Η σωτηρία μας είναι στα χέρια μας

 

Του Ανδρέα Δημητρόπουλου [Συνέντευξη στον Νίκο Ταυρή]

 

Ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ανδρέας Δημητρόπουλος, μιλά στο Δρόμο για τον εφιάλτη που ζει σήμερα η κοινωνία, την αντισυνταγματικότητα των Μνημονίων, το έλλειμμα δημοκρατικής νομιμοποίησης των κυβερνήσεων Παπανδρέου και Παπαδήμου και κάνει λόγο για επικυριαρχία στη χώρα, τονίζοντας ότι στόχος είναι ο φυσικός πλούτος της Ελλάδας.

Επίσης, διαπιστώνει την ανυπαρξία της εθνικής κυριαρχίας, τη δουλοπρέπεια των πολιτικών μας, που έχουν παραδοθεί στην τρόικα και επισημαίνει ότι είναι αναγκαίο ένα πατριωτικό μέτωπο, που θα βγάλει τη χώρα και το λαό από το αδιέξοδο.

Έρχεται και το δεύτερο Μνημόνιο. Πώς κρίνετε, κατ’ αρχάς, τη διαδικασία;

Όσον αφορά τα Μνημόνια έχουμε δύο ζητήματα: Το ένα είναι η διαδικασία, το άλλο είναι η ουσία. Όσον αφορά τη διαδικασία, θέλω να πω ότι δεν έχουν τηρηθεί οι προϋποθέσεις του Συντάγματος. Κατά το Σύνταγμα, κάθε διεθνής σύμβαση – και κατά τη γνώμη μου το Μνημόνιο είναι διεθνής σύμβαση – χρειάζεται να επικυρωθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και να κυρωθεί από τη Βουλή. Αυτό δεν έχει γίνει για το πρώτο Μνημόνιο και μέχρι τη στιγμή που μιλάμε δεν έχει γίνει και για το δεύτερο Μνημόνιο. Ακούγεται ότι θα περάσει από τη Βουλή την Κυριακή που έρχεται… Χρειάζονται 180 βουλευτές, γιατί αφορά ζητήματα που άπτονται της εθνικής κυριαρχίας, όπως ορίζει το Σύνταγμα. Αυτό είναι το διαδικαστικό μέρος. Όσον αφορά το ουσιαστικό μέρος, θα έλεγα ότι πρόκειται για μια συνταγή πολύ σκληρή, με δυο κρίσιμες παραμέτρους: Αν μας πάει σε μια βιώσιμη πορεία, εάν, δηλαδή, η συνταγή είναι ικανή να μας βγάλει από το οικονομικό αδιέξοδο και το δεύτερο αν διασφαλίζει μια – έστω και περιορισμένη – αξιοπρεπή διαβίωση. Νομίζω ότι η συνταγή είναι η ίδια, που σημαίνει μεγαλύτερη ύφεση, ενώ χάνεται και η αξιοπρέπεια. Πλέον είναι κοινή διαπίστωση ότι η δυστυχία απλώνεται γύρω μας. Η αξιοπρέπεια έχει αρχίσει να χάνεται, γιατί η μεγάλη φτωχοποίηση οδηγεί στην απώλεια της αξιοπρέπειας – ατομικής και εθνικής.

 

Πολλοί μιλούν, πλέον, για ακύρωση και αυτής της ίδιας της κρατικής υπόστασης…

Ούτε στα πιο εφιαλτικά όνειρά μου δεν θα μπορούσα να φανταστώ μια τέτοια κατάσταση από πολιτική αλλά και από συνταγματική άποψη. Οι αποφάσεις, δηλαδή, να λαμβάνονται κατά τέτοιο τρόπο από τους δανειστές οι οποίοι πλέον καθορίζουν τα πάντα. Κοιτάξτε, οι δανειακές συμβάσεις, γιατί εδώ για μια δανειακή σύμβαση πρόκειται, έχουν ένα φυσικό περιεχόμενο. Ο δανειστής και ο οφειλέτης συμφωνούν σε ορισμένα πράγματα που αφορούν το δάνειο. Ποιες είναι οι δόσεις, ποιο είναι το επιτόκιο κ.λπ. Από εκεί και πέρα ο οφειλέτης δεν μπορεί να συμφωνεί με το δανειστή εάν ο δεύτερος θα φάει κρέας την Κυριακή, εάν θα κάνει εκδρομή, εάν θα παντρευτεί και, εν τέλει, τι ιδιωτική ζωή θα κάνει. Και η δανειακή σύμβαση έχει μπει πλέον σε τέτοιου είδους λεπτομέρειες. Άρα, για ποια ελληνική κυριαρχία να μιλάμε; Νομίζω ότι έχουμε ξεπεράσει κάθε όριο.

Σε διεθνές επίπεδο πλέον έχει αναπτυχθεί μια μεγάλη αντίθεση. Η αντίθεση ανάμεσα στην οικονομία και την πολιτική.

Στο χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο και τη δημοκρατία. Στις αγορές και τη δημοκρατία. Αυτή είναι η μεγάλη σύγκρουση, η οποία υπάρχει σε διεθνές επίπεδο και εκδηλώνεται σε διάφορες χώρες. Αυτή η κρίση εκδηλώνεται σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι πλέον φανερό ότι οι χρηματοπιστωτικές αγορές έχουν αναιρέσει και την Ευρώπη που ξέραμε. Η Ευρώπη που ξέραμε και πιστεύαμε είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Η Ευρώπη που θα έλυνε τα προβλήματα, είναι η Ευρώπη που δημιουργεί προβλήματα, που καταπιέζει πλέον τους λαούς, αντί να δημιουργεί το πλαίσιο επίλυσης των ζητημάτων. Άρα και σε παγκόσμιο επίπεδο και σε περιφερειακές ενώσεις, όπως η Ε.Ε., έχουν επικρατήσει οι αγορές. Και φτάνουμε στο εθνικό κράτος, όπου εκεί η αντίδραση, η αντίσταση στις χρηματοπιστωτικές αγορές είναι πολύ μεγαλύτερη. Εδώ, νομίζω, ότι είναι το μεγάλο πείραμα που γίνεται στην Ελλάδα. Πόσο η αντίσταση αυτή μπορεί να υπάρχει, μέχρι ποιου βαθμού μπορεί να πάει, ποια αποτελέσματα μπορεί να φέρει κ.λπ. Είναι αλήθεια ότι σήμερα στην Ελλάδα γίνεται ένα μεγάλο πείραμα για το τι πρόκειται να γίνει στην Ευρώπη, ενώ χρησιμοποιείται και ως παράδειγμα. Γίνεται μια μέτρηση, μια καταγραφή των αντιδράσεων, για να δουν μέχρι πού μπορούν να φτάσουν. Η Ε.Ε. δεν είναι αυτό που ονειρευτήκαμε εμείς ή – αν θέλετε – και παλαιότεροι Ευρωπαίοι ηγέτες. Είναι ενδεικτικό αυτό που είπε, για παράδειγμα ο Σμιτ, ότι «στο διάβολο οι ηγέτες της Ευρώπης αν δεν μπορούμε να σώσουμε την Ευρώπη». Αν σκεφτείτε τη μεγάλη, τη συνολική εικόνα, είναι αστείο να συζητάμε για τα οικονομικά της Ελλάδας. Καταλαβαίνετε πόσο εικονική είναι η κατάσταση. Πόσο στημένη είναι. Διότι το να συζητάμε για τα οικονομικά της Ελλάδας, μιλάμε για μια ασημαντότητα ενός ελαχιστότατου ποσοστού επί του Προϋπολογισμού της Ευρώπης. Απλά, είναι η αφορμή. Εδώ πρέπει να πω ότι εμείς οι Έλληνες δώσαμε την ευκαιρία να μας παγιδεύσουν. Η Ελλάδα παγιδεύτηκε, αλλά φταίμε γιατί δώσαμε την ευκαιρία να παγιδευτούμε.

Πολλοί κάνουν λόγο για πανεθνική κρίση…

Ας σκεφτούμε γιατί γίνονται όλα αυτά. Δεν νομίζω ότι είναι θέμα χρημάτων, ότι συμβαίνουν όλα αυτά για να πάρουμε ή να μην χάσουν κάποιοι μερικά δισ. Νομίζω ότι τα ζητήματα είναι δύο: Πρώτον, είναι η επικυριαρχία, αυτό που ονομάζω χρηματοκρατία. Επικράτηση, δηλαδή, διά του χρήματος. Το δεύτερο είναι ο εθνικός πλούτος. Υπάρχουν πετρέλαια, τα οποία «ανακαλύφθηκαν» μέσα στην κρίση, όπως και άλλες πλουτοπαραγωγικές πηγές και εκεί είναι στραμμένο τον ενδιαφέρον τους.

 

Έχουμε μια κυβέρνηση που δεν έχει τη νομιμοποίηση, δεν έχει εκλεγεί από το λαό, έχοντας περιγράψει το πρόγραμμά της. Και αυτή η κυβέρνηση πάει να υπογράψει και να συνομολογήσει, τεράστιες και κορυφαίες συμφωνίες οι οποίες δεσμεύουν γενιές και γενιές ανθρώπων. Πώς το κρίνετε εσείς αυτό;

Είναι ένα τεράστιο ζήτημα. Εάν μιλήσει κανείς τυπικά συνταγματικά η κυβέρνηση αυτή έχει την πλειοψηφία. Πρέπει να σας πω, όμως, ότι η δημοκρατία, δεν είναι η δημοκρατία που είχε η Γαλλική Επανάσταση. Στη δημοκρατία σήμερα – και αυτό είναι ένα θέμα που ανέπτυξα και σε μια διάλεξή μου στον Δικηγορικό Σύλλογο – ενώ οι εξουσίες είναι τρεις, όπως τις ξέρουμε, δηλαδή, νομοθετική, εκτελεστική και δικαστική, έχει προστεθεί και μια τέταρτη χρονικά, πρώτη αξιολογικά, και αυτή θα την ονόμαζα ρυθμιστική εξουσία, η οποία αφορά στο τι κάνει ο λαός. Και ο λαός σήμερα ρυθμίζει. Δηλαδή, ο λαός θέτει ένα πλαίσιο στο οποίο θα πρέπει να λειτουργούν όλοι οι άλλοι. Η έκφραση της λαϊκής θέλησης είναι απαραίτητο στοιχείο. Και οι μεγάλες αποφάσεις δεν μπορούν να σταθούν σήμερα αν δεν έχουν τη σύμφωνη γνώμη του λαού ή έστω τη συναίνεσή του. Δεν μπορούν να ληφθούν, εάν ο λαός είναι αντίθετος προς αυτές. Ή, τουλάχιστον, δεν μπορούν να ληφθούν χωρίς να εμπεριέχουν το σπέρμα της αντίδρασης του λαού. Η προηγούμενη κυβέρνηση, του κ. Παπανδρέου, ανήλθε στην εξουσία με ένα εντελώς διαφορετικό πρόγραμμα, το οποίο ήταν γνωστό στο εκλογικό σώμα. Στην πορεία βρήκε μια συγκεκριμένη κατάσταση, όπως ισχυρίζεται η ίδια, ανεξάρτητα από το αν γνώριζε ή αν όφειλε να το γνωρίζει. Όφειλε αμέσως να προσφύγει στο λαό και να ζητήσει τη γνώμη του και τη δημοκρατική νομιμοποίηση. Όχι μόνο δεν το έπραξε, αλλά προχώρησε στη διαχείριση θεμάτων για τα οποία δεν είχε εντολή. Έρχεται, εν τω μεταξύ, η επόμενη κυβέρνηση, η κυβέρνηση Παπαδήμου, η οποία αποτελεί συνέχεια της προηγούμενης…

Δεν έχει, όμως ούτε καν εκλεγμένο πρωθυπουργό αυτή η κυβέρνηση…

Σωστά το λέτε, αλλά το σωστό για μένα είναι ότι και εκλεγμένος να είναι κανείς, αυτό το οποίο εφαρμόζει πρέπει να έχει τεθεί στην κρίση του εκλογικού σώματος. Επομένως, ο παρονομαστής είναι κοινός. Γιατί και ο εκλεγμένος εφάρμοσε πολιτική που δεν είχε εγκριθεί από το λαό, αλλά και ο μη εκλεγμένος την ίδια πολιτική εφαρμόζει. Νομίζω ότι αυτές οι αποφάσεις, οι οποίες είναι τεράστιας σημασίας, θα έπρεπε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο να περάσουν στον έλεγχο του εκλογικού σώματος, είτε μέσα από εκλογές, είτε μέσα από ένα δημοψήφισμα. Ο λαός δεν είναι δεσμευμένος. Η γνώμη μου είναι ότι σε ένα μελλοντικό δημοψήφισμα, θα μπορούσε ο λαός να αρνηθεί οποιαδήποτε δέσμευση σε κάτι για το οποίο δεν ρωτήθηκε.

 

Μιλάτε για μελλοντικό δημοψήφισμα, αλλά σήμερα μιλάμε για υπαγωγή του χρέους στο αγγλικό Δίκαιο. Τεχνικά, αν το ελληνικό χρέος υπαχθεί στο αγγλικό Δίκαιο, το αποτέλεσμα ενός δημοψηφίσματος μπορεί να άρει τις συνέπειες της υπαγωγής ή δεσμεύεται όλη η χώρα;

Μη νομίζετε ότι το Διεθνές Δίκαιο ρυθμίζει τα πάντα. Πολλές φορές Διεθνές Δίκαιο είναι αυτό που ο καθείς προσπαθεί να ερμηνεύσει. Από κει και πέρα, θα έλεγα ότι υπάρχουν διεθνώς αναγνωρισμένες Αρχές, μεταξύ των οποίων και η δημοκρατική Αρχή, που λέει ότι οι λαοί δεσμεύονται με τη θέλησή τους.

Λαοί οι οποίοι δεσμεύονται χωρίς τη θέλησή τους, και για τόσο σοβαρές αποφάσεις, έστω και από κυβερνήσεις που υπό άλλες συνθήκες οι ίδιοι ανέδειξαν, λαοί οι οποίοι δεν ρωτώνται για βασικά θέματα που καθορίζουν τη δική τους πορεία, τη δική τους ταυτότητα και το μέλλον τους, δεν νομίζω ότι είναι ηθικά και νομικά δεσμευμένοι σε αποφάσεις τις οποίες οι ίδιοι ούτε στο ελάχιστο δεν συναίνεσαν. Αυτή είναι η άποψή μου.

Πώς θα περιγράφατε σε ένα φοιτητή σας την κατάσταση που διαμορφώνεται;
Καταρχάς δεν είχα ποτέ φανταστεί πως θα ανοίγω την τηλεόραση και θα βλέπω την τρόικα να διαμορφώνει το ύψος των μισθών μας κ.λπ. Ζούμε αυτό που είπα πιο πριν, τη χρηματοκρατία. Αυτά που έπρεπε να λύνονται με συλλογικές συμβάσεις, διώκονται εντελώς από την τρόικα.

Αντί η κυβέρνηση να σχεδιάζει το μέλλον της χώρας, συζητά με την τρόικα τι θα γίνει. Ο πρωθυπουργός αντί, προς τα έξω, να υπερασπίσει τα συμφέροντα και το μέλλον της χώρας, συνεννοείται μόνο με την τρόικα, με το ευρωπαϊκό ιερατείο κ.λπ. Την κατάσταση, λοιπόν, που διαμορφώνεται την περιγράφω με τον όρο χρηματοκρατία.

Και τι κάνουμε; Πώς θα βγούμε από αυτό το αδιέξοδο ως λαός και ως χώρα;

Κοιτάξτε, εδώ το Σύνταγμα είναι ξεκάθαρο. Μας δίνει όλες τις δυνατότητες, όπως και η δημοκρατία άλλωστε και πρέπει να τις αξιοποιήσουμε. Πρέπει να ενεργοποιηθούμε, να είμαστε ενεργοί πολίτες. Η σωτηρία μας είναι στα χέρια μας και αυτό πρέπει να το αντιληφθούμε. Βέβαια, όλα αυτά που λέμε είναι ωραία, δεν βλέπω κανέναν να διαφωνεί, αλλά πρακτικά, για να υλοποιηθούν χρειάζεται ένας συγκεκριμένος πολιτικός φορέας. Κατά τη γνώμη μου, είναι απαραίτητη η συγκρότηση ενός πατριωτικού μετώπου, ανεξάρτητα από ιδεολογίες, το οποίο θα μπορέσει πολιτικά να συγκροτηθεί σε έναν πολιτικό φορέα που θα θέσει τις κόκκινες γραμμές και θα καθορίσει την πορεία στο μέλλον. Έχουμε αργήσει ήδη. Η πολιτική πρέπει να περάσει στον κόσμο, σε συλλόγους κ.λπ. Πρέπει οι σύλλογοι να αρθρώσουν πολιτική φωνή, οι δικηγορικοί σύλλογοι, οι οποίοι έχουν τεράστια ευθύνη, τα πανεπιστήμια κ.ά.

Υπάρχουν κοινωνικοί φορείς, οι οποίοι πρέπει να αρθρώσουν λόγο για θέματα τα οποία σήμερα αγγίζει και διαχειρίζεται μόνο η πολιτική εξουσία. Πέρα από τις όποιες διαφωνίες, μπορούμε να βρούμε ένα πλαίσιο κόκκινων γραμμών –και λέω επίτηδες αυτή τη φράση η οποία αποδίδει με ακρίβεια αυτό που θέλω να πω. Εφόσον θέσουμε τις κόκκινες γραμμές, να φωνάξουμε προς τα έξω ότι δεν μπορούμε να δεσμευόμαστε χωρίς να ερωτώμεθα.

Δεν μπορεί ο ελληνικός λαός να δεσμεύεται χωρίς να ερωτάται. Αυτό τελείωσε. Αυτό να το καταλάβουν όλοι. Και αυτοί που υπογράφουν και αυτοί που δέχονται τις υπογραφές τους.

 

ΠΗΓΗ: Δευτέρα, 13 Φεβρουάριος 2012, http://www.edromos.gr/index.php?option=com…=7578…=51

H κοινωνία δείχνει να έχει πάθει εγκεφαλικό! Είναι επιτακτική η ανάγκη της συνεργασίας – Μέρος ΙV

Συνέντευξη του Χρόνη Μίσσιου [στην Κρυσταλία Πατούλη]

 

Συνέχεια από το Μέρος ΙΙΙ: http://tomtb.com/modules/smartsection/item.php?itemid=2659

Όταν βλέπεις την Παπαρήγα από τη μια, τον Τσίπρα από την άλλη, τον Αλαβάνο απ’ την άλλη, τον Κουβέλη απ’ την άλλη, ο καθένας να τρέχει και να λέει τα δικά του, και ούτε οι ίδιοι δεν μπορούν να συνεννοηθούν, τι σκατά Κυβέρνηση να κάνουνε; Άντε και να ψηφίσουμε ένα εκλογικό σύστημα απλής αναλογικής, άντε και να βγούνε, θα μπορέσουν να το κρατήσουν; Σ’ ένα μήνα θα το διαλύσουν. Εκεί στηρίζεται και το περίφημο πλειοψηφικό, το οποίο, λέει, θέλουμε σταθερές κυβερνήσεις και κολοκύθια…

Ξέρεις ποια είναι η πεποίθηση μου; Ότι οι άνθρωποι οι έξυπνοι φοβούνται να αντικρύσουν την αλήθεια της ζωής τους. Θα φέρω ένα παράδειγμα: Πριν καιρό ήμασταν καλεσμένοι σε μια γιορτή, όπου ήταν όλοι καθηγητές πανεπιστημίων, επιστήμονες, κλπ. και πήγαμε και τους βρήκαμε πάνω σ’ έναν καβγά. Γιατί λές; Τότε, είχε διοριστεί ο Χριστόδουλος, ο Αρχιεπίσκοπος, και όλη η συζήτηση ήταν σχετικά με αυτόν: και αμάν ο Χριστόδουλος, και δώσ’του ο Χριστόδουλος, και είναι κίνδυνος ο Χριστόδουλος…

Κάποια στιγμή γυρίζω και τους λέω, τι Χριστόδουλος ρε παιδιά, ποιός είναι ο Χριστόδουλος; Από πού κι ως πού αποτελεί κίνδυνο ο Χριστόδουλος για το επαναστατικό κίνημα; Τι λέτε; Δεν βλέπετε τον καταναλωτισμό που μας οδηγεί; Και πετάγεται κάποια και μου λέει: «γιατί είναι κακό πράγμα ο καταναλωτισμός;». Λέω, ναι, γιατί αυτή τη στιγμή τρως τις σάρκες των παιδιών της Αφρικής. Κι όχι μόνον αυτό…

Τους είπα, αν νομίζετε ότι είναι ζωή αυτή που ζείτε με γεια σας και χαρά σας και με τα… τενεκεδένια φέρετρά σας θα ‘στε μια χαρά! Ξέραν την αλήθεια, ξέραν το άσκοπο της ζωής τους, τα ήξεραν, ήταν έξυπνοι άνθρωποι, αλλά φοβούνταν να την αντικρύσουν. Και θα πούνε κάποια στιγμή, τι κάνω ρε μαλάκα, που ζω; Είναι δυνατόν να είναι αυτή η ζωή μου; Πρωί, μεσημέρι, βράδυ… κι όταν τελειώνει η μέρα να λέω «Αχ! Έφυγε ακόμη μια μέρα!». Ένα κεράκι που έσβησε ακόμα ήταν, αυτό ήταν.

