Αρχείο ετικέτας Γιάννης Στρούμπας

Είδηση: μεταξύ τραγωδίας και παρωδίας

Σχολιάστε

Είδηση: μεταξύ τραγωδίας και παρωδίας*

Του Γιάννη Στρούμπα

            Είδηση: η ανακοίνωση πρόσφατων γεγονότων, η γνωστοποίησή τους σ’ ένα ευρύ κοινό, με στόχο την ενημέρωσή του επί των εξελίξεων της τρέχουσας κοινωνικοπολιτικής πραγματικότητας. Λέξη παραγόμενη από το ρήμα «οἶδα» της αρχαίας ελληνικής, που σημαίνει «γνωρίζω», η «είδηση» στο σύγχρονο νεοελληνικό σκηνικό θα μπορούσε να αποτελεί και το παράδειγμα της πιο ακραίας, χοντροκομμένης ειρωνείας, εφόσον σαν όρος χρησιμοποιείται πια από ένα πολιτικό, οικονομικό, μιντιακό κατεστημένο, με απροκάλυπτες σχέσεις εξάρτησης μεταξύ των σκελών του, προκειμένου όχι να προωθήσει τη γνώση και να υπηρετήσει την αλήθεια, παρά με στόχο να συσκοτίσει, να διαστρεβλώσει, να παραπλανήσει, να προπαγανδίσει, να ενοχοποιήσει, να ανασυστήσει έναν ζοφερό, τρομακτικό μεσαίωνα ανελευθερίας και υποταγής.

Συνέχεια →

Τα τραπέζια που μιλούν, της Λήδας Παναγιωτοπούλου: Θλιμμένη απαλότητα

Σχολιάστε

Θλιμμένη απαλότητα*

Του Γιάννη Στρούμπα

Η κυκλοφορία το 2011 του λευκώματος «Στίχοι στο καβαλέτο», όπου ο ζωγράφος Νίκος Οικονομίδης αποτύπωνε τις προσωπικές του εκδοχές απεικόνισης όσων στοιχείων ξεχώριζε η ευαισθησία του από ποιήματα εννέα ποιητών της σύγχρονης εποχής, μας είχε δώσει το έναυσμα για το ακόλουθο σχόλιο: «Οι ζωγραφικές ενσαρκώσεις του Οικονομίδη […] δεν επιθυμούν να περιχαρακώσουν ούτε τη ματιά του θεατή τους ούτε τα ποιήματα. Αν μέχρι ενός σημείου υλοποιούν τις ποιητικές ιδέες, από το ίδιο σημείο κι εξής τις προεκτείνουν. […] Η σχέση ποιήματος-ζωγραφικού πίνακα μεταστρέφεται. Το ποίημα παύει να είναι η αφορμή για τον πίνακα. Ο πίνακας παρέχει πλέον την αφορμή για νέα ποιήματα.» (Γιάννης Στρούμπας, «Εικόνες ποιητικές [σ.σ.: τίτλος “πειραγμένος” αντί του γνήσιου “Ενσάρκωση και εξαΰλωση”]» – κριτική για το λεύκωμα του Νίκου Οικονομίδη “Στίχοι στο καβαλέτο”, εφημ. «Η Αυγή», αρ. φύλλου 11744, 7/7/2013, http://www.avgi.gr/article/569583/eikones-poiitikes.)

Συνέχεια →

«Κατάφαση πλημμύρα»: Ηλία Τσέχου «Αγριόχορτο στόμα»

Σχολιάστε

«Κατάφαση πλημμύρα»*

Του Γιάννη Στρούμπα

            Σ’ ένα λιβάδι τραχιάς μα αέρινης χλωρίδας βλασταίνει η ποίηση του Ηλία Τσέχου στην ποιητική του συλλογή «Αγριόχορτο στόμα». Με λόγο ατίθασο σαν αγριόχορτο, ο ποιητής αναμετριέται με καταστάσεις οδυνηρές, χωρίς να τις χαϊδεύει, χωρίς να τις εξωραΐζει. Ο Τσέχος δεν γράφει για να «στρογγυλέψει», να αμβλύνει τις γωνίες, δεν γράφει για να «Συγχωρηθεί ο/ Θάνατος», ούτε για να «ομορφαίνουν/ Χεσμένα όνειρα». Αντιμάχεται την κλεισούρα και τη μούχλα, προτείνοντας την αναζήτηση και την περιπέτεια, σε βάρος της σίγουρης φωλιάς. «Οι φωλιές είναι/ Θάνατοι γλυκείς», είναι φυλακές. Γι’ αυτό ο ποιητής παραμερίζει ακόμη και το λίκνο που τον φιλοξενεί σαν πολίτη: «Ελλάδα/ Κάμε τη δουλειά σου/ Μείνε μακριά μου»· κι όχι μόνο αυτό, παρά «Να μια ανάστροφη» στο πρόσωπο της φθοράς.

