράλληλης επεξεργασίας είναι λιγότερο αποδοτικοί στα μαθήματα τους.

· Δυσκολία γενίκευσης: Κάποιοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η χρόνια και έντονη παράλληλη επεξεργασία μπορεί ακόμα και να καθυστερήσει τη σωστή ανάπτυξη του εμπρόσθιου φλοιού [23], της περιοχής δηλαδή του εγκεφάλου που μας βοηθά να δούμε τη γενική εικόνα, να αναβάλουμε την επιβράβευση, να σκεφτούμε γενικά και να προγραμματίσουμε το μέλλον.

· Κίνδυνος Δ.Ε.Π.: Η χρόνια έκθεση σε  τεχνολογίες όπως η τηλεόραση, τα βιντεοπαιχνίδια και οι υπολογιστές, αυξάνουν τον κίνδυνο για Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής[27],[28]. Έρευνες του πανεπιστημίου του Brown έδειξαν ότι οι έφηβοι που παίζουν παιχνίδια στον διαδίκτυο η σε κονσόλα για πάνω από μια ώρα την ήμερα είχαν περισσότερα συμπτώματα ΔΕΠ από αυτούς που δεν παίζουν. Αλλά και η νευροεπιστήμονας Susan Greenfield[12] προειδοποιεί οτι τα γραπτά μηνύματα, το Facebook και άλλες μορφές άμεσης επικοινωνίας μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση των διαταραχών ελλειμματικής προσοχής.

·  Άλλα προβλήματα υγείας: Το να μένουν τα παιδιά ξύπνια ως αργά παίζοντας βιντεοπαιχνίδια, σερφάροντας στο διαδίκτυο και στέλνοντας μηνύματα, μπορεί να οδηγήσει σε μαθησιακές δυσκολίες, απότομες αλλαγές διάθεσης, παιδικό άγχος[25,][30] και κατάθλιψη[11]. 

· Δυσκολίες στη γραμματική και το συντακτικό: “T knc? vrm p. 3rc tpt?ohi” σημαίνει “Τί κάνεις; Βαριέμαι πολύ. Ξέρεις τίποτα; Όχι”. Πρόκειται για ένα τυπικό παράδειγμα διαλόγου μέσω Facebook ή μέσω κινητού τηλεφώνου (στα ελληνικά). Δάσκαλοι και φιλόλογοι στην Ελλάδα και το εξωτερικό συχνά διαμαρτύρονται ότι οι επιδόσεις των μαθητών στην ορθογραφία και το συντακτικό διαρκώς χειροτερεύουν. Σε συνδυασμό με το γεγονός ότι όλο και μικρότερο ποσοστό των νέων διαβάζουν βιβλία για ευχαρίστηση[20]κάθε χρονιά όλο και λιγότεροι μαθητές είναι σε θέση να συνθέσουν μόνοι τους μια σωστή παράγραφο.

· Μικρότερη ακρίβεια: Η κακή ορθογραφία φαίνεται πως είναι το πιο μικρό από τα προβλήματα που προκαλεί η υπερβολική χρήση μηνυμάτων. Έρευνες που έγιναν στην Αυστραλία[5] δείχνουν ότι τα μηνύματα μαθαίνουν τους νέους να είναι πιο γρήγοροι αλλά και λιγότερο ακριβείς. Ειδικά το σύστημα πρόβλεψης λέξεων (το γνωστό Τ9), λένε οι επιστήμονες, είναι εύχρηστο, αλλά φοβερά ανακριβές. Με συχνή χρήση, η συγγραφή μηνυμάτων μπορεί να αναδιοργανώσει τον εγκέφαλου ενός παιδιού, κάνοντάς το πιο απρόσεκτο. Σύμφωνα με τον επιδημιολόγο  Michael Abramson [5], οι νέοι που χρησιμοποιούν πολύ το κινητό τους κάνουν πιο πολλά λάθη σε ασκήσεις που προϋποθέτουν μνήμη, περιόδους συγκέντρωσης και μάθηση. “Υποψιαζόμαστε ότι είναι ένα επίκτητο πρότυπο συμπεριφοράς” λέει ο ίδιος.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Ι

Βρίσκεται στο Μέρος ΙΙ

 

