Βιαστής, όχι πελάτης

Του Κώστα Κάππα*

“Δεν αντέχω άλλο την τηλεόραση. Χρυσές αντανακλάσεις, ρουζ σε υπέροχα χείλια, αρώματα, αεροπλάνα, δερμάτινα καθίσματα σε γρήγορα κόκκινα αυτοκίνητα, άντρες, πραγματικοί gentlemen. Ο παππούς μου και ο πατέρας μου είναι δημόσιοι υπάλληλοι αλλά δεν βγάζουν ούτε 8500 Riel τον μήνα (ή 200 ευρώ για να καταλαβαίνετε και εσείς οι Ευρωπαίοι). Ο Ponlok μου προτείνει να έρθω με δικά του έξοδα στην Ελλάδα (θα του τα δώσω όποτε μπορώ) να δουλέψω σε καφετέρια με 800 ευρώ τον μήνα, φιλοδωρήματα άλλα τόσα, σπίτι δωρεάν πάνω από την δουλειά και ωράριο πρωινό. Ζάχαρη!

Συνέχεια →

Περιβάλλον: Τα Πυρηνικά Κατάλοιπα

Του Κώστα Κάππα*

Στον “κύκλο ζωής του καυσίμου” σε ένα πυρηνικό εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, βασική μέριμνα από πλευράς ασφάλειας και οικονομικού κόστους είναι η διαχείριση: α) των ραδιενεργών καταλοίπων τα οποία παράγονται κατά την διάρκεια της λειτουργίας των πυρηνικών αντιδραστήρων και β) του εξηντλημένου καυσίμου πυρηνικού ραδιενεργού καταλοίπου. Τα κατάλοιπα αυτά είναι:

• Προϊόντα σχάσης. Κυρίως Κρυπτόν Kr-85, Ιώδιο I-131 & I-133, Ξένον Xe-133 & Xe-135, Στρόντιο Sr-90, Καίσιο Cs-134 & Cs-137.
• Παραγόμενα Ουράνια και Υπερουράνια στοιχεία λόγω των κρούσεων με τα νετρόνια και των ραδιενεργών μεταπτώσεων τους (μετατροπών σε άλλα χημικά στοιχεία): Ουράνιο U-235, U-236 & U-237, Ποσειδώνιο Np-237, Πλουτώνιο Pu-238, Pu-239, Pu-240, Pu-241 και Pu-242
• Παραγόμενα ραδιενεργά ισότοπα από τις πυρηνικές αντιδράσεις στο κέλυφος των ράβδων καυσίμου, στο κέλυφος του αντιδραστήρα και ιδίως στο ψυκτικό υγρό: Τρίτιο H-3, Άνθρακας C-14, Άζωτο N-13 & N-16, Οξυγόνο O-19, Φθόριο F-18 και Αργόν Ar-41.
• Άλλα ραδιενεργά ισότοπα τα οποία παράγονται από αντιδράσεις με μέταλλα και προϊόντα διάβρωσης, σε διάφορα τμήματα του αντιδραστήρα: Χρώμιο Cr-51, Μαγγάνιο Mn-54, Σίδηρος Fe-59, Κοβάλτιο Co-58 & Co-60, Ψευδάργυρος Zn-65, Αντιμόνιο Sb-124.

Συνέχεια →

Περιβάλλον: H Αιολική Ενέργεια – φόβοι και προσδοκίες

Του Κώστα Κάππα*

Αιολική ενέργεια είναι εκείνη η οποία δημιουργείται από την διαρκή κίνηση του ατμοσφαιρικού αέρα, ο οποίος περιβάλλει την Γη, χάρις

• στην ηλιακή ακτινοβολία,
• στην ανομοιογένεια του ανάγλυφου του εδάφους και
• στην περιστροφική κίνηση της Γης γύρω από τον άξονά της. Η προκύπτουσα ανομοιόμορφη θέρμανση της επιφάνειας της Γης από τον Ήλιο προκαλεί την μετακίνηση μεγάλων μαζών αέρα δημιουργώντας τους ανέμους.

