Λιβύη: το στρατιωτικό αδιέξοδο,

τα σχέδια διαίρεσης, η μάχη της Μιζράτα και οι πρωταγωνιστές

Συνέντευξη του Darius Nazemroaya* [στον Xu Jingjing -μετάφραση Inprecor]

Ο Nazemroaya, στη συνέντευξή του, υποστηρίζει ότι το αδιέξοδο στον πόλεμο στη Λιβύη εντάσσεται στην στρατηγική του Πενταγώνου και του ΝΑΤΟ που στοχεύει στη διαίρεση της χώρας. Η συνέντευξη αναφέρεται επίσης στους ρόλους της Τουρκίας και της Γερμανίας καθώς επίσης και της ΕΕ, η οποία, κατά τον Nazemroaya, σχεδιάζει να στείλει ειρηνευτικές δυνάμεις στη βορειοαφρικανική χώρα. Επίσης, υπογραμμίζεται  η οικονομική σημασία της πόλης Μιζράτα, η οποία εξηγεί και τους λόγους που την κατέστησαν επίκεντρο των σκληρότερων μαχών.

Ακολουθεί  μετάφραση της συνέντευξης, που έχει ημερομηνία 26 Απριλίου 2011.

XU JINGJING: Φαίνεται ότι ο δυτικός συνασπισμός έχει επιβραδύνει τις κινήσεις του τις τελευταίες τρεις εβδομάδες. Κατά τη γνώμη σας, ποιοι είναι οι λόγοι που οδηγούν σε αυτό το διαφαινόμενο αδιέξοδο;

NAZEMROAYA: Το αδιέξοδο στη Λιβύη είναι υπολογισμένο. Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ θέλουν να διατηρήσουν ένα στρατηγικό αδιέξοδο μεταξύ της λιβυκής κυβέρνησης στην Τρίπολη και του μεταβατικού Συμβουλίου στη Βεγγάζη Χρησιμοποιούν αυτό το στρατηγικό αδιέξοδο για να χειριστούν και την Τρίπολη και τη Βεγγάζη. Όσο πιο απελπισμένοι και κουρασμένοι είναι  στην Τρίπολη και την Βεγγάζη τόσο, περισσότερο θα στραφούν στις ΗΠΑ και τους συνεργάτες του ΝΑΤΟ  για να τελειώσουν τη σύγκρουση. Το μεταβατικό Συμβούλιο θα κάνει επίσης περισσότερες διαπραγματεύσεις με  τις ΗΠΑ και την ΕΕ. Το λιβυκό καθεστώς στην Τρίπολη θα παρακαλέσει τις ΗΠΑ και την ΕΕ για να τελειώσουν τον πόλεμο και θα κάνει επίσης παραχωρήσεις. Οι ΗΠΑ και η ΕΕ θέλουν και τις δύο πλευρές, και τη Βεγγάζη και την Τρίπολη, να αποκτήσουν σχέση εξάρτησης με την Ουάσινγκτον και τις Βρυξέλλες, έτσι ώστε τελικά αυτές να κρίνουν το τι μέλλει γενέσθαι στη Λιβύη. Το τελικό αποτέλεσμα θα είναι ότι η Λιβύη θα μετασχηματιστεί σε αυτό που οι ΗΠΑ και η δυτική Ευρώπη ήθελαν να γίνει  από το τέλος του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου το 1945. Ο στόχος των ΗΠΑ και της ΕΕ είναι να μετατρέψουν τη Λιβύη σε μια διαιρεμένη χώρα. Οι ΗΠΑ και η ΕΕ είναι ειδικοί στο να το κάνουν. Είναι ειδικοί στο να στρέφουν ανθρώπους  τον έναν ενάντια στον  άλλο και να κομματιάζουν χώρες.

Διαίρεσαν τους Άραβες που θα έπρεπε να είναι μια χώρα ή το πολύ  πέντε αραβικές χώρες. Βοήθησαν να διαιρεθούν οι πληθυσμοί της Ινδίας. Διαίρεσαν τους νότιους Σλάβους στα Βαλκάνια. Διαίρεσαν τους ανθρώπους της Νοτιοανατολικής Ασίας. Έχουν δουλέψει για να διαιρέσουν το νησί της Ταϊβάν από την ηπειρωτική χώρα, την Κίνα. Εργάσθηκαν για να κάνουν την  Ουκρανία  να πολεμήσει με τη Ρωσία. Με το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία διαίρεσαν πολιτικά τους Παλαιστίνιους και τους Λιβανέζους. Τώρα οι ΗΠΑ και η ΕΕ είναι προσηλωμένες στο να διαιρέσουν περαιτέρω  τους Άραβες καθώς επίσης και να  δημιουργήσουν διαιρέσεις   στην Αφρική και τις νότιες αμερικανικές χώρες. Και συνεχίζουν να δουλεύουν για να διαιρέσουν τους μουσουλμάνους με τον προσδιορισμό τους ως Σιίτες ή Σουνίτες. Δουλεύουν επίσης πολύ σκληρά για να διαιρέσουν τη Ρωσία, το Ιράν, και την Κίνα.

Από το 1951 υπάρχουν σχέδια διαίρεσης της Λιβύης

Πριν το 1951, οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Ιταλία, και η Μεγάλη Βρετανία είχαν συμφωνήσει  μεταξύ τους για να διαιρέσουν τη Λιβύη σε σφαίρες επιρροής και ακόμη προσπάθησαν να αποτρέψουν τη Λιβύη  να γίνει ενωμένη και ανεξάρτητη χώρα. Αυτές οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις  αρχικά ήθελαν  τη Λιβύη  να είναι τρία χωριστά εδάφη. Οι Λίβυοι αντιστάθηκαν σθεναρά σε αυτό. Η Ουάσιγκτον, το Λονδίνο, και το Παρίσι πραγματοποίησαν ακόμη και συζητήσεις με τη Σοβιετική Ένωση για την δημιουργία τριών προτεκτοράτων στη Λιβύη, από τα Ηνωμένα Έθνη. Ένα από αυτά θα ήταν η Κυρηναϊκή, υπό βρετανικό έλεγχο, ένα δεύτερο η περιοχή Φαζάν, υπό γαλλικό έλεγχο, και ένα τρίτο η Τριπολίτιδα υπό ιταλικό έλεγχο. Και πάνω από όλους, ως γενικός κηδεμόνας, οι ΗΠΑ. Οι Σοβιετικοί, όμως, είχαν διαφορετική άποψη: ήθελαν υπό το δικό τους έλεγχο την Τριπολίτιδα ή στη χειρότερη περίπτωση να την μοιραστούν με την Ιταλία. Τελικά δεν μπόρεσε να υπογραφτεί καμία συμφωνία, και έτσι προέκυψε η Λιβύη  ως ανεξάρτητη χώρα μετά από συζήτηση στα Ηνωμένα Έθνη.

Όταν οι ΗΠΑ, η Μεγάλη Βρετανία, η Γαλλία, και η Ιταλία συμφώνησαν να δώσουν την ανεξαρτησία της Λιβύης συμφώνησαν να το κάνουν με τον όρο ότι η Λιβύη θα γινόταν ένα ομοσπονδιακό κράτος κάτω από το βασιλιά Ιντρίς. Ο Ιντρις έγινε ο αρχηγός του  κράτους της Λιβύης από τους Βρετανούς και τις αποικιοκρατικές δυνάμεις. Στο πλαίσιο του ομοσπονδιακού συστήματος άλλοι μικρότεροι εμίρηδες θα διοικούσαν την Κυρηναϊκή και τη Φαζάν και θα λειτουργούσαν ως διορισμένοι εκπρόσωποι των εδαφών αυτών. Στην Τριπολίτιδα, που ήταν η περιοχή όπου συγκεντρώθηκε το μεγαλύτερος μέρος του λιβυκού πληθυσμού, οι Λίβυοι αντιπρόσωποι θα εκλέγονταν από τους πολίτες. Αλλά στο πλαίσιο ενός ομοσπονδιακού συστήματος που απέδιδε την ίδια σημασία και στις τρεις περιοχές (Τριπολίτιδα, Κυρηναϊκή και Φαζάν), οι εκλεγμένοι από τον λαό αντιπρόσωποι θα ήταν, μετά βεβαιότητας, μειονότητα μεταξύ των εμίρηδων και των σεΐχηδων. Στο ομοσπονδιακό σύστημα, που ήθελε η Ουάσιγκτον, οι διορισμένοι εμίρηδες που εκπροσωπούσαν τους μικρότερους πληθυσμούς της Κυρηναϊκής και της Φαζάν θα ήταν η πλειοψηφία στη λιβυκή εθνοσυνέλευση. Αυτό που οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους προσπαθούσαν να κάνουν ήταν να εξαφανιστεί οποιαδήποτε μορφή αυτοδιάθεσης από τους Λίβυους. Η Ουάσιγκτον και οι συνεργάτες της προσπαθούσαν να μετατρέψουν τη Λιβύη σε εμιράτο όπως το Μπαχρέιν, το Κατάρ, το Κουβέιτ, και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ( Η.Α.Ε). Σήμερα οι ΗΠΑ και η ΕΕ μεθοδεύουν είτε την επιβολή ενός νέου ομοσπονδιακού συστήματος στη Λιβύη είτε τη διαίρεση της χώρας σε τουλάχιστον δύο διοικήσεις: μία στην Τρίπολη και μία στη Βεγγάζη. Αυτές οι χώρες είναι επίσης οι δυνάμεις που ωθούν στην κατεύθυνση μιας φυλετικής σύγκρουσης στη  Λιβύη, η οποία θα μετέτρεπε τη χώρα σε μια δεύτερη Γιουγκοσλαβία. Η φυλετική πάλη στη Λιβύη θα επηρέαζε πολύ μεγάλο τμήμα της Αφρικής, από τη Δυτική Αφρική έως την Ανατολική Αφρική και πιθανώς θα άλλαζε και τα εκεί σύνορα.

«Η ΕΕ θέλει να στείλει ειρηνευτική δύναμη»

XU JINGJING: Πίσω από το αδιέξοδο, δηλαδή, εξελίσσεται μια πολιτική διαπραγμάτευση; Κατά τη γνώμη σας, πώς οι εμπλεκόμενες χώρες θα διανείμουν τις υποχρεώσεις τους στον πόλεμο και τα συμφέροντα τους μετά από τον πόλεμο;

NAZEMROAYA: Οι Βρετανοί έχουν, ήδη, εκπονήσει ένα σχέδιο, με βάση το οποίο, οι αραβικές χώρες που συμμετέχουν σε αυτόν τον συνασπισμό  ενάντια στη Λιβύη θα στείλουν τα στρατεύματά τους στη Λιβύη ή θα χρηματοδοτήσουν έναν ογκώδη στρατό ξένων μισθοφόρων. Μια μερικώς ιδιωτικοποιημένη χερσαία εισβολή στη Λιβύη θα πραγματοποιηθεί. Εν προκειμένω, οι Βρετανοί θέλουν τις αραβικές χώρες όπως το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για να χρηματοδοτήσουν τους βρετανούς και τους αμερικανούς μισθοφόρους στη Λιβύη. Το Λονδίνο, όπως όλα δείχνουν, φαίνεται έτοιμο να κάνει αυτό που έκανε και στο Ομάν πριν από πολλά χρόνια: να επιτρέψει στα μέλη του βρετανικού στρατού να αφήσουν  προσωρινά τις θέσεις τους και να εργαστούν ή να πολεμήσουν στη Λιβύη ως μισθοφόροι. Γι΄ αυτό οι ΗΠΑ αντιτάχθηκαν στην προοπτική να συμπεριληφθεί στην πρώτη απόφαση του ΟΗΕ για την Λιβύη, την 1970, πρόβλεψη περί άσκησης νομικής δίωξης κατά των ξένων μισθοφόρων που δρουν στη χώρα, εφόσον οι χώρες καταγωγής τους δεν έχουν αποδεχτεί τη δικαιοδοσία του διεθνούς ποινικού δικαστηρίου. Ενώ οι ΗΠΑ έχουν αναλάβει να καθοδηγήσουν την επίθεση στη Λιβύη, θα είναι οι δυτικο-Ευρωπαίοι που θα διαχειριστούν την κατοχή.

Η ΕΕ θέλει να καταλάβει τώρα τη Λιβύη. Θα το κάνει αυτό υπό την αιγίδα και την εξουσιοδότηση μιας δύναμης διατήρησης της ειρήνης. Αυτό θα συμβάλλει περαιτέρω στη διαίρεση της Λιβύης. Υπό την εποπτεία αυτής της ευρωπαϊκής δύναμης «διατήρησης της ειρήνης»,  οι δύο κυβερνήσεις, στην  Βεγγάζη και την Τρίπολη θα απομακρύνονται όλο και περισσότερο. Πιθανότατα η Λιβύη θα καταλήξει να κυβερνάται είτε από δύο κυβερνήσεις είτε υπό ένα ομοσπονδιακό σύστημα. Οι ΗΠΑ και η ΕΕ έχουν, ήδη,  βοηθήσει να δημιουργηθεί μια νέα κεντρική τράπεζα και μια νέα εθνική επιχείρηση πετρελαίου στην  Βεγγάζη. Δεν αποκλείεται καθόλου οι ΗΠΑ να επιδιώξουν να εγκατασταθούν στρατιωτικά στη Λιβύη και ίσως, στο μέλλον,  να προσπαθήσουν ακόμη και να εγκαταστήσουν τη διοίκηση των στρατιωτικών τους δυνάμεων για την Αφρική, την AFRICOM  στη Λιβύη. Η Γουόλ Στριτ και οι μεγάλες δυτικοευρωπαϊκές τράπεζες θα διευθύνουν επίσης τους πόρους χρηματοδότησης της Λιβύης. Ο τομέας της ενέργειας θα μοιραστεί ανάμεσα στις ΗΠΑ και την ΕΕ, που θα φροντίσουν, όμως,  να διασφαλίσουν μια ανταμοιβή στο εμίρη του Κατάρ για τη στάση του. Ο εμίρης του Κατάρ είναι ήδη αρμόδιος για τις συμφωνίες με τη νέα εθνική επιχείρηση πετρελαίου στην Βεγγάζη και το Al Jazeera έχει βοηθήσει να δημιουργηθούν τα πρώτα στοιχειώδη μέσα ενημέρωση του μεταβατικού Συμβουλίου.

«Το ΝΑΤΟ είναι ο αμερικανοβρετανικός και γαλλογερμανικός άξονας»

XU JINGJING: Βλέπετε να υπάρχει κάποια διαφωνία μεταξύ των χωρών του συνασπισμού που έχει εξαπολύσει επίθεση κατά του Καντάφι; Έχουν, οι χώρες του συνασπισμού, διαφορετικούς στόχους και συμφέροντα;

NAZEMROAYA: Δεν βλέπω στοιχεία τα οποία να μπορεί να τα χρησιμοποιήσει κανείς για εκτιμήσει ότι υπάρχει σημαντική διαφωνία μεταξύ των ΗΠΑ και των συμμάχων τους. Οποιαδήποτε διαφωνία  υποβόσκει ή θα προκύψει,  θα μπορούσε να εμφανιστεί μόνο μεταξύ της αμερικανοβρετανικής και της γαλλογερμανικής πλευράς. Αυτοί είναι οι δίδυμοι στυλοβάτες του ΝΑΤΟ. Οποιοσδήποτε άλλος στο ΝΑΤΟ ακολουθεί βασικά μια από αυτές τις πλευρές.

Έχει ειπωθεί ότι η Γερμανία και η Τουρκία έχουν αντίθετες απόψεις από τις ΗΠΑ, τη Μεγάλη Βρετανία, και τη Γαλλία. Και η Ρώμη είναι κάπου στη μέση. Αλλά οι πράξεις των εκπροσώπων των κυβερνήσεων που δήθεν διαφωνούν είναι πολύ πιο σαφείς και ηχηρές από τα όσα υποτίθεται ότι διατείνονται. Η γερμανική κυβέρνηση υποστήριξε τον πόλεμο από την αρχή. Επειδή οι Γερμανοί δεν θα το επέτρεπαν, το Βερολίνο δεν θα μπορούσε να συμμετέχει στην επίθεση ενάντια στη Λιβύη άμεσα. Αυτό που έκανε η γερμανική κυβέρνηση ήταν να στείλει  περισσότερες στρατιωτικές ενισχύσεις στο Αφγανιστάν έτσι ώστε περισσότερες ενισχύσεις του ΝΑΤΟ να μπορούν να πάνε στη Λιβύη. Και η Τουρκία και η Γερμανία θα μπορούσαν να έχουν σταματήσει την ανάμειξη του ΝΑΤΟ εάν ήταν πραγματικά ενάντια στον πόλεμο. Στην Τουρκία έχει την έδρα του, επίσης, ένα από τα επιχειρησιακά στρατηγεία για τον πόλεμο  Η Τουρκία είναι επίσης η διοικητική αρχή στον αερολιμένα της  Βεγγάζης και  βοηθά στις ναυτικές διαδικασίες ενάντια στη Λιβύη. Ναι, υπάρχουν διαφορετικά συμφέροντα μεταξύ της αμερικανο-βρετανικής και γαλλογερμανικής πλευράς, ιδιαίτερα όσον αφορά τον έλεγχο των ενεργειακών πηγών στη Λιβύη και τη βόρεια Αφρική. Αντίθετα από τις ΗΠΑ, οι χώρες της ΕΕ εξαρτώνται από τη λιβυκή ενέργεια, ειδικά η Ιταλία. Έχουν στρατηγικό συμφέρον από την απόκτηση του ελέγχου επί των αποθεμάτων πετρελαίου και αερίου στη βόρεια Αφρική. Εάν οι ΗΠΑ και το Λονδίνο διασφαλίσουν σε σημαντικό βαθμό τον έλεγχο αυτών των ενεργειακών πηγών, θα ελέγξουν την οικονομική ασφάλεια της ΕΕ. Αλλά πιστεύω ότι οι ΗΠΑ και η ΕΕ συνεργάζονται στη βόρεια Αφρική και συντονίζουν πραγματικά τις ενέργειες τους ενάντια στην Κίνα και τους συμμάχους της Κίνας στην Αφρική.