ΠΗΓΗ: 20-6-2011, http://www.alfavita.gr/artro.php?id=36646

 

Συνέχεια στο Μέρος ΙΙ

ΤΕΧΝ. ΛΥΚΕΙΟ: ΠΛΗΡΗΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ECVET

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ

ΠΛΗΡΗΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΣΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ (ΣΥΣΤΗΜΑ ECVET)

 

Του Δημήτρη Καρυώτη*

 

Η κυβέρνηση ανακοίνωσε την νέα εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που αφορά την Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση. Το νέο σχολείο της δευτεροβάθμιας Επαγγελματικής εκπαίδευσης είναι το Τεχνολογικό Λύκειο που ενσωματώνει τους υπάρχοντες δύο τύπους σχολείων, τα ΕΠΑΛ και τις ΕΠΑΣ.

Το πλαίσιο λειτουργίας του νέου Τεχνολογικού Λυκείου είναι ενταγμένο στη γενικότερη φιλοσοφία που επιβάλει η Ευρωπαϊκή Ένωση, αυτήν της ανάπτυξης βασικών «κοινωνικών ικανοτήτων» σε «δεξιότητες και ικανότητες κλειδιά», που βολεύουν και εξυπηρετούν κατά κύριο λόγο τις επιχειρήσεις και όχι την ολοκληρωμένη μορφωτική και πνευματική ανάπτυξη του νέου ανθρώπου. Έτσι μειώνονται κατά 12 ώρες οι συνολικές ώρες των μαθημάτων Γενικής παιδείας σε σχέση με τα σημερινά ΕΠΑΛ. 

Η δραστικότερη μείωση αφορά τις φυσικές επιστήμες  (κατά 9 ώρες) που αποτελούν τη βάση όλων των ειδικοτήτων Τεχνολογικών εφαρμογών και όχι μόνο.

Στο συνολικό ωράριο των Ελληνικών και των Μαθηματικών προστίθενται στο βασικό ωρολόγιο πρόγραμμα και από τέσσερες (4) ώρες (2 + 2 στην Α’ και Β’ τάξη αντίστοιχα) ως μαθήματα υποστήριξης. Τα μαθήματα υποστήριξης, όμως, δεν πρόκειται να αντιμετωπίσουν το βασικό μαθησιακό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι μαθητές που κατευθύνονται στην τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση, γιατί δεν είναι δυνατόν τα μαθησιακά κενά απ’ το σύνολο της 9χρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης να καλυφθούν με φροντιστηριακά  μαθήματα στη λυκειακή βαθμίδα.

Τα προγράμματα σπουδών των Τομέων και Ειδικοτήτων του Τεχνολογικού Λυκείου θα είναι πλήρως ενταγμένα στη λογική του συστήματος ECVET της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της μεταφοράς των εκπαιδευτικών πιστωτικών μονάδων.

Τι είναι το σύστημα ECVET (από εισήγηση σεμιναρίου για το σύστημα ECVET)

Το ECVET είναι ένας μηχανισμός ο οποίος παρέχει τη δυνατότητα να περιγραφεί με μεθοδικότητα ένα επαγγελματικό προσόν με βάση ψηφίδες «unit» μαθησιακών αποτελεσμάτων, που μπορούν να μεταφερθούν και να συσσωρευτούν (γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες) και στις οποίες αντιστοιχούν πιστωτικές μονάδες.

Το ECVET αποσκοπεί στο να διευκολύνει τη μεταφορά και συσσώρευση μαθησιακών αποτελεσμάτων μεμονωμένων ατόμων που περνούν από ένα περιβάλλον κατάρτισης σε ένα άλλο, από ένα σύστημα επαγγελματικής πιστοποίησης σε ένα άλλο. Είναι ένας μεθοδικός τρόπος για να περιγραφεί ένα επαγγελματικό προσόν με βάση ψηφίδων μαθησιακών αποτελεσμάτων που μπορούν να μεταφερθούν και να συσσωρευτούν (γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες) με αντίστοιχες πιστωτικές μονάδες.

