Η  Παραχώρηση της  Κρατικής Εξουσίας συνιστά Προδοσία

Του Ηλία Σταμπολιάδη*

Η λέξη κράτος  προέρχεται από το ρήμα “κρατώ” που σημαίνει εξουσιάζω. Σκοπός του κράτους είναι η διατήρηση της ευημερίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της ασφάλειας του έθνους. Από την αρχαιότητα, η υπόσταση και η δύναμις ενός κράτους εκφράζετο με την έκδοση δικού του νομίσματος που εξασφάλιζε την οικονομική του κυριαρχία στα όρια της επιρροής του, καθώς και την εθνική του ανεξαρτησία. Ιστορικά μόνο οι υποτελείς λαοί είχαν το νόμισμα των κυρίων τους.

Η οικονομική πολιτική ενός κράτους στηρίζεται σε τρεις πυλώνες που είναι; η Δημοσιονομική, η Νομισματική και η Αναπτυξιακή του  πολιτική. Τα τελευταία τριάντα χρόνια η Δημοσιονομική πολιτική της χώρας μας έχει μετατραπεί σε μέσον ανάδειξης των κυβερνήσεων στην εξουσία με εργαλεία το ρουσφέτι και τη διαφθορά. Οι παραγωγικές δυνάμεις του τόπου, που συντελούν στην ανάπτυξη, έγιναν βορά στον κομματικό συνδικαλισμό και η διατήρηση του βιοτικού επιπέδου στο σημερινό επίπεδο στηρίχθηκε σε δάνεια με όρους τοκογλυφίας.

Το τελευταίο κτύπημα, που μάλιστα  συνέβαλε ουσιαστικά και στην ταυτόχρονη υποδούλωση της χώρας, ήταν η παραχώρηση σε ξένους του κυριαρχικού δικαιώματος και της δυνατότητας του κράτους μας να εκδίδει δικό του νόμισμα, τη Δραχμή. Αρχικά εξαπάτησαν το λαό με την προβολή και αποδοχή του Ευρώ σαν το σκληρό νόμισμα που θα εξασφάλιζε τάχα την οικονομική μας σταθερότητα. Η αλήθεια που τελικά αποκαλύπτεται είναι ότι, το Ευρώ εκδίδεται από μία εξουσία στην οποία δεν ανήκουμε ουσιαστικά ως μέλη, συμμετέχουμε με κλείδα μόνο με 2,5% και υφιστάμεθα τις συνέπειες κατά 100%, διότι η Ευρώπη δεν αποτελεί πολιτική συνένωση των λαών αλλά μία αρένα οικονομικού ανταγωνισμού χωρίς κοινωνική συνοχή, χωρίς κοινή δημοσιονομική πολιτική  και χωρίς αλληλεγγύη.

Η έλλειψη εθνικής αναπτυξιακής πολιτικής και ο υπέρμετρος δανεισμός, έχουν οδηγήσει τη χώρα μας σε πτώχευση και υποτέλεια. Οι λιγοστοί πόροι μας διατίθενται για την αποπληρωμή του απεχθούς και επαχθούς χρέους*, εις βάρος των δημοσίων υπαλλήλων και των συνταξιούχων και μάλιστα απειλούν με ολοκληρωτική στάση πληρωμών εάν δεν αποδεχθούμε του όρους των δανειστών μας. Μία βασική αιτία του προβλήματος είναι η αδυναμία του κράτους να εκδώσει εθνικό νόμισμα για να διαχειριστεί τα προβλήματα της οικονομίας του. Η ειρωνεία είναι ότι οι υπηρέτες των ξένων συμφερόντων, διαστρέφοντας την αλήθεια, μας απειλούν επί πλέον ότι θα αναγκασθούμε να επιστρέψουμε στη δραχμή εάν δεν υποταχθούμε. Ας μάθουν όμως ότι αυτό θα το κάνουμε μόνοι μας έτσι και αλλιώς όταν θα τους διώξουμε και θα αναλάβουμε τη σωτηρία της πατρίδος μας .

Σήμερα αντί να εκδώσουμε νέο χρήμα  για να καλύψουμε τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες μας είμαστε υποχρεωμένοι να το δανειστούμε με αντάλλαγμα την εθνική μας κυριαρχία. Μας απειλούν μάλιστα ότι θα κατεβάσουν τα ρολά  εάν δεν συναινέσουμε στη προδοσία. Δεν καταλαβαίνουν φαίνεται ότι όταν κατέβουν τα ρολά αυτοί θα βρεθούν αυτομάτως έξω από το μαγαζί. Εφόσον η δική τους εμμονή συνιστά προσπάθεια υποδούλωσης  της χώρας, τότε η δική μας συναίνεση στην παραχώρηση της εξουσίας του κράτους μας συνιστά προδοσία. Θα είμαστε επικατάρατοι εάν δεν αγωνιστούμε υπέρ του έθνους μας ενάντια στην εξελισσόμενη προδοσία.

Με έναν μόνο όρο θα μπορούσαμε να μείνουμε στο Ευρώ. Να γίνουμε όλοι ισότιμοι πολίτες μίας Ευρωπαϊκής κοινωνίας με κοινή δημοσιονομική πολιτική και όχι ανάπηροι ουραγοί μιας ανταγωνιστικής αγοράς. Μέχρι τότε:

Ναι στον Οβολό,

Ναι στη Μνά,

Ναι στο Τάλαντο,

Ναι στη Δραχμή,

Ναι στο Εθνικό Νόμισμα,

Ναι στην Ανεξαρτησία μας.

30-5-2011

* Ο  Ηλίας Σταμπολιάδης είναι  Καθηγητής, Πολυτεχνείο Κρήτης, elistach@mred.tuc.gr

* Σπύρος Λαβδιώτης “Χρειαζόμαστε ένα νέο Σόλωνα – Σεισάχθεια” εκδόσεις Κάκτος, Αθήναι 2011

ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΚΒΙΑΣΜΟΙ:

…, το πρόβλημα της τευτονικής Ευρωζώνης και οι ελπίδες από την έκρηξη ωριμότητας των Πολιτών – Μέρος ΙΙΙ

Του Βασίλη Βιλιάρδου*

Συνέχεια από το Μέρος ΙΙ

Η ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Περαιτέρω, εάν συνεχίσει να ακολουθείται η «πολιτική» των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών, η οποία αποκλείει τον περιορισμό των δημοσίων χρεών με τη βοήθεια του πληθωρισμού και των χαμηλών επιτοκίων, καθώς επίσης με την αύξηση της ποσότητας χρήματος («τύπωμα» από την ΕΚΤ), η κατάσταση θα παραμείνει εκρηκτική.

Εάν δε η «τευτοκρατούμενη» Ευρώπη «επιμείνει» προκλητικά στην υπερβολική εσωτερική υποτίμηση (μειώσεις μισθών και λοιπών «αξιών»), με στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητας, η οποία δυστυχώς δεν συνοδεύεται από την αύξηση της εσωτερικής κατανάλωσης εκ μέρους των Πολιτών των πλεονασματικών χωρών, αλλά ούτε και από τις παραγωγικές επενδύσεις τους εντός της Ευρωζώνης, η χρεοκοπία πολλών χωρών της ζώνης του Ευρώ είναι μάλλον δεδομένη – εάν δεχθούμε καλοπροαίρετα ότι δεν είναι προγραμματισμένη από τη Γερμανία.

Στα πλαίσια αυτά είναι φανερό ότι, το πρόβλημα της Ευρωζώνης δεν είναι σε καμία περίπτωση η Ελλάδα, αλλά η Γερμανία – η οποία αναπτύσσεται μάλλον «μερκαντιλιστικά», εις βάρος όλων σχεδόν των εταίρων της.

Ειδικότερα, εάν υποθέσουμε ότι η χώρα μας «εγκατέλειπε» τη ζώνη του Ευρώ, αναγκαζόμενη να υποτιμήσει το νόμισμα της και να χρεοκοπήσει «νομοτελειακά» (λόγω του διπλασιασμού των εξωτερικών χρεών της κλπ.), όλες οι υπόλοιπες χώρες δεν θα είχαν απολύτως κανένα όφελος – αντίθετα, θα υποχρεώνονταν σε τεράστιες, αλυσιδωτές χρηματοπιστωτικές ζημίες, τις οποίες έχουμε την άποψη ότι δεν μπορεί να αντέξει ούτε καν ολόκληρο το σύστημα (άρθρο μας).  

Από την άλλη πλευρά, εάν τυχόν εγκατέλειπε τη ζώνη του Ευρώ η Γερμανία, θα μπορούσε ίσως να αντέξει την υποχρεωτική ανατίμηση του νομίσματος της, χωρίς να χρεοκοπήσει – παρά τη σημαντική μείωση των εξαγωγών που θα είχε τότε, αφού κατευθύνονται κυρίως εντός Ευρώπης (κατά σχεδόν 75%).

Οι υπόλοιπες όμως χώρες θα είχαν πλέον τεράστια οφέλη – μεταξύ άλλων τη δυνατότητα να επιλέξουν τον ελεγχόμενο πληθωρισμό αντί για τη χρεοκοπία τους, να διατηρήσουν ανταγωνιστικό το υπερτιμημένο Ευρώ («συμπλέοντας» με τις Η.Π.Α. και χωρίς να υποχρεώνονται στις «αμυντικές επιθέσεις» της υπερδύναμης, μέσω του ΔΝΤ), να αυξήσουν τις εξαγωγές τους στον υπόλοιπο πλανήτη, να μειώσουν πληθωριστικά τα ελλείμματα και τα χρέη τους, καθώς επίσης πάρα πολλά άλλα – τα οποία θα μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο εάν «ανεξαρτητοποιούνταν» από τη Γερμανία.

Βέβαια, υπάρχει μία ακόμη λύση, στην οποία έχουμε αναφερθεί επανειλημμένα στο παρελθόν: η ομοσπονδιακή ένωση ή, καλύτερα, η δημιουργία των Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης.

Εν τούτοις, επειδή η λύση αυτή προϋποθέτει αφενός μεν «αρετές», τις οποίες δεν διαθέτει δυστυχώς η σημερινή, τευτονική Γερμανία (αλληλεγγύη κλπ.), αφετέρου πολλούς συμβιβασμούς εκ μέρους όλων των κρατών-μελών, ιδίως των Πολιτών τους, θεωρούμε ότι η μόνη ρεαλιστική εκδοχή, η οποία τουλάχιστον θα εμποδίσει τις αλλεπάλληλες χρεοκοπίες (Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Βέλγιο, Ισπανία, Ιταλία κλπ.), είναι η άμεση απομόνωση της Γερμανίας από την Ευρωζώνη, σε συνδυασμό με την «δασμολογική» προστασία της ΕΕ από την κίτρινη γάγγραινα.    

Κλείνοντας, όπως έχουμε επισημάνει αρκετές φορές στο παρελθόν, όλα όσα ακούγονται περί αδυναμίας της χώρας μας να αντιμετωπίσει τα ελλείμματα ή το δημόσιο χρέος της, αλλά και τα διάφορα διλήμματα που συχνά τοποθετούνται από το «παρασκήνιο», δεν υπηρετούν σε καμία περίπτωση την αλήθεια. Κατά την άποψη μας, αυτό που «υπόγεια» επιχειρείται είναι ο εκφοβισμός των Ελλήνων – όχι μόνο με στόχο τη λεηλασία του εθνικού πλούτου τους αλλά, επίσης, με απώτερο σκοπό είτε την κατάλυση της «τευτονικής» Ευρωζώνης εκ μέρους των Η.Π.Α., έτσι ώστε να μην διακινδυνεύσει η ηγεμονία του δολαρίου, είτε την πλήρη υποδούλωση της ΕΕ, εκ μέρους της Γερμανίας (άρθρο μας).       

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

 Σύμφωνα με το γνωστό Αμερικανό οικονομολόγο K.Rogoff και την πολιτική λιτότητας που ακολουθείται, “Είναι αναπόφευκτη μία σημαντικού ύψους διαγραφή των οφειλών αρκετών υπερχρεωμένων χωρών της ευρωπαϊκής περιφέρειας – παρά το ότι οι πολιτικοί επιμένουν πως κάτι τέτοιο είναι αδιανόητο. Τα χρέη δεν έχουν αυξηθεί μόνο στην Ευρωζώνη, αλλά σε ολόκληρη τη Δύση – στην «τριάδα», όπως αποκαλούνται από κοινού οι Η.Π.Α., η ΕΕ και η Ιαπωνία”.

Οι οφειλές της υπερδύναμης υπερβαίνουν πια το 120% του ετήσιου ΑΕΠ της, εάν συνυπολογίσει κανείς τις Πολιτείες και τις κοινότητες. Όσον αφορά την Ιαπωνία, με δημόσιο χρέος στο 220% του ΑΕΠ της πριν από τη Fukushima, η Πολιτική της δεν διανοείται καν να συζητήσει για δόσεις δανείων (χρεολύσια) – προσπαθώντας όσο μπορεί να εξυπηρετεί μόνο τους τόκους, παρά τα μηδενικά σχεδόν επιτόκια δανεισμού της. Εάν δεν λογικευθούμε λοιπόν άμεσα θα βρεθούμε ξαφνικά, εντός του έτους, αντιμέτωποι με ένα μίγμα «νομισματικών καταρρεύσεων» και «υποτιμητικών συναλλαγματικών πολέμων» – κινδύνους για τους οποίους δεν υπάρχει η παραμικρή προετοιμασία.

Συνεχίζοντας, όπως αναφέρει ένας σημαντικός Ιάπωνας οικονομολόγος, “Μία αξιόπιστη στρατηγική πληθωριστικής υποτίμησης του νομίσματος μας, θα ήταν ότι καλύτερο μπορούσε να συμβεί στην πατρίδα μου”, ενώ οι υπόλοιπες ασιατικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, διατηρούν από καιρό τώρα υποτιμημένα τα νομίσματα τους, χωρίς να φοβούνται τον πληθωρισμό ή τις νομισματικές πιέσεις των Η.Π.Α. (άρθρο μας).  

Παρά το ότι λοιπόν στις δύο άλλες περιοχές της «τριάδας», στις Η.Π.Α. και στην Ιαπωνία, ο ελεγχόμενος πληθωρισμός αντιμετωπίζεται σαν τη «σωτήρια βροχόπτωση εν μέσω ξηρασίας», η Ευρωζώνη, αδικαιολόγητα «τυφλωμένη» και υπό την «επήρεια» της αμετανόητα επεκτατικής Γερμανίας, αδυνατεί να κατανοήσει τη θέση της – ειδικά η Γαλλία, η οποία υπέφερε ανέκαθεν από τη γείτονα της χώρα.

Στα πλαίσια αυτά έχουμε την άποψη ότι, εφόσον η Ευρωζώνη παραμείνει αμετακίνητη στην πολιτική των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών, της λιτότητας και του ισχυρού Ευρώ, όλες οι χώρες-μέλη της θα βρεθούν σύντομα αντιμέτωπες, η μία μετά την άλλη, με το τέρας της χρεοκοπίας – το οποίο θα διευκολύνει τα μέγιστα την περαιτέρω επέλαση των συνδίκων του διαβόλου (την αναβίωση του ναζισμού επίσης, σε ένα μεγάλο μέρος της Ευρώπης).    

Το ΔΝΤ στη συνέχεια, ακολουθώντας τις οδηγίες των εντολέων του (του Καρτέλ και των τοκογλύφων) σχεδιάζει να εγκαταστήσει, ενδεχομένως σε συνεργασία με το Γερμανικό Καρτέλ, ένα απίστευτα ιδιωτικοποιημένο, ένα απολυταρχικό αστυνομικό κράτος, με αυστηρότερα κριτήρια από αυτά των Η.Π.Α. – καταλύοντας μία για πάντα ακόμη και τη «μεταλλαγμένη» Δημοκρατία που έχουμε σήμερα: την Κοινοβουλευτική.

Ευτυχώς όμως για όλους μας, η ξαφνική «έκρηξη ωριμότητας» των Πολιτών, Ελλήνων και Ευρωπαίων, φαίνεται πως τείνει να εξισορροπήσει την απίστευτη ανεπάρκεια των πολιτικών – οι οποίοι, κινούμενοι μέσα στα στενά πλαίσια του «δημοσκοπικού καιροσκοπισμού» τους, «υποτακτικοί εάν όχι μπάτλερ των αγορών», έχουν πλέον χάσει την επαφή τους με την πραγματικότητα.