«Η Μιζράτα είναι η Σαγγάη της Λιβύης»

XU JINGJING: Η μάχη για την πόλη Μιζράτα τραβάει το μεγαλύτερος μέρος της προσοχής τώρα. Ποια είναι η γνώμη σας για τη σημασία της πόλης; Πώς το αποτέλεσμα της μάχης αυτής θα επηρεάσει τις κινήσεις των αντικαθεστωτικών της Λιβύης;

NAZEMROAYA: Η πόλη Μιζουράτα είναι η Σαγγάη της Λιβύης. Για το μεταβατικό Συμβούλιο θα είναι ένα σημαντικό οικονομικό βραβείο. Είναι μια σημαντική βάση βιομηχανίας και εμπορίου για τη Λιβύη και την Αφρική. Μερικές από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της Αφρικής είναι εκεί, συμπεριλαμβανομένης της λιβυκής επιχείρησης σιδήρου και χάλυβα. Η Μιζράτα είναι επίσης σημαντικότατο λιμάνι. Πολλές λιβυκές εθνικές επιχειρήσεις και βιομηχανίες λειτουργούν και έχουν την έδρα επιχείρησής τους στην Μιζράτα και την γύρω περιοχή. Αυτοί είναι οι λόγοι για τους οποίους η Γερμανία και η ΕΕ θέλουν να στείλουν τις στρατιωτικές δυνάμεις τους στην Μιζράτα με το πρόσχημα της διατήρησης της ειρήνης. Η ΕΕ θέλει να στείλει τους στρατιώτες εκεί για καθαρά οικονομικούς και στρατηγικούς λόγους και όχι ανθρωπιστικούς. Η δύναμη της ΕΕ αποτελείται από τις ίδιες χώρες που είναι στο ΝΑΤΟ. Χρησιμοποιούν απλά ένα άλλο όνομα. Η διαφορά μεταξύ της δύναμης της ΕΕ και του ΝΑΤΟ είναι μόνο τεχνική.

Αυτό που είναι επίσης γελοίο είναι ότι οι χώρες που θέλουν να στείλουν τους στρατιώτες τους ως ειρηνευτική δύναμη, είναι αυτές που εμπλέκονται ενεργά στις στρατιωτικές επιχειρήσεις. Στην πραγματικότητα, επειδή το ΝΑΤΟ μπήκε στον πόλεμο μετά από μια συλλογική απόφαση, καθεμία χώρα που είναι μέλος του ΝΑΤΟ είναι σε πόλεμο. Αυτό περιλαμβάνει και τη Γερμανία. Αυτό θα μπορούσε  να αποκλείσει την είσοδο μιας  ειρηνευτικής δύναμης αποκλειστικά της ΕΕ στη Λιβύη. Χρειάζονται κάποιοι τρίτοι, ως ουδέτεροι, οι οποίοι δεν έχουν εμπλακεί στις στρατιωτικές επιχειρήσεις, ν’ αναλάβουν ειρηνευτικό ρόλο. Χώρες όπως η Κίνα, η Αλγερία, το Καζακστάν, η Ουκρανία, η Ρωσία, το Ιράν, η Λευκορωσία, η Βραζιλία, η Μαλαισία, και η Βενεζουέλα θα μπορούσαν  να στείλουν ειρηνευτικές δυνάμεις. Οι Ρώσοι και οι στρατιωτικοί συνεργάτες τους στη μετα-σοβιετική εποχή θα μπορούσαν όλοι να διαδραματίσουν έναν σημαντικό ρόλο ως ειρηνευτικής δύναμη. Ακόμη και η οργάνωση συνεργασίας της Σαγγάης (SCO) θα μπορούσε να διαδραματίσει έναν ρόλο. Είναι προς το στρατηγικό συμφέρον της Κίνας και των συμμάχων της  να σιγουρευτεί ότι η Λιβύη δεν θα γίνει αποικία ή ότι δεν θα γίνει θύμα όπως το κατειλημμένο από το ΝΑΤΟ Αφγανιστάν. Οι εξελίξεις στη Λιβύη είναι καθοριστικής σημασίας για τη δυτική στρατιωτική συμμαχία που αποβλέπει στην απομόνωση και αντιμετώπισης του Ιράν, της Ρωσίας και της Κίνας στην Ευρασία.

«Οι ΗΠΑ επικεφαλής δια του ΝΑΤΟ»

XU JINGJING: Σκέφτεστε ότι οι ΗΠΑ είναι ακόμα ο αποφασιστικός «παίχτης»; Γιατί;

NAZEMROAYA: Ναι, χωρίς  αμφιβολία. Για να απαντήσω στην ερώτηση ας καθορίσουμε αρχικά το συνασπισμό που συμμετέχει σε αυτόν τον επιθετικό πόλεμο ενάντια στη Λιβύη. Το Πεντάγωνο μετέφερε τις στρατιωτικές επιχειρήσεις  στη  Βόρειο- Ατλαντική συμμαχία  μετά από μερικές ημέρες. Κατά συνέπεια, ο πόλεμος διευθύνεται επίσημα από το ΝΑΤΟ. Μερικές άλλες χώρες όπως το Κατάρ, η Ιορδανία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Σουηδία συνεργάζονται, επίσης, υπό την καθοδήγηση του ΝΑΤΟ. Έτσι προτού εξετάσουμε  το ΝΑΤΟ, ας εξετάσουμε μια άλλη στρατιωτική συμμαχία ψυχρού πολέμου το αποκαλούμενο σύμφωνο της Βαρσοβίας.  Η Ουάσιγκτον και η δυτική Ευρώπη για να επικρίνουν την παλαιά Σοβιετική Ένωση συνήθιζαν να λένε ότι το σύμφωνο της Βαρσοβίας ήταν βασικά μια πλαστή οργάνωση, δηλαδή ότι στην πραγματικότητα ήταν ακριβώς ο σοβιετικός κόκκινος στρατός. Με άλλα λόγια η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Ανατολική Γερμανία, η Πολωνία, η Τσεχοσλοβακία, η Ουγγαρία, και η Αλβανία δεν είχαν καμία πραγματική δύναμη μέσα στο σύμφωνο της Βαρσοβίας και το σύμφωνο της Βαρσοβίας ήταν ακριβώς η Σοβιετική Ένωση που ενεργούσε υπό το προσωπείο της πολυπλευρικότητας στην Ανατολική Ευρώπη. Δεν θα αμφισβητήσω αυτό το σημείο.

Το ΝΑΤΟ είναι πολύ πιο περίπλοκο από το σύμφωνο της Βαρσοβίας και δεν διοικείται  από μια χώρα. Οι ΗΠΑ, η Μεγάλη Βρετανία, η Γαλλία, και η Γερμανία είναι οι στυλοβάτες του ΝΑΤΟ και είναι οι πραγματικοί ιθύνοντες στις Βρυξέλλες. Η Τουρκία λόγω της κληρονομιάς του Κεμάλ Ατατούρκ έχει  επίσης κάποια ανεξαρτησία στο ΝΑΤΟ. Όλοι οι υπόλοιποι είτε ακολουθούν τις ΗΠΑ και τη Μεγάλη Βρετανία ή ακολουθούν τη Γαλλία και τη Γερμανία. Υπό την έννοια αυτή, το ΝΑΤΟ είναι ακριβώς ένα πιο προηγμένο σύμφωνο της Βαρσοβίας. Οι ΗΠΑ πρέπει να κοιτάξουν στον καθρέφτη. Το επιχείρημα της Ουάσιγκτον για το σύμφωνο της Βαρσοβίας ισχύει επίσης για το ΝΑΤΟ. Σήμερα το ΝΑΤΟ δεν είναι πολύ διαφορετικό από το πώς οι ΗΠΑ χαρακτήρισαν το σύμφωνο της Βαρσοβίας ως η Σοβιετική Ένωση κάτω από μια πολύπλευρη σημαία. Το ΝΑΤΟ το ίδιο και οι διοικητές του Πενταγώνου λένε ότι στρατιωτικά το ΝΑΤΟ διαμορφώνεται σχεδόν εντελώς από τις ΗΠΑ. Με άλλα λόγια το ΝΑΤΟ είναι στρατιωτικά οι ΗΠΑ που συμπληρώνεται από τη Μεγάλη Βρετανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Τουρκία, τον Καναδά, την Ιταλία, και μερικές άλλες ευρωπαϊκές χώρες σε βοηθητικό ρόλο. Οι ΗΠΑ διεξάγουν τους πολέμους και παίρνουν έπειτα αυτές τις χώρες για να πάνε και να καταλάβουν τη νικημένη χώρα και να ιδιωτικοποιήσουν την οικονομία της θέτοντας την υπό ξένο έλεγχο. Αν τα βάλουμε κάτω θα δούμε ότι, το ΝΑΤΟ είναι πραγματικά ο στρατός των ΗΠΑ με την πολιτική υποστήριξη και τη χρηματοδότηση αυτών των άλλων χωρών. Ο Γερουσιαστής Μακ Κέϊν και η αμερικανική Σύγκλητος, ακριβώς μερικές εβδομάδες πριν, απαιτούσαν να χρηματοδοτήσουν τα υπόλοιπα μέλη του ΝΑΤΟ τις ΗΠΑ για τον πόλεμο ενάντια στη Λιβύη. Τα περισσότερα από τα άλλα μέλη του ΝΑΤΟ είναι πραγματικά αμερικανικοί δορυφόροι.

Το ΝΑΤΟ χωρίς τις ΗΠΑ δεν θα ήταν σε θέση ποτέ ακόμη και να επιτεθεί στη Γιουγκοσλαβία ή να  εισβάλει στο Αφγανιστάν, πόσο μάλλον να ξεκινήσει οποιονδήποτε δυσβάστακτο πόλεμο ενάντια  στους Λίβυους. Απλά εξετάστε το ρόλο που οι ΗΠΑ διαδραμάτισαν στο βομβαρδισμό της Λιβύης. Έκαναν τους περισσότερους βομβαρδισμούς  και την βαριά εργασία. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι οι ΗΠΑ κρύβονται πίσω από μια εικόνα πολυπλευρικότητας με το ΝΑΤΟ. Δεν θέλουν  να εμφανιστούν σαν να είναι αυτοί οι υπεύθυνοι. Η Ουάσιγκτον φοβάται την κοινή γνώμη. Γι΄ αυτό ο Ομπάμα, ο Κλίντον, και ο Γκέϊτς προσποιήθηκαν δημόσια ότι η αμερικανική κυβέρνηση ήταν ενάντια στην ζώνη εναέριου αποκλεισμού μέχρι την τελευταία στιγμή όταν οι πραγματικοί αμερικανικοί στόχοι έγιναν διαφανείς. Την ίδια ώρα που η κυβέρνηση Ομπάμα έλεγε ότι ήταν ενάντια στην ζώνη εναέριου αποκλεισμού, οι ΗΠΑ είχαν κινητοποιηθεί για να επιτεθούν στη Λιβύη. Το Παρίσι και το Λονδίνο έπαιξαν απλώς το ρόλο του δήθεν καθοδηγητή για τα μάτια του κόσμου.

Θέλω να θίξω επίσης ένα τελευταίο και πολύ σημαντικό θέμα. Ο Πρόεδρος Ομπάμα, ο πρωθυπουργός Κάμερον, και ο Πρόεδρος  Σαρκοζί, όλοι κρύβονται πίσω από το ΝΑΤΟ, επειδή το ΝΑΤΟ είναι διεθνής οργανισμός που ξεφεύγει από οποιαδήποτε μορφή πολιτικής ευθύνης. Δεν υπάρχει καμία εκλογική περιφέρεια  όπου οι άνθρωποι μπορούν να ψηφίσουν ότι το ΝΑΤΟ μπορεί να καταστεί υπεύθυνο. Οι ΗΠΑ και η Μεγάλη Βρετανία μπορούν να βομβαρδίσουν τη Λιβύη με το ΝΑΤΟ για μήνες και να υποστηρίξουν ότι είναι στο χέρι του ΝΑΤΟ και ότι το ΝΑΤΟ είναι υπεύθυνο για τον πόλεμο. Κατά συνέπεια ο Ομπάμα, ο Κάμερον, και ο Σαρκοζί, όλοι προσπαθούν να αποφύγουν την πολιτική ευθύνη ως πολιτικοί στο κοινό αφήνοντας το ΝΑΤΟ να διεξαγάγει τον πόλεμο και κρύβονται πίσω από αυτό.

* O  Darius Nazemroaya είναι ερευνητής και συνεργάτης του Κέντρου για την Έρευνα για την Παγκοσμιοποίηση (CRG), το οποίο είναι μια ανεξάρτητη ομάδα έρευνας και ενημέρωσης συγγραφέων, διανοουμένων και ακτιβιστών που έχει σαν βάση το Μόντρεαλ του Καναδά και εργάζεται ενάντια στην Παγκοσμιοποίηση. Ο Darius Nazemroaya ειδικεύεται στη Μέση Ανατολή και την κεντρική Ασία και έδωσε μία συνέντευξη στον Xu Jingjing και το εβδομαδιαίο περιοδικό Life (ένα σημαντικό κινεζικό περιοδικό που έχει την έδρα του στο Πεκίνο) σχετικά με το αδιέξοδο που φαίνεται ότι έχει διαμορφωθεί στον πόλεμο στη Λιβύη.

ΠΗΓΗ: 18 Μαΐου 2011, http://www.inprecor.gr/index.php/archives/64927

Ελληνική Αρχαιότητα versus Byzantium:

 υπόμνηση στη γόνιμη συνάντηση δυο διαφορετικών κόσμων που καθόρισαν την αυτοσυνειδησία μας

(με την άποψη πως η ελεύθερη πρόσβαση στη γνώση  αποτελεί δικαίωμα όλων των ελεύθερα σκεπτόμενων πολιτών, πόσο μάλλον αυτών  που έχουν ερευνητικά ενδιαφέροντα)

Της Αμαλίας Κ. Ηλιάδη*

Ο Βυζαντινός κανόνας σύμφωνα με τον οποίο η λόγια γραφή πρέπει να μεταμφιέζεται με το προσωπείο της κλασσικής αττικής διαλέκτου, απέβη ατυχέστατος για τη μεταγενέστερη φήμη της βυζαντινής κουλτούρας. 

Καθώς το "βυζαντινό  φαινόμενο"   έχει απασχολήσει πολύ την γράφουσα από  ιστορική  σκοπιά και επειδή  λόγω των σπουδών και των πνευματικών ενδιαφερόντων της ασχολήθηκε με την κοινωνία του Βυζαντίου και ιδιαίτερα με τους βίους αγίων ως ιστορικών πηγών, διαπίστωσε πως σε επίπεδο αξιών, ιδεών, βασικών φιλοσοφικών  εννοιών,  αλλά και πρακτικής αντιμετώπισης ζητημάτων καθημερινής ζωής το Βυζάντιο, ως κοινωνία και ως κρατικό μόρφωμα, δεν παρουσιάζει την υψηλή πολιτισμική στάθμη και πρωτοτυπία της ελληνικής αρχαιότητας. Εξάλλου, όλος ο φιλοσοφικός του εξοπλισμός προέρχεται από τον ανυπέρβλητο αρχαίο ελληνικό πνευματικό, φιλοσοφικό, ανθρωπιστικό πλούτο. Κυρίως  στο επίπεδο της ζωγραφικής τέχνης έχει να επιδείξει το Βυζάντιο καταφανή και αδιαμφισβήτητη πρωτοτυπία που οφείλεται στο συγκερασμό της ελληνικής αναπαραστατικής τέχνης με ανατολικά και ανατολίζοντα στοιχεία.

Η βυζαντινή λογοτεχνία απαιτεί η ίδια να κριθεί με βάση τα κλασσικά κριτήρια, αλλά εάν κριθεί σύμφωνα με τα κριτήρια αυτά, θα πρέπει να καταδικαστεί ως δύσκαμπτη, στερούμενη πρωτοτυπίας και επιτηδευμένη. Όσοι όμως έχουν διαβάσει τις αυτοκρατορικές προσωπογραφίες του Μιχαήλ Ψελλού (Χρονογραφία) και τον πικρό θρήνο που αποπνέει η ιστορία του Νικήτα Χωνιάτη, γνωρίζουν πως το Βυζάντιο δεν ήταν απλώς μια φτωχή απομίμηση της κλασσικής Ελλάδας και της Ρώμης. Η ζωή και ο πολιτισμός του, όπως και των περισσοτέρων κοινωνιών, αναδύθηκε από μια σύνθεση των προηγούμενων δεδομένων, μια σύνθεση που συνέχισε να αναπτύσσεται και δεν έπαψε να καινοτομεί.

