Kαποδίστριας II : Νέα πιο αντιδραστική τομή στην Τοπική Αυτοδιοίκηση

      Του Κώστα Διον. Κορδάτου*

– Οι συγχωνεύσεις του «Καποδίστρια ΙΙ» θα προκαλέσουν ανατροπές στα σχολεία, κάποια από τα οποία θα βάλουν λουκέτο ενώ οι περισσότερες δημόσιες υπηρεσίες θα συγχωνευτούν!

– Αλλάζουν την κοινωνική συνοχή, από το επίπεδο της συντροφικότητας και της αλληλεγγύης της γειτονίας στη μαζοποίηση και ουδετεροποίηση των πόλεων.

– Μέσα σε αυτές τις νέες χωρικές συντεταγμένες δεν θα μπορεί να υπάρξει κάθε μεμονωμένη και ανυπότακτη φωνή παρά μόνο ο χαμένος κύκλος των κομμάτων.

– «Το δημόσιο και η αυτοδιοίκηση θα δεχθούν μεγάλες περικοπές εκεί που πρέπει, δηλαδή στις σπατάλες»: αυτό δήλωσε πρόσφατα ο υπουργός Εσωτερικών Γιάννης Ραγκούσης

– Οι αποφάσεις για τον χωροταξικό σχεδιασμό θα ληφθούν από τις κατά τόπους τοπικές ενώσεις δήμων και κοινοτήτων (ΤΕΔΚ).

Η ύπαιθρος απειλείται από οικονομικό μαρασμό, που έχει ως αποτέλεσμα την ανεξέλεγκτη μετανάστευση προς τα αστικά κέντρα και τη δημιουργία των μελλοντικών παγκοσμιοποιημένων «mega-cities». Την ίδια στιγμή, η αβεβαιότητα για το μέλλον και το δύσκολο παρόν συμβάλλουν στη διάλυση του κοινωνικού ιστού και στη διαμόρφωση μιας χαμηλού επιπέδου αυτοεκτίμησης από πλευράς των κατοίκων, με αποτέλεσμα την ψευδεπίγραφη δυτικοποίηση του λαϊκού πολιτισμού αλλά, συχνά, και την ιδιαίτερα έντονη και με ανεξέλεγκτα αντικοινωνικά χαρακτηριστικά παραβατικότητα.

Φαίνεται να βιάζεται η κυβέρνηση στην υλοποίηση του δεύτερου βήματος για την αλλαγή του διοικητικού χάρτη της χώρας, μετά τον Kαποδίστρια I.
Στα συρτάρια του Yπουργού Εσωτερικών Pαγκούση είναι έτοιμο το νομοσχέδιο και, εκτός απροόπτου, θα προχωρήσει το 2010, έτσι ώστε οι επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές να γίνουν με βάση τη νέα δομή της χώρας, αλλά και οι εθνικές εκλογές με ένα καινούργιο -«γερμανικό»- περισσότερο καλπονοθευτικό και αντιδημοκρατικό, πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα.
Συναινούν σε μια τέτοια κατεύθυνση, «σαν έτοιμες από καιρό», και οι κεντρικές αυτοδιοικητικές ενώσεις, KEΔKE, ENAE, αρκεί να πάρουν τα «όβολα» από το κεντρικό κράτος. Ταυτόχρονα δέχονται να γίνουν συνδιαχειριστές των καταργήσεων δήμων και κοινοτήτων για μια ακόμη φορά αφού και τώρα οι αποφάσεις για τον χωροταξικό σχεδιασμό θα ληφθούν από τις κατά τόπους τοπικές ενώσεις δήμων και κοινοτήτων (ΤΕΔΚ)!

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό της κυβέρνησης οι 52 νομοί περιορίζονται σε 14 περιφέρειες από 13 που υπάρχουν τώρα, και οι 1.033 δήμοι δεν θα υπερβαίνουν τους 380. Στόχος είναι οι δήμοι και οι νομαρχίες να μειωθούν και να μετεξελιχθούν σε μικρά «ευέλικτα» σχήματα, στα πρότυπα των άλλων ευρωπαϊκών κρατών, με αυξημένη επιχειρησιακή ικανότητα, λειτουργική και οικονομική αυτοδυναμία… 

Οι Νομαρχίες υποβιβάζονται ως παραρτήματα (ανταποκριτές) των περιφερειών. Ταυτόχρονα μετατρέπονται σε μητροπολιτικές περιφέρειες η ευρύτερη περιοχή του λεκανοπεδίου Αττικής και το πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης. Θεσπίζονται οι Περιφερειακές εκλογές, όπου οι περιφερειάρχες και οι δήμαρχοι θα εκλέγονται με ποσοστό 50% συν ένα (καταργείται το ανεδαφικό 42%). Ο Καποδίστριας ΙΙ αποτελεί οργανωτική – διοικητική ρύθμιση της διαδικασίας καπιταλιστικής ανασυγκρότησης των θεσμών της Τ.Α, σε συνδυασμό με τα φιλελεύθερα προγράμματα αντικατάστασης του κοινωνικού-αναπτυξιακού Δήμου με Δήμο επιχειρηματία που θα είναι απ΄ ευθείας συνδεδεμένος με τα κέντρα των Βρυξελών και θα διαμορφώνεται πλέον σε τοπικό κράτος. 

 

Αποφεύγουν επιμελώς ΚΕΔΚΕ, ΤΕΔΚ και κυβέρνηση τη δημιουργία των «Ανοιχτών Πόλεων», δηλαδή ενός δικτύου τοπικού και υπερτοπικού οικιστικού περιβάλλοντος που θα ενισχύει τις δραστηριότητες για την ανόρθωση της αγροτικής οικονομίας στις περισσότερες περιοχές του νομού. Μία ανοιχτή διαδικασία που θα συνδέει το χωριό με την πόλη, που δεν θα καταργεί την οργανική υπόσταση κάθε περιοχής αλλά θα ενιαιοποιεί όλες τις διοικητικές και αναπτυξιακές λειτουργίες σε μια μητροπολιτική διαδημοτική νομική μορφή.

Με ένα κεντρικό συμμετοχικό όργανο αποφάσεων με αναλογικό αντιπροσωπευτικό δημόσιο προϋπολογισμό σύμφωνα με το μέγεθος κάθε περιοχής, χωρίς  να λειτουργεί ισοπεδωτικά στην τοπική κοινωνία, που να μην καταργεί τις υπάρχουσες ενότητες, που θα έχουν θέσει στο νέο δήμο με το δικό τους χρώμα, την δικιά τους ιστορίας και τα «βάσανα» που σέρνουν. Αυτοί γνωρίζουν το πρόβλημα και τις λύσεις καλύτερα από το κέντρο.
Σε αντίθεση με όλα αυτά, που σχεδιάζουν οι ευρωπαίοι «εταίροι» μας, αυτή η πρόταση του αείμνηστου «Αντώνη Τρίτση» φαντάζει ακόμα και σήμερα πιο επίκαιρη ιδιαίτερα τώρα που θέλουν να εκθεμελιώσουν τα πάντα. Αλλά πώς τέτοιες ρηξικέλευθες απόψεις να ευδοκιμήσουν; Βλέπεις, κοστίζουν σε πολλά επίπεδα για την κυρίαρχη αστική αντίληψη των ευρωσκεπτικιστών ενώ οι σχεδιασμοί των Βρυξελών θέλουν την αποδέσμευση της Ευρωπαϊκής τράπεζάς τους από το κόστος λειτουργίας των τοπικών κοινωνιών υπέρ των μονοπωλιακών συγκροτημάτων.  Με τον σχεδιασμό του «Καποδίστρια ΙΙ» των Βρυξελών θα οδηγηθούν οι περισσότεροι δήμοι σε πτώχευση αφού δεν θα μπορούν να ανταπεξέλθουν στα υπέρογκα έξοδα ενός τέτοιου γεωγραφικού και πολεοδομικού μορφώματος.    

Οι αλλαγές που προωθούνται δεν είναι αποκλειστικότητα του ΠAΣOK. Ανάλογες αλλαγές υπάρχουν και στους σχεδιασμούς της NΔ και στις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στόχος τους είναι: η βελτίωση της ικανότητας του αστικού κράτους να ενσωματώνει, να χειραγωγεί και να υποτάσσει τη λαϊκή συνείδηση στους στόχους του κεφαλαίου.  Όλα αυτά βέβαια έχουν τις ερμηνείες τους, όπως  είναι και η απώλεια του πλεονεκτήματος που είχε η αριστερά στο θεσμό. Σήμερα η Τ.Α. αντί να αγωνίζεται για τη διεύρυνση της κοινωνικής συνοχής, βρίσκεται έξω από τις πραγματικές κοινωνικές ανάγκες των δημοτών, όπου δύσκολα διακρίνεις το ιδιωτικό από το κοινωνικό συμφέρον.

Το εφήμερο και το αυτονόητο παρουσιάζεται για έργο «πνοής», τα δομικά υλικά και το τσιμενταρισμένο αμμοχάλικο έχουν γίνει η κυρίαρχη ιδεολογία της λεγόμενης τοπικής «ανάπτυξης». Δεν είναι τυχαίο ότι όλα τα έργα και όλες οι πόλεις μοιάζουν μεταξύ τους και, όταν ταξιδεύεις σε κάποια άλλη πόλη, νομίζεις ότι βρίσκεσαι ακόμα στο δικό σου δήμο!  Και όλο αυτό το οικοδόμημα το χρυσώνουν με το «χάπι» της περιφερειακής αποκέντρωσης σε μια «βιώσιμη» ανάπτυξη ! Ωραία λόγια! Μόνο που η βιωσιμότητα των δημοτών δεν φαίνεται εξασφαλισμένη.   

 

H κατεύθυνση αυτή συνεπάγεται ότι αρμοδιότητες Παιδείας, Yγείας, Πρόνοιας, Περιβάλλοντος κ.α. περνούν στην ευθύνη της περιφερειακής τοπικής διοίκησης, διευκολύνοντας μέσω και των ΣΔIT την ανάπτυξη επιχειρηματικής δραστηριότητας σε αυτούς τους τομείς (καλώς τα, τα παιδιά τους εργολάβους!).

Ο «Καποδίστριας ΙΙ» θα προκαλέσει ανατροπές στα σχολεία, κάποια από τα οποία στην αρχή θα βάλουν λουκέτο ενώ πολλές δημόσιες υπηρεσίες θα συγχωνευτούν και θα χαθούν εκατοντάδες οργανικές θέσεις !

Αυτό το ζήτημα οφείλουν να αναδείξουν στο συνέδριο της ΤΕΔΚ Ν. Αιτωλ/νίας (16-1-2010) οι σύνεδροι και όχι εάν θα συνενώσουν τα «κοιμητήρια» των χωριών τους!  Μακροπρόθεσμα το αποτέλεσμα θα είναι ο μαρασμός και το κλείσιμο πολλών σχολείων, κυρίως των περιφερειακών και αυτά των αγροτικών περιοχών, αφού οι μικρότεροι δήμοι δεν θα μπορούν ν' ανταπεξέλθουν στα έξοδα λειτουργίας τους, την ώρα που οι ποικιλώνυμοι «τοπικοί παράγοντες» θα ενδιαφέρονται για τη βιτρίνα τους, τα «καλά» σχολεία της κάθε αστικής περιοχής.

