Αρχείο κατηγορίας Επαχθή χρέη και το Χρέος μας

Με αφορμή την παγκόσμια καπιταλιστική κρίση (ΗΠΑ 2007), την ελληνική δημοσιονομική κρίση στη χώρα μας (2009) και την υποταγή μας σε ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ άνοιξε ένας διάλογος. Εμείς αναρτούμε κείμενα που είτε ανοίγουν το δρόμο της Απελευθέρωσης, είτε συμμετέχουν κριτικά απέναντι σ΄αυτά.

Η ΚΡΙΣΗ ΩΣ ΠΡΟΔΙΑΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟ ΣΧΕΔΙΟ Ι

Η ΚΡΙΣΗ ΩΣ ΠΡΟΔΙΑΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟ ΣΧΕΔΙΟ

 

Του Απόστολου Παπαδημητρίου


 

Είναι διαπιστωμένο ότι κατά κανόνα οι άνθρωποι αποφεύγουν να καταστήσουν δικά τους ξένα προβλήματα. Αυτό συνέβη και με τον λαό μας κατά την περίοδο της πλαστής του ευμάρειας που παρήλθε ανεπιστρεπτί! Βέβαια θα αδικούσαμε κατάφωρα τον λαό μας αν δεν τονίζαμε τις εξαιρέσεις, δηλαδή τις φωτεινότατες αναλαμπές του ήθους του, ενώ οι πάντες πάσχιζαν να τον καταστήσουν εγωπαθή καταναλωτή. Θα προβάλουμε αυτές στο τέλος του άρθρου μας προς τόνωση της αισιοδοξίας μας.

Η κρίση, η οικονομική και μόνο, όπως μας έκαναν να πιστέψουμε, οφείλεται κατά βάση στην οικονομική πολιτική μετά τη μεταπολίτευση. Όχι πως δεν είχαν τεθεί τα θεμέλια αμέσως μετά την απελευθέρωση από τους θηριώδεις δυνάστες της τετράχρονης κατοχής, δυνάστες που εμφανίζονται και πάλι απειλητικοί, όπως τους είδε ο Κουστουρίτσα στη θαυμάσια ταινία του Underground. Εμείς όμως μετά τον εμφύλιο, που υποδαύλισαν οι “φίλοι” μας και έθρεψε η αφροσύνη μας, κινηθήκαμε σταθερά δεμένοι στο άρμα της άθλιας πολιτικής των νικητών που μας έλαβαν ως λάφυρο της νίκης τους, ωσάν να μην είχαμε συμπολεμήσει, ωσάν να μην είχαμε καταθέσει στην τράπεζα αίματος της ιστορίας ποταμούς απ’ αυτό!

Στα πλαίσια της νέας κατάστασης που είχε ως επίκεντρο την αντιπαράθεση των πρώην συμμμάχων και έμεινε γνωστή ως ψυχρός πόλεμος, οι νέοι αφέντες μας καλλιέργησαν δια των οργάνων τους το σύνθημα “ανήκομεν εις την Δύσιν” δίδοντας στον όρο το γεωστρατηγικό περιεχόμενο των ημερών και περιφρονώντας τη μακραίωνη ιστορία. Τότε κάποιοι (μεγάλους οραματιστές τους αποκάλεσαν και ίσως να υπήρξαν. Εγώ έχω τις αμφιβολίες μου) συνέλαβαν το όραμα της ενωμένης Ευρώπης, της Ευρώπης των λαών. Ποιός θα παρέμενε ασυγκίνητος μπροστά στην προοπτική να καταστεί η Ευρώπη ήπειρος διαρκούς ειρήνης; Στην αρχή οι μόνοι σχεδόν που αντιτάχθηκαν ήσαν οι ιδεολογικοί αντίπαλοι της καπιταλιστικής Δύσης εκείνοι που οραματίζονταν την εξάπλωση του σταλινισμού και πέραν της “Ανατολής”. Αλλά ήδη ο σταλινισμός είχε αποκαθηλωθεί και στην ίδια τη Σοβιετική Ένωση, ενώ τέσσερες δεκαετίες αργότερα κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος και όλη η “Ανατολή”! Περιοριστήκαμε τότε να ακούμε τους διθυράμβους των υπαρμάχων της Δύσης για την αξία του καπιταλιστικού συστήματος. Ουδεμία σοβαρή ανάλυση των αιτιών που οδήγησαν στην με πάταγο κατάρρευση του κομμουνισμού κατέστη προσιτή στους λαούς. Δεν γνωρίζω τί συνέβη με άλλους, όμως ο δικός μας λαός άρχισε σύντομα να εκφράζει την ανησυχία του για την κατάρρευση της ισορροπίας των δυνάμεων, ισορροπία θεμελιωμένη στον αμοιβαίο τρόμο. Και δεν ήσαν μόνο κομμουνιστές ή “συνοδοιπόροι” που εκδήλωναν την ανησυχία αυτή. Βέβαια εν πολλοίς ήταν ανησυχία ιδιοτελής, καθώς εμείς περνούσαμε καλά επί κομμουνιστικής “Ανατολής”, επειδή άλλοι λαοί περνούσαν πολύ άσχημα υπό το καθεστώς που τελικά κατέρρευσε με άκρως εντυπωσιακό τρόπο!

Ο αστικός χώρος είχε ανακαλύψει ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα το αντίδοτο προς την κομμουνιστική απειλή και το ονόμασε σοσιαλιστικό κίνημα. Υποσχόταν αυτό κοινωνική δικαιοσύνη στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος χωρίς ανατροπή αυτού και στέρηση της προσωπικής ελευθερίας. Πώς θα παρέμεναν ασυγκίνητοι όσοι ποθούσαν την μεταβολή χωρίς τις σταλινικές θανατηφόρες παρενέργειες εκ της μεταβολής; Βέβαια οι κομμουνιστές είχαν δίκαιο, όταν κατήγγειλλαν τους σοσιαλιστές για ύπουλους υπηρέτες του συστήματος, ποιός όμως είχε διάθεση να τους ακούσει, όσο αυτοί ασελγούσαν σε βάρος της προσωπικής ελευθερίας, την αξία της οποίας ακόμη δεν κατενόησαν;

Στη χώρα μας μετά από πολλούς κλυδωνισμούς και αναστατώσεις μεταπολεμικά και αφού “καταφέραμε” να παραχωρήσουμε στους Τούρκους τη μισή σχεδόν Κύπρο, ήλθε η ώρα του σοσιαλισμού. Είχε βέβαια προηγηθεί η “ισότιμη ένταξή μας στη χωρία των μεγάλων κρατών της Ευρώπης”, όπως με περισσή καύχηση τόνιζαν οι πρωτεργάτες της ένταξής μας στην ΕΟΚ. Τί σήμαινε αυτό, δεν περιμέναμε να μας το εξηγήσουν οι πολιτικοί, αλλά κάποιοι έντιμοι του χώρου της οικονομίας, όχι βέβαια κομμουνιστές, γιατί δεν είχαμε διάθεση να ακούσουμε ότι η επιχειρούμενη Ένωση δεν ήταν για το καλό των λαών αλλά του κεφαλαίου. Το ερώτημα είναι, αν τουλάχιστον σήμερα το δεχόμαστε αυτό και ομολογούμε όπως και ο ποιητής μας Κώστας Καβάφης (1896)

Χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ

μεγάλα κ' υψηλά τριγύρω μου έκτισαν τείχη.
Και κάθομαι και απελπίζομαι τώρα εδώ.
Αλλο δεν σκέπτομαι: τον νουν μου τρώγει αυτή η τύχη
διότι πράγματα πολλά έξω να κάμω είχον.
Α όταν έκτιζαν τα τείχη πώς να μην προσέξω.
Αλλά δεν άκουσα ποτέ κρότον κτιστών ή ήχον.
Ανεπαισθήτως μ' έκλεισαν από τον κόσμον έξω.

Ας δούμε πώς μεθόδευσαν το τείχος του οικονομικού αποκλεισμού μας:

Η οικονομία της χώρας μας ήταν πάντοτε ευπαθής. Το κράτος, παρά τις ασχήμιες του, λόγω του μεταπρατικού χαρακτήρα, είχε νομοθετήσει την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής μέσω της επιβολής δασμών στα εισαγόμενα προϊόντα. Η ένταξή μας στην ΕΟΚ ήταν καταδικαστική τόσο για τη βιομηχανική παραγωγή ευθύς αμέσως όσο και για την αγροτοκτηνοτροφική στη συνέχεια. Βέβαια οι υπέρμαχοι της καλοστημένης απάτης της “ελεύθερης αγοράς” υπερτονίζουν ότι δεν ήταν δυνατόν η χώρα μας να ακολουθούσε διαφορετική πορεία απ’ αυτήν που ακολούθησε. Δεν τους μέμφομαι γι’ αυτό, αλλά επειδή δεν καταγγέλλουν τις εξελίξεις ως συνέπειες προδιαγεγραμμένου σχεδίου του διεθνούς κεφαλαίου, σχεδίου στου οποίου την εφαρμογή οι υπέρμαχοι απεναντίας συμβάλλουν ώς σήμερα οδογούντες τους λαούς στα σκλαβοπάζαρα!

Βέβαια θα ήταν οδυνηρό να εμφανίσει εξ αρχής ο δράκος τα δόντια του. Την μείωση της βιομηχανικής παραγωγής του ιδιωτικού τομέα αναπλήρωσε κατά σημαντικό μέρος αρχικά ο γιγαντισμός των υπό ασφυκτικό κομματικό έλεγχο κρατικών επιχειρήσεων και η αύξηση των αποδοχών μέσω των δανείων, τα οποία συνήψαν αφειδώς και αφρόνως οι κυβερνήσεις του σοσιαλιστικού μετασχηματισμού, προκειμένου οι Έλληνες να αυξήσουν την αγοραστική τους δύναμη προς αγορά ή κατανάλωση του πλήθους των αδασμολογήτων πλέον προϊόντων των εταίρων μας και κυρίως των Γερμανών νέων εκτελεστών μας. Όσο για τους αγρότες και κτηνοτρόφους ανακαλύφθηκε το νέο υπνωτικό που υποκατέστησε τον παραδοσιακό “μάκο” περασμένων γενεών. Ακούει στο όνομα: Επιδότηση. Αγοράσαμε πλήθος γεωργικών ελκυστήρων, διαλύσαμε τους συνεταιρισμούς (Εδώ έβαλαν χέρι οι κομματικοί εγκάθετοι), μειώσαμε την εγχώρια παραγωγή κρεάτων, κατακτήσαμε όμως “επάξια” την πρώτη θέση στην παιδική παχυσαρκία πανευρωπαϊκά, και αφήσαμε αδιάθετα τα γεωργικά μας προϊόντα. (Η Γερμανία δεν δεσμευόταν να πάρει βαμβάκι από την Ελλάδα στα πλαίσια κάποιας αλληλεγγύης! Φυσικά είναι για γέλια να γράφουμε για αλληλεγγύη στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος!).

Τότε οι κρατούντες Β΄ γενιάς κοινωνικού μετασχηματισμού και εκσυχρονιστές Α΄ γενιάς θεώρησαν ότι έφθασε η ώρα να εισδύσουμε στον κόσμο των οικονομικά ισχυρών, να αποκτήσουμε ακλόνητο νόμισμα κλωτσώντας τη δραχμή του φτωχού παρελθόντος μας. Προσέλαβαν οίκο, άγνωστο σε μας τότε και πολύ γνωστό σήμερα που “φτιασίδωσε” τη θνήσκουσα ελληνική οικονομία, ώστε αυτή να εμφανιστεί ως νύφη ενώπιον των ευρωπαίων μνηστήρων! Και αυτοί εξαπατήθηκαν (!!!) (σκηνή αρχαίου δράματος) και μας έκαναν δεκτούς. Και συνέχιζαν να μας δανείζουν και εμείς συνεχίσαμε για μία δεκαετία ακόμη να καταναλώνουμε. Και όλα πήγαιναν μια  χαρά! Βέβαια όχι ακριβώς όλα. Κάτι άρχιζαν να μουρμουρίζουν για το αναποτελεσματικό κράτος με τις υπέρογκες δαπάνες, τον κακό επιχειρηματία-κράτος και την άμεση ανάγκη για μείωση της παρέμβασής του, όταν πλέον η μόνη συνίστατο στο διορισμό των ημετέρων.

Άρχισε η αντίστροφη μέτρηση, αλλά δεν μας πόνεσε εξ αρχής, γιατί συνεχίζαμε να έχουμε στις τσέπες μας το ισχυρό €! Και εντελώς ξαφνικά μας είπαν ότι δεν υπάρχουν χρήματα και πως οι δανειστές μας θα πάψουν να μας δανείζουν, για να καταναλώνουμε χωρίς να παράγουμε! Και άρχισαν να μας μαζεύουν, όσα διαθέτουμε. Κάπου εδώ βρισκόμαστε σήμερα. Θα συνεχίσουμε στο επόμενο άρθρο.

                                                                                                                                                                                                  “ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ”, 20-6-2011

 

 Συνέχεια στο Μέρος ΙΙ

Ελλάδα: Θα γλυτώσει την επίσημη πτώχευση; ΙΙ

Θα γλυτώσει την επίσημη πτώχευση η Ελλάδα; Μέρος ΙΙ

 

Του Δημήτρη Καζάκη


 

Συνέχεια από το Μέρος Ι Θα αποτρέψει την πτώχευση η ΕΕ;

Μα τι λες, θα μου πείτε. Έχουμε την επίσημη διαβεβαίωση της τρόικας, του ΔΝΤ, της ΕΕ και της ΕΚΤ, ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να πτωχεύσει. Δεν θα την αφήσουν να πτωχεύσει οι φίλοι, εταίροι και σύμμαχοι. Γι’ αυτό άλλωστε δεν μπήκαμε στην ευρωζώνη; Δεν ξέρω αν έχετε παρακολουθήσει συζητήσεις «ειδημόνων», οι οποίοι αφού επαναλάβουν όλα τα γνωστά και χιλιοειπωμένα κλισέ που ακούμε εδώ και δυο τουλάχιστον δεκαετίες για το σπάταλο κράτος και τις υπερβολικές απαιτήσεις της κοινωνίας, καταλήγουν στο εξής αμίμητο: «Δεν θα μας αφήσει η ΕΕ να πτωχεύσουμε!»

 Σε ιδιωτικές συζητήσεις μάλιστα, κλείνουν και το μάτι πονηρά. Το «επιχείρημα» αυτό απογειώνει την απάντηση στο ερώτημα αν θα πτωχεύσει η Ελλάδα, από την ζωντανή πραγματικότητα στην σφαίρα της φαντασίας και της μεταφυσικής. Είναι το ίδιο με το να ακούς έναν γιατρό να σου λέει ότι η τύχη του ασθενούς βρίσκεται στα χέρια του Υψίστου. Μόνο που στην δική μας περίπτωση η χώρα βρίσκεται στα χέρια μιας συμμορίας από σκιτζήδες και τσαρλατάνους, που υπηρετούν τα πιο άνομα συμφέροντα της αγοράς. Τι απέφερε ο «μηχανισμός στήριξης»; Μας έκανε καλό, ή μας χαντάκωσε ακόμη περισσότερο; Ας δούμε τα δεδομένα. Ο πίνακας 2 αποτυπώνει την πορεία των ελληνικών ομολόγων και των περίφημων spread τους μήνες της κρίσης. O πίνακας δείχνει το εκτεταμένο παιχνίδι με τις τοποθετήσεις στα ελληνικά ομόλογα που προηγήθηκε του μνημονίου, πυροδοτώντας τεράστιους τζίρους. Οι κερδοσκόποι βγήκαν από αυτό το παιχνίδι των τοποθετήσεων με κέρδη άνω των 17 δις ευρώ. Με την επιβολή του μνημονίου, δίνεται η ευκαιρία στους μεγάλους κατόχους των ελληνικών ομολόγων να κρατήσουν τα πακέτα τους περιμένοντας την κατάλληλη ευκαιρία για κερδοσκοπία υπό καθεστώς προστασίας του «μηχανισμού στήριξης». Αυτός είναι ο κύριος λόγος που ο τζίρος αγοραπωλησιών ελληνικών ομολόγων πέφτει ξαφνικά πολύ χαμηλά. Οι μεγάλες τράπεζες και οι επενδυτές κεφαλαίων βρήκαν μια θαυμάσια ευκαιρία να κερδίζουν από τα ελληνικά ομόλογα, «σορτάροντας» συγκεκριμένους τίτλους και αποκομίζοντας σημαντικά κέρδη. Με τον τρόπο αυτό δεν ένιωσαν και καμμιά ιδιαίτερη πίεση να ξεφορτωθούν τα ομόλογα στην κατοχή τους.

Η τακτική αυτή οδήγησε σε μια εντυπωσιακή υποβάθμιση τα ελληνικά ομόλογα. Με το μνημόνιο και τον «μηχανισμό στήριξης» το επιτόκιο του 3ετούς ομολόγου από 7,80% τον Μάιο του 2010 εκτινάχθηκε στο 23,67% τον Απρίλιο του 2011. Δηλαδή υπερτριπλασιάστηκε! Το επιτόκιο του 10ετούς ομολόγου το ίδιο χρονικό διάστημα εκτινάχθηκε από το 7,74% στο 15,59%, δηλαδή σχεδόν διπλασιάστηκε. Πώς είναι δυνατόν να θεωρεί κανείς ότι είχαμε «θετικά αποτελέσματα», όταν είχαμε μια τέτοια κατρακύλα; «Δεν ανταποκρίθηκαν οι αγορές», λέει η κυβέρνηση. Γιατί δεν ανταποκρίθηκαν; Ανταποκρίθηκαν μια χαρά. Η κυβέρνηση και η τρόικα προσέφερε μια απίστευτη ευκαιρία στις αγορές να κερδοσκοπήσουν με τα ελληνικά ομόλογα και αυτές ανταποκρίθηκαν με το παραπάνω. Με άλλα λόγια η περίοδος του μνημονίου όχι μόνο επιδείνωσε την εικόνα της Ελλάδας στις αγορές, αλλά οδήγησε την χώρα πιο κοντά στην επίσημη πτώχευση. Το γεγονός ότι τον Απρίλιο του 2011 το 3ετές ομόλογο έχει χάσει σχεδόν 40% της ονομαστικής αξίας του, το 10ετές σχεδόν το 44% της ονομαστικής αξίας του και το 30ετές σχεδόν το 50% της ονομαστικής αξίας του, δεν αφήνει πολλά περιθώρια στους μεγάλους κατόχους των ελληνικών ομολόγων να δεχτούν μια αναδιάρθρωση του χρέους. Κι αυτό γιατί σε αυτές τις συνθήκες θα αναγκαστούν να δεχτούν μεγάλο «κούρεμα». Γιατί να το κάνουν; Αυτό που έχουν να κάνουν είναι να εκβιάζουν για μια νέα χρηματοδοτική στήριξη προς την Ελλάδα ώστε να συνεχίσουν να παίζουν τα παιχνίδια τους. Από κει και πέρα κρατούν τα πακέτα των ομολόγων τους και ελπίζουν πώς στο τέλος θα κατορθώσουν να αποσπάσουν μια πολύ καλή συμφωνία από την χρεοκοπημένη Ελλάδα με την βοήθεια της ΕΚΤ. Κι έτσι η τραγωδία της χρεοκοπίας θα συνεχίζεται μέχρις ότου η πτώχευση θα γίνει από τα ίδια τα πράγματα αναπόφευκτη.

Η επερχόμενη κατάρρευση των τραπεζών

Το αναπόφευκτο της πτώχευσης συνδέεται γενικότερα και με την κατάσταση του εγχώριου πιστωτικού συστήματος. Το άνοιγμα του πιστωτικού συστήματος φαίνεται στον πίνακα 3. Παρά την άνοδο του εξωτερικού χρέους των τραπεζών που το 2010 έφτασε τα 115,2 δις ευρώ, οι ανάγκες ρευστότητας εκτινάχθηκαν. Το 2010 οι εγχώριες τράπεζες άντλησαν ρευστότητα από ευρωσύστημα τουλάχιστον 87,1 δις ευρώ.

Πίνακας 3: Ακαθάριστο εξωτερικό χρέος πιστωτικού συστήματος Ελλάδας και Ευρωζώνης

 

2007

2008

2009

2010

 

Δις ευρώ

% ΑΕΠ

Δις ευρώ

% ΑΕΠ

Δις ευρώ

% ΑΕΠ

Δις ευρώ

% ΑΕΠ

Κεντρικές τράπεζες ευρωσυστήματος

Ελλάδα

10,8

4,6

35,3

14,9

49,0

20,9

87,1

37,8

Ευρωζώνη

202,1

2,2

482,9

5,2

252,0

2,8

268,9

2,9

Λοιπά πιστωτικά ιδρύματα

Ελλάδα

97,4

42,9

111,2

46,9

112,9

48,0

115,2

50,0

Ευρωζώνη

5.228,6

57,8

5.023,7

54,3

4.598,7

51,3

4.749,1

51,7

ΠΗΓΗ: Τράπεζα της Ελλάδας, Έκθεση του Διοικητή (2010), σ. 120 και ECB, Monthly Bulletin, May 2011.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Με τον τρόπο αυτό το συνολικό χρέος των τραπεζών έχει εκτιναχθεί για το 2010 άνω των 202,3 δις ευρώ. Αν σκεφτεί κανείς ότι το σύνολο των καταθέσεων ταμιευτηρίου και προθεσμίας που τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις έχουν τοποθετήσει στις εγχώριες τράπεζες το 2010 ανήλθαν σε 185,9 δις ευρώ, τότε τίθεται ένα σοβαρό ερώτημα για την ίδια την βιωσιμότητα του τραπεζικού συστήματος. Πώς θα αναχρηματοδοτήσουν οι τράπεζες το χρέος τους; Οι καταθέσεις πέφτουν διαρκώς. Μόνο το 2010 έκαναν φτερά πάνω από 25 δις ευρώ καταθέσεις ταμιευτηρίου και προθεσμίας σε σχέση με το 2009. Υπολογίζεται επίσης ότι περίπου το 30% των δανείων που έχουν χορηγήσει οι τράπεζες δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν σε τακτική βάση. Οι μεγάλες τράπεζες επιχείρησαν στα τέλη του περασμένου χρόνου να τιτλοποιήσουν μέρος των δανείων που έχουν χορηγήσει με σκοπό να αντλήσουν ρευστότητα από τις αγορές. Όμως οι απανωτές υποβαθμίσεις της πιστοληπτικής τους αξιοπιστίας από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης απέτρεψαν αυτό το σχέδιο.