Οι πιστωτικές μονάδες του ECVET προτείνονται ως μία επιπλέον πηγή πληροφόρησης σε αριθμητική μορφή. Εφόσον συσχετιστούν και με τα επαγγελματικά προσόντα και με τις ψηφίδες, οι πιστωτικές μονάδες του ECVET επιτελούν δύο λειτουργίες:

• δίνουν μια απλή απεικόνιση της σχετικής αξίας μιας ψηφίδας μαθησιακών αποτελεσμάτων σε σχέση με το πλήρες επαγγελματικό προσόν. Απεικονίζουν την αναλογία της ψηφίδας προς το επαγγελματικό προσόν.

• Διευκολύνουν τη μεταφορά μαθησιακών αποτελεσμάτων με ένα χειροπιαστό τρόπο παρέχοντας ένα κοινό σημείο αναφοράς σε ευρωπαϊκό επίπεδο μεταξύ των συστημάτων επαγγελματικών προσόντων.

Τι είναι η ψηφίδα;

Είναι ένα σύνολο μαθησιακών αποτελεσμάτων (γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων) που κανονικά συνιστούν το πιο μικρό τμήμα ενός επαγγελματικού προσόντος που μπορεί να αξιολογηθεί, να επικυρωθεί και, πιθανώς, να πιστοποιηθεί. Μια ψηφίδα μπορεί να είναι εξειδικευμένη για ένα μόνο επαγγελματικό προσόν ή κοινή σε διάφορα επαγγελματικά προσόντα.

Γίνεται αμέσως κατανοητό με βάση τις παραπάνω αρχές, ότι το σύστημα των εκπαιδευτικών πιστωτικών μονάδων οδηγεί στον κατακερματισμό των γνωστικών πεδίων. Αυτός ο κατακερματισμός οδηγεί στην εξατομίκευση των επαγγελματικών προσόντων, που οδηγεί με τη σειρά του στην εξατομίκευση των συμβάσεων εργασίας. Ο απώτερος στόχος όλης αυτής της διαδικασίας είναι η μείωση του εργασιακού κόστους ανά μονάδα εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Απόφαση της Λισαβόνας), με το τσάκισμα των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.

Στα προγράμματα σπουδών των ειδικοτήτων του Τεχνολογικού Λυκείου, η σύνδεση του 3ου έτους με το προαιρετικό 4ο έτος ειδίκευσης και των προγραμμάτων των ΙΕΚ, που θα συνεχίσουν να λειτουργούν, θα γίνεται με την «θεσμοθέτηση σπονδυλωτών προγραμμάτων σπουδών». Με τον τρόπο αυτό θα γίνεται «η αντιστοίχιση των προγραμμάτων σπουδών σε πιστωτικές μονάδες και η πιστοποίηση των προσόντων», που θα αφορά κάθε μελλοντικό εργαζόμενο ξεχωριστά.

Έτσι το 4ο έτος εξειδίκευσης, μπορεί να είναι λειτουργικά ενταγμένο στο Τεχνολογικό Λύκειο, όμως δεν θα λειτουργεί σε όλα τα Τεχνολογικά Λύκεια. Τα τμήματα αυτά θα λειτουργούν μετά από απόφαση της Περιφέρειας. Επίσης οι σπουδαστές του 4ου έτους εξειδίκευσης για να πάρουν Πτυχίο και Πιστοποίηση θα πρέπει να επιτύχουν σε Πανελλαδικές ή Περιφερειακές εξετάσεις με θέματα από τράπεζα θεμάτων. Με τον τρόπο αυτό θα είναι πολλοί εκείνοι που δεν θα πιστοποιηθούν και θα έχουν μόνο Βεβαίωση σπουδών, που θα παραπέμπει σε κάποιο αριθμό πιστωτικών μονάδων, προφανώς λιγότερες απ’ τους πιστοποιημένους και περισσότερες απ’ τους κατέχοντες μόνο απολυτηρίου Τεχνολογικού Λυκείου.

Τεχνολογικό Λύκειο και Μαθητεία-Πρακτική Άσκηση

Το νέο Σχολείο της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης θεσμοθετεί την μαθητεία και την πρακτική άσκηση, στο 3ο και 4ο έτος που αφορούν τις ειδικότητες.

