Αρχείο κατηγορίας Δρόμοι, μονοπάτια και διαδρομές

Για τον ιστορικό Αυχένα του Πριολίθου…

Για τον ιστορικό Αυχένα του Πριολίθου…

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ι. Η ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΤΟΥ ΘΕΣΗ

   Στα νοτιοδυτικά της κοιλάδας του Βουραϊκού τα βουνά που συνδέουν τις τελευταίες απολήξεις του Ερύμανθου με τα νότια βουνά του κάμπου των Λουσών βρίσκεται το χαμηλότερο διάσελο, γνωστό ως αυχένας του Πριολίθου.  Ο αυχένας αυτός έχει υψόμετρο 1019 μ., όπως δείχνουν οι ειδικοί υψομετρικοί χάρτες.

   Η σχετικά σύγχρονη εποχή των αυτοκινητόδρομων ξεκίνησε από τις αρχές του 20ου αι. Από τον αυχένα διέρχεται στην εποχή μας ο αμαξιτός δρόμος, που συνδέει την κοιλάδα του Βουραϊκού με την πολύ χαμηλότερη Κοιλάδα του αρχαίου Κλείτορα (του Αροάνιου ποταμού) στα νοτιοανατολικά του, που τώρα έχει ως κέντρο την Κάτω Κλειτορία. Ταυτόχρονα αποτελεί και διασταύρωση, που συνδέεται και με την περιοχή του Σοποτού, την Ι. Μ. Αγίων Θεοδώρων και φυσικά με το Λιβάρτζι, με την Ψωφίδα, όπως και με τα γύρω χωριά.

   Στα νεολιθικά χρόνια ο αυχένας αποτελούσε το χαμηλότερο υψόμετρο με το οποίο οι αρχαίοι Αρκάδες ατένιζαν στα βορειοανατολικά την τεράστια λίμνη, όπου σήμερα δεσπόζει ο γόνιμος κάμπος του οροπεδίου του Βουραϊκού (Ερασίνου ή Καλαβρυτινού ποταμού).

Συνέχεια

Δρόμοι και πάροδοι της δυτικής Κέρτεζης Τελευταίο (IX) μέρος

Δρόμοι και πάροδοι της δυτικής Κέρτεζης Τελευταίο (IX) μέρος

Συνολική πρόταση ονοματοδοσίας δρόμων και πλατειών του οικισμού της Κέρτεζης

Άμισθη μελέτη του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Συνέχεια από: Ονοματοδοσία δρόμων νοτιοδυτικής Κέρτεζης – Μέρος VIII | Αποικία Ορεινών Μανιταριών (tomtb.com)

   Η δυτική Κέρτεζη είναι σχετικά απόμερη, αφού αφενός βρίσκεται κάτω από το Κοκκινάδι και έχει σχήμα ενός μεγάλου νοητού ισοσκελούς τριγώνου, όπου την βάση νοερά την δημιουργεί το παλιό χωματαύλακο στους πρόποδές του. Περικλείεται νότια από το ποταμίσκο που ξεκινά από το Κεφαλόβρυσο, περνά κάτω από την «πλατεία ομονοίας παπα-Ανδρέα Νικολάου», δυτικά του Εθνικού Πύργου και χύνεται στον παραπόταμο Λίθο ή Μοναστηριά, 100 μέτρα βορειοδυτικά των απαρχών του Βουραϊκού. Βόρεια έχει ως φυσικό σύνορο τον παραπόταμο Λίθο ή Μοναστηριά.

   Δομήθηκε ουσιαστικά σε τρεις φάσεις. Μια πολύ παλαιά με σπίτια κοντά στην προηγούμενη πλατεία, μία στις αρχές του 20ου αι. με κερτεζίτες μετανάστες που ήλθαν με χρήματα από την Αμερική  και σύγχρονα σπίτια τα τελευταία 5ο με 70 χρόνια.

1) Οδός Κερτεζιτών μεταναστών (θαλασσί χρώμα)

   Βρισκόμαστε στη βορειοδυτική γωνία της πλατείας, απ’ όπου ξεκινούν δύο δρόμοι. Ο δρόμος που κατευθύνεται από νότο προς βορρά και αντίστροφα είναι αυτός που μελετούμε.