Οι Πολίτες λοιπόν, κατανοώντας ότι η δύναμη δεν δημιουργεί Δίκαιο, δεν φαίνονται διατεθειμένοι να υπακούσουν παρά μόνο σε νόμιμες δυνάμεις (J.J.Rousseau) – γεγονός που ενδεχομένως θα τεκμηριώσει ακόμη μία φορά το ότι, οι κρίσεις αποτελούν ευκαιρίες, εάν ερμηνευθούν σωστά και αξιολογηθούν ανάλογα, από τα άτομα και τις κοινωνίες.     

Βασίλης Βιλιάρδος (copyright), Αθήνα, 28. Μαΐου 2011, viliardos@kbanalysis.com      

* Ο κ. Β. Βιλιάρδος είναι οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου. Έχει εκδώσει πρόσφατα το βιβλίο «Η κρίση των κρίσεων», το οποίο περιλαμβάνει επιλεγμένα οικονομικά άρθρα του 2009.

ΠΗΓΗ: http://www.casss.gr/PressCenter/Articles/2355.aspx

ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΚΒΙΑΣΜΟΙ:

…, οι αιτίες της υπερχρέωσης, το πρόβλημα της τευτονικής Ευρωζώνης… – Μέρος ΙΙ

Του Βασίλη Βιλιάρδου

Συνέχεια από το Μέρος Ι

ΟΙ ΤΟΚΟΙ ΚΑΙ Η ΥΠΕΡΧΡΕΩΣΗ

Αν και διαδίδεται ότι, η επικράτηση της θεωρίας του Keynes οδήγησε τη δύση στην υπερχρέωση, έχουμε την άποψη ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει – πόσο μάλλον αφού οι Η.Π.Α. κατόρθωσαν να μειώσουν το δημόσιο χρέος τους στο 32% του ΑΕΠ τους, από περίπου 120% μετά το 2^ο παγκόσμιο πόλεμο.

Η υπερχρέωση της δύσης οφειλόταν κυρίως στην πολιτική των υψηλών επιτοκίων, την οποία επέβαλλε ο πρώην κεντρικός τραπεζίτης των Η.Π.Α. P. Adolf Volcker (από 11,2% το 1979, στο 20% τον Ιούνιο του 1981 – με το prime rate στο 21,5% το 1981) για την καταπολέμηση του πληθωρισμού και της ύφεσης (stagflation) – μία πολιτική που οδήγησε κυρίως τις χώρες της Ν. Αμερικής στη χρεοκοπία (ο P.A.Volcker, μετά την θητεία του στη Fed, διηύθυνε τη γνωστή αμερικανική επενδυτική τράπεζα J.Rothschild). Εάν θέλουμε δε να είμαστε περισσότερο λεπτομερείς, η υπερχρέωση ήταν αρχικά το αποτέλεσμα του συνδυασμού των υψηλών επιτοκίων με έναν σχετικά χαμηλό πληθωρισμό – αφού «περιορίζεται» η άνοδος και του ονομαστικού ΑΕΠ, ενώ «επιτρέπονται» αυξημένοι πραγματικοί τόκοι (στη συνέχεια βέβαια, η υπερχρέωση επιδεινώθηκε από τα χαμηλά επιτόκια, τα οποία διευκόλυναν τον περαιτέρω δανεισμό των ήδη χρεωμένων κρατών). Κάτι τέτοιο συνέβη στη δεκαετία του ’80, όπου ο πληθωρισμός στις Η.Π.Α. μειώθηκε στο 3,2% το 1983 – από το 13,5% του 1981. Για παράδειγμα, εάν έχουμε πληθωρισμό 3% και επιτόκιο 15%, με μηδενική ανάπτυξη, τότε το εκάστοτε χρέος αυξάνεται κατά 12% ετήσια, μόνο από τους «πραγματικούς» τόκους.      

Ο Πίνακας Ι που ακολουθεί περιγράφει το πρόβλημα του ανατοκισμού, ο οποίος λειτουργεί αποκλειστικά και μόνο προς όφελος των «τοκογλύφων». Σε αυτόν φαίνεται η διαμόρφωση ενός δανείου ύψους 20 δις €, το οποίο «ανατοκίζεται» ετήσια, χωρίς να εξοφλούνται «χρεολύσια» (δόσεις δανείου), με επιτόκιο της τάξης του 15%:

ΠΙΝΑΚΑΣ I: Εξέλιξη αρχικού δανείου 20 δις €, με ετήσιο ανατοκισμό και με επιτόκιο 15% (για ολόκληρες χρονικές περιόδους 01.01.85 – 31.12.89 κλπ.)

Πηγή: Υπολογισμοί Excel, Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

Όπως διαπιστώνουμε εύκολα από τον Πίνακα I το αρχικό κεφάλαιο, με συνεχώς ανατοκιζόμενο (ετήσια) επιτόκιο 15%, διπλασιάζεται ανά πέντε έτη (με 5% διπλασιάζεται ανά 15 έτη, όπως έχουμε ήδη αναφέρει σε προηγούμενα άρθρα μας). Για παράδειγμα, εάν υποθέσουμε ότι η Ελλάδα είχε δανεισθεί το 1985 το ποσόν των 20 δις €, με σταθερό επιτόκιο 15%, ενώ δεν εξοφλούσε έκτοτε ούτε το κεφάλαιο, ούτε τους τόκους, στα τέλη του 2004, είκοσι χρόνια δηλαδή αργότερα, θα ήταν χρεωμένη με περίπου 330 δις €! (δηλαδή, θα είχε πληρώσει το αρχικό δάνειο, το κεφάλαιο, σχεδόν 16,5 φορές παραπάνω – κάτι που από νομικής πλευράς είναι μάλλον «αντισυμβατικό»). Περαιτέρω ο Πίνακας ΙΙ, ο οποίος αφορά την εξέλιξη του δημοσίου χρέους στις Η.Π.Α. μετά το 1980 (περίοδος υψηλών επιτοκίων) τεκμηριώνει απόλυτα τη θέση μας – σύμφωνα με την οποία η υπερχρέωση του δημοσίου (όπως και ο υπερβολικός πλουτισμός της εκάστοτε ελίτ) είναι, μεταξύ άλλων, το αποτέλεσμα των υψηλών επιτοκίων, αφού το δημόσιο χρέος της υπερδύναμης 15πλασιάστηκε (από 1 τρις $ στα 15 τρις $), μέσα σε τριάντα περίπου έτη:                   

ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ: Εξέλιξη δημοσίου χρέους σε τρις $, Δημόσιο χρέος σε ποσοστά του ΑΕΠ, έλλειμμα (πλεόνασμα) σε τρισεκατομμύρια $

* Πρόβλεψη της αμερικανικής κυβέρνησης

Πηγή: Spiegel, Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

Σημείωση: Το χρέος των νοικοκυριών στη χώρα πλησιάζει τα 14 τρις $ (100% του ΑΕΠ), ενώ έχει 20πλασιασθεί, σε σχέση με τη δεκαετία του ’70. 

Από τον Πίνακα ΙΙ τεκμηριώνονται, μεταξύ άλλων, τα καταστροφικά αποτελέσματα της εφαρμογής του νεοφιλελευθερισμού, του κυρίαρχου δόγματος καλύτερα του μονοπωλιακού καπιταλισμού, στις Η.Π.Α. – από τον τότε πρόεδρο Ronald Reagan, για τον οποίο το κράτος δεν αποτελούσε τη λύση για τα προβλήματα, αλλά ήταν το ίδιο πρόβλημα (ως γνωστόν, «απελευθέρωσε» τις αγορές, άνοιξε τα κλειστά επαγγέλματα, αποκρατικοποίησε ακόμη και τις κοινωφελείς επιχειρήσεις, ενίσχυσε τα μέγιστα το Κεφάλαιο, το οποίο σήμερα προσπαθεί να διαφύγει στην Ασία από την «έξοδο κινδύνου», μείωσε τους ανώτατους φορολογικούς συντελεστές από το 70% στο 28% κλπ.).

Ολοκληρώνοντας, στην εποχή του δόθηκε δυστυχώς τεράστια σημασία στον τραπεζικό κλάδο, ο οποίος διπλασίασε έκτοτε την κερδοφορία του – ενώ πριν από τη χρηματοπιστωτική κρίση, το 40% των κερδών όλων των αμερικανικών επιχειρήσεων προερχόταν από τον τραπεζικό τομέα. Εάν λοιπόν θέλουμε να ακολουθήσουμε τις προτροπές των «συνδίκων του διαβόλου», την απελευθέρωση δηλαδή των πάντων, θεωρώντας ότι αυτές θα μας επιλύσουν το πρόβλημα του δημοσίου χρέους, οφείλουμε να γνωρίζουμε τι ακριβώς συνέβη στην πατρίδα τους – αντλώντας τα συμπεράσματα μας από τις τραυματικές εμπειρίες εκατομμυρίων Αμερικανών Πολιτών, οι οποίοι κοιμούνται εξαθλιωμένοι κάτω από τις βρώμικες γέφυρες των πόλεων τους (σε μία απόσταση λίγων μόλις λεπτών από το Λευκό Οίκο, «σαπίζουν» χιλιάδες άνθρωποι σε ένα φρικιαστικό «γκέτο», χωρίς την παραμικρή φροντίδα της Πολιτείας).   

Επίσης οφείλουμε να γνωρίζουμε πως το μυστικό της «σταθεροποίησης» μίας ελλειμματικής και υπερχρεωμένης Οικονομίας, με τις μεθόδους του ΔΝΤ, είναι το ότι ένα μεγάλο μέρος των Πολιτών της χώρας εξαθλιώνεται (αντί να πεθάνει, όπως συμβαίνει σε έναν συμβατικό πόλεμο). Δηλαδή, η ισορροπία επιτυγχάνεται με την απόλυση χιλιάδων εργαζομένων του δημοσίου τομέα, με τη χρεοκοπία των μικρών επιχειρήσεων, καθώς επίσης με την «περιθωριοποίηση» της πλειοψηφίας των ιδιωτικών υπαλλήλων και των αγροτών – οι οποίοι ουσιαστικά πληρώνουν το κόστος της «αλλαγής», καταλήγοντας να ζουν σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας.       

Η ΛΙΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Όπως έχουμε ήδη αναλύσει, τα πραγματικά αίτια της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους είναι οι οικονομικές ανισότητες των διαφόρων χωρών της ΕΕ – όπου κάποια κράτη εμφανίζουν τεράστια πλεονάσματα του εξωτερικού ισοζυγίου τους (μόνο το Μάρτιο η Γερμανία εξήγαγε εμπορεύματα κατά 15 δις € περισσότερα από αυτά που εισήγαγε), παράγοντας περισσότερα προϊόντα και υπηρεσίες από όσα χρειάζονται ή καταναλώνουν, ενώ κάποια άλλα εμφανίζουν αντίστοιχα σχεδόν ελλείμματα, παράγοντας λιγότερα από όσα απαιτούνται (ή καταναλώνοντας περισσότερα, όπως δυστυχώς στο παράδειγμα της Ελλάδας). Το πρόβλημα τώρα επιδεινώνεται, εάν τα μεγάλα ελλείμματα συνοδεύονται από υψηλά δημόσια χρέη, για την αντιμετώπιση των οποίων δεν επιλέγεται, ως οφείλει, ο πληθωρισμός, αλλά ο ισοσκελισμένος προϋπολογισμός – η οικονομική λιτότητα δηλαδή η οποία, σε κράτη με έντονα ελλειμματικά Ισοζύγια (αδύναμα εξαγωγικά κλπ.), «εκβάλλει» υποχρεωτικά σε καταστροφικές υφέσεις (στασιμοπληθωρισμός, ανεργία). Πόσο μάλλον αφού ο προερχόμενος εξ αυτών περιορισμός του ΑΕΠ, ονομαστικός ή πραγματικός, επιβαρύνει τη σχέση Δημόσιο χρέος/ΑΕΠ, προς όφελος των τοκογλύφων – οι οποίοι, με κριτήριο το συγκεκριμένο δείκτη, απαιτούν συνεχώς υψηλότερα επιτόκια (spreads). Ο Πίνακας  ΙΙΙ που ακολουθεί είναι χαρακτηριστικός:

ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙΙ: Δημόσιο χρέος προς ΑΕΠ, έλλειμμα και ανεργία της Ευρωζώνης, το έτος 2010

Πηγή: Eurostat (Απρίλιος 2011), Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

Σημείωση: Όπως το έλλειμμα της Ιρλανδίας αυξήθηκε απότομα, διπλασιάζοντας σχεδόν το δημόσιο χρέος της λόγω της διάσωσης των τραπεζών της, το ίδιο θα μπορούσε να συμβεί και στην Ισπανία, στην Πορτογαλία, στο Βέλγιο, στην Ιταλία κλπ. (ειδικά στην Αυστρία, οι τράπεζες της οποίας είναι εξαιρετικά εκτεθειμένες στην Α. Ευρώπη – όπως και στο Βέλγιο, τράπεζες του οποίου διατηρούν στα χαρτοφυλάκια τους αρκετά τοξικά ομόλογα).         

Σύμφωνα με τον Πίνακα ΙΙΙ, αρκετές χώρες της Ευρωζώνης αντιμετωπίζουν ήδη προβλήματα με το δημόσιο χρέος τους – ενώ θα αντιμετωπίσουν σύντομα πολύ μεγαλύτερα, εάν αυξηθούν τα επιτόκια δανεισμού (τόσο από την «τευτονική» ΕΚΤ, όσο και από τις τοκογλυφικές αγορές), σε συνδυασμό με την πολιτική λιτότητας που επιβάλει, ουσιαστικά «μονομερώς», η Γερμανία (σε συνεργασία με τις ελάχιστες ακόμη «ευρωζωνικές» οικονομίες, οι οποίες έχουν θετικό ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών).

Ο Πίνακας IV τώρα που ακολουθεί, τεκμηριώνει τον κίνδυνο των χωρών της GIIPS, από τη χρηματοδότηση των ληξιπρόθεσμων ομολόγων τους:

ΠΙΝΑΚΑΣ IV: Λήξη ομολόγων του δημοσίου σε δις €, με ημερομηνία καταγραφής την 5^η Μαΐου 2011

 * 2025

Σημείωση: Η Ιρλανδία, αν και θεωρητικά ελάχιστα εκτεθειμένη στα ομόλογα, έχει ήδη τυπώσει χρήματα ύψους 60 δις € για τη διάσωση των τραπεζών της, για τις οποίες όμως θα χρειαστεί στο μέλλον τεράστια ποσά – τα οποία δυστυχώς θα πληρώσουν οι συμβιβασμένοι Πολίτες της, σε αντίθεση με τους υπερήφανους, μαχητικούς και αξιοπρεπείς Ισλανδούς.  

Πηγή: Bloomberg, Πίνακας: Β. Βιλιάρδος  

Όπως διαπιστώνουμε από τον Πίνακα IV, παρά το ότι η Ιταλία και η Ισπανία έχουν πολύ μεγαλύτερο ΑΕΠ από τις υπόλοιπες χώρες, τα ληξιπρόθεσμα ομόλογα τους είναι αφενός μεν υψηλά σε απόλυτα μεγέθη, αφετέρου επικίνδυνα κατανεμημένα για την εποχή – αφού λήγουν εντός των δύο πρώτων ετών. Επομένως, είναι πολύ δύσκολο να θεωρηθεί ότι δεν απειλούνται – εάν όχι με τη δανειοδότηση τους, τουλάχιστον με υψηλά επιτόκια.    

Βασίλης Βιλιάρδος (copyright), Αθήνα, 28. Μαΐου 2011, viliardos@kbanalysis.com      

* Ο κ. Β. Βιλιάρδος είναι οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου. Έχει εκδώσει πρόσφατα το βιβλίο «Η κρίση των κρίσεων», το οποίο περιλαμβάνει επιλεγμένα οικονομικά άρθρα του 2009.