Έχω την εκτίμηση, σύμφωνα με την οικονομική και κοινωνική συγκυρία καθώς και με τις μετακινήσεις του πληθυσμού που θα γίνουν ακόμη πιο έντονα, ότι στην Αιτωλ/νία το επόμενο βήμα του περιφερειακού σχεδιασμού είναι να παραμείνουν μόνο 8-10 Λύκεια από τα 22 που λειτουργούν σήμερα!   
Οι διακηρύξεις της νέας υπουργού παιδείας φανερώνουν αυτούς τους σχεδιασμούς για την υπαγωγή των σχολείων στην αυτοδιοίκηση. Φανταστείτε στην Αιτωλ/νία τι έχει να γίνει όταν θα αναλάβουν οι δήμοι με την περιφέρεια την μισθοδοσία του προσωπικού, τις νέες προσλήψεις και τα διάφορα λειτουργικά έξοδα των σχολείων, εκτός των υποδομών που έχει σήμερα.  
Ανάλογα προβλήματα θ' αντιμετωπίσουν και πολλά σχολεία των αστικών κέντρων (στο Αγρίνιο, Μεσολόγγι, Ναύπακτο, Πάτρα, Ιωάννινα, Νησιά κ.λ.π.), ιδιαίτερα των υποβαθμισμένων περιοχών τους, που θα εξελιχθούν σε σχολεία αλλοδαπών, μεταναστών και φτωχών Ελλήνων, κατά τα πρότυπα των ΗΠΑ ή της Αγγλίας. Θα αντιμετωπίζονται ως πελάτες και παραγόμενα εμπορεύματα αφού θα προετοιμάζονται έτσι ώστε να κυκλοφορήσουν στην αγορά με καλύτερους όρους (βλέπε έκθεση ΟΟΣΑ: Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία & Ανάπτυξη).  

Μια ματιά στη διεθνή εκπαιδευτική εμπειρία είναι διαφωτιστική και δεν επιδέχεται αυταπάτες. Όπου εφαρμόζεται η «αποκέντρωση», έχει ολέθριες συνέπειες στο χαρακτήρα του σχολείου, χειροτερεύει τους όρους μόρφωσης των παιδιών της λαϊκής οικογένειαςΕπιδιώξεις που δυστυχώς βρίσκουν σύμφωνους και πολλούς αυτόδιοικητικούς παράγοντες οι οποίοι, όπως φαίνεται ενδιαφέρονται μόνο για μια θέση στον ήλιο.

Ιδιαίτερα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η υλοποίηση του «αποκεντρωμένου – διαφοροποιημένου σχολείου» έχει οδηγήσει κατά καιρούς σε αντιδράσεις απέναντι στις συνέπειες της στρατηγικής αυτής. Για παράδειγμα στη Γερμανία οι μαθητές φώναζαν πρόσφατα «ένα σχολείο για όλους – έξω από το πολυμερές σχολείο», αφού πληρώνουν για χρόνια τώρα το αποκεντρωμένο ταξικό σχολείο ως κοινωνία. 

 

Παραχώρηση των λειτουργιών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε ιδιώτες !

 

Tο αστικό κράτος, μετά τον Kαποδίστρια I, σίγουρο, πλέον, για το ποιόν των νέων Δήμων, θέλει να τους δώσει κι άλλες αρμοδιότητες, να ξεφορτωθεί και άλλους δαπανηρούς γι' αυτό τομείς, την Παιδεία, την Yγεία, την Πρόνοια, με στόχο την εμπορευματοποίηση αυτών των κοινωνικών αγαθών. Mε τη λεγόμενη «αποκέντρωση εξουσιών, αρμοδιοτήτων και πόρων», θέλει να ισχυροποιήσει περιφερειακούς πυλώνες, ώστε πιο αποτελεσματικά να παρεμβαίνουν για λογαριασμό της οικονομικής κυριαρχίας του κεφαλαίου ως θεσμικοί παράγοντες (βλέπε ΣΔΙΤ), στη μείωση του δημοσίου τομέα και έξαρση των ιδιωτικοποιήσεων, δηλαδή πλήρη διάλυση του κοινωνικού κράτους. 
Οι νέοι Δήμοι γίνονται ακόμη πιο απόμακροι και απρόσωποι για τον πολίτη, δηλαδή ανώνυμες Εταιρείες, που θα λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, με τη φορομπηξία και την καταστολή (βλέπε Δημοτική Αστυνομία). 
Αποκλείουν τη δυνατότητα ριζοσπαστικών και ανεξάρτητων φωνών στη Τ.Α. για να σβήσουν από το χάρτη τους μικροαγρότες και την μισθωτή εργασία! 
Μέσα σε αυτές τις νέες χωρικές συντεταγμένες των νέων ΟΤΑ δεν θα μπορεί να υπάρξει κάθε μεμονωμένη και ανυπότακτη φωνή παρά μόνο ο «χαμένος» κύκλος των κομμάτων. Δηλαδή δεν θα υπάρχει ούτε για δείγμα κάποιος εκπρόσωπος σε αυτά τα συμβούλια ο οποίος θα αμφισβητεί την κυρίαρχη ιδεολογία της περιφερειακής «αποκέντρωσης» και ταυτόχρονα της ύπαρξης μιας νέας εξουσίας, όπου οι ελίτ κάθε περιοχής θα έχουν το απάνω χέρι.
Η σύγχρονη φτώχια θα οδηγεί όλο και περισσότερους να παραχωρούν τη γη των πατεράδων τους έναντι πινακίου φακής, στα νέα και παλιά τζάκια για να τα βγάζουν πέρα (βλέπε νέα Σχέδια Χωροταξικού Σχεδιασμού, Σύμφωνο σταθερότητας, πρόωρη συνταξιοδότηση αγροτών, νέο φορολογικό, κ.α). Η συγκέντρωση θα οδηγήσει στη λεηλασία της γης με τη Βιομηχανική Γεωργία της Τεχνοεπιστήμης της Κυριαρχίας και την πλήρη αλλαγή της διατροφικής αλυσίδας των πληθυσμών και της περιβαλλοντικής υποβάθμισης.  
Για το λόγο αυτό, προτείνεται με τον Καποδίστριας 2 να μεγαλώσουν ακόμα περισσότερο τα γεωγραφικά όρια κάθε νέου Δήμου (πρόταση Ινστιτούτου ΚΕΔΚΕ) στο επίπεδο των παλιών επαρχιών, με ταυτόχρονη αστικοποίηση (ερημοποιήσεις) των αγροτικών περιοχών και την αποδέσμευσή τους από πιθανές διεκδικήσεις για μελλοντικές επιδοτήσεις… και εγκατάσταση νέων αγροτών προς όφελος των εμπορικών συνεταιρισμών (βλέπε πρόταση Τζανέτου Καραμίχα Προέδρου ΓΕΣΑΣΕ για φαλκίδευση προγράμματος Αλ. Μπαλτατζή υπέρ των εμπορικών κρατικοδίαιτων συνεταιρισμών).  

Ένας άλλος άξονας της αντιδραστικής αυτής «μεταρρύθμισης» είναι η εφαρμογή σε όλα τα επίπεδα οργάνωσης αυτών των οργανισμών, την παραχώρηση των λειτουργιών σε ιδιώτες, για παράδειγμα όπως η  καθαριότητα. Είσπραξη δημοτικών φόρων, ύδρευση, φύλαξη δημοτικών χώρων κ.α.  με τις ελαστικές σχέσεις εργασίας, κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων για τους εργαζόμενους ΟΤΑ, ανασφάλιστη εργασία, χαμηλοί μισθοί και συντάξεις πείνας, που περιμένουν όλους τους εργαζόμενους στις νέες αυτές διοικητικές δομές που έρχονται.

Για όλα τα θέματα αυτά οι ΤΕΔΚ και οι «συμπαθείς» δήμαρχοι δεν λένε κουβέντα. Το μόνο που ακούγεται είναι πόσο μεγάλος θα γίνει ο νέος δήμος και εάν οι ίδιοι θα έχουν ρόλο στο νέο καταμερισμό της τοπικής εξουσίας. Δεν διστάζουν να συμμετέχουν σε κάθε ετερόκλητη συμμαχία προκειμένου να επιτύχουν αυτόν τον ιδιοτελή σκοπό τους αφήνοντας στην άκρη ακόμα και τις δήθεν… κομματικές τους διαφορές και τους δημότες τους.  

Tο σύγχρονο καπιταλιστικό κράτος, που προωθεί τη συγκέντρωση σε όλα τα επίπεδα, συγκέντρωση παραγωγής, συγκέντρωση και συγκεντροποίηση κεφαλαίου, συγκέντρωση πληθυσμού (φοβούμαι ότι τα περισσότερα χωρία θα κατοικούνται μόνο από οικονομικούς μετανάστες) κ.λπ., δεν θα μπορούσε να μην προχωρήσει κι άλλο: και στη συγκέντρωση εξουσίας, για την αποτελεσματικότερη λειτουργία του.  

 

 

Αυτή η «αναδόμηση του κράτους» δεν έχει καμιά σχέση με την λαϊκή αυτοδιοίκηση της εθνικής αντίστασης ούτε με τις ανάγκες των εργαζομένων, των νέων και των ανέργων κάθε περιοχής. Για όλους αυτούς τους λόγους, πρέπει μέσα από ένα νέο μορφωτικό, πολιτιστικό και κοινωνικό μέτωπο να αποκαλυφθεί ο χαρακτήρας των νέων ρυθμίσεων, να αντιπαλευτεί η νέα επέλαση του κεφαλαίου και της αγοράς και τα νέα χαράτσια στους δημότες και να μην περάσει τελικά αυτός ο νέος Προκρούστης και η μεγαλυτέρων διαστάσεων παραχάραξη της λαϊκής θέλησης.  

Σε τελική ανάλυση, ο λογαριασμός είναι ανοιχτός και το παιχνίδι θα κρατήσει για πολύ, αρκεί να σκεφτούμε πλατειά και να πράξουμε τοπικά, συνταιριάζοντας τις προσδοκίες με τις ανάγκες μας και τη ζωή την ίδια.   
Ο καθένας φυσικά μπορεί να διαλέξει το δρόμο του.  

 

ΠΗΓΗ: (04-01-2010),  http://www.anaitolika.gr/article.php?artro=7488

---

*Ο Κώστας Διον. Κορδάτος είναι καθηγητής. Μέλος του Δ.Σ. της Β' ΕΛΜΕ Αιτωλ/νίας και Πρόεδρος της ΠΕΤΕΕΜ – ΣΕΛΕΤΕ. Πρόεδρος Δ.Ε. ΠΙΕΤΕ (Μη κερδοσκοπικό σωματείο). Δραστηριοποιείτε και για την Τ.Α. εκ του συστάδην.