Μετά και τις τελευταίες υποβαθμίσεις οι τίτλοι των εγχώριων τραπεζών και του ελληνικού δημοσίου δεν γίνονται πλέον δεχτοί από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Έτσι ή αλλιώς η ΕΚΤ δεν είναι σε θέση πια να τροφοδοτήσει με ρευστότητα τις τράπεζες. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που ανεβάζει σταδιακά τα επιτόκια σαν αντικίνητρο προς τις τράπεζες. Ο μόνος τρόπος που έχει μείνει στις εγχώριες τράπεζες για να χρηματοδοτούνται είναι οι εγγυήσεις του ελληνικού δημοσίου. Όμως το άνοιγμα είναι τεράστιο και πρέπει να αναχρηματοδοτηθεί άμεσα. Πώς θα γίνει αυτό; Κανείς δεν γνωρίζει. Το πιθανότερο είναι να γίνει με τον τρόπο που το κάνει και η Ιρλανδία. Περνώντας δηλαδή τα χρέη των τραπεζών στον κρατικό προϋπολογισμό. Μπορεί να γίνει αυτό με τα χάλια του δημόσιου χρέους που έχει το ελληνικό κράτος; Μάλλον όχι. Ο λόγος είναι απλός και γίνεται ολοφάνερος από τα στοιχεία του πίνακα 4.

Πίνακας 4: Δανειακές ανάγκες δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (δις ευρώ)

 

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Δανειακές ανάγκες του δημοσίου

70,3

60,0

58,7

66,6

60,9

78,4

85,0

Πραγματικές καθαρές δανειακές ανάγκες του δημοσίου1

110,3

89,6

75,8

77,3

77,4

103,0

135,4

Νέος δανεισμός και αναχρηματοδότηση χρέους δημόσιου και ιδιωτικού τομέα

191,8

154,3

149,0

181,1

205,0

251,9

300,6

Μεσομακροπρόθεσμος δανεισμός

58,1

3,2

9,9

35,3

35,6

34,0

30,6

Α.

Δημόσιο

39,8

-3,3

0,0

25,1

27,9

30,5

28,1

Β.

Τράπεζες

7,9

6,1

7,9

10,0

5,8

3,0

0,6

Βραχυπρόθεσμος δανεισμός

133,7

151,1

139,0

145,7

169,4

217,9

270,1

Α.

Δημόσιο

8,2

3,2

-0,2

-0,2

-0,1

-0,1

-0,1

Β.

Τράπεζα Ελλάδας

49,0

90,5

93,3

70,3

52,6

31,1

14,3

Γ.

Τράπεζες

75,8

56,9

45,5

75,1

116,4

186,2

255,1

Ονομαστικό ΑΕΠ

235,0

229,0

226,0

236,0

244,0

252,0

263,0

  1. Υπολογισμός με βάση τον Πίνακα που δημοσιεύεται στο Ποντίκι, 2/12/2010.

ΠΗΓΗ: Εκτιμήσεις και προβλέψεις του ΔΝΤ.

Οι καθαρές δανειακές ανάγκες του δημοσίου για το 2011 ανέρχονται σχεδόν σε 76 δις ευρώ. Από αυτά θα δοθούν από την τρόικα τα 46,5 δις ευρώ μέσα στον χρόνο. Αυτό αφήνει ένα έλλειμμα χρηματοδότησης περίπου στα 30 δις ευρώ. Πόθεν θα βρεθούν; Η έκθεση του ΔΝΤ προβλέπει σταδιακή επέκταση των εντόκων γραμματίων του δημοσίου μέσα στο 2011 σε εννιάμηνα και δωδεκάμηνα. Ακόμη κι αν θεωρήσουμε ότι μπορεί να αντληθεί ένα τέτοιο ποσό με έντοκα γραμμάτια, παρά το τεράστιο επιτοκιακό κόστος, το μόνο που θα κάνει είναι να το μετακυλήσει τους πρώτους μήνες του επόμενου χρόνου, του 2012. Με δεδομένη βέβαια την υπόθεση εργασίας ότι θα βρεθούν αγοραστές. Έτσι το 2012 θα πρέπει να αναχρηματοδοτηθεί αυτό το ποσό και να βρεθούν επιπλέον άλλα 77 δις ευρώ. Με την τρόικα να είναι σε θέση να χρηματοδοτήσει λιγότερο από 26 δις ευρώ. Πώς θα καλυφθούν τα υπόλοιπα; Η κυβέρνηση και οι εκθέσεις των ελεγκτών μιλούν για άνοιγμα της Ελλάδας στις αγορές. Την προοπτική αυτή την αποκλείουν σήμερα όλοι οι αναλυτές των αγορών μαζί και η κυβέρνηση. Όμως ακόμη κι έτσι να είναι τα πράγματα. Ακόμη κι αν η Ελλάδα κατορθώσει να βγει στις αγορές το 2012 και το 2013, τότε θα βρεθεί μπροστά σε μια ακόμη χειρότερη έκπληξη. Το 2014 οι καθαρές δανειακές ανάγκες του δημοσίου εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν τα 103 δις ευρώ και το 2015 τα 135 δις ευρώ, δηλαδή πάνω από το 51% του εκτιμώμενου ΑΕΠ του ίδιου χρόνου. Είναι ποτέ δυνατόν για μια οικονομία να καλύψει δανειακές ανάγκες αυτού του ύψους; Ούτε κατά διάνοια.

Ωστόσο, ακόμη κι αν πάρουμε ως σωστό το πιο μετριοπαθές σενάριο που εκθέτει το ΔΝΤ για την πορεία των δανειακών αναγκών του δημοσίου, τότε βλέπουμε να διαμορφώνεται ένας άλλος μεγάλος κίνδυνος. Ο δανεισμός των ιδιωτικών τραπεζών. Μέσα στο 2011 οι τράπεζες θα πρέπει να χρηματοδοτήσουν δικές τους δανειακές ανάγκες της τάξης των 53 δις ευρώ. Από πού θα βρεθούν; Προφανώς τα 30 δις ευρώ εγγυήσεις του δημοσίου που παραχωρήθηκαν προσφάτως σ’ αυτές δεν φτάνουν να καλύψουν τις ανάγκες των τραπεζών. Εκτός αυτού, η κλιμάκωση έως το 2015 της ανάγκης αναχρηματοδότησης ιδίως του βραχυπρόθεσμου δανεισμού των τραπεζών θα τις οδηγήσει να αναζητούν μέσα στο 2013 πάνω από 116 δις ευρώ, δηλαδή το 47% του ετήσιου ΑΕΠ, το 2014 πάνω από 186 δις ευρώ, δηλαδή κοντά στο 74% του ΑΕΠ, ενώ το 2015 πάνω από 255 δις ευρώ, δηλαδή κοντά στο 96% του ΑΕΠ τον ίδιο χρόνο. Είναι ποτέ δυνατόν να βρεθούν αυτά τα δάνεια και μάλιστα σε βραχυπρόθεσμη βάση; Ούτε κατά διάνοια. Τι σημαίνουν αυτοί οι αριθμοί σε απλά ελληνικά; Το ΔΝΤ έχει ήδη προβλέψει ότι θα υπάρξει κατάρρευση του εγχώριου τραπεζικού συστήματος έως το 2015, ακόμη κι αν το ελληνικό δημόσιο κατορθώσει να καλύψει τις τρέχουσες δανειακές του ανάγκες την ίδια περίοδο. Με άλλα λόγια, η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα σε δυο συμπληγάδες που κάνουν αναπότρεπτη την πτώχευση. Είτε λόγω αθέτησης πληρωμών του ίδιου του δημοσίου, είτε λόγω κατάρρευσης του εγχώριου τραπεζικού συστήματος κάτω από το βάρος των δικών του χρεών. Το θέμα είναι μόνο πότε αυτό θα συμβεί.

Το αδιέξοδο της αναδιάρθρωσης

Μα, ρε φίλε, υπάρχει και η αναδιάρθρωση. Δεν βλέπεις τα άπειρα σενάρια που βρίσκουν το φως της δημοσιότητας το τελευταίο διάστημα; Η αλήθεια είναι πολύ σκληρή. Η δυνατότητα μιας ήπιας ή φιλικής αναδιάρθρωσης έχει εξανεμιστεί προ πολλού. Θα μπορούσε να είχε επιχειρηθεί πριν επιβληθεί το μνημόνιο και ίσως να έδινε μια ανάσα για ένα ή δυο χρόνια στην Ελλάδα. Χωρίς σοβαρές συνέπειες στην ευρωζώνη. Στην κατάσταση όμως που έχει οδηγηθεί η Ελλάδα και η ευρωζώνη με τρεις χώρες υπό χρεοκοπία και δυο ή τρεις ακόμη στα πρόθυρα, μια αναδιάρθρωση του συνολικού χρέους της χώρας θα προκαλούσε «χρηματοπιστωτικό χάος», όπως πολύ σωστά έχει προβλέψει ο Τρισέ. Τα σχετικά σενάρια που γράφονται ή λέγονται δεν αξίζουν ούτε δεύτερη σκέψη. Προορίζονται απλά για λαϊκή κατανάλωση, είτε αποδεικνύουν το πόσο χαμένα τα έχουν οι υποστηριχτές του μνημονίου και του ευρώ. Για να πάρει ανάσα η ελληνική οικονομία για μια πενταετία θα πρέπει να αναδιαρθρώσει ομόλογα αξίας άνω των 170 δις ευρώ. Μπορεί να δεχτεί η διεθνής αγορά μια τέτοια αναδιάρθρωση χωρίς να προκληθεί «χάος» όπως είπε ο Τρισέ; Όποιος έχει επαφή με την πραγματικότητα των αγορών σήμερα, γνωρίζει πολύ καλά ότι κάτι τέτοιο δεν γίνεται. Άλλωστε ακόμη και αν γινόταν. Ακόμη κι αν το αποφάσιζαν, το καλύτερο δυνατό σενάριο είναι να μετατοπίσουν την πτώχευση μερικά μόνο χρόνια με την ελληνική κοινωνία και οικονομία να σφαδάζει κυριολεκτικά από τις πολιτικές λιτότητας και διαρκών περικοπών προκειμένου να συνεχίσει την εξυπηρέτηση των δανείων.

Τέλος, όποιος προτείνει τέτοιες ευφάνταστες «λύσεις» θα πρέπει να μας απαντήσει και στις εξής απλές απορίες: Πότε και που έγινε με «επιτυχία» για τις αγορές μια αναδιάρθρωση χρέους του ύψους του ελληνικού; Πότε και που έγινε δυνατή μια «επιτυχημένη» αναδιάρθρωση χρέους σε χώρα χωρίς δικό της νόμισμα; Πότε και που έγινε αναδιάρθρωση χρέους χωρίς απλά να μετακυλιθεί το πρόβλημα μερικά χρόνια; Πότε και που έγινε αναδιάρθρωση χρέους χωρίς να καταβαραθρωθεί η κοινωνία στην εξαθλίωση και την πλήρη ανέχεια; Πουθενά! Αυτή είναι η αλήθεια.

Τι άλλο μπορεί να γίνει;

Τότε τι νόημα έχει το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα και οι πιέσεις της τρόικας; Κανένα. Το μόνο που θέλουν είναι να αγοράσουν λίγο περισσότερο χρόνο μπας και μπορέσουν να γλυτώσουν το ευρώ από το τσουνάμι των χρεοκοπιών. Γνωρίζουν πολύ καλά ότι διέξοδος από την κρίση εντός της ευρωζώνης δεν πρόκειται να υπάρξει για την Ελλάδα. Οι δυνατότητες μιας εθελοντικής, φιλικής ή ήπιας αναδιάρθρωσης του χρέους ώστε να δοθεί μια κάποια παράταση στο σήριαλ της χρεοκοπίας που ζει η Ελλάδα και ο λαός της, είναι πλέον ελάχιστες έως ανύπαρκτες. Η ΕΚΤ αντιδρά γιατί γνωρίζει ότι ούτε η ίδια, ούτε το ευρώ είναι σε θέση να σηκώσουν το κόστος μιας τέτοιας αναδιάρθρωσης, ή έστω μιας επιμήκυνσης του δημόσιου χρέους της χώρας στο σύνολό του. Η ίδια η ύπαρξη του σκληρού κοινού νομίσματος κάνει απαγορευτική κάθε προσπάθεια ανάταξης του χρέους, όπως συνήθιζαν να κάνουν τα κράτη υπό χρεοκοπία εδώ και δεκαετίες ώστε να αποφύγουν την επίσημη πτώχευση.

Συνεπώς το σωστό ερώτημα που πρέπει να θέτει κανείς στον εαυτό του δεν είναι αν θα πτωχεύσει η Ελλάδα, αλλά πότε και υπό ποιες συνθήκες. Κι επομένως θα πρέπει να αναρωτηθεί πολύ σοβαρά τι άλλο μπορεί να γίνει για να αποφευχθεί μια τόσο σίγουρη καταστροφή. Αυτό που άμεσα χρειαζόμαστε είναι να μην αναγνωρίσουμε το χρέος μας. Ολόκληρο. Η στάση αυτή και η τακτική που συνεπάγεται δεν είναι αυθαίρετη, αλλά βασίζεται σε θεμελιωμένες διατάξεις και διαδικασίες του διεθνούς δικαίου. Αν κάνεις το λάθος και αναγνωρίσεις έστω και μέρος του την πάτησες, γιατί δίνεις το δικαίωμα στους κατόχους ομολόγων να αμφισβητήσουν την απόφασή σου και να σε κυνηγάνε για δεκαετίες. Αντίθετα η μη αναγνώριση του χρέους ως χρέους τοκογλυφικού, ως χρέους καταχρηστικού, ανατρέπει τη σχέση οφειλέτη-δανειστή και επιτρέπει στην χώρα να διαπραγματευτεί την διαγραφή του από θέση ισχύος. Αυτό το γνωρίζουν άριστα οι δανειστές της χώρας γι’ αυτό και βιάστηκαν να επιβάλουν την λεόντεια και αποικιοκρατική δανειακή σύμβαση. Όμως για να γίνει κάτι τέτοιο έχει σαν ταυτόχρονη προϋπόθεση την επανεθνικοποίηση της οικονομίας της χώρας. Κι αυτό σημαίνει, αφενός, εθνικό νόμισμα και, αφετέρου, εθνικοποίηση της Τραπέζης της Ελλάδας και των 5-6 βασικών ιδιωτικών τραπεζών που ελέγχουν την τραπεζική αγορά. Δίχως αυτά τα μέτρα είναι αδύνατον να σταθείς στα πόδια σου ώστε να ξεκινήσεις την ανάκαμψη της οικονομίας και την ανασυγκρότηση της χώρας.

25/5/2011

 ΠΗΓΗ: Παρασκευή, 17 Ιουνίου 2011, http://dimitriskazakis.blogspot.com/2011/06/blog-post.html

Ελλάδα: Θα γλυτώσει την επίσημη πτώχευση; Ι

Θα γλυτώσει την επίσημη πτώχευση η Ελλάδα; Μέρος Ι

 

Του Δημήτρη Καζάκη


 

Δεν νομίζω ότι υπάρχει Έλληνας που να μην αναρωτιέται αν θα πτωχεύσει η χώρα. Κι όσο περισσότερο προσπαθεί να καταλάβει τι συμβαίνει, τόσο περισσότερο μπερδεύεται. Από τη μια έχεις μια κυβέρνηση που δεν έχει επιβεβαιωθεί σε τίποτε, αλλά συνεχίζει να ισχυρίζεται ότι οι επιλογές της είναι μονόδρομος. «Δεν υπάρχει περιθώριο για άλλη πολιτική», δήλωσε στην τηλεόραση του ΣΚΑΙ στις 23/5 ο υπουργός οικονομικών και ανάγγειλε για μια ακόμη φορά ότι χωρίς την εκταμίευση της 5ης δόσης τον Ιούνιο, η χώρα θα πάει σε στάση πληρωμών. Μα καλά πότε και πώς θα σταματήσει αυτό;

Μπορεί να σταματήσει, ή εσαεί θα έχουμε κάποιον Παπακωνσταντίνου να μας λέει κάθε τρεις και λίγο ότι τα λεφτά σώθηκαν, καιρός να πουλήσουμε και να πουληθούμε;

Νέος «οδικός χάρτης»

Ας δούμε τι λέει ο ίδιος ο πρωθυπουργός. Στη συνέντευξή του στο Έθνος της Κυριακής (22/5) δήλωσε ότι τώρα «συζητάμε για ένα 4ετές πρόγραμμα, που εγγυάται την έξοδό μας από την κρίση αλλά και αλλαγές σοβαρές, διαρθρωτικές. Για βιώσιμη ανάπτυξη. Μιλάμε για μια σοβαρή και συστηματική διαπραγμάτευση. Εξαρχής αντιμετωπίσαμε το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα όχι μόνο ως ένα σχέδιο για τη μείωση των ελλειμμάτων, η οποία συνιστά και προϋπόθεση για την επιβίωση της χώρας. Είναι ένας πλήρης Οδικός Χάρτης για τη δημιουργία μίας νέας Ελλάδας, απαλλαγμένης από τις αγκυλώσεις του παρελθόντος, τη φαυλότητα, τις πελατειακές σχέσεις, την κατασπατάληση δημοσίων πόρων, την αναξιοκρατία και τη διαφθορά. Το πρόγραμμά μας – παρά τις αντίξοες συνθήκες – έχει ήδη θετικά αποτελέσματα. Και αυτό λόγω των προσπαθειών και θυσιών του ελληνικού λαού, που κανείς εντός ή έκτος Ελλάδας δεν πρέπει να υποτιμά ή να ισοπεδώνει. Παράλληλα όμως, αξιολογώντας τη θετική μας πορεία, λαμβάνουμε υπόψη το γεγονός ότι για λόγους που είναι ανεξάρτητοι της βούλησης όλων των μερών, δεν διαφαίνεται προς το παρόν η δυνατότητα φυσιολογικής κάλυψης των δανειακών αναγκών της Ελλάδας το 2012 από τις αγορές. Αυτό συνιστά μια σοβαρή παράμετρο. Έχουμε χρέος να τη συζητήσουμε με τους εταίρους μας. Και αυτή η συζήτηση δεν είναι εύκολη.»

Από την τοποθέτηση αυτή προκύπτουν οι εξής απλές απορίες:

Μα καλά τα ίδια δεν έλεγε ο κ. Παπανδρέου και η συμμαχία των προθύμων τον περασμένο Μάιο όταν ψήφιζαν το μνημόνιο και αποδέχονταν την απεμπόληση της εθνικής κυριαρχίας της χώρας, «άνευ όρων και αμετάκλητα» όπως ρητά αναφέρεται στην Σύμβαση Δανειακής Διευκόλυνσης (14 §5);

Τότε δεν μίλαγαν για 3 χρόνια θυσιών ώστε να βγούμε από το τούνελ; Τώρα από πού ξεφύτρωσαν άλλα τέσσερα ακόμη χρόνια Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος; Πώς βρεθήκαμε από τον «οδικό χάρτη» του 3ετούς μνημονίου, στον «οδικό χάρτη» του 4ετούς μεσοπρόθεσμου προγράμματος; Τι είναι εκείνο που μας οδήγησε να έχουμε μια «θετική πορεία», αλλά να παραμένουμε κολλημένοι εκεί απ’ όπου ξεκινήσαμε, δηλαδή να μην υπάρχει σάλιο στο δημόσιο ταμείο;

Γιατί πρέπει να βγούμε στις αγορές;

Που βρίσκεται το κουμπί; Σ’ αυτό που λέει ο πρωθυπουργός και οι περισσότεροι προσπερνούν αδιάφορα: «δεν διαφαίνεται προς το παρόν η δυνατότητα φυσιολογικής κάλυψης των δανειακών αναγκών της Ελλάδας το 2012 από τις αγορές.» Με άλλα λόγια, όλα αυτά τα κάνουμε για να ξαναβγούμε στις αγορές και να δανειστούμε εκ νέου με επιτόκια που να προσεγγίζουν εκείνα με τα οποία δανειζόμασταν πριν την κρίση.

Ας το σκεφτούμε λίγο. Ποιος είναι ο στόχος τους; Να ξαναβγάλουν την χώρα στις αγορές ώστε να ξαναδανειστεί όπως δανειζόταν και πριν. Μα αυτή η πρακτική δεν είναι που μας οδήγησε στην χρεοκοπία; Πώς είναι δυνατόν να έχεις σαν κεντρικό στόχο να επαναλάβεις εκείνο που σε έχει φέρει σ’ αυτήν την κατάσταση; 

Ο κ. Παπακωνσταντίνου έχει έτοιμη την απάντηση: «Πώς μπορεί να έχεις ανάπτυξη όταν δεν σου δανείζουν; Πώς μπορείς να δημιουργήσεις εμπιστοσύνη για επενδύσεις στην οικονομία, όταν οι ξένες αγορές, όλος ο κόσμος, δεν πιστεύει στις πολιτικές σου και δεν πιστεύει σ’ αυτό που θέλεις να κάνεις; Ανάπτυξη σημαίνει επενδύσεις. Σημαίνει χρηματοδότηση. Σημαίνει εμπιστοσύνη. Και η δημοσιονομική προσαρμογή και το νοικοκύρεμα των δημόσιων οικονομικών είναι προϋπόθεση για την ανάπτυξη. Χωρίς αυτή, θα καταλήξουμε στο είδος της ανάπτυξης που είχαμε τα περασμένα χρόνια και είδαμε πού μας οδήγησε αυτό.» Τάδε έφη στην συνέλευση του ΣΕΒ, 24/5.