ΠΗΓΗ: http://www.casss.gr/PressCenter/Articles/2355.aspx

ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΚΒΙΑΣΜΟΙ:

Η αναγκαιότητα προσανατολισμού της Ελλάδας, η χρεοκοπία της Πολιτικής, οι μέθοδοι αντιμετώπισης της κρίσης, οι αιτίες της υπερχρέωσης, … – Μέρος Ι

Του Βασίλη Βιλιάρδου*

“Το γεγονός ότι ο άνθρωπος έχει λογική και φαντασία, οδηγεί όχι μόνο στην ανάγκη να έχει αίσθηση της δικής του ταυτότητας αλλά, επίσης, στην ανάγκη να προσανατολίζεται στον κόσμο πνευματικά. Η λογική είναι η ικανότητα του ανθρώπου να συλλαμβάνει τον κόσμο νοητικά – σε «αντιδιαστολή» με τη διάνοια, η οποία είναι η ικανότητα του να χειρίζεται τον κόσμο με τη βοήθεια της νόησης. Έτσι λοιπόν, η λογική είναι το όργανο του ανθρώπου για να φτάνει στην αλήθεια, ενώ η διάνοια είναι το όργανο του ανθρώπου για να χειρίζεται τον κόσμο με περισσότερη επιτυχία”. (E. Fromm)

Σύμφωνα με τα παραπάνω η ανάγκη ανάπτυξης της λογικής, αν και απαραίτητη,  δεν είναι τόσο πολύ επιτακτική, όσο η ανάγκη διαμόρφωσης κάποιου πλαισίου προσανατολισμού – αφού αυτό που διακυβεύεται για τον άνθρωπο, στη δεύτερη περίπτωση, είναι η ευτυχία και η διαύγεια του: η διάνοια του.

Με βάση το συγκεκριμένο γεγονός θεωρούμε ότι, αυτό που λείπει σήμερα από τη χώρα μας, αυτό δηλαδή που αδυνατεί να μας προσφέρει η Πολιτική στο σύνολο της, είναι ένα λογικό πλαίσιο προσανατολισμού μας – χωρίς το οποίο είναι αδύνατον να χειρισθούμε τα προβλήματα μας με επιτυχία, αφού οι Έλληνες διακρίνονταν ανέκαθεν περισσότερο για τη διάνοια τους και πολύ λιγότερο για την αναλυτική, «συμβατική» τους λογική.

Εάν λοιπόν η Πολιτική έλεγε στους Έλληνες Πολίτες την αλήθεια, η οποία θα ήταν το προϊόν της αντικειμενικής ανάλυσης των σημερινών, εθνικών και διεθνών συνθηκών με τη βοήθεια της απλής λογικής, «χαράσσοντας» μία συγκεκριμένη πορεία, η χώρα μας θα μπορούσε πολύ εύκολα να διαχειριστεί όλα της τα προβλήματα με απόλυτη επιτυχία – αφού σε αυτήν την περίπτωση οι Έλληνες θα αποκτούσαν ένα πλαίσιο προσανατολισμού, το οποίο σήμερα δεν διαθέτουν.

Εάν όμως η Πολιτική μας συνεχίσει να υποκρίνεται, να διασπείρει ψευδείς ελπίδες ή  να κινδυνολογεί, να αναφέρεται διαρκώς σε επώδυνα μέτρα και να ενδιαφέρεται μόνο για την «επιβίωση» της, ακολουθώντας πιστά τις οδηγίες, τους εκβιασμούς καλύτερα των παιδιών του Σικάγου, η Ελλάδα θα καταστραφεί –  χωρίς να υπάρχει κανένας αντικειμενικός λόγος, αφού είναι αναμφίβολα μία πάμπλουτη, προικισμένη πολλαπλά χώρα, η οποία όμως δεν έχει κατανοήσει ότι οφείλει να προστατεύει συνεχώς τα «υπάρχοντα» της.

Στα πλαίσια αυτά επαναλαμβάνουμε ότι, η Ελλάδα οφείλει είτε να απαιτήσει έναν βιώσιμο διακανονισμό του δημοσίου χρέους της (ενδεχομένως με τον παράλληλο «συμψηφισμό» των γερμανικών αποζημιώσεων), χωρίς τον αποκλεισμό της από τις αγορές και τη λεηλασία του εθνικού πλούτου της, είτε να αποφασίσει ψύχραιμα την «άρση» κάποιων πληρωμών – παραμένοντας φυσικά εντός της Ευρωζώνης, αφού κανένας δεν μπορεί να απαιτήσει την έξοδο της.

Ανάπτυξη ή αναβολή πληρωμών λοιπόν – με την ανάπτυξη να απαιτεί αφενός μεν την εκδίωξη του ΔΝΤ, αφετέρου την έντιμη και εφικτή αποπληρωμή του συνολικού δημοσίου χρέους μας, σε 40 ισόποσες ετήσιες δόσεις, με επιτόκιο ίσο με αυτό που δανείζονται οι τράπεζες (με το βασικό της ΕΚΤ), ταυτόχρονα με το «άνοιγμα» των αγορών της ΕΕ στα ελληνικά προϊόντα (αυξήσεις των μισθών των πλεονασματικών χωρών, για την τόνωση της εσωτερικής τους κατανάλωσης, με εμπορεύματα ή με υπηρεσίες των ελλειμματικών).    

Παράλληλα, άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση του τεράστιου πολιτισμικού μας προβλήματος – συμπεριλαμβανομένου του «αφελληνισμού», ο οποίος μάλλον «καλλιεργείται» σκόπιμα, μεταξύ άλλων με τη βοήθεια της λαθρομετανάστευσης. Πρόκειται αναμφίβολα για έναν «θανατηφόρο ιό», ο οποίος γιγαντώθηκε τα τελευταία τριάντα χρόνια, ενώ είναι ίσως πολύ πιο σημαντικός από τον «οικονομικό».

ΟΙ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

Ανεξάρτητα από την προηγούμενη αναφορά μας στην ελληνική ιδιαιτερότητα, στο επίκεντρο των οικονομικοπολιτικών συζητήσεων της εποχής μας, με αφετηρία το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης, ευρίσκονται οι δύο διαφορετικοί τρόποι αντιμετώπισης της – οι οποίοι «ανακαλύφθηκαν» στο παρελθόν από τη Δύση:

(α) Η πολιτική του «επεκτατικού προϋπολογισμού», με στόχο την καταπολέμηση της ύφεσης και της ανεργίας, η οποία στηρίζεται ουσιαστικά στη θεωρία του Keynes – αν και σήμερα έχει άλλου είδους σκοπιμότητες, αφού εφαρμόζεται από τη νεοφιλελεύθερη αμερικανική «σχολή» και το ιδιωτικοποιημένο αστυνομικό κράτος που έχει επιβάλλει. Στα πλαίσια της πολιτικής αυτής επιλέγεται η στοχευμένη αύξηση των δημοσίων δαπανών, καθώς επίσης της ποσότητας χρήματος, ταυτόχρονα με την «υιοθέτηση» χαμηλών παρεμβατικών επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα.

Πρόκειται ουσιαστικά για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της κρίσης με τη βοήθεια της ανάπτυξης – με απώτερο στόχο όχι τόσο τον απόλυτο περιορισμό των δημοσίων χρεών, όσο τη μείωση του δείκτη του χρέους, σε σχέση με το ΑΕΠ. Σε τελική ανάλυση, επιλέγεται πολύ λογικά ο ελεγχόμενος πληθωρισμός, αντί της ύφεσης και της ανεργίας, ενώ το κράτος που ακολουθεί τη συγκεκριμένη πολιτική σήμερα, οι Η.Π.Α. δηλαδή, είναι αφενός μεν υπερχρεωμένο και ελλειμματικό, αφετέρου πολυπολιτισμικό – όπου τυχόν αύξηση της ανεργίας θα μπορούσε να προκαλέσει τεράστιες κοινωνικές αναταραχές.    

Ίσως οφείλουμε να συμπληρώσουμε εδώ ότι, σύμφωνα ουσιαστικά με τον Keynes: “Η ευημερία ενός έθνους δεν μετριέται με τα υλικά στοιχεία του Ενεργητικού του –  αφού το χρυσάφι, τα κτίρια, οι δρόμοι, τα ορυχεία, τα εργοστάσια και τα δάση δεν εξανεμίσθηκαν το 1932, παρά το ότι το ΑΕΠ των Η.Π.Α. περιορίσθηκε στο μισό, μέσα σε τρία μόλις έτη”. Κατ’ επέκταση, η ιδιωτική και η δημόσια περιουσία της Ελλάδας, η χρηματιστηριακή αξία των επιχειρήσεων της, ο πλούτος της γενικότερα δεν έχει χαθεί, ούτε περιοριστεί, επειδή αντιμετωπίζουμε μία μεγάλη κρίση – όπως μάλλον θέλουν οι διεθνείς τοκογλύφοι να πιστεύουμε, τοποθετώντας μας ψευδή και εκβιαστικά διλήμματα.

Συνεχίζοντας στον Keynes, “Η ευημερία, όπως και οι οικονομικές κρίσεις, δεν είναι θέματα «δόξας» του παρελθόντος, όσο επιτευγμάτων του παρόντος. Ακριβώς για το λόγο αυτό μετριέται με βάση τα εισοδήματα που κερδίζουμε. Όταν λοιπόν οι περισσότεροι από εμάς σε ατομικό επίπεδο (άρα όλοι μας σε συλλογικό επίπεδο) απολαμβάνουμε υψηλά εισοδήματα, τότε το έθνος μας ευημερεί. Όταν μειώνεται το συνολικό ατομικό (ή εθνικό) εισόδημα, τότε έχουμε ύφεση και το έθνος μας υποφέρει”.

Επομένως, αυτό που οφείλουμε να κάνουμε άμεσα, εάν πραγματικά θέλουμε να βοηθήσουμε τη χώρα μας (πλαίσιο προσανατολισμού), είναι να αρχίσουμε όλοι μαζί να κερδίζουμε χρήματα – να έχουμε εισοδήματα δηλαδή και όχι απλά να περιορίζουμε τις ζημίες. Στα πλαίσια αυτά, το να «φυγαδεύονται» οι αποταμιεύσεις στο εξωτερικό ή να σταματούν οι επενδύσεις, δεν είναι μόνο εγκληματικό, αλλά και ανόητο – επειδή αφενός μεν σήμερα οι ευκαιρίες στην Ελλάδα είναι κατά πολύ μεγαλύτερες από τα ρίσκα, αφετέρου δε αποτελεί τον ασφαλέστερο τρόπο για να οδηγηθούμε στην απώλεια της εθνικής μας κυριαρχίας, στη λεηλασία της δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας, καθώς επίσης στην ανεξέλεγκτη χρεοκοπία.            

(β) Η πολιτική του «ισοσκελισμένου προϋπολογισμού», με στόχο τη σταθερότητα του νομίσματος, η οποία στηρίζεται ουσιαστικά στη θεωρία του Hayek (treasury view) – αν και σήμερα έχει άλλου είδους σκοπιμότητες, αφού «επιβάλλεται» από τη Γερμανία: από ένα επίσης ιδιωτικοποιημένο αστυνομικό κράτος, με απώτερο σκοπό την κυριαρχία του στον ευρύτερο ευρωπαϊκό χώρο (εννοούμε πάντοτε το τευτονικό κράτος εν κράτει, το οποίο «επιβάλλεται» αυταρχικά από το κλαμπ του Βερολίνου – σε καμία περίπτωση τους Γερμανούς Πολίτες, οι οποίοι ήδη υποφέρουν τα πάνδεινα από τον συγκεκριμένο «μηχανισμό εξουσίας»).

Για την αντιμετώπιση της κρίσης επιλέγεται η μείωση των δαπανών ή/και η αύξηση των φόρων, καθώς επίσης η ιδιωτικοποίηση των κρατικών επιχειρήσεων – με στόχο την εξοικονόμηση πόρων, καθώς επίσης τον περιορισμό των δημοσίων χρεών, σαν απόλυτο μέγεθος.

Εάν κατανοήσουμε εδώ ότι τα κράτη δεν έχουν παραδόξως Ισολογισμούς, οπότε «προβάλλεται» μόνο το Παθητικό τους (δημόσιο χρέος), ενώ δεν υπολογίζεται καθόλου το εκάστοτε Ενεργητικό (δημόσιες επιχειρήσεις, έργα υποδομής κλπ.), θα συνειδητοποιήσουμε πως τα περιουσιακά στοιχεία τους δεν αποτυπώνονται πουθενά – παρά το ότι περιορίζουν το Παθητικό, μειώνουν το χρέος δηλαδή, εάν πουληθούν. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα εξαιρετικό τέχνασμα των υποστηρικτών των ιδιωτικοποιήσεων, με τη βοήθεια του οποίου εξαναγκάζουν τα κράτη να ακολουθούν τις εντολές τους – με απώτερο στόχο τη λεηλασία των δημοσίων επιχειρήσεων και την αποκρατικοποίηση της εξουσίας.   

Συνεχίζοντας, υπό τη συγκεκριμένη πολιτική, η εσωτερική ανάπτυξη δεν αποτελεί στόχο, όπως επίσης όχι η αύξηση της ποσότητας χρήματος και η μείωση των παρεμβατικών επιτοκίων. Σε τελική ανάλυση, «προτιμώνται» η ύφεση και η ανεργία (των άλλων), αντί του πληθωρισμού, αφού το κράτος που επιβάλλει σήμερα τη συγκεκριμένη πολιτική, η Γερμανία δηλαδή, είναι πλεονασματικό – με ισχυρές εξαγωγικές επιδόσεις, με υψηλή ανταγωνιστικότητα, με ελάχιστη ανεργία, με τις αποταμιεύσεις των Πολιτών της σε μετρητά, καθώς επίσης με τεχνητά υποτιμημένο νόμισμα, λόγω της «συμμετοχής» της στην Ευρωζώνη. 

Ίσως οφείλουμε να υπενθυμίσουμε εδώ ότι, κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης «προκρίθηκε» η θεωρία του Keynes (ενεργητική καθοδήγηση της Ζήτησης), αντί αυτής του Hayek – η οποία δήθεν «φοβόταν» περισσότερο τον πληθωρισμό από την ανεργία. Στα πλαίσια αυτά, ειδικά μετά τα 2^ο παγκόσμιο πόλεμο, η δύση δεν επέστρεψε στον κλασσικό φιλελευθερισμό (A.Smith) – αφού σε όλα σχεδόν τα βιομηχανικά κράτη παρέμβαινε ενεργά το δημόσιο και εγκαταστάθηκε ο κοινωνικός καπιταλισμός.

Για αρκετά χρόνια (μέχρι τη δεκαετία του 70, όπου «απελευθερώθηκε» το δολάριο από τα «δεσμά» του πολυτίμου μετάλλου, άνοιξε το κουτί της Πανδώρας και ξεκίνησε η επέλαση του νεοφιλελευθερισμού), τα νομίσματα ήταν συνδεδεμένα με το χρυσό. Υπήρχαν επίσης τελωνεία και δασμοί, ενώ ελέγχονταν η κυκλοφορία των κεφαλαίων – πολύ σοσιαλιστικές και επικίνδυνες «πρακτικές» κατά τον Hayek και ειδικά κατά τον μαθητή του M. Friedman («σχολή του Σικάγου»).

Τέλος, ειδικά όσον αφορά την πολυσυζητημένη σήμερα «ανταγωνιστικότητα», πρέπει να κατανοήσουμε ότι αποτελεί ένα συγκριτικό και όχι ένα απόλυτο «μέγεθος». Για παράδειγμα, εάν οι βόρειες ευρωπαϊκές χώρες (η Κίνα για τους δικούς της λόγους) επιλέξουν να εργάζονται 24 ώρες το εικοσιτετράωρο, επειδή ζουν σε παγωμένα κλίματα και δεν ενδιαφέρονται καθόλου για την ιδιωτική τους ζωή ή για τις όποιες απολαύσεις, τότε οι χώρες του νότου θα πρέπει υποχρεωτικά να κάνουν το ίδιο – εάν επιθυμούν να διατηρήσουν την «συγκριτική» ανταγωνιστικότητα τους, τη «θελκτικότητα» τους καλύτερα για το διεθνές Κεφάλαιο.  

Κατά την ίδια λογική, εάν οι βόρειες χώρες συνεχίσουν να διατηρούν περιορισμένη την κατανάλωση τους, αυξάνοντας τις αποταμιεύσεις τους (οι οποίες «εκβάλλουν» στις επενδύσεις και από αυτές στην παραγωγικότητα), τότε οι νότιες θα χρεοκοπήσουν – εάν δεν τις μιμηθούν επακριβώς.    