Από τον «Καποδίστρια 2» στην ψευδοαποκέντρωση

 

  Παρεμβάσεις  στην Εκπαίδευση*

 

Είναι αλήθεια ότι τα σχέδια για το "αποκεντρωμένο" σχολείο έχουν εκπονηθεί από τους νεοφιλελεύθερους εγκέφαλους των Βρυξελλών και τα θεμέλια έχουν μπει από τις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Η οικοδόμηση του σχολείου της αγοράς συνδέεται με την εξαγγελθείσα τόσο από την προηγούμενη κυβέρνηση της ΝΔ, όσο και από τη σημερινή του ΠΑΣΟΚ, "διοικητική μεταρρύθμιση" "Καποδίστριας 2".

Μάλιστα στο ΠΑΣΟΚ σκέφτονται "την παράταση των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών κατά τρεις έως έξι μήνες έτσι ώστε να πραγματοποιηθούν εντός του 2011, για να εξασφαλιστεί αρκετός χρόνος για τις επικείμενες συνενώσεις των δήμων".

Κοινωνική λογοδοσία: Ως βασική συνιστώσα του ανοιχτού σχολείου θεωρείται "η διασφάλιση της διαφάνειας μέσω ενός αξιόπιστου συστήματος κοινωνικής λογοδοσίας".

Πρόκειται για την περίφημη απόδοση λόγου, που είναι βασικός στόχος της νεοφιλελεύθερης εκπαιδευτικής πολιτικής, και υποτίθεται ότι το σχολείο και το προσωπικό του ελέγχεται από την κοινωνία για την απόδοσή του. Στην πραγματικότητα, όμως, ελέγχεται και εξαρτάται από αυτούς που ελέγχουν και διευθύνουν την εκπαιδευτική διαδικασία. Το κράτος, τα επιχειρηματικά συμφέροντα και η κοινωνική λογοδοσία προωθεί τον έλεγχο για την επίτευξη των στόχων

της επιχειρηματικής εκπαίδευσης. Η κοινωνική λογοδοσία στο πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ αφορά στην αξιολόγηση των σχολικών μονάδων και των εκπαιδευτικών που ασκείται σε τοπικό επίπεδο, έτσι ώστε ο έλεγχος να είναι πιο αυταρχικός και ανεξέλεγκτος και η χειραγώγηση του εκπαιδευτικού πιο αποτελεσματική.

Με τις θεσμικές αλλαγές που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, επιφυλάσσεται για την Τ.Α. ένας διαμεσολαβητικός ρόλος ανάμεσα στο κράτος και τις επιχειρήσεις, που θα ελέγχουν και θα ρυθμίζουν την εκπαίδευση σύμφωνα με τις επιδιώξεις τους, περιορίζοντας έτσι την ελευθερία των άλλων φορέων της εκπαίδευσης και των άλλων δυνάμεων της "τοπικής κοινωνίας", με σκοπό την πλήρη υποταγή της εκπαίδευσης

στους νόμους της αγοράς.

Οι θεωρητικοί για τη διοίκηση και την οργάνωση κάθε συστήματος υποστηρίζουν απόλυτα ότι ένα συγκεντρωτικό κράτος ή εξουσία μπορεί να είναι συμπυκνωμένο ή αποσυμπυκνωμένο. Παράλληλα, το κράτος διαθέτει πολυάριθμούς κόμβους εξουσίας, οι οποίοι μεταβιβάζουν και κάνουν εμφανή τη δύναμη και τη βούληση της πολιτικής εξουσίας. Ένας απ' αυτούς είναι και η Τ.Α.

Το κράτος σ΄ αυτό το στάδιο είναι υποχρεωμένο να διευθετήσει τη συγκεντρωμένη εξουσία, γι' αυτό και καταλήγει να τη διαμοιράσει. Όλη η εξουσία που συγκεντρώνει κατανέμεται σε διάφορες υπηρεσίες και στην τοπική αυτοδιοίκηση. Η μεταφορά της εξουσίας σε όργανα τοπικά ή περιφερειακά, που παραμένουν όμως αναγκαστικά στην ιεραρχία των κεντρικών διοικήσεων, δε δίνει τη δυνατότητα άμεσης επέμβασης του λαού στην εξουσία και στη διοίκηση. Αντίθετα, πρόκειται για απλή αποσυμπύκνωση της συγκεντρωτικής εξουσίας και, ουσιαστικά, πρόκειται για εσωτερική κατανομή

των δραστηριοτήτων της κεντρικής εξουσίας ή της κεντρικής διοίκησης.

Στις σημερινές συνθήκες, λοιπόν, που ξεδιπλώνεται η επίθεση εναντίον της δημόσιας εκπαίδευσης, είναι αναγκαίος ο σαφής προσανατολισμός του εκπαιδευτικού κινήματος για την υπεράσπιση του δωρεάν χαρακτήρα της και την προώθηση συγκεκριμένων αιτημάτων που επανειλημμένα έχουν διατυπωθεί, έτσι ώστε να ξεπεραστεί η άθλια κατάσταση του σημερινού σχολείου.

Συγκεκριμένα χρειάζεται:

1 Υπεράσπιση της Δημόσιας Υποχρεωτικής 12χρονης Δωρεάν Ενιαίας εκπαίδευσης, χωρίς διαχωρισμούς σε τύπους σχολείων.

2 Οικονομική ενίσχυση της εκπαίδευσης, ώστε να καταργηθεί η διπλή ή τριπλή βάρδια των σχολείων και να γίνουν μαζικοί διορισμοί που θα επιτρέψουν τη μείωση

του αριθμού των μαθητών σε 20 ανά τμήμα. Άμεση αύξηση των δαπανών τουλάχιστον στο 5% του ΑΕΠ ή στο 15% του κρατικού προϋπολογισμού.

3 Άμβλυνση των ταξικών ανισοτήτων. Ελεύθερη πρόσβαση στη μόρφωση για όλους.

4 Αναδιάρθρωση των αναλυτικών προγραμμάτων με βάση τις θέσεις των φορέων της εκπαιδευτικής κοινότητας, ώστε να ικανοποιούνται οι ανάγκες των νέων για

πολύπλευρη μόρφωση.

5 Όχι στο νομοθετικό πλαίσιο των ΣΔΙΤ, που αναθέτει σε ιδιώτες και εταιρείες την ανέγερση σχολείων και άλλων δημόσιων υποδομών και οδηγεί στην ανοιχτή εμπορευματοποίηση της λειτουργίας των δημόσιων σχολείων.

6 Όχι στην υλοποίηση των μέτρων της "νέας διακυβέρνησης".

7 Όχι στο θεσμικό πλαίσιο που προωθεί την εφαρμογή της "αξιολόγησης" και της "αποκέντρωσης". Όχι στην κοινωνική κατηγοριοποίηση των σχολείων μέσω της

"αξιολόγησης" και της "αποκέντρωσης" των σχολείων. Παιδαγωγική ελευθερία και δημοκρατία στο σχολείο.

 

* ΠΗΓΗ: ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ στην Εκπαίδευση,  ΧΕΙΜΩΝΑΣ 2009-2010, ΑΤΑΚΤΗ ΕΚΔΟΣΗ, σελ. 7,

Ο «Καποδίστριας 2» θέλει να σαρώσει ό,τι απέμεινε από τον «Καποδίστρια 1»

 

Του Χριστόφορου Στεφανίδη*

 

Σύμφωνα με δημοσιεύματα εφημερίδων, προωθείται με γοργούς ρυθμούς η διαμόρφωση του «Καποδίστρια 2» και αναμένεται να ψηφιστεί μέχρι το τέλος του έτους. Οπως γράφουν οι εφημερίδες, ο «Καποδίστριας 2» μειώνει τις περιφέρειες από 13 σε 6, τις νομαρχίες από 52 σε 16 και τους δήμους από 1.034 σε 400.

Για τη Χαλκιδική αυτό θα σημάνει ότι δεν θα έχουμε νομαρχία και θα υπαχθούμε στη Θεσσαλονίκη και ότι από τους σημερινούς 14 δήμους θα μείνουν μόνο 5 ή 6 και θα καταργηθούν οι υπόλοιποι 8 ή 9. Δηλαδή πιθανότατα θα μείνουν αυτοί που υπήρχαν πριν από τον «Καποδίστρια Ν° 1», ήτοι Πολυγύρου, Μουδανιών, Αρναίας, Ιερισσού, Κασσανδρείας και ίσως Καλλικράτειας και θα καταργηθούν Τρίγλιας, Παλλήνης, Τορώνης, Σιθωνίας, Ορμύλιας, Ανθεμούντα, Ζερβοχωρίων, Παναγίας.

 

Τι επιδιώκει η κυβέρνηση με τον «Καποδίστρια Ν° 2»;

 

Στο πρόγραμμα της Ν.Δ. διαβάζουμε "ο ρόλος του κράτους είναι επιτελικός, ρυθμιστικός και κατευθυντήριος. Επιδιώκουμε ένα κράτος λιγότερο δαπανηρό και ευέλικτο, θα το πετύχουμε με την εφαρμογή ενός εκτεταμένου προγράμματος αποσυγκέντρωσης και αποκρατικοποίησης".

Και ο δήμαρχος Αθήνας, Νικήτας Κακλαμάνης, γνώστης των σχεδίων της κυβέρνησης, ως στέλεχος της Ν.Δ. και ως υπουργός της κυβέρνησης πριν γίνει δήμαρχος, με υπόμνημα που κατέθεσε στον πρωθυπουργό ως πρόεδρος της ΚΕΔΚΕ ζητάει να δοθούν στους νέους δήμους που θα προκύψουν από τον «Καποδίστρια 2» οι εξής αρμοδιότητες:

 

– Πρωτοβάθμια εκπαίδευση. 

– Πρωτοβάθμια υγεία και προληπτική ιατρική. 

– Κοινωνική πρόνοια. 

– Τοπικές περιβαλλοντικές παρεμβάσεις. 

–  Πυροσβεστική.

 

Σήμερα οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται ενιαία από το κράτος, αύριο θα διασπαστούν σε 400 κομμάτια και θα έχουμε σε κάθε δήμο ξεχωριστό καθεστώς. Οι δήμοι, άλλοι από οικονομική αδυναμία και άλλοι από ζήλο για «αναβάθμιση» αυτών των υπηρεσιών, θα απευθύνονται στους ιδιώτες επιχειρηματίες, που είναι πρόθυμοι και πανέτοιμοι να αναλάβουν «να σώσουν την κατάσταση», φυσικά με το αζημίωτο, χαρατσώνοντας τους δημότες, προωθώντας τα δικά τους επιχειρηματικά συμφέροντα και παριστάνοντας ταυτόχρονα τους ευεργέτες.