Αλήθεια, τι σόι ανάπτυξη είχαμε τα προηγούμενα χρόνια; Μια ανάπτυξη που σχεδόν ολοκληρωτικά στηρίχθηκε σε δανεικά. Να θυμίσουμε απλά ότι για κάθε ένα 1% αύξηση του ΑΕΠ της Ελλάδας την τελευταία δεκαετία του «οικονομικού θαύματος», είχαμε τουλάχιστον 3% αύξηση του καθαρού δημόσιου χρέους στο τέλος κάθε έτους. Μήπως ήρθε η ώρα να απεξαρτηθούμε από τα δανεικά; Θου Κύριε φυλακήν τω στόματί μου και θύραν περιοχής περί τα χείλη μου, μην τυχόν και μας ακούσουν οι δανειστές και μας κόψουν τα δάνεια! Σε λίγο για να μην θυμώσουν οι δανειστές και οι περίφημες αγορές θα μιλάμε ψιθυριστά και «κατά μόνας», όπως έλεγαν στον στρατό.

Το «συμβόλαιο με το λαό»

Αν δεν με απατά η μνήμη μου ο κ. Παπακωνσταντίνου ανήκει σε κάποιο κόμμα που λέγεται ΠΑΣΟΚ. Αυτό το κόμμα δεν ήταν που όταν πρωτοβγήκε στην κυβέρνηση το 1981 είχε συνάψει κάποιο «συμβόλαιο με το λαό»; Τι θυμήθηκες τώρα, θα μου πείτε. Και ίσως να έχετε δίκιο, αλλά για ρίξτε μια ματιά τι έγραφε τότε το «συμβόλαιο με τον λαό» για τον εξωτερικό δανεισμό: «Άλλη μορφή οικονομικής εξάρτησης, στην οποία η Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ θα στρέψει την προσοχή της, είναι ο εξωτερικός δανεισμός. Ο εξωτερικός δανεισμός επιτρέπεται όταν είναι ενταγμένος σ’ ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα οικονομικής ανάπτυξης. Δε συμφωνούμε με εξωτερικό δανεισμό, που αποβλέπει στο να καλύψει περιστασιακά λάθη και παραλείψεις της οικονομικής πολιτικής, αλλά τον δεχόμαστε όταν έχει δυναμικό αναπτυξιακό χαρακτήρα. Η διατυμπανιζόμενη από την Κυβέρνηση της ΝΔ «πιστοληπτική ικανότητα» της χώρας δεν είναι το βασικό πρόβλημα. Η επιτυχία του εξωτερικού δανεισμού κρίνεται από την ταχύτητα με την οποία αυτοπεριορίζεται. Η εξακολούθηση του εξωτερικού δανεισμού σε υψηλά επίπεδα, όπως τα σημερινά, θα δημιουργούσε σοβαρά προβλήματα στην οικονομία της χώρας. Ο αναγκαίος δανεισμός θα εξασφαλίζεται από πηγές και με όρους που δεν συνεπάγονται καμιά άλλη δέσμευση οικονομική ή πολιτική, εκτός από την εξυπηρέτηση του χρέους

Φυσικά περιττό να πούμε πώς ούτε κι αυτή την θέση σεβάστηκαν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, ήδη από την δεκαετία του ’80, και έπραξαν τα ακριβώς αντίθετα. Οι πολιτικές τους εκτίναξαν το εσωτερικό και κυρίως το εξωτερικό χρέος της χώρας προκειμένου να επιδοτηθεί η αναπαραγωγή του κόμματος στην εξουσία και να φορτωθεί το ελληνικό κράτος με τις τεράστιες ζημιές των επιχειρηματιών της αρπαχτής και των «δανεικών κι αγύριστων» της εποχής των προβληματικών, καθώς και με τα ομηρικά κόστη της ένταξης στην ΕΟΚ.

Ωστόσο, η θέση αυτή τότε δεν ήταν μόνο του ΠΑΣΟΚ. Θα την συναντήσει κανείς σε όλες τις μελέτες για το χρέος των πιο επιφανών οικονομολόγων της Ελλάδας, όπως π.χ. ήταν ο Άγγελος Αγγελόπουλος και ο Ξενοφών Ζολώτας. Ο δανεισμός και δη ο εξωτερικός δανεισμός ήταν «μορφή εξάρτησης» τότε και όχι δύναμη ανάπτυξης, όπως μας λέει σήμερα ο κ. Παπακωνσταντίνου. Η μόνη διαφορά από τότε είναι το γεγονός ότι η ελληνική οικονομία έχει μετατραπεί πια σε μια οικονομία παντελώς ανοιχτή στα πιο κερδοσκοπικά συμφέροντα της εσωτερικής και εξωτερικής χρηματαγοράς.

Το χρέος ως μοχλός ανάπτυξης

Δείτε την κατάντια της ελληνικής οικονομίας σήμερα στον πίνακα 1. H αρνητική καθαρή Διεθνής Επενδυτική Θέση της Ελλάδος παρουσιάζει τη διαφορά μεταξύ των υποχρεώσεων και των απαιτήσεων των κατοίκων της χώρας έναντι μη κατοίκων όπως αυτές αποτιμώνται στις αγορές και συμπεριλαμβάνει τόσο τις άμεσες επενδύσεις όσο και τα συναλλαγματικά διαθέσιμα. Με βάση τα τελευταία στοιχεία, στο τέλος του 2010 η αρνητική Διεθνής Επενδυτική Θέση (ΔΕΘ) της χώρας έφθασε τα 225,9 δισεκ. ευρώ έναντι 199,6 δισεκ. ευρώ στο τέλος του 2009, δηλαδή οι καθαρές υποχρεώσεις της χώρας αυξήθηκαν κατά 26,3 δισεκ. ευρώ ή 13,2%. Η ΔΕΘ αντιστοιχούσε το 2010 στο 98,2% του ΑΕΠ, έναντι 84,9% του ΑΕΠ το 2009.

Πίνακας 1: Διεθνής Επενδυτική Θέση Ελλάδας και Ευρωζώνης (εκατ. ευρώ)

 

 

2008

2009

2010

1

Άμεσες Επενδύσεις

-637

-1.835

3.231

 

Κατοίκων στο εξωτερικό

26.753

27.387

28.346

 

Μη κατοίκων στην Ελλάδα

27.390

29.222

25.115

2

Επενδύσεις χαρτοφυλακίου

-120.763

-146.350

-94.410

 

Απαιτήσεις

88.216

92.215

73.350

 

Υποχρεώσεις

208.979

238.565

167.760

3

Χρηματοοικονομικά παράγωγα

970

1.771

1.395

4

Λοιπές επενδύσεις

-61.273

-57.049

-140.932

 

Απαιτήσεις

106.695

125.561

112.576

 

Υποχρεώσεις

167.968

186.610

253.508

5

Συναλλαγματικά διαθέσιμα

2.521

3.857

4.777

6

Καθαρή διεθνής επενδυτική θέση (1+2+3+4+5)

-179.182

-199.606

-225.939

 

ΑΕΠ Ελλάδας

236.917

235.017

230.173

 

% Απαιτήσεων στο ΑΕΠ

93,5

104,3

93,1

 

% Υποχρεώσεων στο ΑΕΠ

170,7

193,3

194,0

 

% του 6 στο ΑΕΠ

-75,6

-84,9

-98,2

7

Καθαρή διεθνής επενδυτική θέση Ευρωζώνης

-1.651

-1.470

-1.191

 

% Απαιτήσεων στο ΑΕΠ της Ευρωζώνης

143,9

153,1

163,0

 

% Υποχρεώσεων στο ΑΕΠ της Ευρωζώνης

161,7

169,5

175,9

 

% του 7 στο ΑΕΠ της Ευρωζώνης

-17,8

-16,4

-12,9

ΠΗΓΗ: Τράπεζα της Ελλάδας, Έκθεση του Διοικητή (2010), σ. 118 και ECB, Monthly Bulletin, May 2011.

Ξέρετε τι σημαίνουν αυτοί οι αριθμοί; Καταρχήν διαψεύδουν όλους εκείνους που μας ταλαιπωρούν με το παραμύθι ότι δεν έρχονται οι ξένοι να επενδύσουν στην Ελλάδα. Το κεφάλαιο που εισρέει στην χώρα, αναλογικά με το ΑΕΠ της, είναι 7,5 φορές περισσότερο από τον μέσο όρο της ευρωζώνης. Το 2010 το κεφάλαιο που εισέρρευσε καθαρά στην χώρα ανήλθε στο 98,2% του ΑΕΠ της, ενώ στην ευρωζώνη μόλις στο 12,9% του ΑΕΠ της. Μόνο που το κεφάλαιο πηγαίνει εκεί όπου του εξασφαλίζουν μεγαλύτερα κέρδη και η Ελλάδα είναι ένας προνομιακός χώρος για κερδοσκοπία με μετοχές, ομόλογα και παράγωγα. Η χώρα έχει μεταβληθεί σε Ελ Ντοράντο των κερδοσκόπων με χαρτιά και χρήμα.

Από πού φαίνεται αυτό; Αν η Διεθνής Επενδυτική Θέση αναλυθεί κατά κατηγορία επενδύσεων, προκύπτει ότι όσον αφορά τις άμεσες επενδύσεις το συνολικό αποτέλεσμα ήταν για πρώτη φορά την τελευταία δεκαετία (για την οποία υπάρχουν στοιχεία) θετικό και διαμορφώθηκε σε 3,2 δισεκ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή δεν αντανακλά πραγματική μείωση των επενδύσεων μη κατοίκων στην Ελλάδα (δηλαδή αποεπένδυση), αλλά οφείλεται στη μείωση της αποτίμησης των επενδύσεων αυτών, λόγω της σημαντικής κάμψης των τιμών στο ΧΑ. Σημειώνεται ότι, βάσει των στοιχείων του ισοζυγίου πληρωμών, η καθαρή εισροή για άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα έφθασε το 1,7 δισεκ. ευρώ το 2010.

Όμως ο κύριος όγκος του κεφαλαίου κατευθύνεται στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, δηλαδή σε πακέτα μετοχών και κυρίως ομολόγων του ελληνικού δημοσίου, καθώς και στις «λοιπές επενδύσεις» (δάνεια και καταθέσεις). Το 2010 για κάθε 100 ευρώ καθαρή άμεση επένδυση στο εξωτερικό από Έλληνες κατοίκους, αντιστοιχούσαν περίπου 7.000 ευρώ επενδύσεις από το εξωτερικό κυρίως σε ομόλογα χρέους, δάνεια και ρέπος. Αυτό εξηγεί γιατί η ελληνική οικονομία, το κράτος και οι ιδιώτες πνίγονται στα χρέη. Διότι πολύ απλά ο δανεισμός και το χρέος, όπως και το ξέπλυμα χρήματος μέσω καταθέσεων προθεσμίας, αποτελούν τις πιο επικερδείς δραστηριότητες σήμερα για το κεφάλαιο κυρίως από το εξωτερικό.

Γι’ αυτό και βλέπετε τον κ. Παπακωνσταντίνου τόσο απόλυτο. Το δόγμα ότι χωρίς δανεισμό δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη, εξασφαλίζει την διαιώνιση του υπάρχοντος καταστροφικού μοντέλου εξωστρέφειας και ανοίγματος της οικονομίας στα πιο παρασιτικά και κερδοσκοπικά συμφέροντα της χρηματαγοράς παγκόσμια. Όσο θα συνεχίζει να δανείζεται το δημόσιο, τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις, τόσο θα δίνονται νέες τεράστιες δυνατότητες για κερδοσκοπική διαχείριση του χρέους. Τόσο περισσότερο θα βαθαίνει η παρασιτική εξάρτηση της χώρας. Τόσο θα εξανεμίζονται οι ήδη πενιχροί εσωτερικοί πόροι της οικονομίας. Τόσο θα βαθαίνει η χρεοκοπία και θα κάνει αναπότρεπτη την επίσημη πτώχευση της χώρας.

25/5/2011

ΠΗΓΗ: Παρασκευή, 17 Ιουνίου, http://dimitriskazakis.blogspot.com/2011/06/blog-post.html

 

Συνέχεια στο Μέρος ΙΙ

Το Μεσοπρόθεσμο και το κοινωνικό δίλλημα

Το Μεσοπρόθεσμο και το κοινωνικό δίλλημα – Σαρώνουν τους πάντες

 

Του Νίκου Στεριανού

 

Την περασμένη Πέμπτη το απόγευμα, μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου το Μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα – ή Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής, όπως επισήμως λέγεται – πήρε τον δρόμο προς τη Βουλή. Η ψήφισή του αναμένεται την Τρίτη 28 Ιουνίου και η όλη διαδικασία μάλλον θα ολοκληρωθεί προς το τέλος του πρώτου δεκαημέρου του Ιουλίου. Πρόκειται, ομολογουμένως για ένα περίεργο νομοθετικό οικοδόμημα το οποίο αξίζει να έχουμε κατά νου και για την πολυπλοκότητά του και για τις πολιτικές στοχεύσεις που υποκρύπτει.

Το Μεσοπρόθεσμο είναι ουσιαστικά ένα νομοσχέδιο, με ένα και μόνο άρθρο, στο οποίο καταγράφονται προβλέψεις, εκτιμήσεις και παρεμβάσεις σε όλους τους τομείς των δημοσίων οικονομικών (και όλα αυτά σε μια ατέλειωτη σειρά αριθμών) ώστε να προκύψουν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Για την υλοποίηση του προγράμματος θα κατατεθούν προς ψήφιση στη Βουλή μια σειρά νομοσχέδια – οι εφαρμοστικοί νόμοι όπως τους λένε – στους οποίους θα ορίζεται η διαδικασία και οι τρόποι μέσα από τους οποίους θα προκύψει το συγκεκριμένο κάθε φορά αποτέλεσμα. Π.χ. στο ζήτημα των αποκρατικοποιήσεων θα υπάρξει ειδικός εφαρμοστικός νόμος ο οποίος θα ορίζει τη διαδικασία και τον φορέα που θα εκτελέσει την εκποίηση της κρατικής περιουσίας. Ας απλοποιήσουμε κάπως τα πράγματα για να γίνουν καλύτερα αντιληπτά.

Το Μεσοπρόθεσμο είναι ένας μακροχρόνιος κεντρικός κρατικός σχεδιασμός για το σύνολο των δημοσίων οικονομικών σε πολυετή βάση (ως το 2015). Κάτι σαν τα πεντάχρονα πλάνα της Σοβιετικής Ένωσης. Μόνο που αυτό το πλάνο, το Μεσοπρόθεσμο δηλαδή, δεν αφορά στο σύνολο της οικονομίας – αν και την επηρεάζει καθοριστικά γιατί στο τέλος θα έχει αλλάξει εντελώς τα σημερινά δεδομένα της- και δεν γίνεται στο έδαφος μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας. Γίνεται στο έδαφος μιας κοινωνίας που κυριαρχούν οι όροι της οικονομίας της αγοράς, για λογαριασμό των πιο ισχυρών δυνάμεων της αγοράς. Ως κεντρικός σχεδιασμός θέτει στόχους που μετριούνται με αριθμούς ή αλλιώς θέτει αριθμοποιημένους στόχους. Επειδή όμως πίσω από τους αριθμούς βρίσκονται υλικές και άυλες αξίες (κρατική περιουσία και δικαιώματα), άνθρωποι και κοινωνικές σχέσεις, οι εφαρμοστικοί νόμοι θα θέσουν το πλαίσιο και τους όρους, τη διαδικασία δηλαδή μέσα από την οποία θα προσεγγιστούν οι αριθμοποιημένοι στόχοι.

Αριθμοί και πραγματικότητες

Ας σταθούμε όμως λίγο σ’ αυτούς τους στόχους. Το μεσοπρόθεσμο, προβλέπει μέτρα ύψους 28,2 δισ. ευρώ για το διάστημα 2011-2015. Τα μέτρα ανά έτος, σε αριθμούς έχουν ως εξής: το 2011 πρέπει να αποδώσει στον κρατικό κορβανά 6,5 δισ. ευρώ ή 23,1% των συνολικών μέτρων, το 2012 6,8 δισ. ευρώ ή 24% των συνολικών μέτρων, το 2013 5,2 δισ. ευρώ ή 18,5% των συνολικών μέτρων, το 2014 5,4 δισ. ευρώ ή 19,3% των συνολικών μέτρων και το 2015 4,3 δισ. ευρώ ή 15,1% των συνολικών μέτρων. Μέχρι το τέλος του 2015 προβλέπεται, επίσης, ότι το δημόσιο θα έχει εισπράξει 50 δισ. ευρώ από τις αποκρατικοποιήσεις. Μέσα στο 2011 θα πρέπει να έχουν γίνει 23 αποκρατικοποιήσεις και άλλες 18 το 2012. Για φέτος, έχουν προϋπολογιστεί έσοδα από αποκρατικοποιήσεις 5 δισ., του χρόνου άλλα 10 δισ., το 2013 7 δισ., το 2014 13 δισ., ενώ για το 2015 έχει τεθεί ως στόχος το ποσό των 15 δισ. Για να καταλάβει κάποιος, μόνο για φέτος, για τι πράγμα μιλάμε αξίζει να παραθέσουμε το ρεπορτάζ της ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ την Παρασκευή 10 Ιουνίου. Διαβάζουμε: «Μία αποκρατικοποίηση κάθε επτά ημέρες θα πρέπει να υλοποιείται έως το τέλος του έτους προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι που έχει δεσμευθεί η κυβέρνηση. Η επίτευξη του χρονοδιαγράμματος που έχει καθοριστεί είναι προϋπόθεση για την εκταμίευση των δόσεων. Είναι ενδεικτικό ότι στο δ’ τρίμηνο του 2011 πρέπει να ολοκληρώνεται μια ιδιωτικοποίηση κάθε πέντε ημέρες. Σε αυτό το διάστημα θα πρέπει να έχουν υλοποιηθεί 17 σχέδια ιδιωτικοποιήσεων με στόχο την είσπραξη 3,3 δισ. Μεταξύ των σχεδίων που είναι προγραμματισμένα, περιλαμβάνονται η πώληση του 34% του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, του 55% της ΔΕΠΑ, του 31% του ΔΕΣΦΑ, του 100% του ΟΔΙΕ, του 23,1% του ΟΛΠ, ακόμα και του 0,6% της Alpha Bank και του 1,2% της Εθνικής Τράπεζας».

Την ίδια ημέρα  που η Καθημερινή έγραφε τα παραπάνω, ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου εξειδίκευε ακόμη περισσότερο τα μέτρα του Μεσοπρόθεσμου. Τα παραθέτουμε όπως τα κατέγραψε ο Τύπος του Σαββάτου 11/6. «Ειδική εισφορά σε όλα τα ακίνητα, μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ, επέκταση της έκτακτης εισφοράς στα εισοδήματα έως το 2015, ειδικό τέλος στις πιστωτικές κάρτες, νέα “επαγγελματικά” τεκμήρια για ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά και αύξηση των τεκμηρίων διαβίωσης για όλους τους φορολογούμενους περιλαμβάνει επιπρόσθετα το “καλάθι” του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος 2011-2015», σύμφωνα με τη ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ. Στο ίδιο μοτίβο η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ συμπλήρωνε: «Η κυβέρνηση σχεδιάζει πολλαπλό χτύπημα στην ακίνητη περιουσία επιβάλλοντας νέο τέλος για όσους έχουν κατοικίες ή οικόπεδα άνω των 100.000 ευρώ, μείωση αφορολογήτου ορίου κατά 50% για το ΦΑΠ, έκτακτη εισφορά σε όσους κατέχουν μεγάλες ιδιοκτησίες, ενώ θα αυξηθούν τα τεκμήρια που ισχύουν σήμερα για τα ακίνητα. Περισσότεροι από 3 εκατ. φορολογούμενοι θα πληρώσουν από έναν μέχρι και τέσσερις νέους φόρους που θα επιβληθούν στα ακίνητα. Όλα τα παραπάνω καθώς και ο κεφαλικός φόρος αλληλεγγύης θα περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο που θα “περάσει” πρώτα από το υπουργικό συμβούλιο, αλλά και από τη βάση του κόμματος. Ειδικότερα, ο εφαρμοστικός νόμος εισάγει κεφαλικό φόρο “αλληλεγγύης” μέχρι το 2015, έκτακτες εισφορές σε αυτοκίνητα, πισίνες και υψηλής αξίας περιουσιακά στοιχεία, φορολόγηση χρηματοοικονομικών συναλλαγών, αύξηση συντελεστών ΦΠΑ, φορολόγηση φυσικού αερίου, αυστηροποίηση τεκμηρίων διαβίωσης και την καθιέρωση νέων επαγγελματικών τεκμηρίων για την περίοδο 2011-2015, με το κόστος των παρεμβάσεων να προσεγγίζει τα 29 δισ. ευρώ». Τέλος, η ΕΞΠΡΕΣ αποσαφήνιζε: «Ο υπουργός Οικονομικών επιβεβαίωσε χθες την επιβολή τέλους σε τραπεζικές συναλλαγές (χωρίς περισσότερες διευκρινίσεις) και τόνισε ότι η έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης θα επιβληθεί από εφέτος έως και το 2015 και θα κλιμακώνεται από το 1% έως το 3%-4% του εισοδήματος. Σε ό, τι αφορά τα ακίνητα, το αφορολόγητο όριο στον φόρο ακίνητης περιουσίας μειώνεται στα 100-200 χιλ. ευρώ, με επιβολή συντελεστή 1-2 τοις χιλίοις. Το συγκεκριμένο μέτρο μπορεί να εφαρμοστεί και μέσω της επιβολής ειδικού τέλους στον λογαριασμό της ΔΕΗ».

Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκαν και τα ρεπορτάζ του πολιτικού Τύπου του Σαββάτου. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ για παράδειγμα έγραφε στο βασικό της θέμα: «Ανατροπές στις απολαβές των δημοσίων υπαλλήλων και απολύσεις στον ευρύτερο δημόσιο τομέα προωθεί η κυβέρνηση μέσω του μεσοπρόθεσμου προγράμματος, με στόχο έως το 2015 να προκύψει όφελος περίπου 3 δισ. ευρώ και το προσωπικό να μειωθεί κατά 150.000 άτομα. Τα νέα μέτρα που θα πλήξουν τα εισοδήματα των δημοσίων υπαλλήλων είναι η σύνδεση της αμοιβής με θέση και απόδοση, η αντιστοίχιση των απολαβών με τον ιδιωτικό τομέα, η δραστική περικοπή ή κατάργηση επιδομάτων, η μείωση των υπερωριών, η αύξηση της εβδομαδιαίας απασχόλησης και το πάγωμα της μισθολογικής ωρίμανσης. Οι προβλέψεις του ενιαίου μισθολογίου θα ισχύσουν άμεσα για τους νεοπροσλαμβανόμενους, αλλά για τους υφιστάμενους θα υπάρξει τριετής μεταβατική περίοδος. Θα προωθηθούν επίσης ο θεσμός της μερικής απασχόλησης και της μακροχρόνιας άδειας άνευ αποδοχών». Το ΕΘΝΟΣ συμπύκνωνε: «Κοινωνικό σεισμό προκαλούν τα μέτρα του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος που εξειδίκευσε χθες ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου. Στο μάτι του κυκλώνα θα βρεθούν και πάλι μισθωτοί, δημόσιοι υπάλληλοι, συνταξιούχοι και ιδιοκτήτες ακινήτων». Και προσθέτει: «1. Δημόσιο: Απολύσεις, μειώσεις μισθών, λουκέτα σε Οργανισμούς 2. Ακίνητα: Πρόσθετη φορολογία μέσα από τους λογαριασμούς ΔΕΗ 3. Πόθεν έσχες: Για όσους καταθέτες εξωτερικού δεν επαναπατρίσουν τα κεφάλαιά τους 4. Καταθέσεις: Άνοιγμα λογαριασμών για όλους τους δημόσιους λειτουργούς τα τελευταία 20 χρόνια 5. Αυτοκίνητο: Πάνω 10% τα τέλη κυκλοφορίας & έκτακτη εισφορά 6. Έκτακτες εισφορές: Σε εισοδήματα, συντάξεις, ακίνητα, σκάφη». Τέλος,  η ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ υπογράμμιζε: «Τα 40 φτάνουν τα πρώτα εισοδηματικά και φοροεισπρακτικά μέτρα που θα ενταχθούν στο, αμφισβητούμενης επιτυχίας, πακέτο συνολικού ύψους 28.259 εκατ. ευρώ, που ξεκινάει φέτος με 6,4 δισ. ευρώ. Το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής, που θα ψηφιστεί μέχρι τέλος του μήνα, είναι άμεσα συνυφασμένο με την εκποίηση της δημόσιας περιουσίας και για το λόγο αυτό δύο παρατηρητές της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα εγκατασταθούν στο νεοσυσταθέν ‘‘Ταμείο Δημόσιας Περιουσίας’’».

Για ποιον και γιατί γίνονται όλα αυτά

Χωρίς να είναι κάποιος ειδικός από τα παραπάνω αντιλαμβάνεται ότι η εφαρμογή του Μεσοπρόθεσμου συνιστά μια σχεδιασμένη διάλυση και, ταυτόχρονα, ανασυγκρότηση της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας σε νέα βάση, χωρίς βεβαίως να θίγεται η οικονομική φύση του συστήματος, δηλαδή ο καπιταλιστικός του χαρακτήρας. Σαν κεντρικό σχέδιο το Μακροπρόθεσμο πρόγραμμα αρνείται να αφήσει αυτό το έργο στην οικονομία της αγοράς, μια οικονομία που ταυτόχρονα την προκρίνει ως την μόνη λύση στο πρόβλημα.

Στην πραγματικότητα καταργεί την οικονομία τις αγοράς έτσι όπως είναι σήμερα, με τους σημερινούς όρους και τις ήδη διαμορφωμένες δυνάμεις και δημιουργεί ένα νέο πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορούν να έχουν θέση οι πιο ισχυροί από τους σημερινούς παίχτες, σε συνεργασία με παίχτες από τη διεθνή αγορά, δηλαδή τα ισχυρά πολυεθνικά μονοπώλια του χρηματιστικού κεφαλαίου. Στο πλαίσιο αυτό απαραίτητη και αναπόφευκτη είναι η αποδιάρθρωση των σημερινών εργασιακών σχέσεων και η δημιουργία νέων, από μηδενική βάση, η ριζική ανασυγκρότηση του κράτους ώστε να ανταποκρίνεται στα νέα δεδομένα, η ανανέωση και η αναδιοργάνωση της αστικής τάξης, η επανασυγκρότησή της σε κράτος. Σε προηγούμενο σημείωμά μας είχαμε αναφέρει, επίσης, ότι το μεσοπρόθεσμο, η νέα δανειακή σύμβαση για την κάλυψη των δανειακών υποχρεώσεων της χώρας ως το 2014 και το Σύμφωνο του ευρώ αποτελούν τους τρεις βασικούς πυλώνες της νέας εξάρτησης της χώρας, των όρων δηλαδή με τους οποίους ο ελληνικός καπιταλισμός ανασυγκροτείται και επανεντάσσεται στο παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα. Τέτοια ανασυγκρότηση του ελληνικού καπιταλισμού σε ένταση, έκταση και βάθος και επανένταξή του στην παγκόσμια αγορά, στο παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα,  ενδεχομένως δεν έγινε ποτέ στην σύγχρονη ελληνική ιστορία ή αν έγινε, ιστορική αναλογία μπορεί να βρει κανείς στην μετεμφυλιακή περίοδο.

Τον δρόμο αυτό η κυβέρνηση και οι κυρίαρχες οικονομικές δυνάμεις του τόπου τον εμφανίζουν ως μονόδρομο. Μονόδρομος είναι επίσης για το κόμμα του κ. Καρατζαφέρη, για το κόμμα της κ. Μπακογιάννη αλλά και για τη Ν.Δ. που δεν διαφωνεί στους στόχους αλλά στους δρόμους με τους οποίους θα προσεγγιστούν οι στόχοι. Ο κ. Σαμαράς είναι αξιωματική αντιπολίτευση και έχει κάθε λόγο και συμφέρον να παίζει το αντιπολιτευτικό του χαρτί στο ζήτημα της φορολογίας – που κανείς δεν αρνείται το σκληρό και άδικο πρόσωπό της – αλλά και να υπερασπίζεται, επί του παρόντος, ορισμένα τμήματα του εγχώριου κεφαλαίου που αντιλαμβάνονται πως μέσα από αυτή τη διαδικασία θα οδηγηθούν στο περιθώριο αν όχι στην πλήρη καταστροφή.

Σ’ αυτό το μονόδρομο, δυστυχώς βάζει πλάτη και η Αριστερά. Ο Συνασπισμός του κ. Τσίπρα ούτε που θέλει να ακούσει για αμφισβήτηση του ευρώ. Το ίδιο και το κόμμα του κ. Κουβέλη. Συνεπώς αρκούνται στο ρόλο μιας εγχώριας μεταρρυθμιστικής Αριστεράς που θα φωνάζει για τα δίκαια των φτωχών λαϊκών στρωμάτων διεκδικώντας  την ελάφρυνσή τους από τα δυσβάστακτα βάρη. Αυτό όσο κι αν φαίνεται περίεργο είναι μια πολιτική που δεν ξεφεύγει από τα όρια δράσης μιας συνδικαλιστικής οργάνωσης. Πλάτη όμως βάζει και η κ. Παπαρήγα. Στις 7 Ιουνίου η κ. Παπαρήγα μίλησε στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων της ΝΕΤ και παραδέχτηκε ευθέως ότι είχε πει στην εκπομπή του κ. Παπαδάκη, στον ΑΝΝΤΕΝΑ, πως «η λύση έξω από το ευρώ και δραχμή στις παρούσες συνθήκες είναι καταστροφική». Να πως απάντησε σε σχετική ερώτηση της Έλλης Στάη: «Μα, το είπα. Τι νομίζετε ότι το παίρνω πίσω; Απαντήσαμε σε εκείνους που λένε να φύγουμε από το ευρώ και να γυρίσουμε στη δραχμούλα μας όντας μέσα στην ΕΕ και εξακολουθώντας η Ελλάδα να κυριαρχείται από τις τέσσερις ελευθερίες του Μάαστριχτ, από την κυριαρχία των μονοπωλίων σε όλους τους τομείς της οικονομίας, της κοινωνικής ζωής κλπ. Και λέμε: Αυτή η πράξη φεύγω από το ευρώ και γυρνάω στη δραχμή, είναι ένα βήμα πίσω, όταν δεν έχεις αλλάξει όλους τους άλλους παράγοντες που έχουν σχέση με ποια κυβέρνηση έχω, ποια εξουσία υπάρχει, ποια οικονομία. Με αυτή την έννοια απαντάμε σε εκείνους που λένε να γυρίσουμε στη δραχμούλα .Βεβαίως, αυτό βολεύει αυτούς που έχουν τα κεφάλαιά τους έξω να έρθουν να αγοράσουν μπιτ παρά στην Ελλάδα. Βολεύει εκείνους που κατά κάποιο τρόπο ωφελούνται από ένα διάστημα το ευρώ να γίνει δραχμή και μετά θα ξαναπούν να ξαναγυρίσουμε στο ευρώ. Δεν μας χρειάζονται μεσοβέζικα μέτρα. ‘Η αυτή η πρόταση που λέει να χωρίσουμε το χρέος σε νόμιμο και παράνομο. Όλα αυτά είναι μορφές ακόμα πιο βαθιού δανεισμού της Ελλάδας και κυρίως για να έχουμε επιδερμικές αλλαγές, επιφανειακές και να μην αλλάζει τίποτα στην Ελλάδα» (ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 8/6).

Προφανώς η κ. Παπαρήγα μας περνά για εντελώς αστοιχείωτους, αν νομίζει ότι δεν καταλαβαίνουμε τι εννοεί. «Αυτή η πράξη- λέει- φεύγω από το ευρώ και γυρνάω στη δραχμή, είναι ένα βήμα πίσω, όταν δεν έχεις αλλάξει όλους τους άλλους παράγοντες που έχουν σχέση με ποια κυβέρνηση έχω, ποια εξουσία υπάρχει, ποια οικονομία. Με αυτή την έννοια απαντάμε σε εκείνους που λένε να γυρίσουμε στη δραχμούλα». Θαυμάσια!!! Το να φύγω από το ευρώ και να έχω καπιταλισμό για την κ. Παπαρήγα είναι ένα βήμα πίσω. Τότε γιατί όταν μπαίναμε στο ευρώ το κόμμα της ήταν αντίθετο; Γιατί ήθελε να μείνουμε ένα βήμα πίσω – να μην μπούμε δηλαδή στο ευρώ – και να μην κάνουμε ένα βήμα εμπρός μπαίνοντας στο ευρώ; Πότε κατάλαβε η κ. Παπαρήγα και οι συνεργάτες της στο ΚΚΕ ότι το ευρώ είναι ένα βήμα μπρος και έξω από το ευρώ είναι ένα βήμα πίσω; Αλλά μιας και η κ. Παπαρήγα ηγείται ενός κομμουνιστικού κόμματος γνωρίζει από τα γεννοφάσκια της ότι οι μαρξιστές για κάθε ζήτημα, για κάθε πρόβλημα και για κάθε δίλλημα έθεταν πάντα την ερώτηση κρίσεως: «Για ποιόν γίνεται και ποιόν εξυπηρετεί;». Θα είχε πολύ ενδιαφέρον να μας πει η κ. Παπαρήγα: Το «φεύγω από το ευρώ και γυρνάω στη δραχμή» για ποιόν «είναι ένα βήμα πίσω»;

Αξιοπρόσεκτο είναι και το δεύτερο σκέλος της απάντησης της κ. Παπαρήγα. Η Γ.Γ. του ΚΚΕ λέει πως η επιστροφή στη δραχμή «βολεύει αυτούς που έχουν τα κεφάλαιά τους έξω να έρθουν να αγοράσουν μπιτ παρά στην Ελλάδα». Ενώ τώρα, αναρωτιόμαστε εμείς, αυτοί που θα αγοράσουν με ευρώ δεν θα αγοράσουν «μπιτ παρά»; (!!!) Αν απ’ όλα αυτά που λέει η κ. Παπαρήγα δεν προκύπτει ευθέως ότι έχει αποδεχτεί το ξεπούλημα της χώρας και έχει και προτίμηση στον αγοραστή, τότε τι προκύπτει; Ας σταματήσουμε εδώ. Αρκετά με την κ. Παπαρήγα. Τα περαιτέρω είναι δουλειά του κόμματός της να ασχοληθεί. Το παραμύθι με την αντικαπιταλιστική – επαναστατική μάσκα πολύ κράτησε…

Το μεσοπρόθεσμο και τα όσα θα επακολουθήσουν είναι, αλήθεια, μονόδρομος για τον ελληνικό καπιταλισμό. Το σύστημα όπως λειτούργησε ως τα σήμερα έχει χρεοκοπήσει. Έφαγε τα ψωμιά του και φόρτωσε στο λαό και στη χώρα όλο το παθητικό του. Έτσι αυτή η κρίση δεν ξεπερνιέται με γιατροσόφια, με επιμέρους παρεμβάσεις και με μερικού τύπου αναδιαρθρώσεις. Το ξεπέρασμα της κρίσης, για την ίδια την αστική τάξη απαιτεί ριζική – ολική ανασυγκρότηση του ελληνικού καπιταλισμού. Όλα τίθενται σε μηδενική. Όμως εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με κοινωνική ομοιομορφία. Έχουμε να κάνουμε με μια κοινωνία ταξικά διαιρεμένη. Συνεπώς, το ξεπέρασμα της κρίσης θα είναι το αποτέλεσμα της σύγκρουσης ανάμεσα στις κοινωνικές δυνάμεις που ανταγωνίζονται στην κοινωνία, ανάμεσα δηλαδή στο κεφάλαιο και στις δυνάμεις της εργασίας, που για πρώτη φορά μετά την κατοχή έχουν τη δυνατότητα να συγκεντρώσουν γύρω τους την συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού. Οι δρόμοι προς τη λύση είναι δύο. Ο ένας ήδη ακολουθείται με τα μέτρα που παίρνει η κυβέρνηση σε συνεργασία με το ξένο κεφάλαιο, τους δανειστές και τους εκπροσώπους τους. Ο άλλος είναι η συγκέντρωση λαϊκών δυνάμεων για την απόκρουση αυτών των μέτρων και για το άνοιγμα του δρόμου προς την κοινωνική αλλαγή στη βάση ενός άλλου κεντρικού, κοινωνικού και οικονομικού, σχεδιασμού. Αν το κεφάλαιο επανασχεδιάζει την κοινωνία για τον εαυτό του, τότε η κοινωνία έχει κάθε δυνατότητα και δικαίωμα να σχεδιάσει το δικό της μέλλον, για το δικό της συμφέρον παρά και ενάντια στο κεφάλαιο.  Πολιτικές δυνάμεις να ηγηθούν αυτού του, δεύτερου δρόμου στο χώρο της Αριστεράς υπάρχουν αλλά δεν υπάρχουν σε αυτόνομη και οργανωμένη συγκρότηση ώστε να μπορούν να παίξουν το ρόλο που τις καλεί η ιστορία. Τι ακριβώς θα γίνει θα το δείξει το μέλλον.

 

ΠΗΓΗ: 13 Ιουνίου 2011, http://www.inprecor.gr/index.php/archives/75990

Πτώχευση βήμα – βήμα

Πτώχευση βήμα – βήμα

 

Του Δημήτρη Καζάκη*


 

Μήπως ήρθε η ώρα για την πτώχευση της Ελλάδας; Αυτό φαίνεται να συζητούν στα επιτελεία της ευρωζώνης σε συνεργασία με τις μεγαλύτερες τράπεζες και επενδυτικά κεφάλαια. Τι σημαίνει τεχνική πτώχευση; Ο Γιώργος Κοφινάκος της Enolia Premium Capital έγραψε πρόσφατα στην «Ισοτιμία» (2.6):

«Το να γίνει μία αναδιάρθρωση χρέους λέγοντας ‘‘Κύριοι, δεν έχουμε να πληρώσουμε, σας δίνουμε π.χ. μόνο το 50%’’, φαίνεται πολύ καλό στα χαρτιά. Όμως θα καταστήσει χειρότερα τα πράγματα για την οικονομία μακροπρόθεσμα. Θα περάσουν δεκαετίες για να καταφέρει πάλι η Ελλάδα να εμπνεύσει εμπιστοσύνη στο εξωτερικό και να αντλήσει πάλι χρηματοδότηση από τις αγορές.

Αν φθάσουμε στο αμήν, η έσχατη λύση θα ήταν το λεγόμενο τεχνικό default (τεχνική χρεοκοπία): να δώσεις στον πιστωτή, ειδικά σ’ αυτόν που κατέχει ομόλογα διάρκειας έως πέντε ετών, την επιλογή ανταλλαγής με πιο μακροπρόθεσμα ομόλογα που θα συνοδεύονται από πιο ελκυστικούς όρους. Αυτό, για να μεταφέρεις την πίεση των δόσεων του χρέους στο μέλλον. Για να ξεκινήσει βέβαια μία τέτοια διαδικασία θα πρέπει να καταλαγιάσουν τα πράγματα στις αγορές».

Τοκογλυφική «μηχανή»

Το πρώτο μέρος του ισχυρισμού του κ. Κοφινάκου δεν πρέπει να το πάρετε στα σοβαρά. Διότι πολύ απλά δεν επιβεβαιώνεται από τη διεθνή εμπειρία. Ακόμη και υπό συνθήκες της πιο ολοκληρωτικής πτώχευσης, ή μονομερούς διαγραφής του δημόσιου χρέους μιας χώρας, ποτέ αυτή η χώρα δεν αποκλείστηκε από τις διεθνείς αγορές και τις διεθνείς οικονομικές σχέσεις. Το τονίζουμε: ποτέ!

Ενώ ως προς τις διεθνείς αγορές κεφαλαίου, δηλαδή τους διεθνείς τοκογλύφους των επενδυτικών κεφαλαίων και τραπεζών, το μέγιστο του αποκλεισμού μιας πτωχευμένης χώρας, ή μιας χώρας που αρνείται να πληρώσει τα χρέη της, δεν ξεπερνά την τριετία ή τετραετία.

Βέβαια, το ουσιαστικό ερώτημα είναι άλλο: Γιατί θα πρέπει η χώρα να βγει ξανά στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου; Γιατί πρέπει να προσφεύγει σε διαρκή δανεισμό; Είναι φυσιολογικό κάτι τέτοιο; Όχι βέβαια.

● Ο δανεισμός από τις διεθνείς αγορές δεν είναι μια φυσιολογική ανάγκη για ένα κράτος ή μια οικονομία.

● Ο δανεισμός είναι οργανική ανάγκη εκείνων που κατέχουν τα δανείσιμα κεφάλαια.

● Ο δανεισμός δεν είναι προϊόν των δανειακών αναγκών του κράτους, αλλά της διαθεσιμότητας τεράστιων μαζών δανείσιμου κεφαλαίου. Γι’ αυτό και η παγκόσμια οικονομία έχει ανάγκη τις ελλειμματικές οικονομίες και τα κράτη. Όσο υπάρχουν διεθνείς τράπεζες και επενδυτικά κεφάλαια που βγάζουν τεράστια κέρδη από τον δανεισμό κρατών και οικονομιών, τόσο θα υπάρχουν ελλειμματικές οικονομίες και κράτη που θα προστρέχουν στον δανεισμό.

Η αλήθεια είναι ότι ο δημόσιος δανεισμός από τις διεθνείς αγορές αποτελεί το καταφύγιο μιας διεφθαρμένης διακυβέρνησης η οποία αναζητά μέσω των τοκογλύφων να καλύψει τις μαύρες τρύπες που δημιουργεί με τις πολιτικές της. Κι όχι μόνο αυτό. Αποτελεί ταυτόχρονα τον πιο προσφιλή τρόπο εξαγοράς πολιτικών και κρατών από τις δυνάμεις της αγοράς με κύριο σκοπό την κερδοσκοπία με τα δημόσια ελλείμματα, τα έργα, τις προμήθειες και τη δημόσια περιουσία.

Αυτοί είναι οι λόγοι που ιστορικά στη δημοσιονομική θεωρία, ο δημόσιος δανεισμός με προσφυγή στις διεθνείς αγορές αποτελούσε έναν από τους πλέον επαχθείς τρόπους χρηματοδότησης ενός κράτους και της οικονομίας του. Χώρες όπως η Ελλάδα, που είναι καταδικασμένες να χρηματοδοτούνται από το εξωτερικό και κυρίως με δάνεια, δεν μπορούν να ελπίζουν παρά μόνο σε απανωτές χρεοκοπίες. Όπως αυτές που έχουν συσσωρευτεί σ’ ολόκληρη την ιστορία του ελληνικού κράτους.

Πρακτική της διαφθοράς

Ο πατέρας της δημόσιας οικονομικής στην Ελλάδα, ο καθ. Α. Ανδρεάδης, έλεγε πώς η «ιστορία της Ελλάδας είναι η ιστορία των χρεών της και των χρεοκοπιών της». Κι αυτό γιατί υπήρχαν πάντα πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες που θεωρούσαν τον δανεισμό, κυρίως από το εξωτερικό, ως μονόδρομο. Φυσικά το έκαναν προς όφελος μιας απόλυτα διεφθαρμένης οικονομικής και πολιτικής ολιγαρχίας που κυβερνά αυτόν τον τόπο από ιδρύσεως ελληνικού κράτους.