Βασίλης Βιλιάρδος (copyright), Αθήνα, 28. Μαΐου 2011, viliardos@kbanalysis.com      

* Ο κ. Β. Βιλιάρδος είναι οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου. Έχει εκδώσει πρόσφατα το βιβλίο «Η κρίση των κρίσεων», το οποίο περιλαμβάνει επιλεγμένα οικονομικά άρθρα του 2009.

ΠΗΓΗ: http://www.casss.gr/PressCenter/Articles/2355.aspx

Συνέχεια στό το Μέρος ΙΙ

Αυτή η χώρα… δεν μας ανήκει!

Του Δημήτρη Καζάκη

«Είμαστε αποφασισμέ­νοι να σώσουμε τη χώρα», φέρεται να είπε ο πρωθυπουρ­γός στο Υπουργικό Συμβούλιο της Δευτέρας. Αυτό, ύστερα απ’ όλα όσα πέρασε η χώρα και ο λαός τον τελευ­ταίο χρόνο, μόνο σαν απειλή μπορεί να εκληφθεί.

Ναι, κύριοι, είναι αποφασισμένοι να μας σώζουν, τόσο η κυβέρνηση όσο και τα αφεντικά της εντός και εκτός Ελλάδας, μέχρις ότου δεν αφή­σουν πέτρα πάνω σε πέτρα. Εδώ και μήνες, πριν καν μας επιβληθεί το μνη­μόνιο και ο «μηχανισμός στήριξης», λέμε και ξαναλέμε ότι η Ελλάδα και ο λαός της βρίσκονται μπροστά στη μεγαλύτερη απειλή που έχουν αντι­μετωπίσει ποτέ στην ιστορία τους. Κι αυτή η απειλή είναι ικανή να αφανί­σει τη χώρα, να την αφήσει σε ερεί­πια χωρίς καμιά δυνατότητα ανοικο­δόμησης.

Καταστροφικές επιλογές

Όμως οι θιασώτες της «διαρθρωτι­κής προσαρμογής» τίποτε δεν ξέχα­σαν και τίποτε δεν έμαθαν. Λες και ζούμε ένα διαρκές déjà vu. Τα ίδια και τα ίδια, ξανά και ξανά. «Δεν υπάρχει περιθώριο για άλλη πολιτική», δήλω­σε στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ το βρά­δυ της Δευτέρας ο υπουργός Οικο­νομικών και ανήγγειλε για μια ακόμη φορά ότι χωρίς την εκταμίευση της 5ης δόσης τον Ιούνιο η χώρα θα πάει σε στάση πληρωμών. Τα ταμειακά δι­αθέσιμα της χώρας φθάνουν έως τα μέσα Ιουλίου, μετά δεν θα μπορούν να πληρωθούν μισθοί, συντάξεις και η χώρα «κατεβάζει ρολά», τόνισε. Σημείωσε, δε, ότι όποιος κι αν ήταν υπουργός Οικονομικών στη θέση του, θα ακολουθούσε την ίδια πολιτική.

Αλήθεια, τι χρειάζεται να πάθει ακόμη η χώρα για να αρχίσουμε να συζητάμε ριζικά διαφορετικές πο­λιτικές προτάσεις; Πόσες καταστροφές πρέπει να υποστούμε; Πού πρέπει να καταλήξουμε; Υπάρχει κάποιο κα­τώτερο όριο, κάποια «κόκκινη γραμ­μή» ή όχι; Όσοι σήμερα χαρακτηρίζουν ως «καταστροφή» πολιτικές προτάσεις που πάνε κόντρα στη λογική του μνη­μονίου, της Ε.Ε., του ευρώ και του ΔΝΤ, εξαργυρώνουν επιταγές μεταφορικά και κυριολεκτικά. Δεν τους καίγεται καρφί για τη χώρα και τον λαό της, που στη συνείδησή τους τα έχουν πουλή­σει προ πολλού. Γιατί λοιπόν να αντιταχτούν σήμερα σ’ αυτό που γίνεται;

Ωστόσο, το πρωτοφανές θράσος και η προσωπική αποκτήνωση που απαιτείται σήμερα για να υποστηρίξει κα­νείς τις ίδιες καταστροφικές επιλογές, επιτρέπει στους κυβερνώντες να εί­ναι εξαιρετικά κυνικοί. Να τι ομολόγη­σε στην ομιλία του στον ΣΕΒ (24/5) ο υπουργός Οικονομικών: «Πριν από έναν χρόνο, αυτή την εποχή, στο υπουργείο Οικονομικών αγωνιούσαμε, αν 15 κυβερνήσεις στις άλλες χώρες της Ευρωζώνης θα κατάφερναν να πείσουν τα Κοινοβούλιά τους, εγκαίρως, για να πληρωθεί στην Ελλάδα η πρώτη δόση του πρωτοφανούς δανείου των 80 δισ. ευρώ συν τα 30 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ. Χρήματα που χρειαζόμασταν για να μην κηρύξουμε στάση πληρωμών. Χρήματα που χρειαζόμασταν για να αποπληρώ­σουμε ένα ομόλογο, που έληγε εκείνη την εποχή και, αν δεν το αποπληρώνα­με, η χώρα απλώς θα πτώχευε και δεν θα μπορούσε να πληρώσει μισθούς, συντάξεις, κοινωνικά επιδόματα, δη­μόσιες υπηρεσίες. Πράγματα που νομί­ζαμε ότι η Ελλάδα τα είχε ξεχάσει, πριν από πολλά χρόνια. Τους μήνες που εί­χαν περάσει, είχε γίνει μια προσπάθεια να πείσουμε τους Ευρωπαίους εταί­ρους μας, μέσα από τις δικές μας πρά­ξεις, για την ανάγκη δημιουργίας ενός μηχανισμού, που δεν υπήρχε μέχρι τό­τε στην Ευρώπη, για να στηρίξει οικο­νομίες σε δυσκολία. Ένας μηχανισμός που έγινε, κατ’ αρχάς, για την Ελλάδα, στη συνέχεια διαμορφώθηκε και για τις υπόλοιπες χώρες και με τις πρόσφατες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλί­ου, θεσμοθετήθηκε και η μονιμότητά του, μετά το 2013».

Προσέξτε τι παραδέχεται ο κ. Παπακωνσταντίνου:

Τα χρήματα του μηχανισμού στήρι­ξης ήταν εξαρχής αναγκαία για να συνεχίσουμε να πληρώνουμε τα δανει­κά, δηλαδή τα ληξιπρόθεσμα ομόλογα, και όχι για να πληρώσουμε μισθούς και συντάξεις.

Μισθούς και συντάξεις δεν θα εί­χε να πληρώσει το κράτος μόνο αν κήρυττε επίσημη πτώχευση. Κι αυτό γι­ατί; Διότι ο κ. Παπακωνσταντίνου και η παρέα του είναι πρόθυμοι να δώσουν τα πάντα στους δανειστές του κράτους. Μισθούς, συντάξεις, κοινωνικά επιδό­ματα, δημόσιες υπηρεσίες. Κάτι που ήδη συμβαίνει με το μνημόνιο. Ούτε που τους περνά από το μυαλό ότι πτώ­χευση μπορεί να σημαίνει πως χάνουν οι δανειστές.

Τους μήνες που προηγήθηκαν του μνημονίου, δηλαδή όλη την περίο­δο που μας έλεγαν ότι θα τα βγάλουμε πέρα μόνοι μας, η όλη πρεμούρα της κυβέρνησης ήταν να πείσει του «Ευρω­παίους εταίρους» να δημιουργηθεί ο μηχανισμός στήριξης με σκοπό να στη­ρίξει «οικονομίες σε δυσκολία». Δηλα­δή να εγγυηθεί τα λεφτά των κερδο­σκόπων και των τοκογλύφων.

Αυτό που ενδιέφερε από την αρ­χή τον κ. Παπακωνσταντίνου, τον κ. Παπανδρέου και τη λοιπή παρέα δεν ήταν τι θα γίνει με την ελληνική οικονομία, ούτε ποια θα είναι η τύχη της Ελλά­δας, αλλά πώς θα εξυπηρετήσουν εκείνες τις δυνάμεις που ήθελαν να εξανα­γκάσουν την ευρωζώνη να αποκτήσει μόνιμο μηχανισμό χρεοκοπιών. Ποιες ήταν αυτές οι δυνάμεις; Μα προφανώς αυτές που κερδίζουν ασύστολα από τη διαχείριση των χρεών και την κερδο­σκοπία με ομόλογα και παράγωγα στις αγορές.

Με λίγα λόγια, τι ομολογεί εδώ ο κ. Παπακωνσταντίνου; Ότι ο ίδιος και η κυβέρνηση Παπανδρέου είναι σε δια­τεταγμένη υπηρεσία, εντεταλμένοι να εξασφαλίσουν τα συμφέροντα των πιο αδίστακτων και κερδοσκοπικών δυνάμεων της αγοράς. Γι’ αυτό και δεν ιδρώ­νει το αυτί τους. Δεν τους αφορά ο δωσιλογισμός που διαπράττουν. Πατρίδα γι’ αυτούς δεν είναι παρά ένα ωραίο οικόπεδο σε μια προνομιακή γωνιά της διεθνούς οικονομίας και πολιτικής που μπορεί να εκποιηθεί εύκολα και γρή­γορα προς όφελος των παγκοσμιοποιημένων αγορών του κεφαλαίου. Τώρα αν υπάρχουν και 11 εκατομμύρια παρεί­σακτοι, αυτοί πολύ γρήγορα θα κατα­ντήσουν σαν τη νομαδική φτωχολογιά που ξεβράζει η θάλασσα στις ακτές της Ελλάδας.

Ανήκομεν στις αγορές

Άλλωστε η χώρα δεν ανήκει στον λαό της. Μας το διαβεβαιώνει και η Αριστερά αυτό. Ανήκει στο κεφάλαιο, στις αγορές, στην «Ευρώπη» και γενικά στη Δύση. Γι’ αυτό και ο Έλληνας εργάτης, ο Έλληνας εργαζόμενος πρέπει να ταυ­τίζεται με τον ξεριζωμένο και εξαθλι­ωμένο μετανάστη που σέρνεται από χώρα σε χώρα σε αναζήτηση του επι­ούσιου. Κι επομένως ο ελληνικός λαός πρέπει να εθιστεί μόνιμα στην ιδέα ότι σαν πολίτης της Ευρώπης και του κό­σμου δεν έχει κανένα δικαίωμα στον τόπο του, στις ρίζες του, στην ίδια του την πατρίδα. Μπορεί ελεύθερα να πα­ρηγορείται με τις πανάρχαιες καταγω­γές της, να τη νοσταλγεί, όπως κάνου­με με το χωριό του παππού και της για­γιάς, αλλά δεν μπορεί να τη διεκδικεί. Δεν πρέπει με κανέναν τρόπο να πιστέψει ότι μπορεί να την κερδίσει. Πατρί­δα την εποχή των ανοιχτών συνόρων για το κεφάλαιο και την εργασία; Αν είναι δυνατόν! Πώς τολμάτε! Τι σημα­σία έχει αν δημοκρατία και ελευθερία δεν νοείται χωρίς την ανάδειξη του ερ­γαζόμενου λαού σε αφέντη του τόπου του; Τι σημασία έχει αν η εργατική τάξη είναι αδύνατον να συγκροτηθεί ως τέ­τοια χωρίς να αναπτύσσει πανεθνικούς δεσμούς, χωρίς να διεκδικεί το έθνος της; Τι σημασία έχουν όλα αυτά, όταν σήμερα έχουμε ακόμη και την ίδια την Αριστερά να εγγυάται την ελευθερία κίνησης κεφαλαίου και εργασίας διεκ­δικώντας ανοιχτά σύνορα; Ξεχάστε τα κινήματα των αμέτρητων ηρώων και μαρτύρων για την εθνική και κοινωνι­κή απελευθέρωση. Σήμερα προέχουν τα ευρωπαϊκά κονδύλια, η επικερδής συμμετοχή στο πιο απολυταρχικό οικο­δόμημα που γνώρισε η Ευρώπη από την εποχή του Χίτλερ.

Ποιος νοιάζεται για τη μικρή Ελλαδίτσα; Νοιάστηκε ποτέ η οικονομική και πολιτική ολιγαρχία που τη λεηλατεί επί δεκαετίες με στήριγμα την εξάρ­τηση και την υποτέλεια; Γιατί λοιπόν να νοιαστεί ο εργαζόμενος, ο εργάτης, ο επαγγελματίας, ο αγρότης; Ας την αφή­σουμε να καεί, να καταστραφεί, να ισοπεδωθεί. Και τι πειράζει αν αυτό ήδη σημαίνει μια γενικευμένη καταστροφή ανθρωπιστικών διαστάσεων και έναν νέο ξεριζωμό για τον ανθό της εργαζό­μενης κοινωνίας;

Η κρίση των κρίσεων

Η κρίση χρέους δεν είναι μια τυπική οικονομική κρίση. Δεν έχει καμιά σχέση με τον οικονομικό κύκλο που βρί­σκει κανείς στα εγχειρίδια. Ούτε πρό­κειται για ένα παραπροϊόν της δημο­σιονομικής κατάστασης του κράτους, όπως παπαγαλίζει η κυβέρνηση δεξιά και αριστερά. Ουσιαστικά αποτελεί τον συνδυασμό και την κορύφωση όλων των επιμέρους οικονομικών κρίσεων σε μια ενιαία διαδικασία που θέτει υπό αμφισβήτηση την ίδια την ύπαρξη ολό­κληρου του κυρίαρχου συστήματος οικονομίας και πολιτικής. Ποτέ καμιά άλλη μορφή κρίσης της οικονομίας της αγοράς δεν θέτει με τόσο επιτακτικό και άμεσο τρόπο τέτοιο ζήτημα επιβί­ωσης για το ίδιο το σύστημα, όσο η κρί­ση χρέους.

Με λίγα λόγια, η κρίση χρέους είναι η κρίση των κρίσεων, ή αλλιώς η μητέ­ρα όλων των κρίσεων στην οικονομία της αγοράς. Κι αυτό γιατί εκφράζει με τον πιο άμεσο και πρακτικό τρόπο την ολοκληρωτική χρεοκοπία του συνο­λικού τρόπου παραγωγής, την κατάρ­ρευση ολόκληρης της οικονομίας, της κοινωνικής συνοχής και της κυρίαρχης πολιτικής. Επομένως από αυτή την κρί­ση χρέους μπορεί να βγει μια χώρα μό­νο αν αναγεννηθεί.

Ιστορικά οι άρχουσες τάξεις μπο­ρούσαν να προχωρήσουν σε μια τέτοια αναγέννηση μέσα από την επίσημη πτώχευση του κράτους. Με τον τρόπο αυτό άλλαζαν ριζικά τους όρους ανα­παραγωγής του κεφαλαίου, τις οικονο­μικές δυνάμεις που βρίσκονται στις κο­ρυφές, αλλά και το πολιτικό προσωπικό που τις υπηρετεί. Φυσικά με τρομακτι­κό κόστος για ολόκληρη την κοινωνία και όχι μόνο για τους εργαζομένους.

Όμως, από την εποχή που το δανείσιμο κεφάλαιο κυριάρχησε στην παγκόσμια οικονομία και έφτασε να ξεπερνά 20 φορές το παγκόσμιο ΑΕΠ, η επίσημη πτώχευση, αυτή η παραδοσιακή λύση έσχατης ανάγκης για το σύστημα, συνι­στά μια τρομακτική απειλή για τις αγο­ρές κεφαλαίου διεθνώς. Με τις τράπε­ζες σήμερα να έχουν διαστάσεις κατά πολύ μεγαλύτερες από τα κράτη που τις φιλοξενούν, η επίσημη πτώχευση αποτελεί συνώνυμο της πιο ολέθριας καταστροφής. Τα κράτη υπό χρεοκοπία είναι καταδικασμένα να παραπαίουν προκειμένου να μην αποκαλυφθεί ότι οι χρηματαγορές δεν είναι μόνο παρα­σιτικές, αλλά και εντελώς άχρηστες για τους λαούς και τις ανάγκες τους.