Αυτή την τύχη θα έχουν όλες οι νέες αρμοδιότητες που θα μεταφερθούν από το κράτος στους νέους δήμους, όμως και οι παλιές αρμοδιότητες που έχουν τώρα οι δήμοι, όπως ύδρευση, αποχέτευση, καθαριότητα κ.λπ., καθώς οι δήμοι θα μεγαλώσουν, ανοίγουν την όρεξη στο ιδιωτικό κεφάλαιο να τις αναλάβει εργολαβικά. Θα οδηγηθούμε λοιπόν με τον «Καποδίστρια 2» να έχουμε τις χειρότερες υπηρεσίες και να τις πληρώνουμε πανάκριβα.

 

Αυτό είναι το ένα, το μέγιστο κακό που μας περιμένει, μα δεν είναι το μόνο.

 

 Με τον πρώτο «Καποδίστρια» καταργήθηκε το δικαίωμα των ανθρώπων που ζουν σε έναν τόπο, σε ένα χωριό, να έχουν αυτοί αποφασιστικό λόγο για το τι θα γίνει στον τόπο τους, καταργήθηκε δηλαδή η Τοπική Αυτοδιοίκηση, όσο και αν επιμένουν να ονομάζουν τους «καποδιστριακούς δήμους»«Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης».

Με τον δεύτερο «Καποδίστρια» που έρχεται, οι δημοτικές αρχές θα απομακρυνθούν ακόμα περισσότερο από το λαό. Το νέο δήμαρχο θα τον βλέπουμε μόνο από την τηλεόραση. Στις εκλογές που θα γίνουν στους νέους δήμους, με 15-20 πρώην κοινότητες ο καθένας, θα μπορούν να κάνουν συνδυασμούς μόνο τα κόμματα και μάλιστα μόνο τα μεγάλα κόμματα και οι δημοτικές αρχές που θα αναδειχθούν, ενώ θα είναι τελείως ξέμακρες από το λαϊκό έλεγχο, θα είναι απόλυτα εξαρτημένες από τα μεγάλα κόμματα, που και τα δύο, ακολουθώντας πιστά τις κατευθύνσεις της Ε.Ε., προωθούν μαζί τον «Καποδίστρια Ν° 2» και ανοίγουν το δρόμο για να μπει το κεφάλαιο να διαχειριστεί τις παλιές και τις νέες αρμοδιότητες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Γράφουν οι εφημερίδες ότι η κυβέρνηση, μόλις ολοκληρώσει το σχέδιο «Καπόδίστριας 2», θα ανοίξει «μακράς διαρκείας συζήτηση» πάνω σ' αυτό. Οπως όμως όλοι γνωρίζουμε, οι συζητήσεις αυτές γίνονται στα «θεσμικά όργανα», και στην περίπτωση αυτή η συζήτηση θα γίνει στη Βουλή, στην ΕΝΑΕ και τις νομαρχίες, στην ΚΕΔΚΕ και στους δήμους και ίσως και στα τοπικά συμβούλια. Η Βουλή κυριαρχείται από τα κόμματα που είναι υπέρ του «Καποδίστρια». Στην ΕΝΑΕ και στις νομαρχίες, στην ΚΕΔΚΕ και στους δήμους θα υπάρχουν αντιρρήσεις κατά κανόνα μόνο από αυτούς που καταργούνται, καθώς όμως τα όργανα αυτά ελέγχονται σχεδόν στην ολότητά τους από τα ίδια κόμματα δεν θα υπάρχουν ξεσπαθώματα. Για τα τοπικά συμβούλια που εκπροσωπούν τις κοινότητες που κατήργησε ο πρώτος «Καποδίστριας» δεν έχει και πολλή σημασία που θα αλλάξουν αφεντικό και αντί να υπάγονται στον Α θα υπαχθούν στο Β δήμο.

Αν, δηλαδή, δεν απαντήσουμε στο ερώτημα τι σόι παιδεία και τι σόι υγεία και γενικά τι σόι υπηρεσίες θα έχουμε όταν σε καθέναν από τους 400 δήμους θα έχουμε ξεχωριστό καθεστώς γι' αυτές τις υπηρεσίες και όταν αμέσως μετά, με γέφυρα τους νέους δήμους, οι αρμοδιότητες αυτές θα περάσουν στον έλεγχο των ιδιωτικών επιχειρήσεων; Αν μείνουμε μόνο στο τοπικό, γεωγραφικό ζήτημα, στο ποιος καταργείται και ποιος μένει και γιγαντώνεται, τότε οι αντιδράσεις θα είναι μικρές και υποτονικές και κάποιες τουφεκιές θα ριχτούν μόνο για την τιμή των όπλων. Πρέπει η αντίδραση στον «Καποδίστρια» και στις τραγικές για τον κοσμάκη επιπτώσεις του να γίνει υπόθεση όλου του λαού, που πρέπει να απαιτήσει δημοψήφισμα με το οποίο θα κριθεί συνολικά και ο «Καποδίστριας 1» και ο «Καποδίστριας 2».

Αυτό εξάλλου υποσχέθηκε η Ν.Δ. ως αντιπολίτευση, μα τώρα ως κυβέρνηση κάνει το ανάποδο.

Μόνο σ' αυτή τη βάση,

1) να αποκρουστεί ο «Καποδίστριας» σαν μεθόδευση να ξεφορτωθεί το κράτος την ευθύνη για την παιδεία, την υγεία, την πρόνοια, την πυρόσβεση κ.λπ., να τη φορτώσει στους δήμους που με τη σειρά τους θα την παραδώσουν στο κεφάλαιο για εκμετάλλευση, και

2) να αποκρουστεί συνολικά ο «Καποδίστριας Ν° 1» και «Καποδίστριας Ν° 2». Μπορούν να αναπτυχθούν δυναμικές λαϊκές κινητοποιήσεις ικανές να πετάξουν τον «Καποδίστρια» στα άχρηστα και αζήτητα.

 

* Ο Χριστόφορος Στεφανίδης είναι πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ορμύλιας και πρώην κοινοτάρχης Ορμύλιας. Το άρθρο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στην εβδομαδιαία εφημερίδα «Η Χαλκιδική σήμερα» στις 27/10/2007.

 

ΠΗΓΗ: http://www.kkeml.gr/enviroment/590_kapodistrias.htm

Καποδίστριας: Προσαρμογή στα σχέδια της Ευρωπαϊκής Ενωσης

 

Του Στέλιου Αγκούτογλου*

 

Δεν είναι λίγες οι φορές που ελληνικές κυβερνήσεις προσπάθησαν να μεταρρυθμίσουν την Τοπική Αυτοδιοίκηση (Τ.Α.) στον τόπο μας. Αυτή τη φορά όμως φαίνεται πιο έντονα και η σφραγίδα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η οποία πασχίζει να φτιάξει τον Ευρωπαϊκό Χάρτη της Αυτοδιοίκησης.

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ενιαίες καπιταλιστικά χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι πολλαπλά και όχι μικρά. Όταν αυτά συνδυάζονται με τη μόνιμη κρίση που αντιμετωπίζουν σε όλους τους τομείς της κοινωνίας, της οικονομίας και του πολιτικού γίγνεσθαι τόσο στον ευρωπαϊκό χώρο όσο και διεθνώς, τότε μπορούμε να καταλάβουμε πόσα ζητήματα ανοίγουν.

Επιθυμούν, λοιπόν, οι εκάστοτε κυβερνήσεις, οι άρχουσες τάξεις αυτών των χωρών και γενικότερα το καπιταλιστικό σύστημα να αντιμετωπίσει την πολυκύμαντη κρίση που το διαπερνά με θέσφατες λύσεις. Για παράδειγμα, ν' αποκεντρώσει την εξουσία συγκεντρώνοντάς τες και να απαλλαγεί ευθυνών και υποχρεώσεων μετατοπίζοντας αυτές στους «γυμνούς άρχοντες» της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Για όλα αυτά επιστρατεύεται και πάλι ο δόλιος ο Ι. Καποδίστριας, ο πρώτος κυβερνήτης της χώρας μας, που ανήκε στο διπλωματικό σώμα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και καταγόταν από το Capo d' Istria (το σημερινό λιμάνι Coper της Σλοβενίας), εξ ού και Καποδίστριας, τότε, τώρα όμως τι να σημαίνει άραγε και πάλι ο… νέος Καποδίστριας;

Σημαίνει ότι η Τ.Α. στον ευρωπαϊκό χώρο, ως πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια αλλά και τριτοβάθμια, πρέπει να μικραίνει μεγαλώνοντας ή να μεγαλώσει μικραίνοντας, δηλαδή από 89.250 οντότητες στον ευρωπαϊκό χώρο να γίνουν λιγότερες.
Στη χώρα μας, οι δήμοι και οι κοινότητες με τον Καποδίστρια Νο 1 από 6.000 έγιναν 1.033, σήμερα, δέκα χρόνια μετά, θέλουν να τις μειώσουν σε 400 με 500 οντότητες. Το ίδιο βέβαια θα συμβεί και με τις νομαρχίες, όπως και με τις περιφέρειες, που θα γίνουν αιρετές και οι οποίες θα λειτουργούν ως τοπικές «κυβερνήσεις»!

Υπάρχει επίσης και η πρόταση δημιουργίας μητροπολιτικών δήμων για τα πολεοδομικά συγκροτήματα των Αθηνών και της Θεσσαλονίκης, που ενδεχομένως να συμπεριλάβουν και ευρύτερες περιοχές από τα σημερινά τους όρια.
Πολλά σχεδιάζονται, πολλά προτείνονται, σε πολλά στοχεύουν. Η συζήτηση ωστόσο επίσημα δεν ξεκίνησε και η κυβέρνηση δεν άνοιξε τα χαρτιά της, μεθοδεύοντας όσο μπορεί καλύτερα την όλη ιστορία. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η κεντρική εξουσία επιδιώκει να μείνει όσο γίνεται στο απυρόβλητο και να μετακυλίσει τα αναμενόμενα ξεσπάσματα του λαού σε «αυτοδιοικούμενες» τοπικές κοινωνίες.

Στην πρόσφατη σύσκεψη της ΚΕΔΚΕ, που έγινε στην Κυλλήνη Ηλείας κι όχι στη Θεσσαλονίκη, όπως είχε προγραμματιστεί αρχικά, και πριν από τις καταστροφικές φωτιές στην Πελοπόννησο, δήλωσε με έμφαση ο πρόεδρός της Νικ. Κακλαμάνης, δήμαρχος Αθηναίων, τα παρακάτω προς τους συνέδρους: «Διεκδικούμε και θέλουμε να πάρουμε κρατικές αρμοδιότητες που δεν τις έχουμε και χρήματα προκειμένου να μπορέσουμε να στηρίξουμε αυτές τις αρμοδιότητες. Αυτό είναι αδιαπραγμάτευτο. Δεν μπαίνει σε κουβέντα με καμία κυβέρνηση και με κανέναν υπουργό».