Ωστόσο,  από την άποψη της απαγόρευσης της ελεύθερης φιλοσοφικής έρευνας που επιβλήθηκε  στο Βυζάντιο  όταν ο χριστιανισμός  έγινε κατεστημένο και συνδέθηκε με την εξουσία εξαρτώμενος στενά  από αυτή, κι αν η ελεύθερη έρευνα είναι χρέος κάθε σκεπτόμενου πολίτη που υπερασπίζεται με σθένος το δικαίωμά του να πράττει και να ομιλεί μετά λόγου γνώσεως, το χριστιανικό Βυζάντιο αναντίρρητα παρουσιάζει  φιλοσοφική δραστηριότητα που αξίζει να προσεγγίζεται  ως  συνέχεια των άλλων περιόδων της Ελληνικής Φιλοσοφίας, ωστόσο με σαφή υποδήλωση του ιδιαίτερου -του χριστιανικού συλλήβδην  – χαρακτήρα της. Το στοιχείο της ελληνικής συνέχειας είναι πολύ σημαντικό και πρέπει να τονίζεται, αλλά ενίοτε δεν είναι το κυρίαρχο χαρακτηριστικό μιας περιόδου με εντελώς διαφορετικά ηθικά, κοινωνικά, πολιτικά και πολιτιστικά -γενικώς πνευματικά- δεδομένα.

( info: ηλεκτρονική δημοσίευση: Αμαλία Κ. Ηλιάδη, Μαρτυρολόγια και Συναξάρια απ’ τα πρωτοχριστιανικά χρόνια έως τον 6ο αιώνα μ.Χ.: Η Πρώιμη Βυζαντινή περίοδος μέσα απ’ τους βίους των αγίων. Τα αγιολογικά κείμενα της πρώιμης βυζαντινής περιόδου ως ιστορικές πηγές. Επισημάνσεις και παρατηρήσεις  –δημοσιεύτηκε στα ακόλουθα ηλεκτρονικά περιοδικά:  "Αρχείο" (http://www.archive.gr, www.archive.gr/news.php?readmore=146   www.24grammata.com/?did=42&fname=marturologia-pdf  www.matia.gr/…/001_marturologia.htm )

* Η Αμαλίας Κ. Ηλιάδη είναι  φιλόλογος – ιστορικός, (κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος  Βυζαντινής Ιστορίας) Υπεύθυνης Σχολικής Βιβλιοθήκης 2ου Ε.Π.Α.Λ. Τρικάλων, Πιστοποιημένης Επιμορφώτριας Ενηλίκων του Ε.ΚΕ.ΠΙΣ.,  ailiadi@sch.gr, http://users.sch.gr/ailiadi, http://blogs.sch.gr/ailiadi,  http://www.matia.gr, http://www.emy67.wordpress.com

AOZ: Ένα ανεπιθύμητο δικαίωμα;

Του Nίκου Κοτζιά

O χειρισμός της εξωτερικής πολιτικής και των οικονομικών συμφερόντων της χώρας σε εποχή παγκόσμιων αλλαγών απαιτεί αναλύσεις, διατυπώσεις και πολιτικές που υπερβαίνουν, δυστυχώς, τόσο τις ικανότητες όσο και τις δυνατότητες του πολιτικού προσωπικού, όπως επίσης και τις υφιστάμενες, ελλιπείς χωρητικότητες του ελληνικού κράτους.

Συχνά, δε, η κυβέρνηση δείχνει ως μια παρέα που δεν επιθυμεί να της δώσουν επιπλέον αρμοδιότητες, διότι τότε θα αυξάνονται οι υποχρεώσεις της. Πιο ειδικά, η κυβέρνηση δεν αντιμετωπίζει τα νέα δικαιώματα της Ελλάδας που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο – ιδιαίτερα της ΑΟΖ – ως μια καινούρια δυνατότητα, αλλά ως πρόβλημα.

Οι ελληνικές κύριες θάλασσες – πέραν του Αιγαίου – συγκροτούν τρεις περιοχές ΑΟΖ. Και στις τρεις, η ελληνική κυβέρνηση δείχνει υποχωρητικότητα. Αφήνει, δε, τρίτες χώρες να «παγώσουν» τα δικαιώματά μας. Δείχνει κατανόηση για τις διεκδικήσεις και τις απαιτήσεις των άλλων, αλλά τα δικά μας δίκαια, σύμφωνα και με το διεθνές δίκαιο, δεν έχει καμιά αντίρρηση να τα «παγώσει». Η στήλη αυτή πρώτη έθεσε πριν από ένα χρόνο τα ζητήματα της ΑΟΖ, καθώς και την υποχωρητικότητα που έδειχνε η κυβέρνηση έναντι της αλβανικής πολιτικής σκηνής. Τότε που η γείτων αθέτησε τις δεσμεύσεις της ως προς την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ ανάμεσα σε Ελλάδα και Αλβανία. Περιοχές από τις οποίες θα περάσουν σημαντικοί διεθνείς αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου, ιδιαίτερα βορείως της Κέρκυρας.

Η υποχωρητικότητα αυτή είχε και συνέχεια. Η στήλη ανέδειξε, επίσης, το γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση είχε αποδεχτεί στις διαπραγματεύσεις της με την Τουρκία να εξαιρεθεί το Καστελόριζο από αυτές. Κατήγγειλα το γεγονός. Η αποδοχή στις διαπραγματεύσεις των απαιτήσεων της Τουρκίας αποτελεί όχι απλό «πάγωμα» δικαιώματος, αλλά εκχώρηση στην Τουρκία της δυνατότητας να «καταλάβει» τα ελληνικά δικαιώματα που απορρέουν από την ιδιαίτερα σημαντική γεωγραφική θέση του ελληνικού αυτού νησιού και των νησίδων που το περιβάλλουν.

Δυστυχώς, οι εξελίξεις επιβεβαίωσαν τα πλέον απαισιόδοξα σενάρια. Υποκριτικά, η κυβέρνηση διέψευσε τα σενάρια διαπραγμάτευσης που είχαν δει το φως της δημοσιότητας, ψευδόμενη με απρέπεια. Δεν υπολόγισε, δε, ότι ο συνομιλητής της από την Τουρκία θα την εξέθετε. Πλοία της πέρασαν, πλέον, από την πολιτική παγιοποίησης των ελληνικών δικαιωμάτων στην πολιτική εμφάνισης της ελληνικής ΑΟΖ ως τουρκικής. Η πρόσφατη εκδίωξη ιταλικού πλοίου από την ελληνική ΑΟΖ, το οποίο στη συνέχεια ζήτησε άδεια από την Τουρκία, αποτελεί ράπισμα στα ψέματα, στις αποσιωπήσεις, στην υποκρισία όσων δεν ξαγρυπνούν πάνω στο αύριο της χώρας. Όσων δεν αντιλαμβάνονται ότι η Τουρκία μετακινεί την αντιπαράθεσή της με την Ελλάδα από τους ουρανούς στις θάλασσες, τόσο διότι αυτή είναι η ιστορική τάση κάθε δύναμης που θέλει να ηγεμονεύει σε μια περιοχή, όσο, πολύ περισσότερο, διότι εκεί βρίσκονται σήμερα οι μελλοντικοί πόροι πλούτου της Ελλάδας, που θέλει να οικειοποιηθεί η γείτων.

Αλλά και ως προς τη νότια ΑΟΖ η ελληνική κυβέρνηση έδειξε αδιαφορία. Ενώ διέθεσε στις δυνάμεις υποστήριξης των ανταρτών στη Λιβύη και της κυβέρνησής τους ελληνικά εδάφη, εναέριο και θαλάσσιο χώρο, δεν ζήτησε τη δέσμευση της τελευταίας ότι θα αναγνωρίσει την ελληνική ΑΟΖ, με αφετηρία τη Γαύδο. Δίκαιο που αρνιόταν να αναγνωρίσει ο Καντάφι. Πρόκειται για τη νότια ΑΟΖ της Ελλάδας, η οποία όλα δείχνουν ότι περιλαμβάνει μεγάλο φυσικό πλούτο, όπως και η αντίστοιχη στα νότια του Καστελόριζου.

Συνολικά, σε τρεις θάλασσες, η κυβέρνηση δείχνει να μην κατανοεί τη μακρόχρονη σημασία της ΑΟΖ για τη γεωστρατηγική αλλά και την οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Χωρίς τις – αναγκαστικά – δημόσιες πιέσεις πολλών μας, δεν θα έβαζε καν τη λέξη στο στόμα της. Αυτό σημαίνει ότι, ενώ δείχνει σκληρότητα απέναντι στους απλούς Έλληνες στο όνομα της οικονομικής αναγκαιότητας, παραδίδει αμαχητί πλούσιους πόρους, που μπορούν να διασφαλίσουν σε σημαντικό βαθμό το οικονομικό μέλλον της Ελλάδας.

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Επίκαιρα" στις 7/4/11 

ΠΗΓΗ: 13/04/2011, http://www.epikaira.gr/epikairo.php?id=17098&category_id=100

Ο Σωκράτης  ως μία από τις κεντρικές φυσιογνωμίες της ιστορίας της σκέψης

Της Αμαλίας Κ. Ηλιάδη*

ὁ δὲ ἀνεξέταστος βίος οὐ βιωτὸς ἀνθρώπῳ
Η ζωή που δεν εξετάζεται δεν αρμόζει σε άνθρωπο
—Απολογία Σωκράτους

Ένας από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους της αρχαίας Ελλάδας (Αθήνα 470 ή 469 – 399 π.Χ.). Γιος ενός γλύπτη και μίας μαίας, ο Σωκράτης πρέπει να είχε κάποια οικονομική άνεση, όπως αποδεικνύει το γεγονός ότι πέρασε όλη τη ζωή αδιαφορώντας για τα οικονομικά ζητήματα (από εδώ πηγάζουν και όλα τα ανέκδοτα για τους καβγάδες με τη γυναίκα του Ξανθίππη) και το ότι πολέμησε γενναία ως οπλίτης (είχε επομένως τα μέσα να προμηθευτεί το δαπανηρό οπλισμό που χρησιμοποιούσαν οι πολεμιστές αυτοί) στις μάχες της Ποτίδαιας το 429, της Δήλου το 424 και της Αμφίπολης το 422, στην πρώτη φάση του Πελοποννησιακού πολέμου.

Αυτές ήταν, όπως φαίνεται, οι μόνες φορές που ο Σωκράτης απομακρύνθηκε από την πόλη του και πέρασε την υπόλοιπη ζωή του προσπαθώντας να ασκήσει πάνω στους συμπολίτες του την τέχνη εκείνη της «μαιευτικής», που η μητέρα του ασκούσε στις γυναίκες. Η δραστηριότητα αυτή τον απορρόφησε τελείως και δε θέλησε ποτέ, από προσωπικές πολιτικές πεποιθήσεις, να συμμετάσχει στην πολιτική ζωή της εποχής του (ο Σωκράτης δικαιολογούνταν με τον ισχυρισμό ότι του το απαγόρευε το «δαιμόνιόν» του, ειρωνική, κατά ένα μέρος, και σοβαρή, κατά ένα άλλο, προσωποποίηση της συνείδησής του) μόνο δύο φορές βρέθηκε στην ανάγκη να αναλάβει δημόσια καθήκοντα: μία φορά, επί δημοκρατικού καθεστώτος, όταν, ως επιστάτης των πρυτάνεων, αντιτάχθηκε στη συνοπτική καταδίκη των στρατηγών, που νίκησαν στις Αρχινούσες (406 π.Χ.), οι οποίοι είχαν κατηγορηθεί ότι δεν έσωσαν τους ναυαγούς. Τη δεύτερη φορά, την εποχή των Τριάκοντα Τυράννων, όταν αρνήθηκε να γίνει συνένοχος στην πολιτική δολοφονία κάποιου Λέοντα από τη Σαλαμίνα. Και στις δύο περιπτώσεις ο Σωκράτης διέτρεξε μεγάλο κίνδυνο και σώθηκε μόνο από τις πολιτικές μεταβολές που είχαν μεσολαβήσει. Η διάσταση αυτή, μεταξύ του Σωκράτη και της πολιτικής ζωής της πόλης (ανεξάρτητα από το πολιτικό καθεστώς που υπήρχε) έγινε βαρύτερη και οριστική μετά την αποκατάσταση του δημοκρατικού καθεστώτος: διατυπώθηκε εναντίον του η κατηγορία ότι δεν πιστεύει στους θεούς της πόλης και ότι διαφθείρει τους νέους. Κηρύχτηκε ένοχος και καταδικάστηκε να πιει το κώνειο. Ο Πλάτων στην «Απολογία», στον «Τρίτωνα» και στο «Φαίδωνα» απαθανάτισε τις φράσεις της δίκης, την άρνηση του Σωκράτη να αποφύγει την καταδίκη και τις τελευταίες στιγμές του, υψώνοντας τον σε παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο ο φιλόσοφος αντιμετωπίζει το θάνατο από αγάπη προς τη δικαιοσύνη και συνέπεια προς τη συνείδησή του.

Ένα γεγονός τόσο εντυπωσιακό και με την πρώτη ματιά τόσο άδικο ώστε να φαίνεται παράλογο (πολύ περισσότερο όταν έχει κανείς υπόψη του τις μετριοπαθείς και διαλλακτικές τάσεις που, γενικά, ακολουθούσε το καθεστώς που τον καταδίκασε), πρέπει να μπορεί να βρει την εξήγηση του, αν όχι μια πραγματική δικαιολογία, στις σχέσεις του Σωκράτη με την πόλη του και, με μια λέξη, στη φιλοσοφία της εποχής του.

Αλλά ακριβώς εδώ βρίσκεται το πρόβλημα: ο Σωκράτης δεν έγραψε τίποτε και όλα όσα ξέρουμε για αυτόν τα ξέρουμε από άλλους: κυρίως από τον Πλάτωνα που παρουσίασε το Σωκράτη πρωταγωνιστή σε όλους σχεδόν τους φιλοσοφικούς διαλόγους του από τον Ξενοφώντα, που του αφιέρωσε μερικά έργα του για να εξάρει τις προσωπικές πολιτικές και θρησκευτικές αρετές του, από τον Αριστοτέλη, που σε μερικές ενδείξεις που συνάγονται από τα έργα του τείνει να τον παρουσιάσει ως τον άνθρωπο που ανακάλυψε τους επαγωγικούς συλλογισμούς και τη θεωρία των αριθμών, από τον Αριστοφάνη, που στις «Νεφέλες» του (όταν ο Σωκράτης ζούσε ακόμα) μας δίνει μια σκληρή και υπερβολική γελοιογραφία του, βάζοντάς τον στο ίδιο επίπεδο με τους θεωρητικούς της νέας επιστήμης και με τους σοφιστές. Πρόκειται για παρουσιάσεις του Σωκράτη συχνά διασκεδαστικές ή που, οπωσδήποτε, δε συμφωνούν απόλυτα με την πραγματικότητα ή και μεταξύ τους, και οι οποίες γίνονται ακόμα χειρότερες από τη διαφορά των συγκρουόμενων τάσεων μεταξύ των άμεσων μαθητών του, των λεγόμενων «σωκρατικών ελασσόνων». Καταλαβαίνουμε έτσι γιατί το «σωκρατικό πρόβλημα» συγκίνησε τα πνεύματα και προκάλεσε τις συζητήσεις ιστορικών και φιλοσόφων από την εποχή του Αριστοτέλη ως τις μέρες μας: κάθε εποχή παρουσίασε μια εικόνα του Σωκράτη κατά τη δική της εικόνα και ομοίωση, περνώντας από τις πιο υπερβολικές υμνολογίες (ας θυμηθούμε το Sancta Socrates, oar pro obis – «άγιε Σωκράτη, πρέσβευε υπέρ ημών» του Έρασμου) στις πιο απόλυτες υποτιμήσεις: διαφορές εκτιμήσεων που τις έκανε δυνατές το κριτήριο υπογραμμίσεως των διαφορών που υπάρχουν μεταξύ των πηγών και της προτίμησης της μίας αντί της άλλης. Έτσι γίνεται κατανοητό και το ότι μερικοί έφτασαν στο συμπέρασμα ότι είναι αδύνατο να μάθουμε τον «ιστορικό» Σωκράτη και ότι μπορούμε μόνο να γνωρίσουμε το πλήθος των «σωκρατικών θρύλων».

Ένας τέτοιος σκεπτικισμός όμως πρέπει οπωσδήποτε να απορριφτεί με βάση τα όσα μπόρεσε να διαπιστώσει η ιστορική και η φιλολογική κριτική: η μαρτυρία του Αριστοτέλη εξαρτάται ουσιαστικά από μια ερμηνεία των όσων λέει ο Πλάτων και από τις συζητήσεις που γίνονταν μέσα στην Ακαδημία, η μαρτυρία του Ξενοφώντα, αν εξαιρέσει κανείς τα δύο πρώτα κεφάλαια των Απομνημονευμάτων, ανάγεται πιθανώς σε μια εποχή περίπου τριάντα χρόνια μετά το θάνατο του Σωκράτη και ο συγγραφέας τους δε διακρίνεται για την κατανόηση των φιλοσοφικών προβλημάτων, και στη μαρτυρία του Αριστοφάνη τέλος, ο Σωκράτης είναι ένα σύμβολο, όσο και αν μερικά χαρακτηριστικά τον κάνουν να αναγνωρίζεται εύκολα. Επομένως δε μένει παρά μόνο ο Πλάτων και ο Πλάτων των «νεανικών» η «σωκρατικών» διαλόγων: πρόκειται βέβαια, ακόμα μια φορά, για ένα Σωκράτη «ερμηνευμένο», αλλά είναι μια ερμηνεία που συνεπάγεται επίσης αποδοχή και υπεράσπιση και γι’ αυτό ιστορικά αξιόπιστη. Τα λόγια που ο Πλάτων βάζει στο στόμα του Σωκράτη στο δικαστήριο και στη φυλακή δεν μπορεί να είναι επινοήσεις (πολλά πρόσωπα τα είχαν ακούσει και δεν τα διέψευσαν ποτέ) και στα λόγια αυτά μπορούμε να διακρίνουμε τη φιλοσοφία και την ομολογία πίστης του Σωκράτη.