Βέβαια, για να αναλάβεις μια ευθύνη για μια χώρα, δεν χρειάζονται μονάχα οι καλές προθέσεις και τα τρυφερά συναισθήματα. Χρειάζεται και μια τεχνογνωσία πάρα πολύ υψηλή για να διαχειριστείς αυτό το φοβερό σύστημα το οποίο έχουν κάνει.

Σήμερα, παραδείγματος χάριν, αν κάναμε μια επανάσταση τύπου Οκτωβριανής, μπολσεβίκικης, και ανατρέπαμε το σύστημα, την επόμενη μέρα θα είχαμε χάος. Χάος! Τίποτα δεν θα μπορούσε να διορθώσει αυτή την καταστροφή. Γι' αυτό, το μόνο που μπορούμε να κάνουμε σήμερα είναι να χτυπάμε, να καταργούμε, τις δομές του συστήματος και να το μεταρρυθμίζουμε προς τον άνθρωπο.

Μιλάνε τώρα για πράσινη ανάπτυξη και πράσινα άλογα, μα είναι δυνατόν να μιλάμε για οικολογία και να έχουμε πολεμικές βιομηχανίες; Λοιπόν, υπάρχουν πράγματα θεσμικά που πρέπει να αλλάξουν, αλλά όπως είπα, αυτά πλέον δε με ενδιαφέρουν, όσο δεν βλέπω κάτι να γίνεται. Εγώ μιλάω. Αυτό μπορώ να κάνω, αυτό κάνω, γράφω και κανά βιβλίο, τί άλλο να κάνω;

Είναι και ντροπή, νιώθω, εγώ, ντροπή. Όχι ντροπή, μάλλον νιώθω ένα αίσθημα κινδύνου, διότι υπό μία έννοια είναι και ολίγον φασισμός: εγώ, με το ένα πόδι στον τάφο, να διατυπώνω το όραμα της ζωής που θα ζήσετε εσείς. Δεν είναι φασισμός αυτό το πράγμα; Δηλαδή σ’ έναν κόσμο ο οποίος εξελίσσεται με τόση ταχύτητα τρομακτική, ένας άνθρωπος από το παρελθόν, ο οποίος σήμερα είναι ογδόντα χρονών, να ηγηθεί για τη ζωή των σημερινών παιδιών, η οποία αύριο θα είναι εντελώς διαφορετική;

Υπάρχει, άρα, ένα πρόβλημα ευθύνης. Και μου λέει η Ρηνιώ πολλές φορές, «είσαι απαισιόδοξος και σ’ ακούνε τα παιδιά και είσαι μες στη μαυρίλα!». Τι να κάνω, ρε παιδί μου; Στα ογδόντα μου χρόνια να λέω ψέματα; Είμαι απαισιόδοξος. Δεν μπορώ να κάνω αλλιώς. Εκείνο που μπορώ να υποστηρίξω το υποστηρίζω: ότι ο μόνος δρόμος, ο οποίος δεν μας οδηγεί σε κανένα λάκκο, σε καμιά λακκούβα, σε κανένα κακό συναπάντημα, είναι ο δρόμος της αγάπης, είναι ο δρόμος της τρυφερότητας, είναι ο δρόμος της κατανόησης, είναι ο δρόμος της υπεράσπισης της διαφορετικότητας του άλλου! Αυτός είναι ο μόνος δρόμος. Αν τον ακολουθήσουμε αυτόν τον δρόμο δεν κινδυνεύουμε. Ούτε εμείς ούτε οι συνάνθρωποί μας.

Οποιεσδήποτε άλλες διαδικασίες, η ιστορία πια μας πείθει ότι είναι επικίνδυνες. Σκεφτείτε αυτό το παλικάρι, τον Φιντέλ Κάστρο που πολεμούσε στα βουνά, αυτός ο ρομαντικός, ο ωραίος τύπος… δικτάτορας κατάντησε! Ο Τσε, ευτυχώς, σκοτώθηκε νωρίς, όπως κι ο Ιησούς. Οι δυο αυτοί έσωσαν την αθωότητά τους.

Να ‘σαι άνθρωπος δημιουργικός και ευαίσθητος. Και να αγαπάς. Να αγαπάς! Να μπορείς να μετατρέπεις κάθε μέρα την αγάπη σε αγαπημένο. Η φρέζα μου που είναι εκεί φυτεμένη την αγαπάω, την βλέπω κάθε πρωί, καταλαβαίνεις; Ή έναν συγκεκριμένο άνθρωπο…  Όλα τα άλλα… Παρέες, ρε, μπορείς να κάνεις παρέες; Φιλία. Έρωτα! Κάντε έρωτα, αγαπηθείτε κάντε τις παρέες σας, σκεφτείτε, αναπτύξτε την κριτική σας σκέψη.

Η αγάπη είναι κάτι που το ζεις, δεν νομίζω ότι είναι κάτι που μπορείς να του δώσεις έναν ορισμό. Η αγάπη είναι αυτό που αισθάνεσαι. Η λογική έχει όρια στην ερμηνεία της πραγματικότητας, η ψυχοσωματική εμπειρία, όμως, είναι του καθενός. Η αγάπη, είναι ένα συναίσθημα που είναι για τον καθένα ιδιαίτερο και για τον καθένα διαφορετικό επίσης. Δεν μπορείς να το ορίσεις απλώς σαν συναίσθημα. Σαν συναίσθημα το ορίζουμε, αλλά στην πράξη, στη ζωή μέσα στην υπόστασή του, είναι του καθενός εμπειρία. Όπως και ο έρωτας επίσης. Ο έρωτας. Αυτό το καταπληκτικό συναίσθημα, το μοναδικό, το οποίο το έχουν βρωμίσει και το έχουν φορτώσει  τόση σκουριά και τόση ανηθικότητα που πραγματικά είναι έγκλημα.

Αλλά αυτή ήταν και η κουλτούρα μας. Δηλαδή, εγώ θυμάμαι τις γυναίκες που κάθονταν στο σκαλοπάτι και βλέπαν ένα ζευγαράκι να πηγαίνει αγκαλιασμένο προς το βουνό απάνω και λέγανε: πάνε να βγάλουν τα μάτια τους! Λοιπόν, για τα παιδιά που μεγάλωναν και άκουγαν αυτά τα πράγματα, ο έρωτας σήμαινε «να πάνε να βγάλουν τα μάτια τους».

Είμαι με τη Ρηνιό από το 62 μαζί και από το 64 παντρεμένοι… Κατ’ αρχήν ο γάμος είναι καταναγκασμός. Τώρα, στον εικοστό πρώτο αιώνα, να παντρεύονται οι άνθρωποι! Τι είναι αυτό; Τι θα πει παντρεύομαι; Από την αρχή λένε ψέματα, από τους όρκους: αιώνια, μια ζωή… Τί λες, βρε μαλάκα! Σε λίγο, σε ένα, δύο, πέντε χρόνια, το σεξ τελειώνει πια, από κει και πέρα τι γίνεται; Θα ζήσετε και οι δυο με έναν έρωτα στη ζωή σας; Αν η σχέση ακουμπάει σε πολύ περισσότερα πράγματα, δηλαδή βρίσκεται σε ένα ίδιο φιλοσοφικό στίγμα, κι έχει πνευματικό ενδιαφέρον, μπορεί το ζευγάρι να ταξιδέψει και σε άλλους δρόμους ερωτικούς και να ξαναγυρίσει, κι όπως λέει ο Καβάφης, να γυρίσει με πλούτη, με φλουριά με καινούρια πράγματα και να εμπλουτίσει αυτή τη σχέση, αλλιώς αυτό το μέλι θα γίνει φαρμάκι και ο ένας θα μισήσει τον άλλον.

Η κατάσταση, δηλαδή, πρέπει να εκτονώνεται! Ο γάμος είναι κατάλοιπο της αντίληψης ότι ο έρωτας είναι αναπαραγωγική διαδικασία και τίποτα περισσότερο. Τέτοια φτώχεια γι’ αυτό το καταπληκτικό συναίσθημα του ανθρώπου που λέγεται έρωτας; Αυτό είναι έγκλημα! Αρκεί να υπάρχει πολιτισμός. Όταν υπάρχει πολιτισμός σε μια σχέση…

Πιτσιρικάς συμμετείχα σε αυτό το όνειρο του κομμουνισμού ολόκληρος, κυτταρικά… και καμιά φορά μες το κελί σκεφτόμουνα μοναχός μου κι έλεγα, εντάξει, θα λύσουμε όλα τα προβλήματα των ανθρώπων αλλά πως θα απαντήσουμε στο πρόβλημα όταν ένα αγόρι αγαπάει ένα κορίτσι και εκείνη δεν τον θέλει ή όταν ένα κορίτσι αγαπάει ένα αγόρι κι εκείνος δεν την θέλει, και βασανιζόμουνα και έλεγα πως θα το λύσουμε ρε παιδί μου αυτό το πράγμα; Πώς θα λύσουμε αυτό τον κόμπο; Και βρήκα, όμως, λύση: λέω, μα θα ‘ναι τόσο ελεύθερη και ανοιχτή η κοινωνία ώστε οι άνθρωποι, το κάθε αγόρι και το κάθε κορίτσι θα χει πολλές επιλογές γύρω του ώστε να μπορεί να ολοκληρώσει και να εκφράσει τις επιθυμίες του.

Ταυτόχρονα, δεν θα υπάρχουν άσχημοι και όμορφοι άνθρωποι, αυτό είναι μια εφεύρεση της ανώμαλης κοινωνικής αισθητικής που εδραιώσαμε. Η προσωπικότητα του κάθε ανθρώπου είναι ομορφιά, ο κάθε άνθρωπος μέσα του έχει ομορφιά, κουβαλάει ομορφιά κι όταν ανακαλύπτεις αυτό το πράγμα, όταν συνδέεσαι με αυτού του είδους την ομορφιά, όταν τέτοιου είδους είναι οι σχέσεις, ε, αυτές δεν κινδυνεύουν. Έστω και αν μπουν στη συνήθεια και στην κούραση, δεν κινδυνεύουν να εκφράσουν κάποια βαρβαρότητα ή δυστυχία κλπ. Θα ‘ναι μια πολιτισμένη πάλι όμορφη συναισθηματική, αγαπησιάρικη δύση αυτής της σχέσης, προσωρινής ή μονιμότερης.

Εγώ, δηλαδή, πιστεύω ότι η ζωή είναι αιώνια και κινείται με κύκλους: ζωή – θάνατος, ηδονή – πόνος, λύπη – χαρά κλπ. Εάν η ζωή δεν είχε αυτές τις συγκρούσεις, αν δεν υποχρέωνε ανά πάσα στιγμή τους ανθρώπους, να περάσουν τα συναισθήματά τους πάνω από την πυρρά, θα ήταν μια ζωή αδιάφορη, γι’ αυτό έχει ενδιαφέρον η ζωή γιατί έχει αυτές τις συγκρούσεις!

Όμως αυτές οι συγκρούσεις πρέπει να στηρίζονται σε ένα υπόβαθρο πολιτισμού, αλληλοσεβασμού, αλληλοεκτίμησης, αναγνώριση της διαφορετικότητας, κατανόησης των αναγκών του άλλου. Και είπα, αν δεν υπάρχουν αυτά τα πράγματα δεν γίνεται τίποτα, γεννάται δυστυχία, πίκρα…

Αν θέλεις να ζήσεις μόνο χαρά στη ζωή σου… Δεν γίνεται αυτό! Σκεφτείτε, ρε, τι βαρεμάρα θα είχε η ζωή να ήταν σαν ένα συριανό λουκούμι που το γλύφεις το πρωί, το γλύφεις το μεσημέρι, το γλύφεις το βράδυ… Ε, δεν λες, αϊ σιχτίρ από δω;

Αλλά εκλογικεύσαμε τελείως την πραγματικότητα. Και αυτός ο Άγγλος ο φιλόσοφος και ποιητής, ο Blake, λέει, ότι η λογική έχει όρια στην ερμηνεία της ρομαντικότητας, η φαντασία είναι δημιουργία. Χωρίς φαντασία δεν μπορεί να πορευθεί ο άνθρωπος. Εδώ ο γαλλικός Μάης είχε μια αντίφαση σε ένα απ’ τα συνθήματά του: «η φαντασία στην εξουσία». Μα, είναι δυνατόν να συνυπάρξουν αυτά τα πράγματα; Φαντασία και εξουσία; Γι’ αυτό τα περισσότερα στελέχη του ‘γίναν μέλη των πολυεθνικών εταιριών.

Για την γενιά του Πολυτεχνείου; Τι να πω ρε παιδί μου; Μια εξέγερση με όνειρα και αιτήματα της νεολαίας εκείνη της εποχής την οποία απορρόφησε το σύστημα, τους έβγαλε υπουργούς, βουλευτές, και τέλειωσε η υπόθεση. Και τα αιτήματα και τα συνθήματα και τα όνειρα. Και το Πολυτεχνείο, έγινε σαν τις μυγοχεσμένες εικόνες του Χριστού που κρέμονται πάνω από τα δικαστήρια. Σουβλάκια έγινε, ότι θες έγινε, εκτός από κείνο που ονειρευόταν.

Γι’ αυτό δεν πάτησα ποτέ σε δεξιώσεις που κάνανε για αντιστασιακούς στο Προεδρικό Μέγαρο. Κάθε χρόνο δεν καλούσανε δαύτους; Του είπα κάποτε του Μίκη Θεοδωράκη, δεν καταλαβαίνεις ότι μ’ όλα αυτά που κάνουν, πως τάχα μου σε τιμάνε και τέτοια, ότι εσύ τους τιμάς; Τους τιμάς, δε σε τιμάνε! Όταν ένας άνθρωπος έχει μια ασφάλεια και μια καθαρότητα και πάει κάπου, ε, καθαρίζει και τους άλλους.

Δεν πήγα ποτέ σε προσκλήσεις. Εδώ, ανάβω το τζάκι μου. Και παράσημο μου είπαν να μου δώσουν, τους είπα να το βάλουν στον κώλο τους. Πήγα, μόνο, να μου δώσουν τα ένσημα, διότι ειδικά για τα 6 χρόνια που κάναμε φυλακή στη χούντα, μας δώσανε ένσημα, λες και δουλεύαμε! Ευτυχώς, όμως, γιατί έτσι πήρα μια αναπηρική σύνταξη.

Και τους χουντικούς τους δικάσανε. Αυτούς εδώ, ποιος θα τους δικάσει; Η ιστορία; Σίγουρα υπάρχουν άνθρωποι να την γράψουν ακόμα, αν υπάρχουν άνθρωποι, γιατί τα πράγματα είναι πάρα πολύ δύσκολα. Σε πενήντα χρόνια τα νερά του πλανήτη δε θα πίνονται! Αυτά λένε οι επιστήμονες με τον τρόπο που πάμε και καταστρέφουμε συνεχώς υδροφόρους ορίζοντες, τα ποτάμια, τις λίμνες, οι όξινες βροχές, κι όλα αυτά.

Θέλω να πω, ότι είμαι απαισιόδοξος. Γιατί; Επειδή είμαστε σ’ έναν κόσμο, ο οποίος είναι, πια, μια γειτονιά. Μια γειτονιά μικρή. Έχουνε μηδενιστεί σχεδόν οι αποστάσεις, συνεπώς και ο εφιάλτης των καταστροφών είναι κοινός.

Για πρώτη φορά ίσως στην ιστορία του κόσμου είναι τόσο επιτακτική η ανάγκη της συνεργασίας των λαών σ’ ένα παγκόσμιο κίνημα το οποίο θα φέρει την αλλαγή. Μια χώρα μόνη της, έστω κι αν καταφέρει τελικά να διαμορφώσει ένα διαφορετικό ανθρώπινο σύστημα, μια άλλη ποιότητα ζωής για τον λαό της, δεν είναι σίγουρη για το μέλλον όταν π.χ. στην Αλβανία χτίζεται πυρηνικό εργοστάσιο, στη Βουλγαρία το ίδιο, στη Ρουμανία πυρηνικό εργοστάσιο, στην Τουρκία πάνω στο σεισμογενές ρήγμα πυρηνικό εργοστάσιο…

Ο άνθρωπος υποτάχθηκε στην τεχνολογία αλλά δεν μπορεί να την ελέγξει. Παραδείγματος χάριν, τι πιο φυσικό θα ήταν, αφού τα πυρηνικά εργοστάσια αποδείχθηκαν ότι είναι πυρηνικές βόμβες κάτω από ορισμένες συνθήκες και μπορούν να καταστρέψουν, να μην μπορεί κανείς να χτίσει πυρηνικό εργοστάσιο χωρίς τη σύμφωνη απόφαση των όμορων χωρών.

Διότι αν εκραγεί το περιβόητο εργοστάσιο της Τουρκίας, καταστρέφεται η Ελλάδα, αν εκραγεί το πυρηνικό εργοστάσιο στην Αλβανία καταστρέφεται η Ελλάδα. Τι μέλλον μπορούμε να έχουμε εμείς; Τι μέλλον μπορούμε να διαμορφώσουμε; Κι αν δεν καταφέρουμε να πείσουμε τους Τούρκους, τους Αλβανούς και τους άλλους σε ένα κίνημα μιας άλλης ζωής, ενός άλλου τρόπου ζωής, στην αναζήτηση ενός άλλου τρόπου ενέργειας, π.χ. ηλιακής ή άλλης; Αυτό ακουμπάει κι άλλα προβλήματα και δεν μπορούμε να λύσουμε τέτοιου είδους στοιχειώδη προβλήματα! Που πάμε; Πώς μπορούμε να ονειρευτούμε εμείς σ’ έναν τόπο διαφορετικό αυτή τη στιγμή;

Συνεπώς πρέπει να συναντηθούμε και με τους άλλους λαούς. Δεν μπορούμε να διαμορφώσουμε ένα μέλλον διαφορετικό αν δε διαμορφώσουμε πρώτα μια πολιτισμική ενότητα του κόσμου, διατηρώντας τη διαφορετικότητα του καθενός. Μέσα σε δυο αιώνες έχουμε καταστρέψει εκατομμύρια διαφορετικούς τρόπους ζωής. Αυτό ήταν πλούτος για την ανθρωπότητα, και τον καταστρέψαμε, τον ισοπεδώσαμε. Πρέπει να βρούμε ότι διασώθηκε και να ξανανταμώσουμε γύρω απ’ αυτά τα πράγματα.