Περνά ανάμεσα σε όμορφα σπίτια κερτεζιτών μεταναστών στις ΗΠΑ, που επέστρεψαν, με ή χωρίς κληρονόμους, αλλά και λίγα παρατημένα λαϊκά σπίτια. Βεβαίως έχει τρεις δρόμους κάθετους με αρκετά παρακλάδια με κάποια από μετανάστες που έζησαν στην Αυστραλία. Οι δρομίσκοι αυτοί γεμίζουν κι’ ομορφαίνουν τη γειτονιά. 

   Ο δρόμος καταλήγει στη νότια όχθη του παραπόταμου Λίθου ή Μοναστηριά. Μέχρι τη δεκαετία του 1960 υπήρχε ξύλινο γεφύρι που τον ένωνε με τον απέναντι κεντρική «οδό ιεροδιδασκάλου Δοσίθεου Τσιβίλη» (γκρι χρώμα), δίπλα στο παλιό κατάστημα του Ρέλλα.

   Προτείνω την ονομασία «Οδός Κερτεζιτών μεταναστών». Αρχική πρόταση: f/b, Τετάρτη, 12.01.2022.

2) Οδός Μοναστηριά (γαλάζιο χρώμα)

   Στο τέλος του προηγούμενου δρόμου με την ονομασία «Οδός κερτεζιτών μεταναστών», συναντάμε τον παραπόταμο του Βουραϊκού «Λίθο» ή «Μοναστηριά».

   Ψηλά στη νότια όχθη του ανέρχεται χωματόδρομος απεριποίητος που καταλήγει, σε εγκαταλειμμένα σπίτια. Που ξέρουμε όμως; Μπορεί να βρουν νέους ενοίκους και ο δρόμος αυτός να τσιμεντοστρωθεί και να αποτελεί μια ακόμη όμορφη διαδρομή.

   Προτείνω λοιπόν την ονομασία του ως «Οδός Μοναστηριά». Αρχική πρόταση: f/b, Τετάρτη, 26.01.2022.

3) Οδός παπα-Δήμου Οικονόμου (καφέ χρώμα)

   Στη βορειοδυτική γωνία της «πλατείας ομονοίας παπα-Ανδρέα Νικολάου» αυτή τη φορά θα πάμε κατευθείαν δυτικά. Αποτελεί τον νοτιότερο δρομίσκο με αυτή την κατεύθυνση και τέμνει κάθετα την «οδό Κερτεζιτών μεταναστών».  

Κατά την περίοδο του 1821 -πριν, κατά και μετά- στο δρόμο αυτό είχε οικία ο γνωστός ιερέας παπα-Δήμος Οικονομόπουλος που κατόπιν πήρε το επώνυμο Οικονόμου. Μετά τη θυσία, στις 14 Απρίλη 1821, του Κερτεζίτη δασκάλου και οπλαρχηγού Αναγνώστη – Δημητρίου Στριφτόμπολα στο Λεβίδι, ένα μέρος της καθοδήγησης και συντονισμού των κερτεζιτών τον έπαιξε ο εν λόγω, χωρίς όμως να οπλοφορεί ο ίδιος.

   Το σχήμα του δρομίσκου έχει σχήμα «Γ», αφού μετά από 50 μέτρα, παίρνει κάθετη κατεύθυνση προ βορρά. Στο τέλο του «Γ» συναντά άλλον δρομίσκο, τον οποίο θα  αναφέρουμε σε επόμενη υποενότητα. Να σημειώσουμε ότι νέος ο δρομίσκος στη συνέχεια καταλήγει μέχρι το Κεφαλόβρυσο από τα βόρεια…

   Προτείνω λοιπόν την ονομασία του σημερινού δρομίσκου «οδός παπα-Δήμου Οικονόμου». Αναλυτική πρόταση: f/b, Πέμπτη, 13.01.2022.

4) Ιδιωτική πάροδος Φιλίππου Α. Οικονόμου (μωβ χρώμα)

   Έχω την χαρά και την τιμή να προτείνω την ονομασία μιας μικρής παρόδου σε ένα ξεχωριστό συνάδελφο φυσικό, αλλά και σπουδαίο ψάλτη, ερευνητή και μελετητή, του οποίου ο πατέρας παπα – Θανάσης Οικονόμου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Κέρτεζη στο σπίτι με τις σκάλες της μικρής παρόδου.

   Ομοίως και η μητέρα του Αγγελική, που γεννήθηκε και μεγάλωσε 100 μέτρα πιο ΝΔ ως πρώτο παιδί και κόρη του παπα-Μήτσου Νικολάου. Γεννήθηκε και έζησε στην Ελίκη του Αιγίου (1936-2013).