Στην ουσία οδηγούν τους μαθητές των 17 χρόνων στην αγορά εργασίας, ως εργατικό δυναμικό, στο όνομα της εκπαίδευσης. Ασφαλώς στις σημερινές συνθήκες, επιβάλλεται να υπάρχουν σχολεία, αλλά και θεσμοί διευκόλυνσης για τους εργαζόμενους μαθητές, που να είναι δεσμευτικοί για τους εργοδότες, Είναι άλλο πράγμα όμως ο θεσμός της μαθητείας, που λειτουργεί χρόνια στον ΟΑΕΔ ή η Πρακτική Άσκηση (με αδιευκρίνιστο ακόμη πλαίσιο λειτουργίας), που υποτίθεται ότι θα αποτελούν μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας του σχολείου. Δεν μπορεί να υπάρχει διαδικασία εκπαίδευσης στο χώρο εργασίας. Πόσο μάλλον να θεωρούν ότι ο χώρος εργασίας μπορεί να αντικαταστήσει ή να συμπληρώσει το σχολείο υλοποιώντας μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας, πριν ακόμη ολοκληρωθούν οι σπουδές και άρα χωρίς να έχει ο μαθητής ολοκληρωμένη γνώση για την ειδικότητά του.

Ο μαθητής που ακολουθεί πρόγραμμα Μαθητείας ή της Πρακτικής Άσκησης είναι αναγκασμένος να ακολουθεί τις ανάγκες της παραγωγικής διαδικασίας, που το αντικείμενό της, εκ’ των πραγμάτων, δεν εντάσσεται σ’ ένα ολοκληρωμένο γνωστικό αντικείμενο, έτσι ώστε η εμπειρία που θα αποκτηθεί να αποτελεί και ολοκληρωμένη γνώση.

Έτσι οι μαθητές θα αποτελέσουν ένα πρώτης τάξης φτηνό εργατικό δυναμικό για όλες τις δουλειές, δώρο στους εργοδότες μιας και θα είναι επιδοτούμενοι.  

Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που δίδεται η δυνατότητα σε άλλα Υπουργεία να ιδρύσουν Τεχνολογικά Λύκεια, φωτογραφίζοντας εμμέσως πλην σαφώς το Υπουργείο Εργασίας, μιας και οι σχολές ΟΑΕΔ λειτουργούν με όρους μαθητείας απ’ το 1983, εφαρμόζοντας το δυικό σύστημα, δηλαδή κάποιες ημέρες της εβδομάδας μαθήματα στο σχολείο και κάποιες ημέρες εργασία σε παραγωγικές μονάδες.

Τα Σχολικά Εργαστηριακά Κέντρα (ΣΕΚ)

Η λειτουργία των Σχολικών Εργαστηριακών Κέντρων (ΣΕΚ) θα είναι πλήρως ενταγμένη στο σπονδυλωτό σύστημα εκπαιδευτικών μονάδων ECVET μιας και εντάσσονται πλήρως στο σύστημα της Δια Βίου Μάθησης.

Εκτός απ’ τα εργαστηριακά μαθήματα των Τεχνολογικών Λυκείων, θα ενταχθούν πλήρως στο σύστημα της κατάρτισης και επανακατάρτισης ενηλίκων, μέσω των ΙΕΚ και των προγραμμάτων δια Βίου Μάθησης.  

Το Απολυτήριο του Τεχνολογικού Λυκείου

Το βασικό απολυτήριο του Τεχνολογικού Λυκείου δεν αποτελεί ισότιμο τίτλο με αυτόν του Γενικού Λυκείου.

Οι μαθητές που θα αποκτήσουν απολυτήριο Τεχνολογικού Λυκείου και άρα επαγγελματικό πτυχίο, είναι οι μαθητές που στο Γ’ έτος σπουδών θα επιλέξουν τα τμήματα ειδικοτήτων. Στην ουσία αποτελούν το σύνολο των μαθητών που θα κατευθυνθεί προς το Τεχνολογικό Λύκειο.

Απολυτήριο Λυκείου (χωρίς επαγγελματικό πτυχίο) μπορούν να πάρουν μόνο όσοι μαθητές κατευθυνθούν στο τμήμα «Γενικής Παιδείας» του Γ’ έτους, που έχει στόχο «την προετοιμασία των μαθητών αυτού του τμήματος για συμμετοχή τους στη διαδικασία εισαγωγής στα πανεπιστήμια  και στα ΤΕΙ σύμφωνα με τις ισχύουσες γενικές διατάξεις περί εισαγωγής των μαθητών λυκείων στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση».