Γι’ αυτό πιστεύω, πάντα, ότι αν υπάρχει μια αισιόδοξη προοπτική αυτή είναι τα πολυεθνικά κοινόβια, δηλαδή, άνθρωποι απ’ όλα τα μέρη της γης οι οποίοι επιχειρούν να συμβιώσουν. Μου λέγε μια φίλη μου η οποία έχει ταξιδέψει πολύ σ’ όλο τον κόσμο κι έχει ζήσει σε τέτοιου είδους κοινόβια «Χρόνη, δεν μπορείς να φανταστείς τι θαύμα ήταν η ζωή. Διαφορετικά φαγητά, διαφορετικό φλερτ, διαφορετική έκφραση και συμπεριφορά του καθενός, διαφορετικές γιορτές, διαφορετικά γλέντια ακόμη και διαφορετικό φιλί!" Ίδια συναισθήματα όμως…

Ένας πλούτος, στον οποίο ζούσαν οι άνθρωποι, ούτε έπληττες, ούτε τίποτα, ο καθένας έκανε τη δουλειά του… Ε, μόνο έτσι θα καταφέρουμε να επικοινωνήσουμε, αλλά αυτά είναι πολύ δύσκολα πράγματα. Επιχειρήθηκαν στην αρχή με το μεγάλο χίπικο κίνημα, το οποίο το σακατέψανε με τα χημικά ναρκωτικά και τα ρέστα, και το τσακίσανε, το δυσφημίσανε, και βέβαια μετά το έκανε και μόδα το σύστημα. Είναι δύσκολα αυτά.

Όπως είναι και δύσκολο – επειδή όλοι μας, από την κούνια μας εισπράττουμε αυτή την κουλτούρα – να συνυπάρξουμε χωρίς προβλήματα, γιατί είναι φυσικό σε μια κοινότητα να υπάρχουν και τα ανθρώπινα  προβλήματα, που τα περιγράφω και στο «κλειδί» με έναν τρόπο.

Πολλοί νέοι, μου στέλνουν οι περισσότεροι ποιητικές συλλογές… Το ενενήντα εννιά τοις εκατό των Ελλήνων είναι ποιητές! Και έρχονται και παιδιά που με ρωτάνε, πώς γράφεται ένα βιβλίο; Εγώ τους απαντάω το εξής: Βάλτε μια λευκή κόλλα μπροστά σας και πάρτε και ένα μολύβι και καθίστε. Δεν χρειάζεται τίποτε άλλο. Αν έχετε να βγάλετε κάτι θα το βγάλετε, κι αν έχετε να γράψετε κάτι θα το γράψετε. Λευκό χαρτί και μολύβι! Τα άλλα όλα είναι εκ του περισσού. Αν θες να γράψεις με το συναίσθημά σου, με αυτό που πιστεύεις, με αυτό που σε συνεπαίρνει αυτή τη στιγμή, δε χρειάζεσαι τίποτα. Ούτε καμιά οδηγία, ούτε καμιά τεχνική. Καλύτερα άσε την κόλλα άσπρη μέχρι να σου ‘ρθει!

Καμιά φορά διαβάζω συγγραφείς που βλέπω πίσω στο βιογραφικό τους ότι πήγαν στην τάδε σχολή συγγραφέων… Εγώ έμαθα γράμματα απ’ την λογοτεχνία, από κει έμαθα και μαρξισμό, από κει έμαθα και κοινωνιολογία, από κει έμαθα και οικονομία. Διάβασα όλη τη Ρώσικη κλασσική και σοσιαλιστική λογοτεχνία, διάβασα όλη τη γαλλική λογοτεχνία, η οποία είναι καταπληκτική, διάβασα σύγχρονη αμερικάνικη λογοτεχνία. Μέσα από τη λογοτεχνία μαθαίνεις τη γλώσσα, μαθαίνεις να μιλάς, παίρνεις γνώσεις τρομακτικές από όλους τους χώρους…

ΠΗΓΗ: 25 Ιαν 2012, http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/xronis-missios-h-koinonia-deixnei-na-exei-pathei-egkefaliko και 02 Φεβ 2012, http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/xronis-missios-einai-epitaktiki-i-anagki-tis-synergasias

H κοινωνία δείχνει να έχει πάθει εγκεφαλικό! – Είναι επιτακτική η ανάγκη της συνεργασίας – Μέρος ΙΙΙ

Συνέντευξη του Χρόνη Μίσσιου [στην Κρυσταλία Πατούλη]

 

Συνέχεια από το Μέρος ΙΙ: http://tomtb.com/modules/smartsection/item.php?itemid=2657

Η σημερινή αντίσταση, ρωτάς, αν είναι να είσαι ο εαυτός σου; Αυτό είναι το σημαντικότερο. Αλλά κι ο εαυτός προς τα πού; Ε, στις πιο μαύρες ώρες ο άνθρωπος ξεφυτρώνει κάτι κάποια στιγμή, αν νιώθει! Για να έχεις συναισθήματα, όμως, πρέπει να νιώθεις συναισθήματα, να έχεις την απαραίτητη αυτογνωσία. Αλλά η σημερινή ζωή των ανθρώπων όπως είναι οργανωμένη είναι και αποσυναισθηματοποιημένη, ή τα συναισθήματα που νιώθει ο σημερινός άνθρωπος, και ιδίως ο νέος άνθρωπος, είναι κυρίως αρνητικά. Είναι συνεχώς αρνητικά φορτισμένος! Είτε θα δει τον προϊστάμενο, είτε θα δει τον μπάτσο, είτε θα δει οποιονδήποτε μέσα σε κάποιες σχέσεις, οι οποίες είναι αρνητικές.

Ζούμε σ’ ένα σύστημα ανήθικο, παράλογο, αφύσικο και παραπλανητικό. Λέει ο Μπορις Βιαν: «σ’ ένα σύστημα που εκθειάζει τον πόλεμο και απαγορεύει τον έρωτα», που θεωρεί τον έρωτα αμαρτία, σ’ ένα σύστημα που καθαγιάζει την εκμετάλλευση του ανθρώπου από άνθρωπο, σ’ ένα σύστημα που δεν σέβεται την προσωπικότητα του ανθρώπου, τον υποτάσσει κάτω από μια εξουσία, σ’ ένα σύστημα που παράγει άχρηστα πράγματα.

Σε ένα σύστημα, που η διαφήμιση, είναι ο τρομακτικότερος οδοστρωτήρας του καταναλωτισμού που ισοπεδώνει την ψυχή του ανθρώπου, το νόημα της ζωής του και μετατρέπει τους πόρους του πλανήτη σε απορρίμματα και που δυστυχώς, κανείς τον δεν καταγγέλλει αυτόν τον καρκίνο που λέγεται διαφήμιση, και που «καβαλάει» σε κάθε δημιούργημα ανθρώπινο, είτε πρόκειται για κάποιο κινηματογραφικό έργο, είτε πρόκειται για κάποια συνέντευξη, διακόπτοντας, για να πλασάρει  π.χ. την κυρία που γλύφει το παγωτό! Βλέπεις κάτι και σου βάζουν αυτές τις αηδίες και μετά λες τι να έβλεπα πριν; Έχεις ξεχάσει! Πολτοποιούν το μυαλό του θεατή.

Ο ρατσισμός, δε, εναντίον του θηλυκού γένους μέσα στην ελληνική κοινωνία είναι κυρίαρχο στοιχείο. Τι μου λες, εσύ, για Αλβανούς και γι’ άλλους ξένους. Υπάρχει μεγαλύτερος ρατσισμός από το πώς αντιμετωπίζεται η γυναίκα μέσα στην ελληνική κοινωνία; Είναι φριχτά πράγματα αυτά. Δηλαδή, αν κάτσουμε να μιλήσουμε για το πόσες πλευρές του ανθρώπου αγγίζει αυτό το θέμα, θα καταλάβουμε τι έγκλημα συντελείται σήμερα εναντίον της ανθρώπινης ζωής.

Και το πώς αντιμετωπίζονται τα παιδιά; Εκεί είναι τεράστιο πρόβλημα, άλλο πρόβλημα. Τα βάζουν, ενώ απαγορεύεται να δουλεύουν, και τα εκπορνεύουν από μικρά, και κανείς δεν διαμαρτύρεται αν ένα ανήλικο παιδί διαφημίζει γαριδάκια. Τι έγκλημα είναι αυτό; Τόσο άσχημα είναι τα πράγματα… Είναι, περίπου: ο σώζον εαυτόν σωθήτω. Στο Πήλιο, οι φίλοι μου που έχουν πάει εκεί και ζουν καλλιεργώντας τη  γη, βρήκαν ένα σύνθημα που λέει: «Μας σκοτώνουν από δέκα χρονών και μας θάβουν στα ογδόντα». Σκοτώνουμε τα παιδάκια, τα θάβουμε μετά στα ογδόντα και λέμε ότι ο μέσος όρος ζωής αυξήθηκε!

Τους βλέπεις και αραδιάζουν παιδιά σ’ έναν κόσμο ο οποίος είναι εφιάλτης και ταυτόχρονα δεν νοιάζονται για τίποτα. Και αναρωτιέσαι: γιατί το κάνουν αυτό και ταυτόχρονα δεν νοιάζονται για τίποτα; Να διαιωνίσουν μόνο τα γονίδια και το DNA; Και σε όλα αυτά, επίσης, κανείς δεν αντιδρά.

Εγώ, νιώθω πλούσιος επειδή συμμετείχα στα οράματα και στα ιδανικά της εποχής μου, έστω κι αν αυτά εξελίχτηκαν, όπως εξελίχτηκαν. Γιατί δεν είναι δυνατόν να είσαι άνθρωπος ζωντανός και να μην συμμετέχεις στο γίγνεσθαι της εποχής σου! Τότε, δεν είσαι τίποτα, δεν είσαι πολίτης, είσαι υπήκοος, είσαι οπαδός, είσαι ένα «ζώον». Και δυστυχώς, έχουμε γεμίσει από οπαδούς και υπηκόους αντί από πολίτες, διότι η λέξη πολίτης, σημαίνει ότι συμμετέχεις, ότι δρας, ότι σκέφτεσαι, ότι έχεις κριτική σκέψη, ότι έχεις φαντασία, ότι έχεις θέληση…

Όταν μεταλλάσσονται οι άνθρωποι, και παύουν να είναι άνθρωποι, μαθαίνουν να παίρνουν μονάχα και όχι να δίνουν. Και αυτό είναι μια μονοσήμαντη σχέση και αρνητική. Είναι η κυρίαρχη σκέψη του λογοκρατούμενου δυτικού πολιτισμού. Διότι υπάρχει και μια άλλη σκέψη και φιλοσοφία: όταν δίνω κάτι, κερδίζω περισσότερο! Όταν έχω οχτώ και δώσω τα τρία έχω έντεκα, λένε οι σοφοί μας. Ενώ ο λογοκρατούμενος δυτικός πολιτισμός λέει, αντίθετα, ότι όταν έχω οχτώ και δώσω τα τρία, μού μένουν πέντε. Γιατί; Διότι το κεντρικό σημείο της «φιλοσοφίας» τους είναι τα αντικείμενα και όχι τα συναισθήματα.

Αυτό, δηλαδή, που είχε πει ο Επίκουρος πριν δυόμιση χιλιάδες χρόνια: προσέχτε, γιατί οι κτήσεις γίνονται κτήτορες και σας κάνουν δούλους! Ποιος τον άκουσε; Ποιός μπορεί σήμερα να καταλάβει αυτό το… ανώμαλο αριθμητικό σύνολο: 8-3=11;

Κι όμως… Παλιότερα, που έρχονταν οι Αλβανοί και τους αντιμετωπίζαμε σαν εγκληματίες, κλέφτες, φονιάδες, γύριζα από τον Αγ. Στέφανο, ήταν χειμώνας και χιόνιζε στον δρόμο και βλέπω ένα ζευγάρι να περπατάει μέσα στο χιόνι και στο βοριά, η γυναίκα κρατούσε ένα μωρό τυλιγμένο με κουβέρτες στην αγκαλιά της και ο άντρας πήγαινε από δίπλα. Σταμάτησα δίπλα τους και τους ρώτησα που πάτε; Μου λένε -στραβά κουτσά συνεννοηθήκαμε- πάμε στο Κέντρο Υγείας. Τους βάζω, λοιπόν, μέσα στο αυτοκίνητο – αυτοί απόρησαν- και τους πάω στο Κέντρο Υγείας. Κανονίζω, εκεί, να τους δει ο γιατρός… Ε, αυτό το βλέμμα που μου έριξε η γυναίκα, είχε τόση ευγνωμοσύνη, τόσες  ευχαριστίες, που εγώ δεν θα το ξεχάσω στη ζωή μου. Κάθε φορά που κάνω μια τέτοια πράξη, ζω πολύ καλά για αρκετό καιρό. Όταν δίνεις κάτι, πάντα κερδίζεις και κερδίζεις τα πιο πολύτιμα. Κερδίζεις τα καλά συναισθήματα.

Πώς να γεμίσεις συναισθήματα τα οποία να γεννήσουν και πράγματα μέσα σου; Περιμένουν οι σύγχρονοι άνθρωποι πότε θα έρθουν οι διακοπές, να πάνε να κάτσουνε είκοσι μέρες να δούνε κανένα ηλιοβασίλεμα! Αλλά, όταν συμβαίνουν όλα αυτά γύρω μας εκείνο το οποίο διαστρέφεται είναι και η αισθητική πλευρά της ζωής μας. Δηλαδή, δεν είναι μονάχα η ποιότητα ζωής, είναι και αυτή η προσέγγιση, η οποία γίνεται κιτς, που βλέπεις στην τηλεόραση, στα σκουπίδια που μας πετάνε στη μάπα…

Γι’ αυτό λέω, κατ΄ αρχήν να σπάσουμε τις μεγάλες πόλεις, να πάμε στα χωριά μας, να πάμε σε μικρές κοινότητες, σε ανθρώπινα μέτρα. Η κοινωνία είμαστε και εμείς. Όταν αλλάζουμε τον εαυτό μας, αλλάζουμε και την κοινωνία. Δεν φεύγουμε απ’ την κοινωνία, συγκροτούμε μια άλλη στην οποία θέλουμε να ζήσουμε. Ανθρώπινη. Όπου θα μπορούμε να κοιταζόμαστε στα μάτια, όπου οι λέξεις θα χουν νόημα, το καλημέρα θα ‘ναι καλημέρα, όπου οι ανθρώπινες σχέσεις, η τρυφερότητα, η αγάπη, ο έρωτας, η δημιουργία, η ζωή, η ανταλλαγή των απόψεων, των ιδεών, της κριτικής σκέψης κι όλα αυτά τα καταπληκτικά πράγματα θα έχουν νόημα. Ξέρετε με πόσα πράγματα όμορφα μπορεί ο άνθρωπος να ζήσει έξω από αυτά που μας υποχρεώνει το σύστημα να κάνουμε;

Θυμάμαι μια φορά, μου έχει πει η γυναίκα μου η Ρηνιώ, παλιά στο Σουφλί τον χειμώνα, οι κοπέλες μαζεύονταν σε μια αποθήκη και ξεκούκιζαν το καλαμπόκι και η μία ήτανε αναγνώστρια, είχε ένα βιβλίο και διάβαζε και οι άλλες ακούγανε. Φαντάζεσαι μια τέτοια συντροφιά μια χειμωνιάτικη νύχτα; Να διαβάζει καλή λογοτεχνία; Πόσες συγκινήσεις, πόσα συναισθήματα ενώνει αυτή την παρέα εκείνη τη στιγμή, πόσο την ανεβάζει σε αισθητικό επίπεδο, πόσο ενδιαφέρον μπορεί να έχει αυτό το πράγμα;

Λοιπόν, μπορούμε να ξαναζήσουμε τέτοιες ανθρώπινες στιγμές, να ξαναβρεθούμε σαν άνθρωποι. Αυτό είναι το σημαντικό, αυτό πρέπει να αναζητήσουμε, το τι θα φάμε και πως θα επιβιώσουμε είναι άλλο πρόβλημα το οποίο επίσης μπορούμε να λύσουμε πάρα πολύ απλά.

Με την τεχνολογία που έχουμε σήμερα, – αφού την πληρώσαμε που την πληρώσαμε πανάκριβα – μπορούμε να κάνουμε τα πάντα από το χωριό μας. Μέσα από το ίντερνετ μπορούμε να κάνουμε τα πάντα, και συγχρόνως να αξιοποιήσουμε και τη γη μας, γύρω γύρω. Όπου να ‘ναι τέτοια θα κάνουμε, θα φυτεύουμε μαρούλια να τρώμε, θα έχουμε και μια κατσίκα που είναι η αγελάδα του φτωχού, γιατί βγάζει τα πάντα: γάλα, τυρί, βούτυρο, ότι θες…

Δεν αρκεί απλώς, να θέλουμε μια άλλη ζωή, πρέπει να την κατακτήσουμε! Πρέπει να ξαναβρούμε τα συναισθήματά μας τα χαμένα, πρέπει να ξαναβρούμε τον εαυτό μας. Είναι δύσκολα τα πράγματα για τους νέους. Για μας ήταν πιο εύκολα, γιατί στους νέους το σύστημα βομβαρδίζει την ψυχούλα τους. Εμάς μας δέρνανε, μας κλείνανε στις φυλακές, μας εκτελούσανε. Εντάξει. Είμαστε ζωντανοί όμως.

Ο πολιτισμός είναι η συμπεριφορά των ανθρώπων και η παιδεία τους. Αυτό είναι πολιτισμός. Δεν είναι τα μάρμαρά μας! Στην Ελλάδα, σήμερα, ποιος παράγει τέχνη και πολιτισμό; Έχουμε βουλιάξει εντελώς. Που είναι οι διανοούμενοι να βγούνε μπροστά; Να δώσουνε διέξοδο, να δώσουνε ελπίδα; Δεν ξέρω.

Κάθε χρόνο βγαίνουν εκατοντάδες χιλιάδες από τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά μας Ιδρύματα. Είδε κανένας καμία θετική επιρροή στην κοινωνία από την παιδεία αυτών των εκατοντάδων χιλιάδων νέων ανθρώπων; Ε, δεν βλέπω μέσα στην κοινωνία κάποιον από αυτούς που να 'χει παιδεία! Άλλοι ‘γιναν υπουργοί, άλλοι ‘γιναν βουλευτές. Η ικανότητα απορρόφησης του συστήματος της αθωότητας και της προσωπικότητας του ανθρώπου στην εποχή μας είναι τρομακτική.

Ό άνθρωπος μεταλλάσσεται  συναισθηματικά, ψυχολογικά, βιολογικά, πνευματικά. Πρέπει να το πάρουμε χαμπάρι. Καθημερινά τα πράγματα γίνονται χειρότερα.

Έβλεπα ένα ντοκιμαντέρ του Στέλιου Κούλογλου, αν θυμάμαι καλά, το οποίο μιλούσε για την θηλυκοποίηση των ανθρώπων μέσω της διατροφής που μας επιβάλλουν. Ξέρεις με τι ταχύτητα περνάνε τα χημικά στη διατροφή μας; Ποιος νοιάζεται γι’ αυτούς τους συγχρόνους Φρανκενστάϊν που εν ονόματι της επιστήμης βάζουν τα βρωμοχέρια τους στα μυστικά της φύσης και προσπαθούν να την αντιγράψουν, να την μετατρέψουν σε εργαστήριο, να την ελέγξουν, να την υποτάξουν;

Κι από την άλλη μεριά λέει ο Ελύτης, κάπου, ότι με τα εργαλεία ενός υψηλού ανθρωποκεντρικού τεχνοκρατικού πολιτισμού, προσπαθούμε να διορθώσουμε τις βλάβες που επέφερε στον πλανήτη και στην κοινωνία ένας ανθρωποκεντρικός – τεχνοκρατικός πολιτισμός. Σε αυτόν τον φαύλο κύκλο βρίσκεται σήμερα ο άνθρωπος! Σαν το χαμστεράκι στο κλουβί που γυρίζει συνεχώς στη ρόδα, χωρίς να το οδηγεί πουθενά!