Δεν υφίσταται κανένας, μα κανέ­νας πραγματικός οικονομικός λόγος να υπάρχει τόσο συσσωρευμένο χρέος, εκτός από την κερδοσκοπία των επενδυτών κεφαλαίου και των τραπεζών, αλλά και τη χρηματοδότηση των γιγα­ντιαίων πολυεθνικών μονοπωλίων της παγκόσμιας αγοράς. Το κεφάλαιο που βρίσκεται συσσωρευμένο στις χρημα­ταγορές και στις τράπεζες είναι πλασματικό. Και πλασματικό σημαίνει ότι δεν αντιστοιχεί σε πραγματικές διαδι­κασίες της οικονομίας και της παραγω­γής. Η διαγραφή του, το σβήσιμό του θα επηρεάσει μόνο τους ιδιοκτήτες του – επενδυτές, τράπεζες, πολυεθνικές – και καθόλου την οικονομία, η οποία μπορεί να λειτουργεί και χωρίς αυτό το πλασματικό κεφάλαιο. Αρκεί η οικονο­μία να πάψει να εξουσιάζεται από αυτή τη ληστοσυμμορία και τους πολιτικούς της εκπροσώπους.

Η θηλιά του ευρώ στον λαιμό των τραπεζών

Τα παπαγαλάκια προσπαθούν να τρομάξουν τον απλό κόσμο ότι η διαγραφή των χρεών θα σημάνει την πτώχευση των τραπεζών και έτσι θα χάσει τις καταθέσεις του. Δεν λένε όμως ότι όσο συνεχίζεται αυτή η ανατροφοδότηση του χρέους, τόσο περισσότερο εξανεμίζονται οι αποταμιεύσεις. Ούτε επίσης λένε ότι ακόμη και στην περίπτωση της κατάρρευσης των τραπεζών, οι λαϊκές καταθέσεις μπορούν κάλ­λιστα να αναπληρωθούν από ένα κράτος που διαθέτει το δικό του εθνικό νόμισμα. Κάτι που δεν μπορεί να συμβεί σε περίπτωση κατάρρευ­σης των τραπεζών εντός του ευρώ. Επιπλέον δεν λένε ότι σε περίπτωση κατάρρευσης των τραπεζών, οι πιο ευνοημένοι απ’ όλους θα εί­ναι οι οφειλέτες, δηλαδή όσοι χρωστάνε στις τράπεζες.

Και οι οφειλέτες;

Κι αυτό γιατί σε μια τέτοια περίπτωση θα τους χαριστούν τα δάνεια. Με την προϋπόθεση βέβαια ότι το κράτος αναλαμβάνει να ανασυ­γκροτήσει το πιστωτικό σύστημα από μηδενική βάση εκδίδοντας δικό του εθνικό νόμισμα. Αντίθετα κατάρρευση τραπεζών εντός του ευρώ σημαίνει ότι οι δανειακές υποχρεώσεις των οφειλετών μεταφέρονται σε άλλες τράπε­ζες. Πράγμα για το οποίο θα φροντίσει η ΕΚΤ και τα παραρτήματά της σε κάθε κράτος – μέ­λος.

Μόνο μέσα στο ευρώ τυχόν κατάρρευση των τραπεζών θα σημάνει εξαφάνιση των απο­ταμιεύσεων με ταυτόχρονη διατήρηση όλων των δανειακών υποχρεώσεων. Και να είστε βέ­βαιοι ότι με την τροπή που έχουν πάρει οι εξελίξεις στην ευρωζώνη, αργά ή γρήγορα θα έρθουν και οι καταρρεύσεις των τραπεζών. Αυτός είναι ο λόγος που οι πολιτικοί και οι γραφειο­κράτες της ευρωζώνης κάνουν τα πάντα για να τροφοδοτήσουν την κερδοσκοπία των τραπε­ζών μέσα από τη διαχείριση του χρέους και φυ­σικά την εκποίηση των χωρών υπό χρεοκοπία. Το πρόγραμμα εκποίησης ή αποκρατικοποιήσεων που έχει ανακοινωθεί αυτό το νόημα έχει. Προσφέρει τροφή στην κερδοσκοπική αδηφαγία των επενδυτών κεφαλαίου, των τρα­πεζών και των χρηματαγορών διεθνώς. Στόχος του προγράμματος δεν είναι τόσο να προσελ­κύσει κλασικούς πλιατσικολόγους-επενδυτές που κερδίζουν από τις αγοραπωλησίες περιουσιακών στοιχείων, αλλά κερδοσκόπους που αποσκοπούν σε εύκολα κέρδη μέσα από την τιτλοποίηση των επιχειρήσεων και της περι­ουσίας του Δημοσίου. Η χρηματιστική κυβεία με την αξία τής προ πώληση περιουσίας είναι το ζητούμενο και όχι η καθαυτό αγοραπωλη­σία της.

Το δίλημμα της κοινωνίας

Από την κρίση αυτή δεν μπορούμε να βγούμε με κανέναν άλλο τρόπο, παρά μόνο σαν ερείπιο μετά την κατάρρευση της ευρωζώνης, ή με την αναγέννηση της χώρας που θα επιβάλει ο ίδιος ο λαός. Στη φάση που βρισκόμαστε ο λαός σε με­γάλο βαθμό έχει πλέον ξεπεράσει το επίπεδο της διαμαρτυρίας. Δεν του αρκεί να διαμαρτύρεται. Μπορεί να μην βγήκε μαζικά στις πλατείες, όπως οι Ισπανοί, αλλά έχει κάνει μέσα σ’ έναν χρόνο από το μνημόνιο τις περισσότερες πανεργατικές απεργίες με πρωτοφανή μαζικότητα από κάθε άλλον λαό της Ευρώπης. Χώρια όλες οι άλλες μαζικές εκδηλώσεις και οι πρωτοβουλίες πολιτών. Όλα αυτά μαζί και η ταχύτητα των εξελίξεων τον έχει οδηγήσει πια στο συμπέρασμα ότι η διαμαρ­τυρία δεν αρκεί. Κι επομένως έχει μπροστά του το δίλημμα: Ή να λουφάξει γιατί δεν γίνεται τίποτε ή να εξεγερθεί και να πάρει την εξουσία. Αυτό το δίλημμα ταλανίζει την κοινωνία.

Κι επειδή γνωρίζει πολύ καλά ότι αν δεν παρθεί η εξουσία και δεν επιβληθεί μια ριζικά διαφορετική πολι­τική ξεκινώντας λίγο ως πολύ από τα αιτήματα της μη αναγνώρισης και διαγραφής του χρέους, της εξόδου από το ευρώ, της εθνικοποίησης των τραπεζών με πρώτη την Τράπεζα της Ελλάδος, της παραγωγικής ανασυγκρότησης προς όφελος του λαού, τότε οι εξελίξεις θα είναι δραματικές. Το στοιχείο αυτό δεν υπάρχει στις κινητοποιήσεις των Ισπανών. Το κίνημα της πλατείας είναι πρω­ταρχικά κίνημα διαμαρτυρίας. Η ελληνική κοινω­νία είναι πιο μπροστά από αυτό. Είναι έτοιμη για ένα κίνημα εξουσίας, αρκεί να γεννηθεί με όρους μαζικής λαϊκής εμπιστοσύνης και συμμετοχής. Κι αυτό πρέπει να γίνει τώρα, πριν προλάβει να επιβληθεί η χούντα της «εθνικής συνεννόησης» και των «επωνύμων».

* Ο Δημήτρης Καζάκης είναι Οικονομολόγος – Αναλυτής

ΠΗΓΗ: (ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ “Π” ΣΤΙΣ 26-05-11), http://www.topontiki.gr/article/17382

Σημείωση: Οι υπογραμμίσεις έγιναν από τον admin.

Τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται

Η πρωτοβουλία ακαδημαϊκών στήνει ξόβεργα για μπούφους

Του Δημήτρη Καζάκη

Την Τρίτη 31 Μαΐου 2011, στις 7 το απόγευμα, στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου Αθηνών θα πραγματοποιηθεί μεγάλη ανοιχτή συγκέντρωση με πρωτοβουλία του Πρύτανη του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Θεοδόση Πελεγρίνη, του μεγάλου έλληνα μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη και των καθηγητών Γιώργου Κασιμάτη, Γιώργου Κατρούγκαλου, Νότη Μαριά, Κώστα Μπέη και Κώστα Χρυσογόνου.

Ποιος είναι ο στόχος αυτής της ανοιχτής συγκέντρωσης; Να καταγγελθεί η Σύμβαση Δανειακής Διευκόλυνσης θα έλεγε κάποιος που είναι τόσο αφελής, ώστε δεν μπορεί να διακρίνει τις μεθοδεύσεις νομιμοποίησης του καθεστώτος κατοχής και εκποίησης της χώρας που κρύβονται πίσω της. Η συγκεκριμένη εκδήλωση ποντάρει στο γεγονός ότι αρκεί κάποιος να φωνάζει αρκετά δυνατά ενάντια στην Δανειακή για να φανεί ότι δήθεν είναι ενάντια και στο καθεστώς που της έχεις επιβληθεί από την ΕΕ, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ.

Η πρόσκληση στην εκδήλωση-συγκέντρωση απευθύνεται, σύμφωνα με τους διοργανωτές, σε κάθε πατριώτη που θέλει να διατρανώσει την αντίθεσή του στην υποτέλεια της ελληνική κοινωνίας και την απαξίωση του δημόσιου πλούτου της Ελλάδας.

Όμως εντελώς τυχαία δεν λένε απολύτως τίποτε ούτε για το χρέος, ούτε για το ευρώ. Οι μεγάλοι μας αυτοί καθηγητές και ποικίλοι επώνυμοι επικεντρώνουν την κριτική τους στην Σύμβαση Δανειακής Διευκόλυνσης για να πετύχουν τι; Μα για να απαλειφθούν οι επαχθείς όροι της, όπως μας λέει ο κ. Κασιμάτης. Δηλαδή αν οι επαχθείς όροι έφευγαν από την εν λόγω Σύμβαση, όλα θα ήταν εντάξει; Θα έπρεπε να αποδεχθούμε τον «μηχανισμό στήριξης» με βάση τον οποίο εκποιείται η χώρα;

Και το επαχθές χρέος, τι πρέπει να γίνει με αυτό; Γιατί μιλάτε για την επαχθή σύμβαση και δεν λέτε κουβέντα για το επαχθές χρέος; Γιατί δεν καλείτε τον ελληνικό λαό να απαιτήσει την μη αναγνώριση και τη διαγραφή του; ‘Η μήπως περιμένετε να βγάλει τα «επιστημονικά» της πορίσματα η δήθεν έρευνα της Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου, ενώ την ίδια ώρα η χώρα και ο λαός της χάνεται;

Μήπως τελικά αυτό που επιδιώκετε είναι να καλύψετε το κενό της πολιτικής νομιμοποίησης που υπάρχει σήμερα στο καθεστώς κατοχής και εκποίησης;

Το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα έχει θέσει ξεκάθαρα το δίλημμα: Με το ευρώ και ξερό ψωμί, ή επιστροφή στο εθνικό νόμισμα; Εσείς τι απαντάτε σ’ αυτό; Ή μήπως δεν σας ενδιαφέρει;

Πώς γίνεται και ενώ κόπτεστε για την εθνική κυριαρχία και ανεξαρτησία της χώρας, δεν λέτε κουβέντα για το καθεστώς κατάλυσής της μέσα στην ΕΕ και την ΟΝΕ; Γιατί άραγε; Εκτός πάλι κι αν είστε τόσο αδαείς ώστε να θεωρείτε ότι μια χώρα υπό κατοχικό νόμισμα, όπως είναι το ευρώ και υπό τον έλεγχο του πιο αδίστακτου καρτέλ κεντρικών τραπεζών που έχει γνωρίσει ποτέ η ευρωπαϊκή ιστορία, μπορεί να διατηρεί την εθνική κυριαρχία και ανεξαρτησία.

Είναι τυχαίο το γεγονός ότι ενώ διαρρηγνύετε τα ιμάτιά σας για την επαχθή και παράνομη δανειακή σύμβαση, δεν λέτε κουβέντα για την ενσωμάτωσή της στην Συνθήκη του Ευρώ μέσα από την «οικονομική διακυβέρνηση» και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης, δηλαδή τον μόνιμο ευρωπαϊκό μηχανισμό ελεγχόμενων χρεοκοπιών και εκποίησης χωρών; Μήπως αυτός είναι ο στόχος σας; Να καταγγείλετε την εκποίηση της χώρας μέσω της δανειακής σύμβασης για να την παραδώσετε ήσυχα-ήσυχα στην εκποίηση και την διάλυση μέσω του Συμφώνου του Ευρώ και του ΕΜΣ;

Την εθνική ανεξαρτησία και κυριαρχία δεν μπορούν να την επικαλούνται όσοι δέχονται να την ξεπουλούν προς όφελος της ΕΕ και του ευρώ. Δεν μπορούν να μιλάνε για την αντίθεσή τους στην απαξίωση του δημόσιου πλούτου της χώρας όσοι αποδέχονται την εξυπηρέτηση του τοκογλυφικού και απολύτως καταχρηστικού δημόσιου χρέους της χώρας. Δεν είναι παρά εξίσου δωσίλογοι, όσο και οι σημερινοί κυβερνήτες. Ότι κι αν προφασίζονται. Ότι κι αν επικαλούνται.

Δυστυχώς οι ίδιοι που για δεκαετίες δεν είπαν κουβέντα για την καταστροφική πορεία της χώρας. Οι ίδιοι που συνέργησαν ή συγκάλυψαν αυτήν την πορεία, όλα αυτά τα χρόνια, έρχονται σήμερα τιμητές με πρόσχημα την καταγγελία της δανειακής σύμβασης. Χωρίς βέβαια να λένε κουβέντα για την ταμπακέρα, δηλαδή το καθεστώς χρεοκοπίας, εκποίησης και πτώχευσης υπό το ευρώ. Αλλού στοχεύουν. Προτάσσοντας ο καθένας την προσωπική του ατζέντα, τις δικές τους ιδιοτελείς φιλοδοξίες, εξαργυρώνοντας διαμαρτυρημένες επιταγές ή σκοτεινές υποχρεώσεις προς το σύστημα εξουσίας, έρχονται να θέσουν ανοιχτή υποψηφιότητα για την διακυβέρνηση «εθνική συνεννόησης», που ετοιμάζεται στο παρασκήνιο.

Μην τους κάνετε την χάρη. Μην τους αφήσετε να σας ξεγελάσουν με την ρητορική αντίθεσή τους στη δανειακή σύμβαση. Μην τους επιτρέψετε να νομιμοποιήσουν την εκποίηση και την διάλυση της χώρας με το Σύμφωνο του Ευρώ και τον ΕΜΣ.

Δεν είναι τυχαίο ότι επιλέγουν να καταφέρονται ενάντια στην υπάρχουσα κομματοκρατία και στο φαύλο πολιτικό σύστημα απαλλάσσοντας τα αφεντικά του, εντός και εκτός Ελλάδας, από κάθε ευθύνη. Η τυφλή καταγγελία της πολιτικής φαυλοκρατίας ήταν πάντα το πρόσχημα για την καταστολή των δημοκρατικών ελευθεριών από κάθε είδους χούντα. Μην τους επιτρέψετε να φέρουν την χούντα της «εθνικής συνεννόησης».

Δεν έχουμε ανάγκη από «σωτήρες», ούτε από ξεπεσμένους επαγγελματίες που νομίζουν ότι αποτελούν το Α και το Ω αυτού του κόσμου. Την λύση θα την δώσει ο ίδιος ο λαός, αρκεί να βρίσκεται σε διαρκή επαγρύπνηση και να μην παραμυθιάζεται από ανούσιες φλυαρίες που καλούν σε σικέ αντίσταση. Είμαστε σε κρίσιμη καμπή. Το αμέσως επόμενο διάστημα θα κρίνει πολλά. Μην τους αφήσετε να σας καβαλίσουν. Τα δεσμά με τα οποία σφυρηλατείται η υποτέλεια της χώρας και η δουλεία του λαού είναι σήμερα το χρέος και το ευρώ. Όποιος εμφανίζεται να τα αγνοεί, τότε είναι άσχετος, ή πολύ απλά ύποπτος.

Δημήτρης Καζάκης, 26-5-2011

Βραχυχρόνιες οι συνέπειες από μια στάση πληρωμών

ΔΕΝ ΔΙΑΡΚΟΥΝ ΠΑΝΩ ΑΠΟ 2 ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΓΟΡΕΣ ΔΕΝ ΑΠΟΚΛΕΙΟΥΝ ΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΔΑΝΕΙΣΜΟ, ΛΕΝΕ 2 ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΔΝΤ

Του Μπάμπη Μιχάλη

Κάθε άλλο παρά αυτοκτονία μπορεί να είναι η στάση πληρωμών από ένα κράτος. Εκθεση οικονομολόγων του ΔΝΤ («The Costs of Sovereign Default», Eduardo Borensztein – Ugo Panizza, 2008), που επικαλείται σε άρθρο του ο χθεσινός Guardian, δείχνει ότι αντίθετα με όσα διατυμπανίζει σήμερα η ΕΚΤ και η επικρατούσα οικονομική σκέψη για την ελληνική κρίση χρέους, τα κόστη μιας αθέτησης πληρωμών, αν και σημαντικά, διαρκούν το πολύ ένα με δύο χρόνια.