Η αιολική είναι η παλαιότερη μορφή ενέργειας την οποία χρησιμοποίησε ποτέ ο άνθρωπος (ναυσιπλοΐα με πανιά, ανεμόμυλοι) και η αρχή της χάνεται στα βάθη της ιστορίας. O εγκλωβισμός, κατά τον Όμηρο, των ανέμων στον ασκό του Αιόλου δείχνει ακριβώς την ανάγκη των ανθρώπων να διαθέτουν τους ανέμους στον τόπο και στον χρόνο όπου οι ίδιοι θέλουν.

Συνέχεια →

Φορμαλδεΰδη στο ηλεκτρονικό τσιγάρο και κίνδυνος καρκινογένεσης

Του Κώστα Κάππα*

Τα στοιχεία προέρχονται από προσεγγίσεις και συζητήσεις μεταξύ ερευνητών σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά (με κριτές). Ο αναγνώστης μπορεί να αξιοποιήσει το βασικό πόρισμα της επιστημονικής αυτής συζήτησης: εάν δεν μπορεί να κόψει οριστικά το κάπνισμα, φαίνεται ότι η επιλογή του ηλεκτρονικού τσιγάρου έναντι του συμβατικού είναι προτιμότερη, αρκεί η παρεχόμενη ισχύς (σε Watts) να είναι η χαμηλότερη δυνατή, ώστε να ελαχιστοποιείται η παραγωγή φορμαλδεΰδης, ουσίας ιδιαίτερα επικίνδυνης για την πρόκληση καρκίνου. Αδρό ποιοτικό κριτήριο μπορεί να είναι η δυσάρεστη καυτερή γεύση την οποία προσδίδει στο στόμα η υπερβολική παραγωγή φορμαλδεΰδης από την συσκευή.

Συνέχεια →

Η βολική ακινησία του Κόσμου

Του Κώστα Κάππα*

Κύρια κατηγορία για την καταδίκη του Γαλιλαίου το 1633 ήταν η αθέτηση του “Διατάγματος του Καταλόγου Απαγορευμένων – Index Librorum Prohibitorum” το οποίο δημοσιεύθηκε στις 6 Μαρτίου του 1616. Σύμφωνα με αυτό, δόθηκε εντολή στον Γαλιλαίο να μην υποστηρίξει, ούτε να υπερασπιστεί, ούτε να διδάξει με οποιονδήποτε τρόπο την άποψη της ακινησίας του Ήλιου και της κίνησης της Γης.

Συνέχεια →

Η αδιαφορία στην εξουσία

Του Κώστα Κάππα*

Αρχές δεκαετίας του 90. Δουλεύω στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας. Μια μέρα λαμβάνω ένα γράμμα με επίσημη επικεφαλίδα “Πρόεδρος Ιατρών Αλβανίας”. Παρά την δύσκολη κατάσταση της φίλης χώρας, το γράμμα με φούσκωσε από υπερηφάνεια. Ποιος είμαι εγώ να μου γράφει ο ίδιος ο Πρόεδρος των ιατρών μιας χώρας;

Η εξαιρετικά εκτενής επιστολή έλεγε τελικά με δύο λέξεις: “Αγαπητέ συνάδελφε, με τα γεγονότα στην Αλβανία τα τελευταία χρόνια, εμείς οι γιατροί έχουμε σοβαρή έλλειψη διεθνούς εμπειρίας σε νεώτερες διαγνωστικές και θεραπευτικές τεχνικές. Γνωρίζουμε ότι στην Πάτρα, υπό την διεύθυνση του Καθηγητή κ. Β. Πρώιμου λειτουργεί ένα αγγλόφωνο πανευρωπαϊκό μεταπτυχιακό πρόγραμμα σε θέματα ακτινοβολιών. Θα σας παρακαλούσαμε, έστω για λίγες εβδομάδες να δεχθείτε και κάποιους αλβανούς ιατρούς και ακτινοφυσικούς ως μαθητές σας”.

Συνέχεια →

Εισπνέοντας την φτώχεια

Του Κώστα Κάππα*

Πήγα να μάθω που χρειάζομαι,

να ψάξω για πνιγμένους και να  μοιράσω φαγητό.

