Πυρηνική Ενέργεια τέλος!

Του Hρακλή Kανακάκη*

Μετά την πυρηνική καταστροφή του 1986 στο Τσερνομπίλ, που στοίχισε στην Oυκρανία περισσότερα από 120 δις δολλάρια, ανθρώπινες ζωές, μη αναστρέψιμες βλάβες στην υγεία πολιτών της και ανεπανόρθωτη μόλυνση στο περιβάλλον (ακόμη καταγράφουν θανάτους, λευχαιμίες, καρκίνους, τερατογενέσεις), το φιλοπυρηνικό λόμπι λούφαξε, αναδιπλώθηκε. Ξαπόστασε για λίγο και, στη συνέχεια, πέρασε στην αντεπίθεση, με τις πλάτες πολιτικών και επιστημόνων και με τη στήριξη των ΜΜΕ. Το μαύρο χρήμα, όταν ρέει αφειδώς, βρίσκει πάντα «πρόθυμους». Παθήματα που δεν έγιναν μαθήματα.

Με τη σύγχρονη τεχνολογία και τις νέες προδιαγραφές ασφάλειας, έλεγαν πυρηνικές διάνοιες, δεν μπορεί να συμβεί ατύχημα ούτε και στις σεισμογενείς χώρες και προέβαλαν ως σχετικό παράδειγμα την Ιαπωνία. Από κοντά, οικονομολόγοι επιχειρηματολογούσαν για το πόσο συμφέρει η πυρηνική ενέργεια. Αναλυτές της γεωστρατηγικής για το πόση ισχύ δίνει σε μια χώρα η απεξάρτηση από τους υδρογονάνθρακες κ.λπ. Κλιματολόγοι για το πόσο καθαρή και «πράσινη είναι. Και ήρθε η πυρηνική τραγωδία στη Φουκουσίμα, ως άλλη «Χιροσίμα», να προκαλέσει πλανητική αγωνία για να παραδώσει μια χώρα 127 εκατομμυρίων στον τρόμο, στην απόγνωση, στην αρρώστια και στο θάνατο. Για να επιβεβαιωθεί ότι η φύση είναι δυνατότερη και από τα πιο καλά οργανωμένα σχέδια και από τον αρτιότερο προληπτικό σχεδιασμό. Ότι θερίζουμε συμφορές, όταν δεν βλέπουμε το παρελθόν ως σχολείο, που δίνει μαθήματα και μας φέρνει στα μέτρα μας.

Τα πυρηνικά ατυχήματα, μέχρι σήμερα, λειτουργούν όπως το κουδούνι του ξυπνητηριού. Μας αφυπνίζουν για λίγο και μετά βυθιζόμεθα στον εφησυχασμό. Αυτό έγινε με το ατύχημα του 1979 στον πυρηνικό σταθμό Θρι Μάιλ Άιλαντ, στην Πενσυλβάνια των H.Π.A. και το 1986 στο Τσερνομπίλ, στην Oυκρανία. Θα έχουμε και τώρα μία από τα ίδια, με τους πυρηνικούς αντιδραστήρες της Φουκουσίμα ή θα έχουμε την αρχή του τέλους της πυρηνικής ενέργειας; Τα οικονομικά συμφέροντα της πυρηνικής βιομηχανίας είναι κολοσσιαία, για να παραιτηθεί εύκολα. Πράσινη, συμφέρουσα και ασφαλής; Ανοησίες! «Πράσινη» και καθαρή η πυρηνική ενέργεια δεν είναι, ούτε αποτελεί λύση στην ενεργειακή κρίση και στις κλιματικές αλλαγές. Πράσινη, όχι, γιατί δεν είναι ανακυκλώσιμη. Καθαρή είναι μόνον οπτικά, γιατί δεν φαίνεται. Τα αποτελέσματα από την παρουσία της ραδιενέργειας είναι τρομακτικά και γίνονται αισθητά καθυστερημένα και σε βάθος δεκάδων, εκατοντάδων ή και χιλιάδων χρόνων. O πυρηνικός αντιδραστήρας και οι βοηθητικές του μονάδες απελευθερώνουν στην ατμόσφαιρα, σε σχέση με ένα συμβατικό εργοστάσιο ίσης θερμοηλεκτρικής ισχύος, μεγαλύτερα ποσά θερμότητας. Άρα δεν είναι λύση στο κλιματικό πρόβλημα. Αλλά ούτε το κόστος παραγωγής της πυρηνικής κιλοβατώρας είναι χαμηλό.