Ο Σωκράτης έχει τον ίδιο εκείνο υποκειμενισμό, που είναι το χαρακτηριστικό των σοφιστών. Κάθε ένας πιστεύει ως αληθινό μόνο εκείνο που φαίνεται αληθινό στη δική του σκέψη. Ο ίδιος ο Σωκράτης βεβαίωνε πως άφηνε να πειστεί μόνο από το συλλογισμό εκείνο που του φαινόταν ο καλύτερος έπειτα από πλήρη κριτική εξέταση. Αλλά ακριβώς η απαίτηση αυτή της πλήρους κριτικής εξέτασης κάνει το Σωκράτη να ξεπερνά τη σοφιστική συμπεριφορά γιατί δε δέχεται ότι οι γνώμες των άλλων είναι μόνο δυσκολίες που πρέπει να υπερνικηθούν με κάθε τρόπο και ότι εκείνοι που τις υποστηρίζουν πρέπει να θεωρούνται μόνο ως αντίπαλοι που πρέπει να νικηθούν σε ένα ρητορικό αγώνα ή ως αφελείς που μπορούν να γοητευτούν με ωραία λόγια. Δεν μπορούμε επομένως να είμαστε βέβαιοι για τη δική μας αλήθεια πριν τη φέρουμε αντιμέτωπη με τις αλήθειες των άλλων. Έτσι, κοντά στο δικαίωμα του καθενός να υποστηρίζει τη δική του άποψη, γεννιέται και το καθήκον να καταλαβαίνει τις απόψεις του άλλου: εκείνο το καθήκον της εξέτασης, της συζήτησης, του διαλόγου που ο Σωκράτης εκτέλεσε σε όλη τη ζωή του, και που θεωρούσε υπέρτατο καθήκον του ανθρώπου και ταυτόχρονα το ύψιστο αγαθό.

Συζήτηση σημαίνει συνεργασία σε μία κοινή αναζήτηση της αλήθειας: ο Σωκράτης είναι βέβαιος ότι μόνο από έναν αληθινό φιλοσοφικό διάλογο μπορούν να προέλθουν κοινές αξίες και αλήθειες, δηλαδή καθολικές συγχρόνως δεν έχει τη δογματική αντίληψη ότι αυτός κατέχει αυτές τις αξίες και τις αλήθειες. Με την έννοια αυτή, το μόνο που ξέρει είναι ότι δεν ξέρει τίποτε («ουδών είδα») και ακριβώς για τον λόγων αυτό θέλει να αναζητήσει, να εξετάσει, να συζητήσει και μπροστά στη φαινομενική αλλά όχι πραγματική σοφία των συνομιλητών του, η γνώση του ότι δεν ξέρει, γίνεται η πηγή της πιο αποτελεσματικής μορφής της σωκρατικής ειρωνείας.

Γύρω από τη βασική αυτή θέση αναπτύσσονται και αποχτούν σημασία οι άλλες θεωρίες, που μπορούμε να του αποδώσουμε με μεγαλύτερη βεβαιότητα. Και κυρίως εκείνη με την οποία «κανένας δεν κάνει κακό θεληματικά» («ουδείς εκών κακός») επειδή δηλαδή του αρέσει να κάνει το κακό καθένας ενεργεί σύμφωνα με τις πεποιθήσεις του και κάνει εκείνο που θεωρεί για τον εαυτό του καλό. Αν κάνει κακό, αυτό οφείλεται αποκλειστικά στο γεγονός ότι δεν ξέρει ποιο είναι το αληθινό καλό για τον εαυτό του, αφού, αν το ήξερε, η θέλησή του και η επιθυμία του θα επηρεάζονταν ακατανίκητα απ’ αυτό, γιατί το καλό δεν μπορεί να μη φαίνεται ως αυτό που είναι προτιμότερο περισσότερο από όλα. Η αρχή αυτής της έλξης που ασκεί το καλό, από τη μια πλευρά δεν είναι τίποτε άλλο από την επιβεβαίωση του καθήκοντος να καταλαβαίνουμε και από την άλλη η βάση της σωκρατικής θεωρίας της ταυτότητας γνώσης και αρετής και της αναγωγής όλων των επιμέρους αρετών σε γνώση του καλού και του κακού γενικά. Κι απ’ αυτό πηγάζει και η άλλη θέση, ότι είναι καλύτερο να υφίστασαι παρά να διαπράττεις αδικία, με την οποία ο Σωκράτης δικαιολογεί την επίμονη άρνησή του να αποφύγει τη δίκη και την καταδίκη.

Για τις ιδέες του αυτές, για τη συνέπεια με την οποία τις εφάρμοσε στην πράξη, ο Σωκράτης παρουσιάστηκε πάντα ως μία από τις κεντρικές φυσιογνωμίες της ιστορίας της σκέψης, ένα ιδεώδες σοφίας και κριτικού πνεύματος, που η ανθρώπινη συνείδηση δεν έπαψε ποτέ να αναζητά.

Στὴν Π.Δ.  δὲν ἀνήκουν μόνον Ἑβραῖοι, ἀλλὰ καὶ μὴ Ἑβραῖοι, ὅπως ὁ Ἰώβ, ἢ ἡ «ἀλλόφυλος» Ῥούθ, ἡ Μωαβίτισσα. Ὁ πρώην Πλατωνικὸς φιλόσοφος καὶ μετὰ χριστιανὸς μάρτυς Ἰουστίνος (β´ αἰ. μ.Χ.) θὰ διακηρύξει: «Οἱ μετὰ Λόγου βιώσαντες Χριστιανοὶ εἰσὶ κἂν ἄθεοι ἐνομίσθησαν, οἶον ἐν Ἕλλησι μὲν Σωκράτης καὶ Ἡράκλειτος καὶ οἱ ὅμοιοι αὐτοῖς, ἐν βαρβάροις δὲ Ἀβραὰμ καὶ Ἀνανίας καὶ Ἀζαρίας καὶ Μισαὴλ καὶ Ἠλίας καὶ ἄλλοι πολλοί». (Ἀπολογία Α´ 46, 2). Στὸ θέμα τῆς σωτηρίας, ὡς χριστιανούς, μᾶς ἐνδιαφέρουν οἱ Ἅγιοι καὶ ἡ ἐν Χριστῷ ἐμπειρία τους καὶ ὄχι οἱ ἐπιστήμονες, διανοούμενοι ἢ σοφοὶ τοῦ κόσμου. Αὐτὸ τὸ πρόβλημα λύνει ὁ Ἀπ. Παῦλος, δεινὸς ἑλληνιστὴς καὶ διανοούμενος καὶ αὐτός, στὴν Α´ πρὸς Κορινθίους, ἀποτεινόμενος πρὸς Ἕλληνες, στὴν πρωτεύουσα τοῦ τότε Ἑλληνισμοῦ, τὴν Κόρινθο: «ὁ λόγος ὁ τοῦ σταυροῦ τοῖς μὲν ἀπολλυμένοις μωρία ἐστὶ τοῖς δὲ σωζομένοις ἡμῖν (= τοῖς χριστιανοίς) δύναμις Θεοῦ ἐστὶν . . . Ἐπειδὴ γὰρ […] οὐκ ἔγνω ὁ κόσμος διὰ τῆς σοφίας τὸν Θεόν, εὐδόκησεν ὁ Θεὸς διὰ τῆς μωρίας τοῦ κηρύγματος σώσαι τοὺς πιστεύοντας» (Α´ Κορ. 1, 18-21).

 Ο Σωκράτης  ήταν βαθιά θρησκευόμενος και ταυτόχρονα είχε πάρα πολύ δραστήριο πνεύμα. Προσπαθούσε να κάνει τους ανθρώπους καλύτερους το οποίο και εξελάμβανε σαν ειδική εντολή που του δόθηκε από τον Θεό. Λέει ο Ξενοφώντας «Αυτός αεί περί των ανθρωπείων διελέγετο , σκοπών , τι καλόν , τι αισχρόν , τι ευσεβές , τι ασεβές , τι δίκαιον , τι άδικον , τι σωφροσύνη , τι μανία , τι ανδρεία , τι δειλία , τι πόλις , τι πολιτικός , τι αρχή ανθρώπων , τι αρχικός ανθρώπων» (Απομν. Α’ α , 16). Κάτι παρόμοιο δηλαδή με τις κατηγορίες και το κριτικό πνεύμα του Χριστού ενάντια στο Φαρισαϊσμό. Ο Σωκράτης δίδασκε ότι η αρετή ταυτίζεται με την σοφία που απ’ αυτήν απορρέουν όλες οι άλλες αρετές , γιατί αυτές είναι το υπέρτατο αγαθό και την αντιπαρέθετε στα αγαθά που φάνταζαν αξιοζήλευτα στη λαϊκή συνείδηση : την ομορφιά , τον πλούτο , τη δύναμη , τη σωματική αλκή , τις ηδονές των αισθήσεων κ.λ.π. Ποιος αμφισβητεί άραγε την ομοιότητα του λόγου του Χριστού «πολλοί όμως πρώτοι θέλουσι έσθαι έσχατοι, και οι έσχατοι πρώτοι» κατά Μαρκον ι-31, και του περίφημου Σωκράτη; Ο Σωκράτης έλεγε για τα θεία «Το θείον τοσούτον και τοιούτον εστί , ώσθ’ άμα πάντα ορά και πάντα ακούειν και πανταχού παρείναι και άμα πάντων επιμελείσθαι». Στην Χριστιανική πίστη  «ο Θεός είναι πανταχού παρών και τα πάντα πληρών». Από αυτό φαίνεται περίτρανα η σύνδεση ελληνικού πνεύματος και Ορθοδοξίας και κατ’ επέκταση Χριστιανισμού.

Η καταδίκη του Σωκράτη στο δικαστήριο μοιάζει πάρα πολύ με αυτήν του Χριστού. Ο Σωκράτης στο δικαστήριο άκρα φιλοσοφικός δεν εκλιπάρησε , δεν έκλαψε , αλλά συνέδεσε απόλυτα διδασκαλία και πράξεις. Ο Χριστός ήλθε για να θυσιαστεί και γι’ αυτό στους δικαστές του δεν απολογήθηκε ώστε να θανατωθεί μπορώντας κατόπιν να αναστηθεί αποδεικνύοντας την θεϊκή υπόστασή του. Τέλεια συνδεδεμένη η ζωή του με την διδασκαλία του ώστε την στιγμή του θανάτου στον σταυρό ζητάει από τον πατέρα του να συγχωρήσει τους ανθρώπους διότι δεν γνωρίζουν τι κάνουν (με το να τον σταυρώνουν). Ο Σωκράτης ενώ έμεινε στο κρατητήριο ένα μήνα πριν θανατωθεί δεν χρησιμοποίησε αθέμιτους τρόπους (δωροδοκία Κρίτωνα) για να εξέλθει του μαρτυρίου του. Σαν ένας αρχαιότερος Χριστός ο Σωκράτης , ο μέγιστος των Σοφών , δίνει το παράδειγμα σε όλους τους απλούς πολίτες για την εφαρμογή του νόμου θέλοντας να δημιουργήσει μια τέλεια πολιτεία – κράτος , δίνοντας το παράδειγμα περισσότερο στους πολιτικούς της εποχής του.. Κατά τον ίδιο τρόπο ο Χριστός ο μέγιστος και έμπρακτος δάσκαλος της ηθικής και Θεός ο ίδιος , ταπεινώνεται μπροστά σε όλους τους αλαζονικούς της εποχής του δίνοντας ένα παράδειγμα αυτοθυσίας για τον συνάνθρωπο και προσβλέποντας στην αιώνια λύτρωσή του. Βασικότατη ομοιότητα της διδασκαλίας του Σωκράτη και του Χριστού είναι η ηθική και η ανθρωπολογική διδασκαλία του πρώτου και του δεύτερου. Ο Σωκράτης πιστεύει ότι «καλύτερα να αδικείσαι παρά να αδικείς» και ότι «καλύτερα να τιμωρείσαι άδικα , παρά να γλιτώνεις από δίκαιη τιμωρία». Αυτό συμβαδίζει απόλυτα με την Χριστιανική κοινότητα της αγάπης και της συγχώρησης των άλλων. (Όσον αναφορά την δίκη πρέπει να πούμε ότι το δικαστήριο της Ηλιαίας που δίκασε τον Σωκράτη αποτελούνταν από 500 δικαστές + 1 άρχοντα – βασιλιά = 501 δικαστές οι οποίοι αποτελούν αντιπροσωπευτικό δείγμα της Αθηναϊκής κοινωνίας ώστε να μπορέσουμε να καταλάβουμε τις συνήθειες και τους νόμους των αρχαίων περί ασέβειας προς τους θεούς).

 Ο Πλάτωνας στην Απολογία του παρουσιάζει τον Σωκράτη να θεωρεί τη φιλοσοφική ενασχόληση ως θεία εντολή. Εδώ ο Σωκράτης μπορεί να χαρακτηριστεί ως Θεόπνευστος, καθώς αναφέρει το ισχυρό του ένστικτο, ως μία εσωτερική παρόρμηση που  του υπαγορεύει ποιές πράξεις και ενασχολήσεις πρέπει να ακολουθήσει. Συχνά μάλιστα δήλωνε ότι άκουγε μέσα του μία φωνή που τον εμπόδιζε να πράττει ότι δεν ήταν σωστό, την οποία φωνή ονόμαζε «δαιμόνιο».

Στις φιλοσοφικές του έρευνες τον παρακολουθούσαν πολλοί, ιδιαίτερα νέοι, που ένιωθαν ευχαρίστηση ακούγοντας τον να μιλάει και να συζητάει για θέματα κοινωνικά, πολιτικά, ηθικά και θρησκευτικά. Έτσι σχηματίστηκε γύρω του ένας όμιλος, που δεν αποτελούσε όμως σχολή, γιατί ο Σωκράτης δεν δίδαξε συστηματικά, αλλά διαλεγόταν σε κάθε σημείο της πόλης, με ανθρώπους κάθε κοινωνικής τάξης και σε αντίθεση με τους σοφιστές δεν έπαιρνε χρήματα από τους μαθητές του.

Επειδή ο Σωκράτης καταπολεμούσε τις ολέθριες θεωρίες των διαφόρων σοφιστών και κατέκρινε τα τρωτά της αθηναϊκής δημοκρατίας του καιρού του  ονομάζοντας βλακώδη την εκλογή των αρχόντων με κυάμους, δημιούργησε πολλούς εχθρούς, μερικοί από τους οποίους, ως ο Αριστοφάνης, τον συνέχεαν με τους σοφιστές, που τους θεωρούσαν αίτιους των ατυχιών της πόλεως. Έτσι ο σοφός κατηγορήθηκε για ασέβεια από τον πολιτικό Άνυτο, τον ποιητή Μέλητο και το ρήτορα Λύκωνα και, ακόμα, για διαφθορά των νέων. Εισηγητής της κατηγορίας ήταν ο Μέλητος και αυτός τη συνέταξε. Το κείμενο έλεγε: «Αδικεί Σωκράτης ους μεν η πόλις νομίζει θεούς ου νομίζων, έτερα δεν καινά δαιμόνια εισηγούμενος• αδικεί δε και τους νέους διαφθείρων• τίμημα θάνατος». Ο Σωκράτης μπορούσε ν’ αποφύγει την καταδίκη αν δεχόταν ν’ απολογηθεί ή αν εκλιπαρούσε το έλεος των δικαστών, όπως συνηθιζόταν τότε. Όχι μόνο κάτι τέτοιο δεν έκανε ο Σωκράτης, αλλά και όταν ο σοφός κηρύχθηκε ένοχος, και συζητείτο, σύμφωνα με το Αττικό Δίκαιο, η επιβλητέα ποινή, ο Σωκράτης αγέρωχος και με θάρρος, δήλωσε ότι του ήταν αδύνατο να διακόψει το έργο της διαπαιδαγωγήσεως των νέων, έργο που μέχρι τώρα έκανε σύμφωνα με τη θέληση του θεού. Η υπερήφανη στάση του Σωκράτη ερέθισε τους δικαστές, και ογδόντα απ’ αυτούς, που πριν είχαν δώσει αθωωτική ψήφο, τώρα ψήφισαν και αυτοί υπέρ της θανατικής ποινής.

Επειδή η εκτέλεση της θανατικής ποινής καθυστέρησε, εξ αιτίας της θεωρίας στη Δήλο, ο Σωκράτης έμεινε τριάντα μέρες στη φυλακή, όπου τον επισκέπτονταν οι φίλοι του, όμως αρνήθηκε επίμονα τη σωτηρία του με απόδραση, που του είχαν προετοιμάσει οι φίλοι του, θεωρώντας την άτιμη πράξη. Έτσι, ήπιε το κώνειο με αδιάσειστη ηρεμία και θεία έξαρση, φιλοσοφώντας ηρεμότατα ακόμα και κατά την ημέρα του θανάτου του. Γρήγορα οι Αθηναίοι μετανόησαν για το θάνατο του σοφού, και με πολλούς τρόπους τίμησαν τη μνήμη του. Λέγεται μάλιστα ότι, όταν παιζόταν στο θέατρο η τραγωδία του Ευριπίδη, που είχε υπόθεση τον άδικο θάνατο του Παλαμήδη, την ώρα που ο χορός τραγουδούσε, λέγοντας «εκάνετε, εκάνετε, τον πάνσοφον, ω Δαναοί, ταν ουδέν αλγύνουσαν αηδόνα μουσάν, των Ελλήνων τον άριστον», το πλήθος των θεατών ξέσπασε σε κλάματα.