Πρακτικά είναι αδύνατον να λειτουργήσουν τμήματα «Γενικής Παιδείας» στο Τεχνολογικό Λύκειο γιατί:

Α) Διασφαλίζει την πλήρη αποτυχία των μαθητών αυτών στις πανελλαδικές εξετάσεις. Δεν είναι δυνατόν ο μαθητής του Τεχνολογικού Λυκείου που διδάσκεται λιγότερες ώρες στα βασικά μαθήματα Γενικής παιδείας στο Β’ έτος απ’ τον αντίστοιχο μαθητή του Γενικού Λυκείου, ξαφνικά στο Γ’ έτος να αποκτά τις ίδιες δυνατότητες με τον αντίστοιχο μαθητή του Γενικού Λυκείου. Άρα είναι σχεδόν αδύνατο ένας μαθητής που έχει στόχο την Τριτοβάθμια εκπαίδευση να επιλέξει να φοιτήσει στο Τεχνολογικό Λύκειο έναντι του Γενικού Λυκείου.

Β) Προϋπόθεση για τη λειτουργία τμημάτων «Γενικής Παιδείας» στο Γ’ έτος του Τεχνολογικού Λυκείου είναι η παρακολούθηση τους από τουλάχιστον 15 μαθητές. Μόνο αυτός ο ελάχιστα απαιτούμενος αριθμός μαθητών για την λειτουργία του τμήματος, είναι απαγορευτικός στο να λειτουργήσει το τμήμα «Γενικής Παιδείας» στο Τεχνολογικό Λύκειο.

Η πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

Επισήμως διακηρύσσεται  ότι «η πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση δεν είναι η βασική προτεραιότητα του Τεχνολογικού Λυκείου».

Σύμφωνα με την παραπάνω βασική αρχή οι μαθητές του Τεχνολογικού Λυκείου έχουν την δυνατότητα να έχουν πρόσβαση μόνο στα ΤΕΙ, με τις ειδικές εξετάσεις σε τέσσερα μαθήματα, όπως ισχύει και σήμερα στα ΕΠΑΛ.

Επίσης υπάρχει η δυνατότητα της πρόσβασης στα ΤΕΙ και στους αποφοίτους του 4ου έτους Ειδίκευσης, που θα έχουν αποκτήσει Πτυχίο και Πιστοποίηση μετά από εξετάσεις σε περιφερειακό ή εθνικό επίπεδο.

Πρέπει να γίνει καθαρό ότι το Τεχνολογικό Λύκειο αποτελεί ένα ακόμη κομμάτι του πάζλ στην εφαρμογή της γενικότερης ακολουθούμενης πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε όλο το φάσμα της εκπαίδευσης (δευτεροβάθμια-τριτοβάθμια) που στόχο έχει την παραγωγή ανθρώπινου δυναμικού που θα εξυπηρετεί αποκλειστικά τις ανάγκες των επιχειρήσεων. Αυτό το ανθρώπινο δυναμικό, πρέπει να είναι καταρτισμένο για να εξυπηρετεί την παραγωγική διαδικασία χωρίς να μπορεί όμως συλλογικά να διεκδικήσει την αξία της αγοραστικής του δύναμης. Γι’ αυτό το λόγο πρέπει να εξατομικευτούν τα επαγγελματικά του προσόντα. Επίσης το σύστημα επιβάλει στον εργαζόμενο το κυνήγι επιμορφώσεων επανεκπαιδεύσεων κλπ. ως  δική του υποχρέωση, για να μπορεί να διεκδικεί ατομικά περισσότερες οικονομικές απολαβές ή για να βρίσκεται μέσα στην παραγωγική διαδικασία.

Τελικά αυτή η διαδικασία καταλήγει σε  διπλό κέρδος για την οικονομική ολιγαρχία.

Α) Μέσω της εξατομίκευσης των επαγγελματικών προσόντων και εξατομίκευση των συμβάσεων εργασίας μπορούν να μειώσουν το κόστος εργασίας με την μείωση των μισθών.