Κι ο Κέφνερ, ένας άλλος μεγάλος πνευματικός άνθρωπος, λέει, ό,τι κάθε επινόημα, κάθε εφεύρεση του ανθρώπινου μυαλού το υιοθετεί το σύστημα, το παίρνουν οι πολυεθνικές. Δες σήμερα, (οι γερμανοί το ‘παν πρώτοι, τότε που είχαμε τα κινήματα της γερμανικής νεολαίας) τα πανεπιστήμιά μας είναι campus, είναι στρατόπεδα που παράγουν ηλιθίους υψηλής τεχνολογίας. Δες και όταν ξεχωρίζουν κάποια μυαλά, πώς τα επισημαίνουν αμέσως από το δεύτερο – τρίτο έτος, οι πολυεθνικές εταιρίες, τα καπαρώνουν και τα παίρνουν…

Τώρα, αν σκεφτεί κάποιος, πως είναι δυνατόν ένας άνθρωπος και μάλιστα ιδιοφυής, ένα εξαιρετικό μυαλό, που μετέχει της παιδείας του εικοστού πρώτου αιώνα, αφού αποφοιτήσει να πάει σε μια πολυεθνική και να κάνει έρευνα για μικροβιολογικούς, χημικούς ή άλλους πολέμους; Αυτό είναι ακατανόητο!

Χρειάζεται κανένα άλλο επιχείρημα για να αποδείξει ότι αυτό που συντελείται σήμερα, στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, δεν έχει καμία σχέση με την παιδεία; Διότι αν αυτός ο ιδιοφυής άνθρωπος είχε αποκτήσει πραγματικά κάποια παιδεία, δεν θα πήγαινε να διαθέσει τις γνώσεις του για να κάνει έρευνες για χημικούς πολέμους ή για το πώς η εξουσία θα υποδουλώσει π.χ. στην Αφρική για μια ακόμη φορά αυτούς τους λαούς, μέσα από τους οποίους πέρασε η πρωταρχική συσσώρευση του κεφαλαίου και τους κατάπνιξε!

Και φωνάζουμε για τους μετανάστες… Τα λεφτά τους ζητάνε πίσω οι άνθρωποι! Ο δυτικός κόσμος απορρόφησε όλους τους πόρους τους, τους ρήμαξε, τους υποδούλωσε. Κι αντί λοιπόν να πούνε, ρε παιδιά, για καθίστε, να δώσουμε τη δυνατότητα σ’ αυτούς τους λαούς να φτιάξουν την πατρίδα τους έτσι ώστε να εξασφαλίσουν μια αξιοπρεπή ζωή, συνεπώς θα τους δώσουμε κεφάλαια πίσω, ώστε να συγκροτηθούν τα κράτη τους και να ζήσουν οι άνθρωποι στη χώρα τους κι όχι να φεύγουν απ’ την  πατρίδα τους και να ζήσουν στα ξένα… Αλλά που να τη βρεις τη λογική;

Βλέπεις όλοι είναι εναντίον της τρομοκρατίας αλλά κανείς δε λέει ότι είναι εναντίον της βίας! Κανένας.

Είμαι εναντίον της βίας, όπως είμαι και εναντίον της εξουσίας. Όταν λοιπόν κάποιος μιλάει για τρομοκρατία δεν μπορεί να αναφέρεται μόνον σε ένα παιδάκι, σ’ έναν Παλαιστίνιο ή κάποιον απ’ αυτές τις χώρες, το οποίο κάτω από την καταπίεση αιώνων του λαού του, που έστω γιατί πιστεύει ότι θα πάει στον παράδεισο, φορτώνεται με δυναμίτιδα και τινάζει στον αέρα την ίδια τη ζωή του «μετά των αλλοφύλων», που λένε και οι Εβραίοι στα Ευαγγέλια.

Αυτός είναι τρομοκράτης, αλλά ο πιλότος που πάει και βομβαρδίζει χωριά, νοσοκομεία, σχολεία σε μια χώρα και την καταστρέφει, παρασημοφορείται και είναι ήρωας; Αυτό, πραγματικά, δεν το καταλαβαίνω! Γιατί να ορίζουμε ως τρομοκρατία την εξωθεσμική βία; Ενώ οι ίδιοι, και με το σύστημα και με τους πολέμους… διότι τι τα θέλουν όλα αυτά τα αεροπλανοφόρα, τα αεροπλάνα, τα τανκς; Λοιπόν, αυτοί είναι οι τρομοκράτες!

Πολλοί, ξαφνικά από επαναστάτες γίνανε πολιτικοί και μπήκανε σε παιχνίδια, τέτοια, που ήταν και άγνωστα και ανήθικα, που δεν τα καταλάβαιναν δηλαδή. Και δεν μπορούσα να βλέπω τους συντρόφους μου… Όμως, οι περισσότεροι από όσους τουλάχιστον ξέρω και έχω επαφή, κυρίως τα παιδιά του Ρήγα Φεραίου που ήμασταν φυλακή μαζί, όλοι είναι ενδιαφέροντες άνθρωποι. Γράφουν, μελετούν, ασχολούνται ακόμα με πράγματα αλλά σε μια άλλη πορεία σκέψης πια…

Γιατί πρέπει να μαθαίνουμε αντί να κοιτάμε, να βλέπουμε, να εμβαθύνουμε σ’ αυτό που βλέπουμε, σ’ αυτό που σκεφτόμαστε. Είναι καλά παιδιά, και όταν συναντιόμαστε, είμαστε πάντα φορτισμένοι από συγκίνηση. Κλαίμε, συχνά, κιόλας. Ναι, κλαίμε.

Εγώ, από την άλλη, όταν συνειδητοποίησα τι συμβαίνει, κι ότι τέλειωσα μ’ αυτή την ιστορία, ήμουν σχεδόν στα πρόθυρα της αυτοκτονίας. Δηλαδή, έλεγα, τώρα τι κάνεις; Τότε η Ρηνιώ πήρε το πρώτο μας σκυλί, την Stormy, ένα λυκόσκυλο. Και αυτή με έμαθε να ξανασκέφτομαι και να βλέπω τις ομορφιές του κόσμου, κι ότι η ζωή είναι όμορφη, είναι πάρα πολύ όμορφη, έχει πάρα πολύ όμορφες στιγμές. Μια μέρα είναι γεμάτη αιωνιότητες. Εάν μπορούμε πραγματικά να καταλάβουμε κάθε στιγμή, ποιοι είμαστε και που είμαστε.

Μέσα από την Stormy, λοιπόν, και την παρέα μαζί της αναζήτησα νέα μονοπάτια σκέψης. Ξέφυγα από τον ορθολογισμό του Μαρξισμού -ντε και καλά- και άρχισα να ανιχνεύω τελικά το ποιός είμαι εγώ και ποιά είναι η φύση που με περιβάλλει. Πώς ήρθα εδώ, τί κάνω, από πού ήρθα, πού θα πάω;

Κι έτσι έγραψα το πρώτο μου βιβλίο «Καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς», οπού ξεμπέρδευα πια με όλο αυτό το άγχος και τους κόμπους που κουβαλούσα μέσα μου. Και μετά έγραψα και το δεύτερο το «Χαμογέλα, ρε… τι σου ζητάνε;» οπού ξέμπλεκα πια με την πολιτική: ότι η πολιτική είναι ένα χυδαίο, ανήθικο και βρώμικο παιχνίδι και δεν μπορεί ένας άνθρωπος να παραμείνει αθώος συμμετέχοντας στην πολιτική. Ξεμπέρδεψα επίσης με την εξουσία, με τη βία και με την οργάνωση. Μετά έγραψα το τρίτο βιβλίο, «Τα κεραμίδια στάζουν», όπου ανιχνεύω τους ανθρώπινους και κάποιους άλλους δρόμους επίσης, και μετά έγραψα «Το κλειδί είναι κάτω απ΄ το γεράνι», που είναι το καταστάλαγμά μου, είναι πρόταση ζωής διαφορετικής. Μετά γράφω τη «Ντομάτα με γεύση μπανάνας» που καταγγέλλω όλον αυτό το θεσμό των λεγομένων επιστημόνων, οι οποίοι ‘κάναν αυτά τα πράγματα… Ε, και στο μέλλον φιλοδοξώ να γράψω ένα τελευταίο βιβλίο.

Τώρα, ένα από τα μεγάλα προβλήματα που έχουμε στην Ελλάδα είναι ότι το δημόσιο αποτέλεσε την αποθήκη όλων των ρουσφετιών όλων των πολιτικών. Ρουσφέτι, ρουσφέτι, ρουσφέτι! Άκουγα ότι στη Γερμανία, υπάρχει μονιμότητα αλλά οι δημόσιοι υπάλληλοι, εκεί, απαγορεύεται να απεργήσουν, γιατί ο δημόσιος υπάλληλος είναι κρατικός λειτουργός. Και οι μισθοί τους είναι πολλές φορές χαμηλότεροι από τους μισθούς του ιδιωτικού τομέα. Γιατί; Γιατί ο μισθωτός του ιδιωτικού τομέα, κάθε μέρα πρέπει να αποδείξει την ικανότητα, την παραγωγική του ικανότητα στο αφεντικό για να μπορέσει να παραμείνει. Ενώ ο δημόσιος υπάλληλος από τη στιγμή που διορίζεται, είναι για όλη του τη ζωή.

Εμείς, εγώ με τη Ρηνιώ για παράδειγμα, ξέρουμε τέσσερις- πέντε ανθρώπους –συγγενής μας, όχι στον περίγυρο- που διορίστηκαν χωρίς αξιολόγηση, χωρίς κάποια μόρφωση ιδιαίτερη, λόγω του βουλευτή που ψήφισαν. Για να μην πω για μια ξαδέρφη μου, μέλος του ΚΚΕ, αν και τόσα χρόνια που ήμουν σε εξορίες-φυλακές, δεν είχε εμφανιστεί ποτέ και γι αυτό δεν την είχα γνωρίσει, επικοινώνησε κάποια στιγμή μαζί μου, επειδή νόμιζε ότι είχα επαφές με την Κυβέρνηση, για να μεσολαβήσω, ώστε να διοριστούν οι γιοί της… Που λες; Ανθρωποφύλακες! Ε, τρελάθηκα.

Στο δημόσιο, λοιπόν, στην Ελλάδα, μόνο κρατικοί λειτουργοί δεν είναι, αυτοί οι περίφημοι δημόσιοι υπάλληλοι. Υπάρχουν και άνθρωποι βέβαια που δουλεύουν, αλλά πώς να ξεκαθαρίσουν αυτά τα πράγματα, με τα ρουσφέτια τους; Άσε, που και να μπορούσες, για να τους απολύσεις, θα έπρεπε να τους δώσεις αποζημιώσεις, συντάξεις… Και τι; Να ξαναγίνουμε πλατεία Κλαυθμώνος; Άλλωστε, δεν ξέρουμε με ποιους πολιτικούς έχουμε να κάνουμε; Κάθε φορά που θα έρχεται καινούρια κυβέρνηση θα απολύει τους προηγούμενους δημόσιους υπαλλήλους και θα γυρίζει στους καινούριους και άντε να γίνει δουλειά εκεί μέσα!

Το Σύνταγμα αν είναι να αλλάξει; Εγώ δεν ξέρω, δεν είμαι και μορφωμένος, αλλά γνωρίζω κάτι: Αν θέλουμε να ανοίξουμε ένα δρόμο όπου θα έχει κάποια δυνατότητα ο κόσμος να εκφραστεί, αυτός είναι το εκλογικό σύστημα που λέγεται απλή αναλογική, ώστε να εκφράζονται όλες οι ομάδες μέσα στο κοινοβούλιο και αυτό ίσως υποχρεώσει τελικά, τις όποιες πολιτικές δυνάμεις σε συνθέσεις και συνεργασίες. Κι αυτό, θα σημάνει ένα σημαντικό βήμα προς τον πολιτικό πολιτισμό.

 

ΠΗΓΗ: 25 Ιαν 2012, http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/xronis-missios-h-koinonia-deixnei-na-exei-pathei-egkefaliko και 02 Φεβ 2012, http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/xronis-missios-einai-epitaktiki-i-anagki-tis-synergasias

 

Συνέχεια στο Μέρος ΙV:

H κοινωνία δείχνει να έχει πάθει εγκεφαλικό! – Είναι επιτακτική η ανάγκη της συνεργασίας – Μέρος ΙΙ

Συνέντευξη του Χρόνη Μίσσιου [στην Κρυσταλία Πατούλη]

 

Συνέχεια από το Μέρος Ι: http://tomtb.com/modules/smartsection/item.php?itemid=2652

 

Ε, περίπου τα ίδια δε ζούμε τώρα; Έρχονται οι Τροϊκανοί. Τα ίδια δεν κάνουνε; Έχουμε κυβέρνηση; Πού είναι;

Λέω καμιά φορά, σ’ αυτά τα παιδιά που τρέχουν στις διαδηλώσεις και χτυπιούνται με τους μπάτσους και μετά τους πλακώνουν με τα χημικά σα να ‘ναι κατσαρίδες, «Τι πάτε και σκοτώνεστε μες στους δρόμους και δεν πάτε να καταλάβετε τα χωράφια της Μονής του Βατοπεδίου και να κάνετε μια φάρμα; Είστε όλοι σας μορφωμένα παιδιά, έχετε διάφορες ειδικότητες, να καταλάβετε τα βασιλικά κτήματα, αυτού του κερατά στο Τατόι, να κάνετε μια φάρμα; Θα ‘χετε και τον κόσμο μαζί σας! Ποιος θα σας πει κουβέντα; Πάτε και πετάτε γκαζάκια, και καίτε το αυτοκίνητο του αλλουνού του κακομοίρη, τι σας φταίει ο άλλος;».

Θέλω να πω, ότι, δυστυχώς, επίσης για πρώτη φορά, ζω σε μια κοινωνία η οποία δείχνει να χει πάθει εγκεφαλικό! Δεν αντιδρά με τίποτα! Να συμβαίνουν τόσο τρομακτικά πράγματα και μέσα σ’ αυτήν και στον κόσμο και γύρω της, και να μην παίρνει χαμπάρι! Να μην αντιδρά με τίποτα!

Άκουγα τον Γιανναρά να λέει «Τουλάχιστον ας κατέβουν εκατό-διακόσιες χιλιάδες κόσμος να καταλάβουν το Σύνταγμα και να κάτσουν εκεί και να απαιτήσουν Συντακτική Εθνοσυνέλευση». Αλλά πού; Αυτό που λέγεται, πια, ότι απέμεινε σαν σύνθημα γραμμένο σε γκρεμισμένους τοίχους: «ΑΡΙΣΤΕΡΑ», τυρβάζει περί των… ευαγγελίων ακόμα!

Ξέρεις τι είπε ο Δαντόν πριν τον καρατομήσουν; «Τα βήματα της ανθρώπινης ιστορίας είναι οι ταφόπετρες των ρομαντικών». Κατάλαβες; Και μέσα σε όλη την πορεία της ιστορίας, οι μόνοι που έσωσαν την αθωότητά τους ήταν αυτοί που σκοτώθηκαν νωρίς, πριν γίνουν εξουσία. Γιατί, σου λέω, ότι η εξουσία είναι το χειρότερο, είναι το τρομακτικότερο εφεύρημα του ανθρώπου!

Εγώ είμαι υπέρ της άμεσης δημοκρατίας, υπέρ των μικρών κοινοτήτων, και το μόνο που θα έλεγα σήμερα που η χώρα μας περνάει κρίση, θα ‘τανε, "πάρτε τα βουνά, ξαναγυρίστε στα χωριά σας, ξαναγυρίστε στη λίμνη! Ξαναεποικήστε την Ελλάδα!"

Έχουμε μια χώρα η οποία είναι ευλογία Θεού, παράγει τα πάντα! Από βότανα, από τρόφιμα, τα πάντα μπορεί να παράξει. Ποτέ όμως δεν είχαμε μια ικανή πολιτική ηγεσία.

Είναι πάρα πολύ εύκολο να φτιάξεις μια ιδεολογία ή μια θεωρία για την κοινωνία και να καλέσεις τους ανθρώπους να την εφαρμόσουν. Είναι όμως τρομερά δύσκολο, ως ανυπέρβλητο, να ξεπεράσεις το εμπόδιο του εαυτού σου και της κουλτούρας που σου πότισαν από τα γεννοφάσκια σου και τα δεσμά που έχει δέσει γύρω σου το σύστημα.

Γι’ αυτό ο δρόμος προς την απελευθέρωση από τη βαρβαρότητα, είναι ένας δρόμος πάνω από την πυρρά, που πρέπει να περάσει ο καθένας μας. Πάρα πολύ δύσκολος δρόμος.

Για την ώρα το κάνουν αυτοί που έχουν κάποια δυνατότητα να το κάνουν. Δηλαδή, γνωρίζω ανθρώπους, οι οποίοι φύγανε και πήγανε στο Πήλιο, ένα από τα πιο παραγωγικά βουνά της Ελλάδας -εκεί και… μπουκάλια να φυτέψεις θα φυτρώσουνε και υπάρχουν κτήματα τα οποία είναι εγκαταλελειμμένα, γεμάτα ελιές, καρυδιές, μηλιές κλπ. – και νοίκιασαν ένα κτήμα, ίσα ίσα για να μην χάσει ο ιδιοκτήτης την κυριότητα, δηλ. με 500 ευρώ το χρόνο, για να καλλιεργούν και να ζουν εκεί, να πουλάν το λάδι και καμιά φορά να βγαίνουν και στην λαϊκή αγορά. Κάποιοι από αυτούς είναι και γιατροί ή δάσκαλοι και διοργανώνουν εκδηλώσεις. Περνάνε όμορφα, με την παρέα τους, με τα οργανάκια τους, κάθε άνοιξη συγκεντρώνουν τις εμπειρίες τους, για το πως π.χ. γίνεται το μελιτζανάκι τουρσί, τα καρύδια γλυκό, πώς από το λάδι γίνεται το σαπούνι, πώς χτίζουν σπίτια με αχυρόμπαλες κλπ., διάφορες γνώσεις, γιατί όλοι τους είναι και πολύ ενδιαφέροντες άνθρωποι και έχουν κυνηγήσει αυτήν τη γνώση, η οποία είναι πολύτιμη.

Με την τεχνολογία, έχουμε χάσει πολύτιμες γνώσεις από την εμπειρία του ανθρώπου, που εξασφάλισαν την επιβίωσή του στον πλανήτη για εκατομμύρια χρόνια. Σήμερα η γνώση μας έρχεται απ’ το μέλλον, δεν έρχεται από το παρελθόν!

Παλιά οι νέοι σέβονταν τους ηλικιωμένους, ενώ, σήμερα, συνήθως, δεν τους σέβονται. Παλιά τους σέβονταν γιατί, εκτός των άλλων, ο ηλικιωμένος κατείχε τη γνώση και ήξερε πότε θα φυτέψει, τι καιρό θα κάνει, τι αλλαγές θα γίνουν, από τι πάσχει το φυτό κλπ. Σήμερα ο εγγονός ξέρει περισσότερα για την τεχνολογία από τον παππού. Τον βλέπεις και πιάνει το κινητό και τραβάει φωτογραφίες και ο παππούς… κοιτάει.