Συνέχεια →

Ανανεωμένος μυστικισμός

Σχολιάστε

Ανανεωμένος μυστικισμός*

Του Γιάννη Στρούμπα

Αποξένωση. Μαραμένο συναίσθημα. Ψυχικές πληγές. Άνθρωποι «Πιο ξένοι κι απ’ τις στάλες της βροχής στην έρημο./ Πιο ξένοι όμως κι απ’ το μεγάλο πέσιμο/ στην καρδιά που μας πληγώνει παντοτινά». Σ’ αυτήν τη βαρυχειμωνιά, «Ο κήπος που άφησες φεύγοντας από δω/ θέλει πολλή δουλειά για να γίνει σαν πρώτα», διαπιστώνει ο Βασίλης Ζηλάκος στην ποιητική του συλλογή «Το κελαηδιστό πουκάμισο». Την απαιτητική δουλειά, τη μαρτυρική ανηφορική πορεία, τη σύγκρουση με ό,τι σαθρό καταδυναστεύει τον κόσμο ο Ζηλάκος τις αναθέτει στους ποιητές: «οι ποιητές ανέβαιναν στο βουνό κι έθαβαν τη χελώνα». Οπλισμένοι με πείσμα, αφοσίωση, προσωπικό μεράκι, λεπτουργήματα των χεριών τους, μακριά από τις χοντροκοπιές των μηχανών, οι ποιητές επιβάλλεται να τα καταφέρουν, παλεύοντας με του κόσμου τα δαιμόνια και υπερασπίζοντας τη «χελώνα», κάθε αδύναμο κι αναγκεμένο.

Συνέχεια →

Ανάστημα στον ζόφο: «Ο τυφλός κορυδαλλός»

Σχολιάστε

Ανάστημα στον ζόφο*

Του Γιάννη Στρούμπα

Για να γνωστοποιηθεί μια ανάμνηση είναι απαραίτητος ο λόγος, πιο συγκεκριμένα το ρήμα, η βασικότερη μονάδα του λόγου, που τον στηρίζει και τον νοηματοδοτεί. Το ρήμα όμως αυτό ποτίζεται συχνά από αίμα: «Στης μνήμης σου τον κήπο/ ανθίζει ένα ρήμα/ Το αίμα κυλάει/ Μ’ αυτό ποτίζεται το ποίημα», σημειώνει ο Δημήτρης Λαμπρέλλης στην ποιητική του συλλογή «Ο τυφλός κορυδαλλός». Αντιμετωπίζοντας το ποίημα σαν υπόθεση ματωμένης ανάμνησης, ο Λαμπρέλλης επιστρατεύει όλη την ευαισθησία που πηγάζει από τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου για να σχολιάσει ποιητικά κάθε οδυνηρή, ματωμένη πληγή.

Συνέχεια →

Κλεφτοπόλεμος

Σχολιάστε

Κλεφτοπόλεμος*

Του Γιάννη Στρούμπα

Οι εκλογές της 20/9/2015 δεν μετέβαλαν την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα, καθώς διατηρήθηκε η προηγούμενη κυβέρνηση συνεργασίας του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. με τους ΑΝ.ΕΛ. Είναι εμφανές πως όποια κι αν ήταν η απογοήτευση του εκλογικού σώματος από τη μνημονιακή διολίσθηση των δύο μέχρι πρότινος αντιμνημονιακών πολιτικών κομμάτων, δεν κρίθηκε ανεκτή η επιστροφή στην εξουσία του καταστροφικού διπόλου Ν.Δ. – ΠΑ.ΣΟ.Κ., που είναι, άλλωστε, κι ο βασικός υπεύθυνος για την κατάρρευση της χώρας.