Για το χαρακτήρα και την εξωτερική μορφή του Σωκράτη συμφωνούν όλες οι πηγές. Η εξωτερική του μορφή δεν είχε τίποτα από την ελληνική καλλονή και τον τύπο του φυσιογνωμικά εξελιγμένου Έλληνα. Ήταν άσχημος, με μάτια πεταγμένα έξω, μύτη κοντή και χονδρή με σηκωμένα ρουθούνια, παχιά χείλη, κεφάλι φαλακρό και κοιλιά εξογκωμένη, ψυχικά όμως και πνευματικά ήταν τύπος υπέροχος και διακρινόταν για τη λεπτότητά του, την εξυπνάδα του, την πρωτοτυπία του, το χρηστό ήθος, την εγκράτεια και την αυτάρκειά του, για τη γαλήνη και τη φαιδρότητα της ψυχής του και, όπως λέγει ο Πλάτων, ήταν «ο άριστος, ο φρονιμότατος και δικαιότατος των Ελλήνων».

Ο Σωκράτης δεν έγραψε τίποτα και όσα γνωρίζουμε γι’ αυτόν προέρχονται από συγγράμματα του Ξενοφώντα, του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη. Όμως, οι πηγές αυτές παρουσιάζουν διαφορετική κάπως την εικόνα της φιλοσοφίας του Σωκράτη. Ο Ξενοφών δέχεται το Σωκράτη σαν μεταρρυθμιστή της κοινωνίας, οι άλλοι δε, στηριζόμενοι στον Πλάτωνα, τον παριστάνουν κυρίως σαν ηθικοδιδάσκαλο, και άλλοι, τέλος, συμφωνώντας με τον Αριστοτέλη, δέχονται τον Σωκράτη, όχι σαν ηθικοδιδάσκαλο αλλά σαν διαλεκτικό. Η φιλοσοφία του Σωκράτη, στην επιστημονική της μορφή, είναι διαλεκτική, η οποία στην εφαρμογή της πάνω σε συγκεκριμένα πράγματα γίνεται ηθική. Σαν τους σοφιστές, έτσι και ο Σωκράτης, έχει σαν βάση της φιλοσοφίας του όχι τη φύση, αλλά τον άνθρωπο, κατεβάζοντας με αυτό τον τρόπο, ως είπε ο Κικέρων, τη φιλοσοφία από τον ουρανό στη γη όμως ταυτόχρονα ανακαλύπτοντας ένα άλλο απέραντο πνευματικό  σύμπαν μέσα σε κάθε άνθρωπο.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

a)

1)Σχολικές Εγκυκλοπαίδειες. Εκδόσεις Χρ. Γιοβάνη.

2) Έγχρωμη Εγκυκλοπαίδεια «Νέα Δομή». Τόμος 32ος. Εκδόσεις «Δομή», εκδοτικός οργανισμός: Τεγόπουλου-Μανιατέα. Αθήνα 1999.

3) Platon, Oeuvres completes, texte et traduction (Coll. G. Bude), en 13 t., Paris, 1920-1951.

4) Platon, CEuvres completes, tradiction nouvelle et notes par Leon Robin (Bibliotheque de la Pleiade), 2 vol., le second avec la collaboration de J. Moreau, Paris, 1940-1942.

5) P. Tannery, L’ education platonicienne, Revue philosophique, 1880-1881, recueili dans Memoires scientifiques, t. VII, p. 1-102.

6) L. Nettleship, The theory of education in Plato’s Republic, 2e ed. Oxford, 1935.

7) J. Stenzel, Platon: der Erzieher, Leipzig, 1928.

8) J. Moreau, La construction de l’ idealisme platonicien, Paris, 1939.

9) Werner Jaeger, Paideia: the ideals of Greek culture, e vol., Oxford, 1939-1944-1945.
10) E. Dupreel, les Sophistes, Neuchatel et Paris, 1948.

11) H. I. Marrou, Histoire de l’ education dans l’ Antiquite, Paris, 1948.

b) «Ο Σωκράτης» (Πηγή : Περιοδικό Strange, τεύχος 64, άρθρο «Η αλήθεια για τους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους», Παντελής Γιαννουλάκης)

http://www.apologitis.com/gr/ancient/sokratis.htm

* Η Αμαλία Κ. Ηλιάδη είναι φιλόλογος-ιστορικός (Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Βυζαντινής Ιστορίας από το Α.Π.Θ.) /Υπεύθυνη Σχολικής Βιβλιοθήκης  2ου ΕΠΑΛ Τρικάλων… ailiadi@sch.gr, http://users.sch.gr/ailiadi, http://blogs.sch.gr/ailiadi, http://www.matia.gr

Από το τελευταίο έπος στον εθνομηδενισμό 

Του Απόστολου Παπαδημητρίου

Η Κύπρος πωλήθηκε το 1878 από τον σουλτάνο στους Άγγλους σε ένδειξη ευαρέσκειας για τη στάση της κραταιάς όσο και άθλιας τότε αυτοκρατορίας κατά το συνέδριο του Βερολίνου, οι αποφάσεις του οποίου απέτρεψαν την εκτόπιση των Οθωμανών από την ευρωπαϊκή ήπειρο. Και η Ελλάδα φάνηκε τότε να επωφελείται, αφού απετράπη η δημιουργία της μεγάλης Βουλγαρίας. Θα κέρδιζε όμως πολλαπλάσια, αν τον θρόνο του βασιλείου της δεν κατείχε πειθήνιο όργανο της βρετανικής πολιτικής, ο Γεώργιος Α΄, ο οποίος δεν αποδέχθηκε τη ρωσική πρόταση για την από κοινού κήρυξη του πολέμου κατά της Τουρκίας.

Κύλισαν τα χρόνια έγιναν πόλεμοι και πόλεμοι και έφθασε η ώρα που οι αυτοκρατορίες των νεοτέρων χρόνων κατέρρευσαν. Πρώτη κατά σειρά η οθωμανική. Τότε οι άπληστοι για ενεργειακούς πόρους δυτικοί βρήκαν την Ελλάδα ως την πλέον πρόσφορη προς εξυπηρέτηση των σχεδίων της. Ζήτησαν να αποβιβάσει στρατεύματα στις ακτές της Μικράς Ασίας, προκειμένου να επιβλέψει τον αφοπλισμό του οθωμανικού στρατού, ενός από τους ηττημένους του Α΄ παγκοσμίου πολέμου. Και εμείς ξεσηκωθήκαμε για την πραγμάτωση του πόθου της απελευθέρωσης των υποδούλων αδελφών μας χωρίς συναίσθηση των καταστάσεων: Τα τραύματα από τους απελευθερωτικούς πολέμους των ετών 1912-1913, τη βαθειά πληγή από τον εθνικό διχασμό εξ αιτίας ηγετών στην υπηρεσία των ξένων συμφερόντων, πληγή που ακόμη έχασκε, την αναξιοπιστία των “συμμάχων” και τα ιδιάζοντα συμφέροντά τους. Και υποστήκαμε την μεγαλύτερη συμφορά κατά την μακρόχρονη ιστορία του Γένους. Εκθεμελιώσαμε τον μικρασιατικό ελληνισμό από τις εστίες του τριών χιλιάδων ετών!

Δεν προλάβαμε να συνέλθουμε από τον αγώνα για την ενσωμάτωση του πλήθους των προσφύγων και κηρύχθηκε νέος πόλεμος που προκάλεσε η ταπεινωμένη από τον πρώτο Γερμανία. Ματώσαμε για μία ακόμη φορά υπέρ το δέον. Ματώσαμε και στην Κρήτη, όταν η χώρα μας είχε πλέον συνθηκολογήσει, για να δώσουμε στους Άγγλους τον χρόνο να ετοιμάσουν την άμυνα στο αφρικανικό μέτωπο. Και υποστήκαμε τα πάνδεινα από τους ωμοφάγους κατακτητές, που σήμερα ξανάρχονται ως θριαμβευτές να σύρουν την πατρίδα μας πίσω από το άρμα της οικονομικής ευρωστίας τους έχοντας λησμονήσει τις οφειλές τους όχι για τις ανθρώπινες ζωές που οι κλινικά σαδιστές στρατιωτικοί τους αφαίρεσαν από αμάχους, αλλά από το κατοχικό δάνειο και τον χρυσό που άρπαξαν με την υποδούλωση της χώρας μας.

Από το στρατόπεδο των νικητών μας είχαν δοθεί τότε πολλές υποσχέσεις. Η Βόρειος Ήπειρος και η Κύπρος θα ενσωματώνονταν στον εθνικό κορμό. Την πρώτη μας τη στέρησε ο “πατερούλης” Στάλιν, την άλλη οι άθλιοι αποικιοκράτες Άγγλοι, διότι δεν ήθελαν να απωλέσουν τόσο σημαντική βάση στον νευραλγικό χώρο της ανατολικής Μεσογείου. Και για να μας αποδυναμώσουν προκάλεσαν τον εμφύλιο, γνωρίζοντας και την αρρωστημένη προδιάθεσή μας για εμφύλιες συρράξεις. Και καθώς η αυτοκρατορία τους κατέρρεε μας παρέδωσαν στην ανερχόμενη υπαρατλαντική δύναμη, η οποία ανέλαβε να μας θέσει υπό την ασπίδα “προστασίας” της, καθώς διατρέχαμε κινδύνους από τη γειτνίαση με τον κομμουνιστικό κόσμο. Μας έσυραν στο άντρο του ΝΑΤΟ, γευθήκαμε τις οδυνηρές συνέπειες του εμφυλίου επί δεκαετίες και απωλέσαμε οριστικά το δικαίωμα να ασκούμε εξωτερική πολιτική. Σιωπήσαμε κατ΄ εντολή τους, όταν ο Τίτο καλλιέργησε στους γείτονές μας το ιδεολόγημα περί Μακεδονίας, σιωπήσαμε, όταν οι Τούρκοι “σύμμαχοί” μας έθεσαν σε εφαρμογή το σχέδιο του αφανισμού του ελληνικού πληθυσμού στην Ίμβρο και στην Τένεδο, υποκύψαμε στο σχέδιο εκτουρκισμού των Πομάκων. Και όταν, με καθυστέρηση, τολμήσαμε να φέρουμε το θέμα της Κύπρου στον ΟΗΕ, δεχθήκαμε τον ωμό εκβιασμό των νέων αφεντικών μας για να σταθούμε “φρόνιμοι”.

Τότε η ελληνική ψυχή έδειξε για μία ακόμη φορά το σθένος της. Την πρώτη Απριλίου 1955 άρχισε τη δράση της η ΕΟΚΑ, η εθνική οργάνωση Κυπρίων αγωνιστών. Οι συνθήκες δεν ήσαν για μία ακόμη φορά ευοίωνες. Ούτε ο όρος εθνικός ούτε, πολύ περισσότερο, ο ηγέτης της οργάνωσης Γεώργιος Γρίβας (Διγενής) ως εκ της εμπλοκής του στον ελληνικό εμφύλιο, μπορούσαν να εγγυηθούν τη σύμπνοια των Ελληνοκυπρίων. Κάποιοι θεωρούσαν πως οι αγώνες πρέπει να διεξάγονται για την εξάπλωση της ιδεολογίας. Η πατρίδα ως όρος επρόκειτο να εξασθενίζει με την πάροδο του χρόνου για να περιβληθεί με μανδύα απαξίας ακόμη και από εκείνους που την είχαν καπηλευθεί στο παρελθόν εξαπατώντας τον άδολο και φιλόπατρι λαό. Οι Άγγλοι, που θα εγκατέλειπαν κατά τα αμέσως προσεχή έτη το σύνολο των αποικιών τους, για να μας τιμωρήσουν συνεργάστηκαν με τους κεμαλικούς της Άγκυρας και προκάλεσαν τη λεηλασία και καταστροφή των πλήθους ρωμαίικων κτισμάτων της Πόλης, με συνέπεια να απομακρυνθούν από τις εστίες τους πολλοί Ρωμηοί.

Στην ΕΟΚΑ εντάχθηκαν κυρίως νέοι που ζούσαν πολύ κοντά στην Εκκλησία. Οι στρατολογήσαντες ήσαν σε πολλές περιπτώσεις ιερείς, που για μία ακόμη φορά χρεώθηκαν έναντι της Εκκλησίας για να πιστώσουν το Γένος. Αυτοί οι ιερείς κοινωνούσαν στους κρατούμενους αγωνιστές τα Άχραντα Μυστήρια από τα συρματοπλεγματα, καθώς απαγορευόταν η είσοδος στα στρατόπεδα, όπου οι κατακτητές εφάρμοζαν ναζιστικές μεθόδους βασανιστηρίων. Την πίστη των αγωνιστών και την αγάπη προς την πατρίδα μαρτυρούν περίτρανα συμβάντα καθ’ όλη τη διάρκεια του τετραετούς αγώνα και κυρίως κατά τις τελευταίες ημέρες ή ώρες της ζωής των καταδικασθέντων σε θάνατο. Θα παραθέσουμε μαρτυρίες με την ελπίδα να αισθανθούμε όλοι μας λίγη ντροπή για το σημερινό μας κατάντημα.

Ο Ανδρέας Ζάκος 24 ετών έγκλειστος και καταδικασμένος σε θάνατο είχε ζητήσει από την ΕΟΚΑ να μην εκτελέσει τον Άγγλο Τζων Κρήμερ, όταν οι Άγγλοι αρνήθηκαν την ανταλλαγή τους. Η ΕΟΚΑ ικανοποίησε την παράκληση του μελλοθανάτου, οι Άγγλοι όμως εξετέλεσαν τον “τρομοκράτη”, ο οποίος έγραψε από το κελλί στον αδελφό του: “Η ώρα του θανάτου πλησιάζει, μα στην ψυχή μας φωλιάζει ηρεμία…Στη θέση που βρισκόμαστε τώρα ούτε με το μικροσκόπιο δεν μπορούμε ν’ ανακαλύψουμε πού υπάρχει τραγωδία στον θάνατο…” 

Ο Στέλιος Μαυρομάτης 23 ετών έγραψε στους γονείς και στα αδέλφια του: “Τώρα που σας γράφω ευρίσκομαι μέσα στο σκοτεινό κελλί περιμένοντας με θάρρος τον δήμιο να ‘ρθη να με οδηγήση στον τόπο της εκτελέσεως. Αισθάνομαι τον εαυτό μου ισχυρόν και γαλήνιον, γιατί έχω τον Χριστό μέσα μου και είμαι βέβαιος πως θα με βοηθήση μέχρι τέλους…”

Ο Μιχάλης Κουτσόφτας 20 ετών έγραψε στη μητέρα του: “…Προσεύχομαι στην Υπεραγίαν Θεοτόκον να σας δώση θάρρος και ψυχραιμίαν, γιατί και Εκείνη έχασε τον Υιόν της. Ο Χριστός σταυρώθηκε, για να μας απαλλάξη από τα δεσμά, από την αδικίαν και από τον φόβον του θανάτου. Ανεστήθη και εδοξάσθη, ενώ οι παράνομοι παίρνουν την αιωνίαν κατάραν έως σήμερον…”

Ο Ανδρέας Παναγίδης 22 ετών και πατέρας τριών τέκνων έγραψε στην οικογένειά του: “… Κάποτε η μάννα σας θα σας αναπτύξη, γιατί εκτελέστηκα. Σας εύχομαι αγαπημένα μου παιδιά να γινήτε καλοί χριστιανοί και καλοί Έλληνες Κύπριοι. Ακολουθήστε τον δρόμο της αρετής…”

Ο Ιάκωβος Πατάτσος, έφηβος ακόμη, κατά την πορεία του προς την αγχόνη έψαλλε, εν μέσω νεκρικής σιγής των φυλακισμένων, το τροπάριο “Ότε κατήλθες προς τον θάνατον”. Στο άκουσμα του γδούπου εκ του απαγχονισμού όλοι άρχισαν να τραγουδούν τον εθνικό μας ύμνο.

Εκεί στην Κύπρο μας, την αιματοβαμμένη από τη νεότερη προδοσία και την τόσο “μακρινή” μετά την εισβολή του Αττίλα, υπάρχουν ακόμη τα φυλακισμένα μνήματα. Όλα τα θεριά πασχίζουν να δημιουργήσουν τετελεσμένα που θα θέσουν τέρμα στην ελληνική κυριαρχία επί του νησιού. Δικοί μας υπέρμαχοι του σχεδίου Ανάν, άφωνοι όταν προηγουμένως οι μαυροντυμένες συγγενείς των αγνοουμένων έσερναν τα βήματά τους στις συνάξεις των ισχυρών, όταν έχυναν το αίμα τους οι Σολωμός και Ισαάκ, εργάζονται τώρα πυρετωδώς για να επιτύχουν την αποδόμηση του έθνους των Ελλήνων ταγμένοι στην υπηρεσία της νέας τάξης. Δεν έχουν διαβάσει ποτέ τους το ποίημα του κυπριακού ελληνισμού δια στόματος του εθνομάρτυρος αρχιεπισκόπου Κυπριανού (1821):

“Η Ρωμιοσύνη έν’ φυλή συνότζαιρη του κόσμου…

Η Ρωμιοσύνη έν να χαθή, όντας ο κόσμος λείψη!”

Η κραυγή της Ελλάδος

Ζωή χωρίς ελευθερία είναι χειρότερη κι από τον θάνατο

Του Λεωνίδα Χ. Αποσκίτη*

Σήμερα που η χώρα μας βυθίζεται καθημερινά στον βάλτο της χρεωκοπίας – οικονομικής, πολιτικής, πνευματικής – και αντιμετωπίζει το φάσμα μιας νέας υποδούλωσης σε υπερεθνικά μορφώματα, επιχειρείται δόλια από τις νεοταξικές δυνάμεις η κατεδάφιση του 1821. Αυτό γίνεται με το πρόσχημα της ιστορικής έρευνας αλλά ο βαθύτερος λόγος είναι να λοβοτομηθεί η ιστορική μνήμη του λαού και να ενσταλαχθεί στις νέες γενιές το δηλητήριο του ενδοτισμού και της υποταγής.