Με όλα αυτά επιδιώκουν, λοιπόν, να καταστήσουν τους ΟΤΑ φοροεισπράκτορες της «μεγάλης πύλης», της ΕΕ, και να εισπράττουν οι ΔΗΜΟΙ τα παράπονα του πολίτη, εφαρμόζοντας με συνέπεια τη ρήση που λέει «τα παράπονα στο δήμαρχο». Υπάρχουν φυσικά πολλά εισπραχθέντα τρισεκατομμύρια ευρώ από την κεντρική εξουσία για λογαριασμό των δήμων και των κοινοτήτων και αυτά δεν έχουν αποδοθεί ΠΟΤΕ! Ετσι, πολλοί ΔΗΜΟΙ βρίσκονται καταχρεωμένοι κι αδύναμοι να αντεπεξέλθουν ακόμα και σ' αυτά που όφειλαν ν' ανταποδώσουν στους πολίτες.

Το… πολύ κράτος από την άλλη, που έλεγε ο Κ. Μητσοτάκης ότι πρέπει να πάψει και στον τόπο μας, καλά εισακούεται στα κυβερνητικά ώτα, καθώς επίσης κι από περιφερειακές, νομαρχιακές, δημοτικές και κοινοτικές ορέξεις αδηφάγων «γυμνών βασιλιάδων» που θέλουν ιδιωτικοποιημένους ΟΤΑ.

Οι ιδιωτικοποιήσεις, εξάλλου, σ' όλους τους οργανισμούς κοινής ωφέλειας καλά κρατούν κι έχουν φτάσει στο σημείο να λειτουργούν πιο αυστηρά απ' ό,τι οι αρπαχτικές εταιρείες του ιδιωτικού τομέα. Ετσι λέμε το νερό νεράκι – και τι νεράκι, το φως, ποιο φως, ποια ΔΕΗ-ληστής, τον ΟΤΕ εάν ακούς ή ποιος να σ' ακούσει, όμως την υγεία, τα νοσοκομεία, αυτές τις εμπορικές επιχειρήσεις, που στήνονται παντού, την παιδεία που είναι περισσότερο παρα-παιδεία κι όχι τίποτα άλλο, το περιβάλλον, ποιο Κιότο και ποιο Μπαλί, που περιβάλλεται από οτιδήποτε άλλο πέρα από αυτά που η φύση ορίζει, η κοινωνική αλληλεγγύη ποιας κοινωνίας και ποιων ανθρώπων, που καταλήγει να γίνεται το μεγάλο ζητούμενο, κι ο κατάλογος τελειωμό να μην έχει.

Μπροστά σ' όλα αυτά, αρχίζει σιγά σιγά να αφυπνίζεται μια υπολανθάνουσα κοινωνική συνείδηση που σε πολλά μέρη του πλανήτη αλλά και στη χώρα μας αρχίζει να δίνει κάποια ελπιδοφόρα μηνύματα προς όλες τις κατευθύνσεις, τονίζοντας ότι τα πράγματα δεν ήταν έτσι κι ούτε πρόκειται να μείνουν έτσι όπως τα βρήκαμε. Μέσα από την ιδιωτική μανία θα προκύψει ακόμα πιο ανάγλυφα η αναγκαιότητα της κοινωνίας να κοινωνικοποιηθεί πραγματικά και να βάλει τα πράγματα στη θέση τους. Σ' εκείνη τη θέση «περί ου ο άνθρωπος ετάχθη», κι ας απαιτηθεί όσος καιρός χρειάζεται για να γενούν τα σκοτάδια φως και άλλος ήλιος να βγει.

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, συνεπώς, όπως επίσης τόσες και τόσες συλλογικότητες, αποτελούν και πάλι τα εναύσματα για ένα νέο ξεκίνημα, για μια νέα πορεία στον ουρανό, με μεγαλύτερη γνώση, με καλύτερη προετοιμασία και περισσότερη σοφία, γι' αυτό το περίεργο, ξεχωριστό, διαφορετικό ον του πλανήτη Γη που λέγεται Άνθρωπος και κοινωνία αυτού.

Έτσι και οι κοινότητες των ανθρώπων θα γίνουν κοινοί-βίοι αυτών, δίχως πολέμους, δίχως κοινωνικές ανισότητες, δίχως εκμετάλλευση και καταπίεση. Σ' αυτή την προοπτική μπορούν να αναγεννηθούν και να συμμετέχουν οι νέες κοινότητες των Ελλήνων, κι έχουν παρόν και μέλλον.

 

* Ο Στέλιος Αγκούτογλου είναι πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ευκαρπίας.

 

ΠΗΓΗ: http://www.kkeml.gr/enviroment/590_kapodistrias.htm

Δήμοι ισχυροί και βιώσιμοι ή πειραματισμοί και ασκήσεις πάλι επί χάρτου;

 

Γιατί τόση βιασύνη απ΄ τη μεριά του Υπουργείου Εσωτερικών;

 

του  Κώστα Φ. Μαραγιάννη*

  

Στην επικαιρότητα και πάλι το θέμα της διοικητικής μεταρρύθμισης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Κατά την παρουσίαση των προγραμματικών δηλώσεων της νέας κυβέρνησης,  δηλώθηκε η βούληση της να προχωρήσει άμεσα η διοικητική μεταρρύθμιση, ώστε οι επόμενες εκλογές του 2010, να γίνουν με τους νέους Δήμους που θα προκύψουν από τις συνενώσεις και, παράλληλα, να εκλεγούν και Περιφερειάρχες στις νέες Περιφέρειες που θα διαμορφωθούν.

Και οι διαδικασίες προχωρούν ταχύτατα, αφού εκτιμάται ότι ο χρόνος είναι πολύ περιορισμένος. Για το σκοπό αυτό συγκροτήθηκε εφταμελής Επιστημονική Επιτροπή για τη «νέα αρχιτεκτονική στη Διοίκηση και την Αυτοδιοίκηση». Σ΄αυτή, συμμετέχουν καθηγητές Πανεπιστημίου, όπως ο συνταγματολόγος Γεώργιος Σωτηρέλης, ο Χαράλαμπος Ανθόπουλος, καθηγητής Δικαίου και Διοίκησης στο ΕΑΠ, ο Θεόδωρος Χατζηπαντελής, καθηγητής εφαρμοσμένης Στατιστικής, ο οικονομολόγος Ράλλης Γκέκας και άλλοι επιστήμονες.

Ένα πρώτο αρνητικό στην όλη διαδικασία είναι η υπερβολική βιασύνη, για μια τόσο σοβαρή υπόθεση που αφορά το μέλλον όχι μόνο της Τ.Α., αλλά και της χώρας.Το Υπουργείο Εσωτερικών, όπως δηλώνει:«δεν θέλει να ξεκινήσει από την αρχή μία μακρόχρονη συζήτηση που είναι πιθανό ότι δεν θα καταλήξει πουθενά».

Δηλαδή, αρνείται τον ουσιαστικό διάλογο και τη διαβούλευση με την κοινωνία και τους φορείς της, πράγμα το οποίο διακηρύσσει και κάνει για πολλά θέματα και νομοσχέδια μικρότερης σημασίας και σπουδαιότητας. Και γι΄ αυτό αποφάσισε να προχωρήσει με βάση την υπάρχουσα μελέτη του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης(ΙΤΑ), που δόθηκε στη δημοσιότητα επί Υπουργείας Προκόπη Παυλόπουλου, το 2008.

Μια μελέτη, που προτείνει τη δημιουργία 380 νέων Δήμων πανελλαδικά, στη θέση των σημερινών 1034 και 7 Δήμων για το νομό Αιτ/νίας, από του 29, που υπάρχουν σήμερα.

Μια πρώτη ανάγνωση του σχεδίου για το νομό Αιτ/νίας, δείχνει ότι πρόκειται για μια πρόχειρη πρόταση, σχεδιασμένη επί χάρτου, με βάση τη σημερινή δομή των Καποδιστριακών Δήμων, που το 1998 σχεδιάστηκαν, χωρίς να τεθούν σοβαρά υπόψη, ουσιαστικά γεωγραφικά, κοινωνικά και πολιτιστικά κριτήρια, ενώ, παράλληλα, δεν έλειψαν και οι κομματικές παρεμβάσεις για τις έδρες των Δήμων και τα Τοπικά Διαμερίσματα, που θα συμπεριελάμβαναν, αφού όλοι γνωρίζουμε ότι διατηρήθηκαν Δήμοι που δεν έπρεπε, ενώ, πολλά Τοπικά Διαμερίσματα, αλλού ήταν, ως το βράδυ της υπογραφής του νόμου και αλλού «ξημέρωσαν». Προχειρότητα, βιασύνη, κομματικές παρεμβάσεις, έλλειψη σχεδιασμού,  χωρίς το διάλογο και τη συναίνεση των τοπικών κοινωνιών, ήταν τα χαρακτηριστικά του «Καποδίστρια».       

Η μελέτη του ΙΤΑ καταγγέλθηκε ως απαράδεκτη από τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ και για το νομό μας χαρακτηρίστηκε ως «πολιτικό έκτρωμα» (Ομιλία Σοφίας Γιαννακά στο Θέρμο, τις παραμονές των εκλογών). Και τώρα, 10 χρόνια μετά, έρχεται η ΚΕΔΚΕ, με τη μελέτη του ΙΤΑ, να χτίσει τη νέα Διοικητική μεταρρύθμιση πάνω στο «κακοχτισμένο κτήριο» του 1998, προτείνοντας τη συνένωση συγκροτημένων Δήμων, πολλοί από τους οποίους αντιμετώπισαν προβλήματα στη λειτουργία τους, τη δεκαετία που πέρασε.

Αντί, δηλαδή, να διορθωθούν λάθη που έγιναν κατά την πρώτη συνένωση, θα παραμείνουν, θα πολλαπλασιαστούν και θα διαιωνιστούν, γιατί αυτή η μεταρρύθμιση θα είναι η τελευταία για τα επόμενα 50 χρόνια.   

 Εκτίμησή μου είναι ότι για να υπάρξει μια σύγχρονη Διοικητική μεταρρύθμιση και μια ισχυρή Τοπική Αυτοδιοίκηση, θα πρέπει να υπάρξει από την αρχή σχεδιασμός και στην ουσία να μη ληφθούν σοβαρά υπόψη τα σημερινά διοικητικά όρια των σημερινών Δήμων. 

Να καθοριστούν πρώτα οι έδρες των Δήμων, για να μην προκύψει παρασκήνιο διαπραγματεύσεων και αντιδικιών και στη συνέχεια να οριστούν τα Τοπικά Διαμερίσματα που θα δημιουργή- σουν το νέο Δήμο, με βάση κοινά γεωγραφικά, κοινωνικά, πολιτιστικά και αναπτυξιακά χαρακτηριστικά. Ο διάλογος με τους φορείς και τις τοπικές κοινωνίες είναι απαραίτητος.   

Για παράδειγμα, η πρόταση για συνένωση του Δήμου Θέρμου με το Δήμο Μακρυνείας, μπορεί να φαίνεται εφικτή, αλλά δεν μπορούν το γειτονικά Τοπικά Διαμερίσματα της Καλλιθέας, του Σπαρτιά, του Λαμπιρίου και κάποια άλλα, που διατηρούν παραδοσιακές σχέσεις συνεργασίας με το Θέρμο, να ενταχθούν στο Δήμο Αγρινίου και να ανήκει στο Δήμο Θέρμου, για παράδειγμα, η Γαβαλού, που έχει λιγότερες σχέσεις, ιστορικά, με την έδρα του Δήμου, το Θέρμο και την ευρύτερη περιοχή.