   Είναι πολύ δύσκολο σε ένα μικρό σημείωμα να παρουσιάσει κανείς το δημιουργικό του έργο και το επαγγελματικό του ήθος. Έκανε τρία βιβλιαράκια φυσικής. Το 3ο μου το έκανε δώρο περί το 1993 όταν συνυπήρξαμε στο Αίγιο ως καθηγητές φυσικοί. Μάλιστα το 1989 αυτός ήταν Προϊστάμενος του γραφείου Αιγίου στη β/βαθμια εκπαίδευση, όταν διορίστηκα μόνιμος στην Κ. Κλειτορία Καλαβρύτων.

   Όσον αφορά το συγγραφικό του έργο το μόνο που μπορώ να σημειώσω εδώ είναι ότι έχει την αποδοχή όλων των μεγάλων ψαλτών της χώρας και έχει τιμηθεί και από τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο.

   Στην Κέρτεζη ερχόταν συχνά τα Καλοκαίρια στο πατρικό του πατέρα του με την οικογένειά του, έψελνε ως Πρωτοψάλτης με την ωραία του φωνή και το πατριαρχικό του ύφος και τα λέγαμε στην πλατεία. Έφυγε το 2013 με το άνοιγμα των σχολείων το Σεπτέμβρη. Να σημειώσουμε ότι είχε άλλα τρία αδέλφια ψάλτες που τιμούσαν την Κέρτεζη και αυτοί.

   Είκοσι μέτρα από την αφετηρία του δρομίσκου που ονομάσαμε «οδός παπα-Δήμου Οικονόμου» ξεκινά προς τα βόρεια μία μικρή πάροδος μικρού σχετικά μήκους. Μπαίνει με αρκετό πλάτος μέχρι την οικία του Φίλιππα Οικονόμου, αλλά συνεχίζει ως μικρή στοά κάτω από άλλο οικομομέϊκο σπίτι. Κατόπιν με τρία μικρά σκαλιά συναντά έναν άλλο δρομίσκο που  αναφέραμε στην προηγούμενη υποενότητα.  

   Προτείνω λοιπόν την ονομασία «ιδιωτική πάροδος Φιλίππου Α. Οικονόμου». Αναλυτική πρόταση: f/b, Παρασκευή, 14.01.2022.

5) Οδός Αλέκου Λυκάκη (πράσινο χρώμα)

   Κάθετα στην «οδό κερτεζιτών μεταναστών» και στα 80 περίπου μέτρα συναντάμε  την εγκαταλειμμένη «βίλα Κατερίνα». Αυτή την ανέγειραν δύο αδέλφια εξ ΗΠΑ, το γένος Σπανού, αλλά εγκαταλείφθηκε από τους κληρονόμους. Στο σημείο αυτό ξεκινά κάθετα και προς τα δυτικά ένας περιποιημένος δρόμος πάνω από 150 μέτρα. Δεξια και αριστερά έχουν πολύ ωραία σπίτια.

   Στο τέλος του δρόμου ένας κερτεζίτης, που ανήλθε στη διοίκηση του δημοσίου μετά την κατοχή και τον εμφύλιο, ο Αλέκος Λυκάκης με το παρατσούκλι «Γκλαβάς», έπαιξε σημαντικό ρόλο στις καλλιέργειες της Κέρτεζης:

   α) Συμμετείχε στην επιτροπή για έλθει στο χωριό μας ως δωρεά των αδελφών Κουτσοχέρα από τις Η. Π. Α. το πρώτο τρακτέρ. Δυστυχώς ήταν βενζινοκίνητο και όχι πετρελαιοκίνητο και εγκαταλείφθηκε στο κάτω μέρος πλαγιάς πριν τον πρώην στάβλο Ιω. Στεφανόπουλου.

   β) Συμμετείχε με τον Σωτήρη Σταθόπουλο (Γραμματέα κατόπιν της Κοινότητας και ψάλτη της ενορίας) την ίδια περίοδο στη δημιουργία μελισσοκομίας.

   γ) Τέλος, την ίδια περίοδο δημιούργησε στην περιοχή δύο μεγάλους οπωρώνες με αχλαδιές, μηλιές, ροδακινιές, κλπ, τις οποίες όμως ράντιζε με τα ζιζανιοκτόνα δηλητήρια της εποχής. Είχε κλείσει με συρματοπλέγματα και τους δύο οπωρώνες, όχι μόνο για τα δηλητήρια, αλλά και λόγω της πρόωρης εξαφάνισης των καρπών λόγω της πείνας…

   Η ωραία οικία του στο τέλος του εν λόγω δρόμου, που κληρονόμησε η κόρη του, αγοράστηκε από κερτεζίτισσα της γειτονιάς και της Πάτρας. Προτείνω την ονομασία «οδός Αλέκου Λυκάκη». Αναλυτική πρόταση: f/b, Δευτέρα, 17.01.2022.