Αυτή η ολιγαρχία εξασφάλιζε πάντα, όπως έγραφε ο καθηγητής και ακαδημαϊκός Άγγελος Αγγελόπουλος, ώστε «το μεγαλύτερον μέρος του προϊόντος των συναπτομένων δανείων διετίθετο δια την εξόφλησιν των οφειλομένων τοκοχρεωλυσίων, δια την πληρωμήν μεσιτειών και προμηθειών, το δε εναπομένον εσπαταλάτο δια διαφόρους σκοπούς, χωρίς μάλιστα να ερωτάται η χώρα η οποία συνήπτε τα δάνεια και η οποία αναλάμβανε την υποχρέωσιν της τοκοχρεωλυτικής εξοφλήσεως τούτων». Το ίδιο συμβαίνει μέχρι σήμερα.

Αυτός είναι ο λόγος που δεν αρκεί να ξεμπερδέψουμε με το δημόσιο χρέος. Δεν αρκεί να σταματήσουμε να πληρώνουμε τη διεθνή τοκογλυφία. Πρέπει πάση θυσία να αποτρέψουμε την προσφυγή σε νέο διεθνή δανεισμό. Κι αυτό μπορεί να γίνει μόνο με δυο τρόπους:

● Αφενός, με τη θεσμοθέτηση στα πλαίσια ενός ριζικά νέου δημοκρατικού Συντάγματος, που έχει ανάγκη ο τόπος και ο λαός, της ρητής απαγόρευσης σε κάθε μελλοντική κυβέρνηση να καταφεύγει σε δανεισμό από τις διεθνείς αγορές κεφαλαίου.

● Αφετέρου, με την παραγωγική ανασυγκρότηση της ελληνικής οικονομίας στη βάση της οικονομικής αυτοδυναμίας με την κινητοποίηση και την ορθολογική αξιοποίηση των εσωτερικών πόρων, κοινωνικών και φυσικών, για μια ισορροπημένη ανάπτυξη προς όφελος της μεγάλης πλειοψηφίας του λαού. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα που μπαίνει σήμερα μπροστά μας.

Φυσικά, όποιος διακατέχεται από την ιδεολογία της Ψωροκώσταινας ή της μικρής Ελλαδίτσας, που δήθεν δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα μόνη της, δηλαδή χωρίς να είναι υπόδουλη ή υποτελής, τότε είναι φυσικό όλα αυτά να φαντάζουν εξωφρενικά. Δεν πειράζει. Η εμπειρία διδάσκει.

● Θυμηθείτε όλους αυτούς που σας λένε σήμερα ότι η Ελλαδίτσα δεν μπορεί μόνη της να βρει τη λύση, ότι αν φύγουμε από το ευρώ και φέρουμε εθνικό νόμισμα θα έρθει η καταστροφή.

● Θυμηθείτε τους και όταν τους αμέσως επόμενους μήνες η χώρα θα βιώνει τον χειρότερο εφιάλτη που πέρασε ποτέ στην ιστορία της, αναζητήστε τους. Κι όταν τους βρείτε, αν τους βρείτε και δεν την έχουν κοπανήσει για Βρυξέλλες, Βερολίνο, Παρίσι ή αλλού ακόμη πιο μακριά, δώστε τους να καταλάβουν με έμπρακτο τρόπο τι σημαίνει να σε δουλεύουν ψιλό γαζί.

Γιατί αυτό κάνουν. Δουλειά τους είναι να περιφρουρήσουν πάση θυσία τα κεκτημένα των τοκογλύφων, των τραπεζιτών και του πολιτικού προσωπικού. Κι αυτά είναι η χρηματιστική προσάρτηση της Ελλάδας, καθώς και η αφομοίωσή της μέσα στον πιο αντιδραστικό οργανισμό που έχει δημιουργηθεί επί ευρωπαϊκού εδάφους από την εποχή του Χίτλερ, την ΟΝΕ με το ευρώ και την Ε.Ε.

Τεχνητή χρεοκοπία

Ωστόσο, την τεχνητή χρεοκοπία στην οποία αναφέρεται ο κ. Κοφινάκος δεν πρέπει να την πάρουμε αψήφιστα. Η λογική της έγκειται στη θεωρητική δυνατότητα να ανταλλάξει το κράτος τα παλιά ομόλογα που έρχονται στη λήξη τους με νέα ομόλογα μακρύτερης διάρκειας.

Αυτή η τακτική εξασφαλίζει, πάντα στη θεωρία, μια ανάσα για μερικά χρόνια. Αρκεί να συντρέχουν δυο παράγοντες: Από τη μια, να περιληφθεί ικανός αριθμός ληξιπρόθεσμων ομολόγων. Κι από την άλλη, να δεχτούν την όλη διαδικασία οι κάτοχοι αυτών των ομολόγων. Φυσικά, για να γίνει αυτό το δεύτερο, θα πρέπει οι όροι αντικατάστασης με νέα ομόλογα να είναι ιδιαίτερα ελκυστικοί. Αν σκεφτεί κανείς ότι την επόμενη πενταετία λήγουν πάνω από 184 δισ. ευρώ σε κρατικά ομόλογα, τότε μπορούμε να αντιληφθούμε ότι για να γίνει κάτι τέτοιο θα πρέπει να υπάρξει ένα megaswap τέτοιου μεγέθους που δεν ξανάγινε στην ιστορία της αναδιάταξης χρέους μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο; Στα χαρτιά ναι. Με την προϋπόθεση ότι η κυβέρνηση εξασφαλίζει όρους για τα νέα ομόλογα ιδιαίτερα επικερδείς και ελκυστικούς για τους κατόχους των παλιών ομολόγων. Η Αργεντινή που επιχείρησε ένα ανάλογο megaswap κρατικών ομολόγων, αξίας σημαντικά χαμηλότερης από αυτήν που καλείται η Ελλάδα να επιχειρήσει, αύξησε την απόδοση των νέων ομολόγων τουλάχιστον κατά 28%. Και πάλι δεν τα κατάφερε. Οι αγορές δεν ανταποκρίθηκαν και το καλοκαίρι του 2001 η Αργεντινή πτώχευσε επίσημα.

Μπορεί να συμβεί κάτι ανάλογο και στην Ελλάδα; Είναι το πιο πιθανό. Η ίδια η διαδικασία αντικατάστασης θα πάρει πάρα πολύ χρόνο και θα δημιουργήσει τέτοια πίεση στην οικονομία και το τραπεζικό σύστημα της Ελλάδας, ώστε αναπόφευκτα θα την οδηγήσει σε πτώχευση πριν καν ξεκινήσει ουσιαστικά η αντικατάσταση.

Προς εκποίηση

Όμως, απ’ ό,τι φαίνεται δεν είναι αυτό που απασχολεί πλέον τους παράγοντες των αγορών και της ευρωζώνης. Η ιδέα για την αντικατάσταση των παλιών ομολόγων του ελληνικού κράτους με νέα, έχει ως βασικό σκοπό όχι την αποφυγή της επίσημης πτώχευσης της χώρας, αλλά την επιτάχυνση της κοινωνικής και οικονομικής εκποίησης.

Σύμφωνα με τον Νουτ Βέλινγκ, του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, μια τέτοια επιχείρηση αντικατάστασης του χρέους ίσως να αποτελέσει μέρος του νέου πακέτου βοήθειας προς την Ελλάδα. Σύμφωνα με το Bloomberg (6/6), αξιωματούχοι της ΕΚΤ που έχουν άμεση σχέση με τη διαμόρφωση του πακέτου βοήθειας προς την Ελλάδα, το οποίο πρόκειται να εγκριθεί 23-24 Ιουνίου από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Κορυφής, δήλωσαν ότι είναι πολύ πιθανό να περιλαμβάνει ένα τέτοιο σχέδιο αντικατάστασης ομολόγων.

Στους επενδυτές είναι πολύ πιθανό να δοθεί καθεστώς προτιμησιακής σχέσης, πολύ υψηλότερες πληρωμές στα κουπόνια των τόκων και εμπράγματες εγγυήσεις. Οι λεπτομέρειες κρατούνται κρυφές.

Αυτό που αποκλείουν οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ είναι δυο πράγματα: Αφενός, μια συνολική αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας. Και αφετέρου, το «κούρεμα» καθ’ οιονδήποτε τρόπο.

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο διοικητής της ΕΚΤ κ. Τρισέ, ο οποίος για πρώτη φορά παραδέχτηκε ανοιχτά ότι μια τέτοια αντικατάσταση ομολόγων είναι όντως στο τραπέζι. Μιλώντας στις 6/6 στο Μόντρεαλ, ο Τρισέ, ενώ αντιτάχθηκε για μια ακόμη φορά στην επιβολή ζημιών στους επενδυτές, είπε «αυτό δεν σημαίνει ότι είμαστε εναντίον ο ιδιωτικός τομέας να αναλάβει τις ευθύνες του, όπως του ζητήθηκε έναν χρόνο πριν, όταν έγινε το πρώτο πρόγραμμα για την Ελλάδα, όπως ζητήθηκε από τα πιστωτικά ιδρύματα στην Ευρώπη να διατηρήσουν στα χέρια τους το επίπεδο του ανεξόφλητου χρέους».

Ο κ. Τρισέ ομολογεί εδώ για πρώτη φορά ότι μαζί με το πρώτο μνημόνιο ζητήθηκε από τις τράπεζες που κρατάνε το ελληνικό χρέος να μην ξεφορτωθούν τα ανεξόφλητα ομόλογα στη δευτερογενή αγορά. Κι έτσι οι μεγάλες τράπεζες στη Γερμανία, τη Γαλλία και αλλού στην ευρωζώνη εξακολουθούν να κρατούν τα πακέτα ομολόγων του ελληνικού χρέους. Πράγμα που εξηγεί την εκτεταμένη κερδοσκοπία με «ανοιχτές πωλήσεις» ελληνικών ομολόγων στη δευτερογενή και φυσικά την εκτίναξη των επιτοκίων τους.

Το γεγονός ότι δεν επετράπη στις τράπεζες να ξεσκαρτάρουν από τα ομόλογα του ελληνικού κράτους που κατέχουν, έχει οδηγήσει την όλη κατάσταση στο κόκκινο. Ο επίτροπος Όλι Ρεν είπε στο Στρασβούργο (6/6) ότι η Ε.Ε. αντιμετωπίζει μια «πολύ σοβαρή κατάσταση» με την Ελλάδα και χρειάζεται να καταλήξει σε μια συμφωνία σχετικά με το ζήτημα πριν από τη σύνοδο των υπουργών Οικονομικών στις 20/6. «Η Ελλάδα ήταν σε ελεύθερη πτώση με δημοσιονομικούς όρους, ήταν έτοιμη να πτωχεύσει τον περασμένο Απρίλιο, Μάιο και δυστυχώς είναι έτοιμη να πτωχεύσει ξανά, εκτός κι αν υπάρξει βοήθεια», είπε ο επίτροπος.

Κερδοσκοπικό πάρτι

Η αλήθεια είναι ότι τα 5ετή CDS (credit default swaps) της Ελλάδας, που υποδηλώνουν την πιθανότητα πτώχευσης, από 399 bps τον Ιανουάριο του 2010 εκτινάχθηκαν στις 1.372 bps στις 11/5/2011 για να χτυπήσουν νέο ρεκόρ των 1.390,97 bps στις 6/6.

Με άλλα λόγια χάρη στη «βοήθεια» της Ε.Ε. και της ΕΚΤ η πιθανότητα πτώχευσης της Ελλάδας αυξήθηκε κατά 348,6%! Αυτό σημαίνει και μια αντίστοιχη αύξηση στην απόδοση των CDS στα χέρια των κερδοσκόπων.

Το γεγονός ότι τα CDS έχουν φτάσει σε απόδοση περίπου 3,5 φορές την αρχική τους τιμή, κάνει πολλούς κερδοσκόπους να θέλουν να εξαργυρώσουν. Η πιθανότητα αυτή αυξάνει δραματικά το ενδεχόμενο της επίσημης πτώχευσης με καταστροφικές συνέπειες για τα μεγάλα χαρτοφυλάκια ομολόγων ελληνικού χρέους, αλλά και για την ευρωζώνη.

Έτσι με το να θέσει στο τραπέζι επίσημα η ΕΚΤ το ενδεχόμενο μιας αντικατάστασης ομολόγων επιδιώκει να δώσει κίνητρο στις τράπεζες ώστε να κρατηθούν για να μην ξεσκαρτάρουν και στους κερδοσκόπους να μην εξαργυρώσουν ακόμη τα CDS. Υπάρχει ψωμί ακόμη. Αυτό είναι το μήνυμα που θέλει να στείλει η ΕΚΤ στις αγορές.

Αξιόπιστη ιδιωτικοποίηση

Άλλωστε, σύμφωνα με τον Τρισέ στην ομιλία στο Μόντρεαλ που προαναφέραμε, η Ελλάδα «είναι μια χώρα η οποία, σύμφωνα με ό,τι γνωρίζω, ως μερίδιο στο ΑΕΠ, είναι μάλλον η πιο πλούσια χώρα με όρους περιουσίας σε ακίνητα. Αυτό, φυσικά, είναι κάτι το οποίο είναι σπουδαίο. Και, φυσικά, αν κατανοηθεί πλήρως από παρατηρητές, επενδυτές και παράγοντες της αγοράς, μπορεί να κάνει τη διαφορά με την προϋπόθεση, φυσικά, ότι αυτή η ιδιωτικοποίηση θα φανεί αξιόπιστη και διεκπεραιωμένη με επαγγελματικό τρόπο».

Το τι εννοεί ο Τρισέ αξιόπιστη ιδιωτικοποίηση και επαγγελματικά διεκπεραιωμένη φαίνεται στην κοινή ανακοίνωση της τρόικας στις 3/6: «Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να επιταχύνει σημαντικά το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεών της. Για τον σκοπό αυτό θα δημιουργήσει μια επαγγελματική και ανεξάρτητη ως προς τη διοίκησή της υπηρεσία ιδιωτικοποιήσεων και έχει καταρτίσει έναν ολοκληρωμένο κατάλογο περιουσιακών στοιχείων για ιδιωτικοποίηση με τον σκοπό να πραγματοποιήσει έσοδα της τάξης των 50 δισ. ευρώ έως το τέλος του 2015».

Σύμφωνα με πληροφορίες που διαρρέουν διαρκώς στον διεθνή οικονομικό Τύπο, αυτή η ειδική υπηρεσία ιδιωτικοποιήσεων θα βρίσκεται υπό τον αποκλειστικό και άμεσο έλεγχο των τροϊκανών. Εκποίηση με ρυθμούς fast track και υπό καθεστώς πλήρους αδιαφάνειας και συμφωνιών παρασκηνίου. Αυτό υπόσχεται ο Τρισέ και οι υπόλοιποι αξιωματούχοι της ευρωζώνης στους επενδυτές κερδοσκόπους για να μην ξεφορτωθούν ακόμη τα χαρτιά τους. Αυτό εξυπηρετεί και η 5η δόση, αλλά και η πρόσθετη χρηματοδότηση, όπως κι αν γίνει.

Μόνιμη εποπτεία

Το ευρώ σχεδιάστηκε από την αρχή να τρέφεται από την κερδοσκοπία. Πρώτα με τα ελλείμματα και τα δάνεια. Τώρα με τη διαχείριση του χρέους και την εκποίηση των υπό χρεοκοπία χωρών. Όμως μην ανησυχείτε, υπάρχουν κι αυτοί που για να «μετριάσουν τα θύματα» προτείνουν να περιμένουμε. Προτείνουν σκληρές διαπραγματεύσεις με την τρόικα, που δήθεν θα την αναγκάσουν να περικόψει από μόνη της το χρέος.

Μόνο που η Ε.Ε. και η ΕΚΤ έχουν έτοιμη τη λύση: Αντικατάσταση ομολόγων, αφού προηγηθεί πλήρης εκποίηση της χώρας και του λαού της. Μα αυτό θα σημάνει επίσημη πτώχευση, θα πει κάποιος. Ναι, αλλά πιστεύουν ότι θα προλάβουν να χώσουν την Ελλάδα στον μόνιμο Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης για να πτωχεύσει υπό καθεστώς ύπατης αρμοστείας.

Έτσι θα μπορούν να την ξεσκίσουν ήσυχα κι ωραία τα όρνια της αγοράς χωρίς να κινδυνεύει το ευρώ από κάποιο «πιστωτικό γεγονός», δηλαδή από άμεση κατάρρευση των μεγάλων τραπεζών της ευρωζώνης.

Το μεγάλο έπαθλο που περιμένει στο τέλος της διαδρομής είναι το ευρωομόλογο. Η πιο τρελή φαντασίωση των κερδοσκόπων του χρέους θα γίνει πραγματικότητα. Με αυτό η νομική βάση του δημόσιου χρέους θα αλλάξει ριζικά και θα περιέλθει στην αποκλειστική αρμοδιότητα των υπερεθνικών οργάνων της Ένωσης. Με αυτό ελπίζουν σε μια νέα εποχή εγγυημένου υπερδανεισμού, ακόμη και για χώρες όπως η Ελλάδα, που πτωχευμένες θα βρίσκονται μόνιμα πλέον υπό καθεστώς ύπατης αρμοστείας στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης.

 

* Ο Δημήτρης Καζάκης είναι Οικονομολόγος – Αναλυτής

 

ΠΗΓΗ: (ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ “Π” ΣΤΙΣ 09-06-11), http://www.topontiki.gr/article/17995

Ελλάδα: ξεπούλημα στην ΕΕ και οι πλατείες

Το ξεπούλημα της Ελλάδος στην ΕΕ και οι πλατείες*

 

Του Τάκη Φωτόπουλου


 

Ενώ η χώρα είναι στα πρόθυρα να ανακηρυχθεί και επίσημα προτεκτοράτο της υπερεθνικής ελίτ (δηλ. της πολιτικής και οικονομικής ελίτ των ΗΠΑ και ΕΕ), η παραπέρα συνέχιση του δανεισμού μας… για να ξεπληρώνουμε τα παλιά δάνεια εξαρτάται τώρα από το ξεπούλημα κάθε κοινωνικού πλούτου (λιμάνια, αεροδρόμια, τρένα, ηλεκτρικό, νερό κ.λπ.) στις ίδιες ελίτ – και ό,τι ξεροκόμματο αρπάξει και η ντόπια οικονομική ελίτ – που θα επιβλέπουν σαν γκαουλάιτερ την όλη διαδικασία.

Για το ξεπούλημα αυτό, που ακόμη και οι Φαϊνάνσιαλ Τάιμς περιγράφουν ως «απώλεια όχι μόνο της κυριαρχίας αλλά και της αξιοπρέπειας της χώρας»,[1] είναι άμεσα συνυπεύθυνα τα κόμματα εξουσίας που συναίνεσαν στην «αξιοποίηση» (όπως βάφτισαν σαν τον Ροΐδη) το ξεπούλημα αντί πινακίου φακής του κοινωνικού μας πλούτου, που θα έχει καταστροφικές συνέπειες στο μέλλον.

Έμμεσα όμως συνυπεύθυνα  είναι και τα κόμματα της  «Αριστεράς» και «οικολογίας», καθώς και η πνευματική  και πολιτιστική ελίτ, που δεν θέτουν θέμα άμεσης και μονομερούς εξόδου από την ΕΕ (και όχι απλά από το Ευρώ που θα ήταν καταστροφική λύση) αλλά αποπροσανατολίζουν τον λαό στο να «δέρνει το σαμάρι», – δηλαδή, τους επαγγελματίες πολιτικούς  για τη διαφθορά τους κ.λπ., που είναι βέβαια αλήθεια αλλά δεν είναι η απώτερη αιτία τη βαθιάς κρίσης, αφού είναι απλά εκτελεστικά όργανα των ελίτ. Έτσι, σύσσωμη η αριστερά, από τον ΣΥΡΙΖΑ, μέχρι, πιο αριστερά, την ΑΝΤΑΡΣΥΑ (που μιλά για ρήξη και καπιταλιστική αποδέσμευση από την ΕΕ… σε τρία τέρμινα), καθώς και την πατριωτική Αριστερά του Μίκη (που μιλά για προστατευτισμό… μέσα στην ΕΕ!) αντιμετωπίζουν ως ταμπού το θέμα της εξόδου από την ΕΕ και ασχολούνται με τον… Λογιστικό Έλεγχο του Χρέους (μήπως ‘κουρέψουμε’ κάποιο τμήμα του!), ενώ κάποιοι παπαγαλίζουν τη συστημική γραμμή  ότι η επιστροφή στην δραχμή οδηγεί στην καταστροφή, «ξεχνώντας» ν’ αναφέρουν ότι αυτό ισχύει μόνο αν η έξοδος από την ΕΕ δεν συνοδεύεται από σειρά άλλων μέτρων και τη δημιουργία των προϋποθέσεων για ένα εντελώς διαφορετικό οικονομικό μοντέλο. Δηλαδή, ένα μοντέλο που θα μας απαλλάξει δια παντός από την ξένη εξάρτηση μέσα από μια αυτοδύναμη (όχι αυτάρκη) οικονομία, πιθανώς σε μια συνομοσπονδία αυτοδύναμων οικονομιών του Ευρωπαϊκού «Νότου»[2]. Τέλος το ΚΚΕ βλέπει μεν σωστά ότι χωρίς την έξοδο από την ΕΕ δεν είναι δυνατή η ελεγχόμενη από τον λαό οικονομία, αλλά ανάγει το θέμα στην κατάκτηση της Λαϊκής Εξουσίας, δηλαδή όταν και εάν δημιουργηθούν επαναστατικές συνθήκες! Και, φυσικά, η αντιεξουσιαστική «Αριστερά» περί άλλα τυρβάζει…

Η οικονομική αυτοδυναμία σήμερα είναι, επομένως, όχι μόνο επιθυμητή (όπως πάντα ήταν, ως προϋπόθεση της οικονομικής δημοκρατίας, δηλαδή της εξουσίας του δήμου στην οικονομική σφαίρα που προϋποθέτει οικονομική ισότητα) αλλά και εφικτή. Η αυτοδυναμία αυτή δεν σημαίνει, βέβαια, «κλείσιμο των συνόρων», όπως διαστρεβλώνουν πολλοί την διαδικασία αυτή, αλλά ανάκτηση του κοινωνικού ελέγχου στην οικονομία, που σήμερα είναι αδύνατος με ανοικτές και απελευθερωμένες αγορές. Στην πραγματικότητα, η οικονομική αυτοδυναμία αποτελεί τη μόνη λύση για διέξοδο όχι μόνο από τη τωρινή βαθιά κρίση, αλλά και από τη μακροπρόθεσμη κρίση, ιδιαίτερα την οικολογική, που βαθαίνει καθημερινά. Η ανάγκη άλλωστε της αυτοδυναμίας γίνεται σήμερα επιτακτική όταν π.χ. προβλέπεται μαζική εξαθλίωση σε λίγα χρόνια εξαιτίας του διπλασιασμού των τιμών τροφίμων που φέρνει, άμεσα η έμμεσα, η παγκοσμιοποίηση και η συναφής κερδοσκοπία![3] Όπως προσπάθησα να αναλύσω αλλού[4], οι αυτοδύναμες οικονομίες αποτελούν σήμερα όχι μόνο τη μόνη απάντηση στη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση αλλά και θεμελιακά στοιχεία ενός νέου διεθνισμού, ο οποίος υιοθετεί μεν τις βασικές αρχές του παραδοσιακού διεθνισμού της Αριστεράς, αλλά και τον υπερβαίνει, διότι θεμελιώνεται σε μια διεθνοποιημένη οικονομία που δεν καθορίζεται ούτε από την καπιταλιστική οικονομία της αγοράς, ούτε από το κεντρικό Πλάνο, αλλά από την Οικονομική Δημοκρατία, δηλ. τις αυτό-καθοριζόμενες (μέσω των συνελεύσεων των πολιτών) οικονομίες.