Στην Μάνδρα μου ‘πανε να πάς,

και δεν πειράζει εάν χαθείς,

παντού χαμόσπιτα θα βρεις να πνίγουν τα παιδιά τους.

Συνέχεια →

Πόση ραδιενέργεια έχουν 4 τσιγάρα;

Του Κώστα Κάππα*

Η πρόσφατη δημοσίευση των αρχείων εταιρειών παραγωγής και διάθεσης καπνού έδειξαν ότι ήδη από το 1964 ήταν σε γνώση τους η ύπαρξη ραδιενεργούς μόλυνσης του καπνού. Για παράδειγμα, εσωτερικές εκθέσεις του γίγαντα παραγωγής καπνού, της “Philip Morris” απεδείκνυαν ότι η εταιρεία ήταν σαφώς εν γνώσει της ραδιομόλυνσης του καπνού από το 1975. Η εταιρεία κατείχε, ήδη από το 1980, την τεχνογνωσία απομάκρυνσης του ραδιενεργού Πολωνίου-210 από τον καπνό. Μία από τις εκθέσεις περιέγραφε την τεχνική αυτή ως “εμπεριστατωμένη και σοβαρή πρόταση, αλλά ασύμφορη οικονομικά”.

Συνέχεια →

Ραδόνιο θανάσιμα επικίνδυνο

Του Κώστα Κάππα*

Εάν θέλει κανείς να θαυμάσει στην Φύση κάτι παραπάνω από ένα ηλιοβασίλεμα ή ένα ηφαίστειο που κοχλάζει, δεν έχει παρά να παρατηρήσει τις ραδιενεργές μεταπτώσεις του Ουρανίου-238 (στερεό): Εκπέμποντας ένα σωματίδιο άλφα μεταπίπτει σε Θόριο-234 (στερεό), το οποίο μετά από συνεχείς εκπομπές α και β σωματιδίων μεταπίπτει σε Ράδιο-226 (στερεό). Το τελευταίο εκπέμποντας ένα σωματίδιο άλφα μεταπίπτει σε Ραδόνιο-222 (αέριο) και μετά από συνεχείς εκπομπές α και β, ….ξαναγίνεται στερεό, μεταξύ άλλων και ως Πολώνιο-210 και καταλήγει ως μη-ραδιενεργός, στερεός Μόλυβδος-206! Είναι πράγματι εκπληκτικό (ραδιενεργό) μέταλλο, βαρύ και επικίνδυνο, που σε κάποια φάση μεταμορφώνεται σε (ραδιενεργό) αέριο (9 φορές βαρύτερο του αέρα, αλλά αέριο…) και τελικά πάλι σε μέταλλο, εξίσου σκληρό και βαρύ!

Συνέχεια →

Ας ακυρώσουμε την εμμηνόπαυση…

Του Κωνσταντίνου Κάππα*

H Susan Sontag (αμερικανίδα ακτιβίστρια, συγγραφέας, σκηνοθέτης και καθηγήτρια, 1933 – 2004) με αφετηρία την ανώδυνη ρητορική ερώτηση “Γιατί οι γυναίκες ψεύδονται περισσότερο από τους άντρες για την ηλικία τους;” Δημοσίευσε στην Saturday Review, New York (3 Σεπτεμβρίου 1972) το άρθρο “The double standard ofaging”.

Η βασική ιδέα του άρθρου, ήταν αυτό που αποκαλούσε η συγγραφέας “τα δύο μέτρα και τα δύο σταθμά της γήρανσης”. Κατά την Sontag, ένα βασικό εργαλείο καταπίεσης, αλλά και κατάθλιψης της γυναίκας, είναι η κοινωνική σύμβαση ότι το πέρασμα των χρόνων δυναμώνει έναν άνδρα, ενώ προοδευτικά καταστρέφει μία γυναίκα. Αντίστοιχα, στο πεδίο της “γοητείας”, δύο αρσενικά μοντέλα συνυπάρχουν, ο “νέος άνδρας” και ο “ώριμος άνδρας” έναντι ενός θηλυκού, αυτού της “νέας γυναίκας”.

Συνέχεια →