6) Πάροδος Οικονομέων (βαθύ κίτρινο χρώμα)

   Στα 50 περίπου μέτρα, όπως αρχίζει να ανέρχεται η «οδός Αλέκου Λυκάκη», παρατηρούμε νότια και κάθετα μια στενή παλιά πάροδο να εισέρχεται σε κάποια σπίτια. Έχει πλάτος περίπου 1,5 μ., όσο χρειαζόταν για να μπαίνει ένα υποστατικό ζώο φορτωμένο….

   Η πάροδος αυτή έχει σχήμα Γ. Μάλιστα στην κορυφή του Γ, άρχεται η πάροδος που ονομάσαμε «ιδιωτική πάροδος Φιλίππου Α. Οικονόμου». Περνάμε ανάμεσα στα ιστορικά Οικονομέϊκα σπίτια, ιστορικών σογιών, όπως του «Παλάντζα», του «Κριαρά», κλπ. Στη συνέχεια συναντά πάλι κάθετα το τέλος της οδού που ονομάσαμε «οδός παπα-Δήμου Οικονόμου», αλλά προεκτείνεται και άλλα περίπου 15 μέτρα. Εκεί συναντά κάθετα πάλι έναν πάλι στενό, αλλά μεγάλο δρομίσκο, ο οποίος έρχεται από τα δυτικά και φτάνει μέχρι το Κεφαλόβρυσο.

   Προτείνω την ονομασία «Πάροδος Οικονομέων». Αναλυτική πρόταση: f/b, Δευτέρα, 24.01.2022.

7) Οδός Κεφαλοβρύσου (ροζ χρώμα)

   Θα αναφερθούμε σ’ ένα μεγάλο όμορφο δρομίσκο, αλλά στο μεγαλύτερο μέρος περνά από παλιούς παρατημένους κήπους. Είναι μια διαδρομή που δύσκολα συνηθίζεται για περπάτημα, αφού είναι άγνωστη στους πολλούς. Δεν συναντά σπίτια και βρίσκεται ακριβώς στους πρόποδες του βουνού «Κοκκινάδι».

   Ξεκινά στο τέλος της «οδού Αλέκου Λυκάκη», κατεβαίνει νότια και μετά σχεδόν ανατολικά, περιμετρικά της οικίας κληρονόμων Γεωργίου Γρ. Μπούρδαλα και Ντίνας Τζένου – Μπούρδαλα. Συναντά το τέλος της «παρόδου Οικονομέων». Κατόπιν φεύγει κάθετα σε νότια κατεύθυνση. Απ’ εδώ και πέρα ο δρομίσκος είναι πολύ βατός και πολύ όμορφος, πάντα σε νότια κατεύθυνση.

   Καταλήγει στο Κεφαλόβρυσο από τη Βόρεια μεριά του, ενώ στο τέλος για πολλά μέτρα έχει ανατολικά το παλιό βόρειο νεραύλακο, ένα από τα τρία που ξεκινούσαν από τη μεγάλη πηγή, και πότιζε τους εκεί κήπους. Συγκεκριμένα φθάνει πίσω από το σύστημα άντλησης πόσιμου νερού στο λεγόμενο μικρό Κεφαλόβρυσο. Παρ ότι ακόμα η διαδρομή αυτή δεν έχει οικίες προτείνω την ονομασία της ως «οδός Κεφαλοβρύσου» με διπλό σκοπό.

   Πρώτον να γίνει γνωστή και να περπατιέται, πιθανά ξεκινώντας από την προσβάσιμη εύκολα «οδό Παπα-Δήμου Οικονόμου», και να φτάνει κανείς στο Κεφαλόβρυσο. Δεύτερον να έχει ονομασία και να είναι κάλεσμα για κτίσιμο σπιτιών. Αναλυτική πρόταση: f/b, Τρίτη, 25.01.2022.