Η παρέμβαση των Δήμων, αλλά κυρίως του συλλογικού οργάνου που λέγεται Τοπική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων του νομού, θα πρέπει να είναι καθοριστική, ξεπερνώντας κάθε τοπικισμό και κάθε σκοπιμότητα και προωθώντας έναν ειλικρινή και ουσιαστικό διάλογο, ώστε να προκύψουν ισχυροί και αποτελεσματικοί Δήμοι.  Παράλληλα, δεν θα πρέπει να υπάρξει αριθμολαγνεία, στο θέμα της ποσότητας των νέων Δήμων, γιατί με 2 ή 3 Δήμους περισσότερους στο νομό μας, μπορεί να προκύψει ένα καλύτερο αποτέλεσμα, τόσο από λειτουργική όσο και από οργανωτική άποψη.

Όπως τονίζει, άλλωστε και η ΚΕΔΚΕ, «η ανάπτυξη της χώρας δεν μπορεί να βασιστεί μόνο σε λίγες πόλεις-πόλους ανάπτυξης, αλλά στο σύνολο του ιεραρχημένου δικτύου των πόλεων και των οικισμών της χώρας, η δε σύγχρονη Διοικητική μεταρρύθμιση να στηριχθεί σε ένα μεσοχρόνιο ολοκληρωμένο Επιχειρησιακό σχέδιο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με διασφαλισμένους πόρους, αναγκαία έργα υποδομής και σύγχρονο εξοπλισμό». 

 

* Ο Κώστας Φ. Μαραγιάννης είναι καθηγητής και Δημοτικός Σύμβουλος στο Δήμο Θέρμου Αιτωλοακαρνανίας.

 

 

Η νέα κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ και το 14^ο συνέδριο της ΟΛΜΕ

 

Η Παιδεία μπροστά στο νέο αστικό και νεοκαπιταλιστικό εξευρωπαϊσμό  του ελλαδικού κράτους

 

Του Παναγ. Α. Μπούρδαλα*

 

«… Ούτε μπορεί με τις σημερινές τις δυνάμεις να αλλάξει τίποτα η Αριστερά.

Ας μην ξεχνάμε ότι, στο άρθρο 16 ή στα συρματοπλέγματα του Ελληνικού,

η Αριστερά δεν ήταν μόνη της στους δρόμους.

Ήταν με πολλούς άλλους…»,

Βένιος Αγγελόπουλος[i],(βλ. και  Εφ. «Η Εποχή», φ. 982, 01-11-2009, σελ. 17)

 

Όταν στο άνοιγμα του 14^ου συνέδριου της ΟΛΜΕ η νυν υπουργός του Υπουργείου Κατάρτισης και δια βίου μάθησης  και (ευρωλιγούρικης, κατά πως φαίνεται) παιδείας και θρησκευμάτων μιλούσε, καλεσμένη μεν ως εκπρόσωπος κόμματος, αλλά ως υπουργός παιδείας, πολλοί κατανοήσαμε ότι σύντομα θα εκπροσωπούσε την Ε. Ε. στην Ελλάδα. Όταν οι αντιπρόσωποι του κλάδου, τουλάχιστον η πλειοψηφία, που είχαν εκλεγεί με το ψηφοδέλτιο της ΠΑΣΚ τη χειροκροτούσαν αδιάλειπτα, πολλοί εκτιμούσαμε ότι το βαθύ ΠΑΣΟΚ θα είχε απέναντί του ηγεσία που δεν ικανοποιούνται απ' αυτά.

---

 

Η κ. Άννα Διαμαντοπούλου, διαλεγμένη συνειδητά στη θέση της Μαρ. Δαμανάκη για να ηγηθεί στη μεγάλη προσπάθεια άγριου εξευρωπαϊσμού της δημόσιας παιδείας της χώρας μας, έμπαινε  με το τσαμπουκά της πρώην επιτρόπου της ΕΕ. Διαλεγμένη για μια προσπάθεια που αν πετύχει, θα ανατρέψει άρδην το εθνικό κράτος στο χώρο της βασικής και εγκύκλιας γνώσης, αλλά και των εργασιακών σχέσεων των 200.000 δασκάλων και καθηγητών.

Η νέα Υπουργός μας δεν είναι μόνη. Έχει μαζί της όλο το εκσυγχρονιστικό ΠΑΣΟΚ, όλον τον εκσυγχρονιστικό ΣΥΝασπισμό, τη Ν. Δ. που συσπειρώνονται γύρω από τη Ν. Μπακογιάννη-Μητσοτάκη, αλλά και δυνάμεις των Ο-Π και ένα μέρος του ΛΑΟΣ. Την ίδια στιγμή το νέο ΠΑΣΟΚ φαίνεται να αποδέχεται την ομοσπονδιοποίηση της Ε. Ε. και έχει πολλούς συμμάχους και στην γραφειοκρατία των Βρυξελών.

 Σε επίπεδο συνδικαλιστικό το ΠΑΣΟΚ έχει ταμπουρωθεί σε ΓΣΣΕ, ΑΔΕΔΥ και ελέγχει από φέτος μαζί με τον  μισό Συνασπισμό τη νέα ΠΟΣΔΕΠ. Είναι ακόμα συζητήσιμο πως αντιδράσει η ΠΑΣΚ σε ΟΛΜΕ και ΔΟΕ.

Θεωρούμε από αμυντική σκοπιά μεγάλης σημασίας τις θέσεις, που ψήφισε και Η ΠΑΣΚ για την μη περιφερειοποίηση της εθνικής παιδείας. Δεν είναι τυχαία επομένως η έστω και δειλή ανακοίνωση του ΔΣ της ΟΛΜΕ στις 21.10.09 μετά τη συνάντησή της με τη νέα Υπουργό: «… Αρνητικά κρίνουμε την αρχική τοποθέτηση της νέας Υπουργού «πως δεν είναι διαπραγματεύσιμο το πρόγραμμά μας», καθώς και τη θέση της για την αποκέντρωση του εκπαιδευτικού συστήματος και την εκχώρηση αρμοδιοτήτων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και μάλιστα ως προτεραιότητα της εκπαιδευτικής πολιτικής της κυβέρνησης…»[i].

Φαίνεται ότι η κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου θα καθυστερήσει άμεσες επιθέσεις στο μισθό των δημοσίων υπαλλήλων (τύπου διπλά μισθολόγια ή περικοπή δώρων) αρκούμενη στα έμμεσα κτυπήματα (π.χ. πολλαπλή φορολόγηση) ή ασφαλιστικό (εξού και οι πρώτες ήπιες εξαγγελίες). Θα επιχειρήσει όμως πολλαπλά και σύντομα ένα αστικό εκσυγχρονισμό, προσαρμοσμένο ειδικά για μια μη μητροπολιτική ευρωπαϊκή χώρα, με τεράστια προβλήματα στην ενδογενή πρωτογενή παραγωγή, όπως η Ελλάδα

 

Σκιαγράφηση της νέας αναδιαρθρωτικής εκπ. πολιτικής της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ

 

Τα βασικά στοιχεία, που μπορούμε να πιθανολογήσουμε βάσιμα, της νέας αναδιαρθρωτικής πολιτικής του ΠΑΣΟΚ, υφαίνονται με κέντρο το κτύπημα του εθνικού κράτους, με τεράστιες επιπτώσεις και στην παιδεία, φαίνεται ότι είναι:

 

Α) Η δημιουργία λίγων περιφερειών και μεγάλων Δήμων με το «Καποδίστρια Β΄», οι οποίες θα έχουν στη μεταβατική φάση δύο μητροπολιτικά κέντρα. Το όλο και λιγότερο «εθνικό κράτος» και την αναδυόμενη ομοσπονδιοποίηση της ΕΕ, μετά και τη υπογραφή του Ευρωσυντάγματος, ως «Συνθήκης της Λισαβόνας» πρόσφατα. 

 

Β) Νέα εκλογικά συστήματα με πριμοδότηση των πλειοψηφικών χαρακτηριστικών σε όλα τα επίπεδα του εθνικού κράτους (εθνικές, περιφερειακές και δημοτικές εκλογές), ώστε οι κομματικές και επιχειρηματικές γραφειοκρατίες να έχουν το πάνω χέρι σ' αυτές.

 

Γ) Πλήρης απουσία αποφασιστικών τοπικών συνελεύσεων των κατοίκων ή αντιπροσώπων τους σε παλαιές Κοινότητες ή Δημοτικά διαμερίσματα και υποκατάστασή τους από επικίνδυνες θεσμικές μορφές «κοινωνικής λογοδοσίας».

 

Δ) Γιγάντωση των ΣΔΙΤ, πέρα από τον κατασκευαστικό τομέα, και επί του περιεχομένου δημοσίων αγαθών (Παιδεία, Υγεία, Πολιτισμός, πράσινο, νερό, αέρας, πλατείες, κλπ). Εδώ να σημειώσουμε τη σύνδεση του Υπ. Πολιτισμού με τον Τουρισμό και όχι την παιδεία με επικεφαλής μάλιστα επιχειρηματία υπουργό.

 

Ε) Μεταφορά αρμοδιοτήτων στις περιφέρειες και από εκεί  στους νέους Δήμους:

1) μέρους γνωστικών πεδίων στα σχολεία (15 έως 30%), 2) Σταδιακή αύξηση των προσλήψεων του προσωπικού απ' αυτούς και μισθοδότησή τους με νέες ελαστικές σχέσεις εργασίας, ώστε να συρρικνωθεί η μονιμότητα. Τελικός στόχος η μετατροπή μας σε «δημοδιδασκάλους». Προπομποί σ' αυτή τη διαδικασία αποτελούν τα κτυπήματα στην οργανική θέση και η δυνατότητα διάθεσης 7 ειδικοτήτων σε όλη την περιφέρεια. 3) Μετατροπή των ενδοσχολικών εξετάσεων (αφετηρία τα Λύκεια) σε περιφερειακές, ώστε να υπάρξει το λεγόμενο «εθνικό απολυτήριο», παρότι περιφερειακό! 4) Κατάργηση της γεωγραφικής χωροθέτησης των σχολείων, ελεύθερη μετακίνηση μαθητών, βαθμολόγηση σχολικών μονάδων και κλείσιμο όσων δεν αντέχουν τον ανταγωνισμό. Φυσικά λόγο θα έχουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς.

 

Στ) Επέμβαση στο περιεχόμενο της γνώσης με:

1)  Συρρίκνωση των γνωστικών πεδίων σχεδόν στα μισά μαθήματα, μαρασμός της όποιας ανθρωπιστικής παιδείας και πλήρης τεχνοκρατισμός των Λυκείων. Όλα τα λιγότερα μαθήματα θα εξετάζονται περιφερειακά.

2) Στη μεταβατική περίοδο θα αυξηθούν τα επιλεγόμενα μαθήματα, πιθανά χωρίς να συμμετέχουν στις εξετάσεις (όλα τα κομμένα μαζί με άλλα) ώστε να μειωθούν οι αντιδράσεις.