Αλλά, δεν υπάρχει παιδεία, σήμερα. Μη γελιόμαστε. Υπάρχει εκπαίδευση. Άλλο πράγμα η παιδεία κι άλλο πράγμα η εκπαίδευση. Σήμερα, λοιπόν, τα παιδιά εκπαιδεύονται. Γιατί; Για να βρούνε τη μηχανή του κέρδους! Να εξασφαλίσουν κάποια θέση σε κάποιο επάγγελμα.

Τη μηχανή του κέρδους! Αυτό είναι το πρόβλημα. Όσο στην κοινωνία μας η κυρίαρχη αξία του συστήματος είναι το κέρδος, από κει και πέρα μην ψάχνεις να βρεις… αυτό διαποτίζει όλες τις ανθρώπινες σχέσεις και διαποτίζει όλες τις κοινωνικές δραστηριότητες όπως είναι η παιδεία και όλα τα πράγματα. Πιστεύω, λοιπόν, ότι αν υπάρχει ελπίδα διεξόδου,  οι άνθρωποι και κυρίως οι νέοι θα την διαμορφώσουν.

Καμιά φορά με ρωτούν οι δημοσιογράφοι: Χρόνη, έχεις μετανιώσει για τη ζωή σου; Λέω όχι. Όχι! Τί πιο ωραίο να πεθαίνεις για ένα όραμα, για έναν όμορφο μύθο, απ’ το να ζεις συνεχώς μια χαμοζωή; Εμείς, λοιπόν, ταξιδέψαμε σ’ έναν υπέροχο μύθο, σ’ ένα πάρα πολύ όμορφο όραμα. Τώρα, αν αυτό στο τέλος της ζωής μας κατάντησε εφιάλτης, αυτό είναι άλλο θέμα, είπαμε, είναι θέμα της εξουσίας.

Αν είχα τη δυνατότητα να γυρίσω τα χρόνια πίσω, και με τη γνώση που έχω σήμερα, τι θα άλλαζα; Όλα! Πρώτα απ’ όλα πήραμε μια εμπειρία από την εξουσία, από την ιστορία, και υπήρχε και μια διαφορετική πραγματικότητα, ένα διαφορετικό μέτωπο από αυτό που δίναμε τις μάχες. Εμείς δώσαμε μάχες χαρακωμάτων, υπερασπιστήκαμε τη δημοκρατία, υπερασπιστήκαμε τα ανθρώπινα δικαιώματα, δεν είδαμε την κρίση που ερχόταν… Και σε ότι αφορά τις μεταλλαγές της ιδεολογίας από τη στιγμή που έγινε εξουσία η Σοβιετική Ένωση, και σε ότι αφορά την επερχόμενη κρίση του πλανήτη, μέσω της εξέγερσης της βιομηχανικής επανάστασης κλπ., τα οποία τα θεωρούσαμε, τότε, ευλογία Θεού! Δεν είναι τυχαίο ότι ο Λένιν έλεγε ότι εξηλεκτρισμός και βαριά βιομηχανία είναι τα δυο πόδια που θα οικοδομήσουν τον κομμουνισμό.

Και φτάσαμε στο Τσερνομπίλ και σε άλλου είδους ιστορίες, και στη συνάντηση καπιταλισμού και υπαρκτού σοσιαλισμού σε ότι αφορά τις πρακτικές για το περιβάλλον, για τα χημικά στις διατροφές των ανθρώπων και όλα αυτά. Δεν είναι τυχαίο ότι δυο από τις μεγαλύτερες λίμνες του κόσμου, η λίμνη της Βαϊκάλης και η λίμνη του Μίσιγκαν και οι δυο είναι μολυσμένες. Δεν υπερασπιστήκαμε, τότε, τέτοια πράγματα.

Σήμερα, μια σημαντική λέξη είναι η λέξη «βιότοπος». Τι σημαίνει; Σημαίνει βιώνουμε μαζί, κι αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό. Γιατί βιώνουμε μέσα στην διαφορετικότητά μας κι όχι σε κάποια ομπρέλα ιδεολογική η οποία μπορεί να μας οδηγεί σε διαφωνίες και σε συγκρούσεις όπως αυτές που συντηρούνται σήμερα μέσα στον χώρο της αριστεράς, οι οποίες δεν έχουν κανένα νόημα.

Όσο για έναν… εμπνευσμένο αρχηγό και ηγέτη εγώ πιστεύω πάρα πολύ ότι σε μια κοινότητα, η συλλογική γνώμη είναι πολύ πιο ασφαλής και πιο ισχυρή από οποιονδήποτε ηγέτη.

Στο άλλο σημείο στο οποίο επίσης έχω διαφωνία με τον όποιον ηγέτη και την ιδεολογία, είναι ότι πιστεύω στο αυθόρμητο των ανθρώπων, δηλαδή, μέσα σε αυτή τη διαδικασία ανατροπής ή επανάστασης πρέπει να αναπτυχτεί ένα κίνημα όχι καθοδηγούμενο αλλά αυθόρμητο. Ένα κίνημα που γεννιέται από τη συνείδηση των ανθρώπων που ξέρουν που πάνε και ξέρουν τι θέλουν. Διαφορετικά, κινδυνεύουμε να ξαναγυρίσουμε σε μορφές εξουσιαστικές, κι αυτή τη στιγμή που σου μιλάω, εγώ ασκώ εξουσία.

Διότι υποτίθεται ότι είμαι η έδρα, ο καθηγητής, ο παντογνώστης, ο πολυγνώστης κλπ. Αυτό είναι μια εξουσία, όπως μια εξουσία είναι της μάνας προς το παιδί ή του πατέρα προς το παιδί ή όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας. Πιστεύω λοιπόν στο αυθόρμητο των μαζών που παλιότερα εμείς οι κουμουνιστές καταριόμασταν σαν αναρχικό. Σήμερα μπορεί κανένας άνθρωπος να ορίσει τι σημαίνει αναρχικός; Βρισκόμαστε μέσα σε ένα σύστημα το οποίο είναι δομημένο με ανήθικους τρομοκρατικούς και βάρβαρους κανόνες. Το να αρνηθείς τους κανόνες και τη θέσπιση αυτού του συστήματος τι σημαίνει, ότι είσαι αναρχικός; Με αυτή την έννοια είμαστε όλοι αναρχικοί! Γιατί όλοι αναζητούμε το κάλλιστο.

Εγώ δεν ψήφισα κι ούτε θα ψηφίσω. Τι να πάω να ψηφίσω δηλαδή, να μας κοροϊδεύουνε με τη θέληση μας; Δεν πάω. Μου λένε οι άλλοι, μα ξέρεις το άκυρο είναι καλύτερο και το λευκό είναι… Ε, δε μ’ ενδιαφέρει! Με πήρε κι ο Μίκης με την κίνηση που έκανε και του λέω, βρε Μίκη μου, πρώτα πρώτα είναι τρελό στα ογδόντα μου να ξαναγίνω πολιτικός, όταν ξέρω τι σημαίνει πολιτική. Δεύτερον, εμένα με ενδιαφέρει η επόμενη μέρα. Δηλαδή αν αυτή τη στιγμή ανατρεπόταν αυτή η κυβέρνηση, η λεγόμενη κυβέρνηση, τι θα προκύψει; Άλλη μια κυβέρνηση με τα ίδια πάλι, με το ίδιο στήσιμο, με τα ίδια πράγματα; Εγώ βρίσκομαι στην άλλη όχθη! Δεν γουστάρω αυτό το σύστημα, δεν γουστάρω καπιταλισμό, δεν γουστάρω νεοφιλελευθερισμό, δε γουστάρω συγκεντρωτισμό, δε γουστάρω αυτά τα πράγματα! Θέλω μικρές κοινότητες, αυτόνομες, σε ανθρώπινα μέτρα να μπορέσουμε να ζήσουμε σαν άνθρωποι. Έχω μια άλλη λογική, μια άλλη αντίληψη για το πώς οργανώνεται η κοινωνία.

Ξέρω πια τι σημαίνει πολιτική. Δεν γίνεται. Κατ’ αρχήν στην Ελλάδα δεν έχουμε το στοιχειώδες. Δεν έχουμε έναν στοιχειώδη πολιτικό πολιτισμό, γιατί αυτά τα καθίκια δεν μπορούν να τα βρουν μεταξύ τους. Η πατρίδα κινδυνεύει, η πατρίδα βουλιάζει, και πολεμάν σαν κατίνες ο ένας τον άλλον, εσύ έκανες εκείνο στο αυτό κι εσύ έκανες το άλλο. Δεν έχουν την παλικαριά, την εντιμότητα να κάτσουν σε ένα τραπέζι και να αφήσουν τις κατινιές στην άκρη και να κουβεντιάσουν. Είναι τυχαίο; Μα ένας δεν αυτοκτόνησε απ’ αυτούς εδώ τριανταπέντε χρόνια; Ένας δεν ζήτησε συγγνώμη, ένας δεν παραιτήθηκε;

Γι αυτό λέω, ότι είναι πρόβλημα συνείδησης και όχι ιδεολογίας; Είναι πρόβλημα συμπεριφοράς κι όχι ιδεολογίας.

Και δυστυχώς, πιστεύω, ότι εμείς ήμασταν οι… τελευταίοι των Μοικανών. Σε εμάς το σύστημα ασκούσε σωματική βία, μας έκλεινε φυλακή, μας βασάνιζε, μας χτυπούσε για να μας υποτάξει. Για τις σημερινές γενιές είναι πιο δύσκολα. Τους κάνουν λοβοτομή, τους απορροφά το σύστημα συνεχώς μέσα στη μηχανή του κέρδους, δεν τους αφήνει περιθώρια ούτε να οραματιστούν, ούτε να φανταστούν, τους αφαιρεί την κριτική σκέψη. Την ψυχή!

Κι ας είμαστε η χώρα των μεγάλων ποιητών. Κανένας λαός δέκα εκατομμυρίων δεν έχει τρία νόμπελ και ένα βραβείο Λένιν. Και μάλιστα, θα υπήρχαν κι άλλοι που θα έπρεπε να πάρουν το νόμπελ και δεν το πήραν… αλλά τέλος πάντων.

Θυμάμαι, τον Βάρναλη… ήμασταν ένα βράδυ στη Βουκουρεστίου και θέλαμε να ανεβούμε στη Δεξαμενή και λέει ο Βάρναλης του Κορνάρου «κουμπάρε περίμενε λιγάκι να περάσει κανένα ταξί να μας πάρει να ανεβούμε πάνω. Ε, περιμέναμε, και σε λίγο βλέπουμε μια ωραία γυναίκα να περπατάει και τότε λέει ο Βάρναλης «κουμπάρε, ήρθε ταξί, πάμε! Άμα βλέπουμε αυτή μπροστά μας… φτάνουμε!». Ο Βάρναλης, ήταν καταπληκτικός άνθρωπος και διαφορετικός, και δεν υπάρχει άλλος στίχος που να περιγράφει σήμερα την κατάντια του ελληνικού λαού “Δειλοί, μοιραίοι, κι άβουλοι αντάμα προσμένουν, ίσως, κάποιο θάμμα”. Όπως έχουμε και μεγάλους λογοτέχνες και γυναίκες, τη Σωτηρίου και άλλες. Είχαμε καλή λογοτεχνία. Τώρα δεν έχουμε τίποτα! Α, ο Μακριδάκης είναι καλός.

Τολμάτε ρε, τολμάτε! Γράψτε αυτό που θέλετε, αυτό που σκέφτεστε. Εγώ έγραφα, κι έγραφα με την ψυχή, κι όταν με είπαν συγγραφέα πρώτη φορά τα ‘χασα! Μα, σοβαρά μιλάτε ρε παιδιά, συγγραφέας; Δεν είχα καμία τέτοια πρόθεση απλά στις παρέες, στον κήπο τους έλεγα ιστορίες και μου έλεγαν, ρε Χρόνη γιατί δεν τα γράφεις αυτά τα πράγματα; Κι έτσι βγήκε.

Γιατί τα βιώματα ήταν ουσιαστικά. Κατάλαβες; Ζούσαμε. Είχε συνέχεια η ζωή μας, δεν ήταν αυτή η γκρίζα καθημερινότητα, αλλά ήταν μεγάλο κατόρθωμα να παραμείνεις άνθρωπος.

Ήταν πολύ σημαντικό να μπορείς να κοιτάξεις τη μάπα σου το πρωί στον καθρέφτη και να πεις, «είμαστε εντάξει ρε μάγκα, πάμε». Δεκαεφτά χρονών παιδί ήμουν και καταδικασμένος για θάνατο, κι εγώ τους έγραφα… Τώρα, βέβαια, λέω για "τί";

 

ΠΗΓΗ: 25 Ιαν 2012, http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/xronis-missios-h-koinonia-deixnei-na-exei-pathei-egkefaliko   και 02 Φεβ 2012, http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/xronis-missios-einai-epitaktiki-i-anagki-tis-synergasias

 

Συνέχεια στο Μέρος ΙΙΙ:

H κοινωνία δείχνει να έχει πάθει εγκεφαλικό! Είναι επιτακτική η ανάγκη της συνεργασίας – Μέρος Ι

Συνέντευξη του Χρόνη Μίσσιου [στην Κρυσταλία Πατούλη]

 

"Για πρώτη φορά, ζω σε μια κοινωνία, η οποία δείχνει να 'χει πάθει εγκεφαλικό! Δεν αντιδρά με τίποτα!" ο Χρόνης Μίσσιος, σ' αυτό το πρώτο μέρος της συνέντευξης, μιλά στην Κρυσταλία Πατούλη, για τη σημερινή κατάσταση της χώρας, τονίζοντας μεταξύ άλλων, ότι "πρέπει να αντιληφθούμε ποιά είναι η ουσία και το νόημα της ζωής! Δηλαδή, δεν γίνεται αντί να ζούμε, να προσπαθούμε να επιβιώσουμε!" και προτείνοντας "να πάρουμε τα βουνά, να ξαναεποικήσουμε την Ελλάδα".

Η κρίση που περνάμε, είναι πολυεπίπεδη, δεν είναι μονάχα οικονομική. Oυσιαστικά είναι κρίση αξιών και χρεοκοπίας του λογοκρατούμενου και τεχνοκρατικού πολιτισμού μας. Τους κινδύνους για την οικολογική κρίση, πια, του πλανήτη, δεν τους αμφισβητεί κανείς, και όλο και περισσότεροι άνθρωποι συνειδητοποιούν την ανάγκη να στρατευτούν σε τέτοιου είδους προσπάθειες για να σώσουν ή να βελτιώσουν το περιβάλλον. Αυτό, όμως, είναι το ένα μέρος: Ο περιβαλλοντολογικός ακτιβισμός. Διότι στην πραγματικότητα υπάρχουν δύο περιβάλλοντα:

Το ένα είναι το φυσικό περιβάλλον και το άλλο είναι το κοινωνικό περιβάλλον, το ανθρώπινο περιβάλλον.

Το πρόβλημα προκύπτει από το γεγονός, ότι το ανθρώπινο περιβάλλον είναι οργανωμένο κατά τέτοιο τρόπο και δρα κατά τέτοιο τρόπο, ώστε καταστρέφει το φυσικό περιβάλλον. Συνεπώς για να διατυπώσουμε ένα οικολογικό αίτημα, που θα σημαίνει την σωτηρία του πλανήτη και συνεπώς της ζωής πάνω σε αυτόν, πρέπει να προσπαθήσουμε να δούμε πως θα ανατρέψουμε τις πρακτικές που οδηγούν στην καταστροφή του και πως θα οδηγηθούμε σ’ έναν βαθύτερο κοινωνικό μετασχηματισμό, ο οποίος θα αποκαταστήσει τη φυσική σχέση του ανθρώπου με τη φύση.

Αυτό σημαίνει, μια εξανάσταση της ανθρώπινης συνείδησης, σημαίνει μια καθημερινή απόκρουση της βαρβαρότητας του συστήματος και μιας διαφορετικής τοποθέτησης στη συμπεριφορά του ανθρώπου απέναντι σε αυτά τα προβλήματα. Και αυτό είναι πάρα πολύ δύσκολο. Γιατί αυτή τη κουλτούρα, ότι ο άνθρωπος είναι ο κυρίαρχος του πλανήτη, και ότι ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο και τον διόρισε κυρίαρχο του πλανήτη και του είπε ότι: «όλα αυτά είναι δικά σου», την κουβαλάμε από τα γεννοφάσκια μας!

Πρέπει να απαλλαχτούμε από τις θεωρίες του ανθρωποκεντρισμού, όπως και από τις αφελείς θεωρίες της θρησκείας και όλων αυτών των πραγμάτων. Αλλά κυρίως, πρέπει να αντιληφθούμε ποια είναι η ουσία και το νόημα της ζωής! Δηλαδή, δεν γίνεται αντί να ζούμε, να προσπαθούμε να επιβιώσουμε!

Κάθε πλάσμα έρχεται στον κόσμο με δικαιώματα, με δυνατότητες, να ζήσει τη ζωή του, να χαρεί, να είναι χορτάτο, να καλύπτει τις ανάγκες του, κλπ. Αλλά ο άνθρωπος έρχεται σ’ έναν κόσμο, όπου εκτός από τους πορφυρογέννητους, δεν ξέρει που πάει και τι κάνει, και πώς να ζήσει.

Ταυτόχρονα αυτή η ολιστική οικολογία- οικολογική αντίληψη, η οποία δεν ασκείται μόνο σ’ έναν οικολογικό ακτιβισμό αλλά βλέπει και θέλει και παλεύει να αναστρέψει τις καταστροφικές δομές του συστήματος και να εδραιώσει έναν καινούριο πολιτισμό, είναι σημαντική γιατί είναι η μόνη διαδικασία η οποία απαιτεί όχι την υπακοή ή την υποταγή των ανθρώπων σε μια πίστη ή σε μια ιδεολογία αλλά απαιτεί την αφύπνιση της συνείδησής του και την κατανόηση του νοήματος της ζωής.
Η ζωή είναι ένα χάρισμα. Είναι ένα χάρισμα που μας δίνεται μια φορά. Μια φορά! Και πρέπει να το χαρούμε, πρέπει να το δωρίσουμε, πρέπει να το ζήσουμε!

Η οικολογία μάς απαλλάσσει, επίσης, και από το άγχος του θανάτου. Ξέρουμε, ότι αυτό το δώρο, είναι με ημερομηνία λήξεως, και συνεπώς πρέπει να το χαρούμε και όχι να το σπαταλάμε μέσα σε βάσανα. Τι είναι αυτά τα πράγματα; Που κατάντησαν τη ζωή μας σήμερα;

Οι άνθρωποι δεν προλαβαίνουν να σκεφτούνε, δυστυχώς, να καταλάβουν, τι σημαίνει ζωή. Τρέχουν, τρέχουν, τρέχουν, κι όταν φτάνει το ηλιοβασίλεμα, αντί να κλαίνε γιατί πέρασε άλλη μια μέρα, και συνεπώς άλλο ένα βήμα προς το θάνατο, χαίρονται. Χαίρονται! Γιατί η μέρα τους ήταν φορτωμένη με οδύνη, με άγχος, με κυνηγητό, με προβλήματα, με όλα αυτά.

Η οικολογία είναι επαναστατική, με την έννοια ότι στοχεύει να καταργήσει όλες τις αρνητικές δομές της κοινωνίας. Είναι η μόνη επανάσταση, θα λέγαμε, η οποία δε φέρει εξουσία και δεν εδραιώνει καμία εξουσία. Και ξέρουμε από την ιστορία ότι και τα πιο ωραία, τα πιο όμορφα, τα πιο ρομαντικά όνειρα των επαναστατών, σκοτώθηκαν από την εξουσία. Αυτή ήταν η αιτία της καταστροφής. Αυτή είναι η αιτία που μετατρέπει τα όνειρα σε εφιάλτη.