Συνέχεια →

«Αναμνήσεις συμμετρίας»: Η ευστάθεια της αβεβαιότητας

Σχολιάστε

Η ευστάθεια της αβεβαιότητας*

Του Γιάννη Στρούμπα

Είναι ο κόσμος στον οποίο ζούμε ένας και μοναδικός ή μήπως υπάρχουν κι άλλα, παράλληλα σ’ αυτόν σύμπαντα; Ο τρόπος ύπαρξης των πραγμάτων είναι ο αντιληπτός από τις ανθρώπινες αισθήσεις ή κάποιος διαφορετικός, δεδομένου πως οι αισθήσεις υπόκεινται σε πλάνες; Τα ερωτήματα απασχολούν την επιστήμη, τη φιλοσοφία, την τέχνη. Από μια μικτή σκοπιά τα εξετάζει ο πρωτοεμφανιζόμενος Κομοτηναίος λογοτέχνης, μαθηματικός στο επάγγελμα, Ανδρέας Λύκος, στο μυθιστόρημά του «Αναμνήσεις συμμετρίας». Συνδυάζοντας τα πορίσματα των μαθηματικών με τους απορρέοντες προβληματισμούς από την τέχνη της ζωγραφικής και, συγκεκριμένα, από τους πίνακες του Ολλανδού ζωγράφου Μάουριτς Κορνέλις Έσερ (1898-1972), ο Λύκος αναπτύσσει τη δική του λογοτεχνική εκδοχή αναφορικά με τα όντα, τον χώρο που τα περιβάλλει και τις βεβαιότητες ή τις αβεβαιότητες που εμπερικλείουν οι όποιες, κάθε φορά, απαντήσεις επί του θέματος. Όταν μάλιστα οι απαντήσεις αυτές είναι κι εκ διαμέτρου αντίθετες μεταξύ τους, σχηματίζουν, παρά τη φαινομενική τους ασυμβατότητα, μωσαϊκά με σχέδια συμμετρικά.

Συνέχεια →

Ασυμβίβαστοι συμβιβασμοί: Το ψάρι βρομάει από το… κεφάλαιο

Σχολιάστε

Ασυμβίβαστοι συμβιβασμοί*

Του Γιάννη Στρούμπα

            «Εν αρχή/ ην η αναρχία/ και στο τέλος/ μάντεψέ το.» Με μία «Μαντεία» –ο τίτλος του ποιήματος– τοποθετημένη όχι στην αρχή, ούτε στο τέλος, μα περίπου στο μέσον της ποιητικής του συλλογής «Το ψάρι βρομάει από το… κεφάλαιο», ο Θωμάς Βουγιουκλής αντικαθιστά τον ένθεο λόγο, τη δύναμη της λογικής που συνέχει το σύμπαν, από τη δίσημη αναρχία, προκαλώντας τους αναγνώστες του να προβλέψουν το μέλλον και το τέλος. Μεταξύ της αναρχίας, δηλαδή της ανώμαλης πολιτικής κατάστασης, και της ανυπαρξίας ξεκινήματος (αναρχία < α στερητικό + αρχή), που υπονομεύει την ίδια την έναρξη του «Εν αρχή», ο Βουγιουκλής θεμελιώνει τη σκωπτική κι ανατρεπτική του διάθεση, η οποία εκτείνεται από την αμφισβήτηση του συνολικού κοσμικού οικοδομήματος μέχρι του εαυτού του και της ποίησής του, ακυρώνοντας τις βεβαιότητες.

Συνέχεια →

«Κοινά επωφελής»…

Σχολιάστε

«Κοινά επωφελής»…*

Του Γιάννη Στρούμπα

 

Η συμφωνία της 12/7/2015 μεταξύ της Ελλάδας και του ευρωιερατείου αποτέλεσε, δυστυχώς, τη διολίσθηση μιας κυβέρνησης με αντιμνημονιακά χαρακτηριστικά, εκείνης του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και των ΑΝ.ΕΛ., στην υπογραφή ενός ακόμη μνημονίου, με επιμονή σε υφεσιακά μέτρα και τις ίδιες προοπτικές εξέλιξης, δηλαδή την περαιτέρω επιδείνωση της ελληνικής οικονομίας και τον αέναο εγκλωβισμό της χώρας σ’ ένα διαρκώς διογκούμενο χρέος. Σημειώναμε την άνοιξη («Υπόθεση “κατεργαραίων”…», εφημ. «Αντιφωνητής», αρ. φύλλου 414, 1/5/2015), κι ενώ οι διαπραγματεύσεις βρίσκονταν σε εξέλιξη: «Μια διαπραγμάτευση με “κατεργάρηδες”, δεν μπορεί παρά να είναι υπόθεση “κατεργαραίων”. Προφανώς χωρίς ειλικρίνεια καί από την ελληνική πλευρά. Οπωσδήποτε με “plan b”».

Συνέχεια →

ΟΧΙ στον δρόμο της Κακίας!

Σχολιάστε

ΟΧΙ στον δρόμο της Κακίας!*

Του Γιάννη Στρούμπα

Ο Ηρακλής κοντοστάθηκε βλέποντας δύο δρόμους να ανοίγονται μπροστά του. Ο ένας ήταν ο δρόμος της Κακίας: στην αρχή πλατύς, με ανοιχτές τράπεζες, με γενόσημα φάρμακα, που όσο πήγαινε, όμως, στένευε, με διασφαλισμένα 280 ευρώ μισθό και σύνταξη, με εργασιακό μεσαίωνα, δημογραφική κατάρρευση, μετανάστευση στην πιο παραγωγική ηλικία, αυτοκτονίες… Ο άλλος ήταν ο δρόμος της Αρετής:

Συνέχεια →