Ένας βασικός στόχος της νεοταξικής αναθεωρητικής παρέμβασης στην ιστορία μέσα από τα νέα εκπαιδευτικά συγγράμματα και την ηλεκτρονική «επιμόρφωση» του λαού – τύπου ντοκυμαντέρ ΣΚΑΪ – αλλά και την γενικότερη προπαγάνδα, είναι η απενεχοποίηση των Οθωμανών και της τουρκοκρατίας και η διαστρέβλωση του εθνικο-απελευθερωτικού μηνύματος του 1821.

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, στον Λόγο στην Πνύκα, είχε ξεκαθαρίσει ότι: «Όταν αποφασίσαμε να κάμωμε την Επανάσταση, δεν εσυλλογισθήκαμε ούτε πόσοι είμεθα ούτε πως δεν έχομε άρματα ούτε ότι οι Τούρκοι εβαστούσαν τα κάστρα και τας πόλεις ούτε κανένας φρόνιμος μας είπε «πού πάτε εδώ να πολεμήσετε με σιταροκάραβα βατσέλα», αλλά ως μία βροχή έπεσε εις όλους μας η επιθυμία της ελευθερίας μας, και όλοι, και ο κλήρος μας και οι προεστοί και οι καπεταναίοι και οι πεπαιδευμένοι και οι έμποροι, μικροί και μεγάλοι, όλοι εσυμφωνήσαμε εις αυτό το σκοπό και εκάμαμε την Επανάσταση».

Αυτή η «επιθυμία της ελευθερίας», που έπεσε ως βροχή, κατά τον Γέρο του Μωρηά, μας μεταφέρει διαχρονικά το αειθαλές μήνυμα ότι, ζωή χωρίς ελευθερία είναι χειρότερη κι από τον θάνατο. Και αυτό το μήνυμα παραμένει επικίνδυνο για τις δυνάμεις της τυραννίας που σήμερα επιδιώκουν μέσα από την «αυτοκρατορική» Νέα Τάξη να ποδηγετήσουν την ιστορία.

Το ’21 ενοχλεί γιατί εκφράζει αφ’ ενός το πνεύμα της εθνογένεσης και αφ’ ετέρου γιατί αποτυπώνει την διάσταση της αντίστασης στους καταπιεστικούς αυτοκρατορικούς θεσμούς με την εξέγερση ενάντια στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και την ανυπακοή, συγχρόνως, στις κατευθύνσεις της Ιεράς Συμμαχίας.

Η κορυφαία στιγμή του Εικοσιένα, που ενοχλεί ιδιαιτέρως την σημερινή κυρίαρχη ιδεολογία της ιδιώτευσης, ήταν το πέρασμα από το «Εγώ» στην συνείδηση του «Εμείς», που τόσο σοφά την εκφράζει ο Μακρυγιάννης: «Τούτην την πατρίδα την έχομεν όλοι μαζύ και σοφοί και αμαθείς και πλούσιοι και φτωχοί και πολιτικοί και στρατιωτικοί και οι πλέον μικρότεροι, άνθρωποι όσοι αγωνιστήκαμεν, αναλόγως ο καθείς, έχομεν να ζήσομεν εδώ. Το λοιπόν δουλέψαμεν όλοι μαζί, να την φυλάμεν κι όλοι μαζί και να μην λέγει ούτε ο δυνατός “εγώ”, ούτε ο αδύνατος… Είμαστε στο “Εμείς” και όχι εις το “Εγώ”».

Είναι η ίδια υπέρβαση που κρύβεται πίσω από τις ενδοξότερες σελίδες αντίστασης της ελληνικής ιστορίας. Ό,τι πιο επικίνδυνο για τους «αυτοκρατορικούς» ιμπεριαλιστικούς πολιτικούς στόχους. Γι’ αυτό η καίρια εκείνη πτυχή της στρατηγικής των «πλανηταρχών» στοχεύει στην καρδιά του ίδιου του πολιτισμού και περιγράφεται τελευταίως στην θεωρία των διεθνών σχέσεων ως η στρατηγική της «μαλακής ισχύος». Ο όρος αυτός περιγράφει την βούληση και την ικανότητα μιας παγκόσμιας δύναμης (ενός κράτους, μιας υπερεθνικής ελίτ) να επηρεάσει εμμέσως την συμπεριφορά, τις αξίες ή τις ιδέες των άλλων πολιτικών οργανισμών με πολιτιστικά ή ιδεολογικά μέσα, πιο «μαλακά» δηλαδή μέσα σε σχέση με πιο άμεσους εξαναγκασμούς όπως η άμεση στρατιωτική δράση («σκληρή ισχύς») ή τα οικονομικά μέτρα διεθνών θεσμών (π.χ., του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου).

Τα ατού από τα οποία απορρέει η στρατηγική της «μαλακής ισχύος» είναι ο πολιτισμός, οι αξίες και η εξωτερική πολιτική.  Εκτενής αναφορά για τον ρόλο των διεθνικά διαπλεκομένων «ιδρυμάτων» στην αμερικανική στρατηγική «μαλακής ισχύος» υπάρχει στο δοκίμιο του Jonathan Mowat, που είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα του καθηγητή Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου, κ. Παναγιώτη Ήφαιστου. Ο Mowat περιγράφει τις «σοφιστικέ» τεχνικές ιδεολογικού επηρεασμού που χρησιμοποιεί την τελευταία δεκαετία η αμερικανική πλανηταρχία για να εξουδετερώσει «ενοχλητικές» χώρες και κινήματα διεθνώς και ιδιαιτέρως στο βαλκανικό γεωπολιτικό τοπίο. Χαρακτηριστικά:

Το Ίδρυμα Soros, που χρηματοδοτεί πολιτιστικές παρεμβάσεις και είναι, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, το κύριο όπλο «μαλακής ισχύος» στα Βαλκάνια. Το Ινστιτούτο Albert Einstein, που έχει παίξει ρόλο–κλειδί τα τελευταία χρόνια στην προετοιμασία και την ανάπτυξη κινημάτων της νεολαίας. Το Διεθνές Κέντρο για την Μη-Βίαιη Επίλυση των Κρίσεων (International Center on Nonviolent Conflicts), το οποίο αναπτύσσει και ενθαρρύνει την χρήση των ΜΚΟ (Μη-Κυβερνητικών Οργανώσεων). Το Ινστιτούτο Arlington (TAI), που προήλθε από μια ομάδα ειδικών σε θέματα εθνικής ασφαλείας. Η Εταιρεία Penn, Schoen and Berland, που έχει παίξει πρωτοπόρο ρόλο στην διευκόλυνση πραξικοπημάτων και στην καταστροφή της Σερβίας. Η Εταιρεία «δημιουργούσε πολιτικά μηνύματα και παρείχε στρατηγικές συμβουλές σε πολυάριθμους πολιτικούς πελάτες σε χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο …περιλαμβανομένης της Ελλάδας, της Τουρκίας και του Ισραήλ», σύμφωνα με το προφίλ της.

Γι’ αυτό τον λόγο η επίθεση στο φαντασιακό του ελληνικού λαού, για να δημιουργήσουν γενηές «ήττας», έχει δεσπόζουσα θέση στην στρατηγική «μαλακής ισχύος» της Νέας Τάξης. Και το χειρότερο, το εσωτερικό μέτωπο είναι διαβρωμένο από πολλούς μισθοφόρους της νέας τάξης του νεο-οθωμανισμού, της τρόϊκας, του ΔΝΤ! Ο «πολύς» κύριος Νταβούτογλου, υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, δήλωσε, μετά τις τελευταίες εξελίξεις για τις, ζωτικής σημασίας, επαναστάσεις στην Μέση Ανατολή: «Τώρα είναι η ώρα να γίνουν ιστορικές επανεκτιμήσεις…».

Έτσι, πίσω από τα φώτα της δημοσιότητας, σταμάτησε στην Καβάλα, πηγαίνοντας στην Θράκη όπου επισκέφθηκε το υπό σύσταση «Κέντρο Ερευνών Οθωμανικής Ιστορίας». Το εν λόγω κέντρο προορίζεται «να οδηγήσει στην προσέγγιση Ελλάδας και Τουρκίας από πολιτιστικής πλευράς». Να δουλέψει δηλαδή για να ξεφυτρώσουν δεκάδες καινούργια ντοκυμαντέρ τύπου ΣΚΑΪ και βιβλία στο μοντέλο της Ρεπούση.

Ο 68χρονος φιλότουρκος Αμερικανός ακαδημαϊκός Heath W. Lowry, που είχε ηγηθεί κίνησης για να αποτρέψει την αναγνώριση της Αρμενικής γενοκτονίας στις ΗΠΑ, συνεργάστηκε με το Princeton για να συσταθεί το κέντρο νεο-οθωμανικής προπαγάνδας στην Καβάλα. Το καταφανές κίνητρο να εμφανισθεί το οθωμανικό καθεστώς ως ανεκτικό και «πολυπολιτισμικό» έχει σαν αποτέλεσμα να υποβαθμίζεται το ανάστημα των αγωνιστών του ’21 και το εύρος του τολμήματός του. Σε λίγο θα μας βάλουν να ζητήσουμε και συγγνώμη για την… αχαριστία των «κατσαπλιάδων» Ρωμηών απέναντι στην ευεργέτιδα Ημισέληνο!

Η τουρκοκρατία δεν πρέπει να παρουσιάζεται ως μία από τις στυγνότερες περιόδους της μακραίωνης ιστορίας μας, αλλά σαν μια «πολυπολιτισμική» Μπελ Επόκ, όπου… όλοι ευημερούσαν και υμνολογούσαν τον πολυχρονεμένο Σουλτάνο. Δυστυχώς, οι σημερινές «πολιτικά ορθές» ιδεολογικές ακρότητες είναι χειρότερες από τις αντίστροφες μεγαλοστομίες της εποχής της χουντικής «εθνικοφροσύνης». Σήμερα, αυτοί που επικαλούνται το φάντασμα του «εθνικισμού» και του «ρατσισμού» για να αναθεωρήσουν την ιστορία, είναι τα πιο καλοπληρωμένα στελέχη της νομενκλατούρας που κυβερνά την χώρα εδώ και δεκαετίες με κάθε είδους μανδύα –νεοφιλελεύθερο δεξιό, σοσιαλιστ(ρη)κό, ανανεωτικό αριστερό– και τελικά την έσυρε στην χρεωκοπία. Είναι αυτοί που έχουν και το μαχαίρι και το πεπόνι και θέτουν όλους τους κανόνες του οικονομικο-πολιτικού παιγνιδιού προκειμένου να επιτευχθούν οι σκοποί της αποεθνικοποίησης της χώρας, της αποδόμησης του παραδοσιακού λαϊκού πολιτισμού και της λεηλασίας της δημόσιας περιουσίας.

Διαθέτουν καίριες θέσεις στον κεντρικό εκπαιδευτικό σχεδιασμό και στην κρατική διαχείριση του «πολιτισμού», σημαντικές εφημερίδες, επιτελικές «δεξαμενές σκέψης» (think tanks), μεγάλα τηλεοπτικά κανάλια και φυσικά άφθονες πηγές χρηματοδότησης. Έτσι μπορεί να καταλαμβάνει αυτή η «ελίτ» σε οποιαδήποτε κυβέρνηση τα υπουργεία που την ενδιαφέρουν.  Κάτω από αυτό το βαρύ κλίμα, γνωστοί ιστορικοί, συγγραφείς, ακαδημαϊκοί αποφεύγουν να εκτεθούν δημοσίως και να πουν την άποψή τους για να υπερασπίσουν την ιστορία και την εθνική μας ανεξαρτησία.

Αναζητώντας «τα αίτια της ελληνικής επαναστάσεως του 1821», ο Απόστολος Βακαλόπουλος γράφει ότι δεν αρκούσε η λόγια παράδοση και ο διαφωτισμός για να έλθει η εθνική αφύπνιση. Όλες αυτές οι ιδέες χρειάσθηκε να συνυφανθούν με τις μυστικές δυνάμεις που ζούσαν μέσα στον λαό. Έτσι είχε προετοιμασθεί ψυχικά και ιδεολογικά ο Έλληνας για να μπορέσει να κάνει αυτό το «πήδημα στο κενό» που ήταν το ’21.

«Όλ’ αυτά τα δημιουργήματα της πίστεως και της φαντασίας του ελληνικού λαού, που είχαν ριζωθή τόσο βαθιά στην ψυχή του και διαμόρφωσαν την ιστορική του μνήμη, τον έκαναν να θεωρή την σκλαβιά σαν πρόσκαιρη, τον παρηγορούσαν και τον προετοίμαζαν για την αλλαγή. Οι λαϊκές αυτές δοξασίες, αστείρευτες πηγές ελπίδων και θάρρους για τον ελληνικό λαό, είχαν τεράστια δύναμη. Αυτές καλλιέργησαν την ψυχή του και την προδιέθεσαν να δεχθή με προθυμία τις μεταγενέστερες πνευματικές ή πολιτικές ιδέες που άμεσα ή έμμεσα απέβλεπαν στον ίδιο σκοπό, στην απελευθέρωσή του».

Ο Μπότσαρης κι ο Κανάρης δεν είναι πρόσωπα, είναι σύμβολα, εξηγούσε ο Κωστής Παλαμάς. Κι έλεγε πριν από τόσα χρόνια: «Γιατί και αγνάντια στην επιστημονική, ας την ειπούμε, ιστορία, στέκεται η ποιητική παράδοση. Και αν είναι η αλήθεια του γεγονότος, ο θρύλος είναι η αλήθεια της ιδέας. Και για κάποιους αυτή αληθινώτερη».

Πώς, όμως, μπορεί να «αποσιωπηθεί» η μακρά ιστορική πορεία ενός έθνους όπως το ελληνικό, που υπάρχει εδώ και τουλάχιστον τρισήμισυ χιλιάδες χρόνια; Πώς να φιμώσουν την ΚΡΑΥΓΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ όπως την περιέγραψε ο μεγάλος Νίκος Καζαντζάκης στην μνημειώδη ομιλία του στο BBC, το 1946: «Αν τα πήλινα μάτια του ανθρώπου μπορούσαν να δουν τα αόρατα, θα έβλεπαν στις πολιορκίες του Μεσολογγιού, της Ακρόπολης και της Πάτρας, στις ομηρικές μάχες της Τριπολιτσάς, των Δερβενακιών και του Φαλήρου ή στις ένδοξες ναυμαχίες του Αιγαίου, να πολεμούν πλάϊ πλάϊ ο Μιλτιάδης και ο Καραϊσκάκης, ο Οδυσσέας κι ο Κολοκοτρώνης, ο Θεμιστοκλής κι ο Μιαούλης. Όλη η ελληνική φυλή, σύσσωμη, σύψυχη, πήρε μέρος και πολέμησε στην Επανάσταση του 21. Σίγουρα, αν οι μεγάλες Σκιές δεν πολεμούσαν με τους ζωντανούς, δε θα μπορούσαμε ποτέ να νικήσουμε».

Αυτή την υπέρβαση, όταν οι ζωντανοί συναντιούνται πάλι με τις Μεγάλες Σκιές των προγόνων, φοβούνται και θέλουν να αποφύγουν οι «τροϊκανοί» ιμπεριαλιστές και γι’ αυτό επιτίθενται ενάντια στους υποστασιακούς μύθους της ελληνικής επανάστασης. Γιατί αυτοί είναι που «οπλίζουν» την ιστορική συνείδηση του λαού. Δεν είναι τεχνητά «ψέματα» οι μύθοι, όπως πιστεύουν οι «αποδομητές». Είναι τα επικίνδυνα για τους τυράννους «ψέματα»… που συνιστούν ένα έθνος ως «συναισθηματική κοινότητα» (κατά τον Ελία Κανέττι) και όχι ως μια αφασική κοινωνία «του σωλήνα». Είναι επικίνδυνη η μυθολογία του ’21 και σήμερα για τους εκφραστές της νεοταξικής «Ιεράς Συμμαχίας».

 *Ο Λεωνίδας Χ. Αποσκίτης είναι δημοσιογράφος-συγγραφέας, ιδρυτικό μέλος της Πρωτοβουλίας Πολιτών ΣΕΙΣΑΧΘΕΙΑ.

Ζήτω ή Αίσχος;

Του παπα Ηλία Υφαντή

Άλλοτε στις 25η Μαρτίου-γιορτή του Ευαγγελισμού- δονούσε τα στήθη των Ελλήνων ο αέρας της εθνικής υπερηφάνειας για την πατρίδα και την ελευθερία. Και ακούγονταν οι ιαχές των αλλεπάλληλων ΖΗΤΩ…. Και μπαίνει το ερώτημα: Φέτος, από πού θα αντλήσουμε το δικαίωμα και θα βρούμε το κουράγιο να ξαναφωνάξουμε ΖΗΤΩ!…

Όταν έχουμε προδώσει την πατρίδα μας, και απαρνηθήκαμε την ελευθερία μας! Και μας σέρνουν στη σκλαβιά, αλυσοδεμένους, όπως οι δουλέμποροι, αλλοτινών εποχών, τους μαύρους της Αφρικής.

Για να μας ξεπουλήσουν. Εμάς και την πατρίδα μας. Έστω κι αν το ξεπούλημά μας αυτό το «βάφτισαν», οι – όπως πάμπολλα δείχνουν – ξεπουλημένοι, στην απατεωνίστικη γλώσσα τους…«αξιοποίηση»!