3) Τεχνοκρατισμός με τράπεζες θεμάτων στα θέματα τα οποία θα είναι ίδια για όλους τους μαθητές, ανεξάρτητα από το κοινωνικό και μορφωτικό κεφάλαιο που θα κουβαλούν. Γνωρίζουμε πολύ καλά τι θα συμβεί με το 40-50% των μαθητών κατά μ. ο. από τις πανελλαδικές εξετάσεις.

4) Μεγαλύτερη «αμερικανοποίηση» των ερωτήσεων (κλειστού τύπου) και ουσιαστικά παραπέρα μηχανοποίηση της γνώσης και της σκέψης στην πλειοψηφία των παιδιών. 5) Σύνδεση της Τεχν. Εκπαίδευσης με τους Δήμους και επιχειρήσεις με πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς.

 

Ζ) Η εγχώρια και παγκόσμια οικονομική κρίση

Μέσα στο μεγάλο παιχνίδι να πληρώσει ο λαός την κρίση, που φταίει κυρίως επειδή έχει χαμηλές προσδοκίες και εκλέγει τους δημίους του η δήθεν περιφερειοποίηση θα μεταφέρει στις πλάτες του και τη χρηματοδότηση που δεν θα φτάνει από το κεντρικό κράτος.  Οι δήμαρχοι και περιφερειάρχες θα είναι οι αποδέκτες-κυτία παραπόνων και οι απαντήσεις θα είναι κονσέρβα: Το κεντρικό κράτος λόγω της κρίσης δεν δίνει τις πιστώσεις, οπότε ή θα σας φορτώσουμε με νέα δάνεια, ή θα βάλουμε χορηγούς ή θα πληρώστε και θα έχετε σχολείο… Απάντηση δεν χρειάζεται, ούτε καν σχολιασμός.

 

Επίμετρο: σχόλιο για τις αποφάσεις του 14^ου συνεδρίου της ΟΛΜΕ

 

Δεδομένου ότι η ΔΑΚΕ και η ΔΕΕ-ΠΑΜΕ δεν έμπαιναν σε επιμέρους αποφάσεις, ήταν φανερό πως μόνο σε μια σειρά αμυντικών αποφάσεων μπορούσε να πάει το συνέδριο. Πρώτον να επικαιροποιήσει τα αιτήματα του 13^ου και δεύτερον να ψηφίσει κάποια νέα αιτήματα, αλλά δεδομένου των συσχετισμών, αμυντικού χαρακτήρα.  Γίνεται μάλιστα φανερό πως ήταν σχεδόν αδύνατον, τρεις μήνες πριν το ΠΑΣΟΚ γίνει κυβέρνηση, η ΠΑΣΚ να αποδεχόταν ένα πολιτικό σκεπτικό που να αντιτίθεται στο σχεδιασμό που φέρνει το νέο ΠΑΣΟΚ. Βεβαίως πάντοτε οφείλουμε να μη ταυτίζουμε κόμματα και συνδικαλιστικές παρατάξεις, αλλά δυστυχώς η αντίθετη κουλτούρα δεν υπάρχει ούτε στην αριστερά (ΚΚΕ-ΠΑΜΕ, ΣΥΡΙΖΑ- Συν κιν. κλπ)

Βεβαίως το ΠΑΣΟΚ δύσκολα θα έφερνε (και μάλιστα σύντομα) διπλό μισθολόγιο και δύσκολα θα ανοίξει το πρώτο καιρό τα επαγγελματικά ταμεία στην ασφάλιση που προωθούν οι νεοκαπιταλιστές ΝΔ, ΛΑΟΣ κλπ. Στη φάση αυτή θα προσπαθήσει να  κάνει αναδιαρθρώσεις στο κράτος, λόγω της νωπής εντολής και κοινοβουλευτικής άνεσης.

 Γι' αυτό η ΠΑΣΚ τελικά επέλεξε να ψηφίσει αμυντικά αιτήματα, κρατώντας κάποιες αποφάσεις από την ηγεσία του κόμματος:  (π.χ. 1.  Να μην περάσουν οι αλλαγές στο εξεταστικό (περιφερειακές εξετάσεις, κ.λπ.). 4.   Πλήρη συνδικαλιστικά δικαιώματα στους ωρομίσθιους εκπαιδευτικούς, μέχρι την οριστική κατάργηση του θεσμού. 6.  Άμεση αντιμετώπιση της εκτεταμένης «διαθεσιμότητας», υπεράσπιση και διεύρυνση της οργανικότητας.)

Το πεδίο βεβαίως για όλο το σχεδιασμό της πειφερειοποίησης της εκπαίδευσης παραμένει ανοικτό. Τέσσερις φαίνεται να είναι οι κεντρικοί κρίκοι του σχεδιασμού του ΠΑΣΟΚ, που τόσο οι ψηφοφόροι του δεν θα στοιχηθούν εύκολα μαζί του, όσο και κάποιο κομμάτι της ΠΑΣΚ:

1)   Οι περιφερειακές εξετάσεις (από Α ή Β Λυκείων) που μαζί με πιθανές εξετάσεις μετά το Λύκειο (Μπαμπινιώτης) θα εκτοξεύσουν τα φροντιστήρια σε απίθανα ύψη και θα τα κατεβάσουν στο γυμνάσιο.

2) Ο τεχνοκρατισμός στο Λύκειο με τον εξοβελισμό κυρίως μαθημάτων  ανθρωπιστικών γνωστικών πεδίων, σε συνδυασμό με τη νέα διδακτική που κρύβεται πίσω από τον καταιγισμό των ερωτήσεων κλειστού τύπου «αλά ΑΣΕΠ» σε ένα πιο εξετασιοκεντρικό Λύκειο, παρά την αντίθετη επικοινωνιακή πολιτική για την ύπνωσή μας.

3) Το κλείσιμο σχολείων μέσω της κατηγοριοποίησης και «ελεύθερης» μετακίνησης μαθητών και η γιγάντωση αστικών.

4) Η είσοδος χορηγών και επαγγελματιών της «αυτοδιοίκησης», τόσο στο χώρο της πρόσληψης προσωπικού και χρηματοδότησής του, όσο και στον έλεγχο μερίδας της γνώσης και της εργασίας με μάνατζερ και όχι μόνο.

Τέλος, κλείνοντας αυτές τις σκέψεις, σημειώνω πως ο χώρος των Παρεμβάσεων-Συσπειρώσεων στο δήθεν αυτόνομο Λύκειο προβάλλει τη στρατηγική του ενιαίου  σχολείου. Στην δήθεν περιφερειοποίηση προβάλλει τον ενιαίο δημόσιο χαρακτήρα των σχολείων και την άμεση δημοκρατία στους συλλόγους διδασκόντων. Στον τεχνοκρατισμό της γνώσης προβάλλει την ενιαία και πλήρη γνώση. Στον τεμαχισμό της παιδείας προβάλλει το σχολείο για όλα τα παιδιά. Στις ελαστικές σχέσης εργασίας προβάλει τη μονιμότητα, οργανικότητα, τον ενιαίο και βασικό μισθό με δημόσια ασφάλιση-σύνταξη και με κλαδικές συμβάσεις. Στη συνδικαλιστική υποταγή στη γραφειοκρατία και τον στείρο κομματισμό των αποστειρωμένων ηγεσιών, προβάλλει τις διακλαδικές συνεννοήσεις στη στρατηγική του «ενιαίου συνδικάτου» και τη μεταφορά πρωτοβουλιών στα πρωτοβάθμια σωματεία. Στα κελεύσματα πολλαπλών μορφών κομματικού συνδικαλισμού, την πλατιά αγωνιστική και προγραμματική ενότητα μέσα στο οργανωμένο κίνημα.

Αισιοδοξώ ότι πάλι μαζί θα συναντηθούμε, πολλές και πολλοί, στα σχολεία, στις συνελεύσεις και στους δρόμους, στα πλαίσια ενός ευρύτερου πανεκπαιδευτικού μορφωτικού κινήματος παιδείας – εργασίας – πολιτισμού και δημοκρατίας.

 

Πάτρα, 1-11-09

 

* Ο Παναγ. Α. Μπούρδαλας ήταν αντιπρόσωπος της Α΄ ΕΛΜΕ Αχαΐας στο 14^ο συν. της ΟΛΜΕ, από το ψηφοδέλτιο  της Εκπ. Παρέμβαση Αχαΐας.

---

 

Τι προωθούν με τον Καποδίστρια Β΄ –  Όχι στην πιο νεοφιλελεύθερη τοπική αυτοδιοίκηση

 

Του Βασίλη Χατζηλάμπρου

 

Η κυβέρνηση πρόβαλε τον λεγόμενο "Καποδίστρια Β'" σαν την αναγκαία νέα μεταρρύθμιση του κράτους που θα δημιουργούσε ισχυρούς δήμους, λιγότερες νομαρχίες και περιφέρειες, με απευθείας εκλογή του περιφερειάρχη. Θα ολοκλήρωνε έτσι την "αυτοδιοίκηση" και στον τρίτο βαθμό προκειμένου να ισχυροποιήσει την "περιφερειακή ανάπτυξη".

Στο συνέδριο της ΕΝΑΕ, των νομαρχιών δηλαδή, ο ίδιος ο υπουργός Εσωτερικών ξεκαθάρισε πως πρόκειται για μια απλή διοικητική διαίρεση, πιο συγκεντρωτική, με έξι περιφέρειες και -ίσως- δεκαέξι νομαρχίες.

Αργότερα, με μελέτες και εκθέσεις για 300 πάνω-κάτω δήμους από 1.031, που παρουσίασε το Ινστιτούτο της ΚΕΔΚΕ, φάνηκε πως δεν υπάρχει τόσο χρήμα που να αποδώσει τους θεσμοθετημένους πόρους, ούτε ουσιαστικό αντικείμενο ώστε να τροποποιήσουν αρμοδιότητες χωρίς πραγματική εκχώρηση εξουσίας – ή μέρους της – από το κεντρικό κράτος.

Κι ενώ οι ενοποιήσεις έδειχναν να προχωρούν και με τη σύμφωνη γνώμη – παρά τις αντιρρήσεις – του ΠΑΣΟΚ, υπήρξαν φωνές, ακόμα και από τη ΝΔ, που διαφώνησαν πριν φτάσουμε στις λεπτομέρειες.

Βέβαια, και μόνο από τους πρώτους χάρτες συνενώσεων φάνηκε ότι ο "Καποδίστριας Β'" συμπτύσσει περιοχές πάνω στο χάρτη και όχι στην πραγματικότητα. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε ορισμένες περιπτώσεις δεν υπάρχουν ούτε δρόμοι που να ενώνουν κάποιους τεράστιους γεωγραφικά δήμους της υπαίθρου.