Oι υπέρμαχοι της πυρηνικής ενέργειας παραβλέπουν ότι έπειτα από τριάντα χρόνια ζωής κάθε αντιδραστήρα, πρέπει να διαλύεται και να γίνεται ο ίδιος απόβλητο. Έτσι, δεν συνυπολογίζουν στους κοστολογικούς παράγοντες τη δαπάνη αποσυναρμολόγησης του παλιού αντιδραστήρα και διαχείρισης της διάλυσής του, που φθάνει έως και το 50% του κόστους ενός νέου αντιδραστήρα. Oύτε και τα υπέρογκα ασφάλιστρα, που καταβάλλονται για τη μεταφορά του φορτίου. Ίσως, γιατί προτιμάται η λύση της «ανάθεσης» σε Μαφίες, που τα τακτοποιούν στο βυθό θαλασσών και ωκεανών. Το Σεπτέμβριο του 2009, οι Ιταλικές Αρχές εντόπισαν στα νερά της Καλαβρίας πλοίο φορτωμένο με βαρέλια γεμάτα πυρηνικά απόβλητα αγνώστου προελεύσεως, που είχε βυθίσει η Μαφία. Αλλά και οικονομικώς συμφέρουσα να ήταν, το διακύβευμα είναι τόσο μεγάλο, που επιβάλλεται να απορριφθεί η πυρηνική ενέργεια. Μήπως είναι ασφαλής; Η πραγματικότητα, χωρίς παραμορφωτικούς φακούς, βοά περί του αντιθέτου. Εκτός από τα μεγάλα πυρηνικά ατυχήματα, σημειώνονται και εκατοντάδες μικρά στα 450 πυρηνικά εργοστάσια που λειτουργούν στον κόσμο (άλλα 62 είναι υπό κατασκευήν). Τα τελευταία είκοσι χρόνια έχουν σημειωθεί πάνω από χίλια ατυχήματα, χωρίς ποτέ να μάθουμε τι έχει υποστεί το περιβάλλον και η υγεία των ανθρώπων.

Αργά ή γρήγορα, η αλήθεια βγαίνει στο φως, γιατί ακόμη δεν ισχύει το: «ό,τι δεν το παίζει η τηλεόραση δεν είναι και είδηση». Μόνο στις ΗΠΑ, σύμφωνα με έκθεση της μη κρατικής, μη κερδοσκοπικής «Ένωσης Επαγρυπνούντων Επιστημόνων» της, εντός του 2010 14 φορές οι Αμερικανοί έφθασαν στο χείλος πυρηνικής τραγωδίας. Και το πιο ασφαλές σύστημα, κάποια στιγμή, υφίσταται βλάβη και τότε οι συνέπειες υπερβαίνουν κατά πολύ το οποιοδήποτε όφελος. Μη ασφαλής είναι, επιπροσθέτως, και γιατί δεν έχει βρεθεί μέθοδος αδρανοποίησης των πυρηνικών αποβλήτων. Ό,τι γίνεται είναι προσωρινό. Το θάψιμο σε στέππες, ερήμους ή περιοχές παγετώνων ενέχει κινδύνους, αφού η τοξικότητά τους διατηρείται εκατοντάδες ή και χιλιάδες χρόνια. Ποιος μπορεί να αισθάνεται σίγουρος από τους 250.000 τόνους αποβλήτων, που έχουν συσσωρευθεί μέχρι σήμερα; Εγκληματική η εμμονή της Τουρκίας.

Η Ελλάδα βρίσκεται σε κλοιό πυρηνικών εργοστασίων και μάλιστα γηρασμένων, που αποτελούν πρωτίστως κίνδυνο για τις χώρες στις οποίες ανήκουν, αφού οι επιπτώσεις είναι ευθέως ανάλογες της εγγύτητας στην πυρηνική εγκατάσταση. Δυστυχώς όμως, η ραδιενέργεια δεν έχει σύνορα και ο πυρηνικός όλεθρος ξεπερνά τα εθνικά όρια. Κατά τούτο, είναι εγκληματική ενέργεια, σήμερα, που έχουμε πάθει και παθαίνουμε, να μη μαθαίνουμε. Να παρατείνεται ο βίος των παλαιωμένων αντιδραστήρων με επισκευές και παρεμβάσεις αμφίβολης αποτελεσματικότητας, με αποκλειστικό γνώμονα το κέρδος. Να εμμένει η Τουρκία, με περισσό θράσος, στην κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου στο Ακούγιου, το οποίο, μάλιστα, βρίσκεται μάλιστα πάνω σε σεισμογενές ρήγμα, γνωστό για τη δραστηριότητά του και για τις ισχυρές δονήσεις που δίνει.

Με τον πυρηνικό τρόμο στη Φουκουσίμα εν εξελίξει, η επιχειρηματολογία του αντιπυρηνικού κινήματος έχει ενισχυθεί, ενώ κερδίζει έδαφος η λογική να ξαναδούμε τη ζωή μας χωρίς την πυρηνική ενέργεια. O στόχος είναι απολύτως εφικτός. Το 17% της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από τους πυρηνικούς σταθμούς μπορεί να αντικατασταθεί με εναλλακτικές μορφές ενέργειας. Μέχρι τότε, οι λαοί μπορούν να επιβάλλουν το κλείσιμο των γηρασμένων εργοστασίων και να ματαιώσουν τα σχέδια εγκατάστασης νέων, ­ με αγώνα, ­ με την εκλογική αποδοκιμασία των πολιτικών δυνάμεων, που διάκεινται ευνοϊκά στην πυρηνική ενέργεια, ­ με τον αυτοπεριορισμό της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας.

* Ο Hρακλής Kανακάκης είναι αρθογράφος στη εφημ. «Χριστιανική» και Δ/ντής Δημοτικού Σχολείου.

ΠΗΓΗ: Τρίτη, 26 Απρίλιος 2011, http://www.xristianiki.gr/arkheio-ephemeridas/844/purenike-energeia-telos.html