8) Οδός Κουρτέϊκων (κόκκινο χρώμα)

   Ανερχόμενοι την «οδό Αλέκου Λυκάκη» περίπου στο μέσον της, ξεκινά αρχικά με βόρεια κατεύθυνση ένας βατός δρόμος πλάτους περί τα 2,5. Είναι αρκετά περιποιημένος και τσιμεντοστρωμένος. Έχει σχήμα φιδοειδές. Προς το τέλος, όταν συναντά το νότια όχθη του παραπόταμου Λίθου ή Μοναστηριά παίρνει κατεύθυνση βορειοδυτική και στο τέλος δυτική και ανηφορική.

   Πριν πάρει τη δυτική κατεύθυνση κατέρχεται με σκαλιά παλιός δρόμος που συνδέετει με ένα μικρό πλάτωμα, γέφυρα και κατόπιν με την «οδό ιεροδιδασκάλου Δοσίθεου Τσιβίλη». Για αυτόν θα μιλήσουμε στην ενότητα της βορειοδυτικής Κέρτεζης.

   Ο δρόμος αυτός έχει κυρίως στα νότιά του αρκετά σπίτια, παλιότερα και νεότερα. Η περιοχή αυτή έχει θέα το ανατολικό άνοιγμα του οικισμού προς το Χελμό. Η κατάληξή του είναι τα παλιά Κουρτέϊκα σπίτια, σχεδόν κάτω από το χωματαύλακο. Κοντά υπάρχουν και παλιοί στάβλοι για πρόβατα. Προτείνω την ονομασία «οδός Κουρτέϊκων».

9) Πάροδος παραπόταμου Λίθου (κίτρινο χρώμα)

   Δέκα μέτρα δυτικά επί της «οδού ιεροδιδασκάλου Δοσίθεου Τσιβίλη» (γκρι χρώμα), συναντάμε νότια και με κατεύθυνση νοτιοδυτική τον ιδιόμορφο δρόμο που συνδέει τη ΒΔ Κέρτεζη με τη Δυτική.

   Η σύνδεση γίνεται με ένα, τσιμεντένιο πλέον, γεφύρι πάνω στον παραπόταμο του κερτεζίτικου Βουραϊκού με το επίσημο όνομα «Λίθος». Η ιδιομορφία έγκειται στο γεγονός ότι στο σημείο αυτό οι όχθες είναι πάρα πολύ ψηλά από την κοίτη. Έτσι ο δρόμος κάνει κυριολεκτικά μια βουτιά, κυρίως από το μέρος της Δυτικής Κέρτεζης, ενώ από την ΒΔ είναι δυνατόν να κατέλθει και μικρό αυτοκίνητο.

   Όταν κατερχόμαστε προς το γεφύρι, βλέπουμε τα νερά και από τις δύο κατευθύνσεις και κατόπιν ανερχόμαστε από τον πεζόδρομο και συναντούμε την «οδό Κουρτέϊκων» της Δυτ. Κέρτεζης.

   Τα παλαιά χρόνια, που οι μεταφορές γίνονταν με τα υποστατικά ζώα, ο δρόμος αυτός είχε πολύ κίνηση από τους Κουρτέους. Παράλληλα κουβαλούσαν και πόσιμο νερό από την εντός της κοίτης «Βρύσης του Σιανού», τριάντα μέτρα ανατολικά από τη γέφυρα.

Επειδή δεν διέρχεται από τη νότια όχθη αυτοκίνητο, θα την θεωρήσουμε ως πάροδο. Ταυτόχρονα την ονομάζουμε «πάροδος παραπόταμου Λίθου». Αναλυτική πρόταση: f/b, Τρίτη, 22.02.2022. Σημείωση: την πάροδο αυτή την σημειώσαμε και όταν παρουσιάζαμε τις οδούς της βορειοδυτικής Κέρτεζης.

* Ο Παναγιώτης Α. Μπούρδαλας είναι συνταξιούχος εκπαιδευτικός ως φυσικός, πτ. θεολόγος, συγγραφέας και ειδικός ερευνητής της Κέρτεζης.

Η παράδοση έγινε επίσημα στον πρόεδρο της Κοινότητας Κερτέζης

σε δημόσια εκδήλωση το Σάββατο, 26 Μαρτίου 2022.