«Σχεδόν ποτέ δεν ανιχνεύονται επιπτώσεις», πέραν αυτού του χρονικού διαστήματος, καταλήγει η έκθεση. Αντίθετα, πιο σημαντικές είναι οι πολιτικές συνέπειες για τις κυβερνήσεις και τους αξιωματούχους που είναι υπεύθυνοι για την οικονομία.

Οι Eduardo Borensztein και Ugo Panizza έβαλαν στο μικροσκόπιό τους χρεοκοπίες κρατών ή επεισόδια που χαρακτηρίστηκαν ως χρεοκοπία από το 1824 έως το 2004.

Η Λατινική Αμερική ήταν η ήπειρος με τον υψηλότερο αριθμό αθέτησης κρατικού χρέους (126) σε αυτό το διάστημα, ενώ ακολουθεί η Αφρική (63). Στις περιπτώσεις που εξετάζονται περιλαμβάνονται και τρεις στάσεις πληρωμών τού ελληνικού κράτους (1826-1878), (1894-1897), (1932-1964).

Η μελέτη εξετάζει τις επιπτώσεις μιας στάσης πληρωμών:

α. στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας που αθετεί τα χρέη της,

β. στη φήμη της απέναντι στους πιστωτές και τις κεφαλαιαγορές, όπως αυτή αποτυπώνεται από το ύψος των επιτοκίων δανεισμού και την πιστοληπτική της αξιολόγηση,

γ. στο εξωτερικό της εμπόριο ,

δ. στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα,

ε. στον πολιτικό κόσμο.

Τα συμπεράσματα είναι αποκαλυπτικά και εκ διαμέτρου αντίθετα με όσα θέλουν να πιστεύουμε σήμερα η ΕΚΤ, οι ιθύνοντες των Βρυξελλών και η ελληνική κυβέρνηση.

Συρρίκνωση ΑΕΠ 1,2%

1. Για τις επιπτώσεις μιας χρεοκοπίας στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας που αθετεί το χρέος της, η μελέτη των δύο οικονομολόγων καταλήγει ότι:

α. κατά μέσο όρο μια στάση πληρωμών έχει συνέπεια τη συρρίκνωση της οικονομικής ανάπτυξης κατά 1,2% ετησίως

β. οι επιπτώσεις είναι συνήθως βραχυπρόθεσμες, κυρίως τον πρώτο χρόνο, όταν η ανάπτυξη υποχωρεί κατά μέσο όρο 2,6%,

γ. επειδή οι χρεοκοπίες είναι απόρροια κάποιων οικονομικών σοκ, τα οποία επιδρούν άμεσα στην ανάπτυξη (όπως για παράδειγμα μια νομισματική κρίση), η οικονομική συρρίκνωση ενδεχομένως να μην είναι αποκλειστικά αποτέλεσμα της χρεοκοπίας

δ. το κόστος της πτώχευσης στην οικονομία εξαρτάται από το αν οφείλεται σε αδυναμία ή στη θέληση ενός κράτους να μην πληρώσει.

2. Για τις επιπτώσεις στη φήμη ενός κράτους-δανειολήπτη έπειτα από μια χρεοκοπία, οι οικονομολόγοι συμπεραίνουν ότι:

α. αν και οι χώρες χάνουν την πρόσβαση στις διεθνείς κεφαλαιαγορές αρχικά, όταν προχωρήσει η αναδιάρθρωση του χρέους τους, τότε οι αγορές δεν τις αποκλείουν

β. ιστορικό αθετήσεων από μια χώρα οδηγεί σε υποβάθμιση της δανειοληπτικής της αξιοπιστίας κατά μέσο όρο κατά 1,7 βαθμίδες, όμως δεν επηρεάζει την αξιολόγησή τους μακροχρόνια

γ. τα επεισόδια χρεοκοπίας έχουν βραχυπρόθεσμη μόνο επίπτωση στα spreads και κατά συνέπεια στο κόστος δανεισμού της χώρας που αθετεί.

3. Οι επιπτώσεις μιας χρεοκοπίας στο εξωτερικό εμπόριο της χώρας που αθετεί το χρέος της είναι επίσης βραχυπρόθεσμες. Ιστορικά υπάρχουν άλλωστε ελάχιστα περιστατικά επιβολής ποσοστώσεων ή εμπάργκο σε μια χώρα που αθετεί. Αποτέλεσμα, οι επιπτώσεις στο εμπόριο να είναι αρνητικές και μεγάλες μόνον τα δύο πρώτα χρόνια της χρεοκοπίας.

4. Η έκθεση καταλήγει ότι οι κρατικές χρεοκοπίες επιδρούν αρνητικά στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Ομως οι πιθανότητες μιας τραπεζικής κρίσης, λόγω αθέτησης κρατικού χρέους, είναι μόλις 14%.

5. Οι χρεοκοπίες ελαχιστοποιούν τη διάρκεια της θητείας των κυβερνήσεων και των αξιωματούχων που είναι υπεύθυνοι για την οικονομία. Δεκαοκτώ από τις 19 κυβερνήσεις που αθέτησαν μεταξύ 1980 και 2003 απώλεσαν την εκλογική τους δύναμη – κατά μέσο όρο κατά 16%. Στις 12 εξ αυτών, άλλαξε ο επικεφαλής του κυβερνώντος κόμματος στο επόμενο 12μηνο.

Γιατί λοιπόν η Αθήνα δεν αθετεί το χρέος της ερωτά ο χθεσινός σχολιογράφος του «Guardian»; Οχι φυσικά επειδή η οικονομία θα πάει χειρότερα, αλλά λόγω των τραπεζών στη Γερμανία (που έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους 26 δισ. ευρώ ελληνικού χρέους), τη Γαλλία (που έχουν 20 δισ.. ευρώ) και την Ελλάδα, δίνει εύστοχα ο ίδιος την απάντηση.  

ΠΗΓΗ: Έντυπη Έκδοση, Ελευθεροτυπία, Τετάρτη 25 Μαΐου 2011,  http://www.enet.gr/?i=news.el.oikonomia&id=278362

ΟΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ:

…, τα ομόλογα του δημοσίου, η αγορά ακινήτων, το πρόβλημα του ανατοκισμού και η ανάγκη επαναπροσδιορισμού της χώρας μας – Μέρος ΙΙI

Του Βασίλη Βιλιάρδου*

Συνέχεια από το Μέρος ΙΙ

ΤΑ ΟΜΟΛΟΓΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ

Αυτό που έχει μεγάλη σημασία για όλες τις τράπεζες, είναι η αξιολόγηση των ομολόγων δημοσίου, τα οποία έχουν στην κατοχή τους. Ειδικά όσον αφορά τις Ελληνικές, ο Πίνακας ΙV που ακολουθεί είναι χαρακτηριστικός:  

ΠΙΝΑΚΑΣ IV:  Δάνεια προς το δημόσιο σε δις €, τέλη Ιουνίου 2010 – Ίδια Κεφάλαια με ημερομηνία 31.12.2009

Πηγή: Επιτροπή ελέγχου των τραπεζών – αποτελέσματα του τεστ αντοχής 23.07.10, Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

Σύμφωνα με τον Πίνακα IV, εάν για παράδειγμα η Eurobank αναγκασθεί να αξιολογήσει τα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου στο 50% της ονομαστικής τους τιμής, τότε θα πρέπει να μειώσει κατά 3,7 δις € το ενεργητικό της – ποσόν που αυτόματα θα περιόριζε επικίνδυνα τα Ίδια Κεφάλαια της. Όσον αφορά δε την Αγροτική, ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα ήταν το λιγότερο καταστροφικό – αφού τα Ίδια Κεφάλαια της είναι 7,5 φορές χαμηλότερα από τα ομόλογα που κατέχει. Επομένως, εάν η χώρα μας υποχρεωνόταν ή απαιτούσε διαγραφή μέρους των χρεών της, τότε το τραπεζικό μας σύστημα θα αντιμετώπιζε αρκετές δυσκολίες (όπως επίσης το σύνολο του ευρωπαϊκού, συμπεριλαμβανομένης της ΕΚΤ) – πόσο μάλλον αφού δεν γνωρίζουμε σε ποιο βαθμό επηρεάζει η μία Ελληνική κλπ. τράπεζα την άλλη, έχοντας δανεισθεί ή δανείσει στην «διατραπεζική» αγορά. 

Η ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

Το πρόβλημα φυσικά θα μπορούσε να επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο, εάν τυχόν κατέρρεε η αγορά ακινήτων στην Ελλάδα, η οποία διατηρείται ακόμη σε πολύ καλά επίπεδα – αφού, σύμφωνα με όσα τουλάχιστον γνωρίζουμε, οι τράπεζες μας δεν έχουν υποχρεωθεί σε αναπροσαρμογή των τιμών των ακινήτων, τα οποία έχουν στα δανειακά χαρτοφυλάκια τους. Σε κάθε περίπτωση βέβαια, η χώρα μας είναι σε πολύ καλύτερη θέση από πολλές άλλες, όπως διαπιστώνεται από τον Πίνακας V:

ΠΙΝΑΚΑΣ V: Εξωτερικό χρέος των χωρών της GIPS σε δις $

Πηγή: Die Zeit, Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

Όπως φαίνεται από τον Πίνακα V, η Ελλάδα έχει το χαμηλότερο εξωτερικό χρέος από όλες της υπόλοιπες χώρες της GIPS – επίσης το χαμηλότερο ιδιωτικό (άρθρο μας), ενώ το ΑΕΠ της είναι υψηλότερο από το αντίστοιχο της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας. Παράλληλα, τα περιουσιακά της στοιχεία είναι πολύ μεγαλύτερης αξίας (συγκριτικά) – αν και δυστυχώς δεν υπάρχουν Ισολογισμοί, στους οποίους να εμφανίζεται η πραγματική καθαρή θέση μίας χώρας (άρθρο μας).     

Ολοκληρώνοντας, ευτυχώς για όλους μας, αν και η πτώση των τιμών είναι πλέον αισθητή, οι περισσότεροι ιδιοκτήτες ακινήτων δεν πουλούν ακόμη – επίσης δεν πουλούν οι κατασκευαστές, οι οποίοι φαίνεται ότι περιμένουν καλύτερες ημέρες. Εν τούτοις, εάν η χώρα μας συνεχίσει να εφαρμόζει την εγκληματική, υφεσιακή πολιτική του ΔΝΤ, η οποία ουσιαστικά δεν διαφέρει από αυτήν που επιβλήθηκε στην Ασία (άρθρο μας), οι τιμές των ακινήτων θα καταβαραθρωθούν και οι τράπεζες πολύ δύσκολα θα αποφύγουν το μοιραίο.

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΑΝΑΤΟΚΙΖΟΜΕΝΩΝ ΤΟΚΩΝ

Στον Πίνακα VI που ακολουθεί φαίνεται η διαμόρφωση ενός δανείου ύψους 20 δις €, το οποίο «ανατοκίζεται» ετήσια, χωρίς να εξοφλούνται «χρεολύσια» (δόσεις δανείου), με επιτόκιο της τάξης του 15%:

ΠΙΝΑΚΑΣ VI: Εξέλιξη αρχικού δανείου 20 δις €, με ετήσιο ανατοκισμό και με επιτόκιο 15% (για ολόκληρες χρονικές περιόδους 01.01.85 – 31.12.89 κλπ.)

Πηγή: Υπολογισμοί Excel, Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

Όπως διαπιστώνουμε από τον Πίνακα VI το αρχικό κεφάλαιο, με συνεχώς ανατοκιζόμενο ετήσια επιτόκιο 15%, διπλασιάζεται ανά πέντε έτη (με 5% διπλασιάζεται ανά 15 έτη, όπως έχουμε ήδη αναφέρει σε προηγούμενα άρθρα μας). Στον επόμενο Πίνακα (VII) καταγράφεται η διαμόρφωση του αρχικού κεφαλαίου, με την υπόθεση ότι το έτος 2000 το επιτόκιο του (15%) μειώθηκε στο 5% – ενώ συνέχιζε να ανατοκίζεται, χωρίς να πληρώνονται χρεολύσια:  

ΠΙΝΑΚΑΣ VII: Εξέλιξη αρχικού δανείου 20 δις €, το οποίο τοκιζόταν και ανατοκιζόταν ετήσια – με επιτόκιο 15% από το 1985 έως το 1999 και με 5% από το 2000 έως το 2009 (για ολόκληρες χρονικές περιόδους 01.01.85 – 31.12.89 κλπ.).

Πηγή: Υπολογισμοί Excel, Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

Από τον Πίνακα VII συμπεραίνουμε εύκολα ότι, εάν στα 265 δις € του αρχικού δανείου των 20 δις €, προσθέταμε «πρωτογενή» ελλείμματα του προϋπολογισμού της τάξης των 35 δις € μόλις (συνολικά για 25 έτη), ένα ποσόν που δεν είναι υπερβολικό, συγκρινόμενο με το «αντίκρισμα» του, με τις επενδύσεις δηλαδή του δημοσίου (έργα υποδομής κλπ.), θα καταλήγαμε (θεωρητικά βέβαια) σε ένα δημόσιο χρέος ύψους περί τα 300 δις € (τέλη του 2009) – χωρίς ιδιαίτερα, «διαχειριστικά» και λοιπά «σφάλματα» (διαφθορά κα).   

Ακριβώς για το λόγο αυτό (άρθρο μας) έχουμε επισημάνει ότι, “Οι κεντρικές τράπεζες οφείλουν να είναι εξ ολοκλήρου δημόσιοι οργανισμοί, ανεξάρτητοι από τον ιδιωτικό τραπεζικό τομέα, από τους ιδιώτες επενδυτές, καθώς επίσης από τις κυβερνήσεις. Με τον τρόπο αυτό θα είχε τη δυνατότητα το εκάστοτε κράτος να δανείζεται άτοκα – με μέτρο φυσικά και υπό τον διαρκή έλεγχο των υπολοίπων τριών εξουσιών, καθώς επίσης των Πολιτών του. Έτσι θα μπορούσε να λειτουργήσει καλύτερα, όσον αφορά τις ανάγκες του συνόλου της κοινωνίας”.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Με βάση τις συζητήσεις στην πρόσφατη σύνοδο της Ευρωζώνης, έχουμε την εντύπωση ότι θα επιλεχθεί τελικά μία «υγιής» λύση στο δίλημμα της Ελλάδας, η οποία θα διασφαλίσει, μεταξύ άλλων, το μέλλον τόσο των Ελληνικών τραπεζών, όσο και των υπολοίπων Ευρωπαϊκών – πολλές από τις οποίες δεν θα απέφευγαν επίσης το «μοιραίο», αφού μία ενδεχόμενη χρεοκοπία της χώρας μας, δεν θα είχε συνέπειες μόνο εντός των συνόρων της (συγκοινωνούντα δοχεία). Αυτό που διακρίνουμε δηλαδή είναι ότι «σταδιακά» θα αποφασισθεί, ως οφείλει, ο  έντιμος και εφικτός μακροπρόθεσμος διακανονισμός του συνολικού δημοσίου χρέους μας, με επιτόκιο ίσο με αυτό που δανείζονται οι εμπορικές τράπεζες (το βασικό της ΕΚΤ) – με τη βοήθεια της ανταλλαγής των ομολόγων με καινούργια. Κατά την άποψη μας, η «απαίτηση» αυτή δεν είναι μόνο έντιμη εκ μέρους μας, αλλά και απολύτως λογική – αφού το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος του δημοσίου χρέους μας έχει προέλθει από τους τόκους των διεθνών τοκογλύφων.

Κλείνοντας, εάν δεν επιλεχθεί ο μακροπρόθεσμος διακανονισμός του χρέους μας, με χαμηλό επιτόκιο, ή έστω μία αντίστοιχης αποτελεσματικότητας λύση, οι κίνδυνοι από μία επεκτατική, «μερκαντιλιστική» Γερμανία θα ήταν ανυπολόγιστοι για την Ευρώπη – ειδικά για τη Γαλλία, η οποία είναι αδύνατον να μην τους υπολογίζει (Πρώσοι, Γαλάτες και Σάξονες).  

