Αρχείο κατηγορίας Καλαβρυτινά και Κερτεζίτικα

Με τη ματιά του Λάζαρου Ασμή: ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΧΑΪΚΗ ΓΗ ΕΩΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΤΑ ΠΕΡΑΤΑ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΧΑΪΚΗ ΓΗ ΕΩΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΤΑ ΠΕΡΑΤΑ

Η ματιά του Λάζαρου Ασμή* στον Πύργο

Τι ακριβώς είναι αυτό το βιβλίο;

Θεολογική επιστημονική μελέτη; Μάλλον  όχι! Πώς χωράει σε κάτι τέτοιο η κυρά Παναγιώτα ή η κυρά Γαρούφω από την Κέρτεζη;

Από την άλλη είναι μεστό από θεολογικές έννοιες και αναλύσεις, οπότε δεν μπορεί να είναι αφήγημα;

Στον πρόλογο αναφέρεται ως «Πολυαξονικό». Εγώ θα έλεγα ότι είναι ένα βιβλίο που παρουσιάζει κάποιες πτυχές αυτού που ονομάζουμε «Κοινωνική Θεολογία: «τη θεολογία δηλαδή στην κοινωνική της διάσταση, όπως δηλαδή αυτή με βάση τη θεωρία εφαρμόζεται στην πράξη μέσα στην κοινωνία» ή ακόμη καλύτερα «το πώς τίθεται σε βιωματική εφαρμογή το σύνολο των αληθειών της πίστεως, όπως καταγράφονται στο Ευαγγέλιο και την Παράδοση της Εκκλησίας»[1].

Σε όλο αυτό θα πρέπει να ξεχωρίσουμε δύο βασικά στοιχεία: τη θεωρία και το βίωμα, τα οποία συχνά εναλλάσσονται στο ρόλο του ποιο καθορίζει ποιο, και εδώ έγκειται η δυσκολία πολλές φορές να δοθεί η θεολογία με καθαρά διανοητικούς όρους. Το βιβλίο αυτό λοιπόν προσπαθεί και μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα βιοτής να παρουσιάσει κάποιες συμπεριφορές ως  αποστάγματα της θεολογικής σκέψης. Μας υπενθυμίζει ότι το «συγκεκριμένο» είναι αυτό που πραγματώνει το «αφαιρετικό».

Συνέχεια

Το πολύσημο ήθος του Κερτεζίτη νεομάρτυρα Γιαλαμά…

Το πολύσημο ήθος του Κερτεζίτη νεομάρτυρα Γιαλαμά…

Η εγχάρακτη μαρμάρινη πλάκα στο Κεφαλόβρυσο της Κέρτεζης
(τοποθέτηση: 14.03.2023)

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ι. Το νέο τοπίο και οι ερχόμενες πολλαπλές εκλογές

Ας κάνουμε σε αυτό το άρθρο μια διαφορετικού τύπου πολιτική παρέμβαση, εν όψει των πολλαπλών φετινών εκλογικών αναμετρήσεων. Θα ανασύρουμε το πρόσωπο και τις τελευταίες ώρες ενός γενναίου και ανθρωπιστή άνδρα πριν τρεις αιώνες στη δυτική Κοιλάδα του Βουραϊκού. Πρόκειται για τον θρυλικό Γιαλαμά. Τελικά πριν λίγες εβδομάδες τοποθετήθηκε και σχετική εγχάρακτη μαρμάρινη πλάκα στο Κεφαλόβρυσο της Κέρτεζης.

Είναι αλήθεια ότι η συνεχιζόμενη παγκόσμια κρίση των πολλών πόλων του σύγχρονου καπιταλιστικού συστήματος, αφενός φέρνει τη συζήτηση σε πολλές προσωρινές πιθανά λύσεις του παρελθόντος, και αφετέρου δημιουργεί το γνωστό φονταμενταλιστικό κίνημα. Όσον αφορά το σοβιετικό μοντέλο του «υπαρκτού κρατικού σοσιαλισμού» η αυτοκριτική συζήτηση έχει γίνει μόνο εν μέρει, ενώ αντίθετα με το υπαρκτό σύστημα του κρατικού καπιταλισμού της Κίνας μάλλον όχι.

Συνέχεια

Ονοματοδοσία δρόμων νοτιοδυτικής Κέρτεζης – Μέρος VIII

Ονοματοδοσία δρόμων νοτιοδυτικής Κέρτεζης – Μέρος VIII

Επιμελημένος χάρτης της νοτιοδυτικής Κέρτεζης. Με το καφέ δρόμο η κεντρική οδός Αγίου Ιωάννου

Συνολική πρόταση ονοματοδοσίας δρόμων και πλατειών του οικισμού της Κέρτεζης

Άμισθη μελέτη του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Συνέχεια από: Ονοματοδοσία δρόμων νότιας Κέρτεζης – Μέρος VII | Αποικία Ορεινών Μανιταριών (tomtb.com) .

Ουσιαστικά η νοτιοδυτική Κέρτεζη αποτελεί μια περιοχή που αναπτύχθηκε κοντά στο μεγάλο και μικρό Κεφαλόβρυσο, έχει ως κέντρο τον 2ο σε παλαιότητα σωζόμενο ναό του Αη Γιάννη (Γέννηση του Ιωάννη του Προδρόμου). Ο βασικό λόγος ήταν η ύδρευση μιας και τότε το νερό πήγαινε στα σπίτια με ειδικά ξύλινα βαρέλια ή βαρέλες πάνω σε ζώα ή στον ώμο.

Θεωρείται ότι αποτελεί τον αρχικό πυρήνα της Κέρτεζης, όταν έφυγε από την περιοχή μεταξύ δυτικών Αλωνιών και Αη Γιώργη, που πιθανά να ήταν η αρχαία Κύναιθα ή δορυφόρος πόλη της.

1) Οδός Αγίας Τριάδας (κίτρινο χρώμα)

Συνέχεια

Ονοματοδοσία δρόμων νότιας Κέρτεζης – Μέρος VII

Ονοματοδοσία δρόμων νότιας Κέρτεζης – Μέρος VII

Νότια Κέρτεζη, πλην της νπτιοανατολικής

Συνολική πρόταση ονοματοδοσίας δρόμων και πλατειών του οικισμού της Κέρτεζης

Άμισθη μελέτη του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Συνέχεια από:  Δρόμοι και πάροδοι της βορειοδυτικής Κέρτεζης – Μέρος VΙ | Αποικία Ορεινών Μανιταριών (tomtb.com)

Εισαγωγικά

Νότια Κέρτεζη θα ονομάσουμε το αντίστοιχο μέρος της βόρειας, αλλά νότια του κεντρικού δρόμου με τις ονομασίες «οδός Αναγνώστη Στριφτόμπολα» και «οδός 22ας Μαρτίου1821». Θα αναγκαστούμε όμως να θεωρήσουμε και τα αρχικά 100 πρώτα μέτρα, στα νότια της κεντρικής «πλατείας Παντανάσσης».

Η περιοχή ανατολικά έχει ως όριο το λαγκάδι του Σαρδούνη και ένα μικρό μέρος ανατολικά του Κοιμητηρίου, που ονομάσαμε «οδός Άη Σαράντα». Νότια έχει ως όριο τον κερτεζίτικο Βουραϊκό, που σε αρκετά σημεία είναι ο κάτω δρόμος. Δυτικό όριο της περιοχής αυτής αποτελεί ο παραπόταμος του Βουραϊκού με τη λαϊκή ονομασία «Μοναστηριάς» ή «Λίθος» κατά την επίσημη.

Θα ξεκινήσουμε τη σειρά των δρόμων με την ίδια μέθοδο με τη βόρεια Κέρτεζη και θα ξεκινήσουμε από τα ανατολικά και θα κατευθυνθούμε προς τα δυτικά.

Θα ξεκινήσουμε από τα ανατολικά από τον κεντρικό δρόμο που έπαιζε αυτό το ρόλο πριν το 1896, όταν χαράκτηκε από το Δήμαρχο Παναγιώτη Σαρδούνη ο νέος κεντρικός δρόμος από το Σταυρό μέχρι το Κοιμητήριο…

Έχει και αυτός περίπου πορεία από Ανατολάς προς Δυσμάς. Θα συνεχίσουμε νότια με τον Κάτω Δρόμο και την διακλάδωσή του στους πρόποδες του καστανόδασους, που έχουν και οι δύο την ίδια κατεύθυνση.

Κατόπιν θα σημειώσουμε δύο κάθετους δρόμους, δηλαδή με κατεύθυνση από νότο προς βορράν, οι οποίοι τέμνουν τον κεντρικό δρόμο κατά σειρά στην «πλατεία Αναγνώστη Στριφτόμπολα» και στο διατηρητέο πλέον «σχολείο Στριφτόμπολα». Οι δρόμοι αυτοί τέμνουν και τον αρχαίο, λεγόμενο μέχρι τις ημέρες μας, Πάνω Δρόμο.

Η νοητή πορεία που θα ακολουθήσουμε ξεκινά από τα νοτιοανατολικά. Θα συνεχίσουμε με τον κάτω δρόμο και τις διακλαδώσεις του, δηλαδή αυτές που πάνε παράλληλα μ’ αυτόν ή τέμνουν και τον κεντρικό δρόμο. Θα κλείσουμε με τις παρόδους του κεντρικού δρόμου προς τα νότια με πορεία από την κεντρική πλατεία μέχρι τον Αη Δημήτρη.

Ι. Νοτιοανατολική Κέρτεζη

Συνέχεια

Μια νέα θεατρική πρόταση της Καλαβρυτινής απελευθέρωσης από τη συγγραφέα Αναστασία Ευσταθίου

Μια νέα θεατρική πρόταση της Καλαβρυτινής απελευθέρωσης

από τη συγγραφέα Αναστασία Ευσταθίου[1]

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα[2]

Ι. Προλογικά

     Για την σύγχρονη ιστορία της Χώρας, όσον αφορά την εθνικοαπελευθερωτική επανάσταση του 1821, υπάρχουν τρεις τάσεις για την ανάγνωσή της. Μια κοσμοπολίτικη ανάγνωση, που προσπαθεί να την αναθεωρήσει για λόγους πολιτικού ρεαλισμού, στα πλαίσια της λεγόμενης ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και των σχέσεων με την Τουρκία. Μια συντηρητική, που στο όνομα της προηγούμενης, αντιστέκεται σε κάθε επιστημονική έρευνα που αλλάζει κάποια από τα δεδομένα και την ερμηνεία της. Και μια τρίτη, που στέκεται ανεξάρτητα από τις δύο προηγούμενες. Δεν επηρεάζεται από τον λεγόμενο πολιτικό ρεαλισμό, ούτε αποδέχεται ό,τι βρήκε άκριτα και αντιεπιστημονικά. Ανοίγεται σε μια πλήρη και ολιστική θεώρηση.

     Στα πλαίσια της τρίτης άποψης συμμετέχω σήμερα, παρότι δεν είμαι ιστορικός αλλά απλός ιστοριοδίφης και συγγραφικός ερευνητής του ευρύτερου γενέθλιου τόπου. Πρόκειται για την ευρύτερη κοιλάδα του Βουραϊκού και την πρώην έδρα του Καζά Καλαβρύτων, δηλαδή την Κέρτεζη. Βγάζω στην επιφάνεια κάποια παλιά, αλλά και νέα στοιχεία. Στη συνέχεια δίνω και τις δικές μου ερμηνείες σ’ αυτά. Κατ’ ακολουθία όλων των προηγούμενων, κάνω και κάποιες προτάσεις είτε σε στενό είτε σε ευρύτερο επίπεδο.

Συνέχεια

Δρόμοι και πάροδοι της βορειοδυτικής Κέρτεζης – Μέρος VΙ

Δρόμοι και πάροδοι της βορειοδυτικής Κέρτεζης – Μέρος VΙ

Συνολική πρόταση ονοματοδοσίας δρόμων και πλατειών του οικισμού της ΒΔ Κέρτεζης

Άμισθη μελέτη του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Συνέχεια από το μέρος V: https://www.tomtb.com/?p=15007

Λίγο πριν την επανάσταση του 1821, και μετά το ξέσπασμά της στο Μωριά η Κέρτεζη αποτελούσε, όπως και παλαιά ένα πλούσιο και ασφαλές μέρος για καλλιέργειες, ήταν το κέντρο με επτά δρόμους, αλλά είχε και πλούσια βλάστηση τόσο με το καστανόδασος, όσο και με τον έλατο, αλλά και με άλλα μικρότερα δάση, όπως της Ντεσμένας.

Έτσι έφτασαν παρά πολλοί φερτοί που ρίζωσαν στο χωριό μας. Σε αυτούς δόθηκε μια παρθένα οικιστικά περιοχή, δυτικά από του Παναγούρου το λαγκάδι και βόρεια του παραπόταμου Μοναστηριά, ώστε να είναι κοντά στον Απανόκαμπο και στα έλατα. Οι περισσότεροι απ αυτούς έγιναν κτηνοτρόφοι.

Σήμερα η περιοχή αυτή είναι πυκνοδομημένη και αποτελεί μία από τις καλύτερες περιοχές με ξηρό και ευήλιο κλίμα, ενώ από εκεί αντικρίζεται το ανατολικό  στενόχωρο ανατολικό άνοιγμα του όλου οικισμού και ο απέναντι Χελμός.

1) Οδός Πύργου Δημάρχου Οικονομογιώργη (Χρώμα μαύρο)

Συνέχεια

Παρακμή, πόλεμος και νέοι αμπελώνες στα βουνά μας

Παρακμή, πόλεμος και νέοι αμπελώνες στα βουνά μας

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ι. Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΥΠΑΙΘΡΟΣ 

Η Ευρώπη γερνά δημογραφικά, αλλά γερνά και οικονομικά και πολιτικά. Ο πόλεμος έκλεισε επίσημα ήδη ένα έτος από τις 24 Φλεβάρη του 2022 με την εισβολή της Ρωσίας του νεοτσάρου Βλαντιμίρ Πούτιν στη σύγχρονη και νεαρή Ουκρανία. Δεν γνωρίζουμε εάν έπεσε στην παγίδα των Η.Π.Α., αλλά τα πράγματα δείχνουν περίπλοκα για το αν θα πάνε οι ισχυροί σε διπλωματική λύση ή ο πόλεμος θα αναβαθμιστεί σε Γ΄ παγκόσμιο και με πυρηνικά…

Βλέπετε η Κίνα αποτελεί κρίκο με τη Ρωσία κι από την άλλη οι Η.Π.Α. και οι χώρες της Ε.Ε. μέσω του Ν.Α.Τ.Ο., όχι μόνο συντηρούν τον πόλεμο, αλλά και τον εκτείνουν στο χρόνο και φαίνεται να τον αναβαθμίζουν. Αν και το κύριο είναι το αίμα που χύνεται, οι σακατεμένοι, η προσφυγιά και ο πολλαπλός πόνος των νέων παιδιών σε Ουκρανία και Ρωσία, υπάρχουν ισχυρές επιπτώσεις οικονομικής και γεωπολιτικής φύσης σ’ όλη την Ε.Ε..

Οι επιπτώσεις στην Ευρώπη πέραν της Ρωσίας -επομένως και στην Ελλάδα- δεν έχουν σχέση μόνο με την ενέργεια μονομερώς, αλλά ακόμη στα σιτηρά, στους σπόρους, στην κτηνοτροφία, στην ευρύτερη εργασία στα ορεινά κι επομένως στην επιδείνωση του δημογραφικού ζητήματος.

Στην ορεινότητα αυτά όλα σχεδόν αποτελούν το τελειωτικό κτύπημα, αν δεν ληφθούν άμεσα ευρωπαϊκά και ελλαδικά μέτρα στήριξης.

Να ελπίσουμε ότι η διπλωματία θα λειτουργήσει και δεν θα ξεκινήσει η ηγεσία της Ρωσίας με πυρηνικά για να μη χάσουν τον στρατιωτικό πόλεμο που ξεκίνησαν για να νικήσουν… Γιατί τότε όλα αυτά που συζητούμε δεν θα έχουν κανένα νόημα, αφού οι βοριάδες στη χώρα μας δεν θα αστειεύονται…

Συνέχεια

Σπάζοντας τα τεχνητά εμπόδια της ιστορίας: από την Αχαϊκή Γη ως τα πέρατα του κόσμου του Παναγιώτη Μπούρδαλα

Σπάζοντας τα τεχνητά εμπόδια της ιστορίας:

από την Αχαϊκή Γη ως τα πέρατα του κόσμου του Παναγιώτη Μπούρδαλα

Παρουσίαση: Αγγελική Μαύρου[1]

   Με τιμή δέχθηκα την πρόσκληση να προλογίσω και εγώ το βιβλίο του κου Μπούρδαλα Παναγιώτη μιλώντας ως γυναίκα σύγχρονη, εργαζόμενη ιδιωτικά ως επιστήμων υγείας, μητέρα μικρών παλιά και μεγάλων «παιδιών» τώρα.  

   Διαβάζοντας τα περιεχόμενα είδα τα τόσα κεφάλαια –κάποια έμοιαζαν μακρινά από τα δικά μου γνωστικά αντικείμενα και ενδιαφέροντα! Σίγουρα έδειχνε ένα βιβλίο ΔΥΣΚΟΛΟ και ΟΓΚΩΔΕΣ σε νοήματα και αντικείμενα για το δικό μου νου….

   Όμως διαψεύστηκα και για άλλη μια φορά απόλαυσα και χάρηκα την ανάγνωση –μελέτη  χάρη στην ροή του λόγου, τον απλό τρόπο γραφής, την καλλιτεχνική πένα, την ακρίβεια  Φυσικού και τις γνώσεις Θεολόγου του συγγραφέα.

   Ο ίδιος ο συγγραφέας γράφει:

   «Αφιερώνεται

στους «δυνάμει και ενεργεία» χριστιανούς,

που κατανοούν τον σύγχρονο κόσμο

και παλεύουν θε-ανθρωπολογικά,

σπάζοντας τα τεχνητά εμπόδια της ιστορίας…»

Συνέχεια

Περί διανοητικής και βιωματικής περιπατητικής: από την Αχαϊκή Γη ως τα πέρατα του κόσμου του Παναγιώτη Μπούρδαλα

Περί διανοητικής και βιωματικής περιπατητικής:

από την Αχαϊκή Γη ως τα πέρατα του κόσμου του Παναγιώτη Μπούρδαλα

Παρουσίαση: Γιώργος Κόνδης[1]

     Η προσπάθεια του Παναγιώτη Μπούρδαλα να προσδώσει μια θετική προοπτική στο διάλογο ανάμεσα στα κοινωνικο-πολιτικά ρεύματα και τα θεολογικά, ιδιαίτερα εκείνα του χριστιανικού κόσμου, είναι σημαντική, ωφέλιμη αλλά και δύσκολα κατανοητή κάτω από το βάρος των στερεοτύπων που παράγονται από μονοκαλλιέργειες σκέψης και δράσης. Ο ίδιος ο συγγραφέας ήταν για χρόνια συνδικαλιστής της ΟΛΜΕ, είχε άμεση επαφή και συνεργασία με πολιτικές παρατάξεις και ήταν ενεργό μέλος χριστιανικών κοινοτήτων νέων με αξιόλογη δράση σε πολλά επίπεδα. Θα έλεγα μάλιστα πως ο Παναγιώτης, με το προκαταρκτικό θεωρητικό του μοντέλο για τους μαύρους και λευκούς κύκνους, όπου οι μαύροι αποτελούν τη μεγάλη μάζα των ανθρώπων υποκείμενη στις κυρίαρχες προσταγές και υποδείξεις, ενώ οι λευκοί αποτελούνται από τους λίγους εκλεκτούς και τολμηρούς που μεταφέρουν νέες απελευθερωτικές ιδέες και καταφέρνουν να σπρώξουν τις μάζες (τους μαύρους κύκνους) σε δρόμους κοινωνικής μεταβολής και πολιτικής αλλαγής, αγγίζει εκείνη την ιδέα της λενινιστικής θεωρίας και πράξης για τις φωτισμένες μειοψηφίες που έχουν τη δύναμη να αλλάξουν τη ροή της ιστορίας.

     Δεν το σημειώνω επικριτικά. Αντίθετα! Ο ρόλος των προσωπικοτήτων και των οργανωμένων ομάδων είναι σημαντικός, αν όχι καθοριστικός, σχετικά με τους προσανατολισμούς των κοινωνιών. Το σημειώνω επίσης για να δώσω μεγαλύτερη έμφαση στις ιδέες του Παναγιώτη που εκφράζονται, όλα αυτά τα χρόνια, μέσα σε πλαίσια που δεν ευνοούν καθόλου την κατανόηση ιδεών και την αναζήτηση νοήματος σκέψεων και πράξεων. Διαβάζοντας λοιπόν τις σελίδες του πονήματος, θυμήθηκα πολλά, έμαθα αρκετά και προσπάθησα να καταλάβω περισσότερα.

Συνέχεια

Ονοματοδοσίες οδών και παρόδων βόρειας-κεντρικής Κέρτεζης – Μέρος V

Ονοματοδοσίες οδών και παρόδων βόρειας-κεντρικής Κέρτεζης – Μέρος V

Άμισθη μελέτη του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ονοματοδοσίες οδών και παρόδων βόρειας-κεντρικής Κέρτεζης, μέρος ΙV άνω του Ι. Ν. της Παντάνασσας. Συνέχεια από το μέρος ΙV: www.tomtb.com/?p=14992.

1) Πάροδος Κώστα Σκαμβούγερα – κόκκινο χρώμα

Βρισκόμαστε νοερά στην Κέρτεζη και συγκεκριμένα στην «Οδό Γεωργίου Αν. Στριφτόμπολα». Μπροστά μας περνά ο ημισκεπασμένος μικροχείμαρρος του Άη Τρύφωνα από τα ανατολικά του λόφου του Λαρή. Επίσης βρισκόμαστε 100 μέτρα νότια και χαμηλότερα από την αφετηρία της χθεσινής οδού. Βλέποντας νοτιοδυτικά αντικρύζουμε μια νεοπαγή πάροδο που έχει ανοιχθεί τις τελευταίες δεκαετίες από συνορεύοντες ιδιοκτήτες.

Η πάροδος αυτή, όσον αφορά την Κοινότητα, πολύ πιθανόν να θεωρείται ιδιωτική. Στην προέκταση της και μετά τα σκαλιά συναντά την «Οδό ήρωα Ανδρέα Κόντη». Έτσι θα μπορούσε να θεωρηθεί, εάν ήταν δημόσια, η συνέχεια της.

Στις λίγες φωτογραφίες ξεκινάμε από τα ανατολικά βλέποντας στο βάθος το βουνό Κουλούρα με το βράχο της Κοκκινάδι. Προχωρώντας στα αριστερά μας είναι η παλιά οικία του Κώστα του Σκαμβούγερα του πρεσβύτερου και φυσικά των κληρονόμων του. Ο Κώστας Σκαμβούγερας ήταν γνωστός με το παρατσούκλι «Καραμούζας». Μετά τα σκαλιά συναντάμε την «οδό ήρωα Ανδρέα Κόντη».

Κατόπιν κάνουμε την αντίστροφη νοητή πορεία. Προτείνω, αν και ιδιωτική, τιμής ένεκεν, την ονομασία «Πάροδος Κώστα Σκαμβούγερα». Συνεχίζεται με δύο ακόμη παρόδους.

φ/β, 04.12.2021.

2) Οδός ήρωα Ανδρέα Γ. Κόντη – μπορντό χρώμα

Συνέχεια