 

Ονοματοδοσία δρόμων νότιας Κέρτεζης – Μέρος VII

Ονοματοδοσία δρόμων νότιας Κέρτεζης – Μέρος VII

Νότια Κέρτεζη, πλην της νπτιοανατολικής

Συνολική πρόταση ονοματοδοσίας δρόμων και πλατειών του οικισμού της Κέρτεζης

Άμισθη μελέτη του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Συνέχεια από:  Δρόμοι και πάροδοι της βορειοδυτικής Κέρτεζης – Μέρος VΙ | Αποικία Ορεινών Μανιταριών (tomtb.com)

Εισαγωγικά

Νότια Κέρτεζη θα ονομάσουμε το αντίστοιχο μέρος της βόρειας, αλλά νότια του κεντρικού δρόμου με τις ονομασίες «οδός Αναγνώστη Στριφτόμπολα» και «οδός 22ας Μαρτίου1821». Θα αναγκαστούμε όμως να θεωρήσουμε και τα αρχικά 100 πρώτα μέτρα, στα νότια της κεντρικής «πλατείας Παντανάσσης».

Η περιοχή ανατολικά έχει ως όριο το λαγκάδι του Σαρδούνη και ένα μικρό μέρος ανατολικά του Κοιμητηρίου, που ονομάσαμε «οδός Άη Σαράντα». Νότια έχει ως όριο τον κερτεζίτικο Βουραϊκό, που σε αρκετά σημεία είναι ο κάτω δρόμος. Δυτικό όριο της περιοχής αυτής αποτελεί ο παραπόταμος του Βουραϊκού με τη λαϊκή ονομασία «Μοναστηριάς» ή «Λίθος» κατά την επίσημη.

Θα ξεκινήσουμε τη σειρά των δρόμων με την ίδια μέθοδο με τη βόρεια Κέρτεζη και θα ξεκινήσουμε από τα ανατολικά και θα κατευθυνθούμε προς τα δυτικά.

Θα ξεκινήσουμε από τα ανατολικά από τον κεντρικό δρόμο που έπαιζε αυτό το ρόλο πριν το 1896, όταν χαράκτηκε από το Δήμαρχο Παναγιώτη Σαρδούνη ο νέος κεντρικός δρόμος από το Σταυρό μέχρι το Κοιμητήριο…

Έχει και αυτός περίπου πορεία από Ανατολάς προς Δυσμάς. Θα συνεχίσουμε νότια με τον Κάτω Δρόμο και την διακλάδωσή του στους πρόποδες του καστανόδασους, που έχουν και οι δύο την ίδια κατεύθυνση.

Κατόπιν θα σημειώσουμε δύο κάθετους δρόμους, δηλαδή με κατεύθυνση από νότο προς βορράν, οι οποίοι τέμνουν τον κεντρικό δρόμο κατά σειρά στην «πλατεία Αναγνώστη Στριφτόμπολα» και στο διατηρητέο πλέον «σχολείο Στριφτόμπολα». Οι δρόμοι αυτοί τέμνουν και τον αρχαίο, λεγόμενο μέχρι τις ημέρες μας, Πάνω Δρόμο.

Η νοητή πορεία που θα ακολουθήσουμε ξεκινά από τα νοτιοανατολικά. Θα συνεχίσουμε με τον κάτω δρόμο και τις διακλαδώσεις του, δηλαδή αυτές που πάνε παράλληλα μ’ αυτόν ή τέμνουν και τον κεντρικό δρόμο. Θα κλείσουμε με τις παρόδους του κεντρικού δρόμου προς τα νότια με πορεία από την κεντρική πλατεία μέχρι τον Αη Δημήτρη.

Ι. Νοτιοανατολική Κέρτεζη

Συνέχεια

Δρόμοι και πάροδοι της βορειοδυτικής Κέρτεζης – Μέρος VΙ

Δρόμοι και πάροδοι της βορειοδυτικής Κέρτεζης – Μέρος VΙ

Συνολική πρόταση ονοματοδοσίας δρόμων και πλατειών του οικισμού της ΒΔ Κέρτεζης

Άμισθη μελέτη του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Συνέχεια από το μέρος V: https://www.tomtb.com/?p=15007

Λίγο πριν την επανάσταση του 1821, και μετά το ξέσπασμά της στο Μωριά η Κέρτεζη αποτελούσε, όπως και παλαιά ένα πλούσιο και ασφαλές μέρος για καλλιέργειες, ήταν το κέντρο με επτά δρόμους, αλλά είχε και πλούσια βλάστηση τόσο με το καστανόδασος, όσο και με τον έλατο, αλλά και με άλλα μικρότερα δάση, όπως της Ντεσμένας.

Έτσι έφτασαν παρά πολλοί φερτοί που ρίζωσαν στο χωριό μας. Σε αυτούς δόθηκε μια παρθένα οικιστικά περιοχή, δυτικά από του Παναγούρου το λαγκάδι και βόρεια του παραπόταμου Μοναστηριά, ώστε να είναι κοντά στον Απανόκαμπο και στα έλατα. Οι περισσότεροι απ αυτούς έγιναν κτηνοτρόφοι.