Β) Απ’ το κυνήγι των εργαζόμενων για την απόκτηση περισσότερων εκπαιδευτικών πιστωτικών μονάδων μέσα απ’ το σύστημα δια Βίου Μάθησης που θα έχει ως αποτέλεσμα την απόκτηση περισσότερων επαγγελματικών προσόντων, οι επιχειρήσεις μπορούν να διαθέτουν πάντα ενημερωμένο προσωπικό που μπορεί να βρίσκεται και σε αναμονή μέσω του συστήματος της ανεργίας και συνεπώς άμεσα εκμεταλλεύσιμο για ακόμη μεγαλύτερη συμπίεση του εργασιακού κόστους.

Φυσικά το σύστημα αυτό δεν ενδιαφέρεται για την ολόπλευρη ανάπτυξη του ανθρώπου ως κοινωνική οντότητα. Δεν επιθυμούν ανθρώπους που θα διεκδικούν τα δικαιώματά τους και τη δημιουργία κοινωνίας που θα καταργεί την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.

Ενδιαφέρεται μόνο για «ικανότητες» που είναι άμεσα εκμεταλλεύσιμες απ’ τις επιχειρήσεις  και το σύστημα διακυβέρνησής τους.

Σ’ αυτά τα σχέδια δεν πρέπει να σταθεί απέναντι μόνο ο κλάδος αλλά πρέπει να δημιουργηθεί  κοινό μέτωπο πάλης όλων των εργαζόμενων.

 

* Ο Δημήτρης Καρυώτης είναι Αιρετός στο ΠΥΣΔΕ Δυτικής Αττικής και μέλος του Δ.Σ. της Α’ ΕΛΜΕ Δυτικής Αττικής

 

18-6-2011

Η μεγάλη σφαγή των διδασκόντων 407/80

Η μεγάλη σφαγή των διδασκόντων 407/80

 

Του Παναγιώτη Σωτήρη


 

Το Υπουργείο Παιδείας αποφάσισε να προχωρήσει σε μαζικές απολύσεις εκατοντάδων συμβασιούχων διδασκόντων 407/80 στα Πανεπιστήμια, να στερήσει τα Τμήματα από προσωπικό χωρίς το οποίο δεν μπορούν να λειτουργήσουν να οδηγήσει σε πρωτοφανή υποβάθμιση τα προγράμματα σπουδών.

Με έγγραφό του Υφυπουργού Πανάρετου προς τα Πανεπιστήμια (αντίστοιχο έχει στείλει και στα ΤΕΙ για θέσεις έκτακτου προσωπικού) ανακοινώνει ότι φέτος δεν θα δοθούν πιστώσεις σε κάθε ίδρυμα για να τις κατανείμει, αλλά το ίδιο το Υπουργείο θα αξιολογήσει τις ανάγκες των τμημάτων και θα προσφέρει συγκεκριμένες πιστώσεις για συγκεκριμένα μαθήματα. Για το σκοπό αυτό ζητά από τις γραμματείες των Τμημάτων αναλυτικά στοιχεία για τα μαθήματα που θα διδαχθούν από συμβασιούχους, το εάν είναι υποχρεωτικά ή επιλογής, τον αριθμό των μελών ΔΕΠ ανά τμήμα, το πόσοι φοιτητές το δήλωσαν την περασμένη χρονιά κ.λπ. Στη βάση αυτών των στοιχείων το ίδιο το Υπουργείο θα κρίνει και όχι τα τμήματα αν δικαιούνται πιστώσεις ή όχι. Ξεκαθαρίζει επίσης ότι για τα τμήματα με περισσότερα από 25 μέλη ΔΕΠ δεν θα πάρουν καθόλου πιστώσεις, παρά μόνο ελάχιστες κατ’ εξαίρεση.