Στη ΔΕΘ ο πρωθυπουργός δήλωσε πως οι συνενώσεις θα προχωρήσουν μέχρι τις εκλογές του 2010. Φυσικά, μέχρι σήμερα, δεν έχει γίνει καμία ουσιαστική συζήτηση για τη μέχρι τώρα πορεία του πρώτου "Καποδίστρια" ή του ρόλου και των αρμοδιοτήτων της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης.

Παρ' όλα αυτά, αποτελεί κοινό τόπο το γεγονός πως δόθηκαν αρμοδιότητες χωρίς ανάλογους πόρους, έτσι που οδηγήθηκε η αυτοδιοίκηση σε εισπρακτικές, φορομπηκτικές πολιτικές με αυξήσεις τελών, ανταποδοτικές υπηρεσίες, τραπεζικά δάνεια, έλλειψη μηχανισμών ελέγχου -για το περιβάλλον, για παράδειγμα-, και ένα τεράστιο έλλειμμα δημοκρατικού και κοινωνικού ελέγχου από τους πολίτες.

Μάλιστα, στις συνενώσεις της περιφέρειας πολλά χωριά βρέθηκαν ουσιαστικά περιθωριοποιημένα. Ακόμα, ο κατάλογος με τις αρμοδιότητες που δόθηκαν και μετά πάρθηκαν πίσω θα μπορούσε να είναι πολυσέλιδος: προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας και, κυρίως, πλήρης ασάφεια του ρόλου και των ορίων κάθε επιπέδου αυτοδιοίκησης. Δήμοι και δήμαρχοι που πρωτοστάτησαν σε ιδιωτικοποιήσεις και παραχωρήσεις. Δήμαρχοι και νομάρχες που το μόνο που ήξεραν καλά ήταν να δηλώνουν αναρμόδιοι.

Χαρακτηριστικό είναι επίσης ότι από τους θεσμοθετημένους πόρους το κράτος χρωστάει στην αυτοδιοίκηση 12 δισ. ευρώ.

 

Τα επιχειρήματα-μύθοι

 

Η κυβέρνηση πρόβαλε -και η αντιπολίτευση αποδέχτηκε σαν ισχυρά επιχειρήματα- ορισμένους μύθους. Όπως, για παράδειγμα, ότι πρέπει να εναρμονιστούμε δομικά-διοικητικά με την ΕΕ με το να έχουμε τρεις βαθμούς αυτοδιοίκησης, "ισχυρούς" ΟΤΑ, άρα λιγότερους. Και μάλιστα, αυτό πρέπει να γίνει τώρα, χωρίς προϋποθέσεις – ειδάλλως, πώς θα διαχειριστούν το Δ' ΚΠΣ που αφορά κυρίως (;) την περιφέρεια;

Πάνω σε αυτό το συλλογισμό στηρίχθηκε και η ΕΝΑΕ και η ΚΕΔΚΕ. Όμως, η "κακοδαιμονία" της αυτοδιοίκησης είναι ότι πρόκειται για ετεροδιοίκηση, γεγονός που το μαρτυρά και η προτεινόμενη νέα διαίρεση – δεν την αποφασίζουν οι ίδιοι οι δήμοι – αλλά και το μέχρι τώρα καθεστώς με το οποίο ελέγχονται όλες οι πράξεις των δημοτικών και νομαρχιακών συμβουλίων από τις κατά τόπους περιφέρειες. Δηλαδή, ένας διορισμένος υπάλληλος ελέγχει τη δραστηριότητα των αιρετών. Η "κακοδαιμονία" της αυτοδιοίκησης στηρίχθηκε στα ελάχιστα οικονομικά, στην εξάρτηση και την υποταγή στο κράτος.

Ας γυρίσουμε όμως στα βασικά επιχειρήματα των αναγκαστικών συνενώσεων της "νέας μεγάλης μεταρρύθμισης":

Είναι λάθος πως δεν συναντάμε στην Ευρώπη μόνο δύο βαθμούς αυτοδιοίκησης.

Είναι λάθος πως δεν συναντάμε στην Ευρώπη πρωτοβάθμιους ΟΤΑ αντίστοιχους πληθυσμιακά και γεωγραφικά – σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα είναι πολύ μικρότεροι.

Έτσι, το επιχείρημα περί εναρμόνισης με την ΕΕ είναι τουλάχιστον αστήρικτο. Ο πίνακας 1 είναι ενδεικτικός.

Είναι ψέμα πως όλα αυτά γίνονται για να μπορέσουν να διαχειριστούν στις νέες αιρετές περιφέρειες το Δ' ΚΠΣ, καθώς σκοπός είναι δίπλα στον αιρετό περιφερειάρχη να διορίσουν κι έναν περιφερειάρχη υπάλληλο του υπουργείου Οικονομικών. Ακόμη, με το νόμο 3614/2007 ήδη καθόρισαν πως η διαχείριση, ο έλεγχος και η εφαρμογή των αναπτυξιακών παρεμβάσεων για το Δ' ΚΠΣ ανήκει στην κυβέρνηση.

Τα σημεία που θα μπορούσε κάποιος να δει τις κραυγαλέες διαφορές με την υπόλοιπη Ευρώπη βρίσκονται στο εύρος των οικονομικών μεγεθών που διαχειρίζονται οι δήμοι και οι νομαρχίες.

Πέραν όμως του λογαριασμού έσοδα-έξοδα, υπάρχει το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Οι δημόσιες επενδύσεις, έργα δηλαδή, γίνονται στην Ελλάδα κατά 80% από την κεντρική κυβέρνηση και κατά ποσοστό μικρότερο του 20% από την αυτοδιοίκηση. Αντίστοιχα, στις χώρες της Ευρώπης η "αυτοδιοίκηση" υλοποιεί έργα που κυμαίνονται σε ποσοστά 50%-90% του συνόλου των δημόσιων επενδύσεων.

Τέλος, μια μεγάλη διαφορά μας, που θα απαιτούσε "μεταρρύθμιση", αφορά τις κοινωνικές δαπάνες που αναλαμβάνει η αυτοδιοίκηση στην Ευρώπη, καθώς και τα διάφορα όργανα ελέγχου των αποφάσεων των δήμων. Όπως επίσης, τις συνοικιακές συνελεύσεις ή τις συνελεύσεις διαμερισμάτων, με εκτέλεση και έλεγχο έως και του 8% του δημοτικού προϋπολογισμού. Μορφές ελέγχου και συμμετοχής, κατακτήσεις των λαϊκών στρωμάτων που παραμένουν παρά και ενάντια στη λογική των νεοφιλελεύθερων επιχειρηματικών δήμων.

Με όλα όσα αναφέρθηκαν, νομίζουμε πως σε άλλη κατεύθυνση θα έπρεπε να είναι μια μεταρρύθμιση που θα αφορούσε την αυτοδιοίκηση:

Να επιδιωχθεί σταθερή και αυξανόμενη χρηματοδότηση, σύμφωνα με την αύξηση του ΑΕΠ και σε ποσοστό όχι μικρότερο του 12% του κρατικού προϋπολογισμού.

Κατάργηση της ανταποδοτικότητας των υπηρεσιών για την ανακούφιση των λαϊκών στρωμάτων από την έμμεση και άμεση φορολογία, τα τέλη, τα πρόστιμα κ.ά.

Χρηματοδότηση των μεγάλων έργων υποδομής, όπως σχέδιο πόλης, κυκλοφοριακό, αντισεισμικός σχεδιασμός, πολιτιστικές υποδομές και μια σειρά άλλων έργων, από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

Εφαρμογή της απλής αναλογικής στην εκλογή όλων των οργάνων. Καθιέρωση θεσμών λαϊκού ελέγχου και ανακλητότητας, που διασφαλίζουν την αποφασιστική συμμετοχή των πολιτών στη διαμόρφωση αγωνιστικής και διεκδικητικής πολιτικής αυτονομίας απέναντι στην κεντρική εξουσία.

Τα παραπάνω θα μπορούσαν να αποτελούν την αναγκαία μεταρρύθμιση της αυτοδιοίκησης.

Όμως, τα όσα προωθούνται οδηγούν ακόμη πιο μακριά από το λαό την "αυτοδιοίκηση", και την υποτάσσουν στο κράτος και τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές παραχωρήσεων δημόσιων χώρων, παραλιών, λιμανιών, έργων με βάση τα ΣΔΙΤ κ.λπ. Σε αυτή τη μεταρρύθμιση, το πιο συγκεντρωτικό κράτος της Ευρώπης θέλει να υποτάξει ακόμη περισσότερο την αυτοδιοίκηση.

 

* Ο Βασίλης Χατζηλάμπρου είναι νομαρχιακός σύμβουλος Αχαΐας

 

Πίνακας 1: Έσοδα και Δαπάνες της Αυτοδιοίκησης ως ποσοστό % των δαπανών της Κεντρικής Διοίκησης
Χώρες	Έσοδα	Έξοδα	Έτος
Αυστρία	24,17	22,38	1999
Βέλγιο	13,06	12,39	1998
Γαλλία	23,46	21,10	1997
Γερμανία	23,15	22,35	1998
Ελλάδα	6,93	5,88	1999
Ην. Βασίλειο	27,82	27,98	1998
Ιρλανδία	33,06	33,65	1997
Ισπανία	20,63	18,27	1997
Ιταλία	31,72	31,88	1999
Σουηδία	52,77	54,19	1999
Φινλανδία	56,54	56,59	1998
Πηγή: International Monetary Fund, Government Finance Statistics Yearbook, 2002

 

Πίνακας 2: Διοικητική Διαίρεση των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Κράτη μέλη	Τριτοβάθμιοι ΟΤΑ	Δευτεροβάθμιοι ΟΤΑ	Πρωτοβάθμιοι ΟΤΑ
Αυστρία	–	–	2.353 Δήμοι
Βέλγιο	–	10 Επαρχίες	589 Δήμοι
Γαλλία	22 Περιφέρειες	100 Διαμερίσματα	36.763 Δήμοι
Γερμανία	–	323 Κομητείες	12.500 Δήμοι
Δανία	–	14 Κομητείες	275 Δήμοι
Ελλάδα	–	54 Ν.Α.	1.031 Δήμοι
Ην. Βασίλειο	8 Περιφέρειες	34 Επαρχίες	238 Δήμοι
Ιρλανδία	8 Περιφέρειες	34 Επαρχίες	80 Δήμοι
Ισπανία	17 Αυτόνομες περιφέρειες	50 Επαρχίες	8.082 Δήμοι
Ιταλία	20 Περιφέρειες	103 Επαρχίες	8.104 Δήμοι
Ολλανδία	–	12 Επαρχίες	496 Δήμοι
Πορτογαλία	–	18 Επαρχίες	308 Δήμοι
Σουηδία	2 Περιφέρειες	20 Κομητείες	290 Δήμοι
Φιλανδία	–	–	455 Δήμοι

 

ΠΗΓΗ: 24-09-2008, http://xatzilamprou.wordpress.com/2008/09/24/%CF%84%CE%B9-%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%89%CE%B8%CE%BF%CF%8D%CE%BD-%CE%BC%CE%B5-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%BA%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%B4%CE%B9%CF%83%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%B1-%CE%B2/

http://www.koel.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=2470