Στο μεταξύ, ένα πρωτόγνωρο είδος ειρηνικής εξέγερσης ξεκίνησε στις πλατείες της Ισπανίας και της Ελλάδας που δυνητικά έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία από τις εξεγέρσεις στις Αραβικές χώρες, εφόσον στρέφεται, έστω έμμεσα προς το παρόν, κατά της ίδιας της υπερεθνικής ελίτ και όχι ενάντια σε εύκολα αναλώσιμους τυράννους τύπου Μουμπάρακ και Μπεν Αλί. Ο αυθόρμητος και αμεσοδημοκρατικός χαρακτήρας των εξεγέρσεων αυτών είναι η δύναμή τους αλλά και η πιθανή πηγή αδυναμίας τους. Είναι η δύναμή τους γιατί σε αυτές μετέχουν οι πολίτες σαν πολίτες και όχι σαν κομματικά η γραφειοκρατικά στελέχη συνδικάτων κ.λπ. Αλλά είναι και η πηγή αδυναμίας τους γιατί, αν δεν υιοθετήσουν στόχους και στρατηγική με βάση κάποιο πολιτικό πρόταγμα που θα έχει μια στοιχειώδη ανάλυση των συστημικών αιτίων της κρίσης και των τρόπων για την υπέρβασή της, εύκολα, τα μη συνειδητοποιημένα στοιχεία τους θα ενσωματωθούν πάλι στο σύστημα, ενώ τα πιο ριζοσπαστικά θα συντριβούν από τη Χουντική  βία, ιδιαίτερα εάν η εξέγερση αυτή δεν καταφέρει να γίνει ακόμη πιο μαζική και οργανωμένη.

 

* Μια μικρότερη εκδοχή του συγκεκριμένου άρθρου δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία στις 04-06-2011

 

Παραπομπές

 

[1] Lex, “Eurozone sovereignty: ‘gunboat’ diplomacy”, Financial Times, 29/5/2011

[2] βλ Τ. Φωτόπουλος, “Η Λατινοαμερικανοποίηση του ευρωπαϊκού «Νότου»”, Περιεκτική Δημοκρατία, τεύχος 22  (Καλοκαίρι – Φθινόπωρο 2010)

[3] βλ΄Εκθεση Oxfam, “E”, 31/5/2011

[4] βλ Η Ελλάδα ως Προτεκτοράτο της Υπερεθνικής Ελίτ (Γόρδιος, 2011), Μέρος Ε

 

ΠΗΓΗ: http://www.inclusivedemocracy.org/fotopoulos/greek/grE/gre2011/2011_06_04.html

Ελλάδα: χρονικό των χρεοκοπιών- η κρίση Ι

Το χρονικό των χρεοκοπιών του ελληνικού κράτους και η κρίση σήμερα – Μέρος Ι

 

Του Δημήτρη Καζάκη


 

Η πρώτη μας χρεοκοπία, γνήσια χρεοκοπία σαν ελληνικό κράτος, συνέβη στα 1827. Η πρώτη πράξη που έκανε ο κυβερνήτης τότε ήταν να δηλώσει αδυναμία πληρωμής των λεγόμενων "δανείων ανεξαρτησίας" που ούτε δάνεια ήταν, ούτε για την ανεξαρτησία της χώρας δόθηκαν και το πρωτόκολλο του Λονδίνου το 1830 που συνέταξαν οι μεγάλες δυνάμεις, ερήμην φυσικά των Ελλήνων, προσδιόριζε με το άρθρο 6 ότι οι μεγάλες δυνάμεις επειδή ακριβώς τους χρωστάνε οι Έλληνες μπορούν να μπαίνουν όποτε γουστάρουν στη χώρα και να κάνουν ότι γουστάρουν σ' αυτή τη χώρα.

Η δεύτερη χρεοκοπία έσκασε στα 1843. Εκεί έγινε και η εξέγερση της 3ης Σεπτέμβρη του 1843 που διεκδικήθηκε σύνταγμα. Επειδή όμως το ελληνικό κράτος αδυνατούσε να πληρώσει ή να έρθει σε διευθέτηση με τους χρηματιστές του, του επιβλήθηκε η πρώτη κατοχή (σε απελευθερωμένο ελληνικό κράτος) που είναι η κατοχή του 1853 όταν Άγγλοι και Γάλλοι αποβίβασαν 15.000 πεζοναύτες στο Πειραιά, ασκήσανε κατοχή επί μια σχεδόν 10ετία που ήταν από τις πιο αιματηρές κατοχές που έζησε ο τόπος και ο λόγος ήταν το δημοσιονομικό, η καταβολή του χρέους στους τοκογλύφους, στις μεγάλες δυνάμεις. Όποιος ξέρει από ιστορία γνωρίζει ότι είχαμε τη δική μας οκτωβριανή επανάσταση τον Οκτώβριο του 1862 όταν εξεγέρθηκε ο λαός, καθάρισε τα κόμματα της κατοχής, το αγγλικό και το γαλλικό, διέλυσε τα πάντα, έδιωξε τον Όθωνα και δημιούργησε τις προϋποθέσεις ενός νέου συντάγματος, μιας νέας συνταγματικής αρχής, που θεωρήθηκε ως η πλέον δημοκρατική της Ευρώπης εκείνη την εποχή. Ο λαός πάντα δηλαδή έκανε το χρέος του.

Η 3η μεγάλη χρεοκοπία είναι η μόνη γνωστή (που αναφέρεται δηλαδή στα ιστορικά βιβλία), το "δυστυχώς επτωχεύσαμεν" του Χαριλάου Τρικούπη στα 1893. Πήγε σε διαπραγμάτευση τότε η κυβέρνηση με τους ομολογιούχους, η κυβέρνηση Τρικούπη και ο Τρικούπης έλεγε, "παιδιά τι θέλετε να κάνουμε τώρα, να σας τα δώσουμε όλα άμα θέλετε, με εξαίρεση δυο πράγματα". "Δεν παραχωρούμε την εθνική κυριαρχία της χώρας, δεν παραχωρούμε το δημόσιο ταμείο". Φυσικά οι ομολογιούχοι δεν το δέχτηκαν αυτό και στήσανε, έχοντας σύμμαχο το παλάτι που κατείχε ελληνικά ομόλογα, τον περίφημο πόλεμο του 1897, που ήταν στημένος από την αρχή μέχρι το τέλος μόνο και μόνο για να κερδηθεί ο Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος στα 1898. Επειδή οι δανειστές της χώρας θέλανε να πληρώνονται σε χρυσάφι, πρωτομπήκε στην οικονομική φιλολογία της χώρας η ιδέα του σκληρού νομίσματος και μας έφτιαξαν τη χρυσή δραχμή. Οπότε ξεκινάει ένας νέος φαύλος κύκλος δανεισμού, απίστευτου δανεισμού γιατί η Ελλάδα έπρεπε να εξασφαλίσει το χρυσάφι, για να στηρίξει τη χρυσή δραχμή, άρα νέα δάνεια.

Υπό το καθεστώς του ΔΟΕ και της Δημοσιονομικής Επιτροπής της Κοινωνίας των Εθνών που είχε και αυτή αναλάβει την εποπτεία της χώρας χρεοκοπούμε ξανά το 1932. Η χρεοκοπία του 32 είναι του Βενιζέλου, αλλά την επέβαλε ο Τσαλδάρης. Πάλι οι ίδιες ιστορίες, πάλι λιτότητες, κλείσανε τα 2/3 των σχολείων της εποχής εκείνης για να πληρώσουν τους δανειστές, απολύσανε πάνω από τα 2/3 των εκπαιδευτικών της χώρας, οι μισοί δημόσιοι υπάλληλοι της διοίκησης απολύθηκαν, απαγορεύτηκε με την χρήση του ιδιώνυμου η συνδικαλιστική δράση ειδικά στο δημόσιο τομέα, στη δημόσια διοίκηση.

Είναι σκόπιμο να γνωρίζουμε πως γινόταν ο δανεισμός της χώρας: στα 100 χρυσά φράγκα δανείου ο τόκος, το επιτόκιο, έτρεχε στα 100, οι δανειστές όμως κρατούσαν ένα ποσοστό του δανείου, περίπου 20 με 30%, ανάλογα, ως "εγγύηση καλής εκτέλεσης δανείου". Έτσι το δάνειο που εκταμίευε τελικά το κράτος έφτανε να είναι το 50% της αρχικής ονομαστικής αξίας.

Στην συνέχεια έφεραν τον βασιλιά, ο βασιλιάς φυσικά εκτέλεσε τις εντολές των Βρετανών και έφερε τη τεταρτο-αυγουστιανή δικτατορία του Μεταξά. Το πρώτο πράγμα που έκανε ο Μεταξάς ήταν να πάρει το αποθεματικό του ΙΚΑ, του νεοσύστατου τότε ΙΚΑ, μόλις 3 χρόνια είχε δημιουργηθεί, και ήταν κατάλληλα προικισμένο, πολύ σοβαρά προικισμένο, πολύ καλό, είχε μια πολύ καλή προοπτική. Πήρε επίσης ότι βρήκε στις τράπεζες συν τα αποθεματικά στο δημόσιο ταμείο και πλήρωσε τους Γάλλους και Βρετανούς χρηματιστές.

Μετά τον 2ο ΠΠ ήταν παλλαϊκό το αίτημα προς τους συμμάχους, που υποστήριξε και ο πρώτος πρόεδρος της Τραπέζης της Ελλάδος μετά την απελευθέρωση, ο Ξενοφών Ζολώτας: να μας χαρίσουν ή να μας διαγράψουν τα προπολεμικά χρέη. Αν μη τι άλλο, για τη προσφορά της χώρας στη νίκη των συμμάχων τουλάχιστον διαγράψτε τα χρέη τα προπολεμικά, έλεγαν.

Φυσικά όχι απλά δεν διαγράφτηκαν τα χρέη αλλά μετά από 15 χρόνια απανωτών πιέσεων και άνευ προηγουμένου εκβιασμών, φτάσαμε στο 1964 όπου έγινε η τελική ρύθμιση των προπολεμικών χρεών. Κυβέρνηση Γεωργίου Παπανδρέου, υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Μητσοτάκης που υπέγραψε τη χειρότερη δανειακή σύμβαση και ρύθμιση χρεών που έχει υπογράψει ποτέ η χώρα (εκτός από τη σημερινή). Αναγνώρισε το σύνολο των προπολεμικών χρεών της χώρας από το 1881 και μετά. Στο ακέραιο της αξίας τους, χωρίς να παίρνουμε υπόψη αυτά που πληρώθηκαν από τη χώρα ή που είχαν πληρωθεί μέχρι τότε. Χωρίς να παίρνεται υπόψη ότι γι' αυτά είχαμε κηρύξει 2 πτωχεύσεις επίσημες, το 1893 και το 1932. Αναγνώρισαν επιπλέον το σύνολο των τόκων υπερημερίας που είχαν μεταφέρει φυσικά σε τιμές του 64 συν 71% προσαύξηση των τόκων υπερημερίας για το πιστωτικό κίνδυνο και φυσικά τη ψυχική οδύνη, το πρόβλημα ψυχικής γαλήνης, που είχαν υποστεί οι δανειστές. Καθορίστηκε να πληρωθούν αυτά τα χρέη σε 45 χρόνια, Δηλαδή, 1964 και 45 = 2009.

Τι έκανε η χούντα στη συνέχεια; Έκανε τη πληρωμή των χρεών αυτών εξωλογιστική. Γι' αυτό εμφανίζεται ότι έχει μικρά ποσοστά χρέους η χούντα. Τα πλήρωνε κάτω από το τραπέζι. Και τα πλήρωσε με 2 βασικούς τρόπους. Οι ξένοι δανειστές μας και οι μεγάλες δυνάμεις που κρύβονταν από πίσω απαίτησαν 2 πράγματα. Πρώτον εκχώρηση ολόκληρου του Αιγαίου την οποία την προετοίμασε προσπαθώντας να επαναφέρει (αυτό που πάει να κάνει τώρα η κυβέρνηση) τον "θεσμό επιφανείας". Είχαν έτοιμες τις συμβάσεις, απλά έπεσε η ιστορία της μεταπολίτευσης και έχασαν αυτό το πράγμα. Και το δεύτερο, με την εκχώρηση της Κύπρου. Υπάρχουν χαρτιά στα αρχεία που δημοσιεύονται αυτή την εποχή όπου η παραχώρηση ή η εκχώρηση ή η τραγωδία της Κύπρου εμπεριείχε και ένα κομμάτι αποπληρωμής προπολεμικού χρέους της Ελλάδας. Δηλαδή σε αντάλλαγμα να μας χαρίσουν ένα κομμάτι του χρέους η χούντα άνοιξε  την πόρτα στην τουρκική εισβολή και στο τι συνέβη μετά στην Κύπρο.

Μετά την μεταπολίτευση οι κυβερνήσεις φορτώσανε το χρέος αυτό στις δημόσιες επιχειρήσεις. Υπάρχει έκθεση του 1985 που λέει ότι η ΔΕΗ, η τότε κρατική ΔΕΗ, για κάθε 1000 δραχμές που δανειζόταν είχε εσωτερική ανάγκη μόνο τη μια δραχμή. Όλο το υπόλοιπο ήταν απαιτήσεις εξωλογιστικές για πληρωμή χρεών. Την εποχή εκείνη αρχίζουν να δανείζονται ξανά οι κυβερνήσεις για τις δικές τους ανάγκες και ο δανεισμός είναι επαχθέστατος. Για παράδειγμα το 1977 συνάπτεται με όμιλο τραπεζών από τη Γαλλία δάνειο με την ελληνική κυβέρνηση όπου εκτός από τους τρομακτικά τοκογλυφικούς όρους που επιβάλλονται στην Ελλάδα, της επιβάλλονται και οι εξής όροι. Πρώτον. Το πόσες φρεγάτες θα αγοράσει από τη Γαλλία. Δεύτερον. Πόσο όγκο κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων θα αγοράσει από τη Lacoste και από τις γαλλικές επιχειρήσεις με αποτέλεσμα φυσικά την καταστροφή της ελληνικής κλωστοϋφαντουργίας γιατί εισάγαμε αυτά που θα μπορούσαμε να παράγουμε οι ίδιοι με έναν αναπτυγμένο κλάδο της βιομηχανίας εκείνη την εποχή. Αργότερα έγιναν και άλλες τέτοιες δανειακές συμβάσεις, η μεγαλύτερη ήταν το 1987 η οποία ήταν με τον όμιλο της Mitsubishi Funds όπου ανάμεσα σε αυτά που μας ζητούσαν να αγοράσουμε, ήταν και τα περίφημα ιαπωνικά προγράμματα της τηλεόρασης, δηλαδή τότε άρχισε η εισβολή των Pokemοn, των Digimon και όλη αυτή την τερατολογία ας πούμε που γενιές επί γενιών ζούνε τα δικά μας παιδιά. Από εκεί και πέρα έχουμε την δημιουργία τεράστιων ελλειμμάτων λόγω της σχέσης μας κυρίως με την ΕΟΚ που τα εκτινάσσει μετά το 1984 αλλά και μιας πολιτικής κυριολεχτικά αθώωσης των υπευθύνων για τη λεηλασία αυτού του τόπου και την καταστροφή της βιομηχανίας μέσω κυρίως των προβληματικών. Μιλάμε για 340 περίπου ή 370 βιομηχανικές επιχειρήσεις της χώρας, την αφρόκρεμα της ελληνικής βιομηχανίας και της ελληνικής παραγωγής ευρύτερα. Το ποσό που χρωστάγανε, το πόσο δηλαδή είχαν φορτώσει οι προηγούμενοι ιδιοκτήτες αυτές τις μεγάλες βιομηχανίες και παραγωγικές επιχειρήσεις κατά μέσο όρο ήταν περίπου 12 φορές το μετοχικό κεφάλαιο των εταιρειών και είχε μετατραπεί σε δανεικά και αγύριστα. Η κυβέρνηση λοιπόν παίρνει όλα τα χρέη αυτά στον προϋπολογισμό, αθωώνει τους παλιότερους ιδιοκτήτες και κρατάει επί μια 10ετία αυτές τις επιχειρήσεις είτε να υπολειτουργούν, είτε χωρίς να λειτουργούν καθόλου, δίνοντας απλά τον μισθό στους εργαζόμενους με αντάλλαγμα την ψήφο. Αυτό από μόνο του εκτίναξε το δημόσιο χρέος, γιατί αυτά με τι λεφτά θα γινόντουσαν; Μόνο με δάνεια. Το αποτέλεσμα είναι να εκτιναχθεί μέσα σε 4 χρόνια στο διπλάσιο το χρέος της χώρας.

Με την πρώτη κυβέρνηση ΝΔ μετά το ΠΑΣΟΚ έχουμε την δεύτερη μεγάλη επιτυχία του κ. Μητσοτάκη. Στα 3 χρόνια που είχε την κυβέρνηση, έχει ρεκόρ, πραγματικά παγκόσμιο ρεκόρ, 4πλασιασμού του χρέους, κυριολεκτικά μέσα σε 3 χρόνια σε απόλυτα νούμερα, δηλαδή είναι να τρελαίνεσαι. Και όχι μόνο αυτό αλλά είναι και ο πρώτος που έκανε τι; Αντί να δανείζεται από το εσωτερικό όπως γινόταν τότε με δραχμικό χρέος από την εσωτερική αγορά, άρχισε να δανείζεται ως επί το πλείστον από τη ξένη αγορά, δηλαδή από τις ξένες αγορές σε σκληρό νόμισμα. Και όπως ήθελα να ξέρετε και θα σας πληροφορήσω, καμία ποτέ, καμία χώρα δεν έχει χρεοκοπήσει από τον εσωτερικό της δανεισμό. Το τρανότερο παράδειγμα είναι η Ιαπωνία με 220% χρέος, το μεγαλύτερο στον κόσμο, αλλά το 92% του χρέους αυτού είναι σε γιεν. Πάντα χρεοκοπείς από τον εξωτερικό δανεισμό. Από το δανεισμό δηλαδή που κάνεις από τις ξένες αγορές σε σκληρό συνάλλαγμα.

Παραμονές του ευρώ οι κυβερνήσεις Σημίτη μεθοδεύουν τη μετατροπή ολόκληρου του δημόσιου χρέους και κυρίως του εσωτερικού που μέχρι τότε ήταν περίπου το 80% του δημόσιου χρέους και ήταν δραχμικό, σε εξωτερικό χρέος εκφρασμένο σε σκληρό νόμισμα, το ευρώ. Και ξέρουμε ότι είναι πιο εύκολο να αντιμετωπίσεις το εσωτερικό χρέος γιατί τέλος πάντων κανένα κράτος δεν έχει χρεοκοπήσει από το εσωτερικό του χρέος, στο δικό του νόμισμα. Χρεοκοπείς πάντα από το εξωτερικό χρέος.  Από εκεί και πέρα οι οικονομολόγοι ξέρανε ότι η αντίστροφη μέτρηση είχε ξεκινήσει. Είναι υπόθεση συγκυρίας το πότε θα σκάσει το κανόνι.