Είναι δυνατόν να μιλάμε για οικολογία και για πράσινη ανάπτυξη και να έχουμε την εκμετάλλευση του ανθρώπου από άνθρωπο;

 Μιλάω για την κυβέρνηση και για την πράσινη ανάπτυξη! Σ’ αυτή την πράσινη ανάπτυξη, λοιπόν, από τους πρώτους μετόχους είναι οι εταιρίες της BP, από τους πρώτους επενδυτές σ’ αυτή την ιστορία. Δηλαδή είναι αυτός ο φαύλος κύκλος που έλεγε ο Ελύτης, ότι με έναν ανθρωποκεντρικό – τεχνοκρατικό πολιτισμό προσπαθούμε να διορθώνουμε τις ζημιές που έκανε ένας ανθρωποκεντρικός- τεχνοκρατικός πολιτισμός. Αυτός είναι ο φαύλος κύκλος.

Και τι θα πει ανάπτυξη, κι ως που πάει αυτή η ανάπτυξη τέλος πάντων; Αυτή η γραμμή που πάει; Έχει κανένα τέλος; Έχει κανένα τέρμα αυτή η γραμμή; Περάσαμε τη βιομηχανική επανάσταση, περάσαμε την επανάσταση την ηλεκτρονική, και το όφελος του ανθρώπου ποιό; Η ποιότητα της ζωής του, το νόημα της ζωής του έχει χαθεί, έχει αλλοτριωθεί! Η ζωή είναι αλλού και ο άνθρωπος ο σημερινός είναι αλλού! Οι περισσότεροι άλλα ζητούν κι άλλα ζούνε, άλλα επιθυμούν και άλλα πραγματοποιούν μέσα στην κοινωνία.

Είμαστε πια μια κοινωνία σχιζοφρενών. Από τη μια ένας αφύσικος πολιτισμός και από την άλλη η οντότητά μας σαν άνθρωποι. Είμαστε ψυχασθενείς. Απλώς ο καθένας νομίζει ότι ο άλλος είναι, κι όχι ο ίδιος!

Αν θέλουμε λοιπόν να οραματιστούμε ένα ανθρώπινο μέλλον, οφείλουμε κατ’ αρχήν να το οραματιστούμε σε ανθρώπινα μέτρα. Αυτές οι χαβούζες που λέγονται πόλεις εξαφανίζουν τον άνθρωπο.

Θα κάνω μια παρένθεση: πήγα κάποτε στην Ιταλία και μπήκα σε μία από αυτές τις τεράστιες εκκλησίες που έχουνε. Στάθηκα μέσα σ’ αυτό το πράγμα και χάθηκα πραγματικά. και ένιωσα έτσι, ανύπαρκτος. Αυτόματα σκέφτηκα κι ένα δικό μας, ένα εκκλησάκι σ’ ένα λοφίσκο, που μπαίνεις μέσα και ακουμπάς το Θεό ρε παιδί μου! Εκεί εκμηδενίζουν εντελώς τον άνθρωπο. Ενώ, αντίθετα, μπαίνεις σ’ σ’ ένα ερημοκλήσι και βλέπεις τον Παντοκράτορα από πάνω να σου χαμογελάει, να απλώσεις το χέρι να τον πιάσεις!

Δηλαδή, ο άνθρωπος ο οποίος θέλει να επικοινωνήσει, ανεξάρτητα αν πιστεύει στον Θεό ή δεν πιστεύει στο Θείο, κλπ. Όσο υπάρχουν άνθρωποι – κι αυτοί λιγοστεύουν ολοένα και περισσότερο και αντικαθίστανται από τους μεταλλαγμένους – θα νιώθουνε αυτή την ανάγκη μιας διαφορετικής επικοινωνίας. Πολλές φορές όταν είμαι «φορτωμένος» και έχει Πανσέληνο βγαίνω στην βεράντα εδώ έξω ανοίγω τα χέρια μου – όπως όταν σταύρωσαν τον Χριστό – κι ανοίγω το στόμα μου και προσπαθώ να… καταπιώ το φεγγάρι. Στέκω, έτσι, πέντε με δέκα λεπτά, και κάποια στιγμή χάνομαι, σταματάω μόνος μου, γιατί δεν ξέρω αν θα γυρίσω πίσω…

Εδώ κάτω έχω και μια ροδιά (αγαπάω πολύ τις ροδιές) η οποία, κάποια μέρα μου αρρώστησε. Πήγα στον Γεωπόνο, πήρα φάρμακα, πήρα τούτο, πήρα τ’ άλλο, την ράντισα, τίποτα! Η ροδιά κάθε μέρα και χειρότερα. Ήταν Πανσέληνος. Την σκεφτόμουνα κι ήμουν στενοχωρημένος. Κατέβηκα τα σκαλοπάτια, κι έκατσα σε μια πέτρα δίπλα της και άρχισα να της λέω πόσο πολύτιμη είναι για μένα, πόσο την αγαπάω, να την χαϊδεύω, να της μιλάω τρυφερά κλπ. Από την άλλη μέρα η ροδιά άρχισε να γίνεται καλύτερα. Έγιανε, και τον Σεπτέμβρη πέταξε και εκτός εποχής, πια, δυο τεράστια ρόδια. Τώρα, δεν ξέρω αν τα φάρμακα βοήθησαν, επίσης, αλλά εγώ αλλιώς το εισέπραξα και αλλιώς το ένιωσα.

Είναι δύσκολο να ανοίξουμε μια διέξοδο μέσω μιας οικολογικής επανάστασης. Και γιατί είναι δύσκολο; Από την δεκαετία του ’60 ο Μαρκούζε είχε επισημάνει, ότι αυτό το απεχθές κοινωνικό σύστημα δεν βρίσκεται πια έξω από τον άνθρωπο, αλλά έχει ενσωματωθεί μέσα στον άνθρωπο και έχει υποχρεώσει τον άνθρωπο να το αναπαράγει συνεχώς. Αυτό τι λέει;

Αυτό λέει, ότι υποχρεωτικά, έχουμε μια μετάλλαξη της συνείδησης, μια μεταφορά της, από την αυτονομία της αναζήτησης του καλού ή της ζωής, σε μια πρακτική η οποία αναπαράγει το σύστημα. Μας έχουν υποχρεώσει να παίρνουμε αυτοκίνητα, μας υποχρεώνουν να παίρνουμε κινητά, μας υποχρεώνουν να κάνουμε τούτο, ή το άλλο. Έχουν οργανώσει έτσι τη ζωή, ώστε δεν μπορούμε να διαφύγουμε.

Γι’ αυτό είναι πολύ δύσκολη μια επανάσταση της οικολογίας. Γιατί πρέπει να απαλλαγεί ο άνθρωπος, να ξεράσει από μέσα του, όλο το σύστημα, να μπορέσει να απελευθερωθεί και να μπορέσει τελικά να δει τα πράγματα όπως είναι, να δει τη ζωή του, να παλέψει, ν’ αντισταθεί, να πολεμήσει.

Σήμερα και σ’ αυτόν τον τομέα – και είναι πολύ αισιόδοξο – διάφορες παρέες παίρνουν τα βουνά και προσπαθούν να ζήσουν έξω από το σύστημα. Ακόμα, σε κάποιες περιοχές έχουν καταργήσει και το χρήμα. Εσύ έχεις βγάλει φέτος περισσότερα φασόλια, εγώ έχω πατάτες, ο άλλος έχει λάδι, ο άλλος είναι γιατρός κι αντί για πληρωμή θα του δώσω αυγά ή κοτόπουλο, κλπ.

Αυτά νομίζω είναι από τα πιο σημαντικά πράγματα που συμβαίνουν σήμερα στην ελληνική κοινωνία, διότι από το οργανωμένο πολιτικό-θεσμικό σύστημα δεν μπορούμε να περιμένουμε τίποτα. Πρόκειται για μια κατάσταση η οποία αποκλείεται να αναπαράξει τίποτα καλό, τίποτα της προκοπής.

Δεν πίστευα ποτέ ότι θα ξαναζήσω μια περίοδο εθνικής υποτέλειας της πατρίδας μου.

Πιτσιρικάς δεκατριών χρονών πολέμησα τους Γερμανούς. Μετά, πολέμησα τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό, την εποχή που ερχόταν εδώ ο Αμερικανός  στρατηγός και του έλεγε ο Έλληνας Πρωθυπουργός, διανοούμενος Κανελλόπουλος, «Ιδού ο στρατός σας!», δείχνοντας τον ελληνικό στρατό. Την εποχή που ερχόταν ο πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών ο περίφημος Πιουριφόι, και έμπαινε στο γραφείο του Πρωθυπουργού και ανέβαζε τα πόδια του πάνω στο γραφείο και του έλεγε τι να κάνει και τι να μην κάνει…

 

ΠΗΓΗ: 25 Ιαν 2012, http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/xronis-missios-h-koinonia-deixnei-na-exei-pathei-egkefaliko    και 02 Φεβ 2012, http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/xronis-missios-einai-epitaktiki-i-anagki-tis-synergasias

 

 Συνέχεια στο Μέρος ΙΙ: http://tomtb.com/modules/smartsection/item.php?itemid=2657 

Αγωνιστικό μέτωπο ανατροπής τώρα!

 

Συνέντευξη του Άγγελου Χάγιου [στο Στράτο Βουραζέρη]

 

 

Για την ανάγκη ενός αγωνιστικού μετώπου αντίστασης, ρήξης και ανατροπής της ολομέτωπης επίθεσης του κεφαλαίου μιλά ο Άγγελος Χάγιος, περιφερειακός σύμβουλος Αττικής και στέλεχος του ΝΑΡ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Ο Ά. Χάγιος απευθύνει κάλεσμα σε όλες τις μαχόμενες δυνάμεις της Αριστεράς και του κινήματος, υπογραμμίζοντας τον αντιδιαχειριστικό και αντικυβερνητικό, αντιΕΕ – αντιιμπεριαλιστικό, αντισυστημικό – αντικαπιταλιστικό προσανατολισμό του αγώνα.

– Ποιο είναι το βασικό συμπέρασμα από την προχθεσινή σύνοδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης; 

Οι ηγεμονικές δυνάμεις της ΕΕ προωθούν με διαδικασία «φαστ τρακ» την «οικονομική διακυβέρνηση», τη νομοθετική και συνταγματική κατοχύρωση της αέναης λιτότητας. Αυτό γίνεται εν μέσω οξυνόμενων ανταγωνισμών, ποιός θα πληρώσει και ποιό μερίδιο, μεταξύ των καπιταλιστών της ΕΕ αλλά και μεταξύ ΕΕ, ιδιαίτερα της Γερμανίας, με τις ΗΠΑ. Αυτό έχει αντανάκλαση και στον αστικό κόσμο της χώρας. Συμφωνούν, ωστόσο, στο στόχο να περάσουν τη Δανειακή Σύμβαση και τα νέα μνημόνια. Και στο συνολικό πολιτικό τους σχέδιο, στην αντιδραστική ανασυγκρότηση του ελληνικού καπιταλισμού. Με ακόμα πιο βαθιά πρόσδεση στην κλυδωνιζόμενη ευρωζώνη και την ΕΕ. Αλλά και στις γεωπολιτικές και ιμπεριαλιστικές επιδιώξεις των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή της Αν. Μεσογείου και Β. Αφρικής.

– Πολύς κόσμος που θίγεται από τα βάναυσα μέτρα, δεχόμενος και την τρομοκρατία από ΜΜΕ και αστικά κόμματα, αναρωτιέται εάν υπάρχει άλλος δρόμος. Υπάρχει τελικά άλλος δρόμος;

Δεν μπορούμε να σπέρνουμε αυταπάτες στην εργατική τάξη και το λαό. Για να επιβιώσουν και να διεκδικήσουν μια ζωή αντάξια της εποχής ένας είναι ο δρόμος. Να σηκώσουν το γάντι, απέναντι στον οδοστρωτήρα της βίαιης καπιταλιστικής ανασυγκρότησης, της ακόμα πιο αντιδραστικής ΕΕ και των επικίνδυνων ανταγωνισμών των ιμπεριαλιστών. Αυτά καθορίζουν το περιεχόμενο του, αναγκαίου όσο ποτέ, πλειοψηφικού κοινωνικού-πολιτικού κινήματος. Ενός αγωνιστικού μετώπου. Που θα αναδειχτεί σε αντίπαλο δέος. Με προσανατολισμό, επομένως, αντιδιαχειριστικό και αντικυβερνητικό, αντιΕΕ- αντιιμπεριαλιστικό, αντισυστημικό -αντικαπιταλιστικό. Για την απελευθέρωση από τη δικτατορία των αγορών, των πολυεθνικών, των τραπεζών, των εθνικών και υπερεθνικών οργάνων τους και των σφετεριστών του παραγόμενου από τους εργαζόμενους κοινωνικού πλούτου! Με πρώτο στόχο την ανατροπή της κυβέρνησης του μαύρου μετώπου ΠΑΣΟΚ – ΝΔ – ΛΑΟΣ και κάθε κυβέρνησης αυτής της πολιτικής. Για να τεθεί, πρακτικά, η ανατροπή της πολιτικής ΕΕ-ΔΝΤ, ελληνικού και ξένου κεφαλαίου. Να μπουν στην ημερήσια διάταξη οι διεκδικήσεις για το κοινωνικό πρόβλημα, πρωτίστως, αλλά και για τα σύγχρονα προβλήματα των πολιτικών και δημοκρατικών δικαιωμάτων και της λαϊκής κυριαρχίας. Και να συνδεθούν στενά με τη μη αναγνώριση, την παύση πληρωμής και την διαγραφή του χιλιοπληρωμένου χρέους. Με την έξοδο από το ευρώ και την αντικαπιταλιστική αποδέσμευση από την ΕΕ. Για ριζική ανακατανομή του πλούτου σε βάρος του κεφαλαίου. Για να περάσουν στο Δημόσιο, χωρίς καμιά επιβάρυνση για το λαό και με εργατικό έλεγχο η Τράπεζα της Ελλάδας, όλες οι Τράπεζες και οι επιχειρήσεις στρατηγικής σημασίας.

– Ποιος θα υλοποιήσει την ανατροπή που απαιτεί η εποχή μας;

Δεν ξεχνάμε ότι την ιστορία την γράφουν οι λαοί. Τις ανατροπές, τις εξεγέρσεις, τις επαναστάσεις, τις πραγματοποιούν πάντα οι τάξεις και οι κοινωνικές τους συμμαχίες. Στο πεδίο αυτό συγκροτούνται, δοκιμάζονται, αλλάζουν και αναδιαμορφώνονται τα πολιτικά μέτωπα και υποκείμενα. Η κρίση είναι σε εξέλιξη και είναι βαθιά. Δημιουργείται, ήδη, ένα εκρηκτικό μίγμα. Που μπορεί να οδηγήσει -με απρόβλεπτους δρόμους και αφορμές- σε εξεγερτικά ή και επαναστατικά γεγονότα. Σε μια παρατεταμένη, σκληρή και πιο βαθιά από ποτέ κοινωνική σύγκρουση. Έχουμε σαφή δείγματα με τον ηρωικό αγώνα στη Χαλυβουργία, τη λαϊκή αντίσταση στα χαράτσια, τη μάχη ενάντια στις εφεδρείες – απολύσεις. Ως ΝΑΡ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ, προτείνουμε σε όλες τις μαχόμενες δυνάμεις του κινήματος και της Αριστεράς να εργαστούμε από κοινού. Εδώ και τώρα. Για ένα πολύμορφο, βαθύτερα πολιτικό, ασυμβίβαστο μέχρι τέλους, λαϊκό κίνημα διαρκείας. Που θα ενώνει όλες τις αντιστάσεις, όλες τις αγωνιστικές τάσεις στη βάση πολιτικών στόχων και μορφών πάλης ανατροπής. Με καρδιά και νου το ταξικά ανασυγκροτημένο εργατικό κίνημα. Που θα οργανώνει μετωπικά τον λαϊκό ξεσηκωμό, τις εργατικές εξεγέρσεις και θα τους οπλίζει με αντικαπιταλιστική προοπτική. Δε μιλάμε, απλώς, για ένα κινηματικό μέτωπο. Αλλά για μια τετραπλή συμπόρευση. Της σύγκλισης όλων των αντιστάσεων και αγώνων. Της καθοριστικής ταξικής ενότητας και ηγεμονίας των εργαζομένων. Της κοινωνικής συμμαχίας τους με τα πληττόμενα λαϊκά στρώματα. Της κοινής δράσης κάθε αγωνιστικής φωνής, ιδιαίτερα της Αριστεράς. Αυτόν τον πολιτικό ρόλο μπορεί να αναλάβει ένα αγωνιστικό μέτωπο αντίστασης, ρήξης και ανατροπής.

– Η προοπτική νίκης ενός τέτοιου μετώπου, δεν προϋποθέτει μια πρόταση εξουσίας;

Η πολιτική αυτή πρόταση εκφράζει στο σήμερα και τη θέση μας στο ζήτημα της εξουσίας. Το μέτωπο αυτό για να μπορεί να επιβάλλει την εργατική-λαϊκή θέληση και τον εργατικό-κοινωνικό έλεγχο είναι ανάγκη να συγκροτεί τα δικά του όργανα. Όργανα ανταγωνιστικά στους αστικούς θεσμούς. Με καθοριστικό τον εξωκοινοβουλευτικό αγώνα και την απόκρουση της αποθέωσης του αστικού κοινοβουλευτισμού. Σε αντιπαράθεση με τον αστικοποιημένο συνδικαλισμό. Που θα εκφράζουν την τάση εργατικής χειραφέτησης και διεκδίκησης της εργατικής διεύθυνσης. Που μπορούν να αποτελέσουν, σε επόμενες επαναστατικές καμπές, τα έμβρυα της εργατικής εξουσίας. Οι διάφορες κυβερνητικές προτάσεις από το χώρο της Αριστεράς δεν συμβάλουν στη στρατηγική αυτή. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, κινούνται στο έδαφος της καπιταλιστικής κυριαρχίας. Τα όργανα αυτά δεν θα γεννηθούν όπως η Αθηνά από το κεφάλι του Δία. Αλλά από την πείρα των ίδιων των εργαζομένων. Ήδη υπάρχουν πρωτόλεια παραδείγματα, από τους συντονισμούς των πρωτοβάθμιων σωματείων, τις εργατικές συνελεύσεις βάσης, τις απεργιακές επιτροπές, τις μαζικές πρωτοβουλίες ενάντια στα χαράτσια, ως τις αυθεντικές συνελεύσεις γειτονιών.

– Άλλες δυνάμεις της Αριστεράς προτείνουν μια πλατιά εκλογική συνεργασία. Γιατί δεν συμφωνείτε;

Οι μαύρες συμμαχίες και οι χούντες δεν πέφτουν με εκλογές αλλά με εξεγέρσεις. Αυτή η ιστορική αλήθεια έχει συσκοτιστεί μετά τη μεταπολίτευση. Παρά την εμπειρία του Πολυτεχνείου. Η ρεφορμιστική και η διαχειριστική Αριστερά, αυτή τη φορά, δεν «παίζει» στα σενάρια συναίνεσης, όπως το '89. Αναπαράγει, ωστόσο, τις κοινοβουλευτικές αυταπάτες. Δεν υποτιμούμε καθόλου την εκλογική μάχη που, άλλωστε, θα δώσουμε ως ΑΝΤΑΡΣΥΑ με το αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα. Είναι ανάγκη, ωστόσο, να καταλυθεί η ηγεμονία της κοινοβουλευτικής διεξόδου ακόμα και σε κόσμο του αγώνα και της Αριστεράς. Η πολιτική μας πρόταση επιχειρεί να μετακινήσει τον άξονα από την αστικοδημοκρατική διαδικασία στη δημοκρατία του κινήματος. Στην εργατική δημοκρατία που υπερβαίνει ποιοτικά όλες τις προηγούμενες μορφές. Μέσα σε ένα αγωνιστικό μέτωπο συγκροτείται πραγματικά το δικαίωμα ξεχωριστής συμβολής κάθε ρεύματος. Η δυνατότητα δημοκρατικής, με όρους ισοτιμίας, συζήτησης, αντιπαράθεσης και σύνθεσης, με βάση τις απόψεις και το πρόγραμμά τους. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ θα συμβάλει με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες. Θα απευθύνει καθαρά αυτή τη πρόταση σε όλες τις αγωνιστικές τάσεις του κινήματος, στη βάση και την κορυφή όλων των μαχόμενων δυνάμεων της Αριστεράς, κοινοβουλευτικής και εξωκοινοβουλευτικής.