“Αξιοποίηση”, ασφαλώς, για τους εαυτούς τους και τους διεθνείς πάτρωνές τους. Αλλά, όχι βέβαια για μας και την πατρίδα μας. Αλλά, ως πότε!!!

Ως πότε θα τους ακολουθούμε σαν τα κοπάδια και τις αγέλες των αλόγων ζώων;
Δεν ντρεπόμαστε τους ήρωες της πατρίδας μας και τους αγίους της πίστης μας; Τον Καραϊσκάκη, το Μακρυγιάννη, τον Πατροκοσμά; Και τόσους άλλους! Που έχουν ποτίσει κάθε σπιθαμή αυτής της γης με το αίμα τους…

Δεν ντρεπόμαστε την ιστορία μας και τον πολιτισμό μας; Με τον οποίο δώσαμε το φως της δημοκρατίας, της τέχνης και της φιλοσοφίας σε ολάκερο τον κόσμο! Για να καταντήσουμε να βουλιάζουμε στα σκοτάδια της πλέον άθλιας και εξευτελιστικής, σήμερα, βαρβαρότητας…

Ως πότε θα εφαρμόζουν σε βάρος μας το δόγμα του «σοκ και δέους»; Και θα μας τρομοκρατούν και θα μας εξευτελίζουν, λέγοντάς μας ότι…χρωστάμε! Όταν οι ντόπιοι εφιάλτες και οι διεθνείς τοκογλύφοι μας έχουν καταληστέψει και μας χρωστούν πολλαπλάσια….

Θα μας διευκολύνουν, λέει, επιμηκύνοντάς μας το χρόνο, για την αποπληρωμή του χρέους. Όταν στην πραγματικότητα θέλουν να διαιωνίσουν το καθεστώς της χρεοκοπίας. Μεταβάλλοντάς το σε καθεστώς συνεχούς και επαχθούς δουλοπαροικίας….

Θα μας μειώσουν, δήθεν, και τα επιτόκια. Όταν με τα πανωτόκια θα διογκώνουν ολοένα και περισσότερο το χρέος μας.

Και μας διαβεβαιώνουν ότι βλέπουν και φως στο βάθος του τούνελ. Όταν «το μόνο φως, που φαίνεται, είναι το φως της αμαξοστοιχίας, που έρχεται καταπάνω μας. Για να μας διαμελίσει”! Όπως, πολύ εύστοχα, παρατηρεί ο θαυμάσιος οικονομικός αναλυτής κ. Δημήτρης Καζάκης.

Και δεν καταλαβαίνουμε ότι αυτό, που θέλουν, δεν είναι μόνο να μας εξαθλιώσουν οικονομικά, αλλά κυρίως να μας υπονομεύσουν εθνικά και πολιτισμικά. Και προσπαθούν, σύμφωνα με τη δόλια, γνωστή, συνταγή του Κίσιντζερ, να μας αφαιρέσουν κάθε ίχνος πατριωτικής συνείδησης….

Έτσι ώστε να κόψουν τις ρίζες μας και να ξεράνουν, το δέντρο της Ελλάδας. Για να το κομματιάσουν. Και να προσφέρουν εμάς και την πατρίδα μας αιώνιους σκλάβους στους εχθρούς μας! Και να μας διαχύσουν, στη συνέχεια, και μας εξαφανίσουν μέσα στο χυλό και τον πολτό της παγκοσμιοποίησης. Αλλά…

Αν αυτοί θέλουν να γίνουν οι νεκροθάφτες της Ελλάδας, είναι ποτέ δυνατόν εμείς να τους αναγνωρίσουμε αυτόν το ρόλο! Και να τους ακολουθούμε και να τους χειροκροτούμε!….

Δεν θα νιώθουμε να βαραίνει, από δω και πέρα, τις καρδιές μας και τη συνείδησή μας το αιώνιο ΑΙΣΧΟΣ για την προδοσία, σε βάρος της πατρίδας μας και των ερχόμενων γενεών!…

Θα τρίζουν τα κόκαλα των Ηρώων και των Αγίων μας. Και όλων εκείνων, που-παγκόσμια και διαχρονικά- θαύμασαν και αγάπησαν τη χώρα μας και το λαό μας…

Γιατί, ασφαλώς, μπορεί να παίξει η πατρίδα μας, και στο μέλλον τον αντίστοιχο πνευματικό ρόλο, με αυτόν, που έπαιξε στο παρελθόν. Αντάξιο του πολιτισμού μας και της ιστορίας μας….

Αντί για τον εξευτελιστικό και ατιμωτικό ρόλο, που έχουν επιφυλάξει για μας και την πατρίδα μας οι ντόπιοι εφιάλτες και οι διεθνείς τοκογλύφοι….

παπα-Ηλίας, http://papailiasyfantis.wordpress.com, 21-3-2011

25^η Μαρτίου 2011: Η κατάρριψη των μύθων 

Του Απόστολου Παπαδημητρίου

Το ότι επιδιώκεται η επανεγγραφή της νεότερης ιστορίας μας είναι πλέον πασιφανές σε όσους πονούμε ακόμη την πατρίδα, που την καταντήσαμε με τις αθλιότητές μας αγνώριστη! Το γιατί επιδιώκεται η επανεγγραφή και γιατί στην προσπάθεια συστρατεύονται τόσοι πολλοί ελληνικής καταγωγής ανθέλληνες είναι καίριο ερώτημα. Βέβαια έχει και αυτό, όπως και πολλά άλλα την απάντησή του.

Οι ιστορικοί της μετανεωτερικότητας βάλλουν δήθεν κατά του ιδεολογικού υποβάθρου των ιστορικών συγγραφών του παρελθόντος εκσφενδονίζοντας την κατηγορία της ωραιοποίησης των συμβάντων με σκοπό να σχηματιστεί εικόνα μεγαλείου εφάμιλλου προς το μεγαλείο της αρχαίας Ελλάδος κατά την κλασική περίοδο. Αφήνεται μάλιστα να εννοηθεί εμμέσως πλην σαφώς ότι πολλές από τις παραποιήσεις ή αποκρύψεις ιστορικών συμβάντων έγιναν με σκοπό να ενισχυθεί η θέση της Εκκλησίας, η οποία ούτε λίγο ούτε πολύ “έλαμψε δια της απουσίας της από τον αγώνα” όχι για κανέναν άλλο λόγο, αλλά επειδή η διδασκαλία της καλλιεργεί δουλικό φρόνημα, φρόνημα υποτέλειας. Βλέπουμε λοιπόν ότι ο στόχος είναι εμφανής και η επίθεση απροκάλυπτη. Δεν θα μπορούσε όμως άραγε σ’ αυτή την κίνηση να αποφευχθεί η εργώδης προσπάθεια ωραιοποίησης της δουλείας υπό τους Τούρκους, με τους οποίους “ζήσαμε αρκετά καλά επί αιώνες”; Πώς να εξηγήσουμε την στάση αυτή των συνοδοιπόρων των συγχρόνων πολιτικών που τρέμουν κυριολεκτικά την Τουρκία;

Η ιστορική έρευνα είναι ακανθώδης και ποτέ απροκατάληπτη, αφού ο ερευνητής κουβαλά την ιδεολογία του κατά την έρευνα των πηγών. Θέλει να αποδείξει μέσα από την έρευνά του το κύρος της ιδεολογίας του, η οποία πιστεύει πως τον έχει εξοπλίσει με αλάνθαστα εργαλεία! Βέβαια δεν θα δεχθεί ποτέ ότι άγεται και φέρεται από προκαταλήψεις. Καυχάται για την ελευθερία του πνεύματός του (αχ, πόσο πάσχει ο όρος ελευθερία στις ημέρες μας!) και αυτοπροβάλλεται ως ο ανατροπέας μύθων και συνδρόμων του παρελθόντος.

Το πανεπιστήμιο στον δυτικό κόσμο είναι αστικό με ευρεία ανοχή προς τον παρακμασμένο πλέον μαρξισμό, ο οποίος εξακολουθεί να κατέχει ισχυρά ερείσματα στους χώρους των ιδεών και της ιστορίας. Τόσο ο αστισμός όσο και ο μαρξισμός είναι εχθρικοί προς την θρησκευτική πίστη. Οι λόγοι της εχθρότητας ανάγονται στο έδαφος στο οποίο αναπτύχθηκαν και στις συνθήκες που επικρατούσαν εκεί. Οι οπαδοί των ιδεολογιών αυτών από αιώνα και πλέον επιχειρούν να ερμηνεύσουν τα συμβάντα στη χώρα μας με βάση τα αντίστοιχα συμβάντα στον δυτικοευρωπαϊκό χώρο. Μεταφέρουν εδώ την προκρούστεια κλίνη της ιδεολογίας και ταυτόχρονα κατηγορούν άλλους για προκρούστες. Θέλουν να αγνοούν την μακραίωνη παράδοση της ρωμηοσύνης, την οποία απεχθάνονται και την απέχθεια αυτή εκδηλώνουν σε κάθε ευκαιρία, και παράλληλα επιδίδονται σε προκλητικές παρερμηνείες των συμβάντων ως εκ της ιδεολογίας τους, την οποία ταυτίζουν με την επιστημονική μέθοδο. Ας δούμε κάποια παραδείγματα.

Οι θρησκείες, κατ’ αυτούς, είναι σχηματισμοί στο ιστορικό γίγνεσθαι με σκοπό να παρέχουν ελπίδες στους απόκληρους για απόλαυση σε μιαν άλλη ζωή, ώστε να υποτάσσονται στους κοσμικούς άρχοντες και να μην αντιδρούν στην καταπίεση και την κοινωνική αδικία. Φέρουν πολλά παραδείγματα από τη δυτική χριστιανοσύνη κατά το Μεσαίωνα, παραδείγματα που θεωρούν αρκετά για να δικαιωθεί η ιδεολογία τους. Έφεραν για αιώνα και πλέον επιχειρήματα και από τον χώρο της επιστήμης, η οποία απέδειξε τάχα πως δεν υπάρχει Θεός, αλλά η ο αγώνας της “επιστήμης” με την πίστη φαίνεται να έχει κοπάσει κατά τις τελευταίες δεκαετίες, καθώς η πρώτη δεν έχει δώσει πειστικές απαντήσεις σε “καυτά” για τον άνθρωπο ερωτήματα. Αφού λοιπόν έτσι υποστηρίζουν οι ιδεολογίες κάπως έτσι πρέπει να έγιναν τα πράγματα και εδώ κατά την τουρκοκρατία. Ο κλήρος υπετάγη στον κατακτητή και έλαβε προνόμοια με την υποχρέωση να κατευνάζει την επαναστατική ορμή! Αλλά γιατί να έχει ο ραγιάς την επιθυμία να επαναστατεί (και επαναστατούσε διαρκώς και όχι μόνο μετά από τη “λαμπρή” γαλλική επανάσταση κατά τους με δουλικό φρόνημα υμνητές της), αφού σε γενικές γραμμές περνούσε καλά; Βέβαια το πόσο καλά περνούσε το έχουν διεκτραγωδήσει πλείστοι όσοι ξένοι περιηγητές με ελάχιστη συμπάθεια προς τον ρωμηό, τον τόσο διαφορετικό από τον ιδανικό αρχαίο του πρόγονο, για τον οποίο διδάσκονταν στα σχολεία τους. Οι εξισλαμισμοί γίνονταν, κατά κανόνα, προς αποφυγή των εξευτελισμών, των ταπεινώσεων, των αγγαρειών, των αρπαγών. Εκείνοι που έδρασαν ανασχετικά σ’ αυτούς ήσαν οι νεομάρτυρες, τα άνθη της Εκκλησίας, με κορυφαίο τον άγιο Κοσμά, που επιδεικτικά περιφρονούν οι επιχειρούντες την επανεγγραφή. Και ήταν οι κληρικοί εκείνοι που παρηγορούσαν τον λαό και μετέδιδαν τα κολυβογράμματα. Αχ λύσσα που τους έχει πιάσει για το κρυφό σχολειό, στο οποίο ο ταπεινός παπάς-ζευγάς ή ο καλόγερος διάβαζε το ψαλτήρι στα σκλαβόπουλα. Λες και πρωτεύον στοιχείο είναι το “κρυφό” και όχι το σχολειό με μόνα εφόδια τα εκκλησιαστικά βιβλία και δάσκαλο κληρικό, αφού οι φωτισμένοι ριψάσπιδες είχαν πάρει νωρίς το δρόμο για τη Δύση.

Βέβαια όπως οι δάσκαλοί τους έτσι και οι νέοι ιστορικοί κάνουν τη διάκριση μεταξύ ανωτέρου και κατωτέρου κλήρου. Για τον δεύτερο βρίσκουν και κάποιο καλό λόγο να πουν (καλοσύνη τους)! Αλλά για τον ανώτερο η εμπάθεια ξεχειλίζει, ώστε να τους απογυμνώνει από την καύχηση για το ανεπηρέαστο. Εκτίθενται με το να αδυνατούν να διακρίνουν την τρομακτική διαφορά μεταξύ της Δύσης, όπου ο ανώτερος κλήρος ανήκε στην τάξη των ευγενών και της Ρωμηοσύνης, όπου η λέπρα της διάκρισης σε τάξεις με κληρονομούμενα τα δικαιώματα δεν εμφανίστηκε ποτέ. Ο Ιουστινιανός (6ος αιώνας) έλαβε γυναίκα του τη Θεοδώρα, ηθοποιό της επιθεώρησης του Ιπποδρόμου. Βασιλιάς της Μεγάλης Βρεταννίας (20ος αιώνας) αναγκάστηκε να παραιτηθεί από τον θρόνο, επειδή επέμενε να λάβει ως γυναίκα “κοινή θνητή”!

Γρηγόριος Ε΄ πατριάρχης και ιερομάρτυρας (Μνήμη στις 10 Απριλίου). Τα παιδικά του χρόνια τα πέρασε ως βοσκόπουλο στη Δημητσάνα. Εκεί θα μεγάλωνε και θα τερμάτιζε τον βίο του, αν οι “αχάριστοι” ραγιάδες δεν ξεσηκώνονταν για μία ακόμη φορά το 1770 (δηλαδή 19 έτη πριν οι Γάλλοι ανατρέψουν τη μοναρχία), επειδή αυτή τη φορά πίστεψαν στις υποσχέσεις των ομοδόξων Ρώσων. Ακολούθησαν αθρόες σφαγές στην Πελοπόννησο από άτακτους Αλβανούς και αρκετοί επιζήσαντες μετακινήθηκαν στα παράλια της Μικράς Ασίας αποκαμωμένοι από την “ευζωία”! Εκεί κάλεσε το μικρό βοσκόπουλο κάποιος θείος του. Έμαθε γράμματα και έφθασε εκεί που έφθασε με διακοπή της πατριαρχικής του θητείας δύο φορές. Ο, στο ενδιάμεσο των πατριαρχιών, ασκητής στο Άγιον Όρος, στα 75 του έτη πλέον ταυτίστηκε με τους Τούρκους, κατά τους “φωτισμένους” νέους ιστορικούς, και αφόρισε τους υπό τον Αλέξανδρο Υψηλάντη επαναστάτες. Εξ ιδίων κρίνουν τα αλλότρια. Υποτελείς στο έπακρο στα σημερινά αφεντικά της πατρίδας μας εκθεμελιώνουν τα πάντα για έδρες, τιμές και αξιώματα. Το πάθος τους, αν υπάρχει ακόμη και ιδεολογικό, τους τυφλώνει, ώστε να μη θέλουν να σταθούν ευλαβικά μπροστά στο νεκρό σκήνωμα αυτού που γνώριζε τον επερχόμενο θάνατό του, είχε προτάσεις για μετακίνησή του στη Ρωσία, αλλά παρέμεινε κοντά στο ποίμνιό του προσφέροντας τον εαυτό του, ώστε να κατευναστεί η οργή του σουλτάνου που είχε την πρόθεση να διατάξει ομαδικές σφαγές των “απίστων”!

Αλλά οι ερευνητές της αλήθειας ξεσκέπασαν και άλλον ευρέως διαδεδομένο μύθο, αυτόν της Αγίας Λαύρας, αφού έδειξαν ότι δεν έγινε εκεί κάποια σύναξη την 25η Μαρτίου. Πώς λοιπόν να ευλογήσει τα όπλα ένας μητροπολίτης (εκπρόσωπος του ανωτέρου κλήρου); Εδώ σταματούν και αφήνουν τον αθώο μαθητή να φανταστεί τη σκευωρία που εξύφανε η Εκκλησία κατά της ιστορικής αλήθειας. Δεν θα του πουν ποτέ ότι σχεδίαζαν οι επαναστάτες να ξεκινήσουν την επανάσταση την 25η Μαρτίου, μέρα της μεγάλης γιορτής της Παναγιάς, την οποία όλοι ευλαβούνταν. Δεν θα του πουν ότι έγινε σύσκεψη στην Αγία Λαύρα, για να αποφασιστεί, αν θα μετέβαιναν μητροπολίτες και πρόκριτοι στην Τρίπολη, όπου τους καλούσαν οι Τούρκοι, που κάτι είχαν υποπτευθεί. Δεν θα τους πουν ακόμη, ότι ο Π.Π. Γερμανός δεν αναφέρει στα απομνημονεύματά του ουδέν περί Αγίας Λαύρας. Δεν θα τους πουν ακόμη ότι ο Π.Π. Γερμανός ήταν μέλος της Φιλικής Εταιρείας και ύψωσε το λάβαρο με τον ΣΤΑΥΡΟ στην πλατεία του Αγίου Γεωργίου της Πάτρας την 23η Μαρτίου.