Το δεύτερο που έγινε είναι ότι η οικονομία βίωνε μια απίστευτη κατάσταση μακροχρόνιας κρίσης ρευστότητας όπως λέμε. Δηλαδή άρχισε να εξαφανίζεται το χρήμα από την αγορά. Αν δείτε τα στοιχεία το 2001, το 2002 μέχρι το 2004 που είχαμε τους Ολυμπιακούς Αγώνες είχαμε κάθε χρόνο μείωση της νομισματικής κυκλοφορίας ενώ το φυσιολογικό ήταν να αυξάνει η νομισματική κυκλοφορία ανάλογα με το ΑΕΠ. Με την αύξηση δηλαδή του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος  που παράγει η χώρα, ανάλογα αυξάνει και η νομισματική κυκλοφορία. Αντί γι' αυτό είχαμε μείωση. Τρομακτική ασφυξία. Γιατί; Γιατί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που εκδίδει το νόμισμα δεν θεωρούσε ότι έπρεπε να μας δώσει περισσότερο νόμισμα. Πως καλύφθηκε αυτό το έλλειμμα νομισματικής κυκλοφορίας; Εμπορικά πλεονάσματα δεν είχαμε, νόμισμα δεν είχαμε. Τι έμενε; Ο δανεισμός. Κάθε χρόνο, μέσα στη 10ετία, κατά μέσο όρο, το "οικονομικόν θαύμα" όπως το ονομάσανε, η "ισχυρή Ελλάς" αναπτυσσότανε κατά 4%, όντως το ποσοστό ήταν εξαιρετικά σημαντικό ακόμα και σε σχέση με το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μόνο που ξεχάσανε να μας πουν δημόσια ότι για κάθε 4% άνοδο που είχαμε τότε ο δημόσιος δανεισμός αύξανε 18%. Δηλαδή δανειζόμασταν για να υπάρξει επέκταση του ΑΕΠ.

Παράλληλα είχαμε μια οικονομία της οποίας συνθλίφτηκε κυριολεκτικά η παραγωγική της βάση. Φτάσαμε, η αγροτική οικονομία, το υπογραμμίζω, στην Ελλάδα όχι στην Ολλανδία, ή στη Γερμανία ή στη Σουηδία. Στην Ελλάδα. Να έχει συμμετοχή στο ΑΕΠ 3%. Δηλαδή έχουμε λιγότερη συμμετοχή της αγροτικής μας οικονομίας στο ΑΕΠ από ότι έχει η Ολλανδία. Δηλαδή έλεος! Και συμμετοχή της βιομηχανίας και της παραγωγής ευρύτερα μόλις 13%. Όταν ο μέσος όρος παραγωγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι 35%. Έχουμε μια οικονομία παρασιτικών υπηρεσιών. Μη παραγωγικών παρασιτικών υπηρεσιών. Που διαμορφώθηκε κατά κύριο λόγο μέσα στα πλαίσια του ευρώ αλλά και νωρίτερα, μόνο που το ευρώ το επιτάχυνε πάρα πολύ. Αυτό εκτίναξε σε ιστορικό ρεκόρ το εξωτερικό μας έλλειμμα.

Την ίδια ώρα το μέσο νοικοκυριό βιώνει μια λιτότητα που ουσιαστικά διαρκεί πάνω από δυο 10ετίες. Ουσιαστικά από το 1984 είναι σε συστηματική λιτότητα το εργαζόμενο νοικοκυριό. Φτάσαμε στο μοναδικό, και αυτό πάλι ιστορικό ρεκόρ, την τελευταία 10ετία να έχουμε αρνητικά πρόσημα αποταμίευσης. Μόνο το 2009 χαθήκανε 28 δισ. αποταμιεύσεις από την ελληνική οικονομία. Και όπως γνωρίζετε, ότι καθεστώς και να έχει μια χώρα, όποιος και να κυβερνάει, αν δεν υπάρχουν αποταμιεύσεις στις τράπεζες και αν δεν υπάρχει αυξημένη ροπή προς αποταμίευση δηλαδή διαθέσιμο εισόδημα που μένει όταν πληρώνω τα βασικά μου και μπορώ να το βάλω να γίνει αποταμίευση, δεν μπορεί να χρηματοδοτηθεί μια αυτοδύναμη οικονομική ανάπτυξη. Φτάσαμε στο σημείο, το μέσο διαθέσιμο εισόδημα του νοικοκυριού για μια ολόκληρη 10ετία να βρίσκεται κάτω, να υπολείπεται δηλαδή των βασικών καταναλωτικών δαπανών που πρέπει να κάνει η μέση ελληνική οικογένεια στην Ελλάδα. Αυτό δεν συμβαίνει πουθενά αλλού στην Ευρώπη, πουθενά αλλού, ακόμα και στις κατεστραμμένες χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ. Δηλαδή με λίγα λόγια για πάνω από μια 10ετία το μέσο νοικοκυριό δεν έχει εισόδημα πραγματικό που να του ικανοποιεί τις βασικές του καταναλωτικές ανάγκες. Οπότε αναγκάζεται και πάει στο δανεισμό. Το αποτέλεσμα: το 2010, το 77% του μέσου διαθέσιμου εισοδήματος το χρωστάμε στις τράπεζες.

 

AΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΣΗ-ΑΠΟΔΟΣΗ ΤΗΣ ΟΜΙΛΙΑΣ ΤΟΥ Δ. ΚΑΖΑΚΗ ΣΤΗ «ΣΠΙΘΑ 3B» ΤΟΝ ΑΠΡΙΛΙΟ 2011

 

ΠΗΓΗ: Πέμπτη, 2 Ιουνίου 2011, http://dimitriskazakis.blogspot.com/2011/06/blog-post_02.ht

 

Συνέχεια στο Μέρος ΙΙ

Ελλάδα: χρονικό των χρεοκοπιών- η κρίση ΙΙ

Το χρονικό των χρεοκοπιών του ελληνικού κράτους και η κρίση σήμερα – Μέρος ΙΙ

 

Του Δημήτρη Καζάκη


 

Συνέχεια από το Μέρος Ι…. Φτάσαμε λοιπόν παραμονές του 2009 όπου είχαμε την διεθνή βόμβα, το κραχ του 2008. Πως συνέβη αυτό; Στην παγκόσμια αγορά είχαν συσσωρευτεί τεράστια δανείσιμα κεφάλαια. Τι εννοούμε δανείσιμο κεφάλαιο; Δανείσιμο κεφάλαιο εννοούμε εκείνο το κεφάλαιο που δεν μπορεί να επενδυθεί στη παραγωγή. Είναι αυτό που δημιουργείται με χρηματοπιστωτικά παιχνίδια έναντι μελλοντικών αποδόσεων. Το δανείσιμο κεφάλαιο για να φέρει κέρδος πρέπει να γίνει τοκοφόρο κεφάλαιο. Δηλαδή να βρει κάποιον οφειλέτη να το δανειστεί και να του πληρώνει τόκους.

Ξέρετε πόσα είναι αυτά τα δανείσιμα κεφάλαια υπολογισμένα με βάση τον Απρίλη του 2010; 1.000 τρισεκατομμύρια δολάρια, δανείσιμα κεφάλαια. Περίπου 1600 θεσμικοί επενδυτές έχουν αυτά τα δανείσιμα κεφάλαια στη παγκόσμια αγορά. Η μέση απόδοση αυτών των κεφαλαίων μέχρι πριν τη κρίση ήταν 6.22%. Η παγκόσμια οικονομία έχει Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν 57 τρισεκατομμύρια. Που σημαίνει ότι τα 1.000 τρισεκατομμύρια δολάρια προσδοκούν ετήσιο κέρδος 62 τρισεκατομμύρια δολάρια από μια οικονομία που παράγει στο σύνολο της 57 τρις. Εκεί μπλόκαρε η οικονομία και έσκασε η βόμβα το φθινόπωρο του 2008 και φυσικά άρχισαν να καταρρέουν οι τράπεζες γιατί οι τράπεζες βασικά είναι οι θεσμικοί επενδυτές που παίζουν με αυτά τα λεφτά. Λοιπόν, όταν έσκασε το κραχ, η κυβέρνηση, η τότε κυβέρνηση μας έλεγε, θα θυμάστε φαντάζομαι, ότι υπήρχε μεν η παγκόσμια κρίση, αλλά εμείς δεν φοβόμαστε, ήμασταν «οχυρωμένοι στο ευρώ», ήμασταν «θωρακισμένοι γερά» κλπ

Το Γενάρη όμως του 2009 βγήκε να πουλήσει ομόλογα η ελληνική κυβέρνηση για να αντλήσει λεφτά όπως κάθε χρόνο για να τροφοδοτήσει τις τρομακτικές ανάγκες που έχει σαν κράτος. Και δεν αγόραζε κανένας. Και τότε υπήρξε ο γενικευμένος πανικός. Ξαφνικά ο τότε πρωθυπουργός και ο τότε υπουργός Οικονομικών ανακάλυψαν ξαφνικά την κρίση. Και αποδείχτηκε αυτό που γνωρίζαμε όλοι όσοι τουλάχιστον μελετούσαμε τα στοιχεία, ότι ο βασιλιάς είναι θεόγυμνος. Και αποδείχτηκε όχι μόνο αυτό αλλά και ότι δεν υπήρχε δυνατότητα ανάταξης ή αντιμετώπισης του προβλήματος του χρέους. Γιατί στην τελευταία 10ετία, στη 10ετία του ευρώ, ο συνολικός δανεισμός του ελληνικού κράτους ήταν 490 δισεκατομμύρια ευρώ. Από αυτά ξέρετε τι πληρώσαμε; 450 δισεκατομμύρια πληρώσαμε εξυπηρέτηση χρέους. Δηλαδή μέσα σε μια 10ετία πληρώσαμε 1,5 φορά το χρέος που είχαμε στις 31/12/2009, (340 δις Χ 1,5 = περίπου 500) Και μένουν άλλα 40. Από αυτά τα 40 περίπου τα 18 με 20 είναι το συσσωρευμένο έλλειμμα 10ετίας του κρατικού προϋπολογισμού. Και τα υπόλοιπα 20 δεν ξέρουμε που πήγαν. Δεν ξέρουμε. Γιατί υπολογιστικά βγαίνει το νούμερο αλλά δεν υπάρχει αιτιολόγηση. Κάποιοι τα πήραν. Ποιοί τα πήραν; Το ψάχνουμε!

Λοιπόν, τι έγινε τώρα; Όταν κινδύνευε η χώρα, και βρέθηκε πλέον, αποκαλύφθηκε, το καθεστώς χρεοκοπίας της, η ευρωζώνη κλονίστηκε διότι εάν προχώραγε η χώρα, όπως είχε κάθε δικαίωμα να το κάνει, η συνθήκη της Λισαβόνας της το επέτρεπε, να προχωρήσει σε μονομερή ρύθμιση των χρεών της εκείνη τη στιγμή, δεν θα μπορούσε κανείς να την σταματήσει. Και δεν θα μπορούσε να την σταματήσει για τον εξής απλούστατο λόγο. Όταν δανείζεις ιδιώτη ή επιχείρηση, νοικοκυριό ή επιχείρηση και δεν μπορεί να πληρώσει τι κάνεις; Τον βάζεις σε εκκαθάριση, του παίρνεις τα περιουσιακά και τελειώσαμε. Στο κράτος δεν μπορείς να το κάνεις αυτό. Και αυτός είναι ο μεγαλύτερος εφιάλτης των δανειστών κρατών από τον 19ο αιώνα. Τι γίνεται αν αποφασίσει το κράτος να μην πληρώσει; Δεν μπορείς να του κάνεις εκκαθάριση. Δεν μπορείς να του απαιτήσεις την περιουσία σαν δανειστής.

Γιατί; Γιατί έχει ασυλία λόγω άσκησης εθνικής κυριαρχίας. Έτσι λένε οι νομικοί. Και αυτό είναι στο διεθνές δίκαιο, στον σκληρό πυρήνα του διεθνούς δικαίου. Το ήξεραν αυτό στην ευρωζώνη, οπότε τι κάνανε; Καλέσανε τα πολιτικά κόμματα στην έδρα, στις Βρυξέλλες, τις ηγεσίες, της τότε κυβέρνησης και της μελλοντικής κυβέρνησης και τους είπαν "εδώ είμαστε σε πολύ δύσκολη θέση, προέχει το ευρώ". Και επειδή πίσω από την Ελλάδα έρχονταν και άλλοι, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Ιταλία, το Βέλγιο, η Γαλλία, είπαν «πρέπει να φτιάξουμε έναν μηχανισμό άμεσα που να μην επιτρέπει στα κράτη και στους λαούς φυσικά να επιβάλλουν είτε διαγραφή, είτε ρυθμίσεις ή οτιδήποτε μονομερώς για να χάσουν τα λεφτά τους οι τράπεζες». Και έτσι στήσανε την ιστορία στην Ελλάδα γιατί ξέρανε ότι έχουμε τόσο εθελόδουλο πολιτικό σύστημα που μπορούν να επιβάλλουν ότι γουστάρουν εδώ. Και έτσι έγινε η μεταβολή, η πολιτική μεταβολή. Φυσικά επειδή κανένας δεν κάνει τίποτα με το αζημίωτο στήθηκε αυτή η λεηλασία των spreads, επιτοκίων και όλα αυτά τα πράγματα που είδαμε εκείνους τους μήνες και που απέφεραν στους κερδοσκόπους περίπου 17 δισεκατομμύρια κέρδη και από εκεί και πέρα άρχισε το γαϊτανάκι του να πάμε στο μηχανισμό στήριξης. Βεβαίως ο μηχανισμός στήριξης του ευρώ δεν έχει καμία σχέση με το μηχανισμό στήριξης της χώρας.

Εκεί λοιπόν κάνανε το εξής. Αυτό που τους ενδιέφερε δεν ήταν να βάλουν σε εφαρμογή το μνημόνιο αλλά την δανειακή σύμβαση. Με την δανειακή σύμβαση λοιπόν εξαναγκάσανε τη κυβέρνηση, "εξαναγκάσανε" τρόπος του λέγειν. Επειδή τυχαίνει λόγω επαγγέλματος να γνωρίζω και στελέχη του ΔΝΤ, γελάγανε τις μέρες εκείνες. Μου λέγανε ότι δεν είχαν προφτάσει να στείλουν τη δανειακή σύμβαση και είχε γυρίσει πίσω υπογραμμένη Ή τα ίδια στελέχη πιστεύανε ότι θα υπήρχε διαπραγμάτευση γι' αυτό ήταν ακραία η διατύπωση της δανειακής σύμβασης με σκοπό να κοπούνε κάποιες, οι πιο ακραίες εκδοχές, μέσα από μια διαπραγμάτευση. Δεν υπήρξε τίποτα, υπογράφτηκε αβλεπί. Και γράφτηκε στον διεθνή τύπο άλλωστε πολύ έντονα, κάποιοι οικονομικοί αναλυτές είπαν "τι σόι κυβέρνηση έχετε στην Ελλάδα".

Η δανειακή σύμβαση λοιπόν προβλέπει, το πρώτο πράγμα που προβλέπει είναι ότι η Ελλάδα αμετάκλητα και άνευ όρων παραιτείται της ασυλίας λόγω άσκησης εθνικής κυριαρχίας. Στις 6 Μαΐου του 2010 ψηφίζεται ο νόμος του μνημονίου από την Ελληνική Βουλή και δυο μέρες μετά, στις 8 Μαΐου, με τροπολογία σε ψηφισμένο νομοσχέδιο της Βουλής, δίνεται το δικαίωμα μόνο με την υπογραφή του υπουργού να ισχύει η δανειακή σύμβαση. Βεβαίως όσο γνωρίζω εγώ που ασχολούμαι περίπου μια 10ετία με τα ζητήματα αυτά σας πληροφορώ ότι δεν υπάρχει παρόμοιο συμβάν ή τέτοια δανειακή σύμβαση όχι μόνο στα ελληνικά χρονικά αλλά και στα διεθνή χρονικά από τις αρχές του 19ου αιώνα, δεν υπάρχει κράτος ακόμα και αποικία που να έχει υπογράψει τέτοιο πράγμα.

Ο Τσολάκογλου στις δίκες του 46, στις δίκες δοσιλόγων του 46, χρησιμοποίησε ως επιχείρημα ότι "εγώ όταν μου ζητήθηκε από τους χιτλερικούς, από τους ναζί, να υπογράψω τη κατάλυση του ενιαίου και αδιαίρετου της εθνικής κυριαρχίας της χώρας, παραιτήθηκα". Αυτό είναι γεγονός. Δεν τον κάνει φυσικά λιγότερο δοσίλογο Αλλά τουλάχιστον ακόμα και αυτός είχε τσίπα. Και 'δω μιλάμε, σε ομαλές συνθήκες, υπό καθεστώς υποτίθεται κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, έχουμε κυβέρνηση εκλεγμένη από την χώρα που παρέδωσε το σύνολο της χώρας στους ξένους δανειστές. Και ξέρετε τι σημαίνει αυτό στη πράξη;

Πρώτον. Παραιτήθηκε η χώρα από όλα τα φυσικά δικαιώματα που έχει ένας οφειλέτης απέναντι στο δανειστή του. Ακόμα και αυτά που έχει ένα φυσικό πρόσωπο.

Δεύτερον. Με βάση τη δανειακή σύμβαση στην Ελλάδα δεν επιτρέπεται να πάει σε τρίτες πηγές να αναζητήσει τα χρήματα και να ξεχρεώσει τους δανειστές. Δηλαδή αν είχαμε μια κυβέρνηση που διεκδικούσε το κατοχικό δάνειο από τους Γερμανούς, που είναι άμεσα απαιτητό, και συμφωνούσε η γερμανική κυβέρνηση να μας δώσει το κατοχικό δάνειο, τα 160 περίπου δισεκατομμύρια που υπολογίζουμε ότι είναι η σημερινή αξία του κατοχικού δανείου, δεν θα μπορούσαμε να τα χρησιμοποιήσουμε για να ξεχρεώσουμε τους κυρίους αυτούς.

Τρίτον. Οι δανειστές έχουν όμως το δικαίωμα, μερικά ή ολικά, να εκχωρήσουν τις δικές τους χρεωστικές απαιτήσεις σε τρίτους απέναντι στην Ελλάδα. Και σας λέω ένα σενάριο το οποίο αναφέρουν πάρα πολλοί ειδικοί. Ακραίο σενάριο, όντως, αλλά δεν είναι απίθανο, γιατί το έχουν υπογράψει αυτό το πράγμα. Και λέει ότι… το έχει πει ο κύριος Κασιμάτης, το έχω ακούσει και από τον κύριο Χρυσόγονο συγκεκριμένα, συνταγματολόγοι και οι δυο. Λοιπόν είπαν το εξής. Μπορούν να δώσουν τις χρεωστικές απαιτήσεις, πχ να δώσει η Ολλανδία τις χρεωστικές της απαιτήσεις απέναντι στην Ελλάδα στην Τουρκία, να έρθει η Τουρκία, να δεσμεύσει την Ακρόπολη και να τοποθετήσει την τούρκικη σημαία στην Ακρόπολη. Διότι παραίτηση από την ασυλία λόγω άσκησης εθνικής κυριαρχίας σημαίνει ότι παραιτείσαι από την δημόσια περιουσία του κράτους από το σύνολο της εθνικής επικράτειας, από το εθνικό έδαφος. Παραιτείσαι από την ιδιωτική περιουσία των πολιτών σου. Και παραιτείσαι ακόμη και από τη δυνατότητα να μην υπάρξει δέσμευση ή υποθήκευση ακόμα και στον οπλισμό της χώρας. Αυτό το πράγμα είναι πρωτοφανές. Γι' αυτό βγήκαν πάρα πολλοί αναλυτές στον κόσμο και νομικοί και λέγανε, συγκεκριμένα εγώ θυμάμαι έναν Αμερικανό χρηματιστή, ο οποίος είχε γράψει τότε στους New York Times ένα άρθρο λέγοντας "υπογράφει την εθνική της αυτοκτονία η χώρα".

Τέταρτον και το χειρότερο. Με βάση τα διεθνή ήθη και έθιμα, στις διεθνής αγορές η δανειακή σύμβαση αυτή εμπίπτει στο περίφημο "ίσοι όροι ανάμεσα στους δανειστές". Δηλαδή ότι ισχύει για έναν δανειστή υποχρεωτικά ισχύει για όλους είτε έχουν υπογράψει την δανειακή σύμβαση είτε όχι. Αν την εκτελέσεις δηλαδή μέχρι το τέλος αυτή τη δανειακή σύμβαση, τότε οποιοσδήποτε δανειστής του ελληνικού κράτους μπορεί να το χρησιμοποιήσει ως νομικό προηγούμενο και να απαιτήσει τις ίδιες ρήτρες, τις ίδιες υποχρεώσεις του κράτους απέναντι του, έστω και αν δεν συμπεριλαμβανόταν στην δανειακή σύμβαση. Αυτό λέγεται Pari Passu είναι ένας νομικός όρος που σημαίνει «ότι ισχύει για τον ένα, ισχύει για όλους». Αυτό το πράγμα λοιπόν  δεν έπρεπε να το μάθουμε εμείς, ούτε και η Βουλή βέβαια, γι' αυτό και δεν πήγε ποτέ στη Βουλή, πήγε μόνο στη προπαρασκευαστική της Βουλής και έμεινε εκεί. Βεβαίως στη Βουλή μπορείτε να το βρείτε ολόκληρο, είναι αναρτημένο πλέον. Δεν έχει κυρωθεί αλλά, με βάση το τι έχουν αποφασίσει, ισχύει γιατί εκτελείται.