Σημείωση: Όλα τα παραπάνω είναι η υποκειμενική μας άποψη, ενώ επιφυλασσόμαστε για τυχόν λάθη ή παραλείψεις μας. Δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση κανενός είδους επενδυτική πρόταση – ούτε σύσταση αγοράς ή πώλησης των συγκεκριμένων, οποιασδήποτε άλλης μετοχής ή πάσης φύσεως τοποθέτησης χρημάτων.  

Βασίλης Βιλιάρδος (copyright), Αθήνα, 18. Μαΐου 2011, viliardos@kbanalysis.com      

* Ο κ. Β. Βιλιάρδος είναι οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου. Έχει εκδώσει πρόσφατα το βιβλίο «Η κρίση των κρίσεων», το οποίο περιλαμβάνει επιλεγμένα οικονομικά άρθρα του 2009.

ΠΗΓΗ: http://www.casss.gr/PressCenter/Articles/2350.aspx

ΟΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ:

…, Η EFG Eurobank,… – Μέρος ΙΙ

Του Βασίλη Βιλιάρδου*

Συνέχεια από το Μέρος Ι…

Η EFG EUROBANK

Χρησιμοποιώντας τη Eurobank τυχαία σαν παράδειγμα, σε σχέση με τη χώρα μας, θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε περιληπτικά τον Ισολογισμό της, υπό την έννοια του άρθρου – επιφυλασσόμενοι προφανώς για τυχόν λάθη και παραλείψεις μας.

Στα πλαίσια αυτά, ο Πίνακας ΙI συμπεριλαμβάνει τα μεγέθη δύο αυστριακών τραπεζών, εκ των οποίων η δεύτερη (Raiffeisen) συνεργάζεται με τη Eurobank στην Πολωνία (η Raiffeisen θα εξαγοράσει το 70% της Polbank–EFG έναντι 490 εκ. και στη συνέχεια οι δύο τράπεζες θα ενοποιήσουν τις δραστηριότητες τους στην Πολωνία – όπου η EFG Eurobank θα ελέγχει το 13% της ενιαίας τράπεζας που θα δημιουργηθεί).            

ΠΙΝΑΚΑΣ ΙI: Δείκτες 2009 σε εκ. €

Πηγή: Finanzen – Ενοποιημένος ισολογισμός Eurobank

Πίνακας: Β. Βιλιάρδος  

Σημείωση: Επιλέξαμε την Αυστρία επειδή είναι αντιστοίχου σχεδόν μεγέθους χώρα με την Ελλάδα, ενώ οι τράπεζες της είναι ανάλογα εκτεθειμένες στην Α. Ευρώπη – η οποία αντιμετωπίζει τεράστια οικονομικά προβλήματα.    

Όπως φαίνεται από τον Πίνακα ΙI, η Eurobank είχε υψηλότερα κέρδη από την αυστριακή Raiffeisen το 2009 – ενώ με ελαφρά περισσότερα Ίδια Κεφάλαια τόσο ο Ισολογισμός, όσο και οι συνολικές υποχρεώσεις της, ήταν αυξημένες («μόχλευση» στο 13,81 – γεγονός που σημαίνει ότι επενδύει σχεδόν 14 φορές τα ίδια κεφάλαια της, έναντι 12,70 φορές της Raiffeisen και 15,87 της Erste Bank).

Εν τούτοις, η χρηματιστηριακή αξία της είναι πολύ πιο χαμηλή, διαμορφωμένη στο 28,41% του συνόλου των Ιδίων Κεφαλαίων της (P/BV 0,28) του 2009 – έναντι 121,2% της Raiffeisen και 93,87% της Erste Bank. Δηλαδή, μπορεί κανείς να αγοράσει ολόκληρη την τράπεζα, μόλις με 1,8 δις €, παρά το ότι οι μέτοχοί της έχουν πληρώσει περί τα 6 δις € – συμπεριλαμβανομένων των αποθεματικών (P/E μετά φόρων, κεφαλαιοποίηση δια κέρδη καλύτερα, στο 15,87 – «δείκτης» που σημαίνει ότι θα μπορούσε να εξαγορασθεί η τράπεζα, με τα κέρδη της περίπου 16 ετών). Με βάση τώρα τη λογιστική της αξία, η τιμή μετοχής της όφειλε το 2009 να είναι περί τα 11,70 € (book value)

Επομένως, θα μπορούσαμε να ισχυρισθούμε ότι πρόκειται για μία συγκριτικά μεγάλη ευκαιρία αγοράς, εάν δεν είμαστε πεπεισμένοι ότι η «κοινή γνώμη» σπάνια κάνει λάθη – ιδίως στα χρηματιστήρια, όπου η εκάστοτε «γνώμη» πληρώνεται μετρητοίς. Ο Πίνακας ΙΙΙ που ακολουθεί παρουσιάζει κάποια μεγέθη της Eurobank, τα οποία προέρχονται από την ενημερωτική της έκθεση, για τη χρήση 2010 (πάντοτε επιφυλασσόμενοι για τυχόν λάθη μας):

ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙΙ: Βασικά οικονομικά μεγέθη του ομίλου της Eurobank, σε εκ. €

* Προ της έκτακτης φορολογικής εισφοράς

Πηγή: Eurobank, Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

Από τον Πίνακα ΙΙΙ διαπιστώνουμε ότι, ορισμένοι δείκτες του ομίλου (έσοδα κλπ.) «υποχωρούν». Επόμενο συμπέρασμα μας είναι ότι τα συνολικά έσοδα του ομίλου είναι σχεδόν στο 50% των Ιδίων Κεφαλαίων – γεγονός που σημαίνει ότι, «τοκίζει» κατά κάποιον τρόπο τα δικά του χρήματα με περίπου 50% ετήσιο επιτόκιο (άρθρο μας). Φαίνεται επίσης ολοκάθαρα ότι, οι χορηγήσεις είναι σημαντικά υψηλότερες των καταθέσεων, οπότε τεκμηριώνεται ακόμη μία φορά πως τα δάνεια δεν έχουν άμεση σχέση με τις αποταμιεύσεις. Σε κάθε περίπτωση οι χορηγήσεις αυξήθηκαν – παρά τους «ισχυρισμούς» ότι, οι τράπεζες έχουν σταματήσει την παροχή δανείων (αν και αυτό οφείλεται κυρίως στα στεγαστικά δάνεια). Οι καταθέσεις όμως μειώθηκαν αρκετά, όπως παρατηρείται ότι συμβαίνει γενικότερα – ιδιαίτερα λόγω του ότι οι ξένες τράπεζες, οι οποίες δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, συζητείται πως προσφέρουν στους Έλληνες πελάτες τους τη δυνατότητα διατήρησης δύο λογαριασμών (α) εντός Ελλάδας, με επιτόκια της τάξης του 4% και (β) εκτός Ελλάδας (σε χώρες της Ευρωζώνης) με επιτόκιο γύρω στο 1% (!).

Περαιτέρω, αυτό που, κατά την υποκειμενική μας άποψη έχει μεγαλύτερη σημασία, είναι ο «δημιουργικός» τρόπος διαμόρφωσης της κερδοφορίας των τραπεζών. Εάν λοιπόν οι προβλέψεις πιστωτικών κινδύνων (τα δάνεια δηλαδή που ενδεχομένως δεν θα εισπραχθούν, λόγω πιθανής αδυναμίας αποπληρωμής των πελατών της Eurobank), δεν τοποθετούνταν στο 2,43% των συνολικών χορηγήσεων αλλά, για παράδειγμα, στο 4,43% (2,59 δις €), τότε η τράπεζα θα εμφάνιζε ζημίες αντί για κέρδη – ύψους περί το 1 δις €. Η κερδοφορία λοιπόν των τραπεζών διαμορφώνεται «ελεύθερα», με τη βοήθεια του δείκτη των επισφαλειών που εκάστοτε επιλέγεται (κάτι που μάλλον δεν ισχύει σε τέτοιο βαθμό για τις υπόλοιπες επιχειρήσεις).

Κατ’ αυτόν τον τρόπο, σε περιόδους έντονης οικονομικής ανάπτυξης, οι τράπεζες εμφανίζουν υψηλότερα κέρδη στους Ισολογισμούς τους, απλά και μόνο μειώνοντας τις «συσσωρευμένες» επισφάλειες τους – αντίθετα, σε περιόδους υφέσεων, τα κέρδη τους περιορίζονται («αποφεύγουν» συνήθως τις ζημίες), με την ταυτόχρονη συσσώρευση επισφαλειών. Περαιτέρω τα στεγαστικά δάνεια της Eurobank, τα οποία πιθανολογούμε ότι συνεχίζουν να «τιτλοποιούνται», καθώς επίσης να πωλούνται σε ξένους «επενδυτές» από τις Ελληνικές τράπεζες, αυξήθηκαν – ενώ τα καταναλωτικά περιορίσθηκαν και τα επιχειρηματικά διατηρήθηκαν σχετικά σταθερά. Προβλέψεις «απομείωσης» της αξίας των ομολόγων του ελληνικού δημοσίου δεν φαίνεται να υπάρχουν, ενώ δεν γνωρίζουμε πως ακριβώς αποτιμώνται οι πάσης φύσεως εγγυήσεις των δανείων – σε μία εποχή που η πτώση της αξίας των ακινήτων και λοιπών στοιχείων του «ενεργητικού» της χώρας μας είναι δεδομένη, αφού συνήθως οι αξίες ακολουθούν τις αμοιβές των εργαζομένων.  

Σε κάθε περίπτωση, τουλάχιστον με κριτήριο την τρομακτική αύξηση της ανεργίας στο 15,9% που καταγράφηκε πρόσφατα, οι επισφάλειες των τραπεζών θα αυξηθούν πολύ περισσότερο, από όσο οι ίδιες προβλέπουν, εύχονται ή θέλουν να πιστεύουν. Η ίδια η χρηματιστηριακή αγορά πάντως, όπως συμπεραίνουμε ελεύθερα από την αξία της Eurobank (29,44% των Ιδίων Κεφαλαίων της του 2010, τα οποία μειώθηκαν κατά 200 εκ. περίπου, στα 6.094 εκ. €), τις αποτιμά για τη συγκεκριμένη τράπεζα στα 4,3 δις € (χρηματιστηριακή αξία, πλην τα Ίδια Κεφάλαια). 

Βασίλης Βιλιάρδος (copyright), Αθήνα, 18. Μαΐου 2011, viliardos@kbanalysis.com      

* Ο κ. Β. Βιλιάρδος είναι οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου. Έχει εκδώσει πρόσφατα το βιβλίο «Η κρίση των κρίσεων», το οποίο περιλαμβάνει επιλεγμένα οικονομικά άρθρα του 2009.

ΠΗΓΗ: http://www.casss.gr/PressCenter/Articles/2350.aspx

Συνέχεια στο Μέρος ΙΙΙ

Το πανταχόθεν παραλήρημα της αναδιάρθρωσης του χρέους και η σκοπιμότητά του – Μέρος Ι 

Του Γιώργου Βαζάκα*

Πόσα δεν είδαμε, πόσα δεν ακούσαμε, πόσα δε πάθαμε, πόσα δε ζήσαμε και πόσα πρόκειται ακόμα να βιώσουμε – όλα δυστυχώς δυσάρεστα και επώδυνα  –  ως άτομα και ως συνολική ελληνική κοινωνία, απ’ τη στιγμή που η ελληνική «κυβερνησάρα» μας με τους χειρισμούς της αποδέχθηκε την οικονομική  κηδεμονία της χώρας μας από τη διαβόητη τρόικα, στις 25/3/2010
Και κοντά στα τόσα τον τελευταίο καιρό βομβαρδιζόμαστε με το μαντάτο: «Αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους!..». Θα γίνει, δε θα γίνει;

Η    ελληνική  κοινή γνώμη άναυδη και σαστισμένη! Μάλλον οι μεθοδικότατες νέες επικοινωνιακές τακτικές που χρησιμοποιεί το Μαξίμου με τις παροτρύνσεις των Αμερικανών συμβούλων του πρωθυπουργού Γ. Παπανδρέου έπιασαν και πιάνουν τόπο στο να αποπροσανατολίζουν τον ελληνικό λαό από τις πραγματικές εξελίξεις στην οικονομία ή από τις  εναλλακτικές λύσεις της κρίσης χρέους, που αντιμετωπίζει η χώρα.

Κοινωνικοί ψυχολόγοι και κοινωνιολόγοι αποκαλύπτουν ανεπιφύλακτα ότι η ηγεσία της ελληνικής  κυβέρνησης με την έλευση της τρόικας εφάρμοσε την πιο αποτελεσματική μέθοδο χειραγώγησης της κοινωνίας: απ’ τη μια το «Σοκ και Δέος» (shock and Awe) και απ’ την άλλη το « Ύπνος και Δέος» (Sleep and Awe). Μέθοδοι δοκιμασμένοι  με απόλυτη επιτυχία τόσο στις Η.ΠΑ., όσο και σε πολλές χώρες της λατινικής Αμερικής, εμπνεύσεως (ποιου άλλου;), του παγκόσμιου αρχιδολοπλόκου πρώην υπουργού εξωτερικών και νυν… νομπελίστα ειρήνης (για να το θέσουμε κομψά) Χένρι  Κίσινγκερ.

Η μέθοδος «Σοκ και δέος» εφαρμόστηκε συστηματικά από τον  ερχομό της τρόικας το Μάρτη το 2010 μέχρι και το Νοέμβρη του  2011. Στο οχτάμηνο αυτό η ελληνική κοινωνία εβίωσε μαζικό και συνεχή  βομβαρδισμό κακών ειδήσεων και μέτρων σ’ όλα τα μέτωπα: περικοπές παντού, θεσμοθέτηση εργασιακού μεσαίωνα, κλείσιμο επιχειρήσεων και καταστημάτων αφήνοντας στο δρόμο ανέργους, απειλή απολύσεων, «μετατάξεις», κατεδάφιση κοινωνικών δικαιωμάτων, λασπολογία ενοχοποίησης όσων έχουν την ατυχία να δουλεύουν στο δημόσιο ή απλώς να δουλεύουν, να συνδικαλίζονται, να απεργούν, να προσπαθούν μάταια  να διατηρήσουν, ό,τι είχαν μέχρι χτες.

Και ύστερα από  το Νοέμβρη η τακτική αποπροσανατολισμού συνεχίζεται με τη δεύτερη  μέθοδο: «Ύπνος και Δέος» Μ’ αυτήν  οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης επικεντρώνουν την ειδησεογραφία και τις κυβερνητικές διαρροές σε θέματα «πιασάρικα», που μπορούν να δώσουν αίσθηση δικαίωσης στην κοινή γνώμη, ότι «κάτι γίνεται». Συντελείται ένας αριστοτεχνικός σχεδιασμός ύπνωσης   του ελληνικού λαού πάνω σε διαχρονικά προβλήματα, τα  οποία έχουν κολλήσει στη μνήμη και το υποσυνείδητο του Έλληνα είτε ως άλυτα, είτε ως θέματα στα οποία έχουμε ηττηθεί, όπως:

1) Η «ξαφνική» και βεβαίως όχι ουσιαστική σκλήρυνση της στάσης του πρωθυπουργού μας απέναντι στην Τουρκία.

2) Τα καθεστωτικά Μ.Μ.Ε. διατυμπανίζουν πως θ ’αρχίσει η εξόρυξη του υπάρχοντος ελληνικού ορυκτού πλούτου αναπτερώνοντας το ηθικό των πανελλήνων, αν και επί της ουσίας η ελληνική κυβέρνηση δεν οριοθέτησε δυστυχώς ακόμη τις ΑΟΖ (Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες), αναφαίρετη προϋπόθεση για το προαναφερθέν.