Σήμερα η περιοχή αυτή είναι πυκνοδομημένη και αποτελεί μία από τις καλύτερες περιοχές με ξηρό και ευήλιο κλίμα, ενώ από εκεί αντικρίζεται το ανατολικό  στενόχωρο ανατολικό άνοιγμα του όλου οικισμού και ο απέναντι Χελμός.

1) Οδός Πύργου Δημάρχου Οικονομογιώργη (Χρώμα μαύρο)

Συνέχεια

Ονοματοδοσίες οδών και παρόδων βόρειας-κεντρικής Κέρτεζης – Μέρος V

Ονοματοδοσίες οδών και παρόδων βόρειας-κεντρικής Κέρτεζης – Μέρος V

Άμισθη μελέτη του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ονοματοδοσίες οδών και παρόδων βόρειας-κεντρικής Κέρτεζης, μέρος ΙV άνω του Ι. Ν. της Παντάνασσας. Συνέχεια από το μέρος ΙV: www.tomtb.com/?p=14992.

1) Πάροδος Κώστα Σκαμβούγερα – κόκκινο χρώμα

Βρισκόμαστε νοερά στην Κέρτεζη και συγκεκριμένα στην «Οδό Γεωργίου Αν. Στριφτόμπολα». Μπροστά μας περνά ο ημισκεπασμένος μικροχείμαρρος του Άη Τρύφωνα από τα ανατολικά του λόφου του Λαρή. Επίσης βρισκόμαστε 100 μέτρα νότια και χαμηλότερα από την αφετηρία της χθεσινής οδού. Βλέποντας νοτιοδυτικά αντικρύζουμε μια νεοπαγή πάροδο που έχει ανοιχθεί τις τελευταίες δεκαετίες από συνορεύοντες ιδιοκτήτες.

Η πάροδος αυτή, όσον αφορά την Κοινότητα, πολύ πιθανόν να θεωρείται ιδιωτική. Στην προέκταση της και μετά τα σκαλιά συναντά την «Οδό ήρωα Ανδρέα Κόντη». Έτσι θα μπορούσε να θεωρηθεί, εάν ήταν δημόσια, η συνέχεια της.

Στις λίγες φωτογραφίες ξεκινάμε από τα ανατολικά βλέποντας στο βάθος το βουνό Κουλούρα με το βράχο της Κοκκινάδι. Προχωρώντας στα αριστερά μας είναι η παλιά οικία του Κώστα του Σκαμβούγερα του πρεσβύτερου και φυσικά των κληρονόμων του. Ο Κώστας Σκαμβούγερας ήταν γνωστός με το παρατσούκλι «Καραμούζας». Μετά τα σκαλιά συναντάμε την «οδό ήρωα Ανδρέα Κόντη».

Κατόπιν κάνουμε την αντίστροφη νοητή πορεία. Προτείνω, αν και ιδιωτική, τιμής ένεκεν, την ονομασία «Πάροδος Κώστα Σκαμβούγερα». Συνεχίζεται με δύο ακόμη παρόδους.

φ/β, 04.12.2021.

2) Οδός ήρωα Ανδρέα Γ. Κόντη – μπορντό χρώμα

Συνέχεια

Συνολική πρόταση ονοματοδοσίας δρόμων και πλατειών του οικισμού της Κέρτεζης – Ο κεντρικός δρόμος

Συνολική πρόταση ονοματοδοσίας δρόμων και πλατειών του οικισμού της Κέρτεζης – Γ. Ο κεντρικός δρόμος ως «Υ» – Μέρος ΙΙ

Άμισθη μελέτη του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Συνέχεια από το Μέρος Ι: Συνολική πρόταση ονοματοδοσίας δρόμων και πλατειών του οικισμού της Κέρτεζης, Εισαγωγή και Πλατείες | Αποικία Ορεινών Μανιταριών (tomtb.com)

Μετά από τα σχόλια στο f/b, αλλά και την ευμενή αποδοχή σε κατοίκους του χωριού, σκέφτηκα να σπάσει ο μεγάλος κεντρικός δρόμος σε μέρη. Έτσι θα δοθούν και περισσότερα ονόματα, αλλά θα είναι και πιο εύχρηστη.