Όλοι αυτοί δεν νοιάζονται για την ιστορική αλήθεια. Να καταρρίπτουν “μύθους”έχουν βαλθεί!

Νεοραγιαδισμός και αξιοπρέπεια

Του Κώστα Βεργόπουλου

Yποτροπιάζει στη χώρα μας η διαμάχη περί εθνικισμού, με οπωσδήποτε…
έντονο ιδεολογικό χαρακτήρα, παρά την επίκληση «επιστημονικής» βάσης. Όμως και ο ιδεολογικός χαρακτήρας δεν είναι διακοσμητικός, αλλά συνδέεται με πρακτικές και πολιτικές συνέπειες, που αποκαλύπτουν τα πραγματικά διακυβεύματα της διαμάχης. Το ότι το φαινόμενο του κράτους-έθνους εμφανίσθηκε από τα τέλη του 18ου αιώνα δεν σημαίνει με κανέναν τρόπο ότι τα έθνη δεν υπήρχαν πριν από αυτή την ημερομηνία.

Άλλο ζήτημα το πότε έλαβαν ενιαία κρατική υπόσταση. Εξάλλου, η Ελληνική Επανάσταση, όπως και οι άλλες εθνικές επαναστάσεις του 19ου αιώνα, δεν μπορεί να εξηγηθεί ως απλό δημιούργημα των διανοούμενων, Ευρωπαίων και Ελλήνων, εάν δεν ληφθεί υπόψη η κινητοποίηση και η ευρεία συμμετοχή των λαϊκών μαζών. Η τελευταία δεν ήταν προϊόν διανοητικών και συγκυριακών καταστάσεων, αλλά αντιστοιχούσε οπωσδήποτε σε ένα εξεγερσιακό κλίμα, που είχε ήδη επιβεβαιωθεί πολλές γενιές πριν από τη στιγμή της Επανάστασης. Οι ιδέες του Διαφωτισμού και η πρόσληψή τους από τους Έλληνες οδήγησαν στην επεξεργασία ενός αξιόπιστου εξεγερσιακού προγράμματος, που κατέκτησε την εμπιστοσύνη των υπόδουλων.

Όμως, ακόμη και ο Διαφωτισμός δεν ευθύνεται για τη δημιουργία των εθνικών κρατών. Τα τελευταία αποδείχθηκαν προϊόντα των αναγκών και των αντικειμενικών συνθηκών, χωρίς ιδιαίτερη ευθύνη κανενός. Άλλωστε, ούτε ο Ρήγας Φεραίος ούτε η Φιλική Εταιρεία ούτε ο Κοραής φιλοδόξησαν να δημιουργήσουν το εθνικό κρατίδιο του 1828. Αντίθετα, σχεδίαζαν την ανατροπή της οθωμανικής τάξης σε ολόκληρη την αυτοκρατορία ή τουλάχιστον στα Βαλκάνια, με συμμετοχή όλων των εθνοτήτων της περιοχής. Το ότι τα σχέδιά τους δεν ετελεσφόρησαν και η διαδικασία που επυροδότησαν οδήγησε τελικά στην ίδρυση του εθνικού κρατιδίου ήταν οπωσδήποτε απροσδόκητη κατάληξη, αλλά επιβλήθηκε όχι από συνωμοσία των διανοούμενων, αλλά σε αντίθεση με ό,τι είχαν διανοηθεί.

Η Τουρκοκρατία δεν ήταν με τίποτα σύστημα «ειρηνικής συμβίωσης» όλων των εθνοτήτων, αλλά καθεστώς ωμής απολυταρχίας και ασυδοσίας, που βασιζόταν σε απαράδεκτες διακρίσεις μεταξύ των υπηκόων του, με κριτήρια εθνοτικά και θρησκευτικά. Οι μουσουλμάνοι απολάμβαναν φορολογικής ασυλίας, ενώ οι μη μουσουλμάνοι κατέβαλλαν κεφαλικό φόρο, προκειμένου να εξασφαλίζουν το κεφάλι τους. Σχολεία υπήρχαν, αλλά ήσαν ανυπεράσπιστα και εκτεθειμένα, όπως και το διδακτικό προσωπικό και η διδασκόμενη ύλη, στην αυθαιρεσία και τους εκβιασμούς της παραμικρής τοπικής εξουσίας. Το αυτό ίσχυε όσον αφορά τους νεομάρτυρες, που κυνηγήθηκαν απάνθρωπα, παρά την υποτιθέμενη ελευθερία της λατρείας. Η διατήρηση και ανανέωση του ελληνικού πολιτισμού δεν οφείλεται τόσο σε κάποια «παροιμιώδη οθωμανική ανεκτικότητα», η οποία πάντως συγκέντρωνε όλα τα χαρακτηριστικά της αυθαιρεσίας, της ασφυκτικής επιτήρησης και καταστολής, όσο κυρίως στο ανυπότακτο φρόνημα των υποδούλων, στην πεποίθηση της αδικίας που υφίσταντο.

Το όραμα της ελευθερίας εισέδυσε στους υπόδουλους, ενώ η άρχουσα οθωμανική τάξη στεγανοποιήθηκε απέναντι σε αυτό. Το οθωμανικό κράτος δεν διαμελίσθηκε επειδή το επεδίωξαν οι Δυνάμεις, αλλά αντίθετα διασώθηκε από αυτές και συντηρήθηκε τεχνητά επί δύο αιώνες, προτού υποκύψει στις διαλυτικές διεργασίες από το εσωτερικό του. Το «Ανατολικό Ζήτημα» στην ευρωπαϊκή διπλωματία δεν ήταν κάποια συνωμοσία εις βάρος του οθωμανικού κράτους, αλλά συμφωνία όλων των Δυνάμεων να προστατεύεται, παρά τη φθορά του, ο «Μεγάλος Ασθενής» και να καταστέλλονται οι εξεγέρσεις των εθνών που τον απειλούσαν.

Στην εποχή μας, οι απολογητές της παγκοσμιοποίησης και των πολυεθνικών επιχειρήσεων δια βάλλουν ως «αναχρονιστικό εθνικισμό» την αντίσταση σε αυτά τα φαινόμενα. Ιδεολογική διαμάχη με πρακτικές όμως συνέπειες. Η έννοια του έθνους βάλλεται, ενώ πραγματικός στόχος είναι η εξουδετέρωση του κράτους, η ματαίωση της δυνατότητος για διαφορετική εναλλακτική πολιτική. «Το έθνος είναι και ήταν πάντοτε μύθος, το κράτος έχει σήμερα ξεπερασθεί από την παγκοσμιοποίηση, όπως επίσης η έννοια της κοινωνίας και της κοινωνικής συνοχής. Κάθε αντίσταση πολιτών είναι αναχρονιστική και συνεπώς περιττή».

Κι όμως, με την τρέχουσα παγκόσμια κρίση, ο κύκλος της παγκοσμιοποίησης φαίνεται ότι έκλεισε και οι λύσεις αναζητούνται με την αποκατάσταση της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτισμικής διαχείρισης σε βάσεις εθνικές, τοπικές και περιφερειακές. Αναχρονιστική είναι σήμερα η πεποίθηση ότι κάποιος αδυσώπητος νόμος της παγκοσμιοποίησης ακυρώνει τη δυνατότητα των κυβερνήσεων να μεριμνούν για τους πολίτες και για την κοινωνία που τους αντιστοιχεί. Η αναζωπύρωση των ιδεολογικών διαφοροποιήσεων σήμερα αντιστοιχεί όχι στη μέχρι πρόσφατα αναμενόμενη παγκόσμια σύγκλιση, αλλά στη διάψευση αυτής από την πραγματικότητα, που απομακρύνεται ταχύτατα από κάθε δυνατότητα υπερεθνικού ελέγχου.

Οι απειλές για τη δημοκρατία, τη δικαιοσύνη, την εκπαίδευση δεν προέρχονται σήμερα τόσο από τις ιδέες της αντίστασης στην παγκοσμιοποίηση και τη διεκδίκηση της κοινωνικής συνοχής, όσο κυρίως από τις ιδεολογίες που καλύπτουν τις καταχρήσεις της εξουσίας, που διαλύουν τον κοινωνικό ιστό στο όνομα της διεθνούς ανταγωνιστικότητος και της βαθύτερης ένταξης σε ένα διεθνές περιβάλλον, που σήμερα έχει χάσει κάθε νόημα. Αναχρονισμός σήμερα είναι η υπεράσπιση της παγκοσμιοποίησης εις βάρος των τοπικών ιδιαιτεροτήτων, όχι η αντίσταση σε αυτή. Αναχρονισμός σήμερα είναι η ταπείνωση, η ιδεολογική εξουθένωση και ο ραγιαδισμός του πολίτη, όχι ό,τι συμβάλλει στην αυτοπεποίθηση και στο αίσθημα αξιοπρέπειάς του.

ΠΗΓΗ: περιοδικό "Επίκαιρα" στις 17/2/11, Ηλ. Δημοσίευση 23/02/2011, http://www.epikaira.gr/epikairo.php?id=12766&category_id=100

Σημείωση: Οι υπογραμμίσεις έγιναν από τον admin.

«Αμμοθύελλα» στη Σαουδαραβία

Του Γιώργου Δελαστίκ

Κάτι δεν πάει καθόλου καλά για τον βασιλικό οίκο των αλ Σαούντ στην Ανατολική Επαρχία της Σαουδικής Αραβίας – εκεί δηλαδή που βρίσκεται πάνω από το 80% των πετρελαϊκών κοιτασμάτων της χώρας. Στο σαουδαραβικό βασίλειο η απόλυτη μοναρχία ανέκαθεν απαγόρευε όχι μόνο την ύπαρξη πολιτικών κομμάτων, αλλά ακόμη και τις πολιτικές συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις.

Παρόλα αυτά όμως στις 25 Φεβρουαρίου εκατοντάδες νεαροί Σαουδάραβες στις άγνωστες στο εξωτερικό πόλεις της Ανατολικής Επαρχίας Κατίφ και Σάφουα, όπως και στην Αουαμίγια, διαδήλωσαν με αίτημα την απελευθέρωση 12 πολιτικών κρατουμένων.

Τα άτομα αυτά η σαουδαραβική ασφάλεια τα έχει συλλάβει πριν από… δεκαπέντε (!) χρόνια ως δήθεν υπόπτους συμμετοχής σε βομβιστική επίθεση που είχε γίνει εναντίον αμερικανικής βάσης στο αλ Τζομπάρ και είχε 19 Αμερικανούς πεζοναύτες νεκρούς, το 1996. Αυτοί οι 12 συνελήφθησαν τότε, αλλά επειδή δεν βρέθηκαν στοιχεία εναντίον τους, παραμένουν έκτοτε φυλακισμένοι χωρίς ποτέ να παραπεμφθούν σε δίκη!

Την ίδια ημέρα, ο Σαουδάραβας σιίτης μουλάς Ταουφίκ αλ Αμίρ ζήτησε κατά τη διάρκεια της προσευχής την εγκαθίδρυση συνταγματικής μοναρχίας στη χώρα, καθώς και την εξίσωση των δικαιωμάτων της σουνιτικής πλειοψηφίας και της σιιτικής μειοψηφίας στη Σαουδική Αραβία. Δύο 24ωρα αργότερα ο μουλάς αυτός είχε συλληφθεί από την Ασφάλεια. Με ανησυχία και εκνευρισμό περιμένουν οι σαουδαραβικές αρχές ασφαλείας την Παρασκευή 11 Μαρτίου. Αγνωστη ομάδα έχει καλέσει μέσω Φέισμπουκ σε «Ημέρα Οργής» και μέχρι την Παρασκευή που πέρασε πάνω από 18.000 άτομα είχαν υιοθετήσει την έκκληση αυτή, αν και μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει γνωστό πού θα γίνουν συγκεντρώσεις, οι οποίες είναι εξ ορισμού απαγορευμένες.

Το τεράστιο πρόβλημα για τον Σαουδάραβα βασιλιά είναι πως στην Ανατολική Επαρχία η πλειοψηφία του πληθυσμού είναι σιίτες, ενώ στο σύνολο της Σαουδικής Αραβίας το ποσοστό των σιιτών δεν υπερβαίνει το 15%. Σιίτες είναι η πλειοψηφία του πληθυσμού και στο μικρό νησιωτικό κρατίδιο του Μπαχρέιν, όπου έχουν ήδη ξεσηκωθεί για να διώξουν τον σουνίτη μονάρχη Χαμάντ μπιν Ισά αλ Χαλίφα. Είτε πετύχουν τον στόχο τους είτε σφαγούν από την αστυνομία και τον στρατό του Μπαχρέιν, η τύχη της θα προκαλέσει σίγουρα αναστάτωση στον σιιτικό πληθυσμό της Σαουδαραβίας που ζει δίπλα τους και συνδέεται με πολλούς συγγενικούς και οικογενειακούς δεσμούς μαζί τους.

Ακόμη χειρότερα για τον βασιλικό οίκο των αλ Σαούντ, στην άλλη πλευρά των βόρειων συνόρων της Ανατολικής Επαρχίας κατοικούν εκατομμύρια σιίτες του Ιράκ, έτοιμοι να περάσουν κατά εκατοντάδες χιλιάδες τα σύνορα ένοπλοι για να βοηθήσουν τους σιίτες Σαουδάραβες, αν ο βασιλιάς Αμπντάλα επιχειρήσει να προχωρήσει σε σφαγές, σε περίπτωση που ο σιιτικός πληθυσμός της Σαουδαραβίας ξεσηκωθεί είτε επηρεαζόμενος από τις εξελίξεις στο Μπαχρέιν είτε για δικούς του λόγους. Και λόγους να ξεσηκωθεί η σιιτική μειονότητα της Σαουδαραβίας έχει πολλούς, καθώς η σουνιτική πλειονότητα της χώρας τούς φέρεται φρικτά, με αποτέλεσμα οι σιίτες Σαουδάραβες, παρόλο που στις δικές τους περιοχές υπάρχει όλο σχεδόν το πετρέλαιο της χώρας, να είναι πάρα πολύ φτωχότεροι από τους σουνίτες ομοεθνείς τους και να ζουν πολύ χειρότερα και εξαιρετικά καταπιεσμένοι. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, απέναντι από την Ανατολική Επαρχία της Σαουδαραβίας είναι το σιιτικό Ιράν με τα 70 και πλέον εκατομμύρια κατοίκους του, το οποίο σε καμιά περίπτωση δεν θα μείνει αμέτοχο σε περίπτωση εξέγερσης των σιιτών της Σαουδικής Αραβίας ? και βεβαίως ως κράτος έχει τεράστιες δυνατότητες άμεσης και συγκαλυμμένης παρέμβασης, ακόμη και εξοπλίζοντας στρατιές σιιτών του Ιράκ!

Με άλλα λόγια, αν ξεσπάσει εξέγερση των σιιτών της Σαουδαραβίας, θα γίνει πραγματική κόλαση παγκοσμίων διαστάσεων με το πετρέλαιο να εκτοξεύεται ούτε και ξέρει κανείς στις πόσες εκατοντάδες δολάρια το βαρέλι! Ο Σαουδάραβας βασιλιάς Αμπντάλα ανακοίνωσε αύξηση κατά 15% των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων, αυξημένα στεγαστικά δάνεια και ελάφρυνση των οικογενειακών χρεών των σαουδαραβικών οικογενειών ξοδεύοντας συνολικά ένα πακέτο 35 και πλέον δισεκατομμυρίων δολαρίων σε φιλολαϊκά μέτρα, ελπίζοντας έτσι να αποτρέψει την απειλούμενη κοινωνική έκρηξη και στη Σαουδική Αραβία. Παράλληλα όμως αυξάνεται η πίεση εκ μέρους της σαουδαραβικής κοινωνίας κατά της απολυταρχίας. Πάνω από 2.500 επιφανείς Σαουδάραβες με επικεφαλής τον κορυφαίο θεολόγο της χώρας Σαλμάν αλ Αουντάκ υπέγραψαν κοινή δήλωση με την οποία ζητούν συνταγματική μοναρχία και πολιτικές ελευθερίες, ενώ χωριστή δήλωση με πιο προωθημένα αιτήματα υπέγραψαν 580 φιλελεύθεροι Σαουδάραβες διανοούμενοι.

ΕΦΙΑΛΤΗΣ: Απειλή πολέμου ΗΠΑ κατά Αράβων

Η μοναρχία της Σαουδαραβίας θα φέρει τον κόσμο ολόκληρο στο χείλος εφιαλτικών εξελίξεων, αν επιχειρήσει να σφάξει τους Σαουδάραβες σιίτες της πετρελαιοφόρου Ανατολικής Επαρχίας της χώρας αντί να τους δώσει ισονομία και ελευθερίες. Η βέβαιη ανάμειξη Ιράκ και Ιράν σε μια τέτοια περίπτωση, θα οδηγήσει τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ να καταλάβουν στρατιωτικά τις σαουδαραβικές πετρελαιοπηγές για να διασφαλίσουν τη ροή πετρελαίου προς τη Δύση. Έτσι όμως θα απειλήσουν να προκαλέσουν γενικευμένο πόλεμο της Δύσης με τους Άραβες και το Ιράν, εμπλέκοντας στη σύρραξη στρατιωτικές δυνάμεις εκατομμυρίων ανδρών! Εφιαλτικό σενάριο με υπαίτιο το απολυταρχικό σαουδαραβικό καθεστώς, σύμμαχο των ΗΠΑ…

ΠΗΓΗ: "ΕΘΝΟΣ", «E» 8/3/2011, http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=11826&subid=2&pubid=56556963