3) Προπαγανδίζεται νέα δήθεν επιθετική πολιτική στη πάταξη της φοροδιαφυγής μεγαλοσχημόνων: τραγουδιστών, μεγαλογιατρών  καλλιτεχνών, πολιτικών προσώπων δίνοντας την αίσθηση ότι την πληρώνουν και οι «μεγάλοι» και όχι μόνο η μικρομεσαία τάξη.Τώρα, αν είναι άγνωστο πότε θα εισπραχθούν τα ανακοινωθέντα  τρανταχτά πρόστιμα, αυτό ούτε που τους νοιάζει…

4) Το Μαξίμου με τη διαπίστωση ότι το κοινό αίσθημα θυμού και αδικίας προς τη Γερμανία είναι ανεβασμένο, το σέρνει γραφειοκρατικά και επικοινωνιακά, ότι δήθεν θα ανοίξει το θέμα των γερμανικών οφειλών προς την Ελλάδα  από τα χρόνια του πολέμου, αν και πραγματικά δεν είναι διατεθειμένο να κοντραριστεί με τους Γερμανούς.

5) Τέλος στην περιρρέουσα έντονη δυσαρέσκεια ανά το πανελλήνιο εξαιτίας του προβλήματος της λαθρομετανάστευσης διαμηνύει προς πάσα κατεύθυνση πως θα την σταματήσει, θα αναλάβει  επιχειρήσεις σκούπα στα γκέτο της Αθήνας και άλλων πόλεων, θα υψώσει φράχτη στο Έβρο εμποδίζοντας την παράνομη είσοδο μεταναστών στη χώρα, χωρίς ωστόσο να εμφανίσει γι’ αυτά αποτελεσματικό σχεδιασμό και υγιή μεταναστευτική πολιτική.

Και με τα προαναφερθέντα η διαχείριση της κρίσης χρέους καλά κρατεί…Με τα θεσμικά της στηρίγματα:

1) Ένταξη της Ελλάδας στον μηχανισμό στήριξης, στην τρόικα ( Ε.Ε., Ε.Κ.Τ., Δ.Ν.Τ.) στις 25/3/2010,

2) Δανειακή σύμβαση της 8/5/2010 για το δάνειο των 110 δισ., μια σύμβαση με την οποία η ελληνική κυβέρνηση, χωρίς να τη συζητήσει στη Βουλή, παραιτείται από την προάσπιση όχι μόνο της δημόσιας περιουσίας αλλά και του εθνικού εδάφους έναντι των απαιτήσεων από τους δανειστές της, αποτελώντας αυτή το ισχυρότερό  τους οχυρό. Και

3) από κοντά το παράρτημα της δανειακής σύμβασης δηλ. το περιλάλητο στη ζωή μας μνημόνιο, που διαρκώς μας εξαθλιώνει οικονομικά.

Αυτά τα τρία θεσμικά στηρίγματα δυστυχώς θεμελίωσαν καθεστώς οικονομικής κατοχής στην πατρίδα μας, εξαιτίας των χειρισμών μιας εθελόδουλης προς τους δανειστές μας κυβέρνησης, ενός πρωθυπουργού μας, που πουλώντας φραστικό ψευδοπατριωτισμό και εμπόριο ελπίδας μέσω των φιλικών του Μ.Μ.Ε., διατυμπανίζει διαρκώς το: «Ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε» κατορθώνοντας ο ίδιος και οι συνεργάτες του  να οδηγήσουν σε αμηχανία και αδράνεια τον λαό μας  με  τις επώδυνες γι’ αυτόν  επιλογές τους εφαρμόζοντας τις μεθόδους του «Σοκ και Δέος και Σοκ και Ύπνος», που συνοπτικά προαναλύσαμε.

Ιδιαίτερα με το «Σοκ και δέος» πετυχαίνουν να επιβεβαιωθούν για τα λαϊκά στρώματα οι διαχειριστές της κοινής γνώμης στο ότι, όσο αυτά βυθίζονται στην αβεβαιότητα της καθημερινής επιβίωσης, τόσο πιο εύκολα θα αποδεχθούν αυτό, που έχει σιγά – σιγά ξεκινήσει: το συνολικό ξεπούλημα της χώρας. Με το απλό αλλά αδίστακτο σχέδιο των τοκογλύφων: Οι τοκογλύφοι οδηγούν μια οικογένεια – μια χώρα  στην απόγνωση, τότε της ρίχνουν την ιδέα για το «χτηματάκι της ρεματιάς», που αν τους το δώσει, μπορεί να ρεφάρει ένα μέρος από τα χρέη. Πόσο μάλλον αν πουλήσει, ό,τι πιο πολύτιμο διαθέτει. Έτσι καθώς οι πολιτικές άγριας λιτότητας και δραστικών περιορισμών οδηγούν μαζικά την κοινωνία στην απελπισία και την απόγνωση, αρχίζουν σιγά – σιγά να εμφανίζονται οι διάφοροι καλοθελητές, που έχουν έτοιμη λύση. Ξαφνικά ανακαλύπτουν ότι η Ελλάδα είναι πλούσια, πολύ πλούσια. Έχει μια « αναξιοποίητη δημόσια περιουσία», που εκτιμάται γύρω στα 300 δις. ευρώ. Έχει επίσης πολύτιμο ορυκτό πλούτο, από πετρέλαια έως ουράνιο. Έχει ήλιο αέρα, θάλασσα και φυσικά πολλά νησιά επίσης «αναξιοποίητα». Έχει επίσης και μια πολύ σημαντική γεωστρατηγική θέση.

Γιατί λοιπόν να μην τα χρησιμοποιήσει όλα αυτά, για να ξεχρεώσει; Κι έτσι το δίλημμα που αρχίζει – φοβούμαι που άρχισε – να τίθεται από πολλές μεριές στον απλό κόσμο είναι: « Ή θα χάσεις ό,τι από μισθούς και συντάξεις σου έχουν απομείνει, ή θα βγάλουμε στο σφυρί τη δημόσια περιουσία, το φυσικό και ορυκτό πλούτο και γενικά τα (συγκριτικά πλεονεκτήματα) της χώρας».

Όμως δυστυχώς  αυτό που δεν αντιλαμβάνονται πολλοί είναι ότι με το ξεπούλημα ο εργαζόμενος δεν πρόκειται να σώσει ούτε τη δουλειά του, ούτε το μισθό και τη σύνταξή του. Αντίθετα θα χάσει τα πάντα, μαζί και τη χώρα του, καταντώντας «μοντέρνος δουλοπάροικος».  

Και ο λόγος κατά τη γνώμη μας  που ακολουθεί η κυβέρνηση αυτή την τακτική είναι διπλός: Απ’ τη μια βλέπει πως η πολιτική της, τα μέτρα, το μνημόνιο, είναι αδιέξοδα, οδηγούν τη χώρα σε ελεγχόμενη πτώχευση, που προσπαθεί να την καλύψει κι απ’ την άλλη θέλει να κερδίσει κάποιο έδαφος στις δημοσκοπήσεις, που δείχνουν  σαφέστατη κόπωση και στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ από την αντιλαϊκή πολιτική της. Στην προοπτική πιθανόν εκλογών μέσα στο 2011, είτε επειδή θα τις προκαλέσει το Μαξίμου, είτε διότι θα τις εκβιάσει η κοινωνική αντίδραση, το κυβερνόν κόμμα χρειάζεται καύσιμα και ψηφαλάκια.

Τα προλεχθέντα δημιούργησαν μια ατμόσφαιρα απογοήτευσης, κατάθλιψης, απαισιοδοξίας και δυσπιστίας για τις πολιτικές εξελίξεις από τη μια άκρη ως την άλλη της Ελλάδας. Οι πάντες αναρωτιένται: Πού πάει η κατάσταση, τι θα γίνει η χώρα;

Και σ’ αυτή την πανελλήνια αμηχανία, να και το γαϊτανάκι της αναδιάρθρωσης του δημόσιου χρέους της χώρας τον τελευταίο καιρό! Ένας ορυμαγδός σεναρίων γι’ αυτό το θέμα μας κατακλύζει. Τελικά θα γίνει αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους; Έμπειροι και αντικειμενικοί οικονομολόγοι μη ελεγχόμενοι από την επίσημη προπαγάνδα απαντούν: Θα γίνει, αλλά αφού πρώτα εφαρμοσθούν όλοι οι άλλοι τρόποι εξάντλησης και εξόντωσης της ελληνικής οικονομίας. Αυτή θα είναι η τελευταία λύση που θα επιλεγεί από τους εταίρους «προστάτες» μας και τις αγορές, μιας και σ’ αυτούς η κυβέρνησή μας υποκλίνεται. Και αυτή δε θα είναι μια λύση διεξόδου, ή έστω προσωρινής ανακούφισης, αλλά μια έσχατη λύση, όπου μια εντελώς εξουθενωμένη οικονομία θα οδηγηθεί σε μια επιχείρηση συνολικής αναδιάρθρωσηςτου δημόσιου χρέους με πιο πιθανό αποτέλεσμα την επίσημη πτώχευση τύπου Αργεντινής 2001.

Και το μέγεθος του δημόσιου χρέους, εκτός από τα πρόσφατα 110 δις. που οφείλει η χώρα στην τρόικα, κατά τα επίσημα χείλη είναι 340,2 δις. Όμως οι ίδιοι αμερόληπτοι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι το πραγματικό χρέος είναι 15-20 δις. Όλο το υπόλοιπο είναι κεφαλαιοποίηση τόκων, δηλαδή παράνομο και καταχρηστικό γι’ αυτό και προτείνουν την μη αναγνώρισή του και την άρνηση πληρωμής του, επειδή είναι πρoϊόν ρεμούλας και τοκογλυφίας.    

Περί αυτού του τοκογλυφικού χρέους εν πάσει περιπτώσει γίνεται τελευταία τόση πολλή  κουβέντα σχετικά με την αναδιάρθρωσή του. Και ποια η τακτική διαχείρισής του από τους δανειστές μας σε συμφωνία με την ελληνική κυβέρνηση; Αυτή καταφαίνεται από τη δήλωση του υπουργού μας των οικονομικών του κ.Παπακωνσταντίνου στη γαλλική εφημερίδα liberation (2/5/2011): «Κάποιοι ποντάρουν πολλά στην ελληνική χρεοκοπία». Και όντως λέει την αλήθεια. Μήπως παλαβώσαμε λέγοντας αυτό; Όχι απλώς, χωρίς να το θέλει ο κ. υπουργός  ομολογεί την αλήθεια. Πράγματι ισχυρά τραπεζικά και επιχειρηματικά συμφέροντα της ημεδαπής και της αλλοδαπής έχουν επενδύσει στην ελληνική χρεοκοπία. Μόνο που έχουν επενδύσει όχι στο να δουν άμεσα μια αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, ούτε στο να γίνει επίσημη πτώχευση όσο το δυνατόν γρηγορότερα.

Αντίθετα επιδιώκουν με κάθε μέσο και τρόπο τη μεγαλύτερη δυνατή επιμήκυνση της τωρινής κατάστασης. Τα κέρδη τους δεν τους «χορταίνουν» από τη μια κι έξω πτώχευση της Ελλάδας, αλλά από τη συνέχιση της σημερινής κατάστασης όσο το δυνατόν περισσότερο. Υπάρχει δυστυχώς τέτοιο  πετυχημένο παράδειγμα αναδιάρθρωσης χρέους από τις παγκόσμιες αγορές: η Ουρουγουάη. Η χώρα αυτή βιώνει εδώ και 10 χρόνια μια κατάσταση χρεοκοπίας, χωρίς να την αφήνουν να πτωχεύσει επίσημα. Σε παρόμοια κατάσταση και προφανώς αυτό προωθούν και για μας. Δημιουργούν συνθήκες, ώστε η χώρα να πάει σε μια διαδικασία χρεοκοπίας εσαεί ή χρεοκοπία επ’ αόριστον ή χρεοκοπία σε δόσεις. Τότε το χρέος της ονομάζεται perpetual dept ( χρέος στο διηνεκές).

Πως γίνεται αυτό;  Έτσι απλά: Οι έξυπνοι επενδυτές κεφαλαίου, ιδίως εκείνοι με τις κατάλληλες πολιτικές διασυνδέσεις, δεν ποντάρουν ποτέ σε μία κίνηση. Εκτός αν δεν έχουν άλλη επιλογή. Αυτό που τους ενδιαφέρει είναι να υπάρχουν οικονομίες σε κατάσταση χρεοκοπίας επ’  αόριστον. Όσο οι οικονομίες αυτές συντηρούνται στον αφρό από μηχανισμούς χρηματοδοτικής στήριξης (θυμίσου για την Ελλάδα: μηχανισμός στήριξης 25/3/2010), τόσο μεγαλύτερες ευκαιρίες διαθέτουν για κερδοσκοπία με την κατάστασή τους.

Με άλλα λόγια προτιμούν να διαχειρίζονται το χρέος, γιατί είναι πιο προσοδοφόρα αυτή η αντιμετώπιση,  από την εξόφληση του χρέους. Τι εννούμε; Το εξής απλό: Φανταστείτε για λίγο ότι ήσασταν ένας από τους βασικούς κατόχους των ελληνικών κρατικών ομολόγων. Τι θα σας συνέφερε καλύτερα; Να περιμένετε να εξοφλήσετε τους τίτλους που κατέχετε στην ημερομηνία λήξης τους, αναμένοντας μόνο το κέρδος απ’ το επιτόκιό τους ή να παίξετε τους τίτλους σε διάφορα παιγνίδια κερδοσκοπίας στη δευτερογενή αγορά και, αφού σας αποφέρουν διπλά και τρίδιπλα, τότε να τα καταθέσετε σε εξόφληση; Υποψιάζομαι πολλοί λίγοι θα επέλεγαν την πρώτη λύση.

Έτσι συμβαίνει και με τη χρεοκοπία της Ελλάδας. Οι τράπεζες και οι επενδυτές, που κατέχουν τον κύριο όγκο των κρατικών τίτλων χρέους, γνωρίζουν πολύ καλά ότι, αν η χώρα οδηγηθεί με μιας σε επίσημη πτώχευση, τα κέρδη τους θα είναι περιορισμένα και αμφίβολα.

Επομένως αυτό που τους συμφέρει είναι να κρατήσουν τη χώρα στον αφρό, για όσο μπορούν και τους επιτρέπει η γενικότερη κατάσταση της ευρωζώνης, ώστε να κερδοσκοπήσουν με κάθε διαθέσιμο τρόπο. Κι όταν εξαντλήσουν κάθε περιθώριο κερδοσκοπίας, τότε μόνο θα επιτρέψουν τη χώρα να βουλιάξει στην άβυσσο της επίσημης πτώχευσης. Αφού όμως πρώτα έχουν εξασφαλίσει την εκποίησή της και την προστασία των ομολόγων τους από αυθαίρετες περικοπές (κουρέματα) και αναδιαρθρώσεις. Αυτό είναι το πραγματικό νόημα της φράσης στο στόμα των απληροφόρητων – φοβούμαι – απλών ανθρώπων: «Δε θα μας αφήσουν να πτωχεύσουμε, μα είμαστε στην Ε.Ε.» Τώρα γιατί στην πραγματικότητα δε μας αφήνουν, το καταλάβαμε από τα προαναφερθέντα.

Και επιπλέον γι’ αυτό το λόγο ο κ. Παπακωνσταντίνου επιμένει για μια ακόμη φορά στη «liberation» ότι: «δεν πρέπει να υπάρξει κούρεμα, δεν πρέπει να υπάρξει αναδιάρθρωση». Με τις δηλώσεις του, ο υπουργός επιδιώκει να διαβεβαιώσει όλους αυτούς, που κερδοσκοπούν ασύστολα με τη συνεχιζόμενη χρεοκοπία της χώρας ότι στο τέλος της ημέρας δεν πρόκειται να υπάρξει αναδιάρθρωση του χρέους, που θα πλήξει τα συμφέροντά τους.

Γι’ αυτό ζητά, για μια ακόμη φορά, αυτό που επιθυμούν διακαώς οι ίδιοι οι κερδοσκόποι, την επιμήκυνση του χρέους, με αρχή τα 110 ευρώ της Σύμβασης της Δανειακής Διευκόλυνσης του μηχανισμού της τρόικας. Και για παραπέρα, βλέπουμε. Όσο επιμηκύνεται η κατάσταση χρεοκοπίας της χώρας, τόσο μεγαλύτερα κέρδη προσδοκούν από τα παιχνίδια στις αγορές ομολόγων και από την εκποίηση της χώρας.

* Ο Γιώργος Βαζάκας είναι εκπαιδευτικός.

ΠΗΓΗ: Δευτέρα, 23 Μαΐου 2011, http://seisaxthia.blogspot.com/2011/05/blog-post_3849.html

Συνέχεια στο Μέρος ΙΙ