Είναι προφανές ότι το Υπουργείο ετοιμάζεται να κάνει τεράστιας κλίμακας περικοπή πιστώσεων 407/80. Άλλωστε, ήδη υπάρχει ρητή εντολή του Υπουργείου Εσωτερικών για περικοπή -50% των συμβασιούχων σε όλα τα Υπουργεία. Βάζοντας το πλαφόν των 25 μέλη ΔΕΠ στερεί από πάρα πολλά τμήματα, με μεγάλες διδακτικές ανάγκες, το αναγκαίο προσωπικό. Επιπλέον, η διαδικασία αξιολόγησης και ιεράρχησης που θα κάνει το Υπουργείο είναι σχεδόν νομοτελειακό ότι θα είναι χρονοβόρα, χαοτική και εγγενώς διαβλητή, όπως φάνηκε και από την επαναξιολόγηση των ερευνητικών προτάσεων. Μετά τη στάση πληρωμών έρχεται και η στάση προσλήψεων.

Είναι μια μεθόδευση παράνομη (αφού αφαιρεί από τα πανεπιστήμια το δικαίωμα επιλογής που ρητά ορίζει το ΠΔ 407/80) που θα έχει τρομακτικές συνέπειες μέσα στα Πανεπιστήμια. Μιλάμε για βέβαιη απόλυση εκατοντάδων διδασκόντων σε όλη την Ελλάδα και για χιλιάδες μαθήματα που δεν θα προσφέρονται την επόμενη χρονιά. Μια ολόκληρη γενιά επιστημόνων, αφού για χρόνια γεύτηκαν την εργασιακή περιπλάνηση, τον εξευτελισμό των σπαστών συμβάσεων, τις τεράστιες καθυστερήσεις πληρωμών, τώρα έχουν μπροστά τους την προοπτική της πλήρους εργασιακής και ακαδημαϊκής εξαθλίωσης. Είναι η Νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου για τους συμβασιούχους διδάσκοντες.

Πολλά τμήματα δεν θα μπορέσουν να ολοκληρώσουν το πρόγραμμα σπουδών ή θα το υποβαθμίσουν ριζικά. Σε συνδυασμό με το πάγωμα ουσιαστικών των διορισμών των εκλεγμένων μελών ΔΕΠ, το πάγωμα των προκηρύξεων νέων θέσεων, τις μαζικές συνταξιοδοτήσεις μελών ΔΕΠ τα πανεπιστήμια δεν οδηγούνται απλώς σε συρρίκνωση αλλά σε ένα πραγματικό ακαδημαϊκό κραχ. Ταυτόχρονα, ο πολυεπίπεδος στραγγαλισμός των Πανεπιστημίων αντικειμενικά ανοίγει το δρόμο όχι μόνο για τη συρρίκνωση αλλά και για την εμπορευματοποίηση των πανεπιστημίων, αφού μόνο  με την εισαγωγή διδάκτρων και γενικότερα μορφών ανταποδοτικότητας θα μπορούν να λειτουργήσουν τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ.

Με αυτή την πραγματικότητα δεν χωράει κανένας συμβιβασμός. Ή τώρα θα υπάρξει μαζική και αποφασιστική αντίδραση, συλλογικός αγώνας για τη σωτηρία του δημόσιου πανεπιστημίου ή απλώς θα μετράμε τη μία απώλεια μετά την άλλη. Δεν χρειάζεται να περιμένουμε το νέο νόμο, ο νόμος ήδη εφαρμόζεται με τις τεράστιες περικοπές στους προϋπολογισμούς, τις απολύσεις διδασκόντων 407/80, το πάγωμα διορισμών και προσλήψεων, τις συνεχείς παρεμβάσεις του Υπουργείου, τα ενεργά σχέδια για συγχωνεύσεις – καταργήσεις. Τώρα είναι η ώρα της απάντησης, όχι το Σεπτέμβρη. Με μαζικές συνελεύσεις όλης της Πανεπιστημιακής Κοινότητας, ενωμένοι διδάσκοντες, φοιτητές και διοικητικοί να κατεβάσουμε το Πανεπιστήμιο στο δρόμο. Με απεργίες, με διαδηλώσεις, με καταλήψεις με αγωνιστική αναστολή λειτουργίας των Ιδρυμάτων πριν το Υπουργείο Παιδείας βάλει οριστική ταφόπλακα στο δημόσιο πανεπιστήμιο. Η ανοχή ή η μοιρολατρική αναμονή απλώς θα μας κάνουν συνένοχους στο έγκλημα…

 

ΠΗΓΗ: 3-6-2011, http://www.alfavita.gr/artro.php?id=34758