Με βάση αυτά λοιπόν εφαρμόσανε τη πολιτική του μνημονίου η πολιτική του οποίου είχε σχεδιαστεί εξ' αρχής όχι τόσο για να δημιουργήσει τα πλεονάσματα εκείνα για να πληρωθούν τα τοκοχρεολύσια. Γνωρίζουν πολύ καλά ότι δεν πληρώνονται. Κάθε χρόνο η εξυπηρέτηση του χρέους μας κοστίζει 35 με 40% του ΑΕΠ. Αυτό το πράγμα δεν γίνεται να πληρωθεί. Είναι αδύνατο. Το ξέρανε. Και εφόσον λοιπόν το ξέρανε τι έπρεπε να γίνει; Αν μας λέγανε το Γενάρη του 2010 "Θα βάλω χέρι στη δημόσια περιουσία", θα ξεσηκωνότανε όλος ο κόσμος. Οπότε τι κάνανε; Έφεραν ολόκληρο τον κόσμο στην απόγνωση, στην απελπισία, μεροδούλι μεροφάι, να σκέφτεται την ανεργία, το αν θα μπορεί να επιβιώσει αυτός, το παιδί του, η οικογένεια του αύριο και να του θέσουν το εξής δίλλημα, αυτό που είπε ο κύριος Όλι Ρεν πριν 3 βδομάδες μετά την 11η του Μάρτη που αποφασίστηκε η εκποίηση των 50 δις της δημόσιας περιουσίας. Τι είπε; "Ή πουλάτε ή χάνετε τους υπόλοιπους μισθούς της 10ετίας". Αυτό ήταν το δίλλημα των τοκογλύφων. Ή πουλάτε ή χάνετε ότι έχει μείνει από συντάξεις και μισθούς. Να εξαναγκάσουν το λαό να πει "Ας τα κομμάτια, πούλα κάτι, προκειμένου να μην χάσω και ότι μου έχει απομείνει". Και την ίδια ώρα ένα ολόκληρο σύστημα προπαγάνδας προσπαθεί να πείσει το λαό ότι είμαστε πάμπλουτη χώρα ρε παιδιά. Έχουμε πετρέλαια… Σαουδική Αραβία έχουμε πυρηνικά, έχουμε ιστορίες, πλουτώνιο, χρυσάφια… Τι είναι τώρα να δώσουμε 350 δισεκατομμύρια που είναι το χρέος; Ενώ στη πραγματικότητα δεν είναι έτσι.

Λοιπόν, από κει και πέρα η κατάσταση πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο. Σε 8 μήνες εφαρμογής του μνημονίου είχαμε υποχώρηση μιας 10ετίας στην ελληνική οικονομία και τα εισοδήματα κατέληξαν στο 1974 σε πραγματικούς όρους. Τα επόμενα χρόνια που έρχονται θα είναι ακόμα πιο δύσκολα και πολύ χειρότερα από αυτό που έχουμε πληρώσει. Είμαστε στη προκαταρκτική διαδικασία.

Κατά τη γνώμη μου αυτό που οφείλουμε  να κάνουμε είναι ένα πραγματικά, αυθεντικά, ρωμαλέο παλλαϊκό μέτωπο που θα απαιτήσει τον επαναπροσδιορισμό όλων των πολιτικών συνθηκών στη χώρα. Δηλαδή την ανατροπή του πολιτικού συστήματος και τη δημιουργία νέων προϋποθέσεων μιας νέας εξουσίας που θα επιβάλλει:

Την καταγγελία της δανειακής σύμβασης και το σύνολο του οικοδομήματος που στήθηκε πάνω σ' αυτή ώστε να μπορεί να γλυτώσει την αγχόνη και το δόκανο ο ελληνικός λαός και να οικοδομήσει μια νέου τύπου πορεία για το τόπο. Μια νέου τύπου εξουσία που αντανακλά και πρέπει να αντανακλά τα πραγματικά συμφέροντα του μόνου αυθεντικού εκφραστή αυτού του τόπου που είναι αυτός που τον ποτίζει με τον ιδρώτα του.

Με αυτό το πράγμα θέλω να κλείσω, Κοιτάξτε. Οι εποχές που αναθέταμε σε κάποιους άλλους την διοίκηση και την κυβέρνηση της χώρας τελειώσανε ανεπιστρεπτί. Τελειώσανε ανεπιστρεπτί. Είναι πολύ σοβαρό το μέλλον της χώρας το μέλλον των παιδιών μας και των οικογενειών μας για να το αναθέσουμε σε τρίτους σωτήρες.

Ή εμείς ή κανένας. Ευχαριστώ πολύ.

 

AΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΣΗ-ΑΠΟΔΟΣΗ ΤΗΣ ΟΜΙΛΙΑΣ ΤΟΥ Δ. ΚΑΖΑΚΗ ΣΤΗ «ΣΠΙΘΑ 3B» ΤΟΝ ΑΠΡΙΛΙΟ 2011

 

ΠΗΓΗ: Πέμπτη, 2 Ιουνίου 2011, http://dimitriskazakis.blogspot.com/2011/06/blog-post_02.html

Η Ελλάδα σε πλειστηριασμό!

Η Ελλάδα σε πλειστηριασμό!

 

Του Γιώργου Δελαστίκ


 

Γροθιά στο στομάχι κάθε Έλληνα, που διατηρεί ακόμη υποτυπώδη ίχνη εθνικής αξιοπρέπειας, ήταν το χθεσινό φύλλο των "Φαϊνάνσιαλ Τάιμς" του Λονδίνου. Η κρυάδα άρχιζε από το κεντρικό θέμα της πρώτης σελίδας, από τις πρώτες λέξεις της αρχής της ανάλυσης: "Οι Ευρωπαίοι ηγέτες διαπραγματεύονται μια συμφωνία που θα οδηγήσει σε πρωτοφανή εξωτερική επέμβαση στην ελληνική οικονομία, συμπεριλαμβανομένης της διεθνούς ανάμειξης στη συλλογή φόρων και την ιδιωτικοποίηση κρατικής περιουσίας σε αντάλλαγμα νέων δανείων διάσωσης για την Αθήνα", έγραφε η βρετανική εφημερίδα.

Ξένοι θα… μαζεύουν τους φόρους στη χώρα μας και ξένοι θα ξεπουλάνε την περιουσία του ελληνικού κράτους! Εφιαλτικό ακόμη και ως ιδέα, πόσω μάλλον ως πραγματικότητα.

Συναισθήματα φρίκης και ταπείνωσης θα καταλάμβαναν όποιον Έλληνα έβλεπε τον τίτλο του κύριου άρθρου της εφημερίδας αυτής: "Βγάζοντας την Ελλάδα σε πλειστηριασμό"!!! "Ενα ρωμαλέο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων δεν είναι πανάκεια για τις αρρώστιες της Ελλάδας" επισημαίνουν οι "Φαϊνάνσιαλ Τάιμς" στο κύριο άρθρο τους και σπεύδουν να προειδοποιήσουν: "Όσο για την ιδέα να βάλουν ξένους υπευθύνους των ιδιωτικοποιήσεων, κινδυνεύει να πυροδοτήσει έκρηξη διαμαρτυρίας για τη χαμένη κυριαρχία, που μπορεί να υπονομεύσει την όλη προσπάθεια οικονομικής ανάκαμψης".

Δεν σταματάει εδώ ο διασυρμός της χώρας μας. "Μια τέτοια ανάμειξη συνιστά επίθεση κατά της εθνικής κυριαρχίας της Ελλάδας", τονίζεται στη στήλη των οικονομικοπολιτικών σχολίων της εφημερίδας. "Αν η ελληνική διαδικασία ιδιωτικοποιήσεων πρόκειται να ελέγχεται από το εξωτερικό, η νομιμότητά της θα υπονομευθεί θανάσιμα" προσθέτει ο σχολιαστής και γενικεύει: "Καθώς η κρίση της ευρωζώνης συνεχίζει να σέρνεται, τα πιο αδύναμα μέλη του μπλοκ αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο να χάσουν την κυριαρχία τους και την αξιοπρέπειά τους.

Η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία παρέδωσαν τη δημοσιονομική ελευθερία τους όταν δέχθηκαν τους όρους των πακέτων σωτηρίας τους" υπογραμμίζει χωρίς περιστροφές.

Οι Βρετανοί δεν έχουν λόγο να εξωραΐσουν την πολιτική της Ευρωζώνης και έτσι δεν διστάζουν να τα λένε (και να τα γράφουν) έξω από τα δόντια. "Η διπλωματία των κανονιοφόρων εφευρέθηκε για να τρομοκρατήσει τους Έλληνες. Ο όρος δημιουργήθηκε όταν η Βρετανία έστειλε πολεμικά πλοία το 1850 να αποκλείσουν τον Πειραιά καθώς η ελληνική κυβέρνηση είχε αρνηθεί να αποζημιώσει έναν Βρετανό που είχε πέσει θύμα επίθεσης", γράφουν οι "Φαϊνάνσιαλ Τάιμς" και έρχονται στο προκείμενο: "Η κρίση χρέους της Ευρωζώνης δημιουργεί μια σύγχρονη εκδοχή αυτής της πρακτικής" τονίζουν.

Σύγχρονη "διπλωματία των κανονιοφόρων" λοιπόν από την Ευρωζώνη εναντίον της χώρας μας στο οικονομικό επίπεδο, κατά τους Βρετανούς, οι οποίοι εκδηλώνουν μέχρι και τον οίκτο τους για τα όσα γίνονται εις βάρος της χώρας μας από τους Ευρωπαίους εταίρους.

"Αν οι Βρυξέλλες επρόκειτο να αφαιρέσουν βίαια τον έλεγχο των μοχλών της οικονομίας και της πολιτικής από τις εθνικές κυβερνήσεις, αυτό θα ισοδυναμούσε με ένα αξιοσημείωτο περαιτέρω βήμα προς μια δημοσιονομική ένωση. Μια τέτοια ένωση μπορεί να είναι μέρος της λύσης στην κρίση" γράφει η εφημερίδα. "Δεν πρέπει όμως να φορτωθεί στο πιο αδύναμο από τα κράτη – μέλη με την κάννη του όπλου στραμμένη εναντίον του" ενίσταται.

"Το αντίτιμο για τη συνεχιζόμενη υποστήριξη από την ΕΕ και το ΔΝΤ είναι η σχεδόν απώλεια της οικονομικής (εθνικής) κυριαρχίας εκ μέρους της Ελλάδας" τονίζει ένας εκ των κορυφαίων αρθρογράφων της ίδιας εφημερίδας, ο Βόλφγανγκ Μινχάου, σε άλλο άρθρο του χθεσινού μαρτυρικού για την Ελλάδα φύλλου των "Φαϊνάνσιαλ Τάιμς", το οποίο έχει και μια συνέντευξη που αφορά τη χώρα μας. "Είναι παραμύθι η δυνατότητα μιας ελεγχόμενης αναδιάρθρωσης του ελληνικού δημόσιου χρέους" δηλώνει ορθά – κοφτά ο Λορέντσο Μπίνι Σμάγκι, Ιταλός και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. "Οι αποσταθεροποιητικές συνέπειες μιας ελληνικής αναδιάρθρωσης χρέους στην Ευρωζώνη και πέραν αυτής θα ήταν δραματικές" υποστηρίζει.

 

ΓΕΡΜΑΝΟΙ:  Βαρέλι δίχως πάτο θεωρούν τη χώρα

 

ΣΚΛΗΡΟΤΕΡΟΙ από τους Βρετανούς είναι οι Γερμανοί – όχι μόνο σε οικονομικό ή πολιτικό, αλλά και σε δημοσιογραφικό επίπεδο. "Η Ελλάδα δεν έχει μόνο πρόβλημα ρευστότητας, η Ελλάδα είναι χρεοκοπημένη" γράφει ωμά σε σχόλιό της η "Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε" – ένα σχόλιο με τον αποκαλυπτικό των γερμανικών διαθέσεων τίτλο "Βαρέλι δίχως πάτο". Αναφερόμενη στο "κενό χρηματοδότησης" που παρουσιάζει το περυσινό Μνημόνιο και την ανάγκη νέου δανείου προς την Ελλάδα, η εφημερίδα αποφαίνεται κατηγορηματικά: "Η εμφάνιση αυτού του ελλείμματος δεν σημαίνει τίποτα άλλο παρά ότι απέτυχε το προ έτους πρόγραμμα βοήθειας και προσαρμογής του ΔΝΤ και της Ευρωζώνης".

 

ΠΗΓΗ: ΕΘΝΟΣ, «E» 31/5/2011, http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22792&subid=2&pubid=63107100

ΓΑΠ: υπηρετεί συγκεκριμένο σχέδιο – Νέο ΕΑΜ

Ο Παπανδρέου υπηρετεί συγκεκριμένο σχέδιο – Νέο ΕΑΜ

 

Συνέντευξη της Σοφίας Σακοράφα [στο Δημήτρη Χρήστου]


 

 Η προσφυγή στο ΔΝΤ με μαθηματική ακρίβεια θα μας έφτανε εδώ που φτάσαμε, όπως και πολλές άλλες χώρες στον κόσμο. Για τον λόγο αυτό δεν κατηγορώ απλώς την κυβέρνηση για λάθος πρόβλεψη, για ατυχή επιλογή, αλλά για σχεδιασμένη επιλογή με γνωστές τις συνέπειες και τα αποτελέσματα αυτής της επιλογής σημειώνει η ανεξάρτητη εδώ και καιρό βουλευτής Σοφία Σακοράφα. Εκτιμά μάλιστα το ιστορικό, κοινωνικό, πολιτικό πλαίσιο που γέννησε το ΕΑΜ είναι αυτό που ζούμε τώρα. Απώλεια ανεξαρτησίας. Οικονομική κατοχή. Πολιτική εκτροπή.

Δεν κατηγορώ απλώς την κυβέρνηση για λάθος πρόβλεψη, για ατυχή επιλογή, αλλά για σχεδιασμένη επιλογή με γνωστές τις συνέπειες και τα αποτελέσματα αυτής της επιλογής.  Εθνικό λοιπόν, απελευθερωτικό λοιπόν και ισχυρό, δηλαδή μέτωπο.

 

* Όταν πήρες την απόφαση να καταψηφίσεις το Μνημόνιο, είχες φανταστεί αυτό που θα ακολουθούσε ή τα γεγονότα ξεπέρασαν και τη δική σου φαντασία;

Η προσέγγισή μου στα αποτελέσματα που θα παρήγαγε το Μνημόνιο δεν κινήθηκε στο πεδίο της πρόβλεψης, αλλά της γνώσης. Η προσφυγή στο ΔΝΤ με μαθηματική ακρίβεια θα μας έφτανε εδώ που φτάσαμε, όπως και πολλές άλλες χώρες στον κόσμο. Για τον λόγο αυτό δεν κατηγορώ απλώς την κυβέρνηση για λάθος πρόβλεψη, για ατυχή επιλογή, αλλά για σχεδιασμένη επιλογή με γνωστές τις συνέπειες και τα αποτελέσματα αυτής της επιλογής.

Σήμερα πλέον πωλείται η πατρίδα μας, το παρόν και το μέλλον των παιδιών μας, με μεσάζοντα την κυβέρνηση και με συμβούλους πωλήσεων τους αγοραστές.

Αυτή η κατάντια δεν αντιστοιχεί στον λαό μας και στην ιστορία μας.

 

* Γνωρίζεις καλύτερα την κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ. Ειλικρινά αναρωτιέμαι πώς αντέχουν μια πολιτική που αποτυγχάνει συνεχώς, που βυθίζει σε κρίση οικονομία και κοινωνία, που εκποιεί τη δημόσια περιουσία χωρίς κανένα αποτέλεσμα;

Μια συγκεκριμένη ομάδα έχει κάνει τις επιλογές της και είναι στρατηγικού τύπου. Η κρίση δημιουργεί και συνθήκες αναδιάταξης, ακριβώς αυτή την αναδιάταξη υπηρετεί η συγκεκριμένη ομάδα με όρους ενίσχυσης του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας και εξόντωσης του λαού.

Το μεγάλο ερωτηματικό είναι αυτοί που έχουν μια άλλη αντίληψη. Όταν όμως ο φόβος, η υποταγή ή η επένδυση σε μια επόμενη ημέρα θολή ξεπερνά την πολιτική αντίληψη, τότε παύει η πολιτική και ξεκινά η προσωπική επιβίωση. Και ποτέ η προσωπική επιβίωση δεν υπήρξε ορθός οδηγός πολιτικής δράσης, αντίθετα καλλιεργούσε πάντα την ανοχή. Η ανοχή όμως σήμερα είναι συνενοχή.

Η ΠΑΣΚΕ ΟΤΑ και ΟΤΕ ήδη αρνήθηκαν αυτή τη συνενοχή, είναι μια αρχή.

 

* Είχες δηλώσει πως αν ο σημερινός πρωθυπουργός δεν λεγόταν Παπανδρέου αυτή η πολιτική δεν θα άντεχε ούτε δύο μήνες. Και όμως αντέχει. Και καταστρέφει. Ποια είναι τα όρια τελικά; Πόσο μπορεί να γίνει ανεκτή μια τόσο καταστροφική πολιτική; Είναι τούτη την ώρα μοναδική πολιτική λύση οι εκλογές;

Το επίθετο από μόνο του είναι ισχυρό, καθώς απευθύνεται στα πολιτικά ένστικτα της βάσης του ΠΑΣΟΚ. Είναι σαφές όμως ότι αυτό δεν φτάνει, αυτό υπήρξε ένα πρώτο επίπεδο σχεδιασμού, απαντά δηλαδή στο ποιος. Το πώς είναι μια άλλη ιστορία. Ξέρουμε όλοι καλά ότι σε περιόδους όξυνσης της κρίσης, οξύνονται και άλλοι δύο μηχανισμοί, ο μηχανισμός της προπαγάνδας αλλά και της καταστολής.

Και οι δύο μηχανισμοί έχουν τα εξής ζητούμενα: αφενός την καλλιέργεια φόβου και συνενοχής στον ελληνικό λαό, αφετέρου τη δημιουργία ενός κλίματος εμφυλίου της μιας κοινωνικής ομάδας έναντι της άλλης. Το έχουν καταφέρει σε μέγιστο βαθμό.

Ακόμη όμως και αυτά τα δύο στοιχεία, η καταλληλότητα δηλαδή του προσώπου που θα μας έφτανε εδώ και οι τρόποι που τέθηκαν σε εφαρμογή ώστε να φτάσουμε έως εδώ χωρίς να ανοίξει μύτη, δεν είναι από μόνα τους ικανά. Είναι προφανές ότι και όλοι εμείς, ως ο άλλος πόλος, ο αντιμνημονιακός, ο αριστερός, σταθήκαμε και στεκόμαστε λίγοι απέναντι στα κατακλυσμιαία γεγονότα και στις προσδοκίες του ελληνικού λαού.

Οι εκλογές λοιπόν από μόνες τους μπορεί να μεταφέρουν για λίγο αργότερα αυτό που πάει να συντελεσθεί. Αυτό που χρειάζεται είναι άλλη πολιτική πρόταση με δυναμική εξουσίας. ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ, εξωκοινοβουλευτική αριστερά, η βάση του ΠΑΣΟΚ, σε κοινή δράση με μίνιμουμ προγραμματική σύγκλιση.

Δεν είμαι αφελής. Αφέλεια είναι να σε κατασπαράζουν και να λες θα έρθουν  καλύτερες μέρες.

Δεν είμαι ρομαντική. Ρομαντισμός είναι να φαντασιώνεσαι επαναστάσεις την ίδια στιγμή που η κοινωνία σιωπά στην πλέον βάρβαρη επίθεση.

Δεν μου λείπει η δυνατότητα της διάκρισης και για αυτό μπορώ να διακρίνω ότι εχθρός μου δεν είναι ο τροτσικτής ή ο μαοϊκός ή η τάδε τάση ή συνιστώσα. Ο εχθρός είναι εδώ, είναι μπροστά είναι παντοδύναμος.

Είναι τούτη η ώρα και όταν λέω τούτη κυριολεκτώ, αύριο θα είναι αργά, είναι τούτη η ώρα της ευθύνης για το νέο ΕΑΜ.

 

                                                                                                                          * Νέο ΕΑΜ;

Το ιστορικό, κοινωνικό, πολιτικό πλαίσιο που γέννησε το ΕΑΜ είναι αυτό που ζούμε τώρα. Απώλεια ανεξαρτησίας. Οικονομική κατοχή. Πολιτική εκτροπή.

Εθνικό λοιπόν, απελευθερωτικό λοιπόν και ισχυρό, δηλαδή μέτωπο.

 

* Εντυπωσιαστήκαμε από το κίνημα της ισπανικής νεολαίας αλλά ο ισπανικός λαός που τιμώρησε τους σοσιαλιστές, ψήφισε το αντίπαλο δέος στο πλαίσιο του συστήματος και του δικομματισμού. Πώς και πότε μπορούν τα κινήματα να συναντηθούν πολιτικά με δυνάμεις ικανές να τα εκφράσουν και να τα αντιπροσωπεύσουν, ώστε να πολλαπλασιαστεί ή και να γίνει αποτελεσματική η πολιτική παρέμβαση;

Θα χρησιμοποιήσω τα λόγια του Σ. Ζιζέκ: "Εκείνο που δεν μπορείς να δεις δεν είναι η πολυπλοκότητα της αντικειμενικής πραγματικότητας αλλά το πώς η δική μας παρέμβαση θα την αλλάξει". Υποστηρίζω λοιπόν μια πιο μετριοπαθή θέση: Αντί να βαυκαλιζόμαστε για το πώς θα είναι ο κομμουνισμός, πρέπει να εργαστούμε με όσα έχουμε, ακόμα και τις μη κυβερνητικές οργανώσεις. Το κίνημα, από το Σιάτλ μέχρι οτιδήποτε, πρέπει να είναι συνδεδεμένο με άλλα κινήματα, να έχει ισχυρή γείωση με την πραγματικότητα και τότε κάτι θα συμβεί".

Εάν λοιπόν είχαμε απαντήσει σε αυτό, το πώς η δική μας παρέμβαση θα αλλάξει την πραγματικότητα, θα είχαμε λύσει και το πρόβλημα. Αυτό όμως που με βεβαιότητα μπορώ να πω είναι ότι δύο είναι οι όροι αλλαγής αυτής της πραγματικότητας: Ο πρώτος να εμπλέκεσαι στα κινήματα και ο δεύτερος να ξέρεις ότι η εμπλοκή σου έχει ένα και μόνο ζητούμενο, την τελική απάντηση να τη δώσουν τα κινήματα.

 

ΠΗΓΗ: Ημερομηνία δημοσίευσης: 29/05/2011, http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=619263