– Η χώρα έχει μπει υπό επιτροπεία, το πολιτικό προσωπικό άγεται και φέρεται. Τελικά μήπως το αναγκαίο μέτωπο πρέπει να είναι ένα νέο ΕΑΜ;

Η καταστροφή που ζούμε κι αυτή που έρχεται, επιβάλλεται από τις τράπεζες, τις επιχειρήσεις και από τα καπιταλιστικά εθνικά κράτη. Αλλά και από τα γιγάντια πολυεθνικά πολυκλαδικά μονοπώλια και από τις υπερεθνικές ενώσεις, ΕΕ, ΔΝΤ, G20. Και, για να μη ξεχνιόμαστε, από τους ιμπεριαλιστές του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ, της ΕΕ και τους ανταγωνισμούς τους. Δεν επιβάλλεται, προς το παρόν τουλάχιστον, με στρατιωτική εισβολή και με στρατιωτικές χούντες. Επιστρατεύεται για το σκοπό αυτό το αστικό πολιτικό σύστημα, οι θεσμοί του, τα καθεστωτικά ΜΜΕ. Η άμεση ανάληψης πολιτικής διαχείρισης από εκπροσώπους του κεφαλαίου, (κυβερνήσεις Παπαδήμου, Μόντι κλπ). Ανακύπτει σαφώς «εθνικό ζήτημα» με σύγχρονους όρους. Ο ελληνικός καπιταλισμός, που ανήκει στη δεύτερη ταχύτητα του διεθνούς πλέγματος του κεφαλαίου, υποβαθμίζεται στην ήδη άνιση σχέση αλληλεξάρτησης από τις ηγεμονικές ευρωπαϊκές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Το γεγονός αυτό οξύνει την αντεργατική επίθεση, τη νέο-απολυταρχική επιβολή του κεφαλαίου και την εμπλοκή στο διεθνές καπιταλιστικό πλέγμα. Η εξέλιξη αυτή δημιουργεί σοβαρά εμπόδια και κινδύνους στο «έθνος των εργαζομένων». Στον καθημερινό του αγώνα και, κυρίως, στην πραγματοποίηση της αντικαπιταλιστικής επανάστασης σε μια χώρα, όπως στην Ελλάδα που είναι «αδύναμος κρίκος». Αυτό σημαίνει ότι τα αιτήματα για δημοκρατία των εργαζομένων και απελευθέρωση από τα δεσμά των υπερεθνικών καπιταλιστικών κέντρων, πρέπει να ενδυναμώσουν τον συνολικό αγώνα για την αντικαπιταλιστική ανατροπή και όχι να τον ακυρώσουν ή να το φέρνουν σε δεύτερο πλάνο. Για μας, η πτυχή του «εθνικού» ζητήματος σήμερα, συνίσταται πριν από όλα στην προβολή του στόχου για έξοδο από την ΕΕ και την άρνηση εφαρμογής των πολιτικών που επιβάλει. Στη συνολική σύγκρουση με τις δυνάμεις του ιμπεριαλισμού, τόσο της ΕΕ όσο και των ΗΠΑ, με τους οξυνόμενους ανταγωνισμούς αλλά και τις συμμαχίες της «δικής μας» αστικής τάξης. Αν δε μπαίνει αυτός ο στόχος, τότε οι προτάσεις για «εθνική ενότητα», για «πατριωτικό» μέτωπο, ενάντια στους «μεγάλους» και τους «ξένους», δεν είναι απλά λαθεμένες, αλλά εχθρικές στην προσπάθεια πολιτικής και αγωνιστικής αφύπνισης του λαού. Εκμεταλλεύονται την περηφάνια του, για να τον υποτάξουν βαθύτερα. Στην κατεύθυνση αυτή αξιοποιούμε και την εμπειρία του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, θετική και αρνητική, για τη συγκρότηση ενός μετώπου με πυρήνα τα σημερινά και αυριανά συμφέροντα της εργαζόμενης πλειοψηφίας, με ορίζοντα κοινωνικής χειραφέτησης από τα δεσμά του κεφαλαίου.

– Βλέπουμε τον ΣΥΝ να αναζητά συνεργασίες, σε εκλογική ή γενικότερη βάση, με θραύσματα του ΠΑΣΟΚ. Εσείς στέκεστε αρνητικά. Δεν έχει θέση αυτός ο κόσμος στο κίνημα ή σε μια συνεργασία με την Αριστερά;

Με τέτοιες επιλογές, αυτός που διεμβολίζεται είναι η Αριστερά και η στρατηγική της. Πρόκειται για συνεργασία αντιμνημονιακού χυλού. Που «βάζει πλάτη» στην ανασύσταση της κεντροαριστεράς και της σοσιαλδημοκρατίας σε μια εκδοχή της. Συναγωνίζεται τη ΔΗΜΑΡ στη γνωστή πολιτική «ουράς». Αυτή που ακολούθησε η αριστερά απέναντι στη «δημοκρατική παράταξη» του Γεωργίου Παπανδρέου παλιότερα και στο «σοσιαλιστικό» ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου στη μεταπολίτευση. Στη γραμμή αυτή, η ηγεσία του ΣΥΝ καλεί αυτάρεσκα την Αριστερά σε ενότητα. Σε ένα «ελάχιστο» πρόγραμμα, δηλαδή στο δικό του πρόγραμμα. Που παραπέμπει τα προβλήματα στις καλένδες της λεγόμενης δημοκρατικής επανίδρυσης της ΕΕ και μιας «αριστερής», σοσιαλδημοκρατικής δηλαδή, κυβέρνησης. Η εμπειρία των «αριστερών» κυβερνήσεων στην Κύπρο σήμερα και στην Ιταλία παλιότερα δεν τους έχει διδάξει τίποτα. Οι διαφοροποιήσεις από το χώρο του ΠΑΣΟΚ προς τα αριστερά, φυσικά και είναι αναγκαίος στόχος. Πρέπει να αναζητούνται στο πλαίσιο του αναγκαίου μετώπου ανατροπής της επίθεσης και διεκδίκησης μιας πορείας έξω από την ΕΕ και τον καπιταλισμό.

Αντικαπιταλιστική επαναστατική Αριστερά για τη νικηφόρα προοπτική του αγώνα

– Καλείτε σε αγώνα για την αντικαπιταλιστική ανατροπή της επίθεσης. Και μετά τι; Υπάρχει ζωή έξω από το ευρώ, την ΕΕ και τον καπιταλισμό;

Ο δρόμος μέσα στο ευρώ και την ΕΕ είναι που οδηγεί σε μια ζωή χωρίς δικαιώματα, ελπίδα, αξιοπρέπεια. Με όποια μορφή «αντιμνημονιακής» διαχείρισης. Είτε του Σαμαρά, το πήγε κι αυτός το γράμμα, είτε «αριστερή». Να τελειώνουμε με αυτή την τρομοκρατία. Ο λαός μας έχει αποδείξει πως έχει την πείρα και τις δυνάμεις, με τους εργαζόμενους στη διεύθυνση των πραγμάτων, να βαδίσει σε μια άλλη πορεία με άξονα τις κοινωνικές ανάγκες. Οι πρόσφατοι αγώνες έδειξαν ότι, δεν αρκεί ο όποιος κλονισμός της αστικής πολιτικής ηγεμονίας. Προκύπτει η ανάγκη να συγκροτηθούν, σε ανώτερο επίπεδο, όλες οι υπαρκτές αγωνιστικές τάσεις και δυνατότητες. Με στόχο τη συνολική ρήξη και εν τέλει την κατάλυση της καθολικής αστικής ηγεμονίας. Για να μπορέσει η τάση χειραφέτησης να διεκδικήσει το πολιτικό προβάδισμα και την πλειοψηφία μέσα στην εργατική τάξη. Ώστε να δημιουργεί έδαφος για επαναστατικά γεγονότα. Να «μεταφέρει» την «κρίση ηγεμονίας» μέσα στις γραμμές της αστικής τάξης. Να διαμορφώνει μια επαναστατική κατάσταση, μια κατάσταση «δυαδικής» εξουσίας. Που θα βάζει, τελικά, στην ημερήσια διάταξη το ζήτημα της εργατικής εξουσίας, και της ανατροπής της αστικής κυριαρχίας.

– Επιμένετε στην ανάγκη μιας αντικαπιταλιστικής επαναστατικής Αριστεράς, της σύγχρονης κομμουνιστικής προοπτικής. Δεν είναι άραγε πολυτέλεια στην εποχή που μας τα παίρνουν όλα;

Πρόκειται για τη νικηφόρα προοπτική του αγώνα. Γι αυτό είναι αναγκαία η εμφάνιση και συνολική παρέμβαση, σε πανεθνικό και πανκοινωνικό επίπεδο, ενός πόλου, ενός μετώπου της επαναστατικής αριστεράς. Μιας Αριστεράς στρατηγικά επανεξοπλισμένης. Ρηξιακής με το σύστημα, ρηξικέλευθης για την ανατροπή. Για την προοπτική μιας εκ βάθρων αλλαγής της σημερινής πολιτικής – οικονομικής – κοινωνικής άθλιας πραγματικότητας, η οποία βέβαια θα είναι έργο της ίδιας της εργατικής τάξης και των άλλων καταπιεζόμενων. Με ανώτερη συγκρότηση και παρέμβαση σε αυτήν των δυνάμεων της επαναθεμελίωσης της κομμουνιστικής απελευθέρωσης .

– Το ΚΚΕ θέτει το ζήτημα της λαϊκής εξουσίας και μάλιστα σε πρώτο πλάνο. Πως το κρίνετε αυτό;

Το πρόβλημα με το ΚΚΕ είναι ότι δεν επιλέγει μια επαναστατική πολιτική. Δεν απαντά στο πώς η κοινωνική διαμαρτυρία, θα συγκροτηθεί σε κοινωνικό και πολιτικό υποκείμενο ανατροπής της επίθεσης. Είναι κρίσιμο ζήτημα αυτό. Δεν απαντιέται με ένα συνδυασμό ρηχής ιδεολογικής κατήχησης και οιονεί εκλογικής εκστρατείας για «εξαγωγή συμπερασμάτων» και ενίσχυση του ΚΚΕ. Η τακτική αυτή, δεν γονιμοποιεί αντικαπιταλιστικά τις συνειδήσεις του κόσμου. Προσφέρει και «άλλοθι» για τον εύκολο δρόμο της υποταγής σε νέα σοσιαλδημοκρατικά σενάρια. Το ΚΚΕ έκανε ζημιά με την άρνηση του να θέσει σε πρώτο πλάνο τα αιτήματα για έξοδο από ευρώ και ΕΕ και διαγραφή του χρέους. Τώρα τα βάζει, αυτό είναι θετικό, αλλά τα παραπέμπει στις καλένδες της λαϊκής εξουσίας. Η λογική του επιθετικού πολέμου προς άλλες αριστερές φωνές και ιδιαίτερα προς τις αντικαπιταλιστικές κομμουνιστικές δυνάμεις που είναι στα αριστερά του, η άρνηση της κοινής δράσης στο μαζικό κίνημα, υπονομεύουν τον αγώνα. Πεποίθηση μας είναι πως αν οι δυνάμεις του ΚΚΕ, του ΠΑΜΕ, του ΣΥΡΙΖΑ, της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, έθεταν συντονισμένα και αποφασιστικά το ζήτημα του παλλαϊκού ξεσηκωμού για την ανατροπή της κυβέρνησης και της επίθεσης, θα είχαμε ταχύτατη άνοδο της λαϊκής αυτοπεποίθησης και εξεγερτικά γεγονότα. Το ΚΚΕ, ως η μεγαλύτερη δύναμη της Αριστεράς και με ιδιαίτερη βαρύτητα στην εργατική τάξη, κρίνεται πολύ αυστηρά για αυτό. Αλλά το ζήτημα δεν είναι η αυτοκριτική μετά από 50 χρόνια, αλλά αυτό που πρέπει να γίνει τώρα.

– Και ποιοι θα την φτιάξουν την Αριστερά της ανατροπής; Είναι υπόθεση μόνο της ΑΝΤΑΡΣΥΑ;

Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ συμβάλει ουσιαστικά στην κατεύθυνση μιας άλλης μετωπικής αντικαπιταλιστικής Αριστεράς. Ενός διακριτού μαζικού πολιτικού ρεύματος αυτοτελούς. Και όχι ως αντικαπιταλιστικό-επαναστατικό «άκρο» μιας παναριστερής συμμαχίας ή ενός αντιμνημονιακού-αντινεοφιλελεύθερου μετώπου και όποιου σχεδίου νέας σοσιαλδημοκρατίας. Η πολιτική της αυτοτέλεια – σε όλα τα επίπεδα – είναι αναγκαία, αλλά όχι αυτοσκοπός. Συνοδεύεται με την προσπάθεια για κοινή δράση μέσα στο κίνημα, και πρωτοβουλίες συντονισμού της Αριστεράς σε καίρια πολιτικά ζητήματα. Δυστυχώς, μέχρι σήμερα, δεν έχουν μορφοποιηθεί οργανωμένες πολιτικές δυνάμεις που μπορεί να συμπαραταχθούν μετωπικά σε συνολικό πολιτικό επίπεδο. Με στόχο την αντικαπιταλιστική ανατροπή στην πορεία για την επαναστατική αλλαγή και την κοινωνική απελευθέρωση. Όμως, οι πολιτικές διαφοροποιήσεις είναι ταχύτατες. Οι αναζητήσεις των κινηματικών και αριστερών πρωτοποριών μαζικές κι απαιτητικές. Θα υπάρξουν και άλλες συλλογικές απόπειρες που θα συμβάλουν σε μια αντικαπιταλιστική Αριστερά. Αυτά μας υποχρεώνουν να εργαστούμε τολμηρά, μαζικά και πλατιά. Προς συλλογικότητες, δυνάμεις και οργανώσεις που αναφέρονται στον αντικαπιταλισμό, στη ρήξη και την ανατροπή. Στόχος αυτών είναι η κοινή δράση στο κίνημα. Ο συντονισμός και η συμπόρευση σε κρίσιμα ζητήματα, η ανάπτυξη του διαλόγου. Είναι, ακόμα, να μετατοπιστούν πιο μόνιμα και σταθερά προς το αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα και μέτωπο οι τάσεις που διαφοροποιούνται προς τα αριστερά. Που προέρχονται από το χώρο και την επιρροή των ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ, Μετώπου Αλληλεγγύης και Ανατροπής και ευρύτερα της εξωκοινοβουλευτικής ή ανένταχτης Αριστεράς. Πρωτίστως, βέβαια, οι σχετικά φρέσκιες πρωτοπορίες του εργατικού κινήματος και της νεολαίας. Που η ένταξη τους στην κοινή προσπάθεια δίνουν άλλον αέρα και αισιόδοξη προοπτική νίκης και ανατροπής.

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα «ΠΡΙΝ» 11/12/11. Το είδα:Mon, 2011-12-12, http://aristeroblog.gr/node/297

Περνάμε από μια μορφή καπιταλισμού σε μιαν άλλη

ΝΕΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΣΕ ΜΙΑ ΕΥΡΩΠΗ-ΤΕΡΑΣ

 

Του Κονστάντσο Πρέβε  [Συνέντευξη στη Βασιλική Λάζου]

 

Είμαστε σε φάση μετάβασης από μια μορφή του καπιταλισμού σε μια άλλη μορφή του, γενικότερη και παγκοσμιοποιημένη. Περνάμε στον απόλυτο καπιταλισμό. Η Ελλάδα είναι μόνο ένας αδύναμος κρίκος, το καλύτερο πειραματόζωο πριν από την Ιταλία και την Ισπανία. Αυτό τονίζει ο Ιταλός μαρξιστής φιλόσοφος Κονστάντσο Πρέβε σε συνέντευξή του στην «Ε».

Υπογραμμίζει ότι ο ελληνικός λαός θα έπρεπε να αποδεχτεί το δημοψήφισμα και να ψηφίσει όχι, για να αντισταθεί σε μια Ευρώπη-τέρας. Τάσσεται υπέρ μιας ομοσπονδίας ευρωπαϊκών λαών και στηλιτεύει την απουσία των διανοούμενων.

[Αντίσταση στον απόλυτο αγγλοσαξωνικό καπιταλισμό]

 

**Κύριε Πρέβε, κατά την αντίληψή σας, τι είναι αυτό που βιώνουμε στην Ελλάδα τα δύο τελευταία χρόνια που ξέσπασε η κρίση;

*Στην Ελλάδα υπάρχει τώρα μια μεγάλη κρίση του καπιταλισμού, αλλά εγώ δεν πιστεύω ότι είναι σωστή η ορολογία κρίση του καπιταλισμού. Είμαστε σε φάση μετάβασης από μια μορφή του καπιταλισμού σε μια άλλη μορφή του, γενικότερη και παγκοσμιοποιημένη. Γι' αυτό πιστεύω ότι θα περάσουμε από μια μορφή του καπιταλισμού σε μιαν άλλη. Από έναν ευρωπαϊκό καπιταλισμό, κεϊνσιανό, του Μπίσμαρκ, του Ντε Γκολ, των συνδικάτων, σε μια καθαρή μορφή του καπιταλισμού, αγγλοσαξονική, αμερικανική, σε έναν απόλυτο καπιταλισμό. Η Ελλάδα είναι μόνο ένας αδύναμος κρίκος, το καλύτερο πειραματόζωο, για να περάσουμε μετά στην Ιταλία και κατόπιν στην Ισπανία. Η Πορτογαλία είναι ιδιαίτερη περίπτωση γιατί είναι μια αγροτική κοινότητα συνηθισμένη στη φτώχεια. Όχι στη μιζέρια, στη φτώχεια.

** Ποια είναι η γνώμη σας για τη συμπεριφορά της Γερμανίας;

* Λαμβάνω και διαβάζω ελληνικές εφημερίδες και παρατηρώ ότι χρησιμοποιούν την ορολογία Τέταρτο Ράιχ για τα πάντα. Η Γερμανία είναι η μηχανή της φιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης ολόκληρης της Ευρώπης. Δεν πιστεύω ότι μπορούμε να κάνουμε αναλογίες με το Τρίτο Ράιχ με τον Μπίσμαρκ ή κάτι τέτοιο.

** Ποια είναι η άποψή σας για τον Γιώργο Παπανδρέου ως πολιτικό;

* Πιστεύω ότι ο Παπανδρέου ήταν μόνο κληρονόμος μιας μεγάλης οικογένειας και αυτό δεν είναι σοβαρό για μια μεγάλη χώρα. Εγώ πιστεύω ότι ο Παπανδρέου έκανε πολύ καλά όταν πρότεινε το δημοψήφισμα. Το ξέρω ότι το έκανε για πολιτικούς λόγους, ως μανούβρα, δεν είμαι αφελής. Αλλά πιστεύω ότι ο ελληνικός λαός θα έπρεπε να αποδεχτεί το δημοψήφισμα και να ψηφίσει όχι. Και για αυτό η ολιγαρχία της Ευρώπης φοβήθηκε τρομερά. Γιατί η ολιγαρχία δεν έχει φόβο για τις ομαλές εκλογές.