Ας ξεκινήσουμε νοερά από τα ανατολικά του οικισμού, όπου και εξαπλώνεται με νέες οικίες. Εξάλλου ο αυτοκινητόδρομος πλέον αποτελεί τη μοναδική είσοδο και έξοδο σε αντίθεση με τους επτά παλαιούς δρόμους με τα ζώα. Μια ονομασία οφείλει λοιπόν να δοθεί από την είσοδο μέχρι και το κτήριο του νέου δημοτικού σχολείου, με όριο δλδ του «Σαρδούνη το λαγκάδι».

1) Οδός Κερτεζιτών Αγωνιστών – κόκκινο χρώμα

Συνέχεια

Συνολική πρόταση ονοματοδοσίας δρόμων και πλατειών του οικισμού της Κέρτεζης, Εισαγωγή και Πλατείες

Συνολική πρόταση ονοματοδοσίας δρόμων και πλατειών του οικισμού της Κέρτεζης

Άμισθη μελέτη του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Α. Εισαγωγή

Ο σύγχρονος  οικισμός της Κέρτεζη έχει κατά προσέγγιση σχήμα «Υ». Έτσι ο κεντρικός δρόμος έχει επί της ουσίας τρία μέρη. Το μεγάλου μήκους δρόμο, από τον αρχαίο δρομίσκο εκεί κοντά στον Αη Γιώργη μέχρι λίγο μετά την κεντρική πλατεία. Κατόπιν διακλαδίζεται σε δύο επί μέρους δρόμους. Ένα νοτιοδυτικά προς Κεφαλόβρυσο και έναν που συνεχίζει στη βόρεια όχθη του παραπόταμου Μοναστηριά ή Λίθου. Με τον τρόπο αυτό ήδη χωρίζεται σε τρία μέρη.

Το εσωτερικό του «Υ» αποτελεί τη «δυτική Κέρτεζη». Κι ενώ βόρεια το όριό της είναι ο παραπόταμος Λίθος με τον αντίστοιχο δρόμο, νότιο όριό της αποτελεί ο δρόμος που πηγαίνει προς Κεφαλόβρυσο και ιδιαίτερα ο ποταμίσκος που φέρνει το νερό του Κεφαλόβρυσου προς τον παραπόταμο Λίθο. Έτσι νότια αυτού του ποταμίσκου, δηλαδή η ευρύτερη περιοχή περί το Κεφαλόβρυσο και η περιοχή Τσάκαλη μπορεί να ονομαστεί «νοτιοδυτική Κέρτεζη».

Συνέχεια

Να κάνουμε τις αναγκαίες παραχωρήσεις: Για τον απαράδεκτο δημόσιο δρόμο Κραστικοί – Κέρτεζη

Να κάνουμε τις αναγκαίες παραχωρήσεις: Για τον απαράδεκτο δημόσιο δρόμο Κραστικοί – Κέρτεζη

Σχεδιασμός Παν. Α. Μπούρδαλα πάνω στον Goole Maps

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ι. Τα πρόσφατα νέα

Αυτές τις μέρες έχουμε νέα… Με πρωτοβουλία της Δημοτικής αρχής, στην οποία εκτός του νέου Δημάρχου Αθαν. Παπαδόπουλου, πρωτοστάτησαν και Δημ. Σύμβουλος (πρώην αντιδήμαρχος του Δημ. Διαμερίσματος Κ. Κλειτορίας εκ Κερτέζης καταγόμενος Σωτήρης Δουκλιάς), ο Αντιδήμαρχος Οικονομικών από την Κέρτεζη Ιωάννης Παν. Σαμαρτζόπουλος, ο πρώην Πρόεδρος της Κέρτεζης Βασίλειος Κωνστ. Φιλιππόπουλος, όπως και τωρινός Πρόεδρος Παν. Χρ. Κούρτης, έχουμε προσχέδιο μελέτης που δόθηκε σε ιδιωτική ομάδα για την διαπλάτυνση και σημαντική βελτίωση του δρόμου από Κραστικούς μέχρι και την είσοδο του οικισμού της Κέρτεζης.

Ο δρόμος ως προς τη χάραξη έχει ιστορία περί τα 125 χρόνια (ανοίχτηκε επί δήμαρχου Καλλιφωνίας, με έδρα την Κέρτεζη, Παναγιώτη Σαρδούνη ακριβώς στα τέλη του 19ου αι., και έκτοτε έγινε απλά ασφαλτόστρωση. Στα νέα δεδομένα ούτε  ασφαλής είναι, ούτε ανεκτός.