** Τα άλλα κόμματα;

* Δεν υπάρχει κατά την άποψή μου Δεξιά και Αριστερά. Τώρα υπάρχει ένα πρόβλημα της Ελλάδας ως έθνους, όχι μόνο του ελληνικού λαού. Πιστεύω ότι οι ομαλές εκλογές δεν είναι τίποτε. Και πιστεύω ότι κάθε κυβέρνηση θα πει ναι, είτε αυτός είναι Παπαδήμος είτε είναι Μόντι. Τώρα υπάρχει ένα κόμμα των οικονομολόγων εναντίον ενός κόμματος των πολιτικών. Και το κόμμα των πολιτικών σημαίνει εθνική κυριαρχία πάνω στην οικονομία. Το κόμμα των οικονομολόγων σημαίνει απόλυτη κυριαρχία της οικονομίας, δηλαδή της στρατηγικής του απόλυτου καπιταλισμού.

** Υπάρχει θέση για τη δημοκρατία στην εποχή των αγορών;

* Εγώ πιστεύω στη δημοκρατία. Στην κληρονομιά των αρχαίων Ελλήνων. Δημοκρατία σημαίνει βούληση του λαού. Αν ο λαός δεν μπορεί να αποφασίσει για τα κοινά, τα δημόσια προβλήματα, τότε δεν υπάρχει δημοκρατία. Οι κυρίαρχες τάξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι αφοσιωμένες στο πρόγραμμα του απόλυτου καπιταλισμού αμερικανικού τύπου, αμερικανικού μορφώματος.

**Μπορεί να υπάρξει μια Ευρώπη των λαών;

* Δεν θα ήμουν υπέρ της Ευρώπης των λαών στιλ Ντε Γκολ. Θα ήμουν υπέρ μιας ομοσπονδίας των ευρωπαϊκών λαών, αυτό θα ήταν το ιδανικό. Ναι, η Ελλάδα ανήκει στην Ευρώπη, δεν ανήκει στη Δύση όπως έλεγε ο παλιός Καραμανλής. Κατά την άποψή μου η Δύση είναι κάτι κακό, κάτι άσχημο. Ενώ η Ευρώπη είναι κάτι καλό. Είναι σίγουρο ότι η Ελλάδα ανήκει στην Ευρώπη, αλλά η Ευρώπη τώρα έχει μεταμορφωθεί σε ένα τέρας.

 

Εθνική απελευθέρωση

 

** Ποιο ρόλο μπορεί να διαδραματίσει η σημερινή Αριστερά;

* Κατά την άποψή μου η Αριστερά τώρα δεν μπορεί να μιλάει για κομμουνισμό, για επανάσταση. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει τώρα προοπτική επανάστασης και κομμουνισμού. Υπάρχει μόνο προοπτική, ίσως, εθνικής απελευθέρωσης. Οπως και στην περίοδο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Οπως όταν η Ελλάδα έλεγε όχι στον Μουσολίνι, και τώρα η Ελλάδα θα πρέπει να αντισταθεί.

** Σε τι πρέπει να αντισταθεί;

*Θα πρέπει να αντισταθεί σε μια Ευρώπη η οποία έχει μεταμορφωθεί σε τέρας. Ίσως η Ευρώπη σε 10-20 χρόνια να είναι καλύτερα. Ίσως. Χωρίς αντίσταση τα μέτρα θα είναι πάντα χειρότερα. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Χωρίς την αντίσταση του λαού στις πλατείες, θα ήταν χειρότερα.

** Ποια είναι η σχέση της ιταλικής κρίσης με την ελληνική, την ευρωπαϊκή και την παγκόσμια κρίση;

* Η Ιταλία είναι δυνατή γιατί έχει βιομηχανική υποδομή, αλλά έρχεται και η ώρα της. Ο Μπερλουσκόνι δεν μπορούσε να περάσει σκληρά μέτρα γιατί πάντα τον ψηφίζουνε τα μεσαία στρώματα. Τα μεσαία στρώματα είναι τώρα μέσα στη θύελλα. Ο Μπερλουσκόνι έπρεπε να δώσει τις διαταγές του καπιταλισμού για να απελευθερωθούν όλα τα επαγγέλματα. Και δεν μπορούσε να το κάνει. Αυτό μπορεί να το κάνει μόνο μια δικτατορία των αγορών. Μια δικτατορία των οικονομολόγων, οι οποίοι είναι όργανα. Είμαστε σε τέτοια κατάσταση. Αυτό κατέστρεψε τον Μπερλουσκόνι και όχι τα σκάνδαλα, οι πόρνες και οι δικαστές.

 

[Ζούμε μια πολιτιστική κρίση]

 

** Ποιος είναι ο ρόλος της διανόησης στην κρίση;

* Ως φιλόσοφος και ιστορικός θεωρώ ότι ζούμε μεγάλη πολιτιστική κρίση από την οποία οι διανοούμενοι στην Ευρώπη απουσιάζουν. Διότι οι διανοούμενοι είναι αριστεροί και μιλάνε για κομμουνισμό, για τον οποίο δεν υπάρχει προοπτική κατά την άποψή μου και είναι μόνο όνειρα. Δεν αγαπώ αυτή τη λέξη, διανοούμενοι. Διανοούμενοι είναι μια κοινωνική ομάδα που ο Πιερ Μπουρντιέ έχει ορίσει ως κυριαρχούμενο μέρος της κυρίαρχης τάξης.

** Βλέπετε στο μέλλον κάποια εξέγερση των λαών;

* Δεν λέω ούτε όχι ούτε ναι. Αυτό είναι μια δυνατότητα. Δεν είμαι ούτε αισιόδοξος ούτε απαισιόδοξος. Διότι αυτό είναι σίγουρο ότι θα γίνει στο μέλλον.

** Δεν υπάρχει λοιπόν ελπίδα για έξοδο από την κρίση;

* Η ελπίδα των λαών και της ανθρωπότητας υπάρχει πάντα. Δεν ξέρω ποια θα είναι η ελπίδα η συγκεκριμένη έπειτα από λίγα χρόνια. Τα μικρά κομμουνιστικά κόμματα, όπως αυτό της Ελλάδας, έχουν θετικό ρόλο. Εγώ δεν συμφωνώ με τις αντιλήψεις για το σταλινισμό που έχει το ΚΚΕ. Συμφωνώ περισσότερο με τις αντιλήψεις του Ευτύχη Μπιτσάκη. Πιστεύω ότι επίσης και ο Θεοδωράκης είχε δίκιο. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι θα ήμουν οπαδός της «Σπίθας» αν ήμουν Έλληνας.

Η Ευρώπη θα πρέπει να βοηθήσει την Ελλάδα. Αλλά δεν μπορεί να τη βοηθήσει με τα διατάγματα. Η Ελλάδα είναι μέρος της Ευρώπης. Βλέπω την Ελλάδα σαν δεύτερη χώρα μου και με ενδιαφέρουν όχι μόνο τα ερείπιά της, όχι μόνο η Ακρόπολη, όχι μόνο τα μνημεία, με ενδιαφέρει η τύχη και το μέλλον του ελληνικού έθνους. Και δεν είμαι μόνος στην Ευρώπη. Είμαστε πολλοί που έχουμε αυτό στο μυαλό μας.

** Αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού αισθάνεται ότι ταπεινώνεται.

* Είναι μια ταπείνωση μπροστά στην ολιγαρχία και όχι στους Ευρωπαίους, οι οποίοι αισθάνονται, όπως και εγώ, ότι αγαπάνε την Ελλάδα. Και πρέπει να πω ότι για να αγαπήσεις κάποιον πρέπει να τον ξέρεις.

● Ο Ιταλός Φιλόσοφος Κονστάντσο Πρέβε γεννήθηκε στη Βαλέντσα στη βόρεια Ιταλία το 1943. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες, Φιλοσοφία και Νεοελληνικά στα πανεπιστήμια του Τορίνο, του Παρισιού και της Αθήνας.

Έχει συγγράψει πάνω από 40 βιβλία φιλοσοφικού περιεχομένου που έχουν δημοσιευτεί στην Ιταλία και έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και στα ελληνικά. Ζει και εργάζεται στο Τορίνο.

Αριστερός στην ιστορία του, μεγάλος φίλος της Ελλάδας, πληθωρικός και ανεξάντλητος, ο Πρέβε έχει ευρύτατη παιδεία που συνδυάζει τη βαθιά φιλοσοφική γνώση με την ιστορία, την πολιτική και την οικονομία, τον πολιτισμό και την κοινωνία. Σήμερα αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς Ευρωπαίους μαρξιστές στοχαστές.

 

ΠΗΓΗ: Έντυπη Έκδοση Ελευθεροτυπία, Σάββατο 19 Νοεμβρίου 2011, http://www.enet.gr/?i=arthra-sthles.el.interviews&id=327166

Ένα καθεστώς που ανοίγει φυλακές και κλείνει σχολεία δεν μπορεί να είναι υπόδειγμα

 

Συνέντευξη της Camila Vallejo* – μετάφραση Inprecor

 

Από το Νοέμβρη του 2010, Camila Vallejo Dowling, μια νεαρή πτυχιούχος στη Γεωγραφία 23 χρόνων, ηγείται της Ομοσπονδίας των Φοιτητών του Πανεπιστημίου της Χιλής (FECh). Σε λιγότερο από ένα χρόνο, χάρη στη διαύγεια και την ευγλωττία του λόγου της, εξελίχτηκε σε μια χαρισματική αρχηγό του αναγεννημένου φοιτητικού ακτιβισμού. Oι φοιτητές, σε συντονισμό με συνδικάτα, βρίσκονται σε κινητοποιήσεις εδώ και πολλούς μήνες στη Χιλή.

Μόλις πριν λίγες μέρες, στις 20 Οκτωβρίου, δηλαδή την ημέρα που λάμβαναν χώρα όσα εξαιρετικά σοβαρά, αιματηρά και επικίνδυνα συνέβησαν στο Σύνταγμα, γoνείς και μέλη μαθητικών, φοιτητικών και λαϊκών οργανώσεων της Χιλής, συντονισμένα, εισέβαλαν και κατέβαλαν την παλιά βουλή, όπου συνεδρίαζε επιτροπή με επικεφαλής τον υπουργό παιδείας, ζητώντας να διεξαχθεί δημοψήφισμα για δημόσια δωρεάν παιδεία.  Ταυτόχρονα, σχεδόν, σε αντίστοιχη κίνηση προχωρούσαν διαδηλωτές με στόχο το κτίριο της χιλιανής Γερουσίας όπου μετά από μακροσκελείς συζητήσιες οι γερουσιαστές αποδέχτηκαν το αίτημα των καταληψιών να συνταχθεί επειγόντως νομοσχέδιο που θα ανοίγει το δρόμο για διεξαγωγή δημοψηφίσματος με κύριο ερώτημα αν ο χιλιανός λαός επιθυμεί τη δημόσια δωρεάν παιδεία.

Η Camila Vallejo Dowling είναι εγγονή στρατευμένων του Κινήματος της Επαναστατικής Αριστεράς (MIR), κόρη κομμουνιστών και στρατευμένη με τη σειρά της στην Κομμουνιστική Νεολαία. Θεωρεί ότι η ουσία του φοιτητικού κινήματος στη Χιλή έχει τις ρίζες της στη λαθεμένη εντύπωση που υπάρχει εκεί για το εκπαιδευτικό έργο, όπως και για το ρόλο που αναλαμβάνει το κράτος σε αυτό το ζήτημα.

Η Vallejo εκτιμά πως η εκπαίδευση στη χώρα της, καθώς και άλλες βασικές υπηρεσίες όπως η υγεία και η κατοικία, είναι υπερβολικά ακριβά και η ποιοτική παροχή τους περιορίζεται μόνο σε αυτούς που μπορούν να τα πληρώσουν. «Το κράτος πρέπει να αναλάβει την ευθύνη να εξασφαλίσει το δικαίωμα στην εκπαίδευση, παρέχοντας και χρηματοδοτώντας μια δωρεάν διδασκαλία ποιότητας και ίσης πρόσβασης και ρυθμίζοντας ανάλογα την ιδιωτική εκπαίδευση χωρίς να επιβραβεύει τον υπερβολικό ζήλο για κέρδος», εξηγεί η Χιλιανή αρχηγός των φοιτητών. «Μόνο έτσι θα ισχυροποιηθεί η δημόσια εκπαίδευση και μαζί η ανάπτυξη των ανθρώπων, κοινωνική και οικονομική. Είναι πολύ θετικό το ότι οι κινητοποιήσεις μας βρίσκουν τη συμπαράσταση της πλειοψηφίας  του λαού».

Ίσως για αυτό το 68% των Χιλιανών αποδοκιμάζουν το χειρισμό του προέδρου, Sebastián Piñera; Τόσο σκληρή ήταν η απάντηση της κυβέρνησης στα αιτήματα σας;

Η σημερινή κυβέρνηση της δεξιάς δεν είχε την πολιτική βούληση να ανταποκριθεί στα αιτήματα των πολιτών. Έδειξε αδιαλλαξία και επέβαλε την ιδεολογική γραμμή της πάνω στην πλειοψηφία της χώρας. Αυτό είναι βαρύ, γιατί σημαίνει πως κυβερνάει μόνο για κάποιους λίγους, για αυτούς που σήμερα βγάζουν όφελος από το εκπαιδευτικό σύστημα και δε θέλουν να καταλάβουν πως υπάρχει μια κρίση δύσκολη να λυθεί αν δεν αλλάξει η δομή του από τη βάση. Απ’ την άλλη, η αυξανόμενη κοινωνική κινητοποίηση, έγινε αφορμή να δείξει η κυβέρνηση μια πλευρά της που θα ήθελε να αποφύγει, αυτή της καταστολής. Από αυτό προκύπτει και η γενική εντύπωση πως δε στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων, και οι πολίτες δε θέλουν μια τέτοια κυβέρνηση.

Έχετε πει ότι τα μέσα ενημέρωσης καλλιεργούν την απαξίωση των κοινωνικών κινημάτων. Συμβαίνει αυτό με το φοιτητικό κίνημα;

Ο περιοδικός τύπος ανήκει κατά το 98% σε μεγάλους οργανισμούς που στην πράξη τηρούν την ίδια εκδοτική πολιτική, στενά συνδεδεμένη με τα συντηρητικά τμήματα του πληθυσμού κι αυτό αποτελεί μεγάλο εμπόδιο για να ζητήσουν τη στήριξη των πολιτών. Οι εφημερίδες συνήθως αφαιρούν το νόημα από τις δηλώσεις των φοιτητών, παραποιούν τα αιτήματα μας ή απλά, αποφεύγουν να αναφερθούν σε σημαντικά κοινωνικά γεγονότα. Και τα κανάλια της ανοιχτής τηλεόρασης δεν είναι πολύ σαφή. Τα μηνύματα που περνάνε είναι μονόπλευρα και αποσπασματικά και δεν κάνουν το καθήκον τους για αντικειμενική και πολύπλευρη πληροφόρηση. Πράγματι, σε πολλές περιπτώσεις, όταν οι τηλεπαρουσιαστές μιλάνε για την εκπαίδευση ή για το φοιτητικό κίνημα, δείχνουν εικόνες κουκουλοφόρων ή καταστροφών, προωθώντας μια εσφαλμένη εικόνα του κινήματος μας.

Μέχρι ποιο σημείο μπορούν να ταυτιστούν οι διαμαρτυρίες των φοιτητών με τους κώδικες της κοινωνικής αλλαγής που έθεσε ο Salvador Allende στην ομιλία του στο Πανεπιστήμιο της Guadalajara, στο Μεξικό;

Μας επηρεάζει βαθιά το να ξέρουμε πως η Χιλή είχε ένα πρόεδρο που πραγματικά αντιπροσώπευε το νόημα αυτών που σήμερα συνεχίζουμε να απαιτούμε. Ίσως, αν το πραξικόπημα δεν είχε διαπραχτεί, το εκπαιδευτικό μας σύστημα να ήταν πολύ διακεκριμένο. Σε εκείνη την ομιλία, υπάρχουν ιδέες πολύ σημαντικές που μας αφορούν σα σπουδαστές του Πανεπιστημίου και σαν μελλοντικούς επαγγελματίες, και επίσης εμμένει σε κάτι που κάποιες φορές ξεχνάμε: η επανάσταση δεν περνάει από το Πανεπιστήμιο και μόνο. Αυτή η φράση αναφέρεται στο ότι οι βαθιές αλλαγές, τότε μόνο είναι δυνατές, όταν όλη η χώρα, οι εργαζόμενοι της, οι νοικοκυρές, οι συνταξιούχοι, όλοι μαζί με τους φοιτητές, έρχονται να αναλάβουν ενεργό κοινωνικό ρόλο. Πάνω σ’ αυτό δουλεύουν τώρα πολλές κοινωνικές οργανώσεις, προσπαθώντας να ανακατασκευάσουν τον κοινωνικό ιστό που χάθηκε με τη δικτατορία.

Τι γνώμη έχετε για το κριτήριο του συγγραφέα Vargas Liosa, που βραβεύτηκε πέρυσι από τον Piñera με τη διάκριση Gabriela Mistral για την παιδεία και τον πολιτισμό, για τον οποίο η Χιλή αποτελεί υπόδειγμα σαν πολιτικό και οικονομικό καθεστώς;

Αυτή είναι η εικόνα της Χιλής που μερικοί αξιώνουν να εξάγουν, αγνοώντας πως στην πράξη το 80% του πληθυσμού ζει χρεωμένο ή πως το 60% της χώρας ζει με λιγότερα από 165.000 πέσος το μήνα κατά άτομο (180 €), όταν υπάρχουν πανεπιστημιακές εισφορές που στοιχίζουν πάνω από τα διπλά αυτού του ποσού. Αγνοώντας πως ο κατώτατος μισθός είναι μόλις 182.000 πέσος (200 €) και πως μόνο η μετακίνηση ενός ατόμου για ένα μήνα κοστίζει πάνω από το 20% αυτού του εσόδου. Δεν ξέρω για ποιόν μπορεί να προκύπτει υποδειγματικό ένα καθεστώς που ισχυρίζεται πως θα καταργήσει τον κοινωνικό αποκλεισμό ιδρύοντας περισσότερες φυλακές και κλείνοντας δημόσια σχολεία.

Τι σημαίνει να είσαι κομμουνιστής σήμερα και τι διδάγματα έχετε πάρει από την οικογενειακή εκπαίδευση που λάβατε ; Πιστεύετε πως είναι δυνατός ένας δημοκρατικός σοσιαλισμός στη Χιλή και στη Λατινική Αμερική;

 Στη χώρα μας όπου έχει επικρατήσει ένα κοινό αίσθημα βασικά νεοφιλελεύθερο από την επιβολή της δικτατορίας, οι αξίες της αριστεράς (αλληλεγγύη, αδελφοσύνη και κοινωνική δικαιοσύνη) αντιπροσωπεύουν αυτό που επιβίωσε σε αυτά τα 17 χρόνια σκοταδισμού. Πιστεύω πως ένα πολιτικό σχέδιο της αριστεράς όχι μόνο έχει αξία, αλλά και είναι αναγκαίο για να ξεπεράσουμε τη βαθειά ανισότητα που μας ταλανίζει σαν χώρα και που είναι αποτέλεσμα του κατεστραμμένου οικονομικού μας συστήματος. Γι αυτό θαυμάζω τις χώρες που τόλμησαν να κάνουν βήματα προς αυτή την κατεύθυνση.

 

* Η Camila Vallejo είναι  πρόεδρος των φοιτητών της Χιλής στον Félix Población (www.publico.es)

 

ΠΗΓΗ: 24 Οκτωβρίου 2011,  http://www.inprecor.gr